BENAUWD
ABDIJSIROOP
IN ENKELE REGELS
I aliaansche weermachtsberichten
Britsche colonnes in Noord-Afrika
uit de lucht bestookt.
ROME. 3 Maart (Stefani). Het 640e weermachts-
fcericht luidt:
In Cyrenaïca aan weerszijden normale bedrijvigheid
van verkenningsafdeelingen.
Onze luchtformaties bestookten herhaaldelijk vijan
delijke colonnes krachtig met machinegeweervuur en
bommen, ondanks de hevige afweeractie van den
vijand met groot succes. Talrijke gemechaniseerde
strijdmiddelen werden vernield. Andere, die met mu
nitie geladen waren, ontploften. Een onzer vliegtuigen
is niet teruggekeerd.
Talrijke Duitsche vliegtuigen hebben met bommen
van het zwaarste kaliber de vlootbasis Manoel (Mal
ta) aangevallen. In de doelen werden ontploffingen en
branden waargenomen. Jachtvliegtuigen schoten in
luchtgevechten twee Hurricanes neer. Vijandelijke
vliegtuigen ondernamen in den afgcloopen nacht
tweemaal een aanval op Palérmo. In het centrum der
stad werden woonhuizen en in de haven werden en
kele koopvaardijschepen getroffen, waarvan er een
gezonken is. Naar tot dusver bevestigd wordt, zijn twee
personen gedood en een tiental gewond. Een der
Engelsche vliegtuigen werd door het afweervuur ge
troffen en storite brandend neer.
Onze luchl- en vlootstrijdkrachten hebben een vij
andelijke duikboot tot zinken feebracht.
Daladier verhoord over de Fransche
wapenindustrie
VICHY. 3 Maart. Het D.N.B. meldt: De zes
de zittingsdag was wederom gewijd aan het ver
hoor van Daladier inzake de hem ten laste gelegde
gebrekkige mobilisatie van de Fransche oorlogs
industrie. Daladier poogde opnieuw zich van de
verantwoordelijkheid vrij te pleiten. Inzake de na
tionalisatie van een J— 1
i deel, der bewapeningsindustrie
in het gebied, van Parijs werd te berde gebracht dat
Daladier niet de noodige maatregelen had getrof
fen om deze industrie te decentraliseeren. Daladier
zeide dat dit. met het oog op den internationalen
toestand foutief zou zijn geweest, aangezien de
bouw van nieuwe fabrieken in de provincie te veel
tijd zou hebben gekost. Overigens is na de mobili
satie de decentralisatie in grooten omvang ten uit
voer gelegd.
De president bracht in dit verband ook de natio
nalisatie der fabrieken van Schneider en Creuzot
ter sprake, waarbij Daladier verweten werd dat deze
uit politieke oogmerken zou zijn geschied. Daladier
bestreed dit en las een rapport voor van een com
missie van het ministerie van oorlog, waarin in 1937
de gedeeltelijke nationalisatie dezer fabrieken be
pleit werd.
Opnieuw zeide Daladier dat het door hem inge
voerde vierjarenplan en de industrieele mobilisatie
van het land „belangrijke resultaten" had gehad. De
president richtte vervolgens, tot Daladier de vraag
waarom de wet tot mobilisatie der industrie niet
reeds voor Juni 1938 was afgekondigd. Daladier
stelde daarvoor zijn voorgangers verantwoordelijk.
De zitting werd daarop voor korten tijd geschorst.
Tijdens de tweede helft van de zitting richtte
de president Caous het woord tot beklaagde gene
raal Gamelin en noodigde«hem uit zijn meening
weer te geven, omtrent de verschillende tegen
hem uitgebrachte punten van beschuldiging.
De generaal bleef evenwel bij zijn besluit, be
kend gemaakt op den eersten procesdag, zich niet
in openbare zitting te verdedigen.
Koude aan liet Oostelijk front
verminderd
Vergeefsche doorbraakpogingen door het
Duitsche afweerfront
Als aanvulling op het weermachtsbericht verneemt
het D.N.B. o.a. het volgende: In het Oosten is de scher
pe koude iets verminderd. In den Centralen en Noor
delijken sector bedragen de gemiddelde temperaturen
tien gra'den onder nul. Daardoor is de strijd, vooral
in den Zuidelijke sector, weer opgeleefd. De bolsjewie
ken probeeren daar met sterke strijdkrachten door de
Duitsche afweerfronten heen te breken en wel bij Se-
bastopol en op het schiereiland Kertsj Deze pogingen
zijn echter onder bloedige verliezen voor de bolsje
wieken mislukt. De Duitschers ondernamen succes
volle tegenaanvallen en behaalden plaatselijke suc
cessen bij eigen aanvalsoperaties. De zware gevech
ten in het Zuiden en in het Donetzgebied duren nog
voort. Van de door Engeland en de Ver. Staten aan
de Sovjet Unie beloofde hulp heeft men tot dusver.,
weinig bespeurd. Integendeel.-Engeland begint thans
dc weinige vliegtuigbestuurders, die het den bolsjewie
ken ter beschikking gesteld had. weer terug te trekken.
