Haarlem s Dagblad
Spoedig aanval op Australië?
59e JAARGANG No. 18020 x x
Ditgava Lonrens Coster, Mij. v. Courant-Uitgaven en AJgem.
DrukkerU N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bUk. Soenda-
pleln 37. Postgiro 38810. DrukkerijZ. B. Spaarne 12. Telef.
plrectle 13082, Hoofdred. 15054, Redactie 10600, Drukkerij 10132,
Administratie 10724. 14825, Soendaplcin 12230.
OLrecteor: P. W. PEEREBOOM
WOENSDAG 18 MAART 1942
Abonnement per week 0,2«, per maand IA5. per kwartaal
3,42, franco per post 3,73. losse nummers 6 cent. Adverten-
tlën: 1—5 regels 2,10 elke regel moer 0,42. Reclames 0,72
per regel. Contracttarieven op aanvraag. Vraag en aaubod 1—4
regels 0,72, elke regel meer 0,18. Groentjes 1—3 regels 38
cent. elke regel meer 12 cent bU contante betaling.
Japansche Transport vloot ten Westen
van het werelddeel gesignaleerd
Generaal Mac Arthur in Australië
BERN, 17 Maart (D.N.B.) Exchange Telegraph
meldt uit Melbourne, dat naar Brllsche meening de
„slag om Australië" thans verwacht kan worden. De
groote Japansche transportvloot, die de operaties tegen
Java heeft volbracht, is, naar het Engelsche agent
schap beweert, Maandagavond waargenomen ten Wes
ten van de Australische kust. De Australische lucht
macht levert sindsdien ononderbroken strijd. De Ja
pansche vlootformatie bestaat uit verscheidene krui
sers en vliegtuigmoederschepen, alsmede uit veertig
tot vijftig torpedojagers.
Op de Japansche steunpunten op Nieuw-Guinea zijn
bovendien 2eer aanzienlijke versterkingen voor de
luchtmacht aangekomen. Dit is ongetwijfeld een tee
lten voor aanstaande groote luchtoperaties, die §teeds
vooraf zijn gegaan aan Japansche vlootacties. De
Australische luchtmacht heeft vooral zeer snel en1
d.aarbij voldoende versterkingen noodig.
De leider van de Amerikaansche missie, die de le
veranties aan Australië in het kader van de leen- en
pachtwet zal organiseeren, Wassermann, is, naar uit
Canberra gemeld wordti benoemd tot lid van den
Australischen voorzieningsraad (süpply council), waar
van tot dusver geen buitenlander deel uitmaakte. In
Australische kringen te Sjanghai merkt men op, dat
deze benoeming een bewijs is van de toenemende af
hankelijkheid van Australië van de Ver. Staten.
Te Londen wordt, naar de Britsche berichtendienst
meldt, van toonaangevende zijde medegedeeld, dat de
Australische minister van buitenlandsche zaken, dr.
Evatt tijdens zijn verblijf te Londen Australië in het
Britsche. oorlogskabinet en in den oorlogsraad voor
den Stillen Oceaan zal vertegenwoordigen.
ARTIKEL IN DE TIMES.
De Londensche vertegenwoordiger van „Svenska
Dagbladet" wijst op grond van uitlatingen van den
militairen medewerker van de „Times" in een artikel
van Dinsdag erop, dat het grootste gevaar voor
Australië gelegen is in een doordringen der Japanners
tot de eilandengroepen van de Stille Zuidzee, met het
doel de vitale toevoerwegen van Amerika uit af te
snijden. Een dergelijk oprukken is gevaarlijker dan een
directe poging tot invasie van het Noorden uit. In
dien het den Japanners gelukt van de reeds in hun
bezit zijnde steunpunten uit de Salorrïons-eilanden,
de Nieuwe-Hebriden, Nieuw-Caledonië en de Fidsji-
eilanden in hun bezit te krijgen, zoo schrijft de boven
genoemde Britsche militaire deskundige, dan zou
Australië zoowel van het Oosten als van het Westen
uit geïsoleerd zijn, en dan zou een invasie Ongetwij
feld snel volgen. De betrekkelijke kalmte aan het
Australische Noordelijke front behoeft daarom niet
noodzakelijk een goed teeken te zijn. Door de zware
verliezen, die de zeestrijdkrachten der geallieerden
bij Java hebben geleden, hebben de Japanners nog on
beperkter dan ooit "tevoren de heerschappij en bewe
gingsvrijheid in de wateren ten Noorden en Noord-
Oosten van Australië.
GENERAAL MAC ARTHUR IN AUSTRALIë.
STOCKHOLM, 17 Maart (D.N.B.) Volgens een be
richt van Associated Press' is generaal Mac Arthur
Aan het Oostfront. Een verdeki opgesteld stuk
pantserafwecrgeseliut gereed om onmiddellijk in wer
king te treden. P.K. Kraaysvanger-Pax Holland-m
Sovjet-aanvallen in den cpntralen
sector afgeslagen
Zware verliezen der bolsjewisten
BERLIJN, 17 Maart (D.N.B.) Naar het opperbe
vel der weermacht mededeelt, hebben Duitsche troe
pen in den centralen sector van het Oostelijk front
sterke vijandelijke strijdkrachten verslagen, die poog
den door de Duitsche stellingen te breken. D,e her
haalde hevige bolsjewistische aanvallen werden met
zware verliezen voor den vijand afgeslagen. Een ster
ke gevechtsgroep van den tegenstander werd inge
sloten en vernietigd. Tijdens een hevigen sneeuw
storm en bij een koude van ongeveer 45 graden wer
den twee divisies infanterie en vier divisies cavalerie
op zoodanige wijze afgeslagen, dat zij moesten terug
trekken. De tegenstander verloor meer dan 10.000 doo
den, terwijl meer dan 2000 gevangenen in Duitsche
handen vielen. 133 stukken geschut en een groot aan
tal lichte en zware infanteriewapens werden buit ge
maakt.
