Haarlem's Dagblad
Strategisch centrum op de Philippijnen bezet.
59e JAARGANG No. 17978 x x
Uitgave Lourens Coster, Mij. v. Courant-Uitgaven en Algem.
Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijk. Soenda-
plein 37. Postgiro 38810. Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Telef.
Directie 13082, Hoofdred. 13054. Redactie 10600, Drukkerij 10132,
Administratie 10724, 14825, Soendaplein 12230.
Directeur: P. W. PEEREBOOM
WOENSDAG 28 JANUARI 1942
Abonnement per week 0.26, per maand 1,15. per kwartaal
3.42, franco per post 3,73, losse nummers 6 cent. Adverten-
tlin: l-S regels ƒ2.10 elke regel meer ƒ0.42. Reclames ƒ0,72
per regel. Contracttarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4
regels 0,72. elke regel meer 0,18. Groentje» 1—3 regels 3«
cent, elke regel meer 12 cent bU contante betaling.
Schiereiland Balanga op Luzon
in Japansche handen.
TOKIO. 27 Januari (D.N.B.) Volgens een front-
bericht van de „Tokio Nitsji Nitsji" bevindt zich het
schiereiland Balanga in het Zuidwesten van het eiland
Luzon (Philippijnen) thans definitief in Japansohe
handen. Balanga is een belangrijk strategisch cen
trum voor generaal MacArthurs strijdkrachten.
Domei meldt dat de Amerikaansch-Philippijnsche
troepen hun stellingen bij den berg Natib, welke zij
hardnekkig verdedigd hebben, moesten ontruimen.
Hun terugtocht heeft het karakter van een vlucht aan
genomen.
Naar het Japansche keizerlijke hoofdkwartier mede-
Op zee bij twintig graden vorst. De golven slaan
over het Duitsche marinevaartuig, waarop zich
langzamerhand een dikke ijskorst vastzet.
(Atlantic-Holland-PK. Kunze)
Vlootbasis op de Molukken
aangevallen
SJANGHAI, 28 Januari. (D.N.B,) Uit Batavia
wordt groote Japansche bedrijvigheid in de lucht
boven alle deelen van Nederlandsch-Indië gemeld.
Een bijzonder felle luchtaanval is gedaan op de vloot
basis Amboina in de Molukken.
Engelscli oordeel over de situatie
in Noord-Afrika
I „Onaangename wending" geconstateerd
STOCKHOLM, 27 Januari. Het A.N.P. meldt: De
I Londensche commentator Lindlev zegt ten aanzien
van de jongste ontwikkeling in Libië: Tot nu toe is
1 de tankslag in Libië voor Engeland niet gunstig ver-
loopen. Eenige vooruitgeschoven opslagplaatsen zijn
Rommel in handen gevallen. Rommel heeft met zijn
geheele strijdmacht toegeslagen. De tactische verras-
sing is hem gelukt. Een onaangename wending, aldus
Lindley, die verder nog zegt: Het tegenoffensief van
Rommel, dat vermetel en handig ten uitvoer is ge
bracht. is in tweeërlei opzicht van beteekenis: Ten
eerste toont het dat onze beheersching van de Mid-
Idellandsche Zee niet voldoende is om het aanbrengen
van versterkingen voor den vijand te verhinderen.
Ten tweede zijn de uitgangspunten voor den opmarsch
naar Tripolis, die wij voornemens waren te onder-
nemen, door Rommel bezet.
Volgens een bericht uit Kaïro ziet men het succes
van den tegenaanval van generaal Rommel aldaar
ernstig in. Diens troepen bedreigen de veiligheid van
de kustlijnen en den voornaamsten weg langs de kust.
Gemeenschappelijke verklaring van
Churchill en Roosevelt
STOCKHOLM, 27 Januari Volgens den Brit-
schen Berichtendienst is in een gemeenschappelijke
verklaring van Churchill en Roosevelt medege
deeld dat drie Britsch-Amerikaansche commissies
I zijn opgericht die tot taak hebben de samenwerking
op het gebied der oorlogvoering verder uit te brei
den. (D.N.B.)
Italiaansch weermachtsbericht
Britten blijven in Cyrenaïca
terugtrekken.
ROME. 27 Januari. (Stefani). Het 604e Italiaan-
sche weermachtsbericht luidt:
In Cyrenaïca hebben zich gisteren na de verwoede
gevechten van de laatste dagen geen belangrijke ac
ties voorgedaan. De vijand blijft terugtrekken De be
tere weersgesteldheid maakte het mogelijk dat de
luchtmacht grootere activiteit ontplooide: terugtrek
kende colonnes en ravitailleeringscentra werden met
machinegeweren beschoten en met uitstekende resul
taten gebombardeerd. Een Curtiss werd vernield.