Voorts yerneemt het D.N.B. van bevoegde zijde:
Volgens een mededeeling van het opperbevel der
weermacht hebben Duitsche Stuka's bij de afweer
van vijandelijke doorbraakpogingen op een/plaats aan
liet Oostelijk front op beslissende wijze ingegrepen
door vlak voor de Duitsche stellingen boljewistische
pantserwagens te bombardeeren. Tijdens kranige
duikvluchten werden de aanrollende pantserwagens
van den vijand met bommen van zwaar kaliber be
stookt. Verscheidene pantserwagens kregen daarbij
treffers cn bleven brandend op het terrein liggen.
Een aantal andere gevechtswagens van den tegen
stander werd buiten, gevecht gesteld. Door deze duik
vluchten stokte de bolsjewistische doorbraakpoging en
zij faalde onder.den bommenhagel der Duitsche ge
vechtsvliegtuigen. Behalve het materiaal dat verloren
ging, leed de vijand ook groote bloedige verliezen.
Herhaalde aanvallen van den vijand op Duitsche
stellingen in het centrale deel van het Oostelijk front
hadden eenige dagen geleden een plaatselijke door
braak tot gevolg. Duitsche pantserwagens namen met
succes deel aan de afweer, tezamen met pantser- en
luchtafweergeschut en vernietigden twaalf bolsjewis
tische pantserwagens, waaronder- twee zeer zw?re.
Verscheidene gevechtswagens van den tegenstander
werden ernstig beschadigd en konden zich slechts met
moeite aan het gevecht onttrekken. De Duitsche troepen
sloegen den vijand terug en zuiverden aldus de plaats
der doorbraak. Tijdens deze gevechten hebben Duit
sche pantserwagens nog vijf vijandelijke pantserwa
gens vernietigd. De zuivering van het gebied van uit
eengeslagen overschotten der bolsjewieken is nog
gaande.
„N.V. GEMEENSCHAPPELIJK EIGENDOM".
Het Jaarverslag van de „N.V. Gemeenschappelijk Eigen
dom" te 's Gravenhage, maatschappij tot exploitatie van
woon- en winkelhuizen, meldt, dat het exploitatiesaldo
over 1941 I53S.439.58 bedraagt (v. j. f «0.271.07). Voorgesteld
wordt op de pref. wlnstaandeelen 5.07 (v, J. 5 uit te
keeren en op de gewone aandeelen 6 (v. J. 5
Het geheime wapen
De S.S. Kriegsberlchter dr. Johan It. Hommes
schrijft:
„Over geheime wapens schrijft men niet. Dat ls
een militair principe en dat ls een juist principe,
want beschikt men zelf over een nieuw krijgsinsuu-
ment dan doet men wijs de daad tc laten spreken
en niet de mond.
Verkeert de vijand daarentegen in den waan. dat
een van zijn wapenen nog onbekend is. men late hem
zijn illusie en ontnuchtere hem dan "wanneer de tijd
daartoe gekomen is met een krachtiger mkklei dan
de pen.
Maar toch, er bestaat geen regel zonder uitzon
dering en daarom kan en moet er ditmaal iets ge
meld worden over het geheime wapen der sowjets:
het millioenenlegioen. Het geheime wajien der sow-
jets, waar haast j geen land ter wereld iets gelijk
waardigs tegenover kan stellen: hel legioen der mil
lioenen, dat steeds In den aanval is. dat zijn ver
liezen niet telt en dat onafgebroken vecht tegen den
enkelen soldaat van het Oostfront.
Een verschrikkelijk wapen.
Overal zijn ze. de legionairs van dit millioenen-
legloen. Overdag houden zij zich schuil in de hui
zen, maar 's nachts, als de soldaten slapen, komen
zij bij honderden te voorschijn: dan sluipen zij on
hoorbaar nader onder de bescherming van de duis
ternis en wanneer er licht wordt gemaakt kruipen
zij snel ln volle dekking en zijn even onvindbaar als
voorheen.
Wie zijn toch deze vreeselijke strijders?
Het is het sowjet-luizen-legioen.
De idee van de sowjets om tot vertraging van
hun absolute nederlaag de hulp van het dier in
te roepen is niet nieuw.
Reeds in de grijze oudheid was de olifant een
waardevolle steun voor de stoere soldaten van
Pyrrlius en de enorme krachtjvan de trouwe dikhui
den paste goed bij de geoefende spieren der Perzl-,
sche krijgers.
En later in de middeleeuwen was het vurige ros
het dier waarmee zoo noemt men het toch?
de vermetele ridders ten velde trokken. Ook het
edele paard paste goed bij zijn berijder.
Zoo is het ook nu cn liet kan niemand verbazen
dat dc sowjets hun heil zochten bij liet dier waar
mee zij zoo bij uitstek vertrouwd zijn en waarvoor
zij zulk een eerbiedige bewondering hebben, omdat
het in dit land der quantlteiten nog talrijker is dan
de sovjet zelf. Ook hier schonken de omstandigheden
de juiste combinatie: luis en sowjet. Ze verdragen
elkander niet alleen: ze behooren bij elkaar.
Maar wij hier in het dorpje K., wij haten de luis.
wij minachten zijn lafhartige aanvalsmethoden en
voeren een verbeten strijd tegen dit jeukend on
gedierte.
