Zenuwachtig?
IN ENKELE REGELS
Inderdaad
Vrcdegereclilsliof
Schietpartij in de Rembrandtstraat
in Den Haag
's-GRAVENHAGE, 6 Februari Jr; den namiddag
van den 13en Februari 1941. tegen 5 uur. werd een
wachtmeester der W.A. bij een conflict tusschen het
vendel Peter Ton. waarin hi) zich bevond, en eenige
agenten van politie, op den hoek van de Rembrandt
straat en de Tenierstraat te dezer stede, door een re
volverschot niet levensgevaarlijk in het lichaam ge
troffen. De 2G-jarige ex-agent P. van Reenen, thans
werkzaam bij Maatschappelijk Hulpbetoon, had zich
heden deswege voor hetVredegerechtshof te verant
woorden wegens poging tot doodslag, subsidiair po
ging tot zware mishandeling.
Van de zijde van het O. M. waren twintig getuigen en
twee deskundigen gedagvaard
Arts De Graaf, een dezer belde deskundigen verklaarde,
dat twee kogelgaten in het lichaam van den getroffene
werden aangetroffen een van in- en een van uitgang van
den kogel, die geen edele deelen heeft geraakt
De andere deskundige, hoofdinspecteur Wattman ver
klaart, dat de deformatie van den kogel, die in hel lichaam
geen beenderen heeft geraakt, kan 2ijn veroorzaakt door
dat deze eerst tegen de straatsteenen is geketst.
De eerste getuige F. C. Mazer. wachtmeester der W. A.
verklaart verschillende agenten te hebben zien schieten
op burgers om dezen op een afstand te houden Hij be
hoorde echter niet tot het vendel, waarop verdachte heeft
geschoten Wel stond hij op 3 M. afstand van verdachte,
toen deze het schot loste op het slachtoffer Op dat moment
was er geen sprake var. bedreiging van den verlachte
daar het betrokken vendel ter sterkte van ongeveer 30
man uitsluitend bezig was met de groep burgers, waar
onder zich ook het slachtoffer bevond. Geen W. A.-man
bewoog zich in de richting van verdachte. Het schot werd
afgegeven op een afstand van circa 20 Meter.
Wat de W. A. betreft: deze verdedigde zich tegen de
burgers en tegen de politie. Inspecteur van Aperen. die
na het schot toesnelde, gaf de W. A. last te verzamelen
en op de plaats te blijven staan. Deze hield zich aan dit
bevel. Volgens getuiges verklaring zou verdachte in zijn
zenuwachtigheid nog op den toesnellenden inspecteur heb
ben gericht. Verdachte kon zich van dit laatste echtet
niets herinneren.
Het betrokken W. A.-vendel had in ieder geval geen
wapens uit de kwartieren meegenomen. Of toestormende
W. A.-ers gewapend waren kon getuige niet verklaren.
De verdediger las hierna een passage voor uit getuiges
eerste verklaringen voor de politie, waaruit blijkt, dat de
W. A. door verdachte, die zijn pistool in de hand had. ge
last was halt te houden en ztch te verwijderen in de rich
ting Hobbemastraat. De W. A. had volgens deze verkla
ring aan dien last geen gehoor gegeven en was doorge-
loopen. waarop het schot zonder verdere waarschuwing
zou zun gevallen.
Verdachte verklaart thans, dat de W. A. onmiddellijk
voordat het schot viel. verspreid stond en zich uitsluitend
met de burgers en niet met verdachte bezig hield.
Getuige J. Tak. eiectrisch lasscher. eveneens lid der
W. A. maar indertijd in civiel, verklaart, dat het vendel
Peter Ton onderweg herhaaldelijk van de huizen uit
werd lastig gevallen, zelfs met een karwats en een bijl.
Getuige S. Hoekstra heeft het schot zien lossen en her
kent verdachte als den agent uit wiens pistool het schot
viel. Op het moment, dat verdachte schoot was de W. A.
bezig te verzamelen. Het gevecht met de burgers was toen
afgeloopen. Er was geen sprake van een bedreiging. Wa
pens heeft getuige noch bij de W. A, noch bij de burgers
gezien. Nadat het schot was gevallen hield het verzamelen
op en verspreidden de W.A.-mannen zich. Op verzoek van
verdediger verklaart getuige nadrukkelijk, dat er tijdens
den marsch van de W. A. van Hobbemastraat naar Te-
nierstraat niet gevochten werd. De marsch verliep nor
maal en ongestoord.
Getuige J W. v. d. Jagt verklaart, dat de W. A. op hel
moment van het schot verzameld en opgesteld stond met
den rug naar den agent toe en met het gezicht naar de
huizen aan de overzijde. Toen een commando gegeven
werd, viel het schot. De W. A. bewoog zich niet in de
richting van den agent. Het dichtstbijzijnde gedeelte van
het vendel Peter Ton bevond zich volgens dezen getuige
op 3 a 4 Meter afstand van verdachte.
Getuige A. Camfferman. ltd der W. A., maar tijdens de
gebeurtenis in civiel, verklaarde, dat de wachtmeester R.
