Haarlem's Dagblad
Spoedig aanval op Australië?
5?o JAARGANG No. 18020 x
Uitgave Lonrens Coster, My. v. Courant-Uitgaven en Aigem.
prukkerü N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bük. Soenda-
plelD 37. Postgiro 38810. Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Telef.
plrectie 13082, Hoofdred. 15054. Redactie 10600. DrukkerU 10132,
Administratie 10724, 14825. SoendaplelD 12230.
Olrecteur: P. tv. PEEREBOOM
JOENSDAÖ 18 MAAW #42
Abonnement per weck 0,26. per maand 1,15, per kwartaal
ƒ3,42, franco per post ƒ3,73, losse nummers 6 cent. Adverten-
tiën: 1—5 regels 2,10 elke regel meer 0,42. Reclames 0,7!
per regel. Contracttarlevcn op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4
regels 0,72, elke regel meer 0,18. Groentjes 1—3 regels 38
cent, elke regel meer 12 cent bil contante betaling.
Japansche Trpnsportvloot ten Westen
van het werelddeel gesignaleerd
Generaal Mac Arthur in Australië
BERN, 17 Maart (D.N.B.) Exchange Telegraph
meldt uit Melbourne, dat naar Britsche meening de
„slag om Australië" thans verwacht kan worden. De
groote Japansche transportvloot, die de operaties tegen
Java heeft volbracht, is, naar het Engelsche agent
schap beweert. Maandagavond waargenomen ten Wes
ten van de Australische kust. De Australische lucht
macht levert sindsdien ononderbroken strijd. De Ja
pansche, vlootformatie bestaat uit verscheidene krui
sers en vliegtuigmoederschepen, alsmede uit veertig
tot vijftig torpedojagers.
Op de Japansche steunpunten op Nieuw-Guinea zijn
bovendien zeer aanzienlijke versterkingen voor de
luchtmacht aangekomen. Dit is ongetwijfeld een tee-
ken voor aanstaande groote luchtoperaties, die steeds
vooraf zijn gegaan aan Japansche vlootacties. De
Australische luchtmacht heeft vooral zeer snel en
daarbij voldoende versterkingen noodig.
De leider van de Amerikaansche missie, die de le
veranties aan Australië in het kader van de leen- en
pachtwet zal organiseeren, Wassermann, is, naar uit
Canberra gemeld wordt, benoemd tot lid van den
Australischen voorzieningsraad (supply council), waar
van tot dusver geen buitenlander deel uitmaakte. In
Australische kringen te Sjanghai merkt men op, dat
deze benoeming een bewijs is van de toenemende af
hankelijkheid van Australië van de Ver. Staten.
Te Londen wordt, naar de Britsche berichtendienst
meldt, van toonaangevende zijde medegedeeld, dat de
Australische minister van bujtenlandsche zaken. dr.
Evatt tijdens zijn verblijf te Londen Australië in het
Britsche oorlogskabinet en in den oorlogsraad voor
den Stillen Oceaan zal vertegenwoordigen.
ARTIKEL IN DE TIMES.
De Londensche vertegenwoordiger van „Svenska
Dagbladet" wijst op grond van uitlatingen van den
militairen medewerker van de „Times" in een artikel
van Dinsdag erop, dat het grootste gevaar voor
Australië gelegen is in een doordringen der Japanners
tot de eilandengroepen van de Stille Zuidzee, met het
doel de vitale toevoerwegen van Amerika uit af te
snijden. Een dergelijk oprukken is gevaarlijker dan een
directe poging tot invasie van het Noorden uit. In
dien het den Japanners gelukt van de reeds in hun
bezit zijnde steunpunten uit de Salomons-eilanden,
de Nieuwe-Hebriden, Nieuw-Caledonië en de Fjdsji-
eilanden in hun bezit te krijgen, zoo schrijft de boven
genoemde Britsche militaire deskundige, dan zou
Australië zoowel van het Oosten als van het Westen
uit geïsoleerd zijn, en dan zou een invasie ongetwij
feld snel volgen. De betrekkelijke kalmte aan het
Australische Noordelijke front behoeft daarom niet
noodzakelijk een goed teeken te zijn. Door de zware
verliezen, die de zeestrijdkrachten der geallieerden
bij Java hebben geleden, hebben de Japanners nog on
beperkter dan ooit tevoren de heerschappij en bewe
gingsvrijheid in de wateren ten Noorden en Noord-
Oosten van Australië.