Verder wordt door het D.N.B. uit Berlijn meege
deeld, dat de bolsjewisten gisteren hevige aanvallen
hebben gedaan op de stellingen van de Duitsche di
visie ten Noord-Oosten van Orel. In weerwil van koude
en sneeuwjacht werden al deze aanvallen afgeslagen
met zware verliezen voor de bolsjewisten.
Nog grootere verliezen leder, de sovjettroepen bij
hun aanvallen op de stellingen van een Duitsch le
gerkorps aan het Centrale front. Van 5 tot 12 Maart
werden al hun aanvallen verijdeld Nergens konden zii
de Duitsche stellingen binnendringen. Tn deze week
verloren zij 5000 man aan dooden en honderden aan
gevangenen. Voorts werden 32 pantserwagens vernield
of buitgemaakt.
Duitsche jagers hebben gisteren 60 sovjetvlïegtuigen
neergeschoten.
BOMMEN OP TURKSCII GEBIED.
Te Ankara is offcieel meegedeeld:
In den nacht van 15 op 16 Maart hebben drie vlieg
tuigen van onbekende nationaliteit boven de stad Milas
in Zuid-West Anatolië 17 bommen geworpen, na eerst
landingsparachutes te hebben uilgelaten. Ook schoten
zij met hun mitrailleurs'op de stad. Twee personen zijn
gedood en één werd gewond. Aan cenige huizen ont
stond schade.
Men vermoed, dat het hier Engelsche vliegtuigen be
treft, afkomstig van Cyprus. Waarschijnlijk hebben dc
vliegers zich vergist en meenden op dat oogenblik te
zijn boven Rhodos of een ander eiland van de Dode-
kanesus.
benoemd tot opperbevelhebber in Australië Naar
Associated Press verder meldt, heeft het ministerie
van Oorlog der Vereenigdc Staten medegedeeld, dat
generaal Mac Arthur, die tot nu toe het bevel ovfer
de Amerikaansche strijdkrachten op Luzon voerde, in
Australië is aangekomen, om aldaar het opperbevel
over de Amerikaansche strijdkrachten over te nemen.
Het ministerie verklaarde verder, dat om deze benoe
ming door de Australische regeering was verzocht en
dat Roosevelt den 22sten Februari Mac Arthur het
bevel had gegeven zijn hoofdkwartier van de Philip-
pijnen naar Australië te verplaatsen.
President Roosevelt heeft volgens den Britschen
Nieuwsdienst Dinsdag op de persconferentie verklaard,
dat het Zuidwesten van de Stille Zuidzee, waar Mac
Arthur het opperbevel heeft gekregen, het geheele ge
bied ten Oosten van Singapore omvat. Roosevelt was
de opvatting toegedaan, dat Mac Arthur hier nuttiger
zal zijn dan als hij op de Philippijnen was gebleven.
Natuurlijk" gaat de strijd daar voort, aldus Roosevelt.
Generaal-majoor Wainwright is als opvolger van Mac
Arthur benoemd tot opperbevelhebber der Amerikaan
sche troepen op het schiereiland Balanga.
VERDUISTEREN van 19.48 tot 7.47
Maan 19 Maart op 9.02, onder 22.43
TOKIO, 18 Maart (D.N.B.) Het keizerlijke hoofd
kwartier deelt mede. dat vliegtuigen van de Japansche
marine op 13 Maart tijdens een aanval op Port Moresby
11 vijandelijke vliegtuigen hebben vernield. Japansche
bommenwerpers hebben dienzelfden dag hevige aan
vallen gedaan op de belangrijke vijandelijke bases op
de Salomons-eilanden, het eiland Wanawana .en op de
Florida-eilanden. Bommenwerpers van de Japansche
marine hebben op 14 Maart een verrassenden aanval
gedaan op het eiland Horn in de Torres Straat, waar
14 vijandelijke vliegtuigen werden neergeschoten of
vernield.
De Japansche opmarseh op Sumatra
Balige aan den Zuidelijken oever van het
Toba-meer bezet
TOKIO, 17 Maart (D.N.B.) Naar de Tokio
Asahi Sjimboen meldt, hebben de in Noora-Suma-
tra opereerende Japansche strijdkrachten op 14
Maart om 14.00 uur de strategisch belangrijke stad
Balige, aan den Zuidelijken oever van het Tobameer
bezet, nadat zij sedert haar landing in de buurt van
Laboehanroekoe meer dan 130 kilometer naar het
Westen waren opgerukt. Bij hun opmarseh ontmoet
ten de Japansche strijdkrachten vijandelijke af-
deelingen ter sterkte van enkele honderden mannen
die door lichte pantserwagens werden ondersteund.
Andere Japansche strijdkrachten, die langs de kust
lijn van- Koetaradja naar het Zuid-Oosten opruk
ken, hebben ,op 13 Maart Sigli aan de Noord-Oos
telijke kust van Sumatra bezet.
