r„.
IN ENKELE REGELS
Noorwegen en wij
In de meriedeelingen van den A. N. P. correspon
dent omtrent Noorwegen's positie na het uitroepen
j'an. ,Qu!?l'nd tot minster-president wordt er uit
drukkelijk op gewezen, dat het gebeurde in Noor
wegen dit land alleen raakt en dat men daaruit niets
kan besluiten ten aanzien van de toekomst van an
dere landen, waarbij dan o.m. ook ons land ge
noemd wordt.
Op zichzelf is dit natuurlijk juist. Nederland is
geen Noorwegen en de omstandigheden, waaronder
ginds wordt gewerkt aan de ordening van staatsin
richting en maatschappelijk leven wijken natuurlijk
t jVan welke hier haar invloed doen gelden.
Iedere toelichting is hier bijna overbodig.
Aan den anderen kant is het begrijpelijk, dat me
nigeen bij het lezen van de staatsrechtelijke wijzi
gingen in Noorwegen zich heeft afgevraagd, of niet
in de toekomst de ontwikkelingsgang hier te lande
toch overeenkomst zal vertoonen met dien van
Noorwegen. Begrijpelijk hierom, wijl de jongste ge
schiedenis van beide landen kenmerkende over
eenkomsten vertoont.
Het is niet wel mogelijk, deze overeenkomsten
alle te noemen: ze zijn er haast te talrijk voor.
Beide landen hebben den zoeten droom gedroomd,
buiten den oorlog te kunnen en te zullen blijven en
vergaten, dat de weg van de Noordzee naar voor de
Duitsche oorlogvoering vitale plekken nu eenmaal
over Noorwegen en over Nederland loopt. Op de
zelfde wijze werden ze in het oorlogsgebeuren be
trokken en aan dezelfde problemen hadden ze het
hoofd te bieden, toen na korten tijd van vruchteloos
verzet het land werd bezet.
Intusschen houdt de overeenkomst hier niet mede
op. Vrijwel onmiddellijk na de bezetting, zoowel van
Noorwegen als van Nederland is van Duitsche zijde
te kennen gegeven: Niet als vijand zijn wij hier en
niet als tegenstandei's zullen wij elkander dienen te
bejegenen.
Integendeel, als stamverwante en lotsverbonden
leden van het Noordras dragen wij denzelfden
plicht, Europa straks de plaats te garandeeren,
waarop het recht heeft in het wereldgebeuren.
Hiertoe is de samenwerking van Duitschland,
Scandinavië en Nederland een onafwijsbare voor
waarde en tot die samenwerking hoopt Duitschland
de overige West-Europeesche volken bereid
vinden.
In hetgeen Zaterdag in Noorwegen is geschied
schuilt van Duitsche ziide een sterk element van
vertrouwen. Vertrouwen in het gezond verstand.
Het gezond verstand, dat de groote en talrijke ge
meenschappelijke belangen der West-Europeesche
landen in het licht stelt en vermeende tegenstel
lingen terugwijst.
Het gezond verstand, dat de zegen erkent van in verde
en vriendschap levende nabuurstaten. die weder
zijds respect toonen voor elkanders prestaties.
Het verleden heeft ons in dit opzicht harde les
sen gebracht. Zoowel Noorwegen als Nederland had
grooter vertrouwen in den verren „vriend" dan in
den goeden buur, totdat bleek, welke waarde aan
deze verre vriendschap viel toe te kennen. Zij heeft
ons veel, zeer veel rampspoed gebracht.
Dat de bittere ontgoocheling eenigen tiid van
verwarring heeft veroorzaakt, is menschelijk en be
grijpelijk. Maar tot voldoening stemt het, dat een
vaag ontwaken uit den droom thans aan den dag
begint te treden en in steeds breeder wordende
kringen het besef doordringt, dat een ware nationale
geest van éénheid en verbondenheid straks lan
den als Noorwegen en Nederland het recht zal
geven op een plaats in het groote Germaansche
geheel.
Het vertrouwen in deze bezinning moet de onder-
frond zijn van de bestuurswijziging in Noorwegen,
n al is het waar, dat de omstandigheden hier en
ginds niet dezelfde zijn, wanneer ook in Nederland
het begrip van den nieuwen tijd baan breekt, kan
het niet anders, of eenmaal zal ook Nederland wor
den geroepen tot zijn aandeel bij de vorming van
een nieuw geordend Europa.
D.
[Abessynië wordt een Engelsche
kolonie
Geencrlei verplichtingen tegenover het
Abessynische volk.
ROME. 3 Februari. Het D.N.B. meldt: De
diplomatieke medewerker van Stefani schrijft om
trent een te Addis Abbeba onderteekend Engelsch-
Abessynisch verdrag dat dit een overeenkomsct is,
waarbij Tatari (vroeger Haile Selassie genoemd)
toestemt in wijziging van Abessynië in een Engel
sche kolonie.