Kiewlet zich van den agent af bewoog toen hij door het
schot werd getroffen. Verdachte herkent hij niet, wel
heeft hl) een agent 4 a 5 maal zien schieten.
De volgende getuige, agent van politie A. Th. Alblas,
heeft iemand uit het publiek hooren roepen: ..We zullen
de W. A. ■doodslaan". Zoowel de W. A. als het publiek
had wapens. Sommige W. A -mannen hadden schermdegens
bij zich. een burger o.a. had een bijl in de hand. Ver
dachte werd niet bedreigd. De W A. bevond zich op tien
a vijftien Meier van hem. Na het schieten waren eenige
W. A.-leden wel van plan op verdachte af te stormen,
doch een politie-inspecteur kalmeerde de gemoederen.
Getuige W Ebblnk. eveneens agent van politie, ver
klaart, dat onmiddellijk aan de schietpartij voorafgaand
een burger door ongeveer zes W. A. mannen werd neer
geslagen. terwijl een andere groep W. A.-mannen op de
politie afging.
De hier bedoelde burger is op het oogenblik in Duitsch-
land werkzaam.
Een andere burger verklaart van de W. A. eenige klap
pen te hebben gekregen, tengevolge waarvan hij bloedend
werd gewond.
Getuige H. Kiewlet. het getroffen lid van het vendel,
verklaart, dat op de stoep iemand liep. die hem met een
hamer bedreigde. Politie-agcntcn hadden toen reeds ge
schoten. Tusschen de politie en getuige bevond zich nie
mand op het moment, dat het schot werd getost, waar
door getuige werd getroffen.
De agent M. van Reenen. broeder van den verdachte,
getuigt, dat een W A.-groepje op een burger, die met een
hamer of bijl dreigde, afstormde Getuige heeft twee scho
ten ter waarschuwing gelost, omdat op dat moment de
W A.-mannen met sabels zich tegen de politie keerden.
Getuige G. A. van de Velde verklaart, dal den dag te
voren de ruiten van zijn woning (Rembrandtstraat) waren
ingeslagen door de W. A.
Getuige W. Th. FrijsselaarCenin heeft gezien, dat een
burger door W. A. werd bedreigd.
Nadat nog eenige andere getuigen zijn gehoord, wier
verklaringen weinig nieuws meer opleverden, wordt ver
dachte nogmaals gehoord.
Deze verklaarde, dat hij de W. A., in totaal 30 k 35 man.
hoorde aankomen. Acht a tien hunner liepen op een burger
af, die door hen werd neergeslagen, vermoedelijk omdat
deze hun In den weg liep. Verdachte en zijn collega richt
ten ztch tegen de W. A.-mannen omdat dezen den burger
bleven mishandelen, doch daarmee haalde verdachte het
gevaar naar zich toe. want nu stormden eenige W. A.-
mannen met stokken, sabels en dolken op de politieman
nen af. Na driemaal geroepen te hebben, heeft verdachte
toen twee schoten gelost, een In de lucht en een beneden
waarts vóór de aanstormende W A -mannen.
Verdachte en zijn collega waren belast met de bewaking
der Rembrandtstraat en omgeving, oindat den vorigen dag
de W. A. in genoemde straat de ruiten had ingeslagen.
De fungeerend procureur-generaal, mr. Hoekstra,
zegt. dat we. na het geval Balistraat, nu weer voor
een dergelijk geval staan: een conflict tusschen po
litie en W.A., waarbij iemand in het lichaam is ge
troffen. Gelukkig is hier geen slachtoffer gedood. Spre
ker wil gelooven, dat het niet de bedoeling van den
verdachte was, iemand op ernstige wijze te treffen.
De getroffene heeft intusschen eenige weken lang zijn
werkzaamheden niet kunnen uitoefenen.
Naar sprekers opvatting is verdachte hieraan schul
dig. althans kan z.i. niet worden gewaagd van nood
weer, daar hij niet direct werd bedreigd. Spreker
eischte een hechtenisstraf voor den tijd van veertien
dagen.
Mr. dr. M. J, van der Filer, als raadsman voor verdachte
pleitend, stelt de verklaringen van eenige agenten en
burgers tegenover de verklaring van den agent Alblas. op
wien de procureur-generaal zich ln hoofdzaak beroept.
De agent Alblas moet zich hebben vergist ln het schatten
van den afstand tusschen W. A. en verdachte, die veel
kleiner was dan tien it vijftien Meter.
Pletter weet, dat de hoogste leiding der N. S. B. aller-
Iloofdredacteur: C. J. van Tilburg. Heemstede
Mv. Hoofdredacteur: G. X. Ix-emlers. Heemstede
Eerste medewerker: F. C. Derks. Ifnarlcm
AVROAPPELSTAMPPOT ft
GROEtiTGh/.
RECEPT
Kookt 1 K.G.
aardappelen in
L. water tezamen
met 1 BOU1-FIX
groentensoepblok.
Stampt de aard
appelen en voegt
nog ]4 L. tapte
melk toe. Zout
naar smaak bij
doen.
minst het optreden van de W A. In die dagen, met name
het inslaan van ruiten e. d goedkeurt
Inderdaad was er voortdurend deining in die buurt, doch
deze wettigt niet het domweg inslaan van ruiten.
