Haarlems Dagblad
De nieuwe bonnen
Japansche landingen
op Timor
Eilanden bij Singapore bezet
59e JAARGANG No. 17998
x x
Uitgave Lourens Coster, Mij. v. Courant-Uitgaven en Algem»
Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bUK. Soenda-
plein 37. Postgiro 38810. Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Telef.
Directie 13082 Hoofdred 15054. Redactie 10600. Drukkerij 10132,
Administratie 10724. 14825. Soendaplein 12230.
Directeur: P. W. PEEREBOOM
VRIJDAG 70 FEBRUAR! 1742
Abonnement per week 14#. P«r maand 1,15. per kwartaal
3,42, franco per post 3,73, losse nummers 6 cent. Adverten-
tiSn: 1—5 regels 2,10 elke regel meer 0,42. Reclames 0,7*
per regel. Contracttarieven op aanvraag. Vraag cn aanbod 1—0
regels 0,72, elke regel meer 0.18. Groentje* 1—3 regels 30
cent, elke regel meer 12 cent bU contante betaling.
's-GRAVENHAGE, 20 Februari. Voor de vol
gende week zijn voor het koopen van de gebruike
lijke rantsoenen brood, vleesch en aardappelen
aangewezen de bonnen 10 van de daarvoor bestem
de kaarten.
Voorts is in .de vierwekelijksche periode van 22
Februari tot Zaterdag 21 Maart verkrijgbaar ge
steld: 1 kilo suiker, op bon 213 van de bonkaart al
gemeen; 250 gram koffiesurrogaat op bon 214; 500
gram jam op bon 215; 100 gram kaas op elk van
de bonnen 216, 217, 218 en 219 en 220; één rant
soen bloem, brood of gebak op elk van de bonnen
221, 222, 223 en 224; 250 gram peulvruchten op
bon 225; 250 gram gort op bon 226 en 100 gram ver
micelli of maizena op bon 227, terwijl 50 gram cacao,
beschikbaar wordt gesteld op de bonnen 10 C
en D reserve, 250 gram rijst op elk der bonnen
11 D en 12 D reserve en ten slotte 3V2 liter melk op
elk der bonnen 10 A, 11 A, 12 A en 13 A van de
melkkaart I en 1 3/4 liter melk op elk der bonnen
10 B, 11 B, 12 B en 13 B dezer melkkaart.
Bonkaarten ter vervanging van
bonboekje
's-GRAVENHAGE, 20 Februari. Naar wij verne
men zullen met ingang van Maart a.s. ter vervanging
van de bestaande bonboekjes voor voedingsmiddelen
voortaan bonkaarten worden uitgereikt, die voor een
periode van vier weken voldoende bonnen bevatten.
Zooveel mogelijk levensmiddelen zullen op deze kaar
ten, die in eenige strooken van verschillende kleur
zijn verdeeld, verband houdend met de soort bonnen,
verkrijgbaar worden gesteld, waarbij rekening is ge
houden met tegen de bonboekjes in de practijk ge
bleken bezwaren. Op deze kaarten staat aangegeven
wanneer de volgende kaart moet worden afgehaald,
zoodat ieder belanghebbende te allen tijde kan zien
op welken dag hij aan de beurt is.
Hoewel de bonboekjes voor drie maanden voldoen
de bonnen inhielden, moest men zich tot nu toe ge
middeld toch dertien maal per jaar een gang naar het
distributielocaal getroosten omdat die bonboekjes
slechts voor een deel van! de gedistribueerde levens
middelen golden en de bonnen voor de overige tus-
schentijds moesten worden afgehaald. Hierin wordt
thans een zekere regelmaat gebracht.
De geldigheidsduur van de bonnen als zoodanig
wordt door het nieuwe bonkaartenstelsel niet be
ïnvloed.
De plaatselijke distributiediensten zullen de tijd
stippen van eerste afhaling bekend maken.
Distributie van yoghurt
's-GRAVENHAGE, 20 Februari. De secretaris
generaal van het departement van landbouw en vis-
scherij maakt bekend, dat met ingang van 22 Februari
a.s. yoghurt, welke is bereid uit gestandaardiseerde
melk (z.g. melk-yoghurt) uitsluitend tegen afgifte van
de geldigverklaaroe bonnen der melkkaarten of de
ter verkrijging van melk bestemde rantsoenbonnen
gekocht kan worden.
Gedurende het tijdvak van 22 Februari tot 21 Maart
geven de voor genoemde periode aangewezen bonnen
van de „DM" en „DT" melkkaarten recht op het koo
pen van een hoeveelheid yoghurt, welke is bereid uit
3y2 liter gestandaardiseerde melk. De distributie van
yoghurt geschiedt geheel als vopr melk gebruikelijk is.
De uit taptemelk bereide yoghurt valt buiten de dis
tributie en is dus zonder bon verkrijgbaar.
Uitreiking inlegvellen te Haarlem
MORGEN SCH.
