Een opwekking tot de
boeren
Md
tmedm.
nélboiowkéw't
FRANKEN'S
Om zooveel mogelijk vleesch
en melk te krijgen
Do tegenwoordige omstandigheden zijn, beter dan
welke ook, geschikt om ons, als wij 't nog noodig had
den, te doordringen van de beteekenis, die landbouw
en veeteelt voor ons land hebben. Van hen, en dus
van den boer, hangen.wij voor ons levensonderhoud
voor een groot deel af.
Spreken wij van de tegenwoordige omstandigheden,
dan hebben wij uit den aard der zaak met den invloed
van den oorlog ton volle rekening te houden. Die in
vloed doet zich. aan onzen landbouw en ionze vee
teelt in zeer sterke mate gevoelen. Vóór den oorlog
leefde onze veestapel voor een zeer aanzienlijk ge
deelte van Ingevoerd voer. Niet oneigenaardig >s wei
eens gezegd, dat onze koeien in den winter eigenlijk
weidden san de Rio de la Plata, waarmee bedoeld werd
dat zij 'zeefden van het veevoer, dat wij van daarginds
betrokken. Dit ontbreekt ons nu, daar de Engelschen
met hun blokkade het niet doorlaten en. zoo zijn wij
vrijwel uitsluitend aangewezen op wat onze bodem
voortbrengt, overeenkomstig het devies van den Pro-
'ÓUctieslag: „Nederland voedt zichzelf", dat niet alleen
top de menschen, maar óók op de dieren slaat.
Vee houden zonder voer, dat gaat echter niet. Is er,
zooals op het oogenblik, minder voer dan wij gewend
waren, dan zal de veestapel dus ingekrompen moeten
worden. Eerder zijn daar maatregelen voor genomen.
Een veedichtheid als die van ons land vóór den oorlog
(in het voorjaar van 1939 hadden wij nog in totaal
2.817.000 stuks vee, waaronder 1.566.000 melk- en kalf-
koeien. wat bij een toenmalige oppervlakte van 1.341.000
H A. blijvend grasland een veebezetting van rond 1.2.
melk- en kalfkoeien per H.A. grasland beteekende)
was niet te handhaven. De inkrimping, om de tering
meer naar de nering te zetten (ea. 20V«) is intusschen
goeddeels voltrokken. Zij heeft zich vooral op den
melkveestapel moeten concentreeren, omdat melkkoeien
veel meer dan eenig ander deel van den veestapel ge
voelig zijn voor wijzigingen in de voederpositie.
Onze melkveestapel ls nu aangepast. Maar dit is
nog niet genoeg. Nu komt het erop aan er, aan melk en
vleesch, de maximale productie uit te halen.
Wat de vleeschvoorziening betreft men kan er
zich toe beperken haar zoo veel mogelijk veilig te
stellen. Voor 1942 zal men daarbij van het in stand
houden van den huidigen melkveestapel uitgaan en
wel in dien zien. dat het leveringspercentage, dat voor
het grootvee zal gelden, ongeveer met den normalen,
op instandhouding van den veestapel gerichten, uit
stoot overeenstemt en er overigens voor gezorgd
wordt, dat de aanvulling van den melkveestapel uit het
jongvee In het algemeen zonder bezwaar kan geschie
den.
Het welslagen van deze maatregelen hangt voor een
groot deel van den boer af. Maar nog meer komt het
op hem aan wat de melkproductie aangaat, die voor
ons volk en, in de eerste plaats voor onze jeugd, van
zoo'n overwegend belang is.
Er moet, dat spreekt vanzelf, zooveel mogelijk
melk worden geproduceerd. Hiervoor heeft de boer
twee middelen. In de eerste plaats moet de hoeveel
heid veevoer van eigen bodem zoo hoog.mogelijk wor
den opgevoerd In het kader van den productieslag zijn
hiervoor verschillende maatregelen aanbevolen: om-
weiden, Finschinkuilen, ensileeren, hooi ruiteren en
grasdrogen eenerzijds, verbouw van stoppelgewassen
anderzijds kunnen onze* veevoederpositie ten zeerste
versterken. Deze maatregelen strekken ertoe in den
zomer meer gras, in den winter meer stalvoer ter be
schikking te hebben, dat wil zeggen: maar melk voor
ons volk.
Maar zij zullen alleen het hoogste rendement op
leveren als tegelijkertijd van den boer alle medewer
king uitgaat om zijn veestapel zooveel mogelijk aan te
passen aan de voederpositie in zijn bedrijf. Het maxi
mum rendement aan" melk per koe kan men alleen ver
krijgen bij de meest doelmatige voeding, die onder de
gegeven omstandigheden mogelijk is. Deze doelmatig-
heid wordt door de verhouding tusschen melkvee en
jongvee bepaald. Van den winter hebben wij zoo
werd van deskundige zijde vastgesteld gedemon
streerd gezien hoe "t niet moet. Er was veel te veel
jongvee op stal: het gevolg was. dat er voor het melk
vee te weinig voedsel overbleef om de melk te produ-
ceeren, die geproduceerd had kunnen wordpn.