Pleiter prijst de zelfbeheersching van den verdachte, die
zich ertoe beperkte, den revolver op de beenen der W
A.-mannen, die op hem afstormden, te richten. Naar zijn
oordeel zal hier vrijspraak moeten volgen of ontslag van
rechtsvervolging wegens noodweer. (A. N. P
De Engelsche luchtaanval
op Rotterdam
Begrafenis der slachtoffers
ROTTERDAM, 6 Februari. Wederom zijn
vandaag velen naar de algemeene begraafplaats
Q'ooswijk gegaan om, hetzij als naaste familie,
hetzij als vriend en belangstellende, op den dooden-
akker aanwezig te zijn bij de plechtige uitvaart
van drie slachtoffer "an den jongsWn Bntscnei
vliegeraanval op Roterdam, Vandaag zijn drie
familieleden ter aarde besteld, waaronder man en
vrouw, die gezamenlijk door het bruut geweld, dat
ons van overzee aangedaan wordt, den dood heb
ben gevonden. Weer hadden de stedelijke en lan
delijke autonteter z en doen /ertegenw oorchgen
Dit zijn, voorloopig, de laatste slachtoffers, die
naar hun laatste rustplaats zijn gebracht. Voor
loopig, want in de ziekenhuizen liggen nog tal van
ernstig gekwetsten, aan wier leven wordt gewan
hoopt
HET MUSEUM BOYMANS.
Wij hebben ons tot den directeur van het museum
Boymans, dr. D. Hannema, gewend, ten einde ons
te overtuigen van den omvang van de aange
richte verwoestingen. De gevolgen zijn nog ern
stiger dan men -aanvankelijk dacht Meende men
dat de schade ongeveer 1 Vè ton zou beloopen, na,
nauwkeurig onderzoek is men tot de overtuiging
gekomen dat er ernstiger .dingen zijn gebeurd.
De als het ware achteloos neergeworpen explo
sieve bommen hebben aan de achterzijde van
het museumgebouw ernstige schade aangericht.
Duizende ruiten, groot en klein, zijn totaal ver
splinterd, zoodat talrijke lokaliteiten, o.a. de di
recteurskamer en de ruimten van den conservator
ernstig werden beschadigd. De constructie van de
buitenmuren is op vele plaatsen verbogen en ver
nield. zoodat vrii langdurige werkzaamheden noo-
dig zullen zijn. Maar niet alleen materieele scha
de is het resultaat van dezen niets ontzienden aan
val geweest, ook aan cultureele voorwerpen is
schade aangericht, hoewel in verband met de om
standigheden reeds veel van hooge kunstwaarde
op veilige plaatsen is opgeborgen. Negen bommen
zijn in de onmiddellijke nabiiheïd van het gebouw
ontploft, waardoor in alle richtingen bomscherven
hun vernielend werk grondig hebben verricht. Aan
enkele schilderijen is schade berokkend en een de^
trappen, die als oudheid hooge waarde heeft, heeft
aan het beeldhouwwerk schade opgeloopen. Wel
iswaar kan een en ander met zorg welhaast on
zichtbaar worden gerestaureerd, maar de oude
waarde krijgt het toch niet terug. Groote gaten wa
ren te bespeuren in de uitgestrekte dakoppervlak
ten, zoodat men alles provisorisch heeft moeten
dichten. Het museum is vrijwel gesloten, behalve
de thans geopende expositie van oude schilderijen
Voor zoover mogelijk heeft men reeds een aan
vang gemaakt met de reparatie van de ernstigste
beschadigingen. Wanneer men de aangerichte ver
woestingen aanschouwt, komt men wel onder den
indruk van het verregaande onverantwoordelijke
van dergelijke^ handelwijzen, die toch moeilijk met
„oorlogvoeren" vergeleken kunnen worden.
A.N.P.)
Het legioen marcheert
Het Vrijwilligerslegioen Nederland marcheert Na
een oefening van eenige maanden zijn de mannen
thans opgeleid en klaar voor hun taak, mede te hel
pen aan de vernietiging van het bolsjewisme. Ook uw
huis en haard beschermen deze vrijwilligers. Zorgt u
er daarom voor dat. zoo een hunner mocht komen te
vallen, er onmiddellijk hulp geboden kan worden. Dat
is toch wel het minste wat u kunt doen.
Zorgt, dat het de Nederlandsche ambulance aan
niets ontbreekt. Het beste is nog maar net goed ge
noeg.
Stort daarom maandelijks uw bijdrage op giroreke
ning
8-7-6-0-0.
NEDERLANDSCHE AMBULANCE,
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
Luisterende landgenooten
Koninginnegracht 22. 's-Gravenhage.
ja, wij begrijpen elkaar. In gedachten zie ik
reeds uw glimlach en hoor ik u al mompelen over
„bekende stemmen" enz. Want u luistert immers zoo
ijverig, tenminstewanneer u iets te hooren krijgt
dat u joost mag weten waarom zoo gaarne hoort.