Ten Noordwesten van Benghasi werd een Engelsen
vlooteskader in opeenvolgende golven, ondanks het
hevige afweervuur, door onze torpedo-vliegtuigen
aangevallen. Een kruiser, die door drie torpedo s ge
troffen werd. kan als tot zinken gebracht worden be-
I schouwd. Een andere kruiser, die eveneens werd
getroffen, werd met zware slagzij waargenomen. Onze
toestellen, waarvan er eenige beschadigd waren, zijn
I alle op hun bases teruggekeerd.
Duitsche vliegtuigen hebben op 25 Januari een an
dere vijandelijke vlootformatie ter hoogte van To-
broek waargenomen en een kruiser met eenige bom
men van zwaar kaliber getroffen.
Het luchtoffensief tegen Malta werd voortgezet
vliegvelden en startbanen werden verscheidene ma
len gebombardeerd en eenige geparkeerde vliegtuigen
in brand geworpen. Boven Malta verloor de vijand 9
Hurricanes die in luchtgevechten door Duitsche jagers
werden neergehaald.
In den afgeloopen nacht is een luchtaanval onder
nomen op het vliegveld van Catania. Eenige uitge
worpen bommen veroorzaakten onbeteekenende scha
de. Eenige personen werden gewond'
Twee goederentreinen bij Boxtel
gebotst
's-HERTOGENBOSCH. 28 Januari. Gistermorgen
om half zeven zijn in de onmiddellijke nabijheid van
het station Boxtel twee goederentreinen, tengevolge
van het weigeren der wissels, met elkander in bot
sing gekomen. De vaart van beide treinen was geluk
kig betrekkelijk gering, zoodat slechts enkele wagons
ontspoorden en eenige materieele schade werd aan
gericht.
Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor.
Het treinverkeer uit het Zuiden naar het Noorden
v.v. ondervond van het gebeurde, totdat de opruimings
werkzaamheden haor beslag haddén gekregen, opont
houd.
deelt hebben de Japansche troepen op Malakka met
zekerheid de 45ste vijandelijke brigade vernietigd in
den slag bij Barki en Parit Boelong aan de Westkust
van den staat Johore. Tijdens de gevechten werden
8200 man vijandelijke troepen tegen de Japanners in
den strijd gebracht. De Japanners maakten 1100 ge
vangenen, ongerekend de 1810 gesneuvelden, die op
het slagveld achterbleven.
Naar de gevangenen mededeelden werd de comman
dant der vijandelijke brigade den 20sten Januari in
den slag bij Bakri gedood.
Bovendien maakten de Japansche troepen negen
stukken veldgeschut buit, een zwaar stuk geschut. 21
granaatwerpers, negen snelvuurkanonnen, 9 stukken
automatisch geschut, 42 zware machinegeweren. 109
lichte machinegeweren. 29 gepantserde auto's alsmede
vlammenwerpers en infanteriemunitie. De Japansche
verliezen bedragen 139 dooden, waaronder negen offi
cieren. en 163 gewonden.
DE ACTIE VAN DE JAPANSCHE
LUCHTMACHT.
TOKIO, 27 Januari (DN.B.) Het keizerlijke hoofd
kwartier deelt in een overzicht over de activiteit van
de Japansche marineluchtvaart sinds 22 Januari mede,
dat 45 vijandelijke vliegtuigen, waaronder twee vlieg-
booten bij de aanvallen op Balikpapan, Samannda
(Nederlandsch-Borneo), Ambon (Molukken). Rabaul
(Nieuw Brittanje) neergeschoten of op den grond ver
nield zijn. Bovendien hebben de vliegtuigen vernieti
gende bomaanvallen uitgevoerd op batterijen lucht
doelgeschut, militaire barakken en andere militaire
doelen. Twee Japansche vliegtuigen gingen bij deze
aanvallen verloren.
In het overzicht wordt verder medegedeeeld dat een
erkenningsvliegtuig boven de golf van Sarangani
(Mindanao) met verscheidene vijandelijke vliegtuigen
strijd heeft geleverd. Het verkenningsvliegtuig schoot
een tweemotorigen bommenwerper neer.
Bij de landing in Balikpapan op 24 Januari hebben
de marine-eenheden, die het convooi begeleidden, een
hevig geveeht geleverd met vijandelijke torpedojagers
en duikbooten. Japansche vliegtuigen brachten een
vijandelijke duikboot tot zinken. De Japanners ver
loren vier transportschepen.
DE OPMARSCH IN BIRMA.
TOKIO, 27 Januari (Domei) De „Nitsji Nitsji"
meldt via Saigon uit Rangoon dat de Japansche troe
pen oprukken naar Moulmein volgens de opgestelde
plannen, ondanks den feilen tegenstand die door de
Britsche troepen in Birma geboden wordt.