In het verdrag wordt bepaald dat Engelsche
ambtenaren, troepen en rechters naar Abessynië
worden gezonden en dit is een schending van alle
beloften, die Engeland eens aan Tafari heeft ge
daan. Het verschaft Engeland beslissenden invloed
op de binnenlandsche aangelegenheden des lands,
dat daarmee zijn souvereine rechten heeft verloren.
De aan Tafari toegestane leening bedoelt slechts zijn
afhankelijkheid van Engeland te voltooien.
Terwijl Engeland zich zooveel rechten voorbe
houdt, aldus Stefani. neemt het anderzijds geener
lei verplichtingen op zich jegens het Abessynische
Volk, vooral nopens voortzetting van het cultuur
werk dat Italië ondernomen en de oorlog onder
broken heeft. Nogmaals toont Albion daardoor dat
het slechts denkt aan uitbuiting van het Ethiopi
sche volk.
Engeland heeft zich ditmaal evenwel te zeer
gehaast de hand te leggen op iets dat het niet
toebehoort. Al heeft het in Tafari ook een volg-
zamen rrfedeplichtige gevonden, toch duurt het
conflict met Italië nog voort. Abessynië, waar
Italië zijn civiliseerenden arbeid is begonnen, zal
te zijner tiid bevrijd worden van de slavenhande
laars en Angelsaksische uitbuiters en zijn ware
vrijheid en welvaart onder bescherming van de
Italiaansche vlag heivinden.
Ongerustheid te Batavia over
Singapore
SJANGHAI, 4 Februari. (D.N.B.) Volgens berich
ten uit Batavia, heerscht aldaar groote ongerustheid*
over het lot van Singapore. Men vreest dat de Engel-
schen de vesting zullen opgeven.
Naar de meening van militaire kringen te Batavia
zou hierdoor de geheele oorlog in den Stillen Oceaan
een voor Japan gunstige, beslissende wending ne
men. In Ncderlandsch-Indische kringen is men om
deze reden beslist tegen een terugtocht naar Austra
lië, want, zoo verklaart men te Batavia, de Japanners
zijp uit de eenmaal Ingenomen gebieden moeilijk
weer te verdrijven.
488e STAATSLOTERIJ
YIJPDE KLASSE TIENDE LIJ SI
Trekking 3 Februari.
ƒ50.000 No. 16568
1000 No. 7017, 13404, 19510, 20689
400 No. 6673, 9927, 21105
200 No. 3789. 4725, 5130, 9423.
10053, 18187.
100 No- 1578. 2056. 2405, 3044
3487, 6087, 8001, 8267, 9420.
18844.
PRIJZEN VAN ƒ70.
1021
1101
1115
1130
1132
1174
1196
1228
1591
1612
1761
1930
1950
2138
2421
2877
3059
3240
3284
3350
3731
3753
3878
4166
4172
4216
4458
4126
4799
5166
5342
5355
5416
5478
5616
5755
5892
5940
5988
5999
6091
616!
6278
6309
6330
'0461
6575
6608
6768
6793
6856
6871
6917
6975
7066
7185
7362
7479
7495
7601
7 654
7665
7684
7706
7719
7757
7917
7998
8034
8288
8324
8470
8634
8649
8654
8764
8770
8882
9092
9136
9205
9225
9305
9307
9494
9522
9537
9677
973o
9762
10030
10198
10347
10506
10631
10673
10741
10866
10879
10920
10945
10963
11043
11112
11168
11498
11574
11656
11741
11785
12213
12270
12434
12505
12G05
12703
12740
12743
12786
12836
12851
12916
13071
13111
13326
13329
13334
13448
13489
13504
13620
13C97
13758
13801.
13824
13918
13922
13943
14002
14022
14068
14160
14227
14300
14324
14435
14462
14593
14625
14709
14788
14907
14936
14954
15077
15272
15312
15372
15595
15607
15668
15685
157GO
15737
15824
1Ö386
15934
16134
16156
16206
16238
16451
16457
16648
16708
16759
16904
16998
r994
17238
17394
17470
17549
17773
17791
1783!
17997
18205
18214
18313
18452
18435
18614
18633' 18682
18866
18903
19015
19039
13107
19160
19192
19314
19398
19554
19620
19634
19637
19815
19866
19877
19974
20154
20187
20296
20452
20469
20591
20639
20694
20782
20789
20818
2O0T2
21025
21069
21138
21188
21324
21573
21609
21806
21983
NIETEN.