Maar hoort u ook dat nieuwe geluid, dien dreunen
den stap van de legioenen die oprukken om ook ons
land en volk te bevrijden van de gevaren waarvan wij
bijna het slachtoffer werden? Luister daarnaar, land
genoot. Luister goed. Handel er naar. En gij jongeman,
doe uw plicht. Ruk mede op, laat hooren uw pas Meldt
u aan bij het vrijwilligerslegioen „Nederland", Ko
ninginnegracht 22 te 's-Gravenhage.
HOOFDKWARTIER VRIJWILLIGERS
LEGIOEN „NEDERLAND".
llVijiifiauïdt'5
Z&nwwtaSCettan.
maken en houden U kalm 6u'Sje75ct
Voor het eerst r.edert 55 .-aar is Vrijdagochtend te
Parijs een vrouw onthoofd. Zij had tezamen met haar man
haar vijfjarig dochtertje op beestachtige wijze vermoord,
zoo meld", het D. N. B. De echtgenoot is hedenochtend
terechtgesteld Maarschalk Pétain hééft geweigerd aan de
vrouw gratie te verleenen. hoewel dit in Frankrijk ge
bruik is.
Het Noorsche departement voor arbeidsdienst en sport
heeft in overeenstemming met dat voor kerk en school
bepaald dat alle Noorsche jongens en meisjes van 10 tot
18 jaar in de jeugdorganisatie van de Nasjonal Saniling
jeugddienst moeten verrichten. (D. N. B.).
Uil San Sebastian verneemt het D. N. B dat het daar
thuisbehoorende schip „Urumeadat dooi' de Zwitsersche
regeering gecharterd was en met een lading tarwe op weg
was van Lissabon naar Genua, in de Golf van Genua door
een Brltsche duikboot getorpedeerd en gezonken is. Over
het lot der bemanning is nog niets bekend.
Uit Buenos Aires meldt het A. N. P.: De politie
heeft huiszoeking gedaan in het bedrijf dei communisti
sche organen „La Hora", „Orietacion" en „A Vanzada"
Tevens is de communistische uitgeverij Editorial Pro-
blema gesloten
Het Amerikaansche departement van marine heeft
bekend gemaakt dat de tankboot „India Arrow" aan de
Atlantische kust ls getorpedeerd door een vijandelijke
duikboot. Twaalf overlevenden zijn ln een haven aan de
Amerikaansche Oostkust aangekomen. Zij deelden mee.
dat 26 leden der bemanning worden vermist
Naar de Britsche Berichtendienst uit Washington
meldt, heeft de regeering van Eire officieel geprotesteerd
tegen de landing van Amerikaansche strijdkrachten ln
Noord-Ierland.
Volgens een Reuterbericht uit Kaïro heeft de nieuwe
Egyptische minister-president Nahas Pasja verklaard dat
het Egyptische parlement ontbonden wordt. Het ligt niet
in het voornemen dictatoriaal te regeeren, doch dooi- mid
del van een nieuw te kiezen parlement.
De leider der Egyptische Wafdisten, die opdracht heeft
ontvangen een nieuw kabinet te vormen, zal volgens den
Londenschen Nieuwsdienst, zoo deelt hel A. N. P. mede.
in zulk een onder zijn leiding staand ministerie ook de
portefeuilles van binnenlandsche 'jen buitenlandsche zaken
beheeren.
De gemeente Rotterdam heeft tien schilderijen van
Rotterdamsche kunstenaars aangekocht.
De caféhouder J. A. S. uit de Gasthuisstraat te Tilburg
is het slachtoffer geworden van Inbrekers. Hij mist een
partijtje levensmiddelen, gouden voorwerpen en een flink
bedrag aan geld
Te Echt zijn door de marechaussee aangehouden een
handelaar in aardappelen en vier landbouwers wegens
graansmokkelarij op groote schaal en het in den zwarten
handel brengen van partijen aardappelen.
Tot directeur van het Stads- en Academisch Zieken
huis te Utrecht is benoemd als opvolger van dr A
Schucking Kool dr. Koenraad Keyer, sinds 19*1 algemeen
leider van het Medisch Front
In het Alburgerveld onder de gemeente Tubbergen is
een geheime distilleerderij ontdekt
In Zweden zijn in het afgeloopen najaar 13.306
elanden geschoten, tegen 8725 ln 1940 en 8916 ln 1939. Door
dc tegenwoordige vleeschrantsoeneering worden voor het
elandvleesch zeer hooge prijzen gemaakt.
In een rede. welke de Iersche minister-president heeft
gehouden, heeft hij verklaard, dat er nog voor den nieu
wen oogst een zeer gevoelige schaarschle aan brood zal
ontstaan. De boeren moeten daarom den verbouw van
graan bevorderen. 'D.N.B.).
De gemeente Wouw in N.-Brabant heeft waterleiding
gekregen. Aansluitingsdwang is tot dusver niet toegepast,
maai- het ligt in de bedoeling in de bouwverordening een
bepaling op te nemen, welke geleidelijk hetzelfde effect
zal sorteeren
In een pakhuis in de Groote Bickerstraat te Amster
dam is een gekruide diefstal gepleegd. Dieven hebben n.l
vier balen peperkorrels en een zakje mosterdzaad ter ge
zamenlijke waarde van ongeveer f 3000 meegenomen.
