IN ENKELE REGELS
Noorwegen en wij
Sk
in de mcdedeelingen van den A. N. P. correspon
dent omtrent Noorwegen's positie na het uitroepen
van Quisling tot minister-president wordt er uit-*
drukke]ijk op gewezen, dat het gebeurde in Noor
wegen dit land alleen raakt en dat men daaruit niets
Kan besluiten ten aanzien van de toekomst van an
dere landen, waarbij dan o.m. ook ons land
noemd wordt.
Op zichzelf is dit natuurlijk juist. Nederland is
geen Noorwegen en de omstandigheden, waaronder
ginds wordt gewerkt aan de ordening van staatsin
richting en maatschappelijk leven wijken natuurlijk
af van die, welke hier haar invloed doen gelden.
Iedere toelichting is hier bijna overbodig.
Aan den anderen kant is het begrijpelijk, dat me
nigeen bij het lezen van de staatsrechtelijke wijzi
gingen in Noorwegen zich heeft afgevraagd, of niet
in de toekomst de ontwikkelingsgang hier te lande
toch overeenkomst zal vertoonen met dien van
Noorwegen. Begrijpelijk hierom, wijl de jongste ge
schiedenis van beide landen kenmerkende over
eenkomsten vertoont.
Het is niet wel mogelijk, deze overeenkomsten
alle te noemen ze zijn er haast te talrijk voor.
Beide landen hebben den zoeten droom gedroomd,
buiten den oorlog te kunnen en te zullen blijven en
vergat'-n, dat de weg van de Noordzee naar voor de
Duitsche oorlogvoering vitale plekken nu eenmaal
over Noorwegen en over Nederland loopt. Op de
zelfde wijze werden ze in het oorlogsgebeuren be
trokken en aan dezelfde problemen hadden ze het
hoofd te bieden, toen na korten tijd van vruchteloos
verzet het land werd bezet.
Intusschen houdt de overeenkomst hier niet mede
Vrijwel onmiddellijk na de bezetting, zoowel van
loorwegen als van Nederland is van Duitsche zijde
te kennen gegeven: Niet als vijand zijn wij hier en
niet als tegenstanders zullen wij elkander dienen te
bejegenen.
Integendeel, als stamverwante en lotsverbonden
leden van het Noordras dragen wij denzelfdp.n
plicht. Europa straks de plaats te .garandeeren,
waarop het recht heeft in het wereldgebeuren.
Hiertoe is de samenwerking van Duitschland,
Scandinavië en Nederland een onafwijsbare voor
waarde en toi die samenwerking hoopt Duitschland
de overige West-Europeesche volken bereid
vinden.
In hetgeen Zaterdag in Noorwegen is geschied
schuilt van Duitsche zijde een sterk element van
vertrouwen. Vertrouwen in het gezond verstand.
Het gezond verstand, dat de groote en talrijke ge
meenschappelijke belangen der West-Europeesche
landen in het licht stelt en vermeende tegenstel
lingen terugwijst.
Biet gezond verstand, dat de zegen erkent van in verde
en vriendschap levende nabuurstaten, die weder
zijds respect toonen voor elkanders prestaties.
Het verleden heeft ons in dit opzicht harde les
sen gebracht, Zoowel Noorwegen als Nederland had
grooter vertrouwen in den verren ..vriend" dan in
den goeden buur, totdat bleek, welke waarde aan
deze verre vriendschap viel toe te kennen. Zij heeft
ons veel, zeer veel rampspoed gebracht.
Dat de bittere ontgoocheling eenigen tiid van
verwarring heeft veroorzaakt, is menschelijk en be
grijpelijk. Maar tot voldoening stemt het, dat een
vaag ontwaken uit den droom thans aan den dag
begint te treden en in steeds breeder wordende
kringen het besef doordringt, dat een ware nationale
geest van éénheid en verbondenheid straks lan
den als Noorwegen en Nederland het recht zal
geven op een plaats in het groote Germaansche
geheel.
Het vertrouwen in deze bezinning moet de onder
grond zijn van de bestuurswijziging in Noorwegen.
En al is het waar, dat de omstandigheden hier en
ginds niet dezelfde zijn, wanneer ook in Nederland
het begrip van den nieuwen tyd baan breekt, kan
het niet anders, of eenmaal zal ook Nederland wor
den geroepen tot zijn aandeel bij de vorming van
eeri nieuw geordend Europa.
D.
lAbessynië wordt een Engelsche
kolonie
Geencrlei verplichtingen tegenover het
Abessynische volk.
BOME. 3 Februari. Het D.N.B. meldt: De
diplomatieke medewerker van Stefani schrijft om
trent een te Addis Abbeba onderteekend Engelsch-
Abess.vnisch verdrag dat dit een overeenkomsct is,
waarbij Tafari (vroeger Haile Selassie genoemd)
toestemt in wijziging van Abessynië in een Engel
sche kolonie.