Voor de uitreiking van inlegvellen voor de distri
butiestamkaart is het morgen Zaterdag, de beurt aan
de letters SCH. Voor de bewoners van het Ramplaan-
kwartier is weer een aparte gelegenheid de beschei
den in ontvangst te nemen en wel voor de letters L
tot en met Z. in het Wijkgebouw, Elswoutslaan 1. Dit is
voor het Ramplaankwartier de laatste gelegenheid.
Bon dertien van de reservekaart inleveren.
HAARLEMSCHE RECHTBANK.
KOLENDIEFSTALLEN.
De zitting van Donderdagmiddag "van de Haarlem
sche Arr.-Rechtbank was bijna geheel gewijd aan
een zaak betreffende kolendiefstallen, waarbij een
groote Haarlemsche expediteursfirma en verschillen
de in haar dienst zijnde personen betrokken waren.
De expediteursfirma werd herhaaldelijk belast met
het transport van groote vrachten kolen, o.a. be
stemd voor de firma Droste, de Stichting Vogelenzang
en den heer Erens te Bentveld voor diens bedrijf.
Deze transporten bereikten niet altijd geheel de plaats
van hun bestemming. Er hadden onregelmatigheden
mede plaats. Zoo werd eens een deel der kolen op de
Zandvoortschelaan op een grooten paardewagen over
geladen en naar een kolenslijter te Haarlem gebracht,
die aan een chauffeur der expediteursfirma had ge
vraagd: „Denk eens om mij, als je kolen over hebt!"
Deze kolenslijter was de eerste van de zeven ver
dachten, die in deze zaak zich te verantwoorden had
den. Hij leverde de op onrechtmatige wijze verkre
gen kolen aan particulieren voor f 3 of f 3.25 per H.L.
(dit waren industriekolen) en maakte daarbij winst.
Natuurlijk kreeg de chauffeur, die de kolen weder
rechtelijk achter hield (en dit kwam in den afgeloopen
zomer een keer -of 5. 6 voor) geld voor zijn moeite.
Tégen den kolenslijter eischte het O. M. een gevan
genisstraf van 5 maanden.
Zijn verdediger, mr. C. A. Steketee, vestigde de
aandacht op het groote berouw van zijn cliënt en
vroeg, eenTeclasseeringsrapport over hem in te win
nen of hem in ieder geval zóó te straffen, dat hij in
het najaar weer bij zijn zaak kon zijn om haar op
de been te houden in deze moeilijke omstandigheden.
Vroeger zette hij 200 mud per week om en kon daar
van behoorlijk bestaan, thans is zijn omzet 60 mud
per week.
Uitspraak 5 Maart.
De chauffeur hoorde wegens verduistering en he
ling. die het O.M. wettig en overtuigend bewezen
achtte. 4 maanden gevangenisstraf tegen zich eischen.
De zoon van den expediteur, werkzaam in de zaak
van zijn vader, had zich te Bloemendaal 30 zakken
anthraciet, bestemd voor den heer Erens te Bent
veld. wederrechtelijk toegeëigend. Hij had o.a. deze
kolen bij den Haarlemschen kolenslijter laten bren
gen. Het O.M. wees er op, dat verdachte gunstig be
kend stond en requireerde tegen hem 2 maanden ge
vangenisstraf.
Tegen een kolenwerker, die dienst deed als koetsier
op den kolenwagen en de hand had gehad in het over
laden van de kolen op de Zandvoortsche laan werd 2
maanden gevangenisstraf geëischt; tegen een anderen
arbeider eveneens 2 maanden en tegen een Haarlem
schen vrachtrijder, die al verschillende vermogèns-
delicten op zijn strafblad had staan en de kolen van
de Zandvoortsche laan verder zou transporteeren
(tenslotte was een ander er mee weggereden) 3 maan
den gevangenisstraf.
De expediteur zelf. hoofd van de expediteursfirma,
stond terecht omdat hij in den zomer van het vorig
jaar (mede door gehoor te geven aan de inblazingen
van den kolenslijter). herhaalde malen zakken kolen,
voor andere firma's bestemd, bij dien slijter had doen
afleveren. 1
Dezen expediteur, aldus het O.M. beschouw ik ah
den grootsten schuldige. Hij heeft ernstig misbruik
van vertrouwen gemaakt. De eisch luidde 6 maanden
gevangenisstraf.
Zijn verdediger, mr. A. Bruch, kon de redelijkheid
van dezen eisch niet inzien. Alleen de verduistering
van de 30 a 35 zakken voor de firma Droste staat
vast De Rechtbank vergete ook niet, dat hem her
haaldelijk gevraagd werd: ..Kun je mij niet helpen!'
Deze verdachte heeft gewerkt als een paard. Hij is
van geringe afkomst en heeft een behoorlijke zaak
door ijver en toewijding weten op te bouwen. Zijn be
drijf zal ineenstorten als hij er geruïmen tijd uit ver
wilderd wordt. Hij heeft een reputatie en de zaak
drijft op hem. Met hem zal men bovendien een 24
a 25 gezinnen treffen, waarvar. het "hoofd bij hem
werkzaam is.