GENERAAL MAC ARTHUR IN AUSTRALIë.
STOCKHOLM, 17 Maart (D.N.B.) Volgens een be
richt van Associated Press is generaal Mac Arthur
Aan liet Oostfront. Kon verdekt opgesteld stuk
pantserafwecrgescliiit gereed om onmiddellijk in wer
king te treden. P.K. Kraaysvanger-Pax Holland-rii
Sovjet-aanvallen in den centralen
sector afgeslagen
Zware verliezen der bolsjewisten
BERLIJN, 17 Maart (D.N.B.) Naar het opperbe
vel der weermacht mededeelt, hebben Duitsche troe
pen in den centralen sector van het Oostelijk front
sterke vijandelijke strijdkrachten verslagen, die poog
den door de Duitsche stellingen te breken. De her
haalde hevige bolsjewistische aanvallen werden met,
zware verliezen voor den vijand afgeslagen. Een ster
ke gevechtsgroep van den tegenstander werd inge
sloten en vernietigd. Tijdens een hevigen sneeuw
storm en bij een koude van ongeveer 45 graden wer
den twee divisies infanterie en vier divisies cavalerie
op zoodanige wijze afgeslagen, dat zij moesten terug
trekken. De tegenstander verloor meer dan 10.000 doo-
den, terwijl meer dan 2000 gevangenen in Duitsche
handen vielen. 133 stukken geschut en een groot aan
tal lichte en zware infanteriewapens werden buit ge
maakt.
Verder wordt door het D.N.B. uit Berlijn meege
deeld, dat de bolsjewisten gisteren hevige aanvallen
hebben gedaan op de stellingen van de Duitsche di
visie ten Noord-Oosten van Orel. In weerwil van koude
en sneeuwjacht werden al deze aanvallen afgeslagen
met zware verliezen voor de bolsjewisten.
Nog grootere verliezen leden de sovjettroepen bij
hun aanvallen op de stellingen van een Duitsch le
gerkorps aan het Centrale front. Van 5 tot 12 Maart
Werden al hun aanvallen verijdeld Nergens konden zij
de Duitsche stellingen binnendringen. In deze week
verloren zij 5000 man aan dooden en honderden aan
gevangenen. Voorts werden 32 pantserwagens vernield
Gf buitgemaakt.
Duitsche jagers hebben gisteren 60 sovjetvliegtuigen
neergeschoten.
BOMMEN OP TURKSCH GEBIED.
Te Ankara is offcieel meegedeeld:
In den nacht van 15 op 16 Maart hebben drie vlieg
tuigen van onbekende nationaliteit boven de stad Milas
In Zuid-West Anatolië 17 bommen geworpen, na eerst
landingsparachutes te hebben uitgelaten. Ook schoten
zij met hun mitrailleurs op de stad. Twee personen zijn
gedood en één werd gewond. Aan eenige huizen ont
stond schade.
Men vermoed, dat het hier Engelsche vliegtuigen be
treft, afkomstig van Cyprus. Waarschijnlijk hebben de
vliegers zich vergist en meenden op dat oogenblik te
zijn boven Rhodos of een ander eiland van de Dode-
kanesus.
VERDUISTEREN van iws tot w
Maan 19 Maart op 9.02, onder 22.43
benoemd tot opperbevelhebber in Australië. Naar
Associated Press verder meldt, heeft het ministerie
van Oorlog der Vereenigde Staten medegedeeld, dat
generaal Mac Arthur, die tot nu toe het bevel over
de Amerikaansche strijdkrachten op Luzon voerde, in
Australië is aangekomen, om aldaar het opperbevel
over de Amerikaansche strijdkrachten over te nemen.
