Haarlem's Dagblad
59e JAARGANG No. 1801? x
Uitgave Lourens Coster, Mfl. v. Courant-Uitgaven en Algera.
prokkerQ N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bUk. Soenda-
pleln 37. Postgiro 38810. Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Telef.
Directie 13082, Uoofdred. 15054, Redactie 10600. Drukkerij 10132,
Administratie 10724, 14825, Soendapleln 12230.
Directeur: p. w. PEEREBOOM
DINSDAG 17 MAART 1942
Abonnement per week 0,26. per maand ƒ1,15, per kwartaal
ƒ3,42, franco per post 3,73, losse nummers S cent. Adverten-
tiën: 1—5 regels 2,10 elke regel meer 0,42. Reclames 0.7J
per regel. Contracttarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4
regels 0,72, elke regel meer 0.18. Groentjes 1—3 regels 34
cent, elko regel meer 12 cent bU contante betaling.
De Kerkelijke Armenzorg
Over een jaar 190.000 aan uitkeeringen
In het dezer dagen uitgekomen jaarverslag van
den Armenraad te Haarlem zijn cijfers opgenomen
over den steun die kerkelijke instellingen en diaco
nieën aan behoeftigen uitkeerden. Daaronder von
den wij:
Ned. Hervormde Kerk 23.202.42
Ned. Herv. Kerk v.m. Schoten.... 4.590.77
Ned. Herv. Kerk v.m. Spaarndam 1.201.76
Gereformeerde Kerk 33.296.02
Christ. Geref. Kerk 4.265.25
Evang. Luh. Gem6.179.09
Vereen. Doopsgez. Gem27.954.05
Waalsche Ger. Gem1.358.40
Rem. Ger. Gem1.141.53
R.-K. Parochiaal Armbestuur.... 47.394.80
St. Vincentius Vereeniging 31.553.54
„Stille Armen" der St.Vinc.Vereen. 3.647.69
Ned. Isr. Armbestuur4.120.66
Samen een bedrag van bijna ƒ190.000.
1655 personen werden langer dan 3 maanden ge
steund. 134 korter dan 3 maanden, terwijl 922 per
sonen slechts voor eenmaal onderstand in aanmer
king kwamen.
Toezicht op de verzorging van
ouden van dagen
Verordening voor rust- en verpleegtehuizen
te Haarlem.
Uit overweging, dat eenig toezicht van overheids
wege op rust- en verpleegtehuizen voor oude lieden
en invaliden wenschelijk is, heeft de burgemees
ter van Haarlem een aanvullende verordening van
de Algemeene Politieverordening vastgesteld. Deze
verordening bepaalt o.m.:
Ieder, die als verzorger van oude lieden of inva
liden optreedt, is verplicht hiervan terstond bij den
Burgemeester schriftelijk aangifte te doen. Hij
krijgt daarvoor een ontvangstbewijs. Zij die reeds
als zoodanig optreden zijn gehouden deze aangifte
te doen binnen een maand na de inwerking treding
der verordening.
Waar gebrekkige behuizing, slechte gezondheids
toestand of ernstige tekortschieting in hun plicht als
verzorger oorzaak zijn van gemotiveerde klachten
kan tot nader order verboden worden, zich tegen
betaling in welken vorm ook te belasten met de
huisvesting van meer dan twee oude lieden of inva
liden.
Deze bepalingen zijn niet van toepassing op
hen, die ten opzichte van inwonende oude lieden of
invaliden onderhoudsplichtig zijn of bloed- en aan
verwant zijn in den eersten, tweeden of derden
graad.
Ook erkende instellingen van weldadigheid val
len buiten deze bepalingen.
Uitreikin» bonkaarten te Haarlem
Voor de uitreiking van de nieuwe bonkaarten
is het morgen Woensdag de beurt aan het restant
van de letters S en de letter U. Behalve de stam
kaart dient ook het daarbij behoorende inleg
vel te worden medegebracht.
De tapisserie in de oude Haarlemsclie
Raadzaal
Ingrijpender herstellingen noodzakelijk
Voor de restauratie van de tapisserie in de oude
Raadzaal te Haarlem, voorstellende de inneming
van Damiate heeft in 1940 de Gemeenteraad een
crediet van f 2000 beschikbaar gesteld.
Eerst tijdens de uitvoering van de herstellings
werkzaamheden is gebleken, dat deze veel ingrij
pender dienden te zijn dan te voorzien was, waarom
Senoemd crediet een verhooging zou moeten on-
ergaan.
Mede in verband met het feit. dat aan deze ta
pisserie een nieuwe rand moet worden gemaakt,
waardoor de totale uitgaven thans worden geraamd
op f 12.500, heeft de Burgemeester van Haarlem be
sloten. het beschikbaar gestelde bedrag te verhoo-
gen met f 10.500.
Het sneeuwruimen te Haarlem
Aanschaffing van 9 hydraulische
sneeuwploegen
Dit seizoen is gebleken, dat de aard en de samen
stelling van het sneeuwruimmateriaal van de ge
meente-reiniging te Haarlem niet aan de daarvoor
te stellen eischen voldoen.