Zoo iets/ werkt door. Minder kalveren beteekent
niet alleen minder dierlijke melkdrinkers, dus meer
melk voor de menschen, maar ook minder graseters in
de wei. dus meer gras voor het melkvee en meer hooi
en kuilvoer voor het melkvee in den aanstaanden
winter.
Men kan er hierbij van op aan, dat de omstandig
heden vast niet gunstiger zullen worden dan zij zijn.
Van den winter al hebben wij bezwaren met de voeder
positie gehad. Zij zullen er niet minder op worden nu
or heelemaal geen krachtvoer meer is en ook geen
kunstmest voor het grasland en bovendien duizenden
bunders grasland gescheurd zullen moeten worden om
aardappelen, koolzaad enz. te verbouwen. Daar moe
ten dc boeren nü al op rekenen. Eén verstandige boer
zal nu reeds een begrooting opzetten omtrent de hoe
veelheid voer, die hij voor den zomer en den aan
staanden winter te wachten heeft en op grond daarvan
vaststellen hoeveel melkvee en hoeveel stuks jongvee
hij van den zomer en in den aanstaanden winter den
kost kan geven, waarbij het maximum rendement ten-
bate van ons volk op den voorgrond moet staan.
Hij zal van zijn dit jaar geboren kalveren er niet
meer aanhouden dan voor de latere aanvulling van
zijn veestapel strikt noodzakelijk is. Dat zullen dan
zeker niet meer dan 3 vaarskalveren per tien koeien
zijn. Zoodanige beperking is, zooals uit het boven
staande vanzelf volgt, ook het eigenbelang van den
boer, want wat is er voor profijt aan het aanhouden
van magere koeien, die weinig melk geven, en het op
fokken van kalveren, die niet vet willen worden, omdat
er niet genoeg voor hen te eten is!
De tijd is voorbij, dat de regeering bepaalde hoeveel
kalveren er gefokt mochten worden. Men laat dit nu
aan de boeren zelf over, vertrouwende op hun ver
antwoordelijkheidsbesef. De verantwoordelijkheid van
den boer is inderdaad groot, grooter dan ooit. Hij
dient te zorgen, dat hij waardig is' haar te dragen en
te beseffen, dat het niet alleen om zijn eigen gewin
(dat overigens bij verstandige beperking, als gezegd,
het best gebaat is) !e doen is, maar mede en onder de
tegenwoordige omstandigheden vooral om het belang
van het heele volk.
Dus: niet meer kalveren dan noodig is, opdat van
het overblijvende vee de grootst mogelijke productie
kan worden verkregen.
PRIJSVRAAG VOOR AMUSEMENTSMUZIEK
Datum van inzending verlengd tot vijftien April.
Onlangs heeft de Nederl. Omroep een prijs
vraag uitgeschreven voor amusementsmuziek. Aan
de deelnemers .werd toen bericht, dat zij voor 1
April 1942 hun werken moesten inzenden. De da
tum van inzending is echter verlengd tot 15 April
a.s.
Italiaansch weermachtsbericht.
Britsche afdeelingen in
Noord-Afrika verrast.
:OME, 17 Maart (Stefani) Het weermachtsbcricht
luidt als volgt:
Ten Zuidoosten van Mechili hebben Italiaansche en
Duitse he pantserauto's vijandelijke afdeelingen verrast
zwaar geslagen. Vier kanonnen met bijbehoorende
munitie en tractoren werden veroverd, tientallen sol--
daten gevangen genomen en twee batterijen en twee
pantserauto's vernield.
Vijandelijke colonnes in beweging in de omgeving van
Ain el Gazala en haveninstallaties te Tobroek zijn door
Duitsche vliegtuigformaties aangevallen en aan een
nauwkeurig bombardement onderworpen. Tijdens lucht
gevechten vielen drie getroffen Curliss-toestellen öp
den grond te pletter.
Tijdens een luchtaanval op Benghazi is een bommen
werper neergeschoten. Britsche vliegtuigen lieten bom
men vallen op de streek van Augusta en Syracuse.
Niets te rooken?
Dat is onaangenaam, maar.,., u kunt naar de bio
scoop gaan, een kopje koffie of een borrel gaan drin
ken of in een gemakkelijken stoel bij den haard van
een mooi boek genieten. En wat dat rooken betreft, het
geld waarvoor u anders sigaretten zoudt gekocht
hebben, stort u dat op het gironummer van ons ver-
zorgingsfon^s, dan kuhnen wij aan onze mannen aan
het Oostfront meer paketten zenden.
Het' verzorgingsfonds van het Vrijwilligerslegioen
Nederland" verzendt geregeld aan onze dappere vrij
willigers in het Oosten pakketten sigaretten, sigaren
en tabak, boeken, kranten en tijdschriften, ja zorgt
zelfs dat iedere strijder zijn verjaardagspakket ont
vangt.
Niets te rooken? Maar dat is niets vergeleken bij
wat onze mannen in het Oosten aan offers brengen.
Stort daarom minstens het bedrag dat. u anders voor
uw rookgerei zoudt uitgeven op girorekening
432 100
t. n. Verzorgingsfonds Vrijwilligerslegioen Nederland
te 's-Gravenhage.