Het ministerie verklaarde verder, dat om deze benoe
ming door de Australische regeering was verzocht en
dat Roosevelt den 22sten Februari Mac Arthur het
bevel had gegeven zijn hoofdkwartier van de Philip-
pijnen naar Australië te verplaatsen.
President Roosevelt heeft volgens den Britschen
Nieuwsdienst Dinsdag op de persconferentie verklaard,
dat het Zuidwesten van de Stille Zuidzee.^waar Mac
Arthur het opperbevel heeft gekregen, het geheele ge
bied ten Oosten van Singapore omvat. Roosevelt was
de opvatting toegedaan, dat Mac Arthur hier nuttiger
zal zijn dan als hij op de Philippijnen was gebleven.
Natuurlijk gaat de strijd daar voort, aldus Roosevelt.
Generaal-majoor Wainwright is als opvolger van Mac
Arthur benoemd tot opperbevelhebber der Amerikaan
sche troepen op het schiereiland Balanga.
TOKIO, 18 Maart (D.N.B.) Het keizerlijke hoofd
kwartier deelt mede. dat vliegtuigen van de Japansche
marine op 13 Maart tijdens een aanval »p Port Moresby
II vijandelijke vliegtuigen hebben vernield. Japansche
bommenwerpers hgbben dienzqjfden dag hevige aan
vallen gedaan op de belangrijke vijandelijke bases op
de Salomons-qjlanden, het eiland Wanawana en op de
Florida-eilanden. Bommenwerpers van de Japansche
marine hebben op 14 Maart een verrassenden aanval
gedaan op het eiland Horn in de Torres Straat, waar
14 vijandelijke vliegtuigen werden neergeschoten of
vernield.
De Japansche opmarsch op Sumatra
Balige aan den Zuidelijken oever van het
Toba-meer bezet
TOKIO, 17 Maart (D.N.B.) Naar de Tokio
Asahi S.umboen meldt, hebben de in Noord-Suma-
tra opereerende Japansche strijdkrachten op 14
Maart om 14.00 uur de strategisch belangrijke stad
Balige, aan den Zuidelijken oever van het Tobameer
bezet, nadat zij sedert haar landing in de buurt van
Laboehanroekoe meer dan 130 kilometer naar het
Westen waren opgerukt. Bij hun opmarsch ontmoet
ten de Japansche strijdkrachten vijandelijke af-
deelingen ter sterkte van enkele honderden "mannen
die door lichte pantserwagens werden ondersteund.
Andere Japansche strijdkrachten, die langs de kust
lijn van Koetaradja naar het Zuid-Oosten opruk
ken. hebben op 13 Maart Sigli aan de Noord-Oos
telijke kust van Sumatra bezet.
Naar thans bovendien bekend wordt, bevinden
zich onder de buit, die de Japansche strijdkrach
ten op het eiland Weh hebben behaald, 4 benzine
tanks, 10 kolendepots. 7 stukken zwaar geschut en
een scheepswerf.
De bedreiging van Britscli-Indië
Poging den Japanners den weg naar
Bengalen te versperren
GENEVE, 17 Maart (D.N.B.) Naar via New-
York uit Calcutta gemeld wordt, tracht het Britsche
opperbevel in Noord Birma een nieuw front te
vormen om dén Japanners den weg naar Bengalen
te versperren. Er wordt koortsachtig gewerkt, zoo
verklaart men, om alle voorbereidingen te treffen
teneinde het hoofd te kunnen bieden aan den ko
menden nieuwen' Japanschen aanval, die, naar men
te Londen betoogt-, voor het lot van Indië beslis
send zou kunnen worden.
Den Britschen Empire-troepen moet echter, zoo
verklaart men verder, nog èen adenipauze gegund
worden. Daarvoor stroomen echter thans in Noord-
Birma Chineesche „elite-troepen" tezamen om het
front aldaar te versterken. Daarom kan men te
Londen en te Washington vertrouwen, dat men
ditmaal werkelijk geen betere soldaten tegenover
Japan in het veld kan brengen.
EEN PLAN VAN STIRLING.