Hiervoor is noodig de aanschaffing van 9 hydrau
lische voorspan-sneeuwploegen, waarbij 5 met in
gebouwde ofiepompen, tanks en overdrukventiels.
De Burgemeester heeft het hiervoor benoodigd
bedrag ad f 12.500 beschikbaar gesteld. De betref
fende begrootingspost wordt hiermede niet over
schreden, aangezien de daarin begrepen bedragen
voor ander materiaal niet behoeven te worden be
steed.
Distributiedienst Haarlem
Aanvragen speciale vergunningen textiel
De directeur van den Distributiedienst te Haarlem
vestigt er de aandacht op dat het met betrekking tot
de aanvragen om speciale vergunningen voor textiel
noodzakelijk is dat op de aanvraagformulieren de rede
nen van het verzoek duidelijk worden kenbaar ge
maakt.
Voorts neme men er goede nota van dat textiel-aan-
vragen uitsluitend behooren te worden ingediend op
het Kringkantoor aan de Zijlstraat, loket 6, met mede-
brenging van stamkaart en textielkaarten.
Aanvragen, welke per post worden toegezonden,
kunnen niet in behandeling worden genomen. Het is
verboden de formulieren met potlood in te vullen. De
aanvragen dienen met inkt te zijn geschreven en men
drage er zorg voor, de formulieren niet dusdanig
te vervuilen dat daardoor de gegevens onleesbaar wor
den.
Alléén aanvragen, waarbij met bovenstaande is reke
ning gehouden, kunnen in behandeling worden ge
nomen
Teraardebestelling J. D. Brand
Hedenmiddag twaalf uur had op de Algemeene
Begraafplaats aan den Bergweg te Bloemendaal de
teraardebestelling plaats van het stoffelijk over
schot van den heer J. D. Brand, vroeger directeur
van de Kon. Paketvaart Mij. Te voren had in het
sterfhuis een rouwdienst plaats, die geleid werd
door Ds. J. C. van Dijk, predikant bij de Ned.
Herv. Gemeente te Bloemendaal.
De belangstelling op de begraafplaats was zeer
groot. O.a. werden opgemerkt: de heeren W. ter
Poorten en J. W. D. Everts namens de directie
van bovengenoemde maatschappij: de heer D. H.
van den Hiel, commandant van de Kweekschool voor
de Zeevaart te Amsterdam, met eenjge bestuurs
leden van deze school: leden van den Kerkeraad en
Kerkvoogdij van de Ned. Herv. Gemeente te Bloe
mendaal;
Verder vele deputaties van N.V.'s, maatschap
pijen en colleges, waarin de overledene zitting had.
Nadat een zoon, de heer M. Brand, een broer, ds,
Brand uit Doesburg en een zwager, dr. Groeneveld
uit Putten, geschetst hadden wat de overledene
voor de familie beteekend en gedaan heeft, nam de
heer M. M. Koning, president van den raad van
bestuur der Kon. Paketvaart Maatsch. het woord.
Wij allen zijn hier gekomen, zeide hij, om afscheid
te nemen van een onvergetelijken vriend, die veel
in ons leven heeft beteekend en die dus veel
vriendschap geschonken heeft. Als hij zich ergens
voor interesseerde, dan gaf hij zich geheel, dus ook
voor de Kon. Paketvaart Maatsch. Van de groote
gaven die hem geschonken waren heeft deze op
gewekte en openhartige man velen mee laten ge
nieten. Hij wist altijd, zonder anderen te krenken,
op rustige wijze zijn meenïng naar voren te brengen,
gegrond op een vaste overtuiging. Ook in andere
kringen was hij zeer gezien en bemind. Men zal
hem overal noode missen. De K. P. M. heeft een
groot voordeel gehad van zijn scherp inzicht, voor
al in financiëele aangelegenheden. Het personeel
en de raad van bestuur hebben hem altijd hoog ge-
acht.
Tenslotte richtte hij woorden van troost tot de
nagelaten betrekkingen. Terwijl op het orgel werd
gespeeld „Wenn ich einmal soil scheiden" werd de
kist grafwaarts gedragen.
Nadat ds. J. C. van Dijk hier een slotwoord had
gesproken, dankte de oudste zoon, de heer M. G.
Brand, voor de belangstelling.
Schoolkleeding en Kindervoeding
Subsidies resp. van 25.000.- en 23.500.-
De Burgemeester van Haarlem heeft aan de Com
missie voor Schooikleeding te Haarlem voor het jaar
1942 een subsidie van f 25.000 verleend. Voor ieder der
daarvoor in aanmerking komende kinderen zal ten
hoogste f 7.50 mogen worden besteed.
Aan de Commissie voor Kindervoeding te Haarlem
is voor 1942 een subsidie toegestaan van ten hoogste
f 23.500.
Haarlemsclie Economische Rechter
Vcrvalsching van distributiebonnen.