Utspraak' in al deze zaken 5 Maart.
NOGMAALS DE PRIJSAANDUIDING.
De inspectie voor de prijsbeheersching te Amster
dam meldt: Wederom zijn door den Inspecteur voor
de Prijsbeheersching te Amsterdam boeten van f 50
opgelegd wegens het niet naleven* van de voor
schriften inzake prijsaanduiding.
De overtreders waren de winkelier A. J. te Am-
«terdam en de groentenhandelaar C. F. K. te Bloe-
Roofmoord te Voorburg
57-jarig man het slachtoffer
Een ander wist nog juist te ontkomen
VOORBURG, 19 Februari. Donderdagavond is in
deze gemeente een roofmoord gepleegd, die het leven
kostte aan den 57-jarigen van der L.. wonende te
Voorburg.
Om ongeveer kwart over zeven werd het slacht
offer in de Bilderdijklaan aangesproken door een on
bekenden man, die geld van hem eischte. Van der L.
gaf hem zijn portemonnaie met inhoud, doch hierbij
schijnt een worsteling te zijn ontstaan, waarbij het
slachtoffer met een dolk of met een mes in de rug
werd gestoken. .Daarna nam de dader de vlucht. Een
uit de richting Den Haag komende fietser was op
eenlgen afstand getuige van de worsteling en 'begaf
zich naar het slachtoffer, dat hem mededeelde, be
roofd te zijn. Hij zette den dader op de fiets na, haalde
hem in en eischte het geld van hem terug. De dader
overhandigde hem hierop de portemonnaie, waarop de
getuige hem de vraag stelde: „Waar is de rest?" De
dader stak hierop zijn hand in een binnenzak, alsof
hij daar nog meer buit had. Maar een oogenblik la
ter kwam de hand weer te voorschijn met een dolk
of een mes, waarmee hij een aanval deed op den ge
tuige. Doordat deze zijn fiets tusschen zich en zijn
aanvaller plaatste mislukte deze aanval. Getuige
vluchtte en stelde de politie op de hoogte van het ge-
beurdo
De politie heeft van der L. ter plaatse verbonden,
doch tijdens de overbrenging naar het ziekenhuis St.
Antoniushove is het slachtoffer aan zijn verwonding
overleden
Het signalement van den dader luidt als volgt- on
geveer 35 jaar, lang ongeveer 1.80 meter, flink postuur,
blozend uiterlijk,vermoedelijk pokdalig, mopsneus,
breede mond en dikke lippen. Hij was gekleed in een
lichtbruine of bruingrijze winterjas en droeg een
slappen vilthoed. Hij heeft een burgerlijk uiterlijk.
Hun, die inlichtingen kunnen verstrekken, wordt
verzocht zich ten spoedigste te wenden tot de politie
te Voorburg, bureau Parkweg 121.
Goede resultaten met den verbouw
van tabak
HOORN, 19 Febr. In een vergadering van de
vereeniging „De Proeftuin", welke haar werkzaam
heden uitstrekt over het tuinhouwdistrict de Ban-
;ert, heeft bij een bespreking over den tabaksver-
jouw een der aangesloten tuinders, de heer J. de
Boer, van Hoorn, medegedeeld met deze teelt reeds
goede resultaten te hebben bereikt. Om deze mede-
deeling te onderstreepen werd door hem aan alle
aanwezigen een pijp tabak en eigen gemaakte siga
ren en sigaretten aangeboden. Allen moesten er
kennen den laatsten tijd wel slechtere tabak te
hebben gerookt. De heer De Boer ontpopte zich
hierbij als de eerste tabaksplanter in dit rayon, die
met succes deze teelt ter hand heeft genomen. Dit
voorbeeld werkte blijkbaar zoo animeerend, dat het
voorstel om gezamenlijk tabakte gaan verbouwen
en deze gezamenlijk te Jaten bewerken, met
enthousiasme werd aanvaard.
Clandestiene slachting
Door de Haarlemsche politie wordt proces-verbaal opge
maakt tegen 4 per^bnen, terzake het frauduleus slachten
van runderen en varkens en terzake het verhandelen van
tarwe.
De verdachten hebben bekend 3 runderen en 1 varken te
hebben geslacht in een niet meer in gebruik zijnde
urinoir in de Haarlemmermeer,
Verder zijn 2 personen bekeurd terzake het verhandelen
an distributiebscheiden en tegen een 48-jarigen Haar
lemmer werd proces-verbaal opgemaakt, omdat hij een
pakje sigarettentabak van 32li cent voor 12,75 had ver
kocht.
,Eén Pils"
Er is nog in de keldersmaar
niet overal meer
Haarlem staat er niet het slechtste voor
„Ober, één Pils."
„Ja, meneer,, 'k kom bij u."
Met een zucht van welbehagen glijdt de heer
dieper in zijn stoel weg, kijkt met een glans van
voldaanheid om zich heen en houdt dan zijn oogen op
den kellner gevestigd, die bezig is 'met het uit-
voex-en van de pas gedane bestelling. Als het glas
vóór hem wordt neergezet, ziet hij er met groot wel
behagen naar.