1020
1073
1077
1091
1168
1180
1201
1204
1356
1365
1406
1414
1439
4440
1442
1464
1465
1490
1519
1593
1613
1620
1637
1684
1700
1728
1770
1780
1792
1847
1908
1945
1953
2008
2079
2107
2140
2156
2169
2184
2247
2329
2393
2449
2476
2504
2523
2606
2611
2672
2734
2763
2764
2769
2802
2849
2919
2922
2942
2988
3028
3032
3049
3086
3106
3129
3133
3136
3178
3278
3334
3391
3449
3489
3520
3535
3560
3584
3609
3731
3737
3767
3812
3844
3850
3861
3965
4033
4045
4049
4060
4077
4081
4093
4102
4121
4151
4158
4177
4322
4361
4401
4469
4480
4497
4514
4575
4583
4599
4605
4627
4643
4660
4693
4694
4713
4722
4732
4922
4951
4966
4977
5002
5037
5059
5100
5138
5142
5147
5204
5205
5216
5291
5292
5300
5310
5341
5361
5411
5454
5489
5508
5523
5566
5581
5596
5645
5677
5682
5692
5725
5741
5743
5752
5787
5852
5854
6011
6063
6123
6139
6142
6148
6197
6211
6214
6230
6331
6343
6356
6357
6415
6456
6523
6533
6635
6680
6699
6781 6795 6715
7541 7655 7677
7350 7357 7433 7453 7536
7858
8163
8256
8456
8799
8914
9161
9459
9777
10006
10215
10417
10713
11006
11258
11434
11617
11764
12120
12328
12418
12574
12810
12901
13002
13124
13222
13442
13810
14036
14243
14537
14749
14914
15063
15216
7790
7865
8170
8295
8473
8834
8931
9239
9490
9781
10094
10333
10432
10733
11063
11300
11435
11620
11814
12237
12329
12419
12583
12821
12949
13036
13125
13233
13470
13822
14047
14335
14595
14756
14923
15074
15275
7795 7820 7842
7883 7978 8101
8574
6901 6982 7000 15390
15543
15887
16015
16173
16405
16599
16830
7848
8149
8230
8442
8888 8893 8905
9009
9270
9698
9910
8996
9252 9254
9531 9554
9830 9847
10097 10103 10177
10365 10403 10409
10521 10530 10535
10734 10803 10860
11109 11119 11185
11305 11349 11374
11484 11524 11540
11626 11634 11698
11835 11917 11984
12252 12273 12287
12375 12376 12382
12436 12459 12544
12676 12696 12712
12845 12855 12868
12964 12988 12998
13043 13051 13063
13150 13187 13205
13288 13337 13355
13507 13547 13595
13853 13894 13905
14074 14105 14167
14370 14386 14432
14616 14620 14665
14800 14821 14828
14979 14987 14999
15115 15153 15161
15279 15344 15349
10189
10410
10551
10883
11196
11382
11563
11739
11988
12297
12389
12555
12751
12877
13082
13210
13415
13628
13923
14191
14480
14735
14885
15001
15185
15352
10191
10411
10595
10938
11244
11398
11570
11751
12066
12321
12405
12571
12768
12897
13085
13215
13416
13640
13984
14198
14531
14742
14899
15010
15210
15368
17176
17377
17590'
17754
17996
18088
18370
18613
18810
13937
19003
19199
19329
19435
19594
19715
19969
20300
20543
20671
20849
70959
21065
21223
71459
71739
21926
In
6683
169>2
21924
15449 15463 15495 15512 15514 15526
15688 15708 15712 15752 15870 15873
15904 15905 15907 15927 15945 15978
16020 16025 16055 16100 16106 16121
16243 16282 16300 16313 16343 16356
16425 16430 16449.16462 1G499 16551
16652 16672 16677 16707 16732 16782
16832 16835 16852 16855 16899- 16926
16986 17060 17062 17078 17092 17141
17210 17273 17287 17304 17310 17365
17378 17382 17462 17469 17520 17559
17592 17600 17658 17659 17725 17744
17755 17820 17847 17953 17976 17978
18009 18024 18041 18051 18081 18084
18116 18146 18198 18230 18274 18316
18407 18412 18423 18483 18516 18567
13631 18672 18691 18770 18786 18795
18822 18837 18843 18885 18912 18922
18946 18975 18984
19055 19082 19094 19098 19131 19165
19202 19210 19220 19224 19239 19323
19330 19336 19357 19375 19377 1939b
19451 19469 19474 19476 19552 19567
19599 19601 19664 19683 19699 19700
19803 19817 19829 19899 19924 19947
19995 20012 20027 20115 20232 20299
20327 20361 20398 20424 20460 20501
20548 20549 20608 20623 20631 206C3
20696 20711 20728 20786 20795 20815
20855 20861 20863 20898 20914 20915
20962 20986 20999 21001 21030 21048
21070 21098 21123 21127 21168 21213
21237 21362 21380 21392 21420 21450
21468 21486 21513 21531 21618 21632
21755 21789 21805 21839 21858 21873
21928 21935 21942 21946 21947 21967
de vorige lijst staat6688 m. z.