De broodbezorger Petrus Dekker te Zwanenburg,
had een zeer vreemde manier bedacht om oude
bonnetjes wéér geldig te maken. Hij verknipte
daartoe oude en nieuwe bonnetjes, zoodat er toch
weer een geldige bon ontstond waarbij hij er wel
voor zorgde dat de „nieuwe" bon meer waarde had
dan de oude. Op die manier had hij getracht bij
zijn patroon een bakker in de Haarlemmermeer,
broodjes te krijgen. De zaak was echter uitgekomen
en nadat men aanvankelijk den bakker verdacht
had werd tenslotte duidelijk dat Dekker de vellen
met bonnen zoo'n eigenaardige bewerking had la
ten ondergaan. De Officier van Justitie vond het
een zeer ernstig feit. Verdachte heeft het opzettelijk
gedaan en bracht daardoor ook zijn patroon in moei
lijkheden. De eisch luidde: twee maanden gevan
genisstraf. De Haarlemsche Economische Rechter
veroordeelde conform.
De Schouwburgcommissie te Haarlem
Nieuwe verordening en nieuwe leden
Uit overweging dat het wenschelijk is, de verorde
ning voor de Commissie van Toezicht op de exploitatie
van den Stadsschouwburg aan te passen aan de gewij
zigde omstandigheden en tevens in overeenstemming te
brengen met de gaandeweg veranderde werkwijze der
commissie heeft de Burgemeester van Haarlem de be
staande verordening ingetrokken en een nieuwe vast
gesteld.
De commissie vergadert als regel onder voorzitter
schap van den Burgemeester. Zij bestaat behalve uit
den Voorzitter uit vijf leden, die door den Burgemees
ter worden benoemd en kiest jaarlijks uit haar midden
een vice-voorzitter en een secretaris.
Naar wij vernemen is de Commissie thans als volgt
samengesteld: voorzitter de Burgemeester, leden me
vrouw T. HofmanVeldman, J. M. C. Hoog, dr. N.
Bruyel, Ph. A. Mees en J. B. Schuil.
Koopen en verkoopen van brood
zonder bonnen
Proces-verbaal tegen 5 Haarlemmers
opgemaakt
Tegen 5 personen te Haarlem wordt proces
verbaal opgemaakt terzake het koopen en ver
koopen van brood zonder bonnen en het inleveren
van niet-geldige broodbonnen.
Verder is een 57-jarige Haarlemmer bekeurd
terzake overtreding van art. 11 der Distributierege-
lingsbeschikking 1941 (het doen van valsche opgave
in verband met de distributie van goederen).
Organisaties van huiseigenaren
opgeheven
's-GRAVENHAGE, 17 Maart. De commissaris voor
de niet-commercieele vereenigingen en stichtingen
maakt bekend." dat, krachtens een door hem op grond
van de verordening no. 411941 van den Rijkscommissa
ris voor het bezette Nederlandsche gebied tot herorde
ning op het gebied van de niet-commercieele vereeni
gingen en stichtingen van 28 Februari 1941 genomen be
sluit:
1. a) De Bond van vereenigingen van huiseigenaren
in Nederland te Utrecht en
b) de Zuid-Nederlandsche Bond van huiseigenaren-
vereenigingen te 's-Hertogenbosch,
als zelfstandige organisaties met ingang van heden zijn
opgeheven.
2. De plaatselijke of andere bij deze bonden aange
sloten organisaties, alsmede alle andere vereenigingen,
bonden, lichamen en instellingen van huis- en grond
eigenaren, met of zonder rechtspersoonlijkheid, die zich
met huis- en grondbezit, verhuur, enz. bezighouden,
alsmede alle met dergelijke organisaties verband hou
dende inrichtingen en ondernemingen voor zoover zij
niet reeds zijn aangesloten bij den „Nederlandsche Bond
■an huis- en grondeigenaren en bouwondernemers",
geacht worden met ingang van heden bij laatstgenoem
den bond te zijn aangesloten.
3. De besturen van de sub 2 bedoelde organisaties
mogen zonder toestemming van den commissaris voor
noemd resp. van diens gemachtigde geen rechtshan
delingen verrichten anders dan die. welke voor de
afdoening van loopende zaken, het dagelijksch beleid
rakende, noodzakelijk zijn.
Teneinde uitvoering aan voornoemd besluit te kun
nen geven, zijn deze vereenigingen, bonden, lichamen
en instellingen verplicht zich uiterlijk 1 April 1942
schriftelijk aan te melden bij den commissaris voor de
niet-commercieele vereenigingen en stichtingen, afdee-
ling 1, Waalsdorperweg 72, 's-Gravenhage.
Tot liquidateur resp. gemachtigde voor deze her
ordening is aangewezen: de heer C. J. A. Parlevliet,
hoofd van het prijzenbureau bij het departement van
binnenlandsehe zaken, Koningin Wilhelminalaan 189,
Voorburg (Z.-H.) en tot adviseur plv. gemachtigde: de
heer P. J. Schijf, Badhuisweg 18, Scheveningen.
DE HUURPRIJS VAN TEELGROND.