Dit is een tafereel zooals men deze dagen- in de
troote en in de kleine zaken kan waarnemen. Zij,
ie het goede der aai de zoeken, moeten tegenwoor
dig wel eens den noodigen tijd besteden voor ze ge
vonden hebben, maar ze hebben die uren er £raag
voor over. Want het vinden wordt op zeer hoogen
Erijs gesteld. Daarom was de hierboven bedoelde
eer ook zoo verheugd, dat zijn bestelling zoo vlot
werd geaccepteerd en uitgevoerd. Men kon zien,
dat hij dacht: „Dat gaat niet overal zoo gemakke
lijk."
Inderdaad gaat het in een aantal cafés niet zoo
gemakkelijk meer. De tijd, dat een bestelling op
geen enkel bezwaar stuitte, is'voorbij, tijdelijk naar
we hopen. In een persbericht heeft men kunnen
lezen, dat de brouwerijen de bierproductie zeer
sterk moeten beperken, zooals niet geheel stilleggen.
Daarom moet men het doen met de voorraden, wel
ke er nog zijn. En die zijn bij den een grooter dan
bij den ander, maar nergens toch erg groot, want de
rantsoeneering van bier is reeds lang geleden inge
gaan, zoodat het maken van voorraden uiteraard on
mogelijk is geweest. Daardoor zijn nu, nu de brou
werijen weinig of niets meer afleveren, verschillen
de caféhouders ook aan hel eind van hun iatijn ge
komen. Haarlem is door zijn gunstige ligging in
deze kwestie nog niet het ernstigste gedupeerd. Tot
nu kan men nog in vrij veel zaken bier krijgen en
als dit er niet meer is kiest de vaste klant wel wat
anders, bijv. koffie of alcoholvrije punch, of»,
limonade. Maar het echte gerstenat blijft bij de
liefhebbers toch de voorkeur behouden en daarom
wordt ook niet verklapt waar het bovenstaande
tafereeltje is waargenomen. De liefhebber, die bi'
zijn potje pils zweert, zal er zoo noodig maar den tiji
voor over moeten hebben om te gaan zoeken. Mis
schien vindt hij wel. En anders gaat hij maar over
op limonade
HET VERVOER EN AFLEVEREN VAN BROOD.
's-GRAVENHAGE, 19 Februari. De secretaris-
feneraal van het departement van Sociale Zaken
eeft de tot en met 21 Febr. door hem toegestane
afwijking van de Arbeidswet, voor wat betreft het
vervoer en den verkoop van brood, opnieuw ver
lengd. Het zal tot en met Zaterdag 7 Maart ge
oorloofd zijn, brood, dat na acht uur des namid
dags van den vorigen dag gebakken of opgewarmd
is, van zeven uur 's morgens af uit het gebouw met
aanhoorigheden waarin zich de broodbakkerij be
vindt, te vervoeren.
Dit brood mag van half acht af worden vervoerd
of afgeleverd.
ONTSLAG VAN BURGEMEESTERS.
's-GRAVENHAGE, 19 Februari. Bij besluit
van den Commissaris-generaal van Bestuur en
Justitie is aan J. M- van Doorninck ontslag ver
leend als burgemeester der gemeente Oudewater
en aan mr. A J. Romijn als burgemeester der ge
meente Winschoten.
LEDEN-CONCERT H.O.V.
Het Leden-concert dat op Zondag 22 Februari te
2.30 uur door de Haarlemsche Orkestvereeniging, on
der leiding van Marinus Adam, wordt fegeven woedt
geopend met het Concerto Grosso in D. gr. terts No. 16
van G. F. Hëndel
Daarna zal de soliste van dit concert, de bekende
alt-zangeres Theodora Versteegh, met orkestbegelei
ding zingen een Aria uit Kantate No. 175 en eén Aria
uit Kantate No. 72 van J. S. Bach.
Na de pauze vervolgt het orkest met „Variaties over
een thema van Kuhnau" van Hendrik Andriessen.
Hierna zingt Theodora Versteegh weer. Met orkest
begeleiding zingt zij drie iiederen t.w. Immer leiser
wird mein Schlummer en Auf dem Kirchhofe. beide
van Joh. Brahms en Lied Maritime van V. d'Indy
tot slot speelt het prkest op veelvuldig verzoek een
suite uit het dansspel „Halewijn" van Marinus Adam.
Welke bonnen zijn thans geldig?
i 15 tot cn niet 21 Februari:
22» £r0CM! ran.te' Bnxx1 of gebak
09B Brood y3 rants.