STOCKHOLM, 17 Maart (D.N.B.) Naar de Lon
densche correspondent van de Dagens Nyheter meldt,
verlangt de Amerikaansche admiraal Yates Stirling
een gemeenschappelijke Britsch-Amerikaansche actie
tot het vestigen van een lucht- en vlootbasis in Noor
wegen. Natuurlijk, zoo voegde de admiraal daaraan
toe, moet daartoe eerst met de Duitsche vloot afgere
kend worden.
CYCLOON IN DE VEREENIGDE STATEN.
GENèVE, 17 Maart (D.N.B.) In de Zuidelijke en de
Middenstaten van de Ver. Staten heeft gisteren een
cycloon gewoed, waardoor duizenden huizen vernield
zijn. Het aantal dooden bedraagt 132, het aantal ge
wonden 1000. De schade wordt op 3 millioen dollar
geraamd.
OVERSTROOMINGEN IN ROEMENIë.
BOEKAREST, 17 Maart (Stefani). Tengevolge van
het smelten van sneeuw hebben verscheidene rivie
ren in Roemenië hoog water Het peil van de Donau
staat twee meter boven het niveau, dat tot dusver als
de gevaarlijke limiet werd beschouwd. De uitzonder
lijke was heeft verscheidene overstroomingen veroor
zaakt. De stad Giurgiu. een belangrijke haven aan de
Donau, is overstroomd. Driekwart van de woonwijken
staat onder water. De bevolking heeft voor een groot
deel de stad moeten evacueeren
COMMUNISTISCH LEIDER OP MALAKKA
GEARRESTEERD.
TOKIO. 17 Maart (D.N.B.) Volgens de Tokio
Nitsji-Nitsji is op 8 Maart j.l. de voorzitter van de
communistische partij op Malakka, Hoeang Sjao Toeng,
gearresteerd. Het blad voegt hieraan toe, dat de com
munistische partij op Malakka ongeveer 2.000 leden
telde en door de Engelschen na den val van Singa
pore als „vijfde colonne" gebruikt werd. De arrestatie'
van Hoeang heeft voorts geleid tot het ontdekken van
communistische plannen, waaraan thans definitief een
eind gemaakt is.
VERKLARING VAN INEUNOE.
ISTANBOEL, 18 Maart (D.N.B.) De president van
Turkije, Ismet Ineunoe, die enkele dagen te Izmir
(Smyrna) heeft vertoefd, heeft zich voor zijn vertrek
in een rede tot de bevolking der stad gericht.
Met betrekking tot de buitenlandsche politiek zeide
de president, dat Turkije consequent de neutrale koers
blijft volgen. Het mag evenwel niets nalaten, wat voor
de verdediging nobdzakelijk is. Deze maatregelen, waar
voor de Turksche bevolking haar offers moet bren
gen, hebben eveneens ten doel. Turkije buiten den
oorlog te houden.
LUCHTALARM TE GIBRALTAR.
LALINEA, 18 Maart (Stefani). In den afgeloopen
nacht is te Gibraltar luchtalarm gemaakt. De batte-
rijeii luchtdoelgeschut traden in werking. Men weet
niet, of de vesting werd aangevallen dan wel of het
een valsch alarm was.
DISTRIBUTIE-OVERTREDINGEN.
Door de Haarlemsche politie is bekeurd een 27-
jarige bakker wegens het verkoopen en koopen van
kaas zonder geldige bonnen. Verder werd proces-ver-
baal opgemaakt tegen een 51-jarigen Haarlemmer, die
volle melk zonder bonnen had gekocht. Drie flesschen
met volle melk zijn in beslag genomen.
DIEFSTAL VAN STEENKOLEN
Een agent, die in de nabijheid van het goederen
station der N. S. te Haarlem surveilleerde, zgg man
nen, die een handkar beladen met steenkolen voort
duwden, doch op het zien van den agent de vlucht
namen. Deze wist een der mannen te grijpen; de
beide anderen zijn later door de recherche opge
spoord. Zij verklaarden, de steenkolen in de nabij
heid van de spoorbaan op den openbaren weg te
hebben gevonden.
Welke bonnen zijn thans geldig?
Brood of gebak
Van 15 tot cn met 21 Maart:
13A Brood 4 rants.
