BENAUWD
ABDIJSIROOP
IN ENKELE REGELS
altaansche weermachtsberichten
j3ritsche colonnes in Noord-Afrika
uit de lucht bestookt.
■ROME, 3 Maart (Stefani). Het 640e weermachts-
bericht luidt:
In CyrenaTca aan weerszijden normale bedrijvigheid
van vcrkenningsafdeeiingen.
Onze luchtformatics bestookten herhaaldelijk vijan
delijke colonnes krachtig met machinegeweervuur en
bommen, ondanks de hevige afweeractie van den
vijand met groot succes. Talrijke gemechaniseerde
strijdmiddelen werden vernield. Andere, die met mu
nitie geladen waren, ontploften. Een onzer vliegtuigen
is niet teruggekeerd.
Talrijke Duitsche vliegtuigen hebben met bommen
van het zwaarste kaliber de vlootbasis Manoel (Mal
ta) aangevallen. In de doelen werden ontploffingen en
branden waargenomen. Jachtvliegtuigen schoten in
luchtgevechten twee Hurricanes neer. Vijandelijke
vliegtuigen ondernamen in den afgeloopen nacht
tweemaal een aanval op Palermo. In het centrum der
stad werden woonhuizen en in de haven werden en
kele koopvaardijschepen getroffen, waarvan er een
gezonken ls. Naar tot dusver bevestigd wordt, zijn twee
personen gedood en een tiental gewond. Een der
Engelsche vliegtuigen werd door het afweervuur ge
troffen en stortte brandend neer.
Onze lucht- en vlootstrijdkrachten hebben een vij
andelijke duikboot tot zinken gebracht.
Daladier verhoord over de Fransche
wapenindustrie
VICHY. 3 Maart. Hat D.N.B. meldt: De zes-
de zittingsdag was wederom gewijd aan het ver
hoor van Daladier inzake de hem ten laste gelegde
gebrekkige mobilisatie van de Fransche oorlogs
industrie. Daladier poogde opnieuw zich van de
verantwoordelijkheid vrij te pleiten. Inzake de na
tionalisatie van een deel der bewapeningsindustrie
in liet gebied van Parijs werd te berde gebracht dat
Daladier niet de noodige maatregelen had getrof
fen om deze industrie te decentraliseeren. Daladier
zeide dat dit met hei oog op den internationalen
toestand foutief zou zijn geweest, aangezien de
bouw van nieuwe fabrieken in de provincie te veel
tijd zou hebben gekost. Overigens is na de mobili
satie de decentralisatie in grooten omvang ten uit
voer gelegd.
De president bracht in dit verband ook de natio
nalisatie der fabrieken van Schneider en Creuzot
ter sprake, waarbij Daladier verweten werd dat deze
uit politieke oogmerken zou zijn geschied. Daladier
bestreed dit en las een rapport voor van een com-j
missie van het ministerie van oorlog, waarin in 1937
de gedeeltelijke nationalisatie dezer fabrieken, be
pleit werd.
Opnieuw zeide Daladier dat het door hem inge
voerde vierjarenplan en de industrieele mobilisatie
van het land „belangrijke resultaten" had gehad. De
president richtte vervolgens tot Daladier de vraag
waarom de wet tot mobilisatie der industrie niet
reeds voor Juni 1938 was afgekondigd. Daladier
stelde daarvoor zijn voorgangers verantwoordelijk.
De zitting werd daarop voor korten tijd geschorst.
Tijdens de tweede helft van de zitting richtte
de president Caous het woord tot beklaagde gene
raal Gamelin en noodigde hem uit zijn meening
w§er te geven omtrent» de verschillende tegen
hem uitgebrachte punten van beschuldiging.
De generaal bleef evenwel bij zijn .besluit, be
kend gemaakt op den eersten procesdag, zich niet
in openbare zifting te verdedigen.
Koude aan liet Oostelijk front
verminderd
Vergeefscbe doorbraakpogingen door het
Duitsche afweerfront
Als aanvulling op het weermachtsberïcht verneemt
het D.N B. o.a. het volgende: In het Oosten is de scher
pe koude iets verminderd. In den Centralen en Noor
delijken sector bedragen de gemiddelde temperaturen
tien' graden onder nul. Daardoor is de strijd, vooral
in den Zuidelijke sector, weer opgeleefd. De bolsjewie
ken probeeren daar met sterke strijdkrachten door de
Duitsche afweerfronten heen te breken en wel bij Se-
bastopol en op het schiereiland Kertsj. Deze pogingen
zijn echter onder bloedige verliezen voor de bolsje
wieken mislukt. De Duitschers ondernamen succes
volle tegenaanvallen en behaalden plaatselijke suc
cessen bij eigen aanvalsoperaties. De zware gevech
ten in het Zuiden en in het Donetzgebied duren nog
voort. Van de door Engeland en de Ver. Staten aan
de Sovjet Unie beloofde hulp heeft men tot dusver
weinig bespeurd. Integendeel, Engeland begint thans
de weinige vliegtuigbestuurders, die het den bolsjewie
ken ter beschikking gesteld had, weer terug te trekken.