09A Vleesch 1 rants. Vleesch of
09B Vl.waren rants. vleeschwaren
Van 8 tot cn met 21 Februari:
08A Aardappelen lkj K.G. Aardappelen
08B Aardappelen y3 K.G. Aardappelen
Van 15 Februari tot en met 28 Februari:
09A Aardappelen K.G. Aardappelen
09B Aardappelen '/2 K.G. Aardappelen
Van 25 Januari t.m. 21 Februari:
197 Algemeen l K.G. Suiker
05C en 05D res. 50 gr. Cacao
198 Algemeen 500 gr. Jam
199-202 l rants. Bloem brood of gebak
06D en 07D res. 250 gr. Rijst
203 Algemeen 250 gr. Havermout of
Peulvruchten
209 250 gr. Gort
210 100 gr. Vermicelli of maïzena
204-208 100- gr. Kaas
06A-09A Melk I 3j4 L. Melk
06B-09B Melk I 1-K L. Melk
(Bonnen 204-208 (Kaas) 2ljn verlengd tot en met
Zaterdag 28 Februari 1942)
Van 10 Februari tot en met 27 Februari:
07 Boter 125 gr. Boter
«7 Vet 125 gr. Boter of margarine
OS Boter 125 gr. Boter
08 Vet 125 gr. Boter zonder reductie
of margarine
Van 19 t.m. 27 Februari:
09 Boter 125 gr. Boter of
100 gr. Rundvët
09 Vet 125 gr. Boter of margarine
Van 8 Jannari t.m. 21 Februari:
195 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
84B, 04C, 04D Reserve 1 el
Van 28 December t.m. 21 Februari:
193 Algemeen «50 gr. Koffiesurrogaat
Van 8 Februari tot en met 21 Februari:
212 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
Italiaansch weermachtsbericht
Engelsche aanvallen ten Oosten
van Mechili-afgeslagen.
ROME, 19 Februari. (Stefani). In zijn weermacht-
bericht nr. 628 maakt het Italiaansche hoofdkwartier
het volgende bekend:
„Aanvallen door gemechaniseerde vijandelijke strijd
krachten ten Oosteh van Mechili werden afgeslagen.
De ongunstige weersgesteldheid heeft de activiteit van
de luchtmacht aanzienlijk beperkt. Een van onze ver
kenningsvliegtuigen, dat in het Oostelijke bekken van
de Middellandsche Zee door twee jachtvliegtuigen
werd aangevallen, heeft hiervan een neergeschoten en
slaagde er in, hoewel beschadigd, op zijn basis terug
"te keeren. Het andere toestel, van het type Welling
ton, blijkt in een luchtgevecht met. Duitsche jagers in
het centrale bekken van de Middellandsche Zee te zijn
vernietigd. In de omgeving van Isola delle Corrente
ter hoogte van Syracuse is een Britsch vliegtuig in
zee gestort. De uit vier personeó bestaande beman
ning, onder wie een officier, werd gevangen geno
men".
Minister Margesson brengt rapport uit
Engeland moet zich voorloopig in de
„handicap" schikken
STOCKHOLM. 19 Februari. Het A.N.P. meldt:
In het Lagerhuis heeft Donderdag naar de Britsche
Berichtendienst meldt, de rpinister van Oorlog, Mar-
gesson, rapport uitgebracht over den toestand op de
oorlogstooneelen. Hierbij zeide hij dat hij niet voor
nemens was verklaringen af te leggen over de „e
stige tegenslagen van onze wapens en ons prestige",
die „door onze nederlaag en den hierop volgenden
van Singapore zijn ontstaan".. Margesson zeide dat
hij den omvang van de Britsche verliezen nog niet
kende. Groot-Brittannië moet zich voorloopig schik
ken in de „handicap", welke veroorzaakt is door het
feit dat de Britsche troepen op Duitsche soldaten zi'
gestooten. die 2V2 jaar oorlogservaring hebben, al
mede door de „geharde Japansche soldaten", die over
een ervaring van meer dan 4 jaar beschikken in een
oorlogsvoering, waaraan de Engelschen in het geheel
niet gewend waren. In de afgeloopen twaalf maanden
hebben de Britten, zoo zeide Margesson verder. ..en
kele zware nederlagen en ontgoochelingen" beleefd.
Sprekende over Irak en Iran verklaardeMargesson
dat de Engelschen „tenminste voorloopig de zekerheid
van de belangrijke olieleveranties uit Iran en Irak
hebben gewaarborgd". Met betrekking tot de gevech
ten in Noord-Afrika zeide Margesson dat hij niet kon
zeggen, in hoeverre „deze tegenslagen veroorzaakt
zijn door tactische overwegingen". Vervolgens probeer
de hij de bewering te ontzenuwen, die „thans ook
dikwijls in Amerikaansche bladen voorkomt, namelijk
dat Engeland wel steeds bereid Is geweest van ieder
een wapens en uitrustingen in ontvangst te nemen,
doch dat het aan den anderen kant niet van plan is
zijn soldaten hiermede in den oorlog te sturen".
Tenslotte zeide Margesson dat terwijl wat betreft de
uitrusting en organisatie een „voortdurende vooruit
gang" valt te bespeuren, de prestaties van het leger
in het afgeloopen jaar „reden tot teleurstelling, tot
ontmoediging, ja zelfs tot neerslachtigheid" hebben
gegeven. „Wij hebben zware nederlagen geleden",
zoo zeide Margesson. „Wij staan voor een groot ge
vaar. Beteekent dit het einde of is het het begin van
een nieuwe periode van invloed en roem? Het kan
licht het eerste zijn, wanneer wij aan onze tradities
en plichten ontrouw worden. Het zal het laatste zijn,
wanneer wij het verdienen".