Naar thans bovendien bekend wordt, bevinden
zich onder de buit, die de Japansche strijdkrach
ten op het eiland Weh hebben behaald, 4 benzine
tanks, 10 kolendepots. 7 stukken zwaar geschut en
een scheepswerf.
De bedreiging van Britscli-Indië
Poging den Japanners den weg naar
Bengalen te versperren
GENEVE. 17 Maart (D.N.B.) Naar via New-
York uit Calcutta gemeld wordt, tracht het Britsche
opperbevel in Noord Birma een nieuw front te
vormen om den Japanners den weg naar Bengalen
te versperren. Er wordt koortsachtig gewerkt, zoo
verklaart men, om alle voorbereidingen te treffen
teneinde het hoofd te kunnen bieden aan den ko
menden nieuwen Japanschen aanval, die, naar men
te Londen betoogt, voor het lot van Indië beslis
send zou kunnen worden.
Den Britschen Empire-troepen moet echter, 7,00
verklaart men verder, nog een adempauze gegund
worden. Daarvoor stroomen echter thans in Noord-
Birrna Chineesche „elite-troepen" tezamen om het
front aldaar te versterken. Daarom kan men te
Londen en te Washington vertrouwen, dat men
ditmaal werkelijk geen betere soldaten tegenover
Japan in het veld kan bréngen.
EEN PLAN VAN STIRLING.
STOCKHOLM. 17 Maart (D.N.B.) Naar de Lon
densche correspondent van de Dagens Nvheter meldt,
verlangt de Amerikaansche admiraal Yates Stirling
een gemeenschappelijke Britsch-Amerikaansche actie
tot het vestigen van een lucht- en vlootbasis in Noor
wegen. Natuurlijk, zoo voegde de admiraal daaraan
toe, moet daartoe eerst met de Duitsche vloot afgere
kend worden. f'
CYCLOON IN DE VEREENIGDE STATEN.
GENèVE, 17 Maart (D.N.B.) In de Zuidelijke en de
Middenstaten van de Ver. Staten heeft gisteren een
cycloon gewoed, waardoor duizenden huizen vernield
zijn. Het aantal dooden bedraagt 132. hét aantal ge
wonden 1000 De schade wordt op 3 millioen dollar
geraamd.
OVERSTROOMINGEN IN ROEMENIë.
BOEKAREST. 17 Maart (Stefan i* Tengevolge van
hét smelten van sneeuw hebben verscheidene rivie
ren in Roemenië hoog water Het peil van de Donau
staat twee meter boven het niveau, dat tol dusver als
de gevaarlijke limiet werd beschouwd. De uitzonder
lijke was heeft verscheidene overstroomingen veroor
zaakt. De stad Giurgiu. een belangrijke haven aan de
Donau, is overstroomd. Driekwart van de woonwijken
staat onder water. De bevolking heeft voor een groot
deel de stad moeten evacueeren.
COMMUNISTISCH LEIDER OP MALAKKA
GEARRESTEERD.
TOKIO, 17 Maart (D.N.B.1) Volgens de Tokio
Nitsji-Nitsji is op 8 Maart j.l. de voorzitter van de
communistische partij op Malakka, Hocang Sjao Toeng,
gearresteerd. Het blad fyoegt hieraan toe. dat de com
munistische partij op Malakka ongeveer 2.000 leden
telde en door de Engelschen na den val van Singa
pore als „vijfde colonne" gebruikt werd. De arrestatie
van Hoeang heeft voorts geleid tot het ontdekken van
communistische plannen, waaraan thans definitief een
eind gemaakt is.
VERKLARING VAN INEUNOE.
ISTANBOEL. 18 Maart (D.N.B De president van
Turkije, Ismet Incunoe. die enkele dagen te Izmir
(Smyrna) heeft vertoefd, heeft zich voor zün vertrek
in een réde tot de bevolking der stad gericht.
Met betrekking tot de buitenlandsche politiek zeide
de president, dat Turkije consequent de neutrale koers
'blijft volgen. Het mag evenwel niets nalaten, wat voor
de verdediging noodzakelijk is. Deze maatregelen, waar
voor de Turksche bevolking haar offers moet bren
gen, hebben eveneens ten doel, Turkije buiten den
oorlog te houden.
LUCHTALARM TE GIBRALTAR.
LALINEA. 18 Maart (Stefani) In den afgeloopen
nacht is te Gibraltar luchtalarm gemaakt. De batte
rijen luchtdoelgeschut traden in werking. Men weet
niet, of de vesting werd aangevallen dan wel of- het
een vaisch alarm was.
DISTRIBUTIE-OVERTREDINGEN.
Door de Haarlemsche politie is bekeurd een 27-
jarige baljjcer wegens het verkoopen en koopen van
kaas zonder geldige bonnen Verder werd proces-ver
baal opgemaakt tegen eenól-iarigen Haarlemmer, die
volle melk zonder bonnen-had gekocht. Drie flesschen
met volle melk zijn in beslag genomen.
DIEFSTAL VAN STEENKOLEN
Een agent, die in de nabijheid van het goederen
station der N. S. te Haarlem surveilleerde. zag man
nen, die een handkar beladen met steenkolen voort
duwden, doch op het zien van den agent de vlucht
namen. Deze wist een der marmert te grijpen; de
beide anderen zijn later door de recherche opge
spoord. Zij verklaarden, de steenkolen m de nabij
heid van de spoorbaan op den openbaren weg te
hebben gevonden.
Welke bonnen zijn thans geldig?
Van 15 tot en met 21 Maart:
13A Brood 4 rants.