Voorts verneemt het D.N.B. van bevoegde zijde:
Volgens een mededeeling van het opperbevel der
weermacht hebben Duitsche Stuka's bij de afweer
van vijandelijke doorbraakpogingen op een plaats aan
het Oostelijk front op beslissende wijze ingegrepen
door vlak voor de Duitsche stellingen boljewistische
pantserwagens te bombardeeren. Tijdens kranige
duikvluchten werden de aanrollende pantserwagens
van den vijand met bommen van zwaar kaliber be
stookt. Verscheidene pantserwagens kregen daarbij
treffers en bleven brandend op het terrein liggen.
Een aantal andere gevechtswagens van den tegen
stander werd buiten gevecht gesteld. Door deze duik
vluchten stokte de bolsjewistische doorbraakpoging en
zij faalde onder den bommenhagel der Duitsche ge
vechtsvliegtuigen. Behalve het materiaal dat verloren
ging. leed de vijand ook groote bloedige verliezen.
Herhaalde aahvallen van den vijand op Duitsche
stellingen in het centrale deel van het Oostelijk front
hadden eenige dagen geleden een plaatselijke door
braak tot gevolg. Duitsche pantserwagens namen met
succes deel aan de afweer, tezamen met pantser- en
luchtafweergeschut en vernietigden twaalf bolsjewis
tische pantserwagens, waaronder twee zeer zware.
Verscheidene gevechtswagens van den tegenstander
werden ernstig beschadigd en konden zich slechts met
moeite aan het gevecht onttrekken. De Duitsche troepen
sloegen den vijand terug en zuiverden aldus de plaats
der doorbraak. Tijdens deze gevechten hebben Duit
sche pantserwagens nog vijf vijandelijke pantserwa
gens vernietigd. De zuivering van het gebied van uit
eengeslagen overschotten der bolsjewieken is nog
gaande.
„N.V. GEMEENSCHAPPELIJK EIGENDOM".
Het jaarverslag van de „N.V. Gemeenschappelijk Eigen
dom" te 's Gravenhage, maatschappij tot exploitatie van
woon- en winkelhuizen, meldt, dat het exploitatiesaldo
over 1941 1 S36.439.58 bedraagt <v. j. f470.271.07). Voorgesteld
wordt pp de pref. winstaandeelen S.07 (v. j 5 O uit te'
keer en en op de gewone nandeelen 6 (v. J. 5
Het geheime wapen
De S.S. Krlegsberichter tlr. Joh tui R. Tlommi-
schrijft:
„Over geheime wapens schrijft men niet. Dat Is
een militair principe en dat is een juist principe,
want beschikt men zelf over een nieuw krijgsinatru-
nient dan doet men wijs de daad te laten spreken
en niet de mond.
Verkeert de vijand daarentegen in den waan, dat
een van zijn wapenen nog onbekend is. men late hem
zijn illusie en ontnuchtere hem dan wanneer de tijd
daartoe gekomen is met een krachtiger middel dan
de pen.
Maar toch. er bestaat geen regel zonder uitzon
dering en daarom kan en moet er ditmaal iets ge
meld worden over liet geheime wapen der sbwjèts:
het millioejicnlegioen. Het geheime wapen der sow1
jots, waar haast geen land ter wereld iets gelijk
waardigs tegenover kan stellen; hot legioen der mii-
lioenen, dat steeds in den aanval is. dat zijn ver
liezen niet telt en dat onafgebroken vecht tegen den
enkelen soldaat van het' Oostfront.
Een verschrikkelijk wapen.
Overal zijn ze, de legionairs van dit millloenen-
legioen. Overdag houden zij zich schuil in de hui
zen. maar 's nachts, als de soldaten slapen, komen
zij bij honderdep te voorschijn: dan sluipen zij on
hoorbaar nader onder de bescherming van de duis
ternis en wanneer er licht wordt gemaakt kruipen
zij snel in volle dekking en zijn even onvindbaar ais j
voorheen.
Wie zijn toch deze vreeselijke strijders?
Het is het sowjet-luizen-legioen.
De idee van de sowjets om tot vertraging van
hun absolute nederlaag de hulp van het dier in
te roepen is niet nieuw.
Reeds in, de grijze oudheid was de olifant een
waardevolle steun voor de stoere soldaten van
Pyrrhus en de enorme kracht van de trouwe dikhui
den paste goed bij de geoefend^yspieren der Perzi
sche krijgers.
En later in de middeleeuwen was het vurige ros
het dier waarmee zoo noemt men het, toch?
de vermetele ridders ten velde trokken. Ook het
edele paard paste goed bij zijn berijder.
Zoo is het ook nu en het kan niemand verbazen
dat de sowjets hun heil zochten bij hot dier waar
mee zij zoo bij uitstek vertrouwd zijn en waarvoor
zij zulk een eerbiedige bewondering hehhen. omdat
het in dit land dor quantlteiten 'nog talrijker is dan
de sovjet zelf. Ook hier schonken de omstandigheden
de juiste combinatie: luis en sowjet. Ze verdragen
elkander niet alleen; zc behooren bij elkaar.