De verklaring van dr. van Rappard
's-GRAVENHAGE, 27 Jan. Van bevoegde zijde
deelt men ons mede dat naar aanleiding van de ver
gadering van leden der vroegere N.S.N.A.P. die Za
terdag in den Haag heeft plaats gehad, onjuiste voor
stellingen in een deel van de pers zijn verschenen.
Dr. van Rappard heeft zich solidair verklaard met
de beginselen van de N.S.B. en met haar politiek,
gelijk die nog eens zijn bevestigd in de Utrechtsche
rede van Mussert van 14 Dec. j.l. Dientengevolge heeft
dr. v. Rappard Zaterdagavond de leden der vroegere
N.S.N.A.P. opgewekt zich onder de leiding van Mussert
te scharen. Dit beteekent echter geenszins een fusie
van de N.S.B. en N.S.N.A.P.
Noch in beginsel, noch in het programma van de
N.S.B. is ook maar de geringste wijziging gekomen.
Voedingsvoorlichting
Het Voorlichtingsbureau van den Voedingsraad schrijft:
Het publiek, dat de regelmatig, zoowel in de dagblad- als
periodieke pers verschijnende artikelen en raadgevingen
van het Voorlichtingsbureau van den Voedingsraad leesi
en opvolgt, zal thans ook op andere wijze benaderd
worden.
Door middel van Middenstandsorganisaties zullen binnen
korten tijd een groot aantal vouwbladen kosteloos onder
het publiek worden verspreid. Nog deze week verschijnen
ie eerste vouwbladen, te weten: „Bestrijd het Bederf" er
.Gort". Daarna verschijnen binnen eenige weken vouw
bladen over de volgende onderwerpen: aardappelen; kool-
oorten; wintergroenten; peulvruchten; kaas.
Eenige andere onderwerpen zijn nog in studie.
Naast tal van recepten (bereidingswijzen) bevatten de
■ouwbladen o.a. adviezen over de beste wijze van bewa-
en der betreffende levensmiddelen, terwijl vooral ook de
•oedingswaarde hiervan in het bijzonder zal worden be
handeld.
De winkeliers, bij wie deze vouwbladen kosteloos
krijgbaar zullen worden gesteld, zullen tegen hun winkel
raam een strook plakken, waarop, behalve het embleem
van het Voorlichtingsbureau van den Voedingsraad, ver
meld staat: „Kostelooze adviezen van het Voorlichtings
bureau van den Voedingsraad, alhier verkrijgbaar".
Behalve deze ..papleren propaganda" heeft het Voor
lichtingsbureau aan een groep kruideniers een aantal op
vouwbare etalages beschikbaar gesteld, teneinde hun
etalages aan de onderwerpen: „Bestrijd het Bederf" en
„Besteed het Gortransoen verstandig" te kunnen wijden.
Ook eenige andere onderwerpen zijn in studie genomen
om op laatstgenoemde wijze onder de aandacht van het
publiek te worden gebracht.
Het Voorlichtingsbureau van den Voedingsraad ver
trouwt niet alleen, dat aan deze campagnes de midden
standsorganisaties haar medewerking zullen verleenen,
doch is er ook van overtuigd, dat de onder deze organisa
ties ressorteerende winkeliers ten volle zullen medewerken,
teneinde iedere huisvrouw in staat te stellen van de ge
geven adviezen rechtstreeks kennis te nemen.
50 jaar geleden gepromoveerd
Mr. Tj. Dijkstra te Haarlem
16 Februari a s. zal het 50 jaar geleden zijn, dat Mr.
Tj. Dijkstra, oud-griffier der Arr.-Rechtbank te Haar
lem, promoveerde.
De heer Dijkstra, die te Leeuwarden werd geboren,
studeerde te Leiden, waar hij op 16 Februari 1892
promoveerde op proefschrift, getiteld: „Negotiorum
Gestio". Nadat hij als rechterlijk ambtenaar tot 1901
in Ned.-Indië had vertoefd ging hij over naar de
Rechterlijke macht hier te lande, was werkzaam als
griffier bij de arrondissementsrechtbanken te Win
schoten en te Amsterdam en na 1922 te Haarlem. In
1936 heeft hij afscheid genomen.
Welke bonnen zijn thans geldig?
Januari
31 Januari:
"4 ®ro°2 4 Brood of gebak
Ofilï Brood i/? rants.
06A Vleesch 1 rants. Vleesch of
B VI.waren rants. vleeschwaren
06A Aardappelen K.G. Aardappelen
tiB Aardappelen l/y K.G. Aardappelen
Van
Januari t.m. 21 Februari-
Algemeen i K.G. Suiker
en 05D reservi 50 gr. Cacao
198 Algemeen 500 gr. Jam
199-202 l rants. Bloem brood of gebak
Ofi en 07 reserve 250 gr. Rijst
Algemeen 250 gr. Havermout of
Peulvruchten
250 gr. Gort
100 gr. Vermicelli of maïzena
-208 100 gr. Kaas
-09A Melk I 3% L. Melk
:-09B Melk I L. Melk
24
ari t.m. 31 Januari:
Van s Januari t.m. 21 Februari:
195 Algemeen
Van s Januari
50 gr.