Hier in het dorpje K.. een kilometer achter de
voorste bunkers, bestaan geen ontluizingsinrich-
tingen die men verder terug ovel-al aantreft. Hier
worden geen volgnummers uitgegeven aan de tal-
looze soldaten, die er naar verlangen het eenige
levende wezen in hun kleeren te zijn. En hier ten
slotte is het civilisatieverschijnsel der luisloosheid
nog niet doorgedrongen en omdat wij dit weten voe
len wij ons pioniers der zindelijkheid.
Niet dat wij de belachelijke hoop koesteren na
een nacht slaap in een sovjet-,,huis" zonder luizen
te kunnen ontwaken: dat zou een teeken van gees
telijke verdwazing zijn. Maar de mannen, die elkan
der in dc voorste, in den grond ingehakte bunkers
aflossen, bezitten de onbreekbare eerzucht om ten
minste in hun eigen woning geen luis toe te laten.
„Al doende leert men", zegt een wijs Nederlandsch
woord, dat ook hier niets van zijn geldigheid ver
liest. Vanzelfsprekend was de „luisafweermethode"
in den beginne nog zonder raffinement en velen wa
ren er onder ons die Jacht maakten op den enke
ling.
Hoe hopeloos was hun taak.
Weliswaar brachten tallooze zacht knappende ge
luiden de melders van den buit menige glim
lach om de lippen van den jager, maar het werke
lijke succes bleef uit want wat helpt het, wanneer
men drieënvijftig slachtoffers in het hemd heeft
doen bijten als er nog tien kruipende wezentjes zich
zoo verdekt hebben opgesteld dat men ze niet kan
vinden?
Andere verdelgingsmethoden moesten gevonden
worden en zij werden gevonden. Het was alsof het
lot ons de verborgen lichtzijde van den somberen
Russischen winter wilde laten zien. Want al is het
front verstard door de" sneeuw, al vervloeken wij dc
felle koude, wij prijzen de luizenverstijvende kracht
van deiSO graden vorst en hangen onze hemden bui
ten. wJhneer wij den volgenden dag naar dc bunkers
moeten.
En zoo is het mogelijk geworden dat de af tc los
sen Sturmmann It. ons op een goeden morgen in zijn
bunker melden kan: ..Aanvallen der sowjets vonden
hedennacht niet plaats; ook de aanwezigheid van
luizen werd niet vastgesteld"."
op de borst?
De oorzaak is meestal dat
veel verouderde slyra vast
zit. welke moet loskomen.
Neem dan direct de zacht
slijmoplossende Abdijsiroop.
Vanouds beproefd by hoest,
griep, bronchitis, asthma.
AKKER'S
Hoofdredacteur: C. J. van Tilburg. Heemstede
PIv. "Hoofdredacteur: G. N. Lcenders, Heemstede
Dorste medewerker: F. Derfcs. Haarlem
Met speldjes en kruisjes met fluistercampagnes
en sabotage, dient gij ons vaderland niet. Een
goed vaderlander doet zijn plicht in de gelede
ren van het
VRIJWILLIGERSLEGIOEN „NEDERLAND".
Koninginnegracht 22, Den Haag.
De installatie van den Landstand
in Z.-Holland
's-GRAVENHAGE, 2 Maart. Hedenmiddag heeft
het hoofd van den Nederlandschen landstand, boe
renleider E. J. Roskam Hzn., den Landstand in Zuid-
Holland geïnstalleerd. Tot Provinciaal Boerenleider
voor Zuid-Hollapd werd benoemd, boer A. de
Waard te Numansdorp.
De vergadering stond onder leiding van het hoofd
van de afdeeling „Voortbrenging" in Zuid-Holland,
C. A. van Beveren Czfl., die de gasten en eere-gasten
in het bijzonder verwelkomde. Hierop sprak de boe
renleider Roskam zijn rede uit.
Boerenleider Roskam wees in zijn rede de Zuid-1
Hollandsche boeren op hun plichten en rechten, die
zij tegenover den Nederlandsehen Landstand hebben
en schetste het doel, wezen en de beteekenis van
den Nederlandschen Landstand wederom op voor
treffelijke wijze.
Dr. Kerkhoff, Beauftragte van den Rijkscommis
saris bracht de felicitaties en groeten over vanjir.
Schwebel. die momenteel in Duitschland is. Het deed
dr. Schwebel leed op deze belangrijke vergadering
niet aanwezig te kunnen zyn. Hij wenscht den Land
stand in Zuid-Holland succesvol werken toe. Het is
hem bekend, dat door de oorlogsomstandigheden een
volle ontplooiing van het werk niet mogelijk is, maar
hij is er van overtuigd', dat de Landstand ook in Zuid-
Holland zal doen wat van hem gevraagd wordt. Spre
ker schetst dan waarom de Landstand door den Rijks
commissaris is ingesteld. Wie tegen den Landstand
handelt uit valsche politieke argumenten, benadeelt
hiermede slechts zichzelf en zijn eigen volk. Spreker
wilde dit eens duidelijk ,op den voorgrond stellen.
Voor klejne gedachten is èr nu geen plaats. Het kan
den Nederlandschen boer niet onverschillig zijn of
de bolsjewisten en plutocraten al of niet overwin
nen. Verder is o.m. nog het woord gevoerd door dr.
F. E. Posthuma en den provincialen boerenleider
De Waard.
RADIO PROGRAMMA
DbNDERDAG'5 MAART 1S42.