Maar wij hier in liet dorpje K„ wij haten de luis.
wij minachten zijn lafhartige aanvalsrriethoden en
voeren een verbeten strijd tegen dit jeukend on
gedierte/
Hier in het dorpje K., een kilometer achter de
voorste bunkers, bestaan geen ontluizingsinrieh-
tingen die men verder terug overal aantreft. Hier
worden geen volgnummers uitgegeven aan de tal-
looze soldaten, die er naar verlangen het eenige
levende wezen in hun kleeren te zijn. T3n hier ten
slotte is het civilisatieverschijnsel der luisloosheid
nog niet doorgedrongen en omdat wij dit weten voe
len wij ons pioniers der zindelijkheid.
Xlet dat wij de belachelijke hoop koesteven na
een nacht slaap in een sovjet-,,huis" zonder luizen
te kunnen ontwaken: dat zou een teeken van" gees
telijke verdwazing zijn. Maar de mannen.- die elkan
der in de voorste, in den grond ingehakte bunkers
aflossen, bezitten de onbreekbare eerzucht om ten
minste in hun eigen woning geen luis toe te laten.
„Ai doende leert men", zegt een wijs Nederlandsch
woord, dat ook hier niets van zijn geldigheid ver
liest. Vanzelfsprekend was de „luisafweermethode"
in den beginne nog zonder raffinement en velen wa
ren er onder ons die jacht maakten op den - enke
ling.
Hoe hopeloos was bun taak,
Weliswaar brachten tallooze zacht knappende ge
luiden de melders van den bult menige glim
lach om de lippen van den jager, maar het werke
lijke succes bleef uit want wat helpt het. wanneer
men drieënvijftig slachtoffers in het hemd heeft
doen bijten als er nog tien kruipende wezentjes zich
zoo verdekt hebben opgesteld dat men ze niet kan
vinden?
Andere verdelgingsmethoden moesten gevonden
worden en zij werden gevonden. Het was alsof het
lot ons de verborgen lichtzijde van den somberen
Russisehen winter wilde laten zien. Want al is het
front verstard door de sneeuw, al vervloeken wij de
felle koude, wij prijzen de luizenverstijvende kracht
van de 30 graden vorst en hangen onze hemden bui
ten, wanneer wij den volgenden dagvaar de bunkers
moeten.
En zoo is het mogelijk geworden dat de af te los
sen Sturmmann K. ons op een goeden morgen in zijn
bunker melden kan: „Aanvallen der sowjets vonden
hedennacht niet plaats: ook de aanwezigheid van
luizen werd niet vastgesteld"."
op ds borst
De oorzaak is meestal dat
veel verouderde slijm vast
zit, welke moet loskomen.
Neem dan direct de zacht
slijraoplossende Abdijsiroop.
Vanouds beproefd hij hoest,
griep, bronchitis, asthma.
AKKER'S
Hoofdredacteur: C. J. van Tilburg. Heemstede
I'lv. Hoofdredacteur: G. X. Leenders, Heemstede
Eer-do medewerker: F. C\ l)erks. Haarlem
Met speldjes en kruisjes met fluistercampagnes
en sabotage, dient gij ons vaderland niet. Een
goed vaderlander doet zijn plicht in de gelede
ren van het
VRIJWILLIGERSLEGIOEN „NEDERLAND".
Koninginnegracht 22, Den Haag.
De installatie van den Landstand
in Z.-Holland
's-GR AVENHAGE. 2 Maart. Hedenmiddag heefi
het'hoofd van den Nederlandschen landstand, boe
renleider E. J. Roskam Hzn., den Landstand in Zuid-
Holland geïnstalleerd. Tot Provinciaal Boerenleider
voor Zuid-Holland werd benoemd, boer A. de
Waard te Numansdorp.
De vergadering stond onder leiding van het hoofd
van de aldeeling ^Voortbrenging" in Zuid-Holland,
C. A. van Beveren Czn., dje ae gasten en eere-gasten
in het bijzonder verwelkomde. Hierop sprak de boe
renleider Roskam zijn rede uit.
Boerenleider Roskam wees in zijn rede de Zuid-
Hollandsche boeren op hun plichten en rechten, die
zij tegenover den Nederlandschen Landstand hebben
en schetste het doel, wezen en de beteekenis van
den Nederlandschen Landstand wederom op voor
treffelijke wijze.
Dr. Kerkhoff, Beauftragte van den Rijkscommis
saris bracht de felicitaties en groeten over van dr.
Schwebel. die momenteel in Duitschland is. Het deed
dr. Schwebel leed op deze belangrijke vergadering
niet aanwezig te kunnen zijn. Hij werischt den Land
stand in Zuid-Holland succesvol werken toe. Het is
hem bekend, dat door de oorlogsomstandigheden een
volle ontplooiing van het werk niet mogelijk is, maay
hij is er van overtuigd, dat de Landstand ook in Zuid-
Holland zal doen wat van hem gevraagd wordt. Spre
ker schetst dan waarom de Landstand door den Rijks
commissaris is ingesteld. Wie tegen den Landstand
handelt uit valsche politieke argumenten, benadeelt
hiermede slechts zichzelf en zijn eigen volk. Spreker
wilde dit eens duidelijk op den voorgrond stellen.
Voor kleine gedachten is er nu geen plaats. Het kan
den Nederlandschen boer niet onverschillig zijn of
de bolsjewisten en plutocraten al of niet overwin-*
pen. Verder is o.m. nog het woord gevoerd door dr.
F. E. Posthuma en den provincialen boerenleider
De Waard.
RADIO PROGRAMMA
DONDERDAG S MAART 1S42.