Door de Haarlemsche Politie is een 66-jarige
bloembollenkweeker bekeurd terzake overtreding
van het Huurprijsbesluit 1940. De bloembollen
kweeker verhuurde den teelgrond voor f 2 per roede
terwijl de prijs ten hoogste f 1 mocht bedragen.
Laatste Winterhulp-straatcollecte
op 20 en 21 Maart
In Noord-Holland is door Winterhulp Nederland
gedurende den winter 19411942 uitgekeerd een
gezamenlijk bedrag van 607.000.Haarlem heeft
daarvan ontvangen 126.000.Alkmaar 16.000.
Zaandam 29.000.Hilversum 41.500.
Welke bonnen zijn thans geldig?
Brood of gebak
Van 15 tot cn met 21 Maart
13A Brood 4 rants.
13B Brood \'2 rants.
13A Vleosch *1 rants. Vleesch of
13B VI.waren 'A ranis, vleeschwaren
13A Aardappelen 13^ K.G. Aardappelen
13B Aardappelen K.G. Aardappelen
Van 22 Februari tot en mei 21 Maart:
213 Algemeen 1 K.G. Suiker
10C en 10D res. 50 gr. Cacao
214 Algemeen 250 gr. Koffiesurrogaat
215 500 gr. Jam
221-224 1 rants. Bloem brood of gebak
1 ID, 12D res. 250 gr. Rijst
225 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
226 250 gr. Gort
227 100 gr. Vermicelli of maizena
216-220 100 gr. Kaas
10A-13A Melk 1 3Vi L. Melk
10B-13B Melk I 1?$ L. Melk
Van 1? tot en met 25 Maart:
13 Boter 125 gr. Boter of
100 gr. rundvet
Voorts:
Petroleum: Bon 15 Petroleiim: 2 L. tot 31 Maart
1942. Bon 26: 2 L. tot 31 Maart.
Zeep Bon 228 Algemeen en Bon H Zeep der Zeep-
kaarten 1 rantsoen zeep Bon H toiletzeep 75 gram
toiletzeep SO pCt. t.m. 31 Maart. Bon K Textiel
(Mannen) 50 gram scheerzeep t.m. 30 April.
De geldigheidsduur van bon 211 Bonkaart Alge
meen en de met Zeep G gemerkte bon is verlengd
t.m. 31 Maart.
Brandstoffen: Bonnen 13 HK en 17 HK en 09 van
de brandstoff enkaar ten J en K 1 eenheid vaste
brandstoffen per bon. Bonnen 23 CV t.m. 2S CV en
29 t.m. 32 CV van de brandstoffenkaart L. 1 een
heid vaste brandstof per bon. Bonnen brandstoffen
7de, 8e en 9e periode één eenheid per bon. Alles
geldig tot 15 April.
Haarlemsche Politierechter.
De vreemde klap
In een ongewone entourage ditmaal, de Staten
zaal van het Prinsenhof, zetelde de Politierechter
op de plaats waar nog niet zoo lang geleden de
vroede vaderen der gemeente zich naarstig met de
Haarlemsche problemen bezig hielden. Voor de
verdachten waren twee keurige stoelen met leder
bekleed klaar gezet zoodat zij er dus in ieder geval
in vergelijking met de harde houten banken van de
Rechtszaal op vooruitgingen. Dat de sfeer in de
Statenzaal muistens even plechtig is als in 't
Paleis van Justitie zal overigens wel door niemand
ontkend worden. De verdachte een jeugdige Haar
lemsche koopman, toonde zich echter niet in het
minst geïmponeerd. Hij werd ervan beschuldigd een
Haarlemschen aannemer een klap op zijn neus te
hebben gegeven, doch hij kon zich alleen herinne
ren dat hij den aannemer van zich af geduwd had.
De aannemer had den verdachte een handkar ge
leend met de opmerking dat hij hem gauw weer
terug moest hebben. Laat in dén middag was de
handkar nog niet terug en toen was de aannemer
hem gaan halen in de Oranje-Nassaulaan te Over-
veen. De koopman die juist bezig was met het ver
koopen van zeer nuttige edoch helaas ook al schaar-
sche artikelen was echter niet van zins de handkar
zoo maar weer terug te geven. Zooals dat meer gaat
er ontstond een woordenwisseling en om met de
eigen woorden van den koopman te spreken „De
eerste kiap is een daalder waard en toen heb ik hem
van me afgeduwd". Nu is het verband tusschen die
eerste klap en het „duwen" wel niet recht duidelijk
doch gelukkig bleek dat de aannemer niet al te
veel pijn had gehad. Tenminste niet lichamelijk.
Wel was zijn gemoed diep geschokt omdat zijn
goedheid zoo kwaadaardig was beloond. Ook de
Officier vond dat van den koopman erg min. Voor
ditmaal wilde hij nog met een tientje boete vol
staan. Na een vaderlijke toespraak van den politie
rechter zag de koopman ook wel m dat hij geen
elegant gebaar had gemaakt. Hij beloofde beter
schap en vroeg verder een lagere boete want hij had
al zooveel bekeuringen.-Dit is anders geen bekeu
ring maar een misdrijf zei de politierechter, die toch
nog eens met zijn hand over zijn hart streek en de
boete tot op de helft verminderde.