In het verdrag wordt bepaald dat Engelsche
ambtenaren, troepen en rechters naar Abessynië
worden gezonden en dit is een schending van alle
beloften, die Engeland ,eens aan Tafari heeft ge
daan. Het verschaft Engeland beslissenden invloed
op de binnenlandsche aangelegenheden des lands,
dat daarmee zijn souvereine rechten heeft verloren,
De aan Tafari toegestane leening bedoelt slechts zijn
afhankelijkheid van Engeland te voltooien.
Terwijl Engeland zich zooveel rechten voorbe
houdt, aldus Stefani, neemt het anderzijds geener
lei verplichtingen op zich jegens het Abessynische
volle, vooral nopens voortzetting van het cultuur
werk dat Italië ondernomen en de oorlog onder
broken heeft. Nogmaals toont Albion daardoor dat
het slechts denkt aan uitbuiting van het Ethiopi
sche volk.
Engeland heeft zich ditmaal evenwel te zeer
gehaast de hand te leggen op iets dat het niet
toebehoort. Al heeft het in Tafari ook een volg-
zamen medeplichtige gevonden, toch duurt het
conflict met Italië nog voort. Abessynië. waar
Italië zijn cïviliseerenden arbeid is begonnen, zal
te zijner tijd bevrijd worden van de slavenhande
laars en Angelsaksische uitbuiters en zijn ware
vrijheid en welvaart onder bescherming van de
Italiaansche vlag hervinden,
Ongerusfheid te Batavia over
Singapore
SJANGHAI, 4 Februari. (D.N.B.) Volgens berich
ten uit Batavia, heerscht aldaar groote ongerustheid-
over het lot van Singapore. Men vreest dat de Engel-
schen de vesting zullen opgeven.
Naar de meening van militaire kringen te Batavia
zou hierdoor de geheele oorlog in den Stillen Oceaan
een voor Japan gunstige, beslissende wending ne
men. In Nederlandsch-Indische kringen is men om
deze reden beslist tegen een terugtocht naar Austra
lië, want, zoo verklaart men te Batavia, de Japanners
zijn uit de eenmaal ingenomen gebieden moeilijk
weer te verdrijven.
488e STAATSLOTERIJ
VIJFDE KI.ASSE riKNDI
Trekking 3 Februari.
ƒ50.000 No. 16568
1000 No. 7017, 13404. 19510,
400 No. 6673, 9927. 21105
200 No. 3789. 4725, 5130,
10053, 18187.
100 No- 1578, 2056. 2405,
3487, 6087, 8001, 8267, 9420.
18844.
PRIJZE1
1021 1101 1115
1228 1591 1612 1761
2421 2877 3059 3240
3753 3878 4166 4172
5355
3878
5166
5892
6309
171
7479 7495
7706
8084
8764
9305
9762
10741
11112
12213
12743
13326
13697
1401)2
14435
14936
1719
8288 8324
8770 8882
9307 9494
10030 10198
10866 10879
11168 11498
12270 12434
12786 12836
13329 13334
13758 13801
14022 14068
14462 14593
14954
N VAN ƒ70.
1130 1132 1174
1930
3284
4216
5416
5999
6575
6975
7654
1950
3350
4458
5478
6091
6608
7066
7917
8649
8634
9092 9136 9205
9522 9537 9677
10347 10506 10631
10920 10945 10963 1
11574 11656 11741
12505 12605 12703 1
12851 12916 13071
13448 13489 13504
13824 13918 13922
14160 14227 14300
14625 14709 147f
IJ
15077
152 72
15312
15372
15595
15607
15668
15685
15700
15737
15824
1.5386
15934
16134
LIJS*)
'.6156
16206
16238
16451
16457
16648
16708
67 yj
16904
16998
17094
17238
17394
17476
:"4:-<
17773
17791
17831
17997
18205
182P
•3313
18452
18435
1S614
18633
18682
18866
20689
18903
19015
19039
19107
19160
19192
19314
19396
19554
19620
1S634
19637
19815
19866
19877
19974
20154
20187
20296
20452
20469
9423
20591
20629
20694
20782
20789
20818
20972
21025
21069
21138
21188
21324
21573
21609
3044.
21806
21983
9420.
NIETEN.