HILVERSUM I. 415.5 M.
7.15 Gramofoonmuziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55
Gramofoonmuziek. 8 20 Ochtendgymnastiek. 8.30 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.45 Gramofoonmuziek. 9.15 Voor de huis
vrouw. 9.20 Gramofoonmuziek. 11.00 Voor de kleuters. 11.20
Zang met pianobegeleiding en gramofoonmuziek. 12.00
Ensemble Francis Keth. 12.40 Almanak. 12.45 B. N. O.
Nieuws- en economische berichten. 13.00 Het onderwijs aan
een fruitteeltschool. 13.15 Ramblers. 13.45 Gramofoonmu
ziek. 14,00 Kamerorkest „Ars Nova et Antiqua", en solist.
15.00 Zang met pianobegeleiding. 15.30 Voor de zieken. 16.00
Zandag II van den den Heldelbergschen Catechismus, le-
zirtg. 16.20 Grafhofoonmuziek. 16.30 Revida sextet. 17.15 B.
N. O. Nieuws-, eeonomslche- en beursberichten. 17.30 Otto
Hendriks en zijn orkest. 18.00 Sport enUichameliJke opvoe
ding. 18.15 Roemeensch orkest Gregor Serban en zang met
piaonbegeleldlng. 18.50 B. N. O. Nieuwsberichten. 19.00 B.
N. O. De wereldmeening uit vreemde kranten. 19.10 Gra
mofoonmuziek. 19.25 Concertgebouworkest en solisten.
Vanaf 20.15 alleen voor de Radio-Centrales die over een
lijnverbinding met de studio beschikken. 20.15 Lezing: Uit
de werkplaatsen van onze beeldende kunstenaars. 20.30
Gramofoonmuziek. 20.40 Concertgebouworkest. 21.35 Gramo
foonmuziek. 21.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 22.00—24.00
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 301.5 M.
7.15—8.45 Zie Hilversum I. 8.45 Gramofoonmuziek. 10.00
Morgenwijding. 10.15 Pianovoordracht. 10.40 Voor de vrouw.
11.00 Gramofoonmuziek. 11.20 Sjflvestre Trio. 12.00 Otto
Hendriks en zijn orkest. 12.45 B. N. O. Nieuws- en econo
mische berichten. 13.00 Romancers en soliste. 12.45 Voor
dracht. 14.00 Klaas van Becck en zijn orkest en gramofoon
muziek. 15.00 voor de vrouw. 15.30 Zang met pianobege
leiding. 16.00 Gramofoonmuziek. 16.45 Voor de jeugd. 17.15
B. N. O. Nieuws-, economische en beursberichten. 17.30
AmslerdEimsch trio. 18.00 Orgelconcert. 18.30 Vijanden van
ons volk. Heeft u er tabak van? 18.45 Melodlsten en so
list. 19.15 Brandende kwesties, causerie. 19.30 B. N. O.
Nieuwsberichten. 19.40 Spiegel van den dag. 19.50 B. N. O.
Wat Nederland schrijft. 20.00 Melodlsten en solist. Vanaf
20.15 alleen voor'de Radio-Centrales die over een lijnver
binding met de studio beschikken. 20.15 Gramofoonmuziek.
20.40 Radlotooneel. 21.00 Cabaretprogramma. 21.45 B. N. O.
Nieuwsberichten. 22.00 B. N. O. Toelichting op het weer
machtsberïcht. 22.10—22.15 Avondwijding.
Bij de opgravingen te Sakhara in Egypte werd het
volledig gespaarde graf van een Egyptischen priester uit
de zevende dynastie gevonden.
Uit Washington meldt de Britsche Nieuwsdienst dat
Sumner Welles heeft bevestigd dat de Ver. S(aten een
overeenkomst in zake de verdediging van Nieuw-Caledo-
nlfe en andere onder invloed van De Gaulle staande Fran
sche bezittingen In den Stillen Oceaan hebben gesloten.
Uit Tokio verneemt bet D. N. B.: Het Japansche leger
heeft ln recordtijd een ongeveer 400 K.M. langen autoweg
aangelegd die van een ongenoemd steunpunt in Thailand
naar Phaoeng en Moulmein in Birma leidt en van groote
beteekenis is voor de aanvoeren bij den veldtocht in dit
land.
Het Amerikaansche departement van marine heeft
bekend gemaakt zoo meldt de Britsche Nieuwsdienst uit
Washington dat de Amerikaansche torpedojager „Jacob
Jones" in den Atlantlschen Oceaan is getorpedeerd en ge
zonken.^ egn mededeeling van den Engelschen Be
richtendienst, heeft het Engelsche ministerie voor de voor
ziening bekend gemaakt dat Maandagmiddag in een muni
tiefabriek in het Noordwesten van het land een ontplof
fing plaats vond. Tot nu toe werd melding gemaakt van
een doode en twee zwaar gewonden.
De minister-president van Mandsjoekwo zal als bij
zondere gevolmachtigde van zijn land eerlang een bezoek
brengen aan Tokio om de Japansche regeering te bedan
ken voor de hulpjvereening aan Madsjoekwo ih het werk
van opbouw der afgeloopen tien jaar. (D. N. B.)