De Lord-Zegelbewaarder Attlee heeft volgens den
Britschen Berichtendienst in het Lagerhuis medege
deeld dat op de eerstvolgende zitting een debat zal
worden gevoerd over den oorlogstoestand met name
iri Oost-Azlë. Om volledige bijzonderheden over den
toestand in Oost-Azië te kunnen mededeelen. zou het
noodzakelijk kunnen zijn een geheime zitting te hou
den. Attlee beloofde de voorstellen om gedurende
drie dagen debatten te voeren aan Churchill voor te
leggen.
In de nabijheid van
Dilli en Koepang
TOKIO, 20 Februari. (Domei). Het keizerlijke
hoofdkwartier heeft om 13 uur medegedeeld dat
strijdkrachten van leger en vloot in nauwe samen
werking heden bij het aanbreken van den dag
landingen hebben uitgevoerd op niet nader aan
geduide punten In de nabijheid van Dilli en Koe
pang, de hoofdsteden van resp. Portugeesch en
Nederlandsch Timor.
Het bureau voor de Inlichtingen heeft hedenmiddag
om 12 uur bekend gemaakt dat de Japansche regee
ring, gedreven door overwegingen van zelfverdedi
ging, besloten heeft maatregelen te nemen om de»
Britsche en Nederlandsche troepen, die. op 17 Decem
ber 1941 de contröle in handen hebben genomen over
Portugeesch Timor zonder de toestemming van de
Portugeesch autoriteiten, te verdrijven.
Hieraan wordt echter toegevoegd dat de regeering
het voornemen heeft de territoriale integriteit van de
Portugeesch bezitting in Oost-Azië te waarborgen en
de Japansche strijdkrachten terug te trekken, zoodra
hun doel is bereikt en zoolang Portugal een politiek
van neutraliteit aanhangt.
De tekst van de mededeeling luidt:
„Op 17 December jl. zijn Britsche en Nederland
sche troepen Portugeesch Timor binnengedrongen,
ondanks het protest van den Portugeeschen gouver
neur-generaal en hebben genoemd Portugeesch ge
bied bezet. Sindsdien zijn onderhandelingen gevoerd
tusschen Groot-Brittannië en Portugal betreffende het
terugtrekken van genoemde troepen. De Portugeesche
regeering heeft, naar het schijnt, gestreefd naar een
verbetering van den toestand, die echter tot dusver
zonder eenige verbetering is gebleven. Met de vorde
ring van de Japansche operaties op Nederlandsch Ti-
mor zijn de Japansche troepen thans komen te staan
voor de noodzakelijkheid om uit zelfverdediging de
Britsche en Nederlandsche troepen, die Portugeesch
Timor bezetten, te verdrijven.
„De Japansche regeering heeft volle waardeering
voor de positie van Portugal, dat onderworpen is ge
worden aan ernstige moeilijkheden door daden, die
gepleegd zijn door Groot-Brittannië en Nederland met
miskenning van het internationale vertrouwen, eu
verklaart hierbij dat zij bereid is de territoriale inte
griteit van Portugeesch Timor te verzekeren en dat
zij de Japansche troepen van genoemd gebied zal
terugtrekken na het bereiken van het doel. dat uit
zelfverdediging wordt nagestreefd, zoolang de Portu
geesche regeering een neutrale houding handhaaft,
aangezien Japan geen bedoelingen heeft jegens Por
tugal".
HAVEN VAN KOEPANG
GEBOMBARDEERD.
SJANGHAI, 19 Februari. (D.N.B.) Naar het
Nederlandsch-Indische legerbericht uit Batavia
meldt hebben Japansche bommenwerpers Koe
pang, op het Nederlandsche deel van Timor in
twee golven aangevallen. Het legerbericht zegt dat
dit respectievelijk, op Dinsdagmiddag en Woens
dagochtend is geschied en dat in de havenwijk
„materieele schade" is veroorzaakt. Ook Soera-
baja is opnieuw aangevallen.
Eenige personen, die de bezetting van het vliegveld
te Palembang geheel hadden meegemaakt, deelden aan
perscorrespondenten te Batavia mede dat het lot van
Palembang reeds op 8 Februari was bezegeld, daar
toen een groot aantal geallieerde vliegtuigen door
Japansche bommenwerpers op den grond was ver
nield. Ook. het vliegveld was toen zoodanig bescha
digd, dat de overgebleven machines niet meer naar
behooren konden opstijgen.
Die ervaring leer, zoo zeiden deze bevoegde beoor
deelaars, dat de vliegvelden ook met behulp van En
gelsche en Amerikaansche machines niet te behou
den zijn.