13B Brood rants. Bro°a scbak
13A Vleesch 1 rants. Vleescli of
13B Vl.waren Vi rants, vleeschwarcn
13A Aardappelen ivf K.G. Aardappelen
13B Aardappelen y2 K.G. Aardappelen
Van 22 Februari tot on niet 21 Maart:
213 Algemeen 1 K.G. Suiker
10C en 10D res. 50 gr. Cacao
214 Algemeen 250 gr. Koffiesurrogaat
215 600 gr. Jam
221-224 1 rants. Bloem brood of gebak
1.1D, 12D res. 250 gr. Rijst
225 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
226 250 gr. Gort of 250" gr. Aard
appelmeel vlokken
227 100 gr. Vermicelli of maizena
216-220 100 gr. Kaas
10A-13A Melk I 3«/ï L. Melk
1GB-13B Melk I l.yi L. Melk
Van 17 tot cu met 25 Maart:
13 Boter 125 gr. Boter of
100 gr. rundvet
Voorts:
Petroleum: Bon 15 Petroleum: 2 B. tot 31 Maart
1942. Bon 26: 2 L. tot 31 Maart.
Zeep Bon 228 Algemeen en Bon H Zeep der Zeep-
kaarten 1 rantsoen zeep. Bon H toiletzeep 75 gram
toiletzeep 80 pCt. t.m. 31 Maart. Bon L Textiel
(Mannen) 50 gram scheerzeep t.m. 30 April.
De geldigheidsduur van bon 211 Bonkaart Alge
meen en de met Zeep G gemerkte bon Is verlengd
t.m. 31 Maart.
Brandstoffen: Bonnen 13 HIv en 17 FIK en 09 van
do brandstoffenkaarten J en K 1 eenheid vaste
brandstoffen per bon. Bonnen 23 CV t.m. 28 CV en
29 t.m. 32 CV van de brandstoffenkaart L 1 een
heid vaste brandstof per bon. Bonnen brandstoffen
7de. Se en 9e periode één eenheid per bon. Alles
geldig tot 15 April.
Vod! de laatste collecte
een dubbele gift
WINTERHULP
20 en 21 Maart.
Uitreiking van zejepbonnen voor
bijzonderen arbeid
De secretaris-generaal van het departement van
landbouw en visscherij maakt bekend, dat bij de plaat
selijke distributiediensten op nader te bepalen tijd
stippen in het tijdvak van 20 tot en met 31 Maart 1942.
de 'aanvraagformulieren voor extra rantsoenen zeep
kunnen worden afgehaald. De formulieren moeten
op een door den plaatselijken distributiedienst vast
te stellen datum ingeleverd worden.
Er zullen extra rantsoenen verstrekt worden voor
een periode van twee maanden, ingaande 1 April 1942.
aan melkers, aan personen, die zoogenaamden „vuïlen
arbeid" verrichten en aan bedrijven, waarin zooge
naamde „vuile arbeid" verricht wordt.
Gediplomeerde bakers, kraamverzorgsters enz. zul
len geen extra rantsoenen ontvangen, voor zoover zij
per 1 Februari j.l. voor een periode van 6 maanden
extra rantsoenen ontvangen hebben.
Aanwijzing van een bon voor
aardappelmeelvlokken
De secretaris-generaal van het departement van
landbouw en visscherij maakt bekend, dat tot en met
21 Maart a.s. de met „226" genummerde, voor gort
e d. aangewezen bon van de bonkaart algemeen, tevens
recht geeft op het koopen van 250 gram aardappelmeel
vlokken. Hetzelfde geldt voor de na 21 Maart a.s. voor
gort e.d. aan te wijzen bonnen van genoemde kaart.
Aangezien tot dusver aardappelmeelvlokken slechts
verkrijgbaar waren op den havermoutbon, was het, nu
geen bon voor havermout is aangewezen, niet mogelijk
aardappelmeelvlokken te koopen. Door de aanwijzing
van den geldigen gortbon voor dit doel, wordt men
dus in de gelegenheid gesteld voornoemd artikel alsnog
te betrekken.
De aandacht' wordt er op gevestigd, dat het hier
betreft het uitverkoopen van den nog bij den handel
aanwezige voorraden.
Uitreiking bonkaarten te Haarlem
Donderdag de ietter V.
Voor de uitreiking van de nieuwe bonkaarten
is het morgen Donderdag de beurt aan de letter V.
Behalve de stamkaart dient ook het daarbij behoo-
rende inlegvel te worden medegebracht
Uitgebreide clandestiene handel
opgespoord
Rollend steentje kan een lawine
ten gevolge hebben
-AMSTERDAM, 17 Maart. De controles op de
groenten- en fruitprijzen te Amsterdam hebben al
vaker geleid tot verrassende ontdekkingen. Een ge
val. dat zich dezer dagen heeft voorgedaan, geeft ook
nu weer eens een zeer duidelijk beeld van den toestand
in den clandestienen handel.
Rechercheurs vamden opsporingsdienst voor de prijs
beheersching zijn als gevolg van het constateeren van
een eenvoudige overtreding der prijsvoorschriften door
een groentenwinkelier een uitgebreid complot van
zwarte-handelaren in den Osdorper polder en in de
omgeving van Badhoevedorp op het spoor gekomen.