9254 m. z. 9354; 11868 m. z. 11818.;
m. z. 16872; 21904 70 m. z.
70.
Een groote overstroomlngsramp in het gebied van
Oeroebamba heeft, naar uit Peru wordt gemeld. 400 slacht
offers geëischt. In de oude Inca-stad Cuzzo zijn twintig
huizenblokken ingestort, waardoor 15.000 gezinnen dakloos
zijn geworden. De aan den landbouw toegebrachte schade
is buitengewoon groot.
Ui: New York wordt, blijkens een D. N. B. bericht,
het volgende gemeld: Hel staalsdepartement heeft bekend
gemaakt dat een princlpleele overeenstemming :s bereikt
over de uitwisseling der Amerikaansche en Splldlplomaten.
Als plaats van uitwisseling ls Lissabon gekozen. De uit
wisseling der Japansche en Amerikaansche diplomaten zal
in Lourenco Marquez geschieden.
Berichten uit Sydney maken er melding van dat
de Australische directeur-generaal der posterijen mede
gedeeld heeft dat alle luchtpost van Australië tot nader
order is gestaakt. Redenen werden niet opgegeven. De
mededeeling heeft groote verontrusting in Australië ver
oorzaakt. daar thans iedere verbinding met de Australi
sche soldaten ln Singapore en In het Nabije Oosten ver
broken is.
Tot aan de definitieve afbakening van de Westelijke
grenzen van Italië tegenover Frankrijk zullen, naar een
in de Fransehe staatscourant gepubliceerde verordening
inhoudt, acht voorlooplge douanekantoren worden inge
richt aan de afbakeningslijn van het wapenstilstandsver
drag, n.l. in Mentone,. en Plena en in Modane. Fontano,
Seez, Vramans. Monginevra. Bessans. De verordening
wordt 1 Maart van kracht (D. N. B.).
Volgens den Britschen berichtendienst is luitenant-
generaal Stone, chef der Britsche missie bij het Egyptische
leger, benoemd tot commandant van de Britsche troepen
ln Egypte. CA. N. P.).
Rijksmaarschalk Goerir.g. die zooals bekend in Italië j
vertoeft, heeft eenige besprekingen gevoerd met den Duce
en ook een onderhoud gehad met den chef van den
Italiaanschen generalen staf, generaal Cavallero.
Met ingang van 1 Maart a.s. is aan prof. ar. P. H. v. I
Moerkerken op zijn verzoek eervol ontslag verleend als I
hoogleeraar bij de rijksacademie van beeldende kunsten j
te Amsterdam. Als zijn opvolger is benoemd dr ir. J. H.
Plantenga. directeur van de academie van beeldende kuns
ten in Den Hafcg.
De ontgraving van den Sloterdijkermeerpolder te
Amsterdam gaat binnenkort beginnen. De bedoeling is er
een recreatieoord, bestaande uit een meer met daarom
heen gelegen park. te scheppen.
De politie te Leeuwarden heeft twee vrouwen en een
man aangehouden, die een veehouder van f 1500 hadden
beroofd.
De A. N. W. B. heeft aan de commissarissen van acht
provincies verzocht hun medewerking te verlcenen om te
komen- tot opheffing van weg- en brugtollen.
Slechts enkele dagen na den dood van Désiré Pau
wels is thans ook zijn weduwe, mevr. A. PauwelsCaesar,
overleden.
Zaterdag a.s. hoopt ds. W. F. A. Winckel. oud-regent
geestelijk leider van het Internaat van het chr. gymna
sium te Zetten en biograaf van dr. A'br. Kuyper, zijn 30en
verjaardag te vieren.
Derk Meeles, een bekend lid van de Larensche schil
dersbent, wórdt Woensdag li Februari a.s. 70 jaar.
Dinsdagmiddag is te St. Maartensbrug een vrachtauto
van de N.V. Dekkers" veevoeder en kunstmesthandel door
een goederentrein gegrepen en geheel vernield. De loco
motief derailleerde door de botsing. Wonderlijk genoeg
deed zich geen enkel persoonlijk ongeval bij dit ongeluk
De 6l-Jarlge weduwe ,v. Poppel uit Breda kwam zoo
ongelukkig te vallen, dat zij enkele oogenblikken later Is
overleden.
De 53-jarige postbode P. Coppens uit Schljndel heeft
door de koude een hartverlamming gekregen.