1020
1073
1077
1091
1168
1180
1201
1204
1356
1365
1406
)414
1439
1440
1442
1464
1465
1490
1519
1593
1G13
1196
21.38
3730
1620
1637
1684
1700
1728
1770
1780
1792
1847
1908
1945
1953
2008
2079
2107
2140
2156
2169
2184
2247
2329
4726
2393
2449
2476
2504
2523
2606
2611
5616
2672
2734
2763
2764
2769
2802
2849
6161
2919
2922
2942
2988
3028
3032
3049
6768
3086
3106
3129
3133
3136
8178
3278
7185
3334
3391
3449
3489
3520
3535
3560
7684
3584
3609
3731
3737
3767
3812
3844
3850
3861
3965
8654
4033
4045
4049
4060
4077
4081
4093
9225
4102
4121
4151
4158
4177
4322
4361
9733
4401
4469
4480
4497
4514
4575
4583
10673
4599
4605
4627
4643
4660
4693
4694
11043
4713
4722
4732
4922
4951
4966
4977
11785
5002
5037
5059
5100
5138
5142
5147
12740
5204
5205
5216
5291
5292
5300
5310
13111
5341
5361
5411
5454
5489
5508
5523
13620
5566
5581
5596
5645
5677
.5682
5692
13943
5725
5741
5743
5752
5787
5852
5854
14324
6011
6063
6123
6139
6142
6148
6197
14907
6211
6214
6230
6331
6343
6356
6357
6415
6456
6523
6533
6635
6680
6699
6781
6795
6715
6886
6901
6982
7042
712U
7192
7195
7207
7220
7306
7347
7350
7357
7433
7453
7541
7655
7677
7691
7738
7763
778:
7790
7795
7820
7842
7848
7358
7865
7883
7978
8101
8149
8163
8170
8191
8197
8209
8230
8256
8295
8338
8369
8440
8442
8456
8473
8571
8574
8663
8745
8799
8834
8346
8888
8893
8905
8914
8931
8987
8996
9009
9085
9161
9239
9252
9254
9270
9329
9459
9490
9531
9554
9698
9713
9777
9781
9830
9847
9910
10006
10094
10097
10103
10177
10189
10215
10333
10365
10403
10409
10410
10417
10432
10521
10530
10535
10551
10713
10733
10734
10803
10860
10883
11006
11063
H109
11119
11185
11196
11258
11300
11305
11349
11374
11382
11434
11435
11484
11524
11540
11563
11617
11620
11626
11634
11698
11739
11764
11814
11835
11917
11984
11988
12120
12237
12252
12273
12287
12297
12328
12329
12375
12376
12382
12389
12418
12419
12436
12459
12544
12555
12574
12583
12676
12696
12712
12751
12810
12821
12845
12855
12868
12877
12901
12949
12964
12988 12998
13002
13036
13043
13051
13063
13082
13124
13125
13150
13187
13205
13210
13222
13233
13288
13337
13355
13415
13442
13470
13507
13547
13595
13628
13810
13822
13853
13894
13905
13923
14036
14047
14074
14105
14167
14191
14243
14335
14370
14386
14432
14480
14537
14595
14616
14620
14665
14735
14749
14756
14800
14821
14828
14885
14914
14923
14979
14987
14999
15001
15063
15074
15115
15153
15161
15185
15216
15275
15279
15344
15349
15352
8455
8792
8907
9143
9444
9771
10191
10411
10595
10938
11244
1139
11570
11751
12066
12321
12405
12571
12768
12897
13085
13215
13416
13640
13984
14198
14531
14742
14899
15010
15210
15368
15390
15449
15463
15495
15512
15514
15526
15543
15638
15708
15712
15752
15870
15873
15887
15904
15905
15907
15927
15945
15978
16015
16020
16025
16055
16100
16106
16121
16173
16243
16282
1G300
16313
16343
16356
16405
1C425
16430
16449
1G462
16499
16551
16509
16652
16672
1G677
16707
16732
16732
16830
16832
16835
16852
16855
16899
16926
16979
16986
17060
17062
17078
17092
17141
17176
17210
17273
17287
17304
17310
17365
17377
17378
17332
17462
17469
17520
17559
17590
17592
17600
17658
17659
17725
17744
17754
17755
37820
17847
17953
17976
17978
17996
18009
18024
18041
18051
18081
18084
18088
18116
18I4G
18198
18230
18274
18316
18370
18407
18412
13423
18483
18516
18567
1SG13
18631
18672
18691
18770
18786
18795
1,3810
18822
18837
18843
18885
18912
18922
18937
18946
18975
18984
19003
19055
19082
19094
19098
19131
19165
19199
19202
19210
19220
19224
19239
19323
19329
19330
19336
19357
19375
19377
1939b
19435
19451
19469
19474
19476
19552
19567
19594
19599
19601
19664
19683
19699
19700
19715
19803
19817
19829
19899
19924
19947
19969
19995
20012
20027
20115
20232
20299
20300
20327
20361
20398
20424
20460
20501
20543 20548
20549
20608
20623
20631
20663
20671
20696
20711
20728
20786
20795
20815
20849
20355
20861
20863
20898
20914
20916
20959
20962 20986
20999
21001
21030
21048
21065
21070
21098
21123
21127
21168 21218
°1223 21237
21362
21380
21392
21420
21450
21459
21468
21486
21513
21531
21618
21632
91739
21755
21789
21805
21839
21858
21873
-1926
21928
21935
21942
21946
21947
21967
In
de vorige
lijst staat
C388
m. z.