7 Febru.i
Peulvruchten
4B. 04(04D Reserve
.'an 2S December t.rr
1 ei
21 Februari:
193 Algemeen 250 gr. Koffiesurrogaat
BIJZONDERE RANSOENEN:
Van 21 December t.m. 31 Januari:
57 Boter 125 gr.
57 Vet 125 gr.
Voorts:
Petroleum: Bon 15 en 23 Petroleum: 2 L. tot 21
Maart 1942. Bon 26: 2 L. tot 14 Februari.
Zeep Bon 194 Algemeen en Bon F Zeep der Zoep-
kaarten 1 rantsoen zeep. Bon F toiletzeep 75 gram
toiletzeep 80 pCt. t.m. 31 Januari. Bon L Textiel
(Mannen) 50 gram scheerzeep t.m. 30 April.
Brandstoffen: Bonnen 13HK en 17 HK van de
brandstoffenkaarten J en K 1 eenheid vaste brand
stoffen per bon. Bonnen 23 CV t.m. 28 CV van de
brandstoffenkaart L 1 eenheid vaste brandstof per
bon. Bonnen Brandstoffen één eenheid zevende
periode en éénheid achtste periode 1 eenheid per
bon. Alles van Jan. t.m. 30 April.
EXAMENS
ACADEMISCHE OPLEIDING.
Geslaagd aan de Gem. Universiteit van Amsterdam voor
het doet. ex. In de geneeskunde de dames E. Hissink en
E. J. Zeelt. Bevorderd tot apotheker de heeren T. v. Vuu-
ren, J. P. Kieft en W. J. Kraal en mej. P. J. G. Kramer.
Geslaagd voor het eerste gedeelte van het apothekersex.
de heeren J. A. Fliedt Kok en L. J. de Haan.
IJSTOESLAG VOOR KOLENBEZORGERS.
Naar de gemachtigde voor de prijzen mededeelt, zal
het den handelaren in brandstoffen tot nader bekend
making geoorloofd zijn bij het aan huis bezorgen van
brandstoffen een toeslag van 10 cent per H.L. extra
te berekenen.
BEIAARDPROGRAMMA TE HAARLEM.
Het beiaardprogramma te Haarlem op 30 Jan.
luidt:
1. Thema con Varia, Nees.
2. Rondino, Steenhuis.
3. Menuet, L. v. Beethoven
4a. Liedje v. d. Beiaardier.
b. Drie broerkens.
c. Rondedans,
5. Postludium, J. Vermaak.
HOUDT UW GOTEN SCHOON!
De directeur der Gemeente-reiniging te Haarlem
verzoekt het publiek dringend de goten langs de per-
ceelen schoon te maken, opdat het water kan weg-
loopen en veel ongemak voor het publiek kan wor
den voorkomen.
A. C. VAN DEN BERG. t
In het rusthuis „Oud-Berkenroede" te Heemstede is
na een kortstondige ziekte in den ouderdom van 85
jaar overleden de heer A. C. van den Berg te Haar
lem, die ruim veertig jaar lang boekhouder is ge
weest in De Faam's Kleedïngmagazijnen. De teraarde
bestelling zal plaats hebben Donderdagmorgen half
twaglf op de Algemeene Begraafplaats aan de Kle
verlaan.
BROCKWAYBUS.
De Haarlemsche Brockwaybus rijdt thans tus-
schen de Groote Markt en den Vergierdeweg een
twaalf-minutendienst.
HOOFDPRIJZEN STAATSLOTERIJ.
1000: 11351, 5747. 6822: 400: 5124, 5221, 8204. 6306. 7089,
12948; "200: 16110. 10493. 12650; 100: 2189. 4721. 5373. 12588.
12844, 14803. 15042, 15991, 16320. 16583, 16710. 19912, 20885.
KORT NIEUWS
De politie te Delft heeft twee jeugdige dieven in ar
rest gesteld, de gebr. H„ jongens van zestien en zeventien
jaar. van wie de jongste pas veertien dagen geleden uit
een tuchtschool was ontslagen.
Een 18-jarige jongeman te Delft is aangehouden we
gens diefstal van een koe. Hij was bruigom en vertelde
de koe gestolen te hebben om aan geld voor een uitzet
te komen.
In een perceel in de Korte Kerkstraat te Amsterdam
heeft de politie vijf vaten boter, elk honderd pond inhou
dend. aangetroffen. Daar de herkomst van de boter niet
-helderd kon worden, zijn drie personen in arrest ge
steld.
