Haarlems Dagblad
Singapore staakt den strijd
Overgave geschiedde Zondagavond
59e JAARGANG No. 17994
x x
Uitgave Lonrens Coster, MIJ. v. Courant-Uitgaven en Algem.
Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, b(Jk. Socnda-
pleln 37. Postgiro 38810. Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Telef.
Directie 13082. tioofdred. 15054, Redactie 10600. DrukkerU 10132,
Administratie 10724, 14825. Soendapleln 12230.
Directeur: P. W. PEEREBOOM
MAANDAG 1« FEBRUARI 1942
Abonnement per week 0,26, per maand 1,15, per kwartaal
3,42, franco per post 3,73. losse nummers 6 cent. Adverten»
llfn: 1—5 regels 2,1# elke regel meer O.jï. Reclames 0,71
per regel. Contracttarieven op aanvraag. Vraag pn aanbod 1—4
regels ƒ0,72, elke regel meer ƒ0,18. Groentjes 1—3 regels 3#
cent, elke regel meer 12 cent bij contante betaling.
Het Japansche hoofdkwartier maakte Zondagavond
bekend dat Singapore onvoorwaardelijk heeft gecapi
tuleerd. De overgave werd ongeveer tezelfdertijd ook
door Reuter bekend gemaakt. De Britsthe strijdkrach
ten hadden het Japansche hoofdkwartier des middags
reeds meegedeeld dat het leger van Singapore bereid
was zich over te geven.
Nader wordt uit Tokio gemeld:'*
Luitenant-generaal Jamasjita, de opperbevelhebber
der Japansche strijdkrachten op Malakka en luitenant-
generaal Fercival, opperbevelhebber der Brltsche
strijdkrachten aldaar, hebben, volgens een bericht van
Domei uit Singapore. Zondagavond om zeven uur de
documenten onderteekend, waardoor het stadium Ma
lakka van den oorlog in de Stille Zuidzee wordt be
ëindigd. De vijandelijkheden zijn langs het geheele
front om tien uur gestaakt. Dc onderteekening ge
schiedde voor een fabriek van Ford-motoren aan den
voet van den heuvel Boekit Timah.
De Japansche voorwaarden voor de capitulatie
van Singapore waren dc volgende:
l..De Britsche troepen staken hun vuur Zondag
avond om 10 uur.
Churchill's radiorede:
„Een ongunstige en moeilijke
tijd ligt voor ons"
STOCKHOLM, 15 Februari (D.N.B.) In den aan
vang van zijn Zondagavond uitgesproken radiorede
herinnerde Churchill aan zijn ioèspraak in Augustus
1941, na zijn samenkomst met Roosevelt. „Bij deze sa
menkomst", aldus zeide hij, „speelde ik de rol van
den zeer in het nauw gebrachten krijger, die een
ontmoeting heeft met een machtigen vriend, die ove
rigens niet meer en niet minder dan een welwillende
neutrale was". Na de verklaring, dat de Sovjet-Unie
zich „toen" in den grootsten nood bevond, zeide
Churchill o.a.: „Onze eigen mogelijkheden waren vrij
wel geheel uitgeput. Wij hadden een geheel jaar al
leen tegen Hitler en Mussolini gevochten. Wij hadden
Egypte, de Nijldelta en Suez te verdedigen, wij moesten
er voor zorgen dat er levensmiddelen en grondstoffen
over den Atlantischen Oceaan werden aangevoerd,
terwijl Duitsche en Italiaansche duikbooten onze
schepen bedreigden. En deze toestand duurt thans nog
voort.
In Augustus was het onze plicht Rusland zooveel
mogelijk te steunen en- dat hebben wij ook gedaan, of
schoon het bitter weinig was in vergelijking tot het
geen de Sovjetunie zelf heeft gepresteerd. Op ons
zelf aangewezen, konden wij niet met succes een oor
log tegen Japan voeren.
Dat was de toestand, die zich "aan mij voordeed aan
boord van de „Prince of Wales", die thans op den bo
dem der zee ligt. En niettemin", zoo beweerde Chur
chill „was de positie van Engeland in Augustus 1941
beter dan in 1940".
Churchill sprak vervolgens over den tegenwoordi-
gen toestand, waarbij hij wees op de Amerikaansche
deelneming aan den oorlog en trachtte de gebeurte
nissen in de Sovjet-Unie als een voor Engeland gun
stiger factor voor tl^stellen. „Daartegenover echter",
zoo zeide hij, „staat het feit dat Japan aan den oor
log ging deelnemen".