66'83
9254 m. z. 9354
1868
n z. 11818;
16972
21924 70.
5872; 21904 70 m. z.
Een groote overstroomlngsramp in het gebied van
Oeroebamba heeft, naar uit Peru wordt gemeld. 400 slacht
offers geëischt. In de oude Inca-stad Cuzzo zgn twintig
huizenblokken ingestort, waardoor 15.000 gezinnen dakloos
zijn geworden. De aan den landbouw toegebrachte schade
ls buitengewoon groot.
Uit New York wordt, blijkens een D. N. B. bericht,
het volgende gemeld: Het siaalsdepartement heeft bekend
gemaakt dat een principieele overeenstemming -s bereikt
over de uitwisseling dei Amerikaansche en Spildiplomaten
Ais plaats van uitwisseling is Lissabon gekozen. De uit
wisseling der Japansche en Amerikaansche diplomaten zal
ln Lourenco Marquez geschieden.
Berichten uit Sydney maken er melding van dat
de Australische directeur-generaal der posterijen mede
gedeeld heeft dat aiie luchtpost van Australië tot nader
order is gestaakt. Redenen weiden niet opgegeven. De
mededeeiing heeft groote verontrusting in Australië ver
oorzaakt, daar thans iedere verbinding met de Australi
sche soldaten in Singapore en in het Nabije Oosten ver
broken is.
Tot aan de definitieve afbakening van de Westelijke
grenzen van Italië tegenover Frankrijk zullen, naar een
ln de Fransche staatscourant gepubliceerde verordening
inhoudt, acht voorloopige douanekantoren worden inge
richt aan de afbakeningslijn van het wapenstilstandsver
drag, n.l. in Mentone,, en Plena en in Modane, Fontano,
Seez, Vramans, Monginevra, Bessans. De verordening
wordt 1 Maart van kracht (D. N. B.).
Volgens den Britschen berichtendienst is luitenant-
generaal Stone, chef der Britsche missie bij het Egyptische
leger, benoemd tot commandant van de Britsche "troepen
Egypte. (A. N. P.).
Rijksmaarschalk Goering. die 20oats bekend ln Italië
vertoeft, heeft eenige besprekingen gevoerd met den Duce
en ook een onderhoud gehad met den chef van den
Italiaanschen generalen staf, generaal Cavallero.
Met ingang van 1 Maart a.s. is aan prof. dr. P. H. v.
Moerkerken op zijn verzoek eervol ontslag verleend als
hoogleeraar bij de rijksacademie van beeldende kunsten
te Amsterdam. Als zijn opvolger is benoemd dr Ir. J. H.
Plantenga. directeur van de academie van beeldende kuns
ten in Den Htftig.
De ontgraving van den Sloterdijkermeerpolder te
Amsterdam gaat binnenkort beginnen. De bedoeling is er
een recreatieoord, bestaande uit een meer met daarom
heen gelegen park. te scheppen.
De politie te Leeuwarden heeft twee vrouwen en een
man aangehouden, die een veehouder van f 1500 hadden
beroofd.
De A. N. W. B. heeft aan de commissarissen van acht
provincies verzocht hun medewerking te verleenen om te
komen toi opheffing van weg- en brugtollen.
Slechts enkele dagen na den dood van Désiré Pau
wels is thans ook zijn weduwe, mevr. A. Pauwels—Caesar,
overleden.
Zaterdag a.s. hoopt ds. W. F. A. Winckel, oud-regent
geestelijk leider van het internaat van het chr. gymna
sium te Zetten en biograaf van dr. Abr. Kuyper, zijn 90en
verjaardag te vieren.
Derk Meeles, een bekend lid van de Larensche schil
dersbent, wordt Woensdag 11 Februari a.s. 70 jaar
Dinsdagmiddag is te St. Maartensbrug een vrachtauto
van de N,v. Dekkers" veevoeder en kunstmesthandel door
een goederentrein gegrepen en geheel vernield. De loco
motief derailleerde door de botsing. Wonderlijk genoeg
deed zich geen enkel persoonlijk ongeval bij dit ongeluk
voor.
De 61-jarige weduwe v. Poppel uit Breda kwam zoo
ongelukkig te vallen, dat zij enkele oogenblikken later is
overleden.
De 53-jarige postbode P. Coppens uit Schijndel heeft
door de koude een hartverlamming gekregen.