Nadat zij n.l. de overtreding hadden geconstateerd*
stelden zij een nader ondezoek in, waarbij bleek, dat
de groèntenhandelaar bovendien in clandestien vleesch
handelde- De rechercheurs slaagden erin via den leve
rancier van den groèntenhandelaar de clandestiene
slachterij op te sporen. Zij deden er een inval op een
dag, dat er wederom „verkooping" werd gehouden,
hetgeen brutaalweg op het erf van één der 4 hoofd
personen in deze zaak. een schillenboer en een vee
houder, gebeurde.
Inmiddels bleken controleurs van den C.C C D in sa
menwerking met de marechaussee te Badhoevedorp
ook reeds een onderzoek tegen dezen schillenboer te
hebben ingesteld, zoodat de ambtenaren der verschil
lende instanties elkaar op de plaats van het misdrijf
ontmoetten en gezamenlijk het onderzoek voortzetten
De ontdekkingen, welke zij in dezen, pojder deden,
tartten schier elke beschrijving. Iedere week werd er
door een combinatie van vier boeren een koe geslacht,
maar onder omstandigheden, welke een ieder die het
gezien heeft, den lust benemen ooit ook maar een onsje
van het vleesch te proeven. Hoelang reeds regelmatig
geslacht is in het intens smerig schuurtje, dat de
rechercheurs en «ambtenaren als het slachthuis moesten
definieeren. staat nog niet vast Wel troffen zij er be
halve een groote hoeveelheid vleesch 6 huiden aan
Toch mag aangenomen wordert. dat er zich veel meei
in dat schuurtje heeft afgespeeld. Overal werden bloed
sporen en mest aangetroffen, de vloer leek wel de
grond van een varkenskot, darmen en afval lagen her
en der verspreid.
In een nabij gelegen tuinhuisje werd de geslachte
koe verder uitgebeend en het vleesch in kleine porties
verdeeld. Van hieruit werd het vleesch aan de gega
digden, welke zich op vooraf bepaalde dagen op het
erf verzamelden, verkocht
Toen de rechercheurs het erf betraden, hadden zich
daar reeds ongeveer 10 koopers verzameld, waarvan
eer* deel zijn portie reeds in ontvangst had genomen.
Uiteraard werd ook dit vleesch in beslag genomen er
werd ook tegen dc koopers proces-verbaal opgemaakt
Een uitgebreid onderzoek in de woningen in de om
geving van het slachthuis ingesteld, leidde voorts tot
de inbeslagneming van een hoeveelheid tarwe, boter,
melk en room. welke eveneens gereed stond om in den
clandestienen handel te worden verkocht
De woning van den schillenboer bleek bovendien een
centrum te zijn van den clandestienen bandel in groen
ten. Hierbij waren diverse tuinders uit de omgevinj
betrokken. Vooral witlof was er in groote hoeveelheden
tegen veel te hooge prijzen verhandeld. In de avond
uren werden groote partijen groenten per kar en
paard uit den polder naar winkeliers in Amsterdam en
Haarlem overgebracht.
Het gelukte den rechercheurs, dank zij doortastend
optreden, nog dienzelfdcn avond een dergelijk trans
port aan te houden en een partij van 1700 kilogram
witlof in beslag te nemen. De diverse in beslag genomen
goederen, waaronder ook een tot tarwemolen ver
bouwde waschmachine. zijn na"ar Amsterdam overge
bracht.
Ten onrechte zich als
crisis-amhtenaar aangemeld
Wilde bij inwoonster van Haarlem
huiszoeking doen
Een 23-jarige koopman uit Hoemstede, die meen
de te weten, dat de bewoonster van een villa in
Haarlem-Zuid in haar woning een groote hoeveel
heid thee, koffie en andere levensmiddelen voor
radig had, heeft op ongewone wijze geprobeerd,
deze goederen in zijn bezit te krijgen. Hij begaf zich
daartoa met twee kennissen, die hij in een café had
ontmoet, naar genoemde villa, waar de koopman
zich uitgaf voor crisisambtenaar, die huiszoeking
kwam doen. Zij werden in de woning toegelaten,
doch daar wekte hun optreden wantrouwen, vooral
omdat de „crisis-ambtenaren" naar sterken drank,
riekten.
De bewoonster belde daarom de politie op. doch
voordat deze ter plaatse was. kregen de mannen
argwaan en namen de vlucht Ben hunner werd door
de politie in den tuin. waar hij zich had verscholen,
terug gevonden. De beide anderen waren verdwe
nen, doch zijn l^ter door de politie opgespoord. Te
gen den man, die zich als crisisambtenaar heeft uit
gegeven. wordt proces-verbaal opgemaakt.
Belangrijke aanhouding te Heemstede
In. 25 gemeenten oplichting gepleegd
Door de politie te Heemstede zijn aangehouden
K. P. en D. H. uit Amsterdam, die zich in ongeveer
25 gemeenten in de provincies Noord-Holland.
Zuid-Holland en Utrecht, hebben schuldig gemaakt
aan oplichting. Zij gaven zich uit voor colporteurs
van stoomerijen en ververijen. Door bovendien een
lagen prijs te noemen voor het reinigen van klee
ding, werd het afgeven aanlokkelijker gemaakt. Bij
onderzoek is gebleken dat deze colporteurs in geen
enkel dienstverband tot de door hen genoemde za
ken stonden.