Engeland zou nooit in staat geweest zijn alleen de
Zuidzee en het Verre Oosten te Verdedigen, terwijl
het in de Middellandsche Zee en op den Atlantischen
Oceaan moest vechten.1
Wij konden ternauwernood het hoofd boven water
houden en ternauwernood de vereischte hoeveelheden
levensmiddelen en materiaal aanvoeren. De Middel
landsche Zee was gesloten en onze transporten
moesten om de Kaap geleid worden, zoodat elk schip
maar drie reizen kon afleggen. ^Vij moeten in Libië
hard vechten. Wij moeten zonder ophouden troepen
naar het Verre Oosten zenden. Voorts moesten wij
ons uiterste best doen om de Sovjet-Unie te steunen
en wij mogen thans niet falen Hoe hadden wij het
Vérre Oosten moeten verdedigen en hoe hadden wij
ons te weer moeten stellen tegen den ijzer- en staal-
hagel der Japanners? Er bestond voor ons slechts één
hoop: dat de Vereenigde Staten ons als bondgenooten
terzijde zouden staan, wanneer Japan werkelijk aan
den oorlog ging deelnemen".
Churchill zeide eigenlijk niet te hebben geloofd dat
Japan in den oorlog zou gaan. „Thans echter triom
feert Japan en wij zijn zeer in het nauw gebracht.
De slagvloot in den Stillen Oceaan, „dit schild der
zeemacht", zooals Churchill het uitdrukte, is „tijde
lijk ter aarde geworpen". „Wij staan thans bloot aan
den aanval van een krijgshaftig ras, dat uitstekend
gewapend is. Terwijl wij in Europa onze vloot ver
kleinden, geschiedde in Japan het tegendeel. Het is
of een rivierdam bezweken is en de watermassa's on
weerstaanbaar door de bedding razen In geen geval
mogen wij de Japansche oorlogsmachinerie onder
schatten. In de lucht, ter zee en In den strijd van
man tegen man zijn zij opmerkelijke en doodelijke
strijders gebleken. Zelfs wanneer we beter voorbe
reid waren geweest, zouden we het niet alleen tegen
de Japanners hebben kunnen opnemen, terwijl wij de
Duitschers en de Italianen aan het lijf hadden".
Na loftuitingen voor Tsjoengking en Tsjang-
Kai-Sjek vervolgde Churchill: „Ik heb nooit be
loofd dat wij een gemakkelijken tijd tegemoet gin
gen. Thans moet ik zeggen dat een zeer ongun
stige en moeilijke tijd voor ons ligt. Dat zal vele
maanden zoo voortduren".
Niettemin stelde Churchill zich op het standpunt
dat de eigenschappen die Engeland in den zomer van
1940 gered hadden, het ook door deze beproevingen
heen zouden brengen. Er is maar één misdaad, aldus
zeide hij. dat den vereenigden landen en vooral En
geland „van de overwinning zou kunnen berooven"
en dat is de misdaad van de zwakheid en de oneenig-
heid.
Na nogmaals melding te hebben gemaakt van de
gebeurtenissen van den winter in de Sovjet-Unie,
maakte Churchill een opmerking op het terrein der
binnenlandsche politiek. „Wij hebben zoo zeide hij
een vrij parlement en een vrije pers. Maar ons
nationale bestaan berust op een vasten grondslag en
is er aan gewoon do<v poronde crltiek in de goede
baan te worden gehouden".
Churchill eindigde ziin rede met de reeds gemelde
mededeeling van de „vreeselijke" nederlaag in Sin
gapore en op het Maleische schiereiland. „Wij moeten
Onze vastbeslotenheid toonen die ons ait het dal des
*erderfs zal brengen".
Het laatste bolwerk Sin
gapore is door de Ja
panners veroverd; deze
zijn nu meester gewor
den van geheel Britsch
Malnkka. een land dat
rijk is aan producten
zooals rijst, kopra. rub
ber en katoen. Britsch
Malakka is vooral be
kend voor zijn talrijke
tinmijnen en eenigc
plaatsen waar goud ge
vonden wordt.
2. De Britsche troepen worden terstond in hun
stellingen ontwapend.
3. Ter handhaving van de orde te Singapore
kunnen duizend gewapende Britsche politiebeamb
ten in dienst blijven.
Generaal Fercival heeft deze voorwaarden zonder
verdere discussie onderteekend.
De Britsche Berichtendienst deelt mede dat Chur
chill Zondagavond een radiorede heeft gehouden, waar
in hij bekend maakte, dat Singapore was gevallen.
Terwijl hij zieh richtte tot „de geheele Britsche we
reld, tot onze trouwe vrienden in Britsch-Indië en
Birma, tot onze bondgenooten in Rusland en tot onze
stamverwanten in de Vereenigde Staten", zeide hij'
„Ik spreek tot u allen in de schaduw van een zware
militaire nederlaag van groote betèekenis. Het is een
nederlaag voor Engeland eh voor het Britsche Rijk.
Singapore is gevallen. Het geheele Maleische schier
eiland is onder den voet geloopen. Andere gevaren
omringen ons".