Uit een manufacturenzaak in de Javastraat te Am
sterdam hebben dieven voor "f 3000 aan mantels en over
hemden c en ^e 46-jarige H. M. zijn door de
Veendamsche politie gearresteerd. Zij hebben bekend
zich aan vele diefstallen van brandstoffen, aardappelen,
klDDen konijnen enz. te hebben schuldig gemaakt.
Blj besluit van den secr.-gen. van het departement
van binnenlandsche zaken is J. H. E. baron van Nagell op
nieuw tot burgemeester van de gemeente Doorn benoemd.
Bij besluit van den secr.-gen. van het departement
vap binnenlandsche zaken is met ingang van 16 Maart a.s.
P. D. de la Saussaye Briet tot burgemeester van de ge
meente Dwïngeloo benoemd.-
Drie zestienjarige jongens liepen in de Goudsbloem
straat te Amsterdam met zware zakken op den rug. welke
meel bleken te bevatten. Zij bleken te hebben ingebroken
in een bakkerij aan de Lindengracht. Meel en knapen zijn
veilig opgeborgen.
Op de Weteringschans te Amsterdam is een tramwagen
tegen een verhuiswagen gebotst. De koetsier sloeg van den
bok en kreeg een schedelbreuk en een gebroken arm.
Een Utrechtsche arbeider had een projectiel gevon
den en dit mee naar huls genomen. Daar vond de zoon
van zijn kosljuffrouw het, die de granaat mee naar buiten
nam. Op den Amsterdamschen straatweg bij de Blokstraat
viel de granaat op den grond en ontplofte Een aantal
mensehen werd gewond. De arbeider, die de granaat had
gevonden en mee naar huis genomen, is door den kan
tonrechter tot acht dagen hechtenis veroordeeld.
Het echtpaar W„ wonende aan het Roermondsplein te
Arnhem, heelt door kolendampvergiftiging het leven ver
loren.
Twee agenten ontdekten in een tabakskervcrij in de
Boerensteeg te Amsterdam onraad. Zij stelden een onder
zoek in. maar dit werd door de dieven opgemerkt, die
ijlings de beenen namen, waarbij zij nog enkele zakken
tabak wisten mee te sjouwen.
In een café 'op den Hof te Amersfoort is een groote
partij manufacturen in beslag genomen, welke voor den
zwarten handel bestemd was. Tegen den caféhouder -is
proces-verbaal opgemaakt.
De Alkmaarsche rechtbank heeft H. O. en A. de B.
tot 1 jaar en drie maanden gevangenisstraf en J. P. tot
anderhalf jaar gevangenisstraf veroordeeld, alle straffen
met aftrek van drie maanden voorarrest, wegens oplich-'
ting en diefstal. De mannen hadden zich als contröleurs
voorgedaan en zoo 10(> K.G. thee weten buit te maken.
Met de tijdelijke waarneming van de functie van
rector-magnificus der Technische Hoogeschool te Delft is
belast prof. dr. H. Bremekamp.
De strijd om Java
Toen, den 12den van de vorige m^and het artikel
„Storm over Indië" werd geschreven, was weinig te
vermoeden, dat het gevaar voor Indië, waarvan in dit
artikel sprake was en dat zich toen reeds zéér drei
gend aankondigde, zóó spoedig in zoodanige mate acuut
zou worden als het geval gebleken is.
Met de zeeslagen in de Javazee, die het einde van
de vorige week beheerschten, ging het scherm op voor
het laatste bedrijf van het drama dat zich om den
Nederlpndsch-Indischen Archipel afspeelt, den strijd
om Java.
Berichten van geallieerde zijde, welke ons van bevoeg
de instanties zijn overgebracht, spraken, ervan, dat de
Japansche aanloop, tenminste in eerste instantie, was
verijdeld. Zij wilden weten, dat als gevolg van den
zeeslag in de Javazee. de Japansche transportvloot
met de landingstroepen voor Java aan boord, zich
Noordwaarts had moeten terug trekken, hetgeen op
een aanvankelijk succes der verdedigers leek. Maar
deze berichtgeving bleek op zijn zachtst gezegd hoogst
optimistisch en met de feiten kwalijk te rijmen ge
weest te zijn, men was er op zijn hoogst in geslaagd
slechts een gedeelte van de Japansche transpor-
tem terug te drijven. En blijkens een officieel bericht
van Nederlandsch-Indische zijde zelf had dit succes
(zoo het er al een geweest was) een belangrijk deel
van de Nederlandsch-Indische vloot gekost en mede
de strijdkrachten, die van Amerikaansche, wellicht ook
Engelsche zijde ingezet waren, zóó aanmerkelijk ge
havend dat den Japanners bij een hernieuwden, aan
loop weinjg meer in den weg kon treden. Inderdaad
waren/zij reeds in den nacht van Zaterdag op Zondag
op Java aan den wal.
Volgens de vrij spaarzame berichten over 1iun lan
dingen droeg en draagt de Japansche aanval op Java
een drieledig karakter. In het Westen zijn zij in de
residentie Bantam aan land gegaan, wellicht over de
straat Soenda heen, welker westelijken oever zij in
hun bezit hebben sedert zij de zuidpunt^van Sumatra
hebben bereikt. Deze aanval bedreigt' rechtstreeks
Batavia. Weten de Japanners zich in Bantam te hand
haven, dan zullen zij via Sumatra, naar het zich laat
aanzien, vrij gemakkelijk groote troepenmassa's in
West-Java kunnen werpen, waarbij zij kunnen profi-
teeren van den steun van hun luchtstrijdkrachten, die
de vliegvelden op Sumatra, in het bizonder het vlieg
veld van Palembang, als basis hebben.