Bij de N.V. Wollen Stoffenfabriek Brouwers van
Gladbeek te Tilburg hebben inbrekers een bedrag van
f 3500 buit gemaakt
De Rotterdamsche politie heeft drie mannen aange
houden die zich hebben schuldig gemaakt aan enkele dief
stallen. bij een waarvan zij 17000 hadden buit gemaakt.
Mr. dr. J. F. Schönfeld, raad-adviseur bij het departe
ment van waterstaat, heeft den dienst met pensioen ver
laten.
Het bolsjewisme is de aartsvijand van onze be
schaving, cultuur en godsdienst. Het moet ver
nietigd worden. Meldt u aan bij het
VRIJWILLIGERSLEGIOEN „NEDERLAND",
Koninginnegracht 22, Den Haag.
Marcheert met ons mee. Nederlanders ook uw
adcrland is lu gevaar. Helpt mede het bolsjewisme
e vernietigen door dienst te nemen bij de Waffen S.s.
Voor aanmelding en inlichtingen wende men zich tol
de Waffen S.S,
Stadhouderslunn 32, Den Haag.
(Foto Fellinga-Peters)
Wie is er jarig vandaag?
Hoofdredacteur: C. J. van Tilburg, Heemstede
Plv. Hoofdredacteur: G. X. T.ccndcrs. Heemstede
Eerste medewerker: P. C. Derks, Haarlem
Wie is er vandaag jarig? Duizenden Neder
landers zijn er vandaag jarig. Zij allen vieren dezen
dag met meer of minder feestelijkheden. Geluk-
gewenscht, jarige Nederlander. Laten wi' hopen,
dat u 't volgende jaar uw naamdag onder gunstiger
omstandigheden zult vieren.
Gelukgewenscht, jarige Nederlander. Denkt u
aan de verjaardagstorting?
U weet het toch nog? De verjaardagstorting is
een overschrijving op het gironummer van de
Nederlandsche ambulance, welke een even groot
aantal dubbeltjes, kwartjes of guldens omvat (al
naar gelang uw beurs het toelaat) als het aantal
jaren dat men oud is.
En zoó u het niet meer weet: het gironummer
van de Nederlandsche ambulance is
87600.
Nederlandsche ambulance Koninginnegracht 22
's Gravenhage.
Italiaansch weermachtsbericht
Italiaansch-Duitsche opmarsch
ten Oosten van Cirene.
ROME. 3 Februari. (Stefani). Het Italiaansche
weermachtbericht van heden luidt als volgt:
„Gemotoriseerde Italiaansch-Duitsche pantserafdee-
lingen rukken ondanks den weerstand van den tegen
stander op ten Oosten van Cirene. Lucht formaties zijn
tusschenbeide gekomen in den slag, waarbij zij doel
treffend bommen wierpen op ravitailleeringscentra
en materiaaldepots van den vijand, terwijl gemotori
seerde strijdmiddelen en vliegtuigen op den grond
met mitrailleurvuur werden bestookt en in brand ge
stoken. De ongunstige weersomstandigheden hebben
het offensief van de Duitsche luchtmacht op het eiland
Malta niet vertraagd, waar vliegvelden en havenin
stallaties het voorwerp vormden van verscheidene
aanvallen.
Britsche vliegtuigen hebben in den afgeloopen nacht
aanvallen ondernomen op Napels en Palermo. Zij
wierpen eenigé brisant- en brandbommen neer. On
belangrijke schade, geen enkel slachtoffer in Napels,
drie gewonden in Palermo".
Rooken op de bon
Rookerskaart te Berlijn ingevoerd
De tabakskaart. die in het geheele Duitsche Rijk,
uiterlijk od 15 Februari verplicht is gesteld, heeft de
Rijkshoofdstad al ingevoerd, zoo meldt de V.P.B.
Alle rooklustige mannen van 18 jaar en ouder en
de vrouwen van 25 jaar en daarboven zullen geep
rookwaar meer kunnen betrekken, zonder de noodige
bonnetjes van hun kaart te laten afknippen. Zoolang
de voorraad strekt, kan de man aanspraak maken op
drie sigaretten of één sigaar per dag. Vrouwen krij
gen de helft van het aantal bonnen, waarover de hee-
ïen der schepping beschikken.
In de Berlijnsche pers wordt er aan herinnerd dat
de frontsoldaten bij de verdeeling der thans nog be
schikbare rookwaar natuurlijk het eerst aan de beurt
komen. Bovendien zijn er in Groot-Duitschland tegen
woordig nog ruim 2 millioen buitenlandsche arbeiders
werkzaam, waarvan velen ook aan het rooken van
sigaretten verslaafd zijn. Aan het rooklustige publiek
wordt daarom de raad gegeven deze liefhebberij meer
als een particulier genoegen te gaan beschouwen en
bijvoorbeeld niet meer in het publiek, maar pas na
voldanen arbeid thuis te rooken.