JAPAN RICHT ZICH TOT
v TSJOENGKING.
TOKIO, 15 Februari. (D.N.B.) Kort na het bekend
worden van de capitulatie van Singapore heeft de
woordvoerder van het hoofdkwartier van het-leger,
kolonel Ohira, een radiotoespraak gehouden, waarin
hij zeide dat de oorlog met 'onverminderde hevigheid
voortduurt. „Zoolang de Engelsch-Amerikaansche in
vloed niet verdwenen is kan er geen vrede zijn. Deze
oorlog moet de laatste wereldoorlog zijn. De Zuidzee
en de Indische Oceaan, Australië, Indië eh Birma
staan practisch reeds onder Japanschen invloed en
Japan wordt onaantastbaar. Daarom is het thans ook
voor Tsjoengking de beste gelegenheid zich van En
geland en de Vereenigde Staten los te maken en mede
te werken^aan den opbouw van Groot-Oost-Azië.
Palembang op Sumatra in
Japansche handen
Door valschermjagers'bezet
TOKIO, 15 Februari (D.N.B.) De inspecteur
der Japansche luchtmacht, generaal Doihara, heeft
verklaard dat de valschermtroepcn, die bü Palem
bang zijn gedaald, hun opdracht met succes ten
uitvoer hebben gelegd. Zij konden niet op onder
steuning rekenen en hebben hun actie zelfstandig
ondernomen. Palembang en het vliegveld werden
bezet.
Üenzelfden dag. waarop de veldtocht van Malakka
met de capitulatie van Singapore werd besloten, open
den de Japanners een grooten aanval op Sumatra, al
dus een D.N.B.-bericht uit Sjanghai. Palembang in
Midden-Sumatra, dat met 50 procent aandeel aan de
geheele Nederlandsch-Indische petroleumproductie een
der belangrijkste oliecentra is en bijzondere beteeke-
nis had voor de verzorging van de .vijandelijke vloot,
was het hoofddoel van den aanval der Japansche
luchtmacht en der Japansche vloot.
Nadat Zaterdag, naar uit Batavia gemeld wordt, uit
naar raming honderd vliegtuigen eenige honderden
manschappen valschermtroepen in de nabijheid van
Palembang geland Waren, en daar, volgens Japansche
frontberichten, het vliegveld, alsmede andere belang
rijke militaire punten bezet hadden, kwam Zondag
morgen ten Oosten van Palembang de Japansche
transportvloot aan en ging, zooals ook het legerbericht
van Batavia toegeeft, tot een grootscheepsche landing
over.
De Japansche landingstroepen hebben toen in den
loop van Zondag een hevigen aanval geopend op Pa
lembang. Voorts vielen Japansche vliegtuigen het
vliegveld Pakan Baroe in Midden-Sumatra aan, waar
vijf vijandelijke vliegtuigen op den beganen grond
vernield werden. In de buurt van het eiland Banka
werden in een luchtgevecht nog tien Lockheed-Hud
son bommenwerpers neergeschoten.
LANDINGEN OP AMBON.
De oorlogscorrespondent van de „Yomioeri Sjimboen"
meldt dat een succesvolle landing van Japansche een
heden op Ambon is uitgevoerd. De correspondent ver
wacht dat het eiland spoedig geheel bezet zal zijn. Da
gelijks wordt het aantal gevangenen en overloopers
grooter. De verliezen van den tegenstander tot 14 Fe
bruari bedroegen 300 dooden en 2600 gevangenen
Voorts werden o.m. 7 kanonnen, 9 stukken afweerge
schut. 2 tanks. 3 vliegbooten, 2 motortorpedobooten
en veel munitie buitgemaakt.
In een ,te Batavia uitgegeven communiqué wordt
gezegd dat de Anambas-eilanden, die ongeveer 300
kilometer ten Noordoosten van Singapore liggen, door
de Japanners bezet zijn.
Na den val van Singapore
Toen de Japanners een succesvolle landing op het
eiland hadden volbracht en de stad Singapore in han
den hadden, was de strijd feitelijk al beslist. De Brit
sche troepen boden weliswaar nog weerstand in de
eigenlijke vesting, maar de toestand voor hen was
hopeloos geworden.
Daarom kwam het bericht dat de commandant van
de vesting gedwongen was zich onvoorwaardelijk over
te geven op zich zelf niet onverwacht, maar de ver
dedigers der vesting hebben toch nog gauwer het
hoofd moeten buigen dan men in Londen had ver
moed. Dit is wel een bewijs van de groote kracht die
achter den Japanschen aanval zat.
Deze nederlaag voor de Britten is een zware tegen
slag. De Britsche minister-president, Churchill, hield
Zondagavond een redio-rede, waarin hij o.a. ver
klaarde: „Ik spreek tot u allen in de schaduw van een
zware militaire nederlaag van groote beteekenis. Het
is een nederlaag voor Engeland en voor het Britsche
rijk. Singapore is gevallen. Het geheele Maleische
schiereiland is onder den voet geloopen. Andere ge
varen omringen ons".