Het tweede Japansche landingspunt is Indramajoe
geweest, dat ongeveer 200 Kilometer ten Oosten van
Batavia ligt en niet meer dan 75 kilometer van Che-
ribon, knooppunt van de sloorlijn. die West- en Mid-
den-Java verbindt en die, kwetsbaar vanwege haar
vele kunstwerken, bij doorstooten van de Japanners
vrij gemakkelijk verbroken kan worden, waarmee de
verdediging van Java dan als het ware in tweeën
gesneden zou zijn.
Beide deze landingen hebben zich op een vlakke en
droge kust afgespeeld, bij die van Bantam heeft men
gebruik kunnen maken van de breede, hoewel niet
-diepe baai. De opmarseh van de Japanners in dit ge
bied zal zich vrij snel kunnen afspelen, daar het in
tegenstelling met het zuidelijker gelegen gedeelte
van het. eiland vlak is. Een overeenkomstig voordeel
biedt het derde landingspunt, Rembang, tusschen Se-
marang en Soerabaja. De olievelden van het op eer
75 kilometer van Rembang" gelegen Tjepoe, voor de
voorziening van de geallieerde strijdkrachten van des
te meer belang na het verlies van de Borneosche en
Sumatrasche winplaatsen, waren blijkbaar reeds bij de
nadering van de Japansche troepen in brand gestoken,
wat de Japanners wellicht minder zal deren dan de
verdedigers van Java, die nu op aanvoer van veraf
(wie weet over welken afstand!) aangewezen zullen
zijn. De vermeestering dezer olievelden is echter ver
moedelijk slechts een nevenoogmerk van de Japan
sche strategie geweest, hun voornaamste objectief zal
wel Soerabaja wezen. Met de vermeestering van Rem
bang hebben de Japanners den spoorweg via Blora
en Tjepoe daarheen afgesneden. Ook hier hebben zij
in vlak terrein eer} gunstig landingspunt en opmarsch-
gebied gekozen.
Uit de berichten valt op te maken, dat de Neder
landsch-Indische strijdkrachten zich in hét bergach
tige gedeelte van het eiland, „tusschen de vulkanen"
zooals het wordt uitgedrukt, hebben geconcentreerd.
Aangezien ongeveer drie vijfde gedeelte van Java
uit zulk bergland bestaat, dat ten deele als zeer zwaar
begaanbaar wordt gekenschetst hebben de verdedigers
wellicht nog een goede kans om den Japanners bij
den voortgang van hun operaties, ernstige moeilijk
heden in den weg te leggen.
Het beste zal echter wel zijn zich hierover geen
Illusies te maken. Blijkbaar hebben de Japanners vrij
spel op zee. Van allerlei punten kunnen zij versterkin
gen aanvoeren, daardoor is hun de mogelijkheid ge
geven een overmacht in te zetten, waartegen het be
trekkelijk kleine Nederlandsch-Indische leger het op
den duur moeilijk zal kunnen houden. Generaal Wavell
heeft intusschen het bevel overgedragen aan den Ne-
derlandsch-Indisehen legercommandant generaal Ter
Poorten. Hij vindt het blijkbaar nuttiger zijn aandacht
te wijden aan het zwaar in de knel geraakte gebied
van Birma, ^ijn vertrek daarheen is min of meer sym
bolisch voor het aandeel, dat de bondgenooten in de
verdediging van Indië nemen.
Het Nederlandsche hart bloedt als wij er aan den
ken wat daarginds op het oogenblik gaande is. Hoe
wel Java in oppervlakte slechts ongeveer een zestien
de gedeelte uitmaakt van den heelen Nederlandsch-
Indischen archipel, herbergt het het meerendeel van
de Indische bevolking (rond 45 millioen zielen) en
overtreft het in de waarde van zijn voortbrengselen
en welvaartsbronnen het overige Indië aanzienlijk. Het
is het voorwerp geweest van het belangrijkste cultuur
werk, dat de Nederlanders in Indië hebben verricht,
heeft de grootste steden van Indië en is in elk opzicht
de parel van Insulinde.
Nog wil het er bij menigeen niet in, dat wij ook dit,
ons laatste steunpunt in Indië en daarmee vrijwel het
heele koloniale gebied zouden moeten verliezen, maar
het staat te vreezen, dat men zich in Nederland met
die gedachte toch vertrouwd zal moeten maken. Bij
de opoffering, den arbeid van vele jaren, om Indië
ook tot zegen van de inheemsche bevolking te maken
tot wat het is: een van de schoonste en bestbestuurde
koloniale gebieden, die de wereld kent, voegt zich
thans het bloed van hen, die strijden om het te ver
dedigen en te behouden. Het zijn Nederlandsche man
nen en zonen, die daarvoor het leven laten. Men kan
het Nederlandsche hart niet beletten om hen te treu-
voor hen, die nog in den strijd staan te beven
en te bidden-
Maar opnieuw wordt de vraag gesteld: was het noo-
dig? Moest het zoo zijn? Zijn er geen fouten gemaakt,
die vermeden hadden moeten worden? Gevraagd
wordt: Heeft niet het economische en financieele
overwicht van de grootere staten, die thans Indië's
bondgenoot zijn, de Indische regeering 'Sn een dwang
positie gebracht?