Jubilea in het Diaconessenhuis
Woensdag 11 Februari worden in het Diaconessen-
huis te Haarlem twee jubilea gevierd, namelijk van
de hoofdzuster Catrien Spijker en van zuster Truus
van Stein Callenfels. werkzaam bij de rustende zus
ters in het gebouw aan het Wilsonsplein, die beiden
25 jaar aan het Diaconessenhuis verbonden zijn. Het
voornemen bestaat, dien dag van 3—5 uur aldaar re
ceptie te houden.
De totale oorlog
En de werkkrachten
Het „totale" karakter van dezen oorlog komt, niet
in de laatste plaats, tot uiting in de manier, waarop
hij, des te meer hoe langer het duurt, alle bedrijvig
heid aan zich ondergeschikt maakt. „Das Volk in
Waffen" is nooit zoozeer werkelijkheid geweest als
thans. Aan beide zijden beseft men ten volle, -dat er
buiten „er op of er onder" geen keus is, de totale
inzet van de arbeidskrachten, die men maar bijeen
kan krijgen, spreekt hierbij van zelf. Want arbeids
kracht is in dezen oorlog een beslissende factor; de
oorlog is onverzadigbaar, hij verslindt producten, ver
vaardigd uit grondstoffen, die gewonnen moeten wor
den. In verschillende gevallen zelfs grondstoffen uit
grondstoffen. Men denke aan de synthetische produc
tie van benzine en rubber uit steenkool. Tegelijk moet
ook de levensmiddelenptoduclie tot het uiterste, wor
den opgevoerd om het front en het- achterland te
voorzien.
Een probleem hierbij is hoe men het apparaat, des
te grooter naarmate de uitgebreidheid der oorlogs
gebieden toeneemt, gaande zal houden zonder aan de
eigenlijke strijdmacht het personeel te onthouden of
Ie onttrekken, dat zij noodig heeft om den strijd met
de wapens met succes te blijven voeren. In zekeren
zin zelfs een dubbel probleem, daar men voor het
„arbeidsfront" en het oorlogsfront beide vakarbeiders
noodig- heeft. De oorlog immers is meer en meer spe
cialistenwerk. waarnaar de handen van de technici,
die men ook in de industrie het hardst behoeft, het
best staan.
In alle oorlogvoerende landen ziet men dan ook
een voortgaande absorptie van alle maar beschikbare
werkkrachten, een steeds verder gaande mobilisatie
van de burgerbevolking, die niet alleen de werkloos
heid doet verdwijnen, maar bovendien tekort aan
werkkrachten doet ontstaan. De beste kansen zijn
hierbij weggelegd voor de landen, die niet alleen het
grootste verschot van menschen hebben, maar bo
vendien het beste organisatievermogen om van
arbeidskracht partij te trekken.
En dan is het onbetwijfelbaar, dat Duitschland op
zijn tegenstanders een aantal slagen voor heeft Het
heeft tegenover Engeland met slechts 46 of 47 millioen
inwoners bijna het dubbele aantal te stellen en bo
vendien had het een vredesorganisatie, die voor snelle
omzetting op oorlogsvoet door een gecomprimeerde
leiding uiterst handzaam was. Daar Duitschland reeds
voor den oorlog een tekort aan werkkrachten had,
heeft men door middel van dezelfde organisatie uit
niet- of minder-krïegswichtige bedrijfstakken arbeids
krachten vrijgemaakt om het wel-kriegswichtige be
drijf arbeidskrachten toe te voeren, wat natuurlijk
mede noodig was. daar de weermacht hun personeel
ontnam. Naarmate de oorlog vorderde is er ook
Vidktm Quisling, die zich belast heeft met het mi
nister-presidentschap van Noorwegen. Quisling,
die thans het midden van dc vijftig bereikt heeft, Is
majoor In het Noorsche leger geweest en bekleedde
later de post van minister van defensie. Sedert het
binnenmareheeren der Dnltschers in Noorwegen i-
hij de man die er zieli met zijn volle persoonlijkheid
toe gezet liceft met Duitschland samen te werken en
zijn land in te schakelen in de nieuwe Europeesehe
orde. Quisling is de leider van de Nnsjonal .Samling,
de Noorsehe vernieuwingsbeweging. foto Recla
sterke mate een beroep gedaan op het arbeidskrach
tenreservoir van de bezette gebieden. In de eerste
plaats werkloozen. De bezette gebieden zagen dienten
gevolge hun werkloosheid aanzienJijk verminderen.