KAMER VAN. TOEZICHT NOTARISSEN.
Bij besluit van den secr.-gen. van justitie is mr. P.
van Sonsbeek op zijn verzoek eervol ontslagen als lid
van de Kamer van Toezicht over de notarissen en can-
didaat-notarissen te Haarlem.
Ds. SNETHLAGE MET EMERITAAT
Ds. A. Snethlage, Ned. Herv. predikant te Spaarn
dam en Spaarnwoude, heeft tegen 1 Juli a.s. eme
ritaat aangevraagd.
NIET PLAKKEN VAN RENTEZEGELS DOOR
WERKGEVERS.
's-GRAVENHAGE, 17 Maart. Bij herhaling doet
zich het geval voor, dat een werkgever geen rente
zegels op de kaart van een arbeider heeft geplakt.
Tegenover den Raad van Arbeid wordt dan als ver
ontschuldiging voor het niet nakomen van deze wet
telijke verplichting aangevoerd, dat de betrokken ar
beider in gebreke bleef zijn rentekaart bij de loon-
betaling ter beplakking over te leggen. Dit laatste is
dan vaak het gevolg van de omstandigheid, dat de ar
beider de rentekaart niet in zijn bezit heeft, doordat
deze nog berust bij een vorigen werkgever, die de
kaart, na beëindiging der dienstbetrekking, niet aan
den arbeider ter hand stelde.
Het verdient daarom aanbeveling, dat werkgevers,
die door een omstandigheid, zooals hier bedoeld, niet
in staat zijn op tijd te plakken, daarvan den Raad van
Arbeid kennisgeven, die gaarne bereid is te bevorde
ren. dat de arbeider weder in het bezit van zijn kaart
komt.
Hierdoor voorkomt de werkgever het onaangename
van een navordering, terwijl hij zich tevens vrijwaart
voor een mogelijke verhooging der navordering met
10*/». Onnoodige moeite en extra kosten worden aldus
voorkomen.
MUTATIES BIJ HET ONDERWIJS.
Aan den heer A. P. Vogel is op zijn verzoek
eervol ontslag verleend per 1 Augustus 1942 als
onderwijzer aan de Dag-openluchtschool en aan
mej. J. H. V. de Kruijff per 1 Mei als vakonder
wijzeres in spraakonderncht aan openbare en
bijzondere lagere scholen te Haarlem.
Benoemd is tot tijdelijk leeraar in de geschiede
nis en Ned. Taal aan de le H.B.S. B de heer D. N.
v. d. Wijk, te Gravenhage en tot tijdelijk leeraar
aan de Gemeentelijke Avondschool voor Handels
onderwijs de heer T. Bakker te Haarlem.
Aan het Oost
front. Vele
handen maken
licht werk by
het verladen
van belangrijke
zendingen op
een der stations
onmiddellijk
aohter de linies.
Atlantic-Holland
-PK Schürer-
Pax-Holland m.
Niet-bescliermde vogels
In de Ned. Staatscourant is opgenomen een besluit van
den secretaris-generaal van het departement van opvoe
ding, wetenschap en kultuurbescherming. waarbij wordt
bepaald, dat in het geheclc ryk niet zullen behooren tot
de beschermde vogels in den zin der vogelwet 1936:
a. gedurende het tijdvak van i April 1942 tot en met 31
December 1942: de schollevaar, de houtduif, de ekster, de
Vlaamsche gaai en de bonte kraai:
b. gedurende het tijdvak van 1 Augustus 1942 tot en met
31 December 1942: de blauwe reiger, de sperwer, dc zilver
meeuw. de kokmeeuw en de mantelmeeuw:
c. gedurende het tijdvak van 1 Juni 1942 tot en met 31
October 1942: de spreeuw.
De distributie van eieren
De secretaris-generaal van het departement van land
bouw en visscherij maakt bekend, dat in alle gemeenten
bepaalde detalllitsen zijn aangewezen, die zoodanig met
eieren worden bevoorraad, dat zij regelmatig In de gele
genheid zijn te leveren tegen afgifte v^n rantsoenbonnen.
De namen en adressen van deze detaillisten zijn verkrijg
baar bij de plaatselijke distributiediensten.
De aandacht wordt er voorts op gevestigd, dat eieren,
welke niet van een door de Nederlandsche centrale voor
eieren en pluimvee vastgesteld merkteeken (stempel) zijn
voorzien, buiten de distributie vallen en derhalve zonder
bon verkrijgbaar zijn. Hieronder vallen kippen- en eenden
eieren afkomstig van producenten, die geen krachtvoer
krijgen toegewezen en een eventueel overschot aan kip
pen- en eendeneieren afkomstig van producenten, die dit
krachtvoer wel toegewezen krijgen.