Dit laatste is inderdaad juist.
Reeds in beschouwingen in het nummer van Vrij
dag en Zaterdag is betoogd, dat er aan den val van Sin
gapore voor de geallieerden belangrijke consequen
ties vast zitten. Singapore was inctarfljd opgericht om
aan de Britsche vloot in Oost-Azie bewegingsvrijheid
te geven. Het was het steunpunt van de Britsche
macht in dit deel der wereld.
Daaraan is nu een einde gekomen. Nu krijgen de
Japanners immers het voordeel van het bezit van
Singapore. „Het pistool op de borst van Japan" is
nu een wapen tegen de geallieerden geworden.
In de bovenbedoelde beschouwingen werd reeds be
toogd, dat Japan nu de Zuid-Chineesche Zee geheel
beheerscht. Het kan de verbindingen tusschen Austra
lië en Britsch-Indië afsnijden, althans zeer ernstig
bedreigen en heeft met. Penang en Singapore als
steunpunten de volledige heerschappij over de Straat
van Malakka met velerlei mogelijkheden naar den
kant van den IndischenOceaan. Hierdoor staat mede
de deur Open voor operaties tegen Sumatra, in een
verdere instantie Java, Australië en Britsch-Indië.
Laatstgenoemd rijk kan van een in Singapore ha
venende Japarfeche zeemacht aanvallen te verduren
krijgen, waarop men van Britsche zijde bij deq aan
vang van den oorlog zeker niet bedacht is geweest.
Men herinnert zich nu de rede. die de Britsche mi
nister voor Indië, Amery, op 17 December 1941 gehou
den heeft: „Wanneer het den Japanners zou gelukken
Singapore in te nemen, zouden zij ongehinderd den
Indischen Oceaan kunnen binnendringen en al het
land dat aan zijn oever ligt, zou hulpeloos aan de Ja
panners zijn overgeleverd".
Geen wonder dat de Britsche premier Zondagavond
aan het. slot van zijn radiorede zei: „Wij moeten onze
vastbeslotenheid toonen die ons uit het dal des ver-
derfs zal brengen". Die uitdrukking „dal des verderfs"
toont wel aan, dat de gevolgen van den val van Sin
gapore door Engeland 'zeer ernstig worden ingezien.
Japansche troepen rukken
Singapore hinnen.
Op de gToote gebouwen der stad wappert
de Japansche vlag
TOKIO, 16 Februari (D.N.B.) Hedenochtend
8 uur (Japansche tijd) zijn de eerste gesloten Ja
pansche colonnes, de tankformatie Kitajama aan
de spits, de stad Singapore binnengerukt. Op het
vroegere paleis van den Britschen gouverneur en
op talrijke andere belangrijke gebouwen wappert
reeds de Japansche vlag.
TOKIO EEN ZEE VAN VLAGGEN.
TOKIO, 16 Febr. (D.N.B.) Sinds de vroege och
tenduren zijn Tokio en alle andere Japansche steden
veranderd in een zee van vlaggen, nadat de radio
gisteravond het bericht over de onvoorwaardelijke
Britsche capitulatie van Singapore had verspreid.
Terwijl op het oogenblik d* sneeuw hoog in de stra
ten van Tokio ligt, melden de Japansche correspon
denten uit Singapore dat daar than? een temperatuur
van meer dan 30 graden Celsius warmte heerscht en
dat de Japansche soldaten feich in de tropische hitte
nauwelijks kunnen voorstellen dat het in hun vader
land sneeuwt.
Voor het keizerlijke paleis en op vele pleinen der
stad verzamelden zich sinds de vroege ochtenduren
tienduizenden geestdriftige Japanners, die zullen deel
nemen aan de voor hedenochtend georganiseerde op
tochten. In den Rijksdag zullen de ministerpresident
en de minister van defensie de capitulatie van Singa
pore en daarmede de zegevierende voltooiing van den
veldtocht op Malakka officieel verkondigen. Tevens
zal de Japansche regeering de geheele wereld erop
opmerkzaam maken dat Japan vast besloten is dezen
oorlog te voeren tot aan de eindoverwinning.
De Tenno heeft gisteravond met de grootste voldoe
ning het verslag van het .hoofdkwartier over de capi
tulatie van Singapore aangehoord. De Tenno bevond
zich in een voortreffelijke stemming en vertelde aan
zijn omgeving bijzonderheden over zijn bezoek aan
Singapore toen hij daar destijds als kroonprins ver
toefde op doorreis naar Europa.
Uitreiking inlegvellen te Haarlem
DINSDAG DE LETTERS L EN N.