HILVERSUM I, 415.5 M.
7.15 Gramofoonmuziek. 7 45 Ochtendgymnastiek. 7.55
Gramofoonmuziek. 8.20 Ochtendgymnastiek. 8.30 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.45 Gramofoonmuziek. 9.15 Voor de huis
vrouw. 9.20 Gramofoonmuziek. 11.00 Voor de kleuters. 11.2C
Zang met pianobegeleiding en gramofoonmuziek. 12.OC
Ensemble Francis Keth., 12.40 Almönak. 12.45 B. N. O.
Nieuws- en economische bericht?». 13.00 Het onderwijs aan
een fruit teel tschoök 13.15 Ramblers. 13.45 Gramofoonmu
ziek. 14.00 Kamerorkest „Ars Nova et Antiqua", en solist.
15.00 Zang met pianobegeleiding. 15.30 Voor de zieken. 16.00
Zandag II van den den Heldelbergschen Catechismus, le
zing. 16.20 Gramofoonmuziek. 16.30 Revida sextet. 17.15 B.
N. O. Nieuws-, economsiche- en beursberichten. 17.30 Otto
Hendriks en zijn orkest. 18.00 Sport en lichamelijke opvoe
ding. 18.15 Roemeensch orkest Gregor Serban en zang
piaonbegeleidlng. 18.50 B. N. O. Nieuwsberichten. 19.0-
N. O. De wereldmeening uit vreemde kranten. 19.10 Gra
mofoonmuziek. 19.25 Concertgebouworkest en solisten.
Vanaf 20.15 alleen voor de Radió-Centrales die over een
lijnverbinding met de studio beschikken. 20.15 Lezing: Uit
de werkplaatsen van onze beeldende kunstenaars. 20.30
Gramofoonmuziek. 20.40 Concertgebouworkest. 21.35 Gramo
foonmuziek. 21.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 22.00—24.
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II, 301.5 M.
7.15—8.45 Zie Hilversum I. 8.45 Gramofoonmuziek. 10.
Morgenwijding. 10.15 Pianovoordracht. 10.40 Voor de vrouw.
11.00 Gramofoonmuziek. 11.20 Sylvestre Trio. 12.00 Otto
Hendriks en zijn orkest. 12.4$ B. N. O. Nieuws- en econo
mische berichten. 13.00 Romancers en soliste. 12.45 Voor
dracht. 14.00 Klaas van Beeck en zijn orkest en gramofoon
muziek. 15.00 Voor de vrouw. 15.30 Zang met pianobege
leiding. 16.00 Gramofoonmuziek. 16.45 Voor de jeugd. 17.15
B. N. O. Nieuws-, economische en beursberichten. 17.30
Amsterdamsch trio. 18.00 Orgelconcert. 18.30 Vijanden van
ons volk. Heeft u er tabak van? 18.45 Melodisten en so
list. 19.15 Brandende kwesties, causerie. 19.30 B. N. O.
Nieuwsberichten. 19.40 Spiegel van den dag. 19.50 B. N. O.
Wat Nederland schrijft. 20.00 Melodisten en solist. Vanaf
20.15 alleen voor de Radio-Centrales die over een lijnver
binding met de studio beschikken. 20.15 Gramofoonmuziek.
20.40 Radiotooneel. 21.00 Cabaretprogramma. 21.45 B. N. O.
Nieuwsberichten. 22.00 B. N. O. Toelichting op het weer
machtsbericht. 22.10—22.15 Avondwijding.
Bij de opgravingen te Sakhara in Egypte werd het
volledig gespaarde graf van een Egyptischen priester uit
de zevende dynastie gevonden.
Uit Washington meldt de Britsche Nieuwsdienst dat
Sumner Welles heeft bevestigd dat de Ver. Staten een
overeenkomst in zake de verdediging van Nieuw-Caledo-
nlé en andere onder invloed van De Gaulle staande Fran
sche bezittingen in den Stillen Oceaan hebben gesloten.
Uit Tokio verneemt het D. N. B.: Het Japansche leger
heeft in recordtijd een ongeveer 400 K.M. langen autoweg
aangelegd die van een ongenoemd steunpunt in Thailand
naar Phaoeng en Moulmein in Birma leidt en van groote
beteekenis is voor de aanvoeren bij den veldtocht in dit
land.
Het Amerikaansche departement van marine heeft
bekend gemaakt zoo meldt de Britsche Nieuwsdienst uit
Washington dat de Amerikaansche torpedojager „Jacob
Jones" in den Atlantischen Oceaan is getorpedeerd en ge-
Z°—k Volgens een mededeeling van den Engelsehen Be
richtendienst, heeft het Engelsche ministerie voor de voor
ziening bekend gemaakt dat Maandagmiddag ln een muni
tiefabriek in het Noordwesten van het land een ontplof
fing plaats vond. Tot nu toe werd melding gemaakt van
een doode en twee zwaar gewonden
De minister-president van Mandsjoekwo zal als bij
zondere gevolmachtigde van zijn land eerlang een bezoek
brengen aan Tokio om de Japansche regeering te bedan
ken voor de hulpjvereening aan Madsjoekwo in het werk
van opbouw der afgeloopen tien jaar. (D. N. B.)
Uit een manufacturenzaak ln de Javastraat te Am
sterdam hebben dieven voor f3000 aan mantels en over
hemden gestolen.