Bij de N V. Wollen Stoffenfabriek Brouwers van
Gladbeek te Tilburg hebben inbrekers een bedrag van
13500 buit gemaakt.
De Rotterdamsche politie heeft drie mannen aange
houden die zich hebben schuldig gemaakt aan enkele dief
stallen, bij een waarvan zij f 7000 hadden buit gemaakt.
Mr. dr. J. F. Schonfeld, raad-adviseur bij het departe
ment van waterstaat, heeft den dienst met pensioen ver
laten.
Het bolsjewisme is de aartsvijand van onze be
schaving, cultuur en godsdienst. Het moet ver
nietigd worden. Meldt u aan bij het
VRIJWILLIGERSLEGIOEN „NEDERLAND",
Koninginnegracht 22, Den Haag.
Marcheert mot ons. mee. Nederlanders ook uw
aderland is in gevaar. Helpt mede het bolsjewisme
e vernietigen door dienst te nemen bij dc Waf fen S.S.
ng en inlichtingen wende men zich tot
de Waf fen S.S.
Stadhniiderslnuu 32, Den Haag.
(Foto Feliinga-Peters)
Wie is er jarig vandaag?
Hoofdredacteur: C. van Tilburg. Heemstede
Plv. Hoofd redacteur: G. X. T.eenders, Heemstede
Eerste medewerker: F. C. Derks, Haarlem
Wie is er vandaag jarig? Duizenden Neder
landers zijn er vandaag jarig. Zii allen vieren dezen
dag met meer of minder feestelijkheden. Geluk-
gewenscht, jarige Nederlander. Laten wi' hopen,
dat u 't volgende jaar Uw naamdag onder gunstiger
omstandigheden zult vieren.
Gelukgewenscht. jarige Nederlander. Denkt u
aan de verjaardagstorting?
U weet het toch nog? De verjaardagstorting is
een overschrijving op het gironummer van de
Nederlandsche ambulance, welke een even groot
aantal dubbeltjes, kwartjes of guldens omvat (al
naar gelang uw beurs het toelaat) als het aantal
jaren dat men oud is.
En zoo u het niet meer weet: het gironummer
van de Nederlandsche ambulance is
87600.
Nederlandsche ambulance Koninginnegracht 22
's Gravenhage.
Italiaansch weermachtsbericht
Italiaansch-Duitsche opmarsch
ten Oosten van Cirene.
ROME, 3 Februari. (Stefani). Het Italiaansche
weermachtbericht van heden luidt als volgt:
„Gemotoriseerde Italiaansch-Duitsche pantserafdee-
lingen rukken ondanks den weerstand van den tegen
stander op ten Oosten van Cirene. Luchtformaties zijn
tusschenbeide gekomen in den slag, waarbij zij doel
treffend bommen wierpen op ravitailleeringscentra
en materiaaldepots van den vijand, terwijl gemotori
seerde strijdmiddelen en vliegtuigen op den grond
met mitrailleurvuur werden bestookt en in brand ge
stoken. De ongunstige weersomstandigheden hebben
het offensief van de Duitsche luchtmacht op het eiland
Malta niet vertraagd, waar vliegvelden en havenin
stallaties het voorwerp vormden van verscheidene
aanvallen.
Britsche vliegtuigen hebben in den afgeloopen nacht
aanvallen ondernomen op Napels en Palermo. Zij
wierpen eenige brisant- en brandbommen neer. On
belangrijke schade, geen enkel slachtoffer in Napels,
drie gewonden in Palermo".
Rooken op de bon
Rookerskaart te Berlijn ingevoerd
De tabakskaart. die in het geheele Duitsche Rijk,
uiterlijk op 15 Februari verplicht is gesteld, heeft de
Rijkshoofdstad al ingevoerd, zoo meldt de V.P.B.
Alle rooklustige mannen van 18 jaar en ouder en
de vrouwen van 25 jaar en daarboven zullen geen
rookwaar meer kunnen betrekken, zonder de noodige
bonnetjes van hun kaart te laten afknippen. Zoolang
de voorraad strekt, kan de man aanspraak maken op
drie sigaretten of één sigaar per dag. Vrouwen krij
gen de helft van het aantal bonnen, waarover de hee-
ren der schepping beschikken.
In de Berlijnsche pers wordt er aan herinnerd dat
de frontsoldaten bij de verdeeling der thans nog be
schikbare rookwaar natuurlijk het eerst aan de beurt
komen. Bovendien zijn er in Groot-Duitschland tegen
woordig nog ruim 2 millioen buitenlandsche arbeiders
werkzaam, waarvan velen ook aan het rooken van
sigaretten verslaafd zijn. Aan het rooklustige publiek
wordt daarom de raad gegeven deze liefhebberij meer
als een particulier genoegen te gaan beschouwen en
bijvoorbeeld niet meer in het publiek, 'maar pas na
voldanen arbeid thuis te rooken.