Voor de uitreiking van inlegvellen voor de distri-
bujiestamkaart is het morgen, Dinsdag, de beurt aan
de letters L en N. Bon dertien van de reservekaart
moet worden ingeleverd.
Vernietiging bon 196 bonkaart
algemeen
's-GRAVENHAGE, 14 Februari. De secretaris
generaal van het departement van Landbouw en Vis-
scherij maakt bekend, dat bon 196 van de thans in
gebruik zijnde bonkaart algemeen niet voor het
koopen van distributiegoederen zal worden aangewe
zen en derhalve kan worden vernietigd.
VIJFTIG JAAR GELEDEN GEPROMOVEERD.
De oud-griffier der Haarlemsche Rechtbank Mr. Tj.
Dijkstra herdacht heden het feit dat hij 50 jaar geleden
gepromoveerd is. Wegens ziekte van Mr. Dijkstra is
er geen officieele viering van dit zeldzame jubileum
geweest. Wel ontving de jubilaris talrijke bloemstuk
ken en schriftelijke gelukwenschen. Ook de Haarlem
sche Rechtbank had van belangstelling blijk gegeven.
NIEUW EUROPEESCH RECORD OP DEN 100 METER
SCHOOLSLAG.
PARIJS 16 Febr. (A. N. P.) De Fransche zwemkam-
pioen Nakache Is er in Toulouse in geslaagd een nieuw
Europeesch record te vestigen op den 100 meter school
slag. Hij maakte een tijd van 1 min. 8.6 sec. en bleef aldus
met 0.9 sea, onder het record van den Dultscher Joachim
Balke, dat deze In November 1938 te Bremen vestigde.
Bij een
Duitschen
luehtafweqf-
post in den
Russlschen
«Inter. Het
loeien van
de alarm
sirene roept
de bedio-
nlnjrsman-
schappen
naar hun
^tukken.
Orbls-
Holland
P.K. Kling
Welke bonnen zijn thans geldig?
Van 15 tot en niet 21 Februari:
ooo ?r002 li rants. Brood o£ bak
09B Brood A rants.
09A Vleesch 1 rants, Vleesch of
09B VI.waren */x rants. vleeschwaren
Van 8 tot en mot 21 Februari:
08A Aardappelen K.G. Aardappelen
0SB Aardappelen A K*G. Aardappelen
Van 15 Februari tot en met 28 Februari:
09A Aardappelen 1 yx K.G. Aardappelen
0DB Aardappelen i/3 K.G. Aardappelen
Van 25 Januari t.m. 21 Februari:
197 Algemeen 1 K.G. Suiker
05C en 05D res. 50 gr. Cacao
19S Algemeen 500 gr. Jam
19 9-202 1 rants. Bloem brood of gebak
06D en 07D res. 250 gr. Rijst
203 Algemeen 250 gr. I-Iavermout of
Peulvruchten
209 250 gr. Gort
210 100 gr. Vermicelli of maïzena
204-208 100 gr. Kaas
06A-09A Mqlk I 3A L. Melk
06B-09B Melk I L. Melk»
Van 10 Februari tot en met 18 Februari:
08 Boter 125 gr. Boter
08 Vet 125 gr. Boter zonder reductie
of margarine
(De geldigheidsduur van de bonnen 06 en 07 is ver
lengd tot en met Dinsdag 18 Februari)
Van 19 tan. 27 Februari
09 Boter 125 gr. Boter of
100 gr. Rundvet
Van 8 Januari t.m. 21 Februari:
195 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
94B, 04C, 04D Reserve 1 ej
Van 28 December t.m. 21 Februari:
193 Algemeen 250 gr. Kofflesurrogaat
Van 8 Februari tot en met 21 Februari:
212 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
Voorts:
Petroleum: Bon 15 en 23 Petroleum: 2 D. tot 21
Maart 1942. Bon 26: 2 L. tot 14 Februari.
Zeep Bon 211 Algemeen en Bon G Zeep der Zeep-
kaarten 1 rantsoen zeep. Bon G toiletzeep 75 gram
toiletzeep 80 pCt. t.m. 28 Februari. Bon L Textiel
(Mannen) 50 gram scheerzeep t.m. 30 April.
Brandstoffen: Bonnen 13 1IK en 17 HK van de
brandstoffenkaarten J en K 1 eenheid vaste brand
stoffen per bon. Bonnen 23 CV t.m. 28 CV van de
brandstoffenkaart L 1 eenheid vaste brandstof per
bon. Bonnen Brandstoffen één eenheid zevende
periode en éénheid achtste periode 1 eenheid per
bon. Alles van Jan. t.m. 30 April.
Anthracietdiefstal leidde tot andere
ontdekking
Groote hoeveelheid clandestiene tarwe,
erwten en boonen gevonden
VELSEN Maandag.