RADIO PROGRAMMA
DONDERDAG 19 MAART 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
7.15 Gramofoonmuzlek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55
Gramofoonmuziek. 8.00 Ochtendgymnastiek. 8.30 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.45 pramofoonmuziek. 9.15 Voor de huls
vrouw. 9.20 Gramofoonmuzlek. 10.30 Zang met planobege
leiding. 1.00 Voor de kleuters. 11.20 Viool met pianobege
leiding, en gramofoonmuziek. 12.00 Frans Wouters en zijn
orkest, 12.40 Almanak. 12.45 B. N. O. Nieuws- en economi
sche berichten. 13.00 De vroege snijbloemen. 13.15 Gerard
van Krevelen en zijn orkest en soliste. 14.00 Zang met
pianobegeleiding. 14.30 Klarinet en plano. 15.00 Zang en
piano. 15.30 Voor de zieken. 16.00 Zondag IV van den Hei-
delbergschen Catechismus. 16.20 Gramofoonmuzlek. 16.30
Revida-Sextet. 17.15 B, N. O. Nieuws-, economische en
beursberichten. 17.30 Gevarieerd programma. 18.00 Sport
en lichamelijke opvoeding. 18.30 Gevarieerd programma.
18.50 B. N. O. Nieuwsberichten. 19.00 B. N. O. De wereld-
meening uit vreemde kranten. 19.10 Gramofoonmuziek.
19.20 Concertgebouworkest en solist- 20.05 Gramofoonmu
ziek. Vanaf 20.15 alleen voor de Radio-Centrales die over
lijnverbinding met de studio beschikken. 20.15 Uit de
werkplaatsen van onze beeldende kunstenaars. 20.30 Con
certgebouworkest en solist. 21.15 Gramofoonmuziek. 21.45
N. O. Nieuwsberichten. 22.00—24.00 Gramofoonmuzlek.
HILVERSUM II. 301.5 M.
7.158.45 Zie Hilversum I. 8.45 Gramofoonmuziek. 10.00
Morgenwijding. 10.15 Orgelconcert (opn.). 10.40 De voorjaars
kleeding van Vader en Zoon, vraaggesprek. 11.00 Gramo
foonmuziek. 11.20 Ensemble Francis Keth. 12.00 Orkest
Malando en solist. 12.45 B. N. O. Nieuws- en economische
berichten. 13.00 Otto Hendriks en zijn orkest. 13.45 Voor
dracht. 14.00 Om- en Omprogramma. 15.00 Voor de vrouw
15.30 Viool en piano. 16.00 Omroeporkest. 16.45 Voor de
jeugd. 17.15 B. N. O. Nieuws-, economische en beursbe
richten. 17.30 Pianovoordracht en gramofoonmuziek. 18.30
Verkeersfantasie. 18.45 Gerard van Krevelen en zijn orkest.
19.15 Brandende kwesties, causerie. 19.30 B. N. O. Nieuws
berichten. 19.40 Spiegel van den dag. 10.50 B. N. O. Wat
Nederland schrijft. 20.00 Gramofoonmuziek. Vanaf 20.15
alleen voor de Radio-Centrales die over een lijnverbin
ding met de studio beschikken. 20.15 Orgelconcert. 20.40
tooneel. 21.00 De Speellieden en Klaver Drie. 21.55 B. N. O.
Nieuwsberichten. 22.00 B. N. O. Toelichting op het weer-
machtsbericht. 22.10—22.15 Avondwüding.
Zoo nietprobeer dan eens
ons brood, dat heerlijk is en
zeer voordeelig uitsnijdt.
FABRIEKEN
Haarlem- Bloemendaal - Heemstede
Mussert spreekt te Haarlem
Nu de leider der Nationaal-Socialistische Bewe
ging in Nederland, Ir. A. A. Mussert Maandag 30
dezer in een groote openbare vergadering te
Haarlem het woord zal voeren, is er aanleiding,
iets over deze veelomstreden figuur en zijn arbeid
op te merken.
Anton Adriaan Mussert werd 11 Mei 1894 te
Werkendam geboren. Ziin vader was hoofd eener
school en huldigde de'opvatting, dat ook een ge
studeerd man ziin handen dient te kunnen ge-
gebruiken. Toen zijn zoon dan ook zich voorbereidde
tol de studie aan de Technische Hoogeschool ver
schafte hij hem gelegenheid, zich ook practisch te
bekwamen, zoodat het werken aan de werkbank
Mussert allerminst vreemd" is.
Nadat hij in 1918 civiel ingenieur was geworden
werd Mussert aangesteld als ingenieur bii den
Rijkswaterstaat. Twee jaar later werd hij geplaatst
bij den Provincialen Waterstaat te Utrecht, van
welken tak van dienst hij in 1927 hoofdingenieur
werd. In deze functie heeft hij belangrijke werken
op wegen- en waterbouwkundig gebied voorbereid
en uitgevoerd.