Jubilea in liet Diaconessenliuis
Woensdag 11 Februari worden in het Diaconessen-
huis te Haarlem twee jubilea gevierd, namelijk van
de hoofdzuster Catrien Spijker en van zuster Truus
■van Stein Callenfels, werkzaam bij de rustende zus
ters in het gebouw aan het Wilsonsplein, die beiden
25 jaar aan het Diaconessenhuis verbonden zijn. Het
voornemen bestaat, dien dag van 35 uur aldaar re
ceptie te houden.
De totale oorlog
En de werkkrachten
He't „totale" karakter van dezen oorlog komt, niet
in de laatste plaats, tot uiting in de manier, waarop
hij, des te meer hoe langer het duurt, alle bedrijvig
heid aan zich ondergeschikt maakt. „Das Volk in
Waffen" is nooit zoozeer werkelijkheid geweest als
thans. Aan beide zijden beseft men ten volle, dat
buiten „er op of er onder" geen keus is, de totale
inzet van de arbeidskrachten,, die men maar bijeen
kan krijgen, spreekt hierbij van zelf. Want arbeids
kracht is in dezen oorlog een beslissende factor; de
oorlog is onverzadigbaar, hij verslindt producten, ver
vaardigd uit grondstoffen, die gewonnen moeten wor
den. In verschillende gevallen zelfs grondstoffen uil
grondstoffen. Men denke aan de synthetische produc
tie van benzine en rubber uit steenkool. Tegelijk moet
ook de levensmiddelenproductie tot het uiterste wor
den opgevoerd om het front en het achterland te
voorzien.
Een probleem hierbij is hoe men het apparaat, des
te grooter naarmate de uitgebreidheid der oorlogs
gebieden toeneemt, gaande zal houden zonder aan de
eigenlijke strijdmacht het personeel te onthouden of
1e onttrekken, dat zij noodig heeft om den strijd met
de wapens met succes te blijven voeren. In zekeren
zin zelfs een dubbel probleem, daar men voor het
„arbeidsfront" en het oorlogsfront beide vakarbeiders
noodig heeft. De oorlog immers is meer en meer spe
cialistenwerk. waarnaar de handen van de technici,
die men ook in de industrie het hardst behoeft, het
best staan.
In alle oorlogvoerende landen ziet men dan ook
een voortgaande absorptie van alle maar beschikbare
werkkrachten, een steeds verder gaande mobilisatie
van de burgerbevolking, die niet alleen de werkloos
heid doet verdwijnen, maar bovendien tekort aan
werkkrachten doet ontstaan. De beste kansen zijn
hierbij weggelegd voor de landen, die niet alleen het
grootste verschot van menschen hebben, maar bo
vendien het beste organisatievermogen om van die
arbeidskracht partij te trekken.
En dan is het onbetwijfelbaar, dat Duitschland op
zijn tegenstanders een aantal slagen voor heeft Het
heeft tegenover Epgeland met slechts 46 of 47 millioen
inwoners bijna het dubbele aantal te stellen en bo
vendien had het een vredesorganisatie, die voor snelle
omzetting op oorlogsvoet door een gecomprimeerde
leiding uiterst handzaam was. Daar Duitschland reeds
voor den oorlog een tekort aan werkkrachten had,
heeft men door middel van dezelfde organisatie uit
niet- of minder-kriegswichtige bedrijfstakken arbeids
krachten vrijgemaakt om het wel-kriegswichtige be
drijf arbeidskrachten toe te voeren, wat natuurlijk
mede noodig was, daar de weermacht hun personeel
ontnam. Naarmate de oorlog vorderde is er ook in
Vidkmi Quisling, die zich belast lieeft met het mi
nister-presidentschap van Noorwegen. Quisling,
die thans liet midden van de vijftig bereikt heeft, is
majoor in het Xoorsche leger geweest en bekleedde
later de post van minister van defensie. Sedert het
binnemnareheeren der Duitschors in Noorwegen Is
hij de man die er zich met zijn volle persoonlijkheid
toe gezet heeft met Duitschland samen t<- werken en
zijn land in te schakelen in de nieuwe Enropeeschc
orde. Quisling is de leider van de Nasjonal Samling
de Xoorselie vernieuwingsbeweging. foto Recla
sterke mate een beroep gedaan op het arbeidskrach
tenreservoir van dc bezette gebieden. In de eerste
plaats werkloozen. De bezette gebieden zagen dienten
gevolge hun werkloosheid aanzienlijk verminderen.