En, hoe dit ook zij, heeft men, zich schrap zettende
tegen Japan, niet de militaire en economische moge
lijkheden van dit rijk verre onder-, daarentegen die
van Amerika en Engeland verre overschat?
Dit laatste wordt thans het waarschijnlijkst.
Men toonde begrip voor onze treurnis om Indië.
welks verlies niet alleen voor Nederland, maar even
zeer voor Europa een slag is maar onder toevoe
ging, dat Nederland zich toch niet als verloren be
hoeft te beschouwen, omdat het vernuft, de arbeid-/'
zaamheid, die Indië hebben groot gemaakt in de
nieuwe constellatie in Europa emplooi zullen kunnen
vinden en zoodoende vergoeding sullen kunnen ver
schaffen voor wat verloren ging
,,Uitruiling" van scholieren
Er wordt paal en perk gesteld
's GRAVENHAGE 3 Maart. Het departement van onder-
Wijs, opvoeding en cultuurbescherming deelt mede: Het
heeft de aandacht getrokken, dat vele verzoeken van
ouders om overschrijving hunner kinderen naar andere
scholen te verkrijgen zooals men weet zijn dergelijke
overschrijvingen afhankelijk gesteld van de goedkeuring
van den inspecteur van het onderwijs in algemeenen
dienst gegrond zijn op overwegingen van een deels per
soonlijk, deels politiek karakter. Kinderen van aangeslo
tenen bij de N. S- B., die op school hinder ondervinden,
hoofden van scholen die bepaalde leerlingen in verband
met de politieke overtuiging hunner ouders maar liever
zien vertrekken, ouders verder die met het hoofd der
school of een der onderwijzers ,-in conflict geraken over
politieke aangelegenheden en die hun kinderen daarom
zoo spoedig mogelijk „op een andere school willen doen"
al de'/e personen zijn voorbeelden en tegelijk ook
slachtoffers van een der grootste misverstanden, welke
onze geschiedenis kent.
Als het vooaeen volk ooit noodzakelijk ls geweest om
op straffe \hin ondergang eensgezind te zijn, dan ls
dat wel het geval voor het Nederlandsche volk in dezen
tijd. En het is stellig te vreezen, dat een onbelemmerde
voortgang van deze „ullruiUng" der scholieren er binnen
afzienbaren tijd toe zal leiden, dat de kinderen als het ware
in elkaar vijandige kampen komen gevangen te zitten.
Wel vormt de voor de overschrijvingen vereischte goed
keuring van den inspecteur in algemeenèn dienst hierop
een rem, maar dcbepallngen nemen slechts de overplaat
singen gedurende het loopende schooljaar of den loopen
den schoolcursus in beschouwing. Zij voorzien niet in het
geval dat ouders hun kinderen bij den aanvang van het
schooljaar of van den schoolcursus aan een andere schooi
laten inschrijven.
Vqpr de vrijheid der school, welke niet door afschei
dingen naar partijpolitieken trant mag worden bekneld
om van de andere belangen der jeugd, welke met over
plaatsingen als de bedoelde waarlijk niet worden gebaat,
maar niet te spreken is het gewenscht dat spoedig
wordt ingegrepen.
Dit zal dan ook weldra geschieden. De secietaris-gene-
raal van het departement van opvoeding, wetenschap en
kuituurbescherming heeft een besluit in bewerking, waar
bij als algemeene regel zal worden bepaald, dat inschrij
ving van leerlingen bij den aanvang van het schooljaar of
den schoolcursus aan andere, maar gelijksoortige scholen
dan die waar zij tot dusverre onderwijs genoten, slechts
mag geschieden, indien bij het verzoek om inschrijving
een verklaring wordt overgelegd van het hoofd der school
welke de leerling laatstelijk bezocht. Deze verklaring moet
dan inhouden, dat bij dit hoofd tegen de inschrijving
naar de andere school geen bezwaar bestaat.
Hoe deze materie in officieele bewoordingen zal worden
geregeld en op welke wijze de ouders dit dient men
wel goed te begrijpen verder nog gebruik kunnen maken
van het recht op beroep ten aanzien van de beslissing van
het schoolhoofd, kunnen wij hier in verband met de be
perkte plaatsruimte moeilijk uiteenzetten. Wij verwijzen
daarvoor naar de komende verordeningen en vestigen er
alleen nog de aandacht op, dat het bedoelde besluit ln
geen enkel opzicht het recht der ouders zal aantasten om
(binnen de door de wet gestelde grenzen) hun kinderen
het onderwijs te laten geven, dat zij noodig achten.
De ouders blijven geheel vrij bij de inschrijving van
deren die nog geen lager onderwijs ontvingen, evenals bij
den overgang der leerlingen naar inrichtingen waar een
ander soort onderwijs wordt gegeven (dus bij den over
gang naar het voorbereidend hooger en middelbaar of
naar het landbouw- en nijverheidsonderwijs. Ditzelfde
geldt voor U. L. O.-scholen en kweekscholen voor onder
wijzers).