Zijn belangstelling voor het maatschappelijk ge
beuren was oorzaak, dgt, hij zich in 1929 aan
het hoofd stelde van de nationale beweging tegen
het bii de Necjerlandsche volksvertegenwoordiging
aanhangig gemaakte Schelde-tractaat. Zooals men
weet had deze actie ten gevolge, dat de Eerste
Kamer het wetsvoorstel verwierp.
Verschillende gebeurtenissen in binnen- en
buitenland leidden er kort daarna toe, dat Mus
sert poogde, het ontwakend nationaal-socialistisch
besef in Nederland gestalte te verleenen. Dit had
tot gevolg, dat in December 1931 in Utrecht de
Nationaal Socialistische Beweging werd opgericht
met Mussert als leider. De invloed dezej Bewe
ging op het maatschappelijk gebeuren bracht de
toenmalige regeering-Colijn er toe, het befaamde
Ambtenarenverbod uit te vaardigen. als gevolg
waarvan Mussert in 1934 zijn functie als hoofd
ingenieur moest neerleggen. Sindsdien heeft hij
zich met inzet van ziin geheele persoonlijkheid
aan het veelomvattende werk, waartoe de leiding
der N.S.B. allengs geroepen bleek, gewijd. O.m.
maakte hij daartoe in 1935. een reis naar Ned.-
Oost Indië.
DEV1EZENBEKENDMAKING.
Overeenkomstig art. 80. derde lid. van het deviezenbe-
sluit 1941 heeft het deviezeninstituut, met machtiging van
de secretarissen-gen. van financiën en handel, nijverheid
en scheepvaart een bekendmaking uitgevaardigd betref
fende credit- en debetrente provisies en andere kosten
op rekeningen in buitenlandsche geldsoort van Ingezete
nen en op rekeningen .van niet-ingezetenen. Voorts is bij
deze bekendmaking de deviezenbekendmaking no. 13 van
30 Aug. 1940 ingetrokken. De nieuwe bekendmaking treedt
in werking op den dag harer plaatsing in 'de Ned. Staats
courant.
Hoofdredacteur: C. J. van Tilburg, Heemstede
Plv. Hoofd redacteur: G. N. Leonders. Heemstede
Eerste medewerker: F. C. Derks. Haarlem
Volgens Zweedsche berichten uit Londen concentreert
zich de directe en indirecte critiek van Engelsche pers en
publiek op de regeering-Churchill steeds meer op de
scheepsbouwindustrie en haar verouderde productiemetho
den, welke naar de meening der oppostie al lang niet meer
aan de eischen voldoen.
Op de sterrewacht aan de universiteit van Tufku werd
den llden Maart oen nieuwe komeet ontdekt door den
astronoom, prof. Vaesaelae. Hij zal den naam ontvangen
„1942 komeet Vaesaelae Van de drie kometen, die in
dit jaar ontdekt werden, heeft men reeds twee in Finland
gesignaleerd. De zoo pas ontdekte komeet is een ster van
de 13de grootte.
Naar uit Uruguay wordt gemeld, heeft het Uruguaan-
sche ministerie van buitenlandsche zaken alle Uruguaan-
sche schepen voorloopig verboden uit te varen.
De verkiezingen op Cuba, die Zondag zijn gehouden,
hebben een overwegende meerderheid voor democraten
en liberalen opgeleverd, zoo meldt het D. N. B. Eersfge-
noemden hebben 270.000, laatstgenoemden 238.000 stemmen
gekregen. Beide partijen steunen de politiek van president
Batista. Zijn tegenstanders kregen 175.000 stemmen.
Naar door Domei wordt geméld, heerscht pest in
Tsjoengking China In een achttal provincies, waaronder
Hoenan, Setsjewang en Sikang, in het Noord-Westen van
het land. Deze plaag is vooral hevig in de beide provin
cies Soeian en Ning-Sia, waar de pest zich dagelijks verder
uitbreidt.
Het D. N. B. meldt, dat te Londen van officieele zijde
bekend is gemaakt, dat met ingang van 1 Juni de klee-
dingrantsoeneering met ongeveer 25 worden verminderd.
Men hoopt door deze beperking in de textielindustrie on
geveer 50.000 arbeiders vrij te maken voor een taak, welke
van belang is voor den oorlog.
De Fransche regeering zou besloten hebben als repre
saille tegen het bombardement van Parijs en als voor-
zlchtlgheidsmaatregel tegen eventueele aanvallen van dien
aard op Marokko bevel te geven, dat alle in de kuststeden
wonende Engelschen onder speciaal toezicht moeten wor
den gesteld en in hun bewegingsvrijheid worden beperkt
Deze maatregel zou betrekking hebben op ongeveer 2,000
Britsche onderdanen.
Naar de Britsche berichtendienst meldt, zal de
Vorstenkamer in Indië een ondercommissie vormen, die
de onderhandelingen met Sir Stafford Cripps zal moeten
voeren.
Stafford Cripps is op zijn reis van Engeland naar
Brltsch-Indlë in Cnjro aangekomen.
Naar uit Washington wordt gemeld, is in den ouder
dom van 68 Jaar'overleden Francis Dupont de Nemours,
firmant der grootste fabriek van ontplofbare stoffen ter
wereld.