De Amsterdamsche politie raadt het publiek aan op
de tram op ztjn hoede te zijn. omdat een aantal leden
van het zakkenrollersgilde thans bezig blijkt te zijn hun
practijk ^nt te oefenen. Er zijn reeds vele klachten van
gedupeerden binnengekomen
Ten nadeele van een bewoner van de Nachtegaalstraat
te Utrecht hebben inbrekers een bedrag van f 1000 ge
stolen
1000 K.G. suiker hebben inbrekers uit een pakhuis aan
den Gruttersdijk te Utrecht gestolen.
Naar de Tel. meldt, zal de voorjaarsbeurs te Utrecht
gehouden worden van 14—23 April.
Uit een kleermakerij aan den Coolsingel te Rotter
dam zij.n een groot aantal bontjassen, winter- en regen
jassen en coupons stof met een totale waarde van ongeveer
f 6000 gestolen
In een café te Assen heeft een ernstige vechtpartij
plaats gehad, waarbij de gehuwde 40-jarige J. L. H. uit
Assen zoodanig met een més werd gestoken, dat hij ln een
ziekenhuis moest worden opgenomen.
Te Gerkesklooster (Fr.) is een uitgebreid complot
van clandestiene slachters en koopers van dft vleesch ont
dekt. Er zijn verschillende arrestaties verricht en tegen
velen ls proces-verbaal opgemaakt.
Te Ilpendam zijn in een hok zeven geslachte varkens
en een geslachte koe aangetroffen. Alles is in beslag ge-
Een 16-jarige jongen te Hilversum is aangehouden
ter zake van rijwieldiefstal. Ondanks zijn jeugdigen leef
tijd ls de jongen reeds recidivist.
Drie Utrechtsche jongens van 12 en 13 jaar oud wer
den te Hilversum betrapt terwijl zij op strooptocht waren.
Zij hadden in verschillende winkels wat gestolen.
U had reeds den
eersten termijn van
uw luisterbijdrage
moeten voldoen
Betaal nu over de giro, dat
spaart U aan het eind van
het jaar de reis naar een
postinrichting om een
nieuwe luistervergunning te
gaan halen; wie over de
giro betaalt, krijgt de luister
vergunning voor 1943 aan
het einde van dit jaar thuis
gestuurd.
Gireer of stort
in vier of twee termijnen,
nog beter in eens voor
het geheele jaar, op
gironummer 400200
Staatsbedrijf der
P.T.T. - 's-Gravenhage.
Over den plotselingeu dood
van leidende staatslieden
Het Algemeen Handelsblad vestigde deze week in
een artikel de aandacht op den plotselingen dood
van een aantal buitenlandsche staatslieden tijdens de
zen oorlog. Het blad noemt achtereenvolgens het over
lijden van den Egyptischen minister-president Hassan
Sabri Pasja, den Egyptischen minister van defensie
Joenoes Saleh Pasja, den Griekschen premier Metaxas
en diens opvolger Koritzis, den Franschen Hoogen
Commissaris Chiappe, den Franschen secretaris-gene
raal Paringaux, den Franschen minister van- Oorlog
Huntziger en den commandant van het Ned. Indische
leger, luitenant generaal Berenschot. Voorts wordt
herinnerd aan den aanslag op Laval en Déat en het
vliegtuigongeluk, onlangs aan den Argentijnschen mi
nister van buitenlandsche zaken. Guizanu overkomen.
Van al deze personen stond vast dat zij een politiek
voerden (voeren) die Engeland onwelgevallig was (is).
In het bijzonder vestigt het blad de aandacht op
den dood van Paringaux, den intiemen medewerker
van minister Pucheux. Hij werd 5 Januari jï. tusschen
Parijs en Troyes dood tusschen de rails gevonden.
Daarbij deed zich een merkwaardige omstandigheid
voor. De Britsche radio verkondigde reeds op een mo
ment, dat men te Parijs nog onkundig van dit feit
was, dat minister Pucheux zélf in den betreffenden
trein was vermoord! Pucheux was inderdaad van
plan geweest zelf de reis naar Troyes te maken, doch
op het laatste oogenblik was hij genoodzaakt zich
door den secretaris-generaal Paringaux te laten ver
vangen. De moordenaars verkeerden in den waan den
minister omgebracht te hebben en dit was dan ook
de reden waarom de Britsche omroep zoo snel met
een bericht over den moord op „Pucheux" kwam.
Het blad concludeert:
„Al deze doodelijke ongevallen, waaraan nog ver
scheidene soortgelijke in Syrië, Irak en Britsch-Indië
toe te voegen zijn, vertoonen veel overeenkomst. Tel
kens is het Engeland, dat er profijt van trok of kon
verwachten. Telkens wordt door een plotseling voor
val een ontwikkeling geforceerd, die Engelands be
langen ten goede komt. Men behoeft niet over veel
fantasie te beschikken om hier een „schema", een
„lijn" te zien. Telkens blijkt er een zelfde hand, die
door gewelddadig ingrijpen een plotseling sterfge
val ,een vliegtuigongeluk of zelfs een door misreke
ning toegegeven moord tegenstand opheft en per
sonen terzijde stelt of onschadelijk maakt. Wanneer
men dan verneemt dat de Britsche radio luide pocht
op deze daden en sterker nog, wanneer men van
Britsche zijde zelf deze sluipmoorden, zooals in het
geval-Paringaux, pralend toegeeft, dan kan men er
niet omheen, dat al deze voorvallen tot de werkzaam
heid van één en dezelfde centrale zijn te herleiden:
de British Secret Service".