13B Brood rants.
13A Vleesch 1 rants. Vlcesch of
13B VI.waren rants vleeschwaren
13A Aardappelen la£ K.G. Aardappelen
13B Aardappelen K.G. Aardappelen
Van 22 Februari tot cn met 21 Maart:
213 Algemeen 1 K.G. Suiker
10C en 10D res. 50 gr. Cacao
214 Algemeen 250 gr. Koffiesurrogaat
215 500 gr. Jam
221-224 1 rants. Bloem brood of gebak
11D, 12D res. 250 gr. Rijst
225 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
226 250 gr. Gort of 250 gr. Aard-
appelnieelvlokken
227 100 gr. Vermicelli of maizena
216-220 100 gr. Kaas
10A-13A Melk I 3»/ï L. Melk
10B-13B Melk I 1^ L. Melk
Van 17 tot cu met 25 Maart:
13 Boter 125 gr. Boter of
100 gr. rundvet
Voorts:
Petroleum: Bon 15 Petroleum: 2 L. tot 31 Maart
1942. Bon 26. 2 L. tot 31 Maart.
Zeep Bon 228 Algemeen en Bon H Zeep der Zeep-
kaarten 1 rantsoen zeep. Bon H toiletzeep 75 gram
toiletzeep 80 pCt. t.m. 31 Maart. Bon L Textiel
(Mannen) 50 gram scheerzeep t.m. 30 April.
De geldigheidsduur van bon 211 Bonkaart Alge
meen en de met Zeep G gemerkte bon is verlengd
t.m. 31 Maart.
Brandstoffen: Bonnen 13 HK eit 17 HK en 09 van
de brandstoffenkaarten J en K 1 eenheid vaste
brandstoffen per bon. Bonnen 23 CV t.m. 28 CV en
29 t.m. 32 CV van de brandstoffenkaart L 1 een
heid vaste brandstof per bon. Bonnen brandstoffen
7de. 8e en 9e periode één eenheid per bon. Alles
geldig tot 15 April.
Voor de laatste collecte
een d b b e le gift
Uitreiking van zeepbonnen voor
bijzoijderen arbeid
De secretaris-generaal van het departement van
landbouw en visscherij maakt bekend, dat bij de plaat
selijke distributiediensten op nader te bepalen tijd
stippen in het tijdvak van 20 tot en met 31 Maart 1942.
de aanvraagformulieren voor extra rantsoenen zeep
kunnen worden afgehaald. De formulieren moeten
op een door den plaatselijken distributiedienst vast
te stellen datum ingeleverd worden.
Er zullen extra rantsoenen verstrekt worden voor
een periode van twee maanden, ingaande 1 April 1942,
aan melkers, aan personen, die zoogenaamden „vuïlen
arbeid" verrichten en aan bedrijven, waarin zooge
naamde „vuile arbeid" verricht wordt.
Gediplomeerde bakers, kraamverzorgsters enz. zul
len geen extra rantsoenen ontvangen, voor zoover zij
per 1 Februari j.l. voor een periode van 6 maanden
extra rantsoenen ontvangen hebben.
Aanwijzing van een bon voor
aardappelmeelvlokken
De secretaris-generaal van het departement van
landbouw en visscherij maakt bekend, dat tot en met
21 Maart a.s. de met „226" genummerde, voor gort
e.d. aangewezen bon van de bonkaart algemeen, tevens
recht geeft op het koopen van 250 gram aardappelmeel
vlokken. Hetzelfde geldt voor de na 21 Maart a.s. voor
gort e.d. aan te wijzen bonnen van genoemde kaart.
Aangezien tot dusver aardappelmeelvlokken slechts
verkrijgbaar waren op den havermoutbon, was het, nu
geen bon voor havermout is aangewezen, niet mogelijk
aardappelmeelvlokken te koopen. Door de aanwijzing
van den geldigen gortbon voor dit doel, wordt men
dus in de gelegenheid gesteld voornoemd artikel alsnog
te betrekken.
De aandacht wordt er op 'gevestigd, dat het hier
betreft het uitverkoopen van den nog bij den handel
aanwezige voorraden.