Dagens Nyheter verneemt, dat de Noorsche tankboot
Jarl Fassim (15.000 t.) Sn de Caraïbische Zee is getorpedeerd.
Een tweemotorlge Britsche bommenwerper is Dins
dag bij de landing te Gibraltar in brand gevlogen. Het
toestel brandde uit, maar de bemanning kon worden ge
red. Dinsdag stortte nog een ander Britsch vliegtuig in zee,
waarbij het zware beschadiging opliep. De bemanning bleef
ongedeerd.
Eenlge Amsterdamsche agenten bemerkten onraad in
een huis op den hoek van de Lindengracht en 2e Boom
dwarsstraat. waar een meubelmakerij en een sigaren-
fabriekje zijn gevestigd. Het bleek, dat de straatdeur was
opengebroken In het benedenportaal vonden de politie
mannen reeds een zak met inbrekerswerktuigen, levens
middelen. sigaren en tabak en een verder onderzoek bracht,
ook de twee inbrekers, buurtbewoners, te voorschijn.
De bestuurder van een bakfiets, toebehoorende aai
een jassenv.erhuurinrichting, die zijn vehikel, dat pl.m. 6
witte jassen inhield, op het Stationsplein te Amsterdam
eenige oogenbllkken onbeheerd had laten staan, moest
bij zijri terugkeer ervaren, dat onbekenden er met de fiets
vandoor waren gegaan.
Naar de gemachtigde voor de prijzen mededeelt, is het
met ingang van Dinsdag weer toegestaan de kosten van de
werkelijk betaalde molestprcmiën bij goederenvervoer in
de prijzen door te berekenen.
Met Ingang van Maandag 16 Maart is de ijstoeslag van
tien cent per H.L. bij het aan huis bezorgen van kolen
ingetrokken. Van dien datum af zijn dus weer de officieel
vastgestelde maximum huisbrandprijzen van kracht. De ge
machtigde voor- de prijzen vestigt er de aandacht op, dat
bij het afhalen van kolen door particulieren bij den brand-
stoffenhandel. volgens voorschrift een korting van minstens
10 cent per H.L. moet worden gegeven.
De 37-jarige gehuwde monteur van het electrisch be
drijf te Ubach over Worms J. Schmitz is in aanraking ge
komen met den electrischen stroom in een hoogspannings
kabel. Hij werd op slag gedood.
In het pakhuis van den kaasexporteur M. te Breukelen
kwam het steeds voor, dat men geld vermiste. De dief
bleek een bijzondere voorliefde te koesteren voor porte-
feMilles. Het is thans gelukt den 16-jarigen pakhuisknecht
R. een bekentenis te doen afleggen. De knaap bekende
zich te hebben schuldig gemaakt aan tal van verduisterin
gen. Hij werd ingesloten in afwachting van hetgeen ver
der met hem zal gebeuren.
De athtjarige R. Varkevlsser uit Vlaardlnger-Ambaeht
ls door hel ijs gezakt en verdronken. Het lijkje is nog niet
opgehaald.
In de Vlierstraat te Enschede is een clandestiene alco
holstokerij ontdekt. Twee mannen zijn ln verzekerde be
waring gesteld.
De oude R.K. kerk te Waalre, welke eerst zou worden
afgebroken, zal nu worden gerestaureerd. Het oudste deel
dezer kerk dateert uit de tiende of elfde eeuw.
In den ouderdom van 78 jaar is te Arnhem overleden
rar. L. R. Teltlng. oud-president van de rechtbank te
Rotterdam.
De Rotterdamsche politie heeft zeven mannen ge
arresteerd. die zich hadden schuldig gemaakt aan het ste
len en verhandelen van zes vaten terpentine.
De gemeentepolitie van Zutphen is een uitgebreiden
kettinghandel op het spoor gekomen. Tegen 46 personen
is proces-verbaal opgemaakt. i
Cor van der LugtMelsert heeft Dinsdag zijn 25-jarig
Jubileum als tooneel-directeur gevierd.
Dc prijzen van tie zeevisch
Reeders zetten hun standpunt uiteen
HAARLEM, 17 Maart. De prijzen van versche
zeevisch zijn hoog. Minder gegoeden kunnen deze
haast niet betalen. Dit geeft aanleiding tot klach
ten. De reeders zouden fantastische winsten maken
Er werd gepleit voor maximumprijzen. Ook vak
bladen schonken aandacht aan dit probleem. Naar
aanleiding hiervan heeft het A.N.P. personen uit
de kringen van reeders en vischhandel eens naar
hun meening gevraagd.
Hoewel overtuigd van de goede bedoelingen van
hen, die voor maximumprijzen pleitten, waren deze
kringen wel eenigszins ontstemd over de wijze,
waarop hier een oordeel wordt uitgesproken over
een zoo moeilijke aangelegenheid. Aan de prijzen
voor zeevisch zit namelijk heel wat vast. Het
vraagstuk moet worden bezien in het kader van
de ontwikkeling, die de Noordzeevisscherij heeft
doorgemaakt en van de moeilijkheden, waar
mede zij thans heeft te kampen. Een scherp onder
scheid dient daarbij te worden gemaakt tusschen
de haringvisscherij en de trawlervaart.