Amerikaansche contingenten
in Australië
Bewogen reis achter den rug
GENèVE, 16 Maart. (D.N.B.) De Vereenigde
Staten zullen voortaan aan de operaties in den Stil
len Oceaan direct deelnemen, zoo meldt United
Press uit Melbourne. Amerikaansche contingenten
zullen aan de verdediging van Australië deelnemen.
De Amerikaansche troepen zijn na een bewogen
reis onlangs in Australië aangekomen. De con-
vooien werden herhaaldelijk door Japansche lucht
strijdkrachten aangevallen.
Uit Stockholm verneemt het D.N.B.: De verant
woordelijkheid der Ver. Staten bij de verdediging
van Australië wordt onderstreept in een door den
Britschen Berichtendienst verspreide commentaar
van de Londensche „Times". Het blad gewaagt
van de absolute noodzakelij Ich eid Australië als het
laatste overgebleven steunpunt der geallieerden te
houden.
De onverbiddelijke feiten der geografie en stra^
tegie, aldus de „Times", maken dit in de eerste
Slaats tot een Amerikaansche verantwoordelijk-
eid. Overwegingen van militaire veiligheid heb
ben den Ver. Staten belet de wereld en daarmede
ook den vijand te vertellen, welke stappen zij ne
men om aan hun verantwoordelijkheid te voldoen.
Het is echter bekend dat reeds Amerikaansche
versterkingen in Australië zijn aangekomen en dat
er nog meer zullen worden gezonden.
De leidende rol, die de Ver. Staten bij de ver
dediging van Australië moeten spelen, motiveert de
„Times'Y met het gevaar, waaraan de Britsche
eilanden door hun Europeesche tegenstanders
bloot staan, zoodat het onverantwoordelijk zou zijn.
sterke strijdkrachten van Groot-Brittannië naar
de Zuidzee te zenden. In verband hiermede ver
klaart het blad voor verplaatsing van den tot dus
ver te Londen gevestigden Zuidzeeraad naar
Washington te zijn.
Naar uit een bericht van United Press uit Mel
bourne blijkt heeft de vroegere Australische mi
nister-president Menzies verklaard: „Het Britsche
rijk is thans dichter bij zijn ondergang dan men
ooit heeft kunnen droomen".
De Australische gezant in de V. S., Casey, heeft
Maandag verklaard, zoo meldt de Britsche Berich
tendienst uit Washington dat „de tijd gekomen is
dat de geallieerde naties tot den aanval op den te-
fenstanaer moeten overgaan om Australië te verde
lgen. Wij kunnen het ons niet permitteeren nog
maals te falen. Wij mogen niet denken aan 1943,
maar moeten aan 1942 aan het heden den
ken."
Luchtgevechten hij het Emenmeer
Successen der Duitsche jagers
riet D.N.B. meldt': Naar het opperbevel van de
weermacht mededeelt, hebben Duitsche jagers in het
gebied ten Oosten van het Ilmenmeer ook op 16
Maart weer zegevierend verbitterde luchtgevechten
geleverd. Zes en twintig vijandelijke vliegtuigen
werden in den loop van herhaalde vluchten neerge
schoten. Verscheidene malen stonden de Duitsche
jagers tegenover een numerieke overmacht, aan
gezien de bolsjewieken hun verzamelde luchtstrijd
krachten op dit deel van het front wierpen, waar op
het oogenblik verbitterde gevechten op den grond
worden geleverd. De Duitsche jagers bonden in
herhaalde vluchten den strijd met den vijand aan en
schoten volgens de tot dusver ontvangen berichten
26 Sovjetvliegtuigen neer o.m. een reeks bommen
werpers. Dit nieuwe succes bewijst, na de Zondag
pas gemelde 36 in luchtgevechten neergeschoten
vijandelijke vliegtuigen, opnieuw de groote supe
rioriteit der Duitsche jagers.
Op Nieuw Guinea
Japansche opmarsch in de richting van
Port Moresby
STOCKHOLM, 16 Maart. (D.N.B.) Naar
Radio New-York omtrent den strijd op Nieuw-
Guinea meldt, banen de Japanners zich steeds
verder een weg door het oerwoud in de rich
ting van Port Moresby.
Voorts meldt Radio New-York dat de Japan
sche luchtmacht tijdens het weekeinde de ten
Noorden van Australië gelegen eilanden ge
bombardeerd hebben.
Successen van Japansche duikbooten
TOKIO, 17 Maart (Domei). Het keizerlijke hoofd
kwartier deelt mede dat Japansche duikbooten, die
opereeren in de kustwateren van Indië en Birma, de
vijandelijke scheepvaart zware slagen hebben toege
bracht. In totaal werden 11 schepen met een gezamen-
lijken inhoud van 81.000 ton tot zinken gebracht en
wel 2 gewapende koopvaardijschepen met een totalen
inhoud van 6500 ton. 2 tankschepen met 20.000 ton bij
Colombo, 3 gewapende koopvaardijschepen met 24.000
ton. 1 tankschip van 7.000 ton bij Madras, 2 gewapende
koopvaardijschepen met 19.000 ton en 1 vrachtschip
van 5.000 ton bij Rangoon
ZWEEDSCH EN EEN DEENSCH SCHIP IN DEN
GROND GEBOORD.