De 30-jarige G. G. en de 46-jarlge H. M, zijn door de
veendamsche politie gearresteerd. Zij hebben bekend
zich aan vele diefstallen van brandstoffen, aardappelen,
kiDDen konijnen enz. te hebben schuldig gemaakt.
Bil besluit van den secr.-gen. van het departement
van blnnenlandsche zaken is J. H. E. baron van Nagell op
nieuw tot burgemeester van de gemeente Doorn benoemd.
Bij besluit van den secr.-gen. van het departement
van binnenlandsche zaken is met ingang van 16 Maart a.s.
P. D. de la Saussaye Brlet tot burgemeester van de ge
meente Dwingeloo benoemd.
Drie zestienjarige Jongens liepen in de Goudsbloem
straat te Amsterdam met zware zakken op den rug, welke
meel bleken te bevatten. Zij bleken te hebben Ingebroken
in een bakkerij aan de Lindcngracht. Meel en knapen zijn
veilig opgeborgen.
Op de Weteringschans te Amsterdam is een tramwagen
tegen een verhuiswagen gebotst. De koetsier sloeg van den
bok en kreeg een schedelbreuk en een gebroken arm.
Een Utrechtsche arbeider had een projectiel gevon
den en dtt mee naar huis genomen. Daar vond do zoon
van zijn kostjuffrouw het, die de granaat mee naar buiten
nam. Op den Amsterdamschen straatweg bij de Blokstraat
viel de granaat op den grond en ontplofte. Een aantal
mensclien werd gewond. De arbeider, die de granaat had
gevonden en mee naar huls genomen, is door den kan
tonrechter tot acht dagen hechtenis veroordeeld.
Het echtpaar W wonende»aan het Roermondsplein te
Arnhem, heeft door kolendampvergiftiging het leven ver
loren.
Twee agenten ontdekten in een tabakskerverij in de
Boerensteeg te Amsterdam onraad. Zij stelden een onder
zoek ln, maar dit werd door de dieven opgemerkt, die
ijlings de beerien namen, waarbij zij nog enkele zakken
tabak wisten mee te gouwen.
In een café op den Hof te Amersfoort is een groote
partij manufacturen in beslag genomen, welke voor den
zwarten handel bestemd was. Tegen den caféhouder is
proces-verbaal opgemaakt.
De Alkmaarsche rechtbank heeft H. O. en A. de B.
tot 1 jaar en drie maanden gevangenisstraf en J. P. tot
anderhalf jaar gevangenisstraf veroordeeld, alle straffen
met aftrek van drie maanden voorarrest, wegens oplich
ting en diefstal. De mannen hadden zich als contröleurs
voorgedaan en zoo 100 K.G. thee weten buit te maken.
Met de tijdelijke waarneming van de functie van
rector-magnlficus der Technische Hoogeschool te Delft is
belast prof. dr. H. Bfemekamp.
De strijd 0111 Java
Toen, den 12den van de vorige maand het artikel
„Storm over ïndië" werd geschreven, was weinig te
vermoeden, dat het gevaar voor Indie, waarvan in dit
artikel sprake was en dat zich toen reeds zéér drei
gend aankondigde, zóó spoedig in zoodanige mate acuut
zou worden als het geval gebleken is.
Met de zeeslagen in de Javazee, die het einde van
de vorige week beheërschten, ging het scherm op voor
het laatste bedrijf van het drama dat zich om den
Nederlandsch-Indischen Archipel afspeelt, den strijd
om Java.
Berichten van geallieerde zijde, welke ons van bevoeg
de instanties zijn overgebracht, spraken ervan, dat de
Japansche aanloop,' tenminste in eerste instantie, was
verijdeld. Zij wilden w^ten, dat als gevolg van den
zeeslag in de Javazee, de Japansche transportvloot
met de landingstroepen voor Java aan boord, zich
Noordwaarts had moeten terug trekken, hetgeen op
een aanvankelijk succes der verdedigers leek. Maar
deze berichtgeving bleek op zijn zachtst gezegd hoogst
optimistisch en met de feiten kwalijk te rijmen ge
weest te zijn, men was er op zijn hoogst in geslaagd
slechts een gedeelte van de Japansche transpor
ten terug te drijven. En blijkens een officieel bericht
van Nederlandsch-Indische zijde zelf had dit succes
(zoo het er al een geweest was) een belangrijk deel
van de Nederlandsch-Indische vloot gekost en mede
de strijdkrachten, die van Amerikaansche, wellicht ook
Engelsche zijde ingezet waren, zóó aanmerkelijk ge
havend dat den Japanners bij een hernieuwden aan
loop weinig mee^ in den weg kon treden. Inderdaad
waren zij reeds in den nacht van Zaterdag op Zoridag
op Java aan den wal.
Volgens de vrij spaarzame berichten over hun lan
dingen droeg en draagt de Japansche aanval op Java
een drieledig karakter. In het Westen zijn zij in de
residentie Bantam aan land gegaan, wellicht over de
straat Soenda heen, welker westelijken oever zij in
hun bezif hebben sedert zij de zuidpunt van Sumatra
hebben bereikt. Deze aanval bedreigt rechtstreeks
Batavia. Weten de Japanners zich in Bantam te hand
haven. dan zullen zij via Sumatra, naar het zich laat
aanzien, vrij gemakkelijk groote troepenmassa's in
West-Java kunnen werpep, waarbij zij kunnen profi-
teeren van den steun van hun luchtstrijdkrachten, die
de vliegvelden op Sumatra, in het bizonder het vlieg
veld yan Palembang, als basis hebben.