Omstreeks de jaren '26 en '27 had in ons land
de groote overgang plaats van zeilschepen naar
motorloggers. Een ander deel der vloot werd uit
Engeland betrokken. Tweedehandsche schepen wer
den opgekocht en men raakte een slag ten achter.
De vrije markt drukte bovendien de prijzen.
DuRschland, vroeger de grootste afnemer, kon niet
zooveel meer opnemen en toen na 1930 door een
verkeerde handelspolitiek de deviezen uitgeput
raakten, was dit afzetgebied vrijwel geheel ver
loren. De binnenlahdsche markt was te klein om
den aanvoer te verwerken. Na den vorigen oorlog
is het bedrijf zij het met schommelingen
zienderoogen achteruit gegaan.
Op het moment zit men dan ook met de ruïne
van een bedrijf. Er ziin schepen gevorderd. Een
deel der vloot zit aan de overzijde en het is de
vraag, wat er van over is. Voorts gingen schepen
door oorlogsgeweld verloren. Reeders, die vroeger
over vier of vijf schepen beschikten, kunnen er
nu nog slechts één of twee laten uitvaren en zijn
bovendien afhankelijk van het toegewezen kwan
tum olie of kolen.
Het spreekt dus van zelf. dat een vaart heel
veeL goed moet maken. Wel vijftig procent van
de opbrengst kan worden afgeschreven. O m. moe
ten verzekering en loonen van het varend perso
neel daaraf en verder moet de reeder, ook wan
neer er niet gevaren wordt, zijn bedrijf in stand
kunnen houden, maar" bovendien en dat wordt
vaak vergeten legt een verstandige reeder een
deel der winst opzijom daarvan na den oorlog
een nieuwe vloot op te kunnen bouwen.
Beziet men de prijzen voor zeevisch in dit licht,
dan staat men er reeds geheel anders tegenover.
Toegegeven zij echter, dat er zelfs zeer behoorlijke
winsten bij besommingen ziin gemaakt. Deze te
hooge winst zou men kunnen tegengaan door het
stellen van maximumprijzen. Ongetwijfeld zullen
deze over eenigen tijd ook wel worden opge
legd.
Voordat tot dien maatregel wordt overgegaan,
dient men echter te overwegen welk sociaal doel
daarmede wordt gediend. Want indien men den
reeder een behoorlijke winst garandeert, waaruit
hij een bedrijfsreserve kan vormen, zal versche
zeevisch nog allerminst voor de kleinste beurzen
bereikbaar zijn.
Het beste is dit te demonstreeren aan het artikel
wijting. Bracht deze vroeger zes tot zeven gulden
op per kist, de maximumprijs zou thans op minstens
veertig gulden gesteld moeien worden. Hetgeen
neerkomt op 60 pet. per pond in den winkel. Een
goedkoop volksvoedsel wordt de visch daarmede
allerminst.
Daarbij komt echter nog een andere factor. De
aanvoer van zeevisch is namelijk veel te gering om
al onze Nederlandsche arbeiders geregeld ook maar
een schamel beetje tê kunnen doen toekomen. En
bovendien in tijden van schaarschte gaat het vast
stellen van prijzen steèds gepaard met het euvel
van den sluikhandel.
Om het beoogde sociale doel nu toch te be
reiken, is uit kringen _van den vischhandel een
voorstel van volgende "strekking naar voren ge
bracht. Men zou een gedeelte van den aanvoer
kunnen laten aan de vrije markt. Uit de tien tot
twintig procent meer opbrengst zou een fonds gè-
vormd worden, dat visch op de markt aankoopt,
welke tegen, gereduceerden prijs beschikbaar kan
worden gesteld. Hoewel het kwantum uiteraard
klein is, zou men deze visch door kleinhandelaren
in de groote steden en industrie-centra in daar
voor aan te wijzen gebouwen kunnen laten ver-
koopen aan hen, die daarvoor in eerste instantie
in aanmerking komen, bijv. houders van vetkaar
ten. In verbapd met 'den geringen aanvoer zou dan
telkens een andere stad of een ander industrie
district aangewezen moeten worden.
Zooals gezegd: dit is een voorstel. Het beoogt de
rijken mede te laten betalen voor de ai-men. In
ieder geval zou daardoor worden bereikt, dat de
visch tegen schappelijken prijs in handen komt
van hen, die daaraan het eerst behoefte hebben
en dat de sluikhandel geen kans krijgt. Voorstellen
als dat onlangs gepubliceerd in de „Visscherijwereld'
waarbij een exploitatie der vloot voor gezamen
lijke rekening der reeders wordt gepropageerd,
vonden bij de ondervraagden weinig instemming.
Een eindeloos geharrewar over de onderlinge ver
deeling der winst zou daarvan het gevolg zijn en
tenslotte leiden tot verregdand staatsingrijpen.
Buitensporig hooge. winsten kunnen afdoende be
streden worden door maximumprijzen.