STOCKHOLM, 17 Maart (Stefani) Het Zweed-
sche gezantschap te Washington heeft het ministerie
van buitenlandsche zaken telegrafisch medege
deeld dat de koopvaarder „Skane" (4500 ton( van
de maatschappij „Göteborg" in de Caraibisehe Zee
tot zinken is gebracht. De bemanning werd gered.
Het schip had een lading voor de Vereenigde
Staten aanboord.
SANTIAGO DE CHILI. 17 Maart (Afip).
Officieel wordt medegedeeld dat het vrachtschip
„Tolten" (3000 ton) een der 4 Deensche booten, die
door de Chileensche regeering waren opgeëischt, ge
torpedeerd is voor de kust der Ver. Staten. Van de
uit 29 koppen bestaande bemanning worden er 27
vermist.
NAPELS. 17 Maart (Stefani) Een schoenmaker op
Capri, een zekere Lorenzo Pelralia, heeft een erfenis
van honderd millioen lire gekregen en is daardoor
plotseling een der rijkste mannen van Italië eewor-
Petraiia kreeg namelijk een telegram uit Buenos
Aires, waarin hem werd medegedeeld, dat een broer
van hem, van wiep hij in geen jaren iets had verno
men, in Argentinië was gestorven en hem al zijn goe
deren ter waarde van precies honderd millioen lire
had nagelaten.
AFLEVERING VAN KOLEN IN ENGELAND
VERBODEN.
LISSABON. 27 Maart (A.N.P.) Volgens den
Engelschcn berichtendienst is de aflevering van
steenkool voor drie weken in Engeland verboden.
Duitschland strijdt voor Europa.
Massale bolsjewistische aanvallen
op het Schiereiland Kertsj
mislukt.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FiiHRER, 16
Maart (D.N.B.) Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend:
„Op het schiereiland Kertsj herhaalde de
vijand ook gisteren ziin massale aanvallen, die
door pantserwagens werden ondersteund. Zij
mislukten door de dappere afweer van de
Duitsch-Roemeensche troepen. De bolsjewisten
leden zware, bloedige verliezen en verloren 48
pantserwagens. Zoodoende werden in de laatste
drie dagen in dezen sector van het front in to
taal 136 vijandelijke pantserwagens vernietigd.
Op andere plaatsen van het Oostelijke front
werden vijandelijke aanvallen tijdens een
hevigen sneeuwstoi'm na zware gevechten afge
slagen. Sterke formaties gevechts- en jachtvlieg
tuigen ondei'steunden in voortdurende aanvallen
de gevechten te land en vernietigden 45 vijande
lijke vliegtuigen. Een eigen vlietuig ging verloren.
Bij den afweer van sterke, wekenlang herhaalde
aanvallen van den vijand heeft de 134ste Sak
sische divisie infanterie zich bijzonder onder
scheiden.
Aan de Moermankust werden een groot
transportschip in brand geschoten en de haven
en spoorwegwerken in Moermansk met succes
gebombardeerd.
In Noord-Afrika werden vijandelijke verken-
ningsstriidkrachten teruggeworpen. Een Britsch
vliegveld :n het Egyptische kustgebied, alsmede
militaire installaties in Tobroek werden succes
vol gebombardeerd. Bij luchtaanvallen op vijan
delijke autocolonnes in het Oostelijke gebied
van Cyrenaïca werden verscheidene voertuigen
in brand geschoten.
Op Malta vielen Duitsche gevechts- en jacht
vliegtuigen overdag en 's nachts Britsche vlieg
velden en luchtafweerstellingen. alsmede de
militaire installaties van La Valetta aan.
Motortorpedobooten vielen in het Kanaal een
Britsche formatie torpedojagers aan en tox-pedeer-
den een torpedojager, die na twee hevige ont
ploffingen in de golven verdween. In een ander
gevecht werd een Britsche kanonneerboot zoo
zwaar getroffen dat aangenomen kan worden dat
ook deze verloren is gegaan. Een egien motor
torpedoboot werd zwaar beschadigd en ging, na
dat de gevechten waren afgeloopen, bij het weg-
sleepen ten onder.
In het centrale gedeelte van den Atlantischen
Oceaan heeft een Duitsch gevechtsvliegtuig een
Britsch koopvaardijschip van 2000 ton tot zinken
gebracht.