Het tweede Japansche landingspunt is Indramajoe
geweest, dat ongeveer 200 kilometer ten Oosten van
Batavia ligt en niet meer dan 75 kilometer van Che-
ribon, knooppunt van de sloorlijn. die West- en Mid-
den-Java verbindt en die, kwetsbaar vanwege haar
vele kunstwerken, bij doorstooten van de Japanners
vrij gemakkelijk verbroken kan worden, waarmee de
verdediging van Java dan als het ware in tweeën
gesneden zou zijn.
Beide deze landingen hebben zich op een vlakke en
drog.e kust afgespeeld, bij die van Bantam heeft men
gebruik kunnen maken van de breede, hoewel niet
diepe baai. De opmarsch van de Japanners in dit ge
bied zal zich vrij snel kunnen afspelen, daar het in
tegenstelling met het zuidelijker gelegen gedeelte
van het eiland vlak is. Eén overeenkomstig voordeel
biedt het derde landingspunt. Rembang, tusschen Se-
marang en Soerabaja. De olievelden van het op
75 kilometer, van Rembang gelegen Tjepoe, voor de
voorziening van de geallieerde strijdkrachten van des
té meer belang na het verlies van de Borneosche en
Sumatrasche winplaatsen, waren blijkbaar reeds bij de
nadering van de Japansche troepen in brand gestoken,
wat de Japanners wellicht minder zal deren dan de
verdedigers van Java, die nu op aanvoer van veraf
(wie weet over welken afstand') aangewezen zullen
zijn. De vermeestering dezer olievelden is echter ver
moedelijk slechts een nevenoogmerk van de Japan
sche strategie geweest, hun voornaamste objectief zal
wel Soerabaja wezen. Met de vermeestering van Rem
bang hebben de Japanners den spoorweg via Blora
en Tjepoe daarheen afgesneden. Ook hier hebben zij
i'n vlak terrein een gunstig landingspunt en opmarsch-
gebied gekozen.
Uit de berichten valt op te maken, dat de Neder
landsch-Indische strijdkrachten zich in het bergach
tige gedeelte van het eiland, „tusschen de vulkanen''
zooals het wordt uitgedrukt, hebben geconcentreerd.
Aangezien ongeveer drie vijfde gedeelte van Java
Uiit zulk bergland bestaat, dat ten deele als zeer zwaar
begaanbaar wordt gekenschetst hebben de verdedigers
wellicht nog een goede kans om den Japanners bij
den voortgang van hun operaties, ernstige moeilijk
heden in den weg te leggen.
Het beste zal echter wel zijn zich hierover geen
illusies te maken. Blijkbaar hebben de Japanners vrij
spel op zee. Van allerlei punten kunnen zij versterkin
gen aanvoeren, daardoor is hun de mogelijkheid ge
geven een overmacht in te zetten, waartegen het be
trekkelijk kleine Nederlandsch-Indische leger het op
den duur moeilijk zal kunnen houden. Generaal Wavell
heeft intusschen het bevel overgedragen aan den Ne
derlandsch-Indischen legercommandant generaal Ter
Poorten. Hij vindt het blijkbaar nuttiger zijn aandacht
te wijden aan het zwaar in de knel geraakte gebied
van Bii'ma. Ziin vertrek daarheen is min of meer sym
bolisch voor het aandeel, dat de bondgenooten in de
verdediging van Indië nemen.
Het Nederlandsche hart bloedt als wij er aan den
ken wat daarginds op het oogenblik gaande is. Hoe
wel Java in oppervlakte slechts ongeveer een zestien
de gedeelte uitmaakt van den heelen Nederlandsch-
Indischen archipel, herbergt het het meerendeel van
de Indische bevolking (rond 45 millioen zielen) cn
overtreft het in de waarde van zijn voortbrengselen
en welvaartsbronnen het overige Indië aanzienlijk. Het
is het voorwerp geweest van het belangrijkste cultuur
werk, dat de Nederlanders in Indië hebben verricht,
heeft de grootste steden v?n Indië en is in elk opzicht
de parel van Insulinde.
Nog wil het er bij menigeen niet in, dat wij ook dit.
ons laatste steunpunt in Indië en daarmee vrijwel het
heele koloniale gebied zouden moeten verliezen, maar
het staat te vreezen, dat men zich in Nederland met
die gedachte toch vertrouwd zal moeten maken. Bij
de opoffering, den arbeid van vele jaren, om Indië
ook tot zegen van de inheemsche bevolking te maken
tot wat het is: een van de schoonste en bestbestuürde
koloniale gebieden, die de wereld kent. voegt zich
thans het bloed van hen, die strijden om het te ver
dedigen en te behouden. Het zijn Nederlandsche man
nen en zonen, die daarvoor het leven laten. Men kan
het Nederlandsche hart niet beletten om hen te treu-
en voor hen, die nog in den strijd staan te beven
en te bidden.