Uit ons land zijn er voor zoover bekend is c.a. 150.000
arbeiders in het Duitsche bedrijfsleven en den land
bouw werkzaam. België heeft er naar het schijnt nog
een aanmerkelijk grooter aantal. Onlangs is het cijfer
van 250.000 genoemd. In totaal schijnt het aantal der
buitenlandsche werkkrachten. die tot dusver in
Duitschland te werk zijn gesteld, ruim over de 2 mil
lioen te loopen, uit een zeer gropt aantal landen be
trokken. Een voortreffelijke organisatie zorgt voor
hun welzijn. Dezer dagen is gemeld dat er een over
eenkomst tusschen het Duitsche Arbeidsfront cn het
N V. V. is afgesloten om de sociale positie onzer arbei
ders in Duitschland te waarborgen en zoo is er meer.
Krijgsgevangenen zijn in de bovenstaande cijfers
niet begrepen. Duitschland hèel't er alleen uit Sovjet-
Rusland een millioen of vier, die echter meerendeels
achter het Oostfront zelf werkzaam zijn met oprui-
mingswerk. In de Duitsche industrie zijn er blijkbaar
c.a. 300.000 te werk gesteld.
Engeland van zijn kant heeft door telkens ver
scherpte maatregelen getracht zijn industrie, speciaal
die voor den oorlog werkend, zooveel mogelijk werk
krachten toe te voeren. Niet zonder weerstreven van
den kant der arbeidersorganisaties is er de burgerlijke
dienstplicht voor niet-dienstplichtige mannen tusschen
40 en 45. en voor ongehuwde vrouwen tusschen 20
en 30 jaar ingevoerd.
Dientengevolge had men, zoo is verzekerd, op het
einde van 1941 in de wapenindustrie een millioen
meer arbeidskrachten aan het werk dan in 1918, o.w.
evenveel vrouwen als toen. Maar dit was blijkbaar nog
niet genoeg. Daarom is op het eind van 1941 een nieuwe
wet aangenomen, die om zoo te zeggen iedereen, man
en vrouw, dienstplichtig maakt voor den nationalen
dienst, hetzij militair, hetzij civiel, in de industrie, enz.
Dat het met de mobilisatie van arbeidskrachten in
Engeland intusschen niet alles rozegeur en mane
schijn was, heeft men onderdehand kunnen begrijpen
uit critiek in het Engelsche parlement en bekentenis
sen van ministers zelf. die moesten toegeven, dat de
efficiency nog veel te wenschen overliet, de opdrach
ten niet doelmatig werden verdeeld, enz. kortom, dat
er nog altijd een aanzienlijke uitval van arbeidskracht
was. Men hoeft niet a priori aan te nemen, dat de
Engelsehman met minder lust en ijver voor zijn land
werkt dan de Duitscher, maar toewijding hangt in
hooge mate van de overtuiging af, dat de inspanning
wel besteed is. Hieraan schijnt het in Engeland wel
te hebben gehaperd en vandaar dan blijkbaar de in
het Engelsche "parlement gemaakte opmerking, dat
de Engelsche arbeider de herhaalde aansporingen om
harder te werken met onwil of een geeuw van ver
veling beantwoordde.
Hoe dit zij, vast staat, dat Engeland met zijn veel
kleinere bevolking onmogelijk zooveel kan prestee-
ren als Duitschland. Bovendien beschikt het niet over
reserves aan buitenlandsche werkkrachten en zijn do
minions kunnen hierin maar zeer tendeele voorzien.
Men heeft elders wel moeten glimlachen toen een
Australisch minister een poosje geleden kordaat be
weerde. dat zijn land (met een millioen of 5 inwoners!)
den voornaamsten last van de Britsche bewapening
droeg. Ook Canada is bij lange niet menschenrijk ge
noeg om het tekort aan arbeidskrachten van het Moe
derland te overbruggen. En nu heeft Engeland welis
waar de Vereenigde Staten met hun industrie en groo
te bevolking achter de hand, maar ten eerste hebben
deze reeds zeer veel hooi op den vork aan de eigen
bewapening en leveranties aan schier overal ter we
reld en ten tweede is hun industrie nog pas bezig met
de omzetting op de oorlogsproductie, zoodat zij nog
een zeer ruimen aanlooptijd noodig zal hebben om
eentgszins op toeren te komen.
In Duitschland zorgt men er onderdehand voor den
bestaanden voorsprong aan materiaal en productie
mogelijkheden te behouden en zelfs nog te vergrooten.