Een groote hoeveelheid costuums, jassen, jurken
enz. is aan hen afgegeven. Zij hebben deze kleeding
stukkeh vermoedelijk verkocht aan bezoekers van
markten te Leiden, Purmerend. Alkmaar en Zaan
dam. Naar deze kleeding wordt thans dobr de po
litie gezocht. Aan hen, die vermoeden eveneens te
zijn bedrogen, wordt geadviseerd zich tot de poli-
tie te wenden en aan de koopers van gebruikte
kleeding wordt aangeraden, de politie met het koo
pen er van in kennis te stellen.
Bakfietsen verduisterd en rijwielen
estolen
Hoofdzakelijk om de banden te doen
De recherche te Haarlem heeft een 18-jarlgen los-
werkman aangehouden, die bekende twee door hem
gehuurde bakfietsen te hebben verduisterd en twee
rijwielen te hebben gestolen. De bakfietsen heeft hij
ontdaan van de banden, welke hij heeft verkocht in
Heemstede en Bloemendaal, achtergelaten. Een van de
gestolen rijwielen heeft hij eveneens verkocht; het
andere, gestolen rijwiel heeft hij in den Burgwal ge
gooid. na de banden eraf te hebben gehaald cn te heb
ben verkocht. De man is aan de Justitie overgeleverd.
Duitschland strijdt voor Europa.
Opnieuw vergeefsche bolsjewis
tische aanvallen op Kertsj.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 17 Maart
(DNB) Het opperbevel der weermacht maakt be
kend:
Op het schiereiland Kertsj zijn nieuwe aanvallen
van den vijand te pletter geloopen óp 'dc Duitsch-
Roemeensche stellingen. Nog 33 vijandelijke tanks
werden stukgeschptcn. Op sommige plekken kwam
het tot een verbitterd handgemeen.
Aan de rest van het Oostelijk front leed de tegen
stander bij de herhaling van zijn aanvallen zonder
succes zware, bloedige verliezen. Concentraties cn
bewegingen van vijandelijke strijdkrachten werden
doeltreffend onder vuur genomen. Batterijen ver
dragend geschut beschoten voor den oorlog belang
rijke doelen te Leningrad met succes. Aan het front
in Lapland waren stormaanvallen van Duitsche
bergjagers succesvol.
De luchtmacht heeft met sterke formaties ge
vechtsvliegtuigen en jagers in voortdurenden aan
val geconcentreerde en aanvallende sovjet-troepen
uiteengedreven, schoot bezette plaatsen in brand
en stremde ravitailleeringswegen van den vijand.
Tegen vier eigen verliezen werden zeventig vijande
lijke vliegtuigen in luchtgevechten of op den grond
vernield.
In Noord-Afrika sloegen Duitsche cn" Italiaansche
verkennersformaties vijandelijke strijdkrachten te
rug, namen een aantal soldaten gevangen en maak
ten buit of vernietigden elf stukken geschut.
Tijdens de gevechten van 14 Maart heeft onder
officier Gauger van een regiment luchtdoelartille
rie negen aanvallende tanks van uiterst geringen
hfstand kapotgeschoten.
3de Paedagogisch Concert
Hoofdnummer: Beethoven's 5de Symphonie. Ma-
rinus Adam zeide, tot dusver den symphonischen
vorm op de paedag. concerten vermeden te hebben,
wijl die vorm de meeste moeilijkheden oplevert. Nu
deze echter aan de beurt kwam. had hij Beethoven's
Vijfde gekozen, een stuk, zóó populair, dat 'ieder
een het hoofdthema kent en vaak op straat hoort Dit
thema bestaat slechts uit vier noten, waarvan 3 ge
lijke, zeide Adam, en de Vijfde is een voorbeeld
van de genialiteit waarmee Beethoven zijn werken
uit de eenvoudigste gegevens heeft opgebouwd.
Adam wees op de populariteit (in goeden zin) van
Beethoven's werken op 't feit dat cyclistische uitvoe
ringen daarmee immer groote scharen muzieklief
hebbers trekken.
Adam gaf vervolgens een overzicht van
den hoofdvorm, dien het eerste en het vierde hoofd
deel der 5de Symphonie bezitten. Als gewoonlijk
staafde hij zijn beweringen door klinkende voor
beelden. Hij behandelde de deelen dezer Sympho
nie afzonderlijk en liet ze onmiddellijk daarna
spelen, het Scherzo en de Finale, die in elkaar
overgaan, natuurlijk te zamen.
Deze wiize van behandeling leverde wel het voor
deel op, aat de uitlegging telkens nog versch in
het geheugen der hoorders lagen; anderzijds ver
brokkelde ze het totale werk min of meer. een be
zwaar, dat natuurlijk bij latere uitvoeringen waar-
de paedag. concerten voorbereiden vervalt.
Den vorm van het Andante beschouwde de diri
gent als een reeks van vrije variaties, waarin dan
het begin- of hoofdthêma reeds een variatie zou
zijn van een even later optredend thema. Ik meen
dit te mogen betwijfelen: slechts het rythme van
de opmarseh is hetzelfde, maar noch de melodische
lijnen noch de harmonische bases van beide laten
zich in overeenstem imng brengen.
Bij de bespreking der finale wees Adam o.a.
op de instrumentatie, die piccolo, contrafagot en
trombones bij de in de andere symphonieën (be
halve de 9de) gebruikte omvat.
Na "de pauze werd een werk van geheel anderen
aard uitgevoerd: de Fantaisie sur 2 airs populaires
angevins, van den jong gestorven Belgischen
componist G. Lekeu. Voor een paedag. concert leek
me dit door zijn onoverzichtelijke structuur minder
;eschikt; de korte toelichtingen van Adam konden
jie met'begrijpelijk-maken. Van de mooie orkestra
tie echter hebben de hoorders ten volle kimnen
genieten.