Maar opnieuw woedt de vraag gesteld: was het noo-
dig? Moest het zoo zijn? Zijn er geen fouten gemaakt,
die vermeden hadden moeten worden? Gevraagd
wordt: Heeft niet het economische en financieele
overwicht van de grootere" staten, die thans Indië's
bondgenoot zijn, de Indische regeering in een dwang
positie gebracht?
En, hoe dit ook zij, heeft mgn, zich schrap zettende
tegen Japan, nipt de militaire en economische moge
lijkheden van dit rijk verre onder-, daarentegen die
van Amerika en Engeland verre overschat?
Dit laatste wordt thans het waarschijnlijkst.
Men toonde begrip voor onze treurnis om Indië.
welks verlies niet alleen voor Nederland, maar even
zeer voor Europa een slag is maar onder toevoe
ging, dat Nederland zich toch niet als verloren be
hoeft te beschouwen, omdat het vernuft,- de arbeid
zaamheid, die Indië hebben groot gemaakt in de
nieuwe constellatie in Europa emplooi zullen kunnen
vinden en zoodoende vergoeding zullen kunnen ver
schaffen voor wat verloren ging
„Uitruiling" van scholieren
Er wordt paal en perk gesteld
's GRAVENHAGE 3 Maart. Het departement van ondcr-
wiis, opvoeding en cultuurbescherming deelt mede: Het
heeft de aandacht getrokken, dat vele verzoeken van
ouders om overschrijving hunner kinderen naai andere
scholen tc verkrijgen zooals men weet zijn dergelijke
overschrijvingen afhankelijk gesteld van de goedkeuring
van den inspecteur van het onderwijs in algemeenen
dienst gegiond zijn op overwegingen van een deels per
soonlijk, deels politiek karakter. Kinderen van aangeslo
tenen bij de N. S. B„ die op school hinder ondervinden,
hoofden van scholen die bepaalde leerlingen in verband
met de politieke overtuiging hunner ouders maar liever
zien vertrekken, ouders verder die met het hoofd der
school of een der onderwijzers in conflict geraken over
politieke aangelegenheden en die hun kinderen daarom
zoo spoedig mogelijk „op een andere school willen doen"
al deze personen zijn voorbeelden en tegelijk ook
slachtoffers van een der grootste misverstanden, welke
onze geschiedenis kent.
Als het voor een volk ooit noodzakelijk is geweest om
op straffe van ondergang eensgezind te zijn, dan ls
dat wel het geval voor het Nederlandsche volk in dezen
tijd. En het fs stellig te vreezen, dat een onbelemmerde
voortgang van deze „uitruiling" der scholleren er binnen
afzienbaren tijd toe zal leiden, dat de kinderen als het ware
in elkaar vijandige kampen komen gevangen te zitten.
Wel vormt de voor de overschrijvingen vereischte goed
keuring van den inspecteur in algemeenen dienst hierop
een rem. maar de bepalingen nemen slechts de overplaat
singen gedurende het loopende schooljaar of den loopen
den schoolcursus in beschouwing. Zij voorzien niet in het
geval dat ouders hun kinderen bij den aanvang van het
schooljaar of van den schoolcursus aan een andere school
laten inschrijven.
Voor. de vrijheid der school, welke niet door afschel-
dingen naai- partijpolitieken trant mag worden bekneld
om van de andere belangen der jeugd, welke met over
plaatsingen als de bedoelde waarlijk niet worden gebaat,
maar niet te spreken is het gewenscht dat spoedig
wordt ingegrepen.
Dit zal dan ook weldra geschieden. De secretaris-gene
raal van het departement van opvoeding, wetenschap eo
kuHuurbeschermlng heeft een besluit in bewerking, waar
bij als algemeene regel zal worden bepaald, dat inschrlj-1
ving van leerlingen bij den aanvang van het schooljaar of
den schoolcursus aan andere, maar gelijksoortige scholen
dan die waar zij tot dusverre onderwijs genoten, slechts
mag geschieden, indien bij het verzoek om inschrijving
een verklaring wordt overgelegd van het hoofd der school
welke de leerling laatstelijk bezocht. Deze verklaring moet
dan inhouden, dat bij dit hoofd tegen de inschrijving
naar de andere school geen bezwaar bestaat.
Hoe deze materie in officieele bewoordingen zal worden
geregeld en op welke wijze de ouders dit dient men
wel goed te begrijpen verder nog gebruik kunnen maken
van het recht op beroep ten aanzien van de beslissing van
het schoolhoofd, kunnen wij hier in. verband met de be
perkte plaatsruimte moeilijk uiteenzetten. Wij verwijzen
daarvoor naar de komende verordeningen en vestigen er
alleen nog de aandacht op, dat het bedoelde beslifit ln
geen enkel opzicht het recht der ouders zal aantasten om
(binnen de door de wet gestelde grenzen) hun kinderen
het onderwijs te laten geven, dat zij noodig achten.
De ouders blijven geheel vrij bij de inschrijving van kin
deren die nog geen lager onderwijs ontvingen, evenals bij
den overgang der leerlingen naar inrichtingen waar een
ander soort onderwijs wordt gegeven (dus bij den over
gang naar het voorbereidend hooger en middelbaar of
naar het landbouw- en nijverheidsonderwijs. Ditzelfde
geldt voor U. L. O.-scholen en kweekscholen voor onder
wijzers):
De bedoeling is alleen om de dreigende toespitsing der
politieke verdeeldheid af te weren in een sfeer waar zij
in elk geval niet thuis hoort: die van het schoolgaande
kind.