Uit ons land zijn er voor zoover bekend is c.a. 150.000
arbeiders in het Duitsche bedrijfsleven en den land
bouw werkzaam. Belgie heeft er naar het schijnt nog
een aanmerkelijk grooter aantal. Onlangs is het cijfer
van 250.000 genoemd In totaal schijnt het aantal' der
buitenlandsche werkkrachten, die tot dusver in
Duitschland te werk zijn gesteld, ruim over de 2 mil
lioen te loopen, uit een zeer groot aantal landen be
trokken. Een voortreffelijke organisatie zorgt voor
hun welzijn. Dezer dagen is gemeld dat er een over
eenkomst tusschen het Duitsche Arbeidsfront en het
N.V.V. is afgesloten om de sociale positie onzer arbei
ders in Duitschland te waarborgen en zoo is er meer.
Krijgsgevangenen zijn in de bovenstaande cijfers
niet begrepen. Duitschland heeft er alleen uit Sovjet-
Rusland een millioen of vier, die echter meerendeels
achter het Oostfront zelf werkzaam zijn met oprui-
mingswerk. In de Duitsche industrie zijn er blijkbaar
c.a. 300.000 te werk gesteld,
Engeland van zijn kant heeft door telkens \'er~
scherpte maatregelen getracht zijn industrie, speciaal
die voor den oorlog werkend, zooveel mogelijk werk
krachten toe te voeren. Niet zonder weerstreven van
den kant der arbeidersorganisaties is er de burgerlijke
dienstplicht voor niet-dienstplichtige mannen tusschen
40 en 45 en voor ongehuwde vrouwen tusschen -0
en 30 jaar ingevoerd
Dientengevolge had men, zoo is'Verzekerd, op het
einde van 1941 in de wapenindustrie een millioen
meer arbeidskrachten aan het werk dan in 1918, o.w.
evenveel vrouwen als toen. Maar dit was blijkbaar nog
niet genoeg. Daarom is op het eind van 1941 een nieuwe
wet aangenomen, die om zoo te zeggen iedereen, man
en vrouw, dienstplichtig maakt voor den nationalen
dienst, hetzij militair, hetzij civiel, in de industrie, enz.
Dat het met de mobilisatie van arbeidskrachten in
Engeland intusschen niet alles rozegeur en mane
schijn was, hegft men onderdehand kunnen begrijpen
uit critiek in het Engelsche parlement en bekentenis
sen van ministers zelf, die moesten toegeven, dat de
efficiency nog veel te wenschen overliet, de opdrach
ten niet doelmatig werden verdeeld, enz. kortom, dat
er nog altijd een aanzienlijke uitval van arbeidskracht
was. Men hoeft niet a priori aan te nemen, dat de
Engelschman met minder lust en ijver voor zijn land
werkt dan de Duitscher. maar toewijding hangt in
hooge mate van de overtuiging af, dat de inspanning
wel besteed is. Hieraan schijnt het in Engeland wel
te hebben gehaperd en vandaar dan blijkbaar de in
het Engelsche parlement gemaakte opmerking, dat
de Engelsche arbeider de herhaalde aansporingen om
harder te werken met onwil of een geeuw van ver
veling beantwoordde.
Hoe dit zij,''vast staat, dat Engeland met zijn veel
kleinere bevolking onmogelijk zooveel kan prestee-
ren als Duitschland. Bovendien beschikt het niet over
reserves aan buitenlandsche werkkrachten en zijn do
minions kunnen hierin maar zeer tendeele voorzien.
Men heeft elders wel moeten glimlachen toen een
Australisch minister een poosje geleden kordaat be
weerde, dat zijn land (met een millioen of 5 inwoners!)
den voornaamsten last van de Britsche bewapening
droeg. Ook Canada is bij lange niet menschenrijk ge
noeg om het tekort aan arbeidskrachten van het Moe
derland te overbruggen. En nu heeft Engeland welis
waar de Vereenigde Statui met hun industrie en groo
te bevolking achter de hand, maar ten eerste hebben
deze reeds zeer veel hooi op den vork aan de eigen
bewapening en leveranties aan schier overal ter we
reld en ten tweede is hun industrie nog pas bezig met
de omzetting op de oorlogsproductie, zoodat zij nog
een zeer ruimen aanlooptijd noodig zal hebben om
eenigszins op toeren te komen.
In Duitschland zorgt men er onderdehand voor den
bestaanden voorsprong aan materiaal en productie
mogelijkheden te behouden en zelfs nog te vergrooten.