..en vrouw, die Zaterdag j.l. m haar woning in de le
C. Huygensstraat te Amsterdam bij een electrlsche kachel
in brand was geraakt, is aan de opgeloopen verwondingen
overleden.
Uit een sigarenfabriek aan het Merwedekanaal
te Utrecht is een partij van 74.000 stuks sigaren en
een partijtje onbewerkte tabak gestolen.
VERDUISTEREN
Maan 28 Jan. op 15.0
van 18.11 tot 9.27
29 Jan. onder 7.03
DE PRODUCTEN EN
GRONDSTOFFEN
VAN BORNEO
In de Japansche front-
berichten der laatste
dagen wordt gemeld
dat de Japanners troe
pen aan wal blijven
zetten aan de Oost
kust van Ned. Borneo.
Na de verovering van
het eiland Tarakan
zijn er troepen geland
in de omgeving van
Moerata-Tawdo en te
Balikpapan. De Japan
sche vlooteenheden be
wegen zich thans in de
straat van Makassar
en zakken af in de
richting van het eiland
Laoet. Van Britsch
Noord-Borneo zijn
reeds Weston, Broenei
Papar en Jessclton be
zet alsmede het eiland
Laboean. In Serawak
zijn de petroleumvel-
den te Meri bezet, de
rubberplantages ron
dom Serawak en de be
langrijke plaats Sera
wak zelf. Op de kaar'
zijn de voornaamste
plaatsen, rivieren, pro
ducten en grondstoffen
van het rijke eiland
Borneo aangegeven.
In den ouder
dom van ruim
83 jaren is te
's-Gravenhage
overleden Dr.
Ir. G. L. F.
Philips. de
grondlegger
van het Phi-
lipsbedrijf.
Met hem is
niet alleen 'n
industrieel van
wereldver
maardheid
heengegaan,
maar ook een
onvermoeid
pionier op het gebied der verlichting.
(Foto-Persbureau Industrial
Groote uitbreiding van den verbouw
van voedingsgewassen
Directie van den landbouw geeft richtlijnen
's-GRAVENHAGE. 27 Januari. De directie van
den landbouw heeft een aantal richtlijnen vastgesteld
voor de practische uitvoering van de overheidsmaat
regelen tot opvoering van de bodemproductie.
Noodzakelijk wordt het geacht, dat de betrokken
hoofden van dienst en de onder hunne bevelen staan
de ambtenaren tenvolle begrijpen, dat in het belang
van de voedselvoorziening van het Nederlandsche
volk elk daarvoor geschikt te maken perceel grond voor
de productie van voedingsgewassen wordt benut. Door
gronden in parken, plantsoenen, langs wegen, kana
len. enz., alsmede braakliggende terrein voor de
teelt van voedingsgewassen te gebruiken, voor zoover
zij daarvoor geschikt of geschikt te maken zijn,
kan iedere gemeente belangrijk aan de verbetering
van de voedselpositie bijdragen. De teelt van aardap
pelen, peulvruchten en groenten zou onder leiding
van het hoofd van den betrokken dienst door ge
meentewerklieden kunnen geschieden.
In parken kunnen, zonder den bestaanden aanleg
of het aesthetisch uiterlijk aanzienlijk te schaden,
grasvelden worden gescheurd.
Braakliggende bouwterreinen in de gemeente of aan
den rand der gemeente liggende, voor toekomstige
uitbreiding bestemde gronden, welke zonder groote
kosten voor de bebouwing met land- en tuinbouw
producten gereed te maken zijn en die niet reeds in
een of anderen vorm aan de voeding van mensch of
dier zijn dienstbaar gemaakt, kunnen bij doelmatige
bebouwing een relatief groote opbrengst van gewas
sen opleveren.
Aan de rijkstuinbouwconsulenten zal opdracht wor
den gegeven, om in overleg met de burgemeesters de
terreinen, welke hiervoor in aanmerking komen, aan
te wijzen. Het betelen van braakliggende terreinen in
en om de geemente kan. afhankelijk van de grootte,
geschieden in eigen beheer of door verhuring aan
derden.
Voor het verhuren van grootere terreinen komt in
de eerste plaats het bureau aardappelverbouw te Arn
hem in aanmerking, dat op deze gronden overeen
komstig de desbetreffende regeling volkstuincom
plexen zal aanleggen, welke door het landelijk ver
bond van volkstuinders aan gegadigde particulieren
ter bebouwing met aardappelen en groenten zullen
worden uitgegeven.