Volgens een bericht van United Press uit Sydney
heeft de luitenant-gouverneur-generaal van Neder-
landsch-Indië, dr. Van Mook, die zich naar Australië
heeft begeven om te confereeren met de defensie
autoriteiten in Australië, o.a. verklaard „Het is een
groote fout dat de democratieën steeds slechts aan de
verdediging denken. De politiek van het zich voort
durend terugtrekken op voorbereide stellingen, kan
leiden tot eentoestand, waarin de geallieerden den
oorlog verliezen".
Dr. Van Mook zeide voorts dat Java zoo lang mo
gelijk verdedigd zal worden en een bepaalden tijd ook
zonder hulp v?n buiten zal volhouden. Indien men
echter alleen zou moeten vechten, zou dat meer dan
een nederlaag alleen voor Nederlandsch-Indië be-
teekenen.
Japansche luchtmacht boven Birma
Militaire installaties te Mandalay bestookt
TOKIO. 20 Febr. (Domei). Van een Japansche
luchtbasis in Birma wordt gemeld:
Een formatie bommenwerpers en jagers heeft gis
teren gevlogen over Mandalay. de eerste raid sedert
het begin van den oorlog, en ernstige schade toege
bracht aan de militaire installaties der stad Treffers
werden geplaatst op de doelen.
Een andër eskader heeft gisteren het station Pyim-
mana gebombardeerd op 20 K.M. ten Zuiden van Man
dalay, waarbij 80 vrachtwagens in brand vlogen. Alle
Japansche vliegtuigen zijn op hun basis teruggekeerd
zonder een enkel vijandelijk vliegtuig te hebben ont
moet.
De totale mobilisatie in Australië
STOCKHOLM, 20 Februari. (D.N.B.) Naar de
Britsche Nieuwsdienst uil Sydney meldt, heeft de
Australische ministerpresident Curtin nieuwe bepalin
gen afgekondigd om het plan der totale mobilisatie
doeltreffend te maken. Alle in Australië wonende
personen zijn thans verplicht, eiken van hen ver
langden dienst te verrichten en hun eigendom ter
beschikking van den staat te stellen. De prijscommis-
saris krijgt volmacht de winst op belegd kapitaal tot
vier procent te beperken. Elke winst, die boven het
gemiddelde percentage uitgaat, valt onder de "belas
ting.
VERDUISTEREN Van 19.01 tot 8.46
Maan 20 febr, op 11.00, 21 Febr. onder 0.59
Een «leden
karavaan
op xicg naar
het front.
Op vele
plaatsen li
het Oosten
l teeft de
Icdf den
wagen ver-
I rongen en
liewljst
Jaar be.
'angrljkc
I Ions ten.
Schorl-
Fellinga-
P.K.Honlsch
Daitschland strijdt ooor Europa.
Sterke bolsjewistische af deelingen
in den centralen sector ingesloten
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER.
19 Februari. (D.N.B Het opperbevel van de
weermacht maakt bekend:
„Aan-het Oostelijke front werden tal van aan
vallen van den vijand afgeslagen. In den centralen
frontsector zijn nog andere sterke declen van den
vijand ingesloten. Zij werden ondanks wanhopige
uitbraakpogingen in een zoo nauw mogelijk gebied
samengedrongen en gaan hun ondergang tegemoet.
De bolsjewieken verloren gisteren 44 vliegtuigen,
terwijl slechts een eigen vliegtuig vermist wordt.
In Noord-Afrika van weerskanten activiteit van
verkenners.
In de wateren om Engeland beschadigden ge
vechtsvliegtuigen overdag een groot koopvaardij
schip door bommen en brachten een Britsch pa
trouillevaartuig tot zinken. Duitsche marinevaar
tuigen brachten voor de kust van Noorwegen een
vijandelijke duikboot tot zinken.
Britsche vliegtuigen, die den afgeloopen nacht de
Duitsche bocht binnenvlogen, werden door het
vuur van de luchtdoelarlillerie genoodzaakt terug
te keeren. Luchtdoelgeschut haalde een vijande
lijken bommenwerper omlaag".
Batam en Samboe in handen
der Japanners
TOKIO, 19 Februari. *(D.N.B.) Japansche
strijdkrachten hebben het eiland Batam, ten Zui
den van Straat Singapore, bezet en voorts, vol
gens Domei, zonder zelf verliezen te lijden, het
ten Zuiden van Singapore gelegen eiland Samboe.
Bij de landing op het eiland Batam hebben de
Japansche troepen vijftien petroleumreservoirS in
beslag genomen, terwijl op Samboe twintig petro-
leumreservoirs in bezit werden genomen. Op bet-
de eilanden woeden nog hevige branden, daar de
Britten, overeenkomstig hun politiek van de
„verschroeide aarde", overal brand hebben ge
sticht.
Nieuwe Japansche luchtaanval
op Port Darwin
Donderdag had de Australische havenstad
twee aanvallen te verduren
STOCKHOLM, 20 Februari. (D.N.B.) In een door
den Britschen Nieuwsdienst verspreid communiqué
van het Australische ministerie van Luchtvaart wordt
medegedeeld dat Vrijdagochtend een nieuwe luchtaan
val op Port Darwin heeft plaats gehad. Bijzonderhe
den daarover zijn nog niet beschikbaar. De „General
Postmaster" van Australië heeft medegedeeld dat het
kabelsysteem, dat de verbinding met Port Darwin
onderhoudt, „tijdelijk vernield" is en dat de verbinding
op andere wijze onderhouden wordt.