Een aankondiging daarvan was reeds in een van Hit
ler's vorige redevoeringen te beluisteren. Recente be
richten hebben doen zien, dat er onderwijl maat
regelen getroffen zijn om nog sterker dan tot dusver
partij te hebben van de beschikbare voorraden ar
beidskrachten. Eén man, Ministerialdirektor Mansfeld,
een beproefd organisatietalent, heeft hiervoor groote
bevoegdheden gekregen, die hem in staat moeten stel
len alle hinderpalen, die tot dusver nog konden be
letten, dat werkelijk de volledige arbeidskracht werd
ingezet uit den weg te ruimen. Men zal hiertoe verder
voortgaan met het onttrekken van arbeidskrachten
aan bedrijven, die voor de oorlogvoering van minder
nut zijn, maar blijkbaar is het er ook en vooral om te
doen nog meer buitenlandsche werknemers te werk te
stellen.
De Kölnïsche Zeitung heeft dezer dagen geschre
ven. dat „het moeilijk in te zien is waarom de Duit
sche soldaat aan het front en de Duitsche arbeider
in het vaderland de zwaarste ontberingen en lasten
op zich neemt en zijn kracht tot het uiterste moet
geven, terwijl wellicht elders in het Duitsche invloeds-
gebied uitstekende vakarbeiders beschikbaar zijn,
wien thans werkzaamheden zijn opgedragen, die in
verband met den oorlog volkomen overbodig lijken.
De tegenstander van gisteren is weliswaar niet de
oorlogsbondgenoot van vandaag, maar het is niet on
voorwaardelijk noodig, dat een voor deze landen ver
loren oorlog een betere positie wat de beschikking
over arbeidskrachten aangaat garandeert dan in
Duitschland zelf. De oorlog is niet meer zaak van
Duitschland, maar van het vasteland. Dit standpunt
moet ook gelden voor de leiding van de arbeidskracht."
Van de Deutsche Allgemeine Zeitung is in dit ver
band de suggestie uitgegaan niet meer met de vrije
arbeidsovereenkomst te werken, maar een voorbeeld
te nemen aan den toestand in Duitschland zelf, waar
door middel van de arbeidsdienstplicht nieuwe vor
men zijn ontwikkeld.
Zal er afgezien van verdere tewerkstelling van
Russische krijgsgevangenen, inderdaad ook voor
de bezette gebieden een dergelijke arbeidsdienstplicht
ingevoerd worden?
HOOFDPRIJZEN STAATSLOTERIJ.
's-GRAVENHAGE. 4 Februari,
f 1000.—: 3252 10434 12082 20266
f 400.—: 1940 4023 8119 8709 16646 17637 21949
f 200.—: 2964 4574 8892 15843 15847 12042 19175
f 100.—: 1007 2883 4241 4824 6047 7116 8897
8923 9604 13447 15347 14456
IR. M. VOORZANGER t
Maandagavond is in zijn woning te Heemstede na
een langdurige ziekte overleden ir. M. Voorzanger,
oud-directeur der H. B. S. a met 5-j.c. te Haarlem.
De heer Voorzanger is 29 Juni 1882 te Roermond
geboren; hij bezocht aldaar de Rijks H. B. S. In 1903
ging hij studeeren te Delft, waar hij in 1900 het di
ploma van scheikundig ingenieur behaalde. Hij
werd toen bij Prof. Dr. W. Reinders assistent voor
anorganische en physische scheikunde. Een jaar la
ter werd hij benoemd tot tijdelijk leeraar in schei-,
natuur-, plant- en dierkunde aan de Rijks H.B.S. te
Heerenveen. In November 1913 werd de heer Voor
zanger benoemd tot leeraar aan de toenmalige
H. B. S. met 3-j.c. en Hoogere Handelsschool met
2-j.c. te Haarlem. In 1929 werd hij tot directeur
van deze school benoemd.
De teraardebestelling zal plaats hebben a.s. Zater
dagmiddag twee uur op de Algemeene Begraaf
plaats te Heemstede.
Generaal Hommel in het ltoofdk wartlcr van het Italiaansche legercorps aan het front
In Xooril Afrika. Van «Ie hand van kaarten stelt generaal Rommel met den Itallaan-
tolioii generaal Navarini en den vcrbindings-officicr DlCCner «Ie annvnls- en verde
digingsplannen iaat. Atlantlc-Holland-P. K. Moosmüller
Achter «Ie schermen van «Ie ..llolnistelncr PuppensplelQ". w«-lke «>t»ler auspiciën van
«Ie Ncdcrlniulsch-Duitsche Kuliu urgemeenschap een tournee door N«?derlaiid maakt.
Max Jakob, de leider (iu liet midden) met zijn medewerkers. Hans Wiekert en Fr&u-
leln Sehanmnun. Pax-Holland-de Haan-c.
Als in den herfst de kool in de schuren is opgeborgen. Is het voor den tuinder /aak.
zijn voorraad vrij tc houden van rot. Den gelieelen winter is men dan ook ho/Jg
mot het opstapelen eu het verwijderen van de rotte bladeren. Polygoon-Kuipar