Komt in verband met plaatselijke omstandigheden
de aanleg van volkstuinen niet in aanmerking of is
het beschikbare perceel voor dat doel te klein, dan
kan de grond óf door de gemeente in eigen beheer
worden bebouwd, óf aan particulieren voor het be
telen met aardappelen en peulvruchten in huur wor
den afgestaan. De aan iederen gegadigde uit te geven
oppervlakte moet in het algemeen niet grooter zijn
dan 200 a 225 M2. terwijl de producten uitsluitend voor
het gebruik in eigen gezin mogen worden geteeld.
De voedselvoorziening zal het meest gebaat zijn bij
het telen van aardappelen (vroege aardappelen met
een nateelt van b.v. boerenkool of spruitkool) en
peulvruchten. In het bijzonder dient de teelt van be-
waarbare producten, welke als winterprovisie kun
nen dienen (late aardappelen en peulvruchten) te
worden aangemoedigd. De oogstopbrengst der van
gemeentewege geteelde gewassen kan beschikbaar
worden gesteld aan plaatselijke inrichtingen tot ver
zorging van weezen en andere jeugdige personen. In
dien ter plaatse zulke inrichtingen niet aanwezig zijn.
dan verdient de verdeeling onder de armlastigen en
de werkloozen met groote gezinnen aanbeveling Het
ligt niet in de bedoeling, voor deze extra-gift levens
middelen bons in te nemen
Met den rijkstuinbouwconsulent kan worden over
legd omtrent het verkrijgen van kunstmest en zaai en
pootgoed. De secretaris-generaal verzoekt den burge
meesters vóór 15 Februari a s. aan het departement
van Landbouw en Visscherij. Directie van den land
bouw een ongave te doen toekomen van de volgende
bijzonderheden: a welke oppervlakten van parken
en plantsoenen in de gemeente voor de teelt van voe
dingsgewassen in gebruik zullen worden genomen: b.
welke oppervlakten aan braakliggende gronden voor
meergenoemd doel in eigen beheer of door particu
lieren zullen worden beteeld: c. welke producten zul
len worden verbouwd en tot welke oppervlakten; d.
de vermoedelijke bestemming van den oogst.
DE VOLKSTUINEN.
Daarnaast heeft genoemde secretaris-generaal aan
de burgemeesters medegedeeld, dat de uitbreiding van
het volkstuinwezen niet moet worden nagestreefd
door het buiten effect stellen van de vroeger, onder
andere economische omstandigheden, aangegeven
richtlijn, nl. dat de grootte der volkstuinen in het
algemeen tot 3 Are beperkt dient te blijven.
Deze oppervlakte wordt voldoende geacht. Teneinde
voor 1942 de teelt van groenten en van vroege of late
aardappelen door particulieren te bevorderen zijn
vanwege het departement van Landbouw en Visscherij
plannen voorbereid om den aanleg van volkstuin
complexen in de nabijheid van de steden te bevorde
ren. Op daarvoor geschikte, niet reeds voor andere
cultures bestemde, perceelen grond, zooals b.v. voor
toekomstige stadsuitbreiding bestemde, thans op kor
ten termijn aan veehouders verhuurde, doch in het
bezit der gemeente zijnde gronden en verder gras
landen. zullen door de Nederlandsche Heidemaat
schappij in werkverschaffing volkstuincomplexen
worden aangelegd, in dier voege, dat er 40 volkstui
nen van ruim 200 M2. per hectare worden gereed ge
maakt. Deze complexen worden vervolgens aan het
algemeen verbond van volkstuinders-vereenigingen te
Amsterdam ter uitgifte aan gegadigden en ter ex
ploitatie overgedragen. De gebruikers zullen op deze
gronden ten minste één are (100 M2) met vroege of
late aardappelen moeten telen, terwijl het overige
terrein met groenten moet worden bebouwd. Vanwege
het Algemeen Verbond, dat deze zaak zal verzorgen
in samenwerking met zijn plaatselijke afdeelingen.
zullen de volkstuinders van pootgoed. zaaizaden en
kunstmest worden voorzien. De tuinbouwvoorlich-
tingsdienst van de directie van den landbouw zal zor
gen voor een behoorlijke cultuurtechnische voorlich
ting van deze volkstuinders.
PRIJSOPDRIJVING DOOR TEXTIELFABRIKANTEN
BESTRAFT.
's-GRAVENHAGE, 28 Januari. De niet aflatende
stroom van veroordeelingen van textielfabrikanten en
handelaren in textielgoederen wegens overtreding der
prijsvoorschriften bewijst wel. hoezeer men tot dus
ver in deze branche met de naleving der voorschrif
ten de hand heeft gelicht.
Zoo veroordeelde de inspecteur voor de prijsbe-
heersching te Amsterdam een tricotagefabrikant in
het centrum des lands tot een boëte van f 30.000. Hij
had de voor den oorlog aan afnemers verleende kor
tingen verminderd of ingetrokken, waardoor in feite
de verkoopprijzen gestegen waren. Bij den grooten
omzet was hierdoor een aanzienlijk bedrag onrecht
matig verkregen, waarmede de inspecteur rekening
hield.