Bij de gevechten van 13' Maart heeft opper
wachtmeester Schrödel. stukscommandant van
een afdeeling stormgeschut, acht vijandelijke
pantserwagens, waaronder drie zware, stukge
schoten
Generaal Osjima over de economische
herordening van Oost-Azië
Aanvulling tusschen Europa en Azië
BERLIJN, 17 Maart Het A.N.P. meldt' De
h^S?tnSL ai"bafadfur te Berlijn, generaal Osjima
rtA f^n»°nw a0,1- sehad met een redacteur van'
„Deutsche AUgememe Zeitung", waarin hij
vooral op de economische beteekenis van de Ja-
nï2£ ?Ucces1en Ln het gebied van den Stillen
Oceaan wees, alsmede op de daaruit voortspruiten-
?L52" t? a»nvu."i"8'mo8clukhcdm tussdicn do
ë1Inl,e van S™01 Oost-Azië en de
hwlenpact "ondgenooten van het driemogend-
Zooals het dn t mogendheden pact dit duidelnk
heelt voorzien, aldus generaal Osjima, is het ge
meenschappelijke doel van deze staten daarin gele
gen dat Duitschland en Italië in Europa, en Japan
in Groot Oost-Azië de leiding nemen. Wij willen
daarmede niet alleen in de beide ruimten van het
Westen en het Oosten de nieuwe ordening vestigen,
dooh in nauwe wisselwerking tusschen deze staten
bovendien aan de geheele wereld een nieuwe or
dening geven. Dit streven moet op elk gebied mili
tair, politiek en economisch, niet alleen tijdens
dezen oorlog, doch ook wanneer de overwinning is
behaald, van kracht blijven. Wat de economie in
het bijzonder betreft, zoo zal ons gemeenschappe
lijk bestaan en onze gemeenschappelijke groei ver
wezenlijkt worden in de nauwste aanvulling tus
schen Europa en Azië. Hierbij spreekt het van zelf
dat de grondstoffen uit de Groot Oost-Aziatische
ruimte aan de verbonden mogendheden ter be
schikking staan, evenals het van beteekenis is dat
wij het daartoe dienende materiaal uit Duitscjxland
verkrijgen.
Wij weten zeer wel dat indien Japan de deur van
Azië om redenen van eigen belang zou sluiten en
een grondstofmonopolie zou willen vestigen, het
slechts de fouten zou herhalen van de vroegere
machthebbers. Dat zou niet alleen de vestiging van
de nieuwe ordening in Groot Oost-Azië onmogelijk
maken, neen, een dergelijke houding zou ook geen
stand kunnen houden. Het geschiedt in de wereld
geschiedenis inderdaad voor de eerste maal, zoo be
sloot de ambassadeur, dat de machtigste volken
van Europa en Azië, 10.000 km. van elkaar verwij-
dex-d, een gemeenschappelijken strijd, voeren.
Daarbij hebben zonder twijfel de wapensuccessen
van Japan veel te danken aan den zegevierenden
strijd van Duitschland en Italië.
Halifax pessimistisch gestemd
Litwinof dringt aan op actiever oorlog
voering door de geallieerden
STOCKHOLM, 17 Maart. (A.N.P.) Volgens
een bericht van den Engelschen Nieuwsdienst uit
New-York heeft de Britsche ambassadeur Lord Ha
lifax. Maandagavond in een rede aan een banket
verklaard, dat er van alles Is dat aanleiding tot be
zorgdheid kan geven.
Voorjaar en zomer 1942 zullen moed en uithou
dingsvermogen der vrije mannen op de geheele we
reld stellig dermate op de proef stellen, dat oen
vergelijking met de donkerste dagen van 1918 ge
oorloofd is. Wij hebben veel verloren, aldus de
ambassadeur, en het is zeer goed mogelijk, dat wij
nog meer verliezen. Wie de gevaren niet onder de
oogen wil zien. is een dwaas.
Het is geen geheim dat de gecombineerde vloot-
strijdkraenten der vereenigde naties tegenwoordig
de handen vol hebben. Over het geheel beschouwd
zijn de geallieerden nog steeds genoopt hun plan
nen te beperken volgens de beschikbare middelen.
Er zijn een massa amateur-strategen die het met
hun slechts lapidaire kennis misschien niet zoo
moeilijk vinden voorstellen te doen tot het behalen
van een snelle, treffende overwinning als degenen,
op wie de feitelijke verantwoordelijkheid rust. De
beste geschenken voor degenen die den werkelijken
strijd uitvechten, zijn zware arbeid, goede wil tot
'iet brengen van offers en vertrouwen.
Vervolgens nam de Sovjet-ambassadeur. Litwi
nof, het woord. Hij bepleitte actiever oorlogvoering
door de geallieerden, ook indien dit een risico mee
brengt, Afwachten, nietsdoen en het verzuimen van
de eene gelegenheid na de andere geeft wellicht
vee! grooter risico. Volgens hem is de tijd een ver
raderlijke bondgenoot, die bereid is aan beide zijden
te strijden.
De zooeven geuite overwegingen, aldus spreker,
zijn mij slechts ingegeven door de bezorgdheid,
waarmee de militaire situatie mij vervult.
In het vervolg van zijn rede erkende Litwinof
overigens dat de plaatselijke terreinwinst der
bolsjewisten in den afgeloopen winter geen groote
diepte heeft en gaf hij te kennen dat het de Sovjet-
regeering welkom zou zijn, als de Duitsche troe
pen door een afleidingsmanoeuvre elders versplin
terd of aan het Oostelijk front verzwakt zouden kun
nen worden.
VERDUISTEREN van tol
Maan 18 Maart op 8.38, onder 21.36