Uitreiking bonkaarten te Haarlem
Donderdag de letter V.
Voor de uitreiking van de nieuwe bonkaarten
is het morgen Donderdag de beurt aan de letter V.
Behalve de stamkaart dient ook het daarbij behoo-
rende inlegvel te worden medegebracht.
Uitgebreide clandestiene handel
opgespoord
Rollend steentje kan een lawine
ten gevolge hebben
AMSTERDAM, 17 Maart. De controles op de
groenten- en fruitprijzen te Amsterdam hebben al
vaker geleid tot verrassende ontdekkingen. Een ge
val, dat zich dezer dagen heeft voorgedaan, geeft ook
nu weer eens een zeer duidelijk beeld van den toestand
in dep clandestienen handel.
Rechercheurs van den opsporingsdienst voor de prijs-
beheersching zijn als gevolg van het constateeren van
een eenvoudige overtreding der prijsvoorschriften door
een groentenwinkelier een uitgebreid complot van
zwarte-handelaren in den Osdorper polder en in de
omgeving van Badhoevedorp op het spoor gekomen.
Nadat zij n.l. de overtreding hadden geconstateerd,
stelden zij een nader ondezoek in, waarbij bleek, dat
de groentenhandelaar bovendien in clandestien vleesch
handelde. De rechercheurs slaagden erin via den leve
rancier van den groentenhandelaar de clandestiene
slachterij op te sporen. Zij deden er een inval op een
dag, dat er wederom „verkooping" werd gehouden,
hetgeen brutaalweg op het erf van één der 4 hoofd
personen in deze zaak. een schillenboer en een vee
houder. gebeurde.
Inmiddels bleken controleurs van den C.C.C.D. in sa
menwerking met de marechaussee te Badhoevedorp
ook reeds een onderzoek tegen dezen schillenboer te
hebben ingesteld, zoodat de ambtenaren der verschil
lende instanties elkaar op de plaats van het misdrijf
ontmoetten en gezamenlijk het onderzoek voortzetten.
De ontdekkingen, welke zij in dezen polder deden,
tartten schier elke beschrijving. Iedere week werd er
door een combinatie van vier boeren een koe geslacht,
maar onder omstandigheden, welke een ieder die het
gezien heeft, den lust benemen ooit ook maar een onsje
van het vleesch te proeven. Hoelang reeds regelmatig
geslacht is in het intens smerig schuurtje, dat de
rechercheurs en ambtenaren als het slachthuis moesten,
definieeren, staat nog niet vast. Wel troffen zij er be
halve een groote hoeveelheid vleesch 6 huiden aan.
Toch mag aangenomen worden, dat er zich veel meer
in dat schuurtje heeft afgespeeld. Overal werden bloed
sporen en mest aangetroffen, de floer leek wel de
grond van een varkenskot, darmen en afval lagen her
en der verspreid.
In een nabij gelegen tuinhuisje werd de geslachte
koe verder uitgebeend en het vleesch in kleine porties
verdeeld. Van hieruit werd het vleesch aan de gega
digden, welke zich op vooraf bepaalde dagen op het
erf verzamelden, verkocht.
Toen de rechercheurs het erf betraden, hadden zich
daar reeds ongeveer 10 koopers verzameld, waarvan
een deel zijn portie reeds in ontvangst had genomen.
Uiteraard werd ook dit vleesch in beslag genomen en
werd ook tegen de koopers proces-verbaal opgemaakt
Een uitgebreid onderzoek in de woningen in de om
geving van het slachthuis ingesteld, leidde voorts tot
de inbeslagneming van een hoeveelheid tarwe, boter,
melk en room, welke eveneens gereed stond om in den
clandestienen handel te worden verkocht.
De woning van den schillenboer bleek bovendien een
centrum te zijn van den clandestienen handêl in groen
ten. Hierbij waren diverse tuinders uit de omgeving
betrokken. Vooral witlof was er in groote hoeveelheden
tegen veel te hooge prijzen verhandeld. In de avond
uren werden groote partijen groenten per kar en
paard uit den polder naar winkeliers in Amsterdam en
Haarlem overgebracht.