Over het algemeen waren zij van meening, dat
de reeders van het moment gerangschikt kunnen
worden onder de categorie bonafide personen, van
wie verwacht mag worden, dat zij hart hebben
voor het bedrijf, zoowel als voor de belangen van
het varend personeel.
Óver de toekomst is momenteel weinig te zeg
gen. De Noordzeevisscherij maakt een moeilijken
tijd door. Een nieuwe vloot zal moeten worden
opgebouwd. Thans is een kleine maar wellicht
gezonde kern aanwezig. Men zal er goed aan doen,
deze de mogelijkheid voor laterën uitbouw niet weg
te nemen.
DE MR. H. G. VAN DER VIES-PRIJS.
's-GRAVENHAGE, 17 Maart. De, mr. H. G.
van der Vies-prijs zal voor de derde maal worden
toegekend omstreeks Januari 1943. Voor dezen
prijs komen in aanmerking tooneelwerken, welke
voor 1 Januari 1941 nog niet zijn opgevoerd en
gepubliceerd. Inzending kan op voorgeschreven wij
ze geschieden tot 15 Juni bij den secretaris der
comrnissie van advies: C. Veth, Schuytstraat 254,
Den Haag. De commissie van advies bestaat uit
mevr. Top van RhijnNaeff, Ko Arnoldi. Joh.
W. Broedelet, Frans Mijnssen en Cornelis Veth.
JUBILEUM PATER W. SLUYS.
Heden is het 25 jaar' geleden, dat pater W.
Sluys in het Franciscaperklooster te Weert de H.
Priesterwijding ontving. Dit jubileum zal op twee
den Paaschdag kerkelijk worden gevierd in de H.
Hartkerk in het Kleverpark te Haarlem.
Churchill of Cripps
Er is den laatsten tijd al meermalen sprake ge
weest van een regeeringscrisis in Engeland. In
dit verband werd zelfs de typeerende uitdrukking
„sluipende crisis" gebruikt. Volgens de laatste be
richten kan weer van een acuut stadium gewaagd
worden.. Churchill heeft zoo woi*dt van be
voegde zijde verzekerd in de oogen van het
eigen volk gefaald. Herinnerd wordt aan de neder
lagen van Kreta, Libye, Hongkong, Singapore,
Rangoon, enz. Het vertrouwen dat men eerst in
Churchill had, verdwijnt meer en meer. Men heeft
van zijn aankondigingen van steeeds nieuwe neder
lagen eenerziids .en hoopvolle woorden anderzijds
langzamerhand genoeg. Hij wordt steeds meer ver
antwoordelijk gesteld voor de schokken die het
Britsche wereldrijk heeft moeten doorstaan en ver
wijt hem de mislukte strategie die tot zware ver
liezen in den Stillen Oceaan heeft geleid.
De buitengewoon snel toenemende populariteit
van Cripps is mede een bewijs dat het prestige
van Churchill gedaald is.
Van links-radicale zijde in Engeland wordt om
redenen van binnen- eri buitenlandsche politiek ge
streefd naar een regeering-Cripps. Dit streven
wordt gesteund door Moskou, dat zijn exponent
gaarne aan het hoofd der Engelsche regeering zou
zien, omdat daarin een garantie gezien wordt voor
een totale krachtsinspanning ten gunste van de
bolsjewisten en een bevordering van de bolsjewis
tische gedachte in Engeland zelf.
Zelfs de conservatieven in Engeland schijnen het
onverwachts gaan schitteren van den nieuwen
komeet Cripps aan den politieken hemel niet ver
werpelijk te vinden, omdat zij daardoor de verant
woordelijkheid van zich zouden afschuiven.
Ook wordt beweerd dat Roosevelt niet meer zoo-
veel waarde hecht aan het behoud van Churchill,
Als hij van het tooneel verdween zou hij teveiy
de zondebok zijn voor de Amerikaansche nederlagen
in den Stillen Oceaan.
Tenslotte wordt Churchill verantwoordelijk ge
steld voor het feit dat Engeland nergens tot het
vooral door Mosktji gewenschte ontlastings-offen-
sief is overgegaan.
Door dit alles winnen de berichten over een
aanstaand aftreden van Churchill steeds meer aa»
waarschijnlijkheid. Intusschen Cripps is thans zoro
als bekend is, naar Britsch-Indië vertrokken om
daar in opdracht van de Engelsche regeering al
het mogelijke te doen om den storm die daar dreigt
te bezweren en zoo mogelijk Britsch-Indië te win
nen voor de Engelsche oorlogsvoering. Alles moet
dus wachten op -zijn terugkomst.
In de kringen van de as-mogendheden ver
wacht men weinig resultaat van de zending van
Cripps. Er wordt niet veel beteekenis gehecht aan
de vergadering die de onderkoning Lord Lin
lithgow met de inlandsche vorsten gehouden heeft
en waarin de vorsten hebben toegezegd het rijk
in zijn strijd te zullen steunen, want de macht van
die vorsten is slechts zeer beperkt en omvat slechts
1/5 van de totale bevolking van Britsch-Indië.
De vorsten zijn financieel van Groot-BrittanrüS
afhankelijk en vreezen dat hun positie in het ge
drang zal komen als het streven naar onafhanke
lijkheid van Britsch-Indië nog meer toeneemt.