Een aankondiging daarvan was reeds in een van Hit
ler's vorige "redevoeringen te beluisteren. Recente be
richten hebben doen zien, dat er onderwijl maat
regelen getroffen zijn om nog sterker dan tot dusver
partij te hebben van de beschikbare voorraden ar
beidskrachten. Eén man, Ministerialdirektor Mansfeld,
een beproefd organisatietalent, heeft hiervoor groote
bevoegdheden gekregen, die hem in staat moeten stel
len alle hinderpalen, die tot dusver nog konden be
letten, dat werkelijk de volledige arbeidskracht werd
ingezet uit den weg te ruimen. Men zal hiertoe verder
voortgaan met het onttrekken van arbeidskrachten
aan bedrijven, die voor de oorlogvoering van minder
nut zijn, maar blijkbaar is het er ooftien vooral om te
doen nog meer buitenlandsche werknemers te werk te
stellen.
De Kölnische Zeitung heeft dezer dagen geschre
ven. dat „het moeilijk in te zien is waarom de Duit
sche soldaat aan het front en de Duitsche arbeider
in het vaderland de zwaarste ontberingen en lasten
op zich neemt en zijn kracht tot het uiterste moet
geven, terwijl wellicht elders in het Duitsche invloeds-
gebied uitstekende vakarbeiders beschikbaar zijn,
wien thans werkzaamheden zijn opgedragen, die in
verband met den oorlog volkomen overbodig lijken.
De tegenstander van gisteren is weliswaar niet de
oorlogsbondgenoot van vandaag, maar het is niet on
voorwaardelijk noodig, dat een voor deze landen ver
loren oorlog een betere positie wat de beschikking
over arbeidskrachten aangaat garandeert dan in
Duitschland zelf. De oorlog is niet meer zaak van
Duitschland, maar van het vasteland. Dit standpunt
moet ook gelden voor de leiding van de arbeidskracht."
Van de Deutsche Allgemeine Zeitung is in dit ver
band de suggestie uitgegaan niet meer met de vrije
arbeidsovereenkomst te werken, maar een voorbeeld
te nemen aan den toestand in Duitschland zelf, waar
door middel van de arbeidsdienstplicht nieuwe vor
men zijn ontwikkeld.
Zal er afgezien van verdere tewerkstelling van
Russische krijgsgevangenen. inderdaad ook voor
de bezette gebieden een dergelijke arbeidsdienstplicht
ingevoerd worden?
HOOFDPRIJZEN STAATSLOTERIJ.
's-GRAVENHAGE. 4 Februari,
f 1000.—: 3252 10434 12082 20266
f 400.—: 1940 4023 8119 8709 16646 17637 21949
f 200.—: 2964 4574 8892 15843 15847 12042 19175
f 100.—: 1007 2883 4241 4824 6647 7116 8897
8923 9604 13447 15347 14456
IR. M. VOORZANGER f
Maandagavond is in zijn woning te Heemstede na
een langdurige ziekte overleden ir. M. Voorzanger,
oud-directeur der H. B. S. a met 5-j.c. te Haarlem.
De heer Voorzanger is 29 Juni 1882 te Roermond
geboren; hij bezocht aldaar de Rijles H. B. S. In 1903
ging hij studeeren te Delft, waar hij in 1900 het di
ploma van scheikundig ingenieur behaalde. Hij
werd toen bij Prof. Dr. W. Reinders assistent voor
anorganische en physische scheikunde. Een jaar la
ter werd hij benoemd tot tijdelijk leeraar in schei-,
natuur-, plant- en dierkunde aan de Rijks H.B.S. te
Heerenveen. In November 1913 werd de heer Voor
zanger benoemd tot leeraar aan de toenmalige
H. B. S. met 3-j.c. en Hoogere Handelsschool met
2-j.c. te Haarlem. In 1929 werd hij tot directeur
van deze school benoemd.
De teraardebestelling zal plaats hebben a.s. Zater
dagmiddag twee uur op de Algemeene Begraaf
plaats te Heemstede.
n
Generaal Rommel in liet hoofdk warüer van het Italiaansche legercorps aan het front
in Noord Afrika. Aan de hand van kaarten stelt generaal Rommel met den Ilallaan-
sehen generaal Nnvarinl en den verbiudings-officier Dieseuer de nnnvals- en verde
digingsplannen vast. Atlantic-Holland-P. K. Moosmüiler
Achter de schermen van de „llohnstelner Ptippensplele", welke onder auspiciën van
de Noderlandsch-Duitsche Ktiliti nrgenieenschap een tonrnée door Nederland maakt.
Max Jakob, de leider (in liet mid den) met zijn medewerkers. Hans AVickert en Frau-
lein Schaniuann. Pax-Hoiland-de Haan-c.
Als in den herfst de kool in de scharen is opgeborgen, is het voor den tuinder zaak.
zijn voorraad vrij te houden van rot. Den geheclen winter is men dan ook hez.ljr
met het opstapelen en liet varwij duren van de rotte bladeren. Polygoon-Kuipar