De politie is er opnieuw in geslaagd, een diefstal
van anthraciet aan het licht te brengen en de nand
te leggen op de drie mannen, die zich daaraan
hadden schuldig gemaakt. Huiszoeking bij een dei-
betrokkenen bracht tevens een ernstige smokkel-
zaak aan het licht.
Een vrachtrijder uit Santpoort, de 26-jarige M.
M. had opdracht gekregen aan het station Sant-
Eoort een wagen anthraciet te lossen. Hij werd
ierbij geholpen door zijn beide knechts, de 26-
jarige H. v. d. T. en de 30-jarige H. K. Doordat
de eigenaar van de anthraciet geen controle op de
lossing uitoefende, zag het drietal kans, twintig
mud anthraciet mee te nemen, die zij, na achteraf
bleek, tegen hoogen prijs verkochten.
De eigenaar van de anthraciet deed aangifte bij
de politie, die bij den vrachtrijder huiszoeking
deed. Zij vond geen anthraciet. maar wel iets
anders, n.l- niet minder dan 1000 K.G. tarwe, ver
der een flinke hoevelheid erwten en boonen, als
mede een half varken, netjes onder de pekel gezet.
De goederen werden in beslag genomen. Hdt
varken bleek afkomstig te zijn van een clandestiene
slachting.
Schijvenaar verlaat E.D.O.
Wille blijft zijn oude club getrouw
Zooals wij eenigen tijd geleden reeds hebben ge
meld heeft de bekende spil van E.D.O. Henk Schij
venaar overschrijving aangevraagd naar Ajax. Hoewel
het iederen sportliefhebber verbaasde, dat Schijvenaar
dien men met E.D.O. vergroeid waande juist in een
periode dat het de E.D.O.'ers niet naar den vleeze
ging overschrijving aanvroeg is er toch niet veel kans
op dat wij den langen Haarlemmer weer op het E.D.O.-
terrein in actie zullen zien. Wij betreuren dit want
Schijvenaar is een uitstekende voetballer, dien men
graag ziet spelen, het spijt ons echter nog meer dat
zijn clubliefde blijkbaar niet in dezelfde mate is ge
groeid als zijn spelcapaciteit. Gelukkig heeft Joop
Wille de bekende E.D.O.-doelman een andere houding
aangenomen. Hij heeft zijn overschrijving naar „Haar
lem" ingetrokken. Als "het de E D.O.'ers mag geluk
ken dit seizoen den degradatie-dans te ontspringen er
welke Haarlemsche voetbalenthousiast zou dat niet
wenschen? dan is dat de beste belooning die Wille voor
zijn sportieve houding kan ontvangen.
Haarlemsche Bachvereeniging
Derde concert
Nooit tevoren heb ik van Dvorak's Celloconcert
een zoo machtige vertolking gehoord als die, waar
van Gaspar Cassado ons Zondagmiddag deed ge
nieten. "Enorm was de intensiteit zijner toonontwik-
keling: zelfs in de teerste pianissimo's zich duide
lijk afteekenend tegen den orkestralen achtergr#id,
in de forte's alles beheerschend, echter zonder ook
maar een oogenblik tot geforceerdheid, tot ruwheid
te vervallen. Even enorm was de uitdrukkings
kracht van zijn spel, waarin enkele aan de tenoren
en barytons der Italiaansc'he opera herinnerende
portamenti het eenige vormden, dat mij niet tot
bewondering kon dwingen. Overigens was het
groot, van den eersten inzet af tot aan de laatste
noot van den wel wat uitgesponnen, maar toch
boeienden epiloog. Wat dezen betreft heeft Dvorak's
Celloconcert eenige overeenkomst met zijn 5de
Symphonie (,;Aus der neuen Welt"), in beide komt
het beginmotief van het eerste hoofddeel terug.
Die Symphonie en het Celloconcert, beide tijdens
Dvorak's drie-jarig verblijf te New York geschre
ven, zijn wel de meest beroemde zijner symphoni-
sche werken het Celloconcert mag men wegens
de hoogst berangrijke orkestpartij gerust mede daar
toe rekenen geworden: beide zijn ook hier her
haalde lijk uitgevoerd. Het was dus 'n gelukkig idee
van Frits Schuurman om nu eens Dvorak's hier
volslagen onbekende 4de Symphonie op het pro
gramma te zetten. Den rijkdom aan muzikale fan
tasie en aan klankverscheidenheid heeft deze met
de 5de gemeen) de structuur is echter veel minder
overzichtelijk. Zoowel in het eerste als in het tweede
hoofddeel zijn»de meest heterogene bestanddeelen
met elkaar verbonden; bij een eerste auditie schijnt
die verbondenheid vrij los. Vooral het Adagio doet
in dit opzicht aan Bruckner denken; er komt
immers ook een koraalachtig thema in voor. Maar
in het Allegretto grazioso kan men, bij de cano-
nische imitaties van een chromatisch motief, plot
seling een Tschaikowsky-klank opmerken: is dit
een toeval of is het aan beider Slavisch ras toe
te schrijven? Het zou een dieper gaande studie
vereischen, om dat uit te maken. De finale dezer
Symphonie is wel als een reeks vrije variaties
op het eenigszins gewijzigde hoofdthema van het
eerste Allegro con brio te beschouwen. Een m
zeer vele opzicmen interessant werk is dus deze
4de, een nadere kennismaking zeker waard. En
Schuurman liet haar door het Residentie-orkest met
gloed en klankschoonheid vertolken. Het werk der
blazers en der cellisten mag in 't bijzonder eervol
vermeld worden.