RADIO PROGRAMMA
ZONDAG 8 FEBRUARI 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
8 00 Gewijde muziek (opn.). 8 15 De zin van het boer-
riin 8.30 Gramofoonmuziek. 9.00 B. N. O. Nieuwsberichten.
9.15 Voor de jeugd. 9.45 Gramofoonmuziek. 10.00 Gewijde
muziek (opn.) 10.30 Studiodienst. 11.30. Orgelconcert (opn.).
12.00 Gramoofonmuziek. 12.15 De Ramblers. 12.40 Ut Ber-
liin: Het Duitsche volksconcert. 14.00 „Faust". opera. 16.15
Causerie „Ons oude stedeschöon". 16.30 Gramofoonmuziek
17 00 Zondagmiddagcabaret. 17.45 Pianovoordracht. 18.20
Sport van den dag. 18.50 Gramofoonmuziek. 19.00 Actueel
halfuur. 19.30 Omroepsymphonie-orkest. Vanaf 20.15 alleen
voor de Radio-Centrales, die over een lijnverbinding met
de Studio beschikken. 20.15 Gramofoonmuziek. 21.45 B. N.
O. Nieuwsberichten. 22.00 Gramofoonmuziek. 22.45 Omroep
orkest en solist (opn.). 23.25—24.00 Frans Wouters en zijn
orkest (opn.).
HILVERSUM II. 301.5 M.
8 00 Gramofoonmuziek. 9.00 B. N. O. Nieuwsberichten,
9.15 Gramofoonmuziek. 10.15 Zondagmorgen zonder zorgen.
11,30 Gevraagde platen. 12.00 Causerie „De Tragedie van het
eiland Malta". 12.14 Wognums Zangkoor. 12.45 B. N. O.
Nieuwsbernjhieij en populair Actueel praatje. 13.00 Gramo
foonmuziek. 13,05 NederiahdSCh Vér bond voo^Sibbekunde
„Wie en wat waren on?è voorouders?" i3_2q'_vptto Hendriks
en zijn orkest. 14.00 Nederlanasche schrijvers spreken over
eigen werk. 14.20 Muziek voor 2 piano's. Ca. 14.40 Gramo
foonmuziek. 14.45 Luisterspel. 16.00 Omroepsymphonie-
orkest en solisten. 16.45 Gramofoonmuziek. 17.00 Duitsche
taalcursus. 17.25 Gramofoonmuziek. 17.30 Voordracht met
muzikale omlijsting. 17 45 B. N. O. Sportuitslagen en mili
tair weekoverzicht. 18.00 Roemeensch orkest Gregor Ser-
ban. 18.30 Onze Nederlandsche taalclub. 19.00 B. N. O.
Nieuwsberichten. 19 20 Amusementsorkest, dameskoor
A et hercharme" en solist. 20.00 De Spiegel van de week.
Vanaf 20.15 alleen voor de Radio-Centrales, die over een
lijnverbinding met de Studio beschikken. 20.15 „Paganini",
operette. 21.15 Schrammelkwartet en soliste. 21.45 B. N. O.
Nieuwsberichten. 22.00 B. N. O. Toelichting op het weer-
maehtsbericht. 22.10—22.15 Gramofoonmuziek.
MAANDAG 9 FEBRUARI 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
7.15 Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55 Gra
mofoonmuziek. 8.20 Ochtendgymnastiek. 8.30 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.45 Gramofoonmuziek. 9.15 Voor de
huisvrouw. 9.20 Gramofoonmuziek. 11.00 Voor de kleuters.
11,20 Ensemble Rentmeester. 12.00 Zang met clavecimbel-
en pianobegeleiding en gramofoonmuziek. 12.40 Almanak.
12.45 B. N. O. Nieuws- en economische berchten. 13.00 Prac-
tische wenken aan boer en tuinder. 13.15 Cello, piano en
gramofoonmuziek. 14.00 Otto Hendriks en zijn orkest. 15.00
Voor de vrouw. 15.45 Gramofoonmuziek. 16.00 Bijbellezing.
16.20 Hobo en piano. 16.45 Voor de jeugd. 17.15 B. N. O.
Nieuws-, economische- en beursberichten. 17.30 Orgel
concert en zang. 18.00 Landmans Lust. 18.30 De Ramblers.
19 00 Actueel halfuur. 19.30 Quartetto di Roma. Vanaf 20.15
alleen voor de Radio-Centrales, die over een lijnverbin
ding met de Studio beschikken. 20.15 Gramofoonmuziek.
20.45 Quartetto di Roma. 21.10 „De Europeesche kunst der
Middeleeuwen", causerie. 21.45 B. N. O. Nieuwsberichten.
22.00—24.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II. 301.5 M.