Omtrent de actie, welke de Japansche luchtmacht
Donderdag tegen Port Dacwin heeft ondernomen, deelt
het communiqué van de Australische luchtstrijd
krachten mede dat Port Darwin eerst werd aangeval
len om 10 uur plaatselijke tijd door 72 twee-motorige
vliegtuigen, die door jagers beschermd werden Deze
formatie splitste zich in tweeën, waarvan de eene
haar aanvallen richtte op de havenwerken en schepen
en de sndere zich tot de stad zelf bepaalde.
Verscheidene schepen werden getroffen en de kaden
werden beschadigd. Bij den tweeden luchtaanval, om
streeks het middaguur, werden voornamelijk de In
richtingen van de Australische luchtmacht door een
formatie van 21 vijandelijke bommenwerpers aange
vallen. De dienstgebouwen en vliegvelden werden met
bommen en machinegeweervuur bestookt.
Japansche ministerraad hijeen
TOKIO, 20 Febr. (Domei). De ministerraad is
hedenochtend om 10 uur bijeengekomen in de ambts
woning van den eersten minister. Tijdens de vergade
ring gaf de minister van buitenlandsche zaken. Togo,
een uiteenzetting van de militaire redenen die geleld
hebben tot de landing op Portugeesch Timor en de
keizerlijke houding ten aanzien van genoemde ope
raties.
Luchtaanval op vliegveld
van Buitenzorg
TOKIO, 20 Februari. (Domei). Het keizerlijke
hoofdkwartier heeft medegedeeld dat Japansche leger
vliegtuigen, die boven Sumatra en Java opereeren,
gisteren het vliegveld van Buitenzorg hebben aange
vallen. Zeven en twintig Amerikaansche en Neder
landsche vliegtuigen werden neergeschoten of op den
grond vernield. De Japansche vliegtuigen leden geen
enkel verlies.
Militaire doelen in Birma
gebombardeerd
TÓKIO, 19 Febr. (D.N.B.) Volgens Domei hebben
vliegtuigen van het Japansche leger opnieuw een
aantal aanvallen ondernomen op strategisch belang
rijke punten in het Noorden van Birma en daarbij
militaire doelen gebombardeerd.
Fransche visscliersbooten tot
zinken gebracht
Door Engelsche vliegtuigen aangevallen
PARIJS, 20 Febr. (D.N.B.) Naar de Matin" uit
Bordeaux meldt, hebben Engelsche vliegtuigen drie
Fransche visschersbooten tot zinken gebracht. Do
vaartuigen werden Maandagmiddag in de Golf van
Biscaye door dé Engelschen aangevallen. Twee boo
ten zonken tijdens den eersten aanval met de geza
menlijke bemanning van 26 koppen aan boord. Het
derde vaartuig 'wist nog dc reddingbooten uit te zet
ten, alvorens het vernietigd werd. Door de felle koude
zijn echter vijf man doodgevroren, alvorens de red
dingsbooten te Archabon aankwamen.
Britsch oorlogskabinet
van zeven leden gevormd
Sir Stafford Cripps opgenomen
STOCKHOLM. 19 Februari. (A.N.P.) Te Londen
is Donderdag de volgende officieele verklaring ver
strekt over de wijziging in het kabinet.
„De koning heeft den aangenamen plicht de vol
gende benoemingen goed te keuren: Minister-presi
dent, Eersté Lord van de Schatkist en minister van
verdediging: Winston Churchill. Minister voor de
Dominions: Clement Attlee. Lord-Zegelbewaarder en
voorzitter van het Lagerhuis: Sir Stafford Cripps.
Voorzitter van den staatsraad: Sir John Anderson.
Minister van buitenlandsche zaken: Anthony Eden.
Minister van staat: Oliver Lyttleton. Minister van
arbeid en nationale dienst Ernest Bcvin. Attlee zal ook
fungeeren qls vertegenwoordiger van den minister
president Bovengenoemde ministers vormen tezamen
het oorlogskabinet".
Volgens een bericht van den Britschen Berichten
dienst ls Lord Beavcrbrook verzocht deel uit te ma
ken van het nieuwe oorlogskabinet. Beaverbrcok
heeft dit verzoek om .gezondheidsredenen" niet inge
willigd Hij zal binnenkort naar de Vereentgde Staten
vertrekken waar hij het reeds door hem begonnen
werk. namelijk het in een „pool" bijeenbrengen van de
hulpbronnen van de Vcrcenlgde Staten, wil voortzet
ten. Bovendien zal hij zich met andere bijzondere ta
ken belasten, die hem van tijd tot tijd zullen worden
opgedragen Lyttleton oefent het Oppertoezicht uifc
over de productie.