Zijn ambtgenoot te 's-Gravenhage legde eveneens
een forsche boete op aan een tricotagefabrikant te
Rotterdam. Hier waren de prijzen op verschillende
wijzen verhoogd, o.a. door den toeslag op den gros
siersprijs bij verkoop aan détaillisten van 15 pet. op
18 pet. te brengen. Ook was nog het oude winstper
centage op goederen, die ten onrechte als „nieuwe"
goederen werden beschouwd, bij stijgende kostprijzen
aangehouden. Een boete van f 15.000 was het gevolg.
De inspecteur te Amsterdam beboette verder een
zaak in textiel- en sportartikelen aldaar met f 7500.
Goederen, die op 9 Mei 1940 reeds voorradig waren,
had men in prijs verhoogd.
Tenslotte werd nog een textielhandelaar te Schie
dam tot f 5.000 boete veroordeeld.
Duitschland strijdt voor Europa.
Aanzienlijke buit in N.-Afrika.
Bolsjewisten nieuwe verliezen
toegebracht.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER. 27 Ja
nuari (D.N.B.) Het opperbevel der weermacht
maakt bekend:
„In het Oosten hebben de Duitsche troepen in
voortdurende zware gevechten den vijand opnieuw
zware verliezen aan menschen en materieel toege
bracht. De luchtmacht verleende ondanks ongunstige
weersomstandigheden bij de gevechten steun. De
beschieting van voor den oorlog belangrijke doelen
te Leningrad werd voortgezet.
Zooals reeds in een extra-bericht is bekend ge
maakt. hebben Duitsche duikbooten haar aanvallen
op de vijandlijke scheepvaart in deze wateren
voortgezet en wederom 12 koopvaardijschepen van
103 000 b.r.t.. waaronder 6 groote tankschepen, tot
zinken gebracht. Bij deze aanvallen had de duik
boot van den korvettenkapitein Zapp bijzonder
veel succes.
Sedert haar op 24 Januari gemelde eerste optreden
aan den Westelijken rand van den Atlantischcn
Oceaan hebben onze duikbooten daarmede 30 vijan
delijke koopvaardijschepen van 228.000 b r.t. In to
taal tot zinken gebracht
Gevechtsvliegtuigen, die een gewapende verken
ning uitvoerden, hebben een aanval gedaan op mi
litaire installaties aan de Oostkust van Schotland
en in Zuidwest Engeland
In Noord-Afrika is de buit der Duitsch-Italiaan-
sche troepen, behaald in de gevechten van 21 tot 25
dezer, gestegen tot 283 gepantserde voertuigen, 127
stukken geschut en 563 auto's. Bovendien werd een
groote hoeveelheid ander oorlogstuig buitgemaakt.
Door afdeelingen van het leger werden 28. door on
derdeden van de luchtmacht 12 Britsche vliegtuigen
neergeschoten of op den grond vernield
In de wateren rondom Malta hebben Duitsche ge
vechtsvliegtuigen bomtreffers op een Britsehen tor
pedojager geplaatst, Een vrij groot vijandelijk koop
vaardijschip werd zwaar getroffen De luchtaanval
len op lucht- en marinebases van het eiland Malta
werden overdag en 's nachts voortgezet.
Britsche bommenwerpers hebben in den afgeloo
pen nacht brisant- en brandbommen laten vallen op
enkele plaats in Noordwest-Duitschland. Onder de
burgerbevolking werden eenige personen gedood en
gewond. Enkele afzonderlijke vijandelijke vliegtui
gen drongen tot in de omstreken van de hoofdstad
door. Drie der aanvallende bommenwerpers werden
neergeschoten.
Zooals gemeld in het weermachtbericht van 26
November heeft een Duitsche duikboot onder com
mando van kanitein-luitenant Freiherr von Tiesen-
hausen voor Solloem een Britsch slaeschin aange
vallen en zwaar door torpedo's beschadigd Naar
intusschen kon worden waargenomen was d;t het
slagschip „Barham", dat na drie torpedotreffers is
gezonken.
Het bedrijfsleven in 1941
Rede van den voorzitter der
Amsterdamsche K. v. K.
AMSTERDAM. 27 Januari. In een hedenmid
dag gehouden openbare vergadering van de Kamer
van Koophandel voor Amsterdam heeft de voor
zitter mr. F. W. A. de Koek van Leeuwen een
overzicht gegeven van het bedrijfsleven in het af
geloopen jaar.