De bedoeling ls alleen om de dreigende toespitsing der
politieke verdeeldheid af te weren in een sfeer waar zij
in elk geval niet thuis hoort: die van het schoolgaande
kind.
OPENBARE VERGADERING VAN HET
DISTRICT HAARLEM VAN HET N.V.V.
Hedenavond 8 uur heeft in de groote zaal van
het Gemeentelijk Concertgebouwte Haarlem een
groote ledenvergadering van het N.V.V. plaats. Dit
is de eerste vergadering van dezen aard in Neder
land. N.V.V.-kameraden verschijnt in massa.
Scheuren van grasland
•s GRAVENHAGE 2 Maart. In de Staatscourant van 2
Maart 1942 is verschenen de „tweede scheurbeschikking
bodemproductie". Hierin is een regeling getroffen voor
gebruiksgerechtigden van grasland, die nog niet hebben
kunnen scheuren. In de eerste plaats is bepaald, dal de ge
bruiksgerechtigden van grasland aan wie scheurplicht is
opgelegd, hieraan tot 10 April 1942 kunnen voldoen, ook al
was door den productiecommissaris een vroegere datum
gesteld.
In de tweede plaats is bepaald, dat gebruiksgerechtigden
van grasland die vrijwilig eén oppervlakte grasland voor
scheuren hebben opgegeven zulks eveneens voor 10 April
1942 zullen dienen te doen.
Hiermede is dus eenerzijds uitstel van scheuren, ook
deze categorie gebruiksgerechtigden van grasland
leend, anderzijds is hun hiermede thans ook de plicht
tot scheuren opgelegd.
Gebruiksgerechtigden van grasland, behoorende tot deze
categorie, kunnen, voor zoover het betreft kleigrasland,
ontheffing van de plicht om voor 10 April te scheuren van
den productie-commissaris verkrijgen; zij zijn dan echter
verplicht om voor 10 Augustus 1942 te scheuren en boven
dien voor 25 Augustus 1942 op het gescheurde grasland
koolzaad te zaaien.
Weer luiden de klokken.
Weer luiden de klokken in het Sovjetland. Zegevie-
i rende Duitsche troepen hebben den armen Russisehen
boer en arbeider hun» kerken weer teruggegeven, ker
ken die door de roode machthebbers tot partijhuizen,
bioscoop of recreatielokalen waren ingericht. Thans
zijn deze godloozen verdreven en verslagen. God
woont weer in Rusland.
Een kruistocht voor christendom en beschaving
heeft dit mogelijk gemaakt.
Het is uw plicht deze kruisridders bij te staan, zoo
zij in den strijd gewond geraakt zijn. Steunt daarom
de Nederlandsche ambulance. Stort uw bijdrage op
girorekening
8-7-6-O-O.
NEDERLANDSCHE AMBULANCE,
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
BELASTING.
De secretaris-generaal vhn financiën heeft een aantal
regelen gegeven voor de bepaling van de waarde van effec
ten voor de vermogensbelasting 1942. Ten aanzien Van de
Ned. Indische fondsen, als bedoeld in het. beursvoorschrift
van 29 Jan. 1942. worden, voorzoover tusschen 5 en 31 Dec.
1941 geen noteering in de prijscourant van de Ver, voor
den effectenhandel te Amsterdam is opgenomen, gewaar
deerd op den laatst genoteerden koers, verminderd met
35
AANWIJZING VAN EEN DUITS CH LEERBOEK.
's GRAVENHAGE 3 Maart. De secretaris-generaal van
het departement van opvoeding, wetenschap en cultuur
bescherming heeft bepaald, dat in het zevende leerjaar
van school voor gewoon lager onderwijs als leerboek voor
de Duitsche taal zal worden gebruikt: G. F. E. Blijdenstein
und K. E, König Deutsches Lelir- und Lesebuch für die
Niederiandische Volksschule, N.V. Uitgeversmaatschappij
„Oc.eanus" 1942.
THEE IN ZICHT?
De Tel. meldt, dat de administratieve moeilijk
heden, welke een snelle distributie van het thee-
rantsoen in den weg stonden, thans zijn overwon
nen. Volgens het blad kan met twee of drie weken
de bevolking hei' m uitzicht gestelde rantsoen tege
moet zien.
Op weg naar het front. -Jn liet veroverd Sovjet-gebied werkt de sledecolonnc zich
dom* dc sneeuwmassa's naar tie «tellingen, waarheen voorraden gebracht moeten
worden. P.B.Z.-v, Eysden-P.K.Hecrbeff
Barncveld bewees deze week met haar taxatie paardenmarkt, dat dit Veluwselie stadje
niet alleen op pluimvee-gebied, doch ook op liet gebied van do paardenfokkerij v«n
veel beteekenis is. Kr was voor dc aangevoerde exemplaren veel belangstelling.
Pax-Holland-De Haan m.
Winter aan hot Oostfront. Dc strenge
vorst heeft liet water In het vat. dat een
Duitsche iiifanterie-coloime nicdevocr-
de, tot don bodem doen bevriezen.
Transatlantic-Recla-P.K. Klntscher
De jeugd toonde belangstelling voor het
nachtelijk schouwspel van de totale
Pax-Hblland-de Haan-i
k