De redevoeringen die Litwinof en Halifax dezer
dagen aan ee'n banket te New York gehou
den hebben, worden gekarakteriseerd als een
teeken van innerlijke onzekerheid der geallieer
den.
De diplomatieke corrrespondent van het D.N.B.
schijft: „Lord Halifax en Litwinof hebben ge
sproken over den oorlogstoestand. Hun verkla
ringen gaan het kader van toasten te buiten, zij
staan in schrille tegenstelling tot elkaar en geven
een beeld van de in het „democratische kamp"
heerschende geestesgesteldheid, waarin voorstellen
worden besproken- voor een coördinatie van de
strategische posities.
Lord Halifax ging zich te buiten aan algemeens
phrases' over de kracht der democratie, waarbij
hij gewag maakte van het bondgenootschap met
de factor „tijd", hetgeen Litwinof aanleiding gaf-
tot een felle tegênwerping. De bolsjewistische
ambassadeur protesteerde tegen de aankondiging
van betere tijden, hij noemde den tijd'een „ver
raderlijken bondgenoot" en gaf den Engelschen cn
Amerikanen duidelijk te verstaan, dat zij tenslotte
steeds nog de illusie koesteren, als zou Sovjet-
Rusland alleen dc kastanjes uit het vuur willen en
kunnen halen. Litwinof stelde den eisch van een
tweede front, opdat de in het Oosten strijdende
bolsjewistische legers ontlast zouden worden.
Deze kreet naar een tweede front is echter niet
een monopolie van de Sovjet Unie, zij wordt 09k
allerwegen gehoord in het kamp der democratie,
waar strategen zich het hoofd breken over hun
bedenkelijke posities.
Terwijl de bolsjewisten een actief optreden van
de Engelschen in Scandinavië, in Frankrijk en
op het Iberische schiereiland eischen, dringen de
Amerikanen en Engelschen aan op het vormen van
een nieuw bolsjewistisch front in Siberië tegen
Japan. De Australiërs van hun kant wenschen
een offensief tegen Japan, vooral door de in Indie
liggende troepen van generaal Wavell, die van
zijn kant y/eer de Australiërs met de taak zou
willen belasten om de Japanners zoo lang mogelijk
op te houden en hun aandacht van een aanval op
Indië af te leiden. In soortgelijken zin- heeft
Wavell in Tsjoengking voorstellen gedaan, omdat
Jiij veronderstelt, dat door een aanval van de
Chineezen .op de Japanners de Britsche troepen
in Birma een adempauze zullen krijgen.
Men kan de lijst met dergelijke wensahen. waar
op ook nog zekere plannen van Roosevelt met
Zuid-Amerika behooren, willekeurig verlengen,
Het eindrsultaat is, dat elkeen van de zooge
naamde bondgenooten den ander den voorrang wil
laten inzake nieuwe strategische avonturen. De
algemeene kreet naar een tweede front illustreert
zoodoende de tragi komisch aandoende poging
om tegenover een weldoordachtestrategie een
radeloosheid te stellen en op deze wijze den oorlog
te willen winnen".
Tot zoover de beschouwing van den diplomatieken
correspondent van hetD.N.B. Het zou verkeerd
zijn uit die tegenstellingen af te leiden dat er poli
tieke oneenigheid tusschen de geallieerden is, maar
wel komt aan het licht, dat eenheid in strategie
ver te zoeken is.
OPRICHTING VAN EEN NATIONAAL-
SOCL\LISTISCH AMBTENARENCORPS.
's-GRAVENHAGE, 18 Maart. Het hoofd van de
afdeeling bestuurszaken, van het hoofdkwartier der
N.S.B. deelt mede, dat de leider der N.S.B. 't besluit
heeft genomen tot de oprichting van een nationaal-
socialistisch ambtenarencorps.
Tot leider van het korps Nationaal-Socialistische
ambtenaren is benoemd de burgemeester van Delft
F. W. van Vloten.
Alle berichten, welke den laatsten. tijd hierover
werden verspreid, zijn onjuist. Nadere mededeelin-
gen worden uitsluitend verstrekt door of vanwege
den leider van het K.N.S.A., den burgemeester
van Delft F. W. van Vloten.
Troepen vonten verplnntM. Nor voordat do trein vu 11 een der stations achter liet
Oostfront vertrekt, dampt reeds de ketel vu» dc Diiltsehe veldkeuken.
Tratut&UaiUic-Recla.P.K.Schurer-Pax Holla-nd-m
Het Vrijwilligerslegioen Nederland" nan het Oostfront. He brief van thuis. Kinde-
lijk ls het lang vernachte bericht uit het vaderland op de plaats van bestemming aan
gekomen. 8 S.P.K.Grosman-Vrlj\v.Leg.Ned.-Fellinga-P-Hollancl'-c.
Voor den Productieslag 19H2. Dc winter Is voo^by, "hel 1
begint en liet ls tijd oin de kunstmeslbukkcn te vullen.
orjaarswerk op het land
Pax-Holland-de Haau-8