In dezen oorlog zoo ving mr de Koek van
Leeuwen aan speelt Nederland uiteraard geen rol
van overheerschende beteekenis. Daarvoor is de
huidige krijg van te gigantische afmetingen, vooral
nadat de Sovjet-Unie en Japan erin werden be
trokken. Het is daarbij thans zoover gekomen, dat
onze onbedreigde West-Indische gebieden door
vreemde machten worden „beschermd". Neder
landsch-Indië heeft aan Japan den oorlog verklaard
en dreigt binnenkort het Britsch-Amerikaansche
hoofdfront in de Stille Zuidzee te worden.
Het spreekt vanzelf, dat de tegenwoordige ont
wikkeling ons volk met zorg vervult en zulks
vooral, naar mate het zich van zijn nationale ver
antwoordelijkheid is bewust. De tragiek van ons
volk is deze, dat het zich, uit hoofde van een
zekere traagheid om een eenmaal ingenomen stand
punt te verlaten, in zijn meerderheid verzet tegen
den gang der historie, wanneer die een logisch
uitvloeisel is van het verleden. Kenmerkend voor
de levenskracht van een volk is niet hoe het
meerendeel ervan in tijden van tegenspoed
door neerslachtigheid en gelatenheid is getroffen.
Waar het op aan komt is hoe moeilijkheden worden
bestreden en beheerscht door de bereidheid van
anderen om zich. ondanks alle gevaren en bezwa
ren, in te zetten voor en te bouwen aan de toe
komst van dat volk; de mate dus. waarin het
andere deel positief reageert. De noodgedwongen
terugdringing van het egoïsme uit den weeldetijd
schrijdt voort, zoowel bij ons individueel in onze
verhouding tot onze volksgenooten, als voor het
Nederlandsche volk met betrekking tot zijn Euro-
peesche buren. Meer dan voorheen ooit het geval
is geweest, dwingen de omstandigheden ons thans
Europeesch te gaan denken en voelen. Het nieuwe
Europa zal innerlijk gezond en dus uiterlijk sterk
zijn en aan onze kinderen een betere toekomst
schenken dan generaties vóór ons hebben ge
droomd. Het zal nochtans naar ik hoop, niet vee!
weelde, maar wel veel werk bieden. In dat Europa
zal het Nederlandsche volk, thans met 270 men
schen op een KM 2 of bijna tweemaal zooveel
als in Duitschland zonder levensruimte, weer
kunnen ademen. In dit Europa zal de politieke
vrijheid niet langer worden opgeofferd om het
materieel goed te hebben; zal de eerste, als het
belangrijkste van beide, vooraf moeten gaan aan
het tweede en zullen ook wy, Nederlanders, als
gelijkgerechtigde deelhebbers in wezen vrijer zijn
dan voorheen ooit het geval was.
Nederland moge dan in dezen krijg niet zoo
gewichtig zijn, het kan en moet van het wordende
Europa één der belangrijkste hoeksteenen wor
den.
Hierna gaf spr. zijn zeer uitvoerig overzicht van
het bedrijfsleven in 1941.
EVANGELISCHE ALLIANTIE.
De tweede en de derde avond van de Evangelische
Alliantie in de Begijnhofkapel te Haarlem gaan niet
door.
Haarlemsche Orkest Vereeniging
Volksconcert
Een vrij groot aantal bezoekers bleek zich niet te
hebben laten afschrikken om ons orkest en de soliste
mej. Wies Zijlstra te hooren.
In de eerste helft van den avond scheen het
orkest minder op dreef dan we ervan gewend zijn:
de vertolking van Haydn's Symphonic no. 101 miste
helderheid; in de finale van Mozart's Pianoconcert
in d mineur kwamen een paar onjuiste inzetten
voor, die gedurende eenige oogenblikken den goe
den gang van zaken dreigden te verstoren. Dat het
bij een dreiging bleef was te danken aan de tegen
woordigheid van geest bij den dirigent Marinus
Adam en niet minder b(j de soliste, die we voor het
eerst op het podium onzer concertzaal zagen; zij
hield haar partij kranig vol, zoodat alles weer in
orde kwam.
In het eerste Allegro van het Pianoconcert vol
deed het spel van mej. Zijlstra nog met geheel;
het was wat schoolsch en stijf en niet rijk aan
nuances. Maar gaandeweg won haar vertolking aan
levendigheid en kleur, die vooral in de cadensen
te bemerken waren.
De Suite de Ballet „Le collier de saphirs" van
Pierné. waarmede het tweede deel van den avond
begon, toont ons niet den Pierné van „Le Croisade
des Enfants": veeleer een componist uit de oudere
Fransche school. Doch zij bevat vloeiende, melo
dieuze muziek, die uitnemend georkestreerd is en
waarvan vooral het tweede en het derde deel tot
fraaie prestaties byv. van den solocellist en van
verscheidene blazers aanleiding gaven.
Met een brillante interpretatie van Wagenaar's
„Cyrano"-Ouverture werd dit concert besloten
K. DE JONG.