7.159.45 Zie Hilversum I. 8.45 Gramofoonmuziek. 10.ÓO
Morgenwijding. 10.15 Gramofoonmuziek. 10.40 Causerie
„Bruidwerving". 10.50 Orgelconcert. 11.30 Reportage. 11.40
Pianovoordracht. 12.00 Frans Wouters en zijn orkest. 12.45
B N O. Nieuws- en economische berichten. 13.05 Omroep-
narmonie-orkest en gramofoonmuziek. 14.00 Zang met
pianobegeleiding. 14.35 Nederlandsch Kamerorkest (opn.).
15.00 Klaas van Beeck en zijn orkest. 15.45 Luisterflits.
16.00 Amusemntsorkest. 16.45 Roemeensch orkest Gregor
Serban. 17.15 B. N. O. Nieuws-, economische- en beursbe
richten. 17.30 Altviool en piano. 18.00 Het groote Omroep
orkest en solisten. 19.00 B. N. O. Friesch praatje over ac-
tueele vragen. 19.10 B. N. O. Nieuwsberichten. 19.20 Gra
mofoonmuziek. 19.45 Politiek weekpraatje. 20.00 De Melo-
disten en solist. (Vanaf 20.15 alleen voor de Radio-Centra
les die over een lijnverbinding met de Studio beschikken).
20.45 Muzikale actualiteiten van de week. 21.00 De Roman
cers en soliste. 21.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 22.00 Gra
mofoonmuziek. 22.1022.15 Avondwijding.
Noorwegens nieuwe bewind
(Van een Haagscher. correspondent).
De benoeming van Vidkun Quisling tot minister
president van de nieuwe Noorsche regeering, heeft
zooals wii reeds eerder schreven een nieuwe
episode in de geschiedenis van dat land ingeluid.
Met belangstelling wordt in ons land de gang van
zaken in Noorwegen gevolgd.
Evenals ons land heeft Noorwegen een burger
lijk bestuur, samengesteld uit mannen van het land
zelf, onder een rijkscommissaris. De bestuurders
heeten in Noorwegen staatsraad, wat het Noorsche
woord is voor minister; bij ons heeten zij secreta
rissen-generaal. Er is dit verschil, dat de Noorsche
staatsraden aanvankelijk door den Rijkscommis
saris benoemd zijn, terwijl verschillende onzer
secretarissen-generaal hun benoeming nog te dan
ken hebben aan dc vroegere regeering. Het Noor
sche koningshuis is van de regeering vervallen ver
klaard. nadat een poging om den koning *r>t vrij-
willigen afstand te bewegen, was mislukt. De
Noorsche staatsraden zijn reeds sedert September
1940 uit Nasjonal Samlmg gekozen, de partij aan
het -hoofd waarvan Vidkun Quisling als leider staat
en die. evenals de N.SJ3. bij ons, glleen reeds lan-
geren tijd langer, de eenige erkende partij, de na
tionale staatspartij is, vanwelke de Rijkscommis
saris destijds heeft getuigd, dat zij van den aanvang
af (dat wil zeggen reeds van vóór don oorlog)
openlijk en eerlijk voor samengaan met net Duitsche
volk heeft gepleit, waarom aan haar onder het
nieuwe bestel de leiding van het land behoorde
te worden opgedragen.
Quisling bleef toen vooreerst nog op den achter
grond, maar oefende ongetwijfeld zeer grooten in
vloed uit. Hij is een jaar of negen geleden met zijn
beweging begonnen, nadat hij men heeft het
gelezen een tamelijk bewogen leven had gehad
en onder meer minister van oorlog was geweest.
Sedert heeft hij de actie gevoerd tegen hetgeen
hij als fouten van het oude regime beschouwde,
waarbij hij zich sterk tegen den veldwinnenden
invloed van het communisme en de macht der
sociaal-democratische vakvereenigingen kantte en
krachtiger bestrijding, van de werkloosheid als
eisch op den voorgrond stelde.
De nieuwe toestand, die Zondag in Noorwegen
is afgekondigd, heeft hem nu tot effectief hoofd
van de regeering gemaakt met den titel van mi
nister-president. Hiermede is hem dus de verant
woordelijkheid voor het burgelijke bestuur opge
dragen, hetgeen o.a. hier door wordt geaccentueerd,
dat hij het thans blijkbaar is, die de staatsraden
of ministers, zijn medewerkers benoemt. Althans
men heeft gezien, dat hij voor dezen uit de zit
tende regeering een keuze gedaan en bovendien
verschillende nieuwe functionnarissen benoemd
heeft.
De functie van minister-president is in het
Noorsche staatsrecht een nieuwe figuur. Zij omvat:
meer dan men oppervlakkig gezien zou denken,
want de bevoegdheden, die vroeger de Noorsche
koning in en tegenover het ministerie en het par
lement had, zijn eraan verbonden. Hierbij wordt
aangeteekend, dat nog niets is geprejudicieerd om
trent den toekomstigen regeeringsvorm van het land
en of het al of niet koninkrijk zal blijven, maae
men ziet wel, dat het onderdehand een zeer ver
gaande bevoegdheid is, die Quisling is opgedragen.