De vertolkingen door het orkest waren zeer goed.
K. DE JONG.
TENTOONSTELLING
van grafisch werk door Kuno Brinks en
schilderiien door Jan Visser, in dc kunst-
zalen Lcffelaar.
Een vijftigtal graphische werken door Kuno Brinks,
den tegenwoordlgen lector voor prentkunst aan de
Rijksakademie en als zoodanig opvolger van kunste
naars als Aarts en Dupont, geven den bezoeker een
zeer completen en gunstigen indruk van de veelzijdige
begaafdheid van den nog jongen kunstenaar, prijswin
naar van den Prix de Rome van een tiental jaren ge
leden. Zoowel voor de straffe, zich niet gemakkelijk
tot correctie leenende gravure als voor de meer speel-
sche, eleganter etstechniek bezit Brinks, zoowel het
vereischte werkmanschap als een lenig aanpassings
vermogen waardoor beide, gravures en etsen, als kun
dige arbeid te waardeeren zijn en vaak groote charme
hebben. De groote meesters der grafiek hebben Brinks
natuurlijk niet onberoerd gelaten, de gevarieerdheid
van zijn voorkeur is een uiting te meer van de buig
zaamheid van zijn geest die hem vermoedelijk ook een
goed docent zal doen zijn. Rembrandt's prachtige kleine
ïandschapsetsje zullen hom zonder twijfel geboeid
hebben en ook het mooie droogc naaldetsje (no. 18)
is. met andere, daar een voorbeeld vtyi. Een kleine
gravure en een etsje „Zeeland" getiteld, die hier vlak
bij elkaar hangen (nos. 16 en 17) getuigen van Brinks
veelkantigheid. Ook Bauer's licht neergeschreven ets-
lijn heeft hem bekoord in een Fantasia en Don
Quichotte II vindt men er een bewijs van (nos. 46 en
39) en de zoo gedecideerde lijn van een Méryon, die
vooral de Engelsche moderne grafiek sterk heeft be
ïnvloed zou men hier in de mooi strakke ets van de
Pont Marie (no. 28) kunnen terugvinden De prent
kunstliefhebber 2al hier van menig mooi blad kunnen
genieten waarop door een zorgvuldigen druk. vooral bij
een aantal etsen, die fiuweelige zwarten bereikt zijn
die een lust voor het daarvoor gevoelige oog zijn.
Noemen wij daartoe ten slotte die van acn Spaarn-
dammerdijk. de kleine Poema's, den Leeuw, dc aardige
Midi terwijl men hier ook de van vroeEer reeds be
kende gravures als het portret van Prof. Zeeman, den
grooten Don Quichotte. den Petrus e.a. met belangstel
ling zal terugzien. Zijn vlotte kundigheid doet Brinks
voor de hedendaagsche grafiek een aanwinst zijn.
Op dc bovenzaal exposeert de Haarlemsche schilder
Jan Visser een groote verzameling schilderijen en
afzonderlijk gerangschikt tal zijner hthos. Over zijn
kunst is op deze plaats'meermalen met waardeering
geschreven en tot eenig niéuw inzicht heeft deze groe-
peering ons niet gebracht. Zoo een zekere opdrijving
van de kleurigheid in het werk van den laatst en tijd is.
zou men kunnen meenen dat de distinctie, die soms in
eenvoudiger harmonie te waardeeren viel. wel eens
gevaar kon loopen, distinctie, die wij opnieuw mochten
aanwijzen in de beide sneeuwtuintjes (nos. 19 en 21)
en eenige der hier getoonde zeegezichten cn bloem
stukken Jan Visser's werk komt immer beter tot zijn
recht in een selecte groep dart* in overvloedige uit
stalling, zoo althans was mijn indruk ditmaal,
J. H. DE BOIS.
Het Openbaar L. O. te Haarlem
Bijzonderheden uit het jaarverslag
In het dezer dagen verschenen jaarverslag over den
toestand van het Lager Onderwijs te Haarlem worden
bijzonderheden medegedeeld over het aantal leerlin
gen, de bezetting der eerste klassen, het schoolverzuim
en het sparen!
De 33 openbare scholen werden bezocht door 7015
leerlingen. De meeste scholen haddeg tusschen de 200
en 300 leerlingen. Het kleinste aantal leerlingen had
de Montessorischool in de Bakkerstraat, namelijk 96. Het
hoogterecord stond op naam van de school voor u.l.o.
letter B aan het Junoplantsoen met 344 kinderen.
Dc scholen voor buitengewoon l.o. niet meegerekend
varieerde het aantal leerlingen in de eerste klasse
van 11 op de Montessorischool tot 104 op de u.l.o. letter
B. welk laatste aantal natuurlijk over verschillende
lokalen verdeeld moest worden. De aanmelding voor
de le klassen op de andere u.l.o scholen was ook hoog,
letter A 71 cn letter C 65.
Het percentage schoolverzuim was sterk uiteenloo
pend. Het liep van 0.54*Vo op dc Prinsenschool in de
Soendastraat tot 7.52'/» op dc Lorentzschool op het
Leidscheplein.
Van do 33 scholen werd er op 14 scholen door de
leerlingen gespaard. Het grootst was het aantal spaar
ders op de Teylerschool in de Ilaarlemmerliedestraat,
waar 178 kinderen tezamen f 300 spaarden, 101 kinde
ren op de Van Zeggelenschool in de Allard Plerson-
school brachten het zelfs tot f 442. Op de Mr. A. Bruch-
school (Noormaniïenstraat) was slechts één spaarder,
die f 0.80 bijeenzamelde.