OPENBARE VERGADERING VAN HET
DISTRICT HAARLEM VAN HET N.V.V.
Hedenavond 8 uur heeft in de groote zaal van
het Gemeentelijk Concertgebouw te Haarlem een
groote ledenvergadering van het -N.V.V. plaats. Dit
is de-eerste vergadering van dezen aard in Neder
land. N.V.V.-kameraden verschijnt in massa.
Scheuren van grasland r
's GRAVENHAGE 2 Maart. In de Staatscourant van 1
Maart 1942 ls verschenen de „tweede scheurbeschikking
bodemproductie". Hierin is een regeling getroffen voor
gebruiksgerechtigden van grasland, die nog niet hebben
kunnen scheuren. In de eerste plaats ls bepaald, dat de ge
bruiksgerechtigden van grasland aan wie scheurplicht is
opgelegd, hieraan tot 10 April 1942 kunnen voldoen, ook al
was door den productiecornmissaris een vroegere datum
gesteld. f
In de tweede plaats is bepaald, dat gebruiksgerechtigden
van grasland die vrijwilig een oppervlakte grasland voor
scheuren hebben opgegeven zulks eveneens voor 10 April
1942 zullen dienen te doen.
Hiermede is dus eenerzljds uitstel van scheuren, ook aan
deze categorie, gebruiksgerechtigden 'van grasland ver
leend, anderzijds is hun hiermede thans ook de plicht
tot scheuren opgelegd.
Gebruiksgerechtigden van grasland, behoorende tot deze
categorie, kunnen, voor zoover het betreft kleigrasland,
ontheffing van de plicht dm voor 10 Aprihte scheuren van
den productie-commissaris verkrijgen; zij zijn dan echter
verplicht om voor 10 Augustus 1942 te scheuren en boven
dien voor 25 Augustus 1942 op het gescheurde grasland
koolzaad te zaaien.
Weer luiden de klokken
Weer luiden de klokken in het Sovjetland. Zegevie
rende Duitsche troepen hebben den armen Russischen
boer en arbeider hun kerken weer teruggegeven, ker
ken die door de roode machthebbers tot partijhuizen,
bioscoop of recreatielokalen waren ingericht. Thans
zijn de^ godloozen verdreven en verslagen. God
woont weer in Rusland.
Een kruistocht voor christendom en beschaving
heeft dit mogelijk gemaakt.
Het is uw plicht deze kruisridders bij te staan, zoo
zij in den strijd gewond geraakt zijn. Steunt daarom
de Nederlandsche ambulance. Stort uw bijdrage op
girorekening
8-7-6-0-0.
NEDERLANDSCHE AMBULANCE,
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
BELASTING.
De secretaris-géneraal van financiën heeft een aantal
regelen gegeven voor de bepaling van de waarde van effec
ten voor de vermogensbelasting 1D42. Ten aanzien van de
Ned. Indische fondsen, als bedoeld ln het beursvoorschrift
van 29 Jan. 1942, worden, voorzoover tusschen 5 en 31 Dec.
1941 geen noteering in de prijscourant van de Ver, voor
den effectenhandel te Amsterdam ls opgenomen, gewaar
deerd op den laatst genoteerden koers, verminderd met
35
AANWIJZING VAN EEN DUITSCH LEERBOEK.
's GRAVENHAGE 3 Maart. De secretaris-generaal van
het departement van opvoeding, wetenschap en cultuur
bescherming heeft bepaald, dat in het zevende leerjaar
van school voor gewoon lager onderwijs als leerboek voor
de Duitsche taal zal worden gebruikt: G. F. E. Blijdenstein
und K. E. König Deutsches Lehr- und Lesebuch für die
Niederiandische Volkssclïule, N.V. Uitgeversmaatschappij
„Oceanus" 1942.
THEE IN ZICHT?
De Tel. meldt, dat de administratieve moeilijk
heden, welke een snelle distributie van het thee
rantsoen in den weg stonden, thans zijn overwon
nen. Volgens het blad kan met twee of drie weken
de bevolking hei in uitzien; gestelde rantsoen tege
moet zien.
Op wcj; naar het front. In het veroverd Sovjet-gebied werkt cle slcdccolOniie zich
door do sneeuwmassa's naar do •tellingen, waarheen voorraden gebracht moeten
worden. P.B.Z.-V. Eysden-P.K.Herber
Barnevcld bewees deze weck met haar taxatie paardenmarkt, dat dit Veluwsche stadje
niet alleen op pluimvee-gebied, doch ook op het gebied van de paardenfokkerij van
veel beteekenis ls. Er was \oor dc aangevoerde exemplaren vee! belangstelling.
v Pax-Holland-De Haan m.
Winter aan liet Oostfront. De strenge
vorst beeft hot water In hot vat. dat een
Duitsche infnnterle-colonne medevoer-
de, tot den bodem doen bevriezen.
/TVansatlantlc-Recla-P.K. Kintscher
De jeugd toonde belangstelling voor het
nachtelijk schouwspel van do totale
u» -dc'cterlng.
Pax-H-Slland-do Haan-f