Het gelukte den rechercheurs, dank zij doortastend
optreden, nog dienzelfden avond een dergelijk trans
port aan te houden en een partij van 1700 kilogram
witlof in beslag te nemen. De diverse In beslag genomen
goederen, waaronder ook een tot tarwemolen ver
bouwde waschmachine, zijn naar Amsterdam overge
bracht.
Ten onrechte zich als
crisis-ambtenaar aangemeld
Wilde bij inwoonster van Haarlem
huiszoeking doen
Een 23-jarige koopman uit Heemstede, die meen
de te weten, dat de bewoonster van een villa in
Haarlem-Zuid in haar woning een groote hoeveel
heid thee, koffie en andere levensmiddelen voor
radig had, heeft op ongewone wijze geprobeerd,
deze goederen in zijn bezit te krijgen. Hij begaf zich
daartoe met twee kennissen, die hij in een café had
ontmoet, naar genoemde villa, waar de koopman
zich uitgaf voor crisisambtenaar, die huiszoeking
kwam doen. Zij werden in de woning toegelaten,
doch daar wekte hun optreden wantrouwen, vooral
omdat de „crisis-ambtenaren" naar sterken drank
riekten.
De bewoonster belde daarom de politie op, doch
voordat deze ter plaatse was, kregen de mannen
argwaan en namen de vluoht.Een hunner werd door
de politie in den tuin, waar hij zich had verscholen,
terug gevonden. De beide anderen waren verdwe
nen, doch zijn later door de politie opgespoord. Te
gen den man. die'zich als crisisambtenaar .heeft uit
gegeven. wordt proces-verbaal opgemaakt.
Belangrijke aanhouding te Heemstede
In 25 gemeenten oplichting gepleegd
Door de politie te^Heemstede zijn aangehouden
K. P. en D. H. uit Amsterdam, die zich in ongeveer
25 gemeenten in de provincies Noord-Holland.
Zuid-Holland en Utrecht, hebben schuldig gemaakt
aan oplichting. Zij gaven zich uit voor colporteurs
van stoomerijen en ververijen. Door bovendien een
lagen prijs te noemen voor het reinigen vdn klee
ding. werd het afgeven aanlokkelijker gemaakt. Bij
onderzoek is gebleken dat deze colporteurs in geen
enkel dienstverband tot de door hen genoemde za
ken stonden.
Een groote hoeveelheid costuums. jassen, jurken
enz. is aan hen afgegeven. Zij hebben deze kleeding
stukken -vermoedelijk verkocht aan bezoekers van
markten te Leiden, Pui-merend. Alkmaar en Zaan
dam. Naar deze kleeding wordt thans door de po
litie gezocht. Aan hen, die vermoeden eveneens te
zijn bedrogen, wordt geadviseerd zich tot de poli
tie te wenden en aan de koopers van gebruikte
kleeding wordt aangeraden, de politie met het koo
pen er van in kennis te stellen.
Bakfietsen verduisterd en rijwielen
gestolen
Hoofdzakelijk om de banden te doen
De recherche te Haarlem heeft een 18-jarigen los-
werkman aangehouden, die bekende twee door hem
gehuurde bakfietsen te hebben verduisterd en twee
rijwielen te hebben gestolen. De bakfietsen heeft hij
ontdaan van de banden, welke hij heeft verkocht in
Heemstede en Bloemendaal, achtergelaten. Een van de
gestolen rijwielen heeft hij eveneens verkocht; het
andere gestolen rijwiel heeft hij in den Burgwal ge
gooid, na de banden eraf te hebben gehaald en te heb
ben verkocht. De man is aan de Justitie overgele-^erc.
3de Paedagogisch. Concert
Hoofdnummer: Beethoven's 5de Symphonie. Ma-
rinus Adam zeide, tot dusver den symphonischen
vorm op de paedag. concerten vermeden te hebben,
wijl die vorm de meeste moeilijkheden oplevert. Nu
deze echter aan de beurt kwam, had hij Beethoven's
Vijfde gekozen, een stuk, populair, dat ieder
een het hoofdthema kent en vaak op straat hoort. Dit
thema bestaat slechts uit vier noten, waarvan 3 ge
lijke, zeide Adam, en de Vijfde is een voorbeeld
van de genialiteit waarmee Beethoven zijn werken
uit de eenvoudigste gegevens heeft opgebouwd.