Gemiddeld werd het meest gespaard op de J. P Coen-
school (Gijsbr. van Acirctclstraat). waar 44 kinderen
het tot f 240 brachten, de Fuhropschool (Overtonstraat)
die met 46 spaarders het zelfs tot f 280.98 bracht, en
de Linschotenschool (Linschoterstraal) met ?5 spaar
ders tot f 180.
Op bijna alle scholen werden schoólvergaderingcn en
ouderavonden gehouden. Dc Spaarneschool te Spaarn-
dam hield zelfs 10 schoolvergaderingen. Het aantal
ouderavonden wisselde van 1 tot 3.
Door 15 scholen werd oen tentoonstelling van het
werk der leerlingen gehouden.
57 kinderen kregen spraakles en 102 heilgymnastiek.
Exlra kousen in bijzondere gevallen
De Secretaris-genera <i 1 van het departement
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart maakt be
kend, dat de distributiediensten aan personen, die
in bijzondere gevallen in aanmerking kömen
voor de verstrekking van kousen boven het aantal,
dat op de texlielk^art verkrijgbaar is. op aanvrage
speciale G-punten en kousenmachtigingen zullen
uitreiken. Er worden twee soorten kousenmach
tigingen verstrekt, één voor personen van drie
jaar en ouder (met zwarten opdruk) en één voor
kinderen beneden den leeftijd van drie jaar (met
rooden opdruk).
Op deze kousenmachtiging staat het aantal kou
sen vermeld, dat op de machtiging mag worden ge
kocht. De winkelier dient naast de machtiging ech
ter tevens het vereischte aantal punten in ontvangst
te nemen.
Voor bijzonderheden betreffende de opzen
ding der kousenmachtiging, worden handelaren ver
wezen naar de in de bladen op te nemen desbetref
fende officieele publicatie.
De prijzen van brandhout
Inspecteur voor de prijsbeheersching
straft prijsopdrijvers
AMSTERDAM. 17 Maart. In de maand Fe
bruari is door de plaatselijke pplitie-instanties en
den opsporingsdienst voor de Prijsbeheersching in
Noord-Holland een contröle gehouden op c
van brandhout, daar met dit artikel tal van over
tredingen der prijsvoorschriften werden gepleegd. De
Inspecteur voor de Prijsbeheersching te Amsterdam
heeft thans in een achttal gevallen van overtreding
te Amsterdam en Haarlem geconstateerd, beslis
singen genomen.
De groèntenhandelaar J. J. B. te Haarlem, de
aardappelhandelaar J. B. te Haarlem, de handelaar
in tweedehandsch goederen R. J. J. te Haarlem, de
brandstoffenhandelaar L. C. B. te Amsterdam, de
N.V. Brandstoffenhandel v.h. v. O. te Amsterdam,
de brandstoffenhandelaar J. V. te Amsterdam, de
brandstoffenhandelaar H. C. L. te Amsterdam en
de koopman in brandhout C. G. S. zijn veroordeeld
tot boeten varieerende tusschen f 30 en f 400, ter
wijl in vrijwel alle gevallen dc voorraad brandhout
verbeurd werd verklaard.
INSPECTEUR VOOR DE PRIJSBEHEERSCHING
TREFT SCHIKKING VAN f 125.000.
's-GRAVENHAGE. 18 Maart. Sedert Januari
bestaat voor overtreders van prijsvoorschriften, de
mogelijkheid tot het treffen van. een schikking met
den inspecteur voor de prijsbeheersching. Hiermedo
wordt o.m. bereikt, dat de somtijds langdurige en
kostbare procedure waarvan dè veroordeelde de
kosten draagt, achterwege blijft. Déze figuur is ook
"uit het gewone strafrecht bekend en wordt voor
lichte overtredingen zeer veel toegepast. Uiteraard
komen lang niet alle vormen van overtreding der
prijsvoorschriften in aanmerking voor een schik
king. In vele gevallen zal de inspecteur gezien
den ernst der overtreding een'veroordeeling nood
zakelijk achten.
Dat het treffen van een schikking zich echter niet"
uitsluitend bepaalt tot onbelangrijke zaken, bewijst
een schikking getroffen door den inspecteur voor
de prijsbeheersching te Amsterdam, waarbij de
verdachte gelegenheid kreeg tuchtrechtelijke ver
oordeeling te voorkomen door betaling van een be
drag van f 125.000.
Het geval gaf, ofschoon een zeer groote winst ten
onrechte was genoten, door zijn bijzonderen aard
aanleiding tot afdoening zonder tuchtrechtelijke ver-
oordeelmg, daar dc maatschappelijke schade, door
de te hooge prijsberekening aangericht, wegens
het betrekkelijke luxe-karakter der goederen van
tamelijk geringen omvang was.
SPOORWEGONGELUK.
FERWERD, 18 Maart. Maandagmiddag half
drie had op het stationsemplacement alhier, een
vrij ernstig spoorwegongeluk plaats. Door den ver
keerden wisselstand reeas een van Leeuwarden ko
mende goederentrein op eenige stilstaande wagons.
De locomotief, een bagagewagen en een waterwa
gen. werden ernstig beschadigd. Een goederen*.--
gen ontspoorde. De materieele schade is vrij
groot. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.