De solist Cassado werd zeer geestdriftig toege
juicht: ook de dirigent ontving vele bijvalsbe
tuigingen, zoowel Da de schoone begeleiding van
het Celloconcert als na uitvoering der Symphonie.
K. DE JONG.
Duitschland strijdt voor Europa.
Duitsche weermachtsberichten
Mislukte aanvallen der
bolsjewisten.
Britsch convooi bestookt in de
Middellandsche Zee.
ZATERDAG»
HOOFDKWARTIER VAX DEN FÜHRER. 14
Febr. (DXB) In verscheidene sectoren van het
Oostelijk front zette de vijand zijn aanvallen zon
der succes voort. Zij mislukten onder hijzonder
zware vijandelijke verliezen. In dén sector van
een legerkorps verloor de vijand rond 2000 doo
den. In talrijke eigen nanvalsaetles ifërden vijan
delijke groepen verder opeengedrongen en van
hun verbindingen afgesneden troepen van den
vijand vernietigd of gevangen genomen.
Sterke formaties der luohtmacht dreven vijan
delijke concentraties en ravltallleeringscolonnes
uiteen en bestookten met goea gevolg veldstellin-
gen der bolsjewisten alsmede spoorwegdoelen.
Aan het front van Moermanek vernietigden Jaeht-
formaties een vijandelijk kamp te velde. De ver
liezen der bolsjewistische luchtstrijdkrachten be
droegen gisteren 39 vliegtuigen.
BIJ het zeegevecht aan den Oostelijken uitgang
van het Kanaal op 12 Februari vielen Duitsche
torpedojagers en motortorpedobooten Britsche
motortonpe-dobooten aan. waarvan er twee tot
zinken werden gebracht. Ren mljnenlcggcr redde
35 overlevenden van het gezonken patrouillevaar
tuig, dat het eenige bij deze gevechten verloren
gegane Duitsche schip ls.
Dulnkbooten brachten bij aanvallen op con-
voolen op den Atlantischen Oceaan een korvet en
drie vijandelijke koopvajfrdljschepen van 26.500
b.r.t. In totaal tot zinken, waaronder een groot
motortankschip. Vier andere schepen werden door
torpedotreffens zwaar beschadigd.
In het zeegebied ton Noorden van Tobroek
plaatsten Duitsche gevechtsvliegtuigen treffers
op twee oorlogs- en twee koopvaardijschepen van
een krachtig beschermd convooi. Aangenomen
kan worden, dat een torpedojager en oen trans
portschip van 10.000 b.r.t. ten onder zijn gegaan.
Bovendien werd in de haVen van Tobroek een
klein vrachtschip zwaar beschadigd.
In het Westen dor Marmarica vernietigden ge_
vechtsvllegtulgcn verscheidene Britsche pantser
wagens en vrachtauto's. Begeleidende jagers scho
ten vijf vijandelijke Jachtvliegtuigen neer.
Op het eiland Malta wienpen gevechtsvliegtui
gen en duikbommenwerpers materiaal- en ben-
zlne-opslagplaatsen van de haven La Valetta in
brand.
Britsche bommenwerpers deden In den afgeloo-
pen nacht aanvallen op enkele plaatsen In West-
Dultschland. waarbij o.a. een kinderziekenhuis ln
Essen getroffen werd. De burgerbevolking had
eenige verliezen aan dooden en gewonden. Bij
deze aanvallen werden twee vijandelijke bommen
werpers neergeschoten, drie andere vliegtuigen
verloor de vijand door afweer van jachtvliegtui
gen en luchtdoelgeschut aan de kust der bezette
gebieden ln het Westen.
ZONDAG
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 15
Februari. "(DNB) Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend:
„In het Oosten zijn ook gisteren de aanvallen
van den vijand mislukt, die op enkele plaatsen
aan het front steeds weer werden herhaald. Eigen
aanvalsondcmemingen verliepen succesvol. For
maties gevechtsvliegtuigen en Stuka's van de
luchtmacht deden ondanks ongunstige weersom
standigheden doeltreffende aanvallen op vijan
delijke troepenbewegingen, vernietigden verechel-
den marcheerende colonnes van den vijand volle
dig en vernielden een groote hoeveelheid ravl-
talllceringsmaterlaal. In het hooge Noordon wer
den installaties van den spoorweg Moermansk
verwoest.