Hoe ver blijkt uit een interview, dat het D.N.B.
met den nieuwen minister-president heeft gehad en
waarin deze heeft gezegd, dat het regime in Noor
wegen (waarvan hij dan krachtens het leiders
beginsel de exponent is) de wetgevende en uitvoe
rende macht in zich vereenigt en tegelijkertijd de
onafhankelijkheid van de rechterlijke macht ga
randeert.
Het doel is dan ook een sterke regeering tot stand
te brengen, steunende op de eenige en sterkste
partij van het land, die volgens de verklaringen
van Quisling sterker is dan ooit eenige partij te vo
ren is geweest.
Eigenaardig is hetgeen aan Quislings benoeming
is vooraf gegaan: een procedure voor het Noorsche
Hooge Gerechtshof, dat een in zeven punten sa
men gevatte beslissing heeft afgegeven ingevolge
welke het geen overwegende staatsrechtelijke be
zwaren aanwezig achtte tegen de aan Quisling op te
dragen nieuwe bevoegdheden.
Pas na deze uitspraak hebben de zittende minis
ters Quisling uitgenoodigd.de regeeringsmacht over
te nemen en een nieuwe nationale regeering te vor
men.
Wat de bevoegdheden van den nieuwen president
eventueel nog meer zouden kunnen meebrengen valt
af te leiden uit bet feit, dat de mogelijkheid is ge
opperd, dat hij de betrekkingen tot Duitschland,
door het sluiten van een vrede principieel zou re
gelen wat echter zoo is erbij aangeteekend
aan het feit van de bezetting niets zou veranderen,
daar, natuurlijk, Noorwegen vooralsnog oorlogsge
bied zal moeten blijven.
Ook omvat de bevoegdheid van Quisling blijk
baar de regeling van ae diplomatieke betrekkin-,
gen van Noorwegen met andere landen.
Maar dit zijn allicht zaken om later te regelen.
Voor het oogenblik is van belang, dat in Noor
wegen de politieke koers, die sinds de capitulatie
reeds was ingeslagen en die, behalve in de benoeming
van leden van Nasjonal Samling tot staatsraden,
leden van, de voorloopige regeering, ook in de aan
stelling van aanhangers van Quisling op toonaan
gevende posten in den lande tot uitdrukking was
gekomen dat deze politieke koers thans met den
meesten nadruk bevestigd wordt. In zekeren zin
was Noorwegen's bestaan tot dusver nog min of
meer passief geweest, thans is het in de fase van
de positieve, actieve nationaal-soeialistische poli
tiek getreden. In het algemeen heeft Quisling dit
geformuleerd in de verklaring, dat zijn streven zal
zijn in nauwe samenwerking met Duitschland een
politiek te voeren, die Noorwegen vrij en groot,
kan maken. Hierbij gaat hij er van uit, dat de strijd
moet gaan tegen Engeland, dat hij als vijand van de
orde in Europa beschouwt en tegen het bolsje
wisme aan de zijde van Duitschland. En vóór het
nieuwe Europa. Hierbij heeft Quisling de hopp op
samenwerking met de andere Scandinavische sta
ten, die altijd een zeer belangrijk element in de
Noordsche politiek is geweest niet opgegeven, maar
hij beschouwt dit blijkbaar als een zaak, die pas na
den algemeenen vrede kan worden geregeld.
Ook in cultureel opzicht zal hij naar nauwe sa
menwerking met Duitschland streven.
Verschillende détails van den nieuwen regeerings
vorm in Noorwegen zijn vooralsnog onopgehelderd
gebleven. Waarschijnlijk is genoemd, dat Quisling
een Riksting, een soort van Rijksdag zal instellen
en ook wordt er gesproken van de mogelijkheid van
een volksstemming, die het gezag van Quisling zou
bevestigen. Maar ook dit zijn zaken van nader or
der.
GIFTEN VOOR „WINTERHULP NEDERLAND".
Van 26 t. e. m. 31 Jan. j.l. zijn door Winterhulp Neder
land giften ontvangen tot een totaal bedrag van f 106.952.10.
Mol vereende krachten worden
aan het Oostfront Terzetten, ovc
tuiu worden voortgezet»
zware militaire auto's, die zulk een belangrijk werk
een bevroren beek gebracht, waarna de tocht weer
P.B.Z.-v.Eysden-P.K.Vorpahl
Tijdens liet bezoek van den coniinlssarl-
van bet N.V.V. met zijn medewerkers
aan Duitscliland. De lieer Woudenberg
bezichtigt een kindertehuis van een der
groote oorlogsindustrieën.
Polygoon-Fotodienst DAS.
heer Woudenberg, eomnilssa ris van het X.V.V., brengt met zijn medewerkers een
bezoek aan verschillende béd rijt en in Duitschland. waarvan hierboven ectl foto. Dc
practlselie opleiding der leerlingen geschiedt In een eigen Instructief bedrijf, waarbij
de modernste machines ten dienste staan. Polygoon-Fotodienst D.A.S.
De mijt In uw meelvoorraad kunt ge be
strijden door '1 meel op een bakblik op
uw kachel tot pl.m. fin gr. C. te \erhltten.
Daardoor maakt men levensmiddelen die
nu ectioarscli zijn weer bruikbaar.
Pax-HollanU-Dc ilauu-m.