In Noord-Afrika hebben Stuka's ran do Duit
sche luchtmacht gemotoriseerde afdoelingen van
den vijand ln de omgeving van Ain cl Gazala ge
bombardeerd. In de wateren ten Noorden van
Benghazi beschadigden Duitsche gevechtsvlieg
tuigen van twee geëscorteerde Britsche eonvooien
nog twee vrachtbooten van 15.000 ton ln totaal zoo
zwaar dat ook deze schepen vernietigd geacht kun
nen worden. Bovendien werden twee lichte krui
sers, twee torpedojagers en een groote koopvaar
der door bommen getroffen.
Ten Oosten van Malta Is een patrouillevaartuig
door een luchtaanval vernietigd. Een duikboot
bracht aan de Afrikaansche kust ter hoogte van
Mers^ Matroeh van een convooi tweo schapen
tot zinken.
Britsche bommenwerpers hebben ln den afge-
loopon nacht op enkele plaatsen ln Zuidwost-
Dultschland storlngsaanvallen gedaan, die militair
zonder simoes bleven.
De verliezen der Britsche luchtmacht bij den
strijd ter zee en in de lucht, die 12 dezer ln het
Kanaal werd geleverd, zijn tot 49 vliegtuigen ge
stegen, Verwacht mag worden dat in dozo lucht
gevechten nog 13 andere vijandelijke toestellen
zijn neergeschoten. Bij deze gevechten onder
scheidden zich de fornyities onder het opperbevel
van generaal-veldmaarschalk Sperrle. aangevoerd
door genemal-vlieger Cöler eit^kolonel Galland.
De Sovjetluchtmaoht heeft In de periode van 7
tot 14 Februari 153 vliegtuigen verloren. Daarvan
werden er 88 ln luchtgevechten en 38 door luohl-
doelartlllerie neergeschoten, de rest op den grond
vernield. In hetzelfde tijdsverloop gingen aan het
Oostelijk front.2 5 eigen toestellen verloren.
Bij de gevechten ln den Noordelijken sector van
het Oostelijk front heeft wachtmeester Kirchner,
stukMder bij een stormbatterij. zich bijzonder on
derscheiden door In den loop van drie dagen 11
ainivallende vijandelijke tanks stuk to schieten,
waaronder verscheiden bijzonder zware."
Gereformeerd^ kerk te Heemstede
Herdenking van het 25-jarig bestaan
Zooals wij reeds hebben medegedeeld zal de Ge
reformeerde Kerk te Heemstede op 9 April herden
ken dat zij voor 25 jaar werd geconstitueerd. Op
Maandag 6 April (2en Paaschdag) wordt een herden
kingsdienst gehouden waartoe oflk oud-predikanten
zijn uitgenoodigd, o.a. Prof. Dr. J. H. Bavlnck.
Kolendampvergiftiging te Santpojort
Twee slachtoffers, waarvan er een overleden ia
Tengevolge van kolendampvergiftiging is de 67-
jarige heer H. v. d. V., wonende aan den Hage-
lingerweg, overleden. Mevr. v. d. V. werd naar een
ziekenhuis overgebracht. De toestand van mevr.
v. d. V. is thans redelijk.
Toen het ongeval werd ontdekt heeft dokter Mak
nog getracht de levensgeesten van den heer en
mevr. v. d. V. op te wekken. Hij kon echter bij den
heer v. d. V. hierin niet meer slagen.
Utrechtsche Jaarbeurs gaat niet door
's-GRAVENHAGE, 14 Februari. In aansluiting
aan dc beslissing, welke ls genomen tot het doen ver
vallen van de in 1942 in het Duitsche Rijk te houden
jaarbeurzen, heeft Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied het gewenscht geoordeeld, dat
ook de Nederlandsche jaarbeurs, welke van 14 tot 23
April a.s. zou worden gehouden, niet zal plaats vin
den. Mitsdien zal de a.s. voorjaarsbeurs niet worden
gehouden.
DE LEIDER DER N.S.B. SPREEKT VOOR DEN
NEDERLANDSCIIEN ARBEIDSDIENST.
's-GRAVENHAGE, 16 Februari. Het departement
van Volksvoorlichting en Kunsten deelt mede dat de
leider der N.S.B. Woensdag 18 Februari a.s. te li uur
in Pulchri Studio te 's-Gravenhage zal spreken voor
den staf van den Nederlandschen Arbeidsdienst.
VERDUISTEREN van I8.55 tot
Maan 17 Febr. onder 21.37,18 Febr. oo 10.12