Adam wees op de populariteit (in goeden zin) van
Beethoven's werken op 't feit dat cyclistische uitvoe
ringen daarmee immer groote scharen muzieklief
hebbers trekken.
Adam gaf vervolgens een overzicht van
den hoofdvorm, dien het eerste en het vierde hoofd
deel der 5de Symphonie bezitten. Als gewoonlijk
staafde hij zijn beweringen door klinkende voor
beelden. Hij behandelde ae deelen dezer Sympho
nie afzonderlijk en liet ze onmiddellijk daarna
spelen, het Scherzo en de Finaje, die in elkaar
overgaan, natuurlijk te zamen.
Deze wijze van behandeling leverde wel het voor
deel op. dat de uitlegging telkens nog versch in
het geneugen der hoorders lagen: anderzijds ver
brokkelde ze het totale werk min of meer, een be
zwaar, dat natuurlijk bij latere uitvoeringen waar
op de paedag. concerten voorbereiden vervalt.
Den vorm van het Andante beschouwde de diri
gent als een reeks van vrije variaties, waarin dan
het begin- of hoofdthema reeds een variatie zou
zijn van een even later optredend thema. Ik meen
dit te mogen betwijfelen: slechts het rythme van
de opmarsch is hetzelfde, maar noch de melodische
lijnen noch de harmonische bases van beide laten
zich in overeenstemming brengen.
Bij de bespreking der finale wees Adam o.a.
op de instrumentatie, die piccolo, contrafagot en
trombones bij de in de andere symphonieën (be
halve de 9de) gebrui' te omvat.
Na de pauze werd een werk van geheel anderen
aard uitgevoerd: de Fantaisie sur 2 airs populaïres
angevins, van den jong gestorven Belgischen
componist G. Lekeu. Voor een paedag. concert leek
me dit door zijn onoverzichtelijke structuur minder
geschikt; de korte toelichtingen van Adam konden
die niet begrijpelijk maken. Van de mooie orkestra
tie echter hebben de hoorders ten volle kunnen
genieten.
De vertolkingen door het orkest waren zeer goed.
K. DE JONG.
TENTOONSTELLING
van grafisch werk door Kuno Brinks en
schilderijen door Jan Visser, in dc kunst-
zalen Leffelaar.
Een vijftigtal graphische werken door Kuno Brinks,
den tegenwoordigen lector voor prentkunst aan de
Rijksakademle en als zoodanig opvolger van kunste
naars als Aarts en Dupont, geven den bezoeker een
zeer completen en gunstigen indruk van de veelzijdige
begaafdheid van den nog jongen kunstenaar, prijswin
naar van den Prix de Rome van een tiental jaren ge
leden. Zoowel voor de straffe, zich niet gemakkelijk
tot correctie leenende gravure als voor de meer speel-
sche, eleganter etstechniek bezit Brinks, zoowel het
vereisehte werkmanschap als een lenig aanpassings
vermogen waardoor beide, gravures en etsen, als kun
dige arbeid »e waardeeren zijn en vaak groote charme
hebben. De groote meesters der grafiek hebben Brinks
natuurlijk niet onberoerd gelaten, de gevarieerdheid
van zijn voorkeur is een uiting te meer van de buig
zaamheid van zijn geest dié hem vermoedelijk ook een
goed docent zal doen zijn. Rembrandt's prachtige kleine
landschapsetsje zullen hem zonder twijfel geboeid
hebben en ook het mooie drooge naaldetsje (no. 18)
is, met andere, daar een voorbeeld van. Een kleine
gravure en een etsje „Zeeland" getiteld, die hier vlak
bij elkaar hangen (nos..l6 en 17) getuigen van Brinks
veelkantigheid. Ook Bauer's licht neergeschreven ets-
lijn heeft hem bekoord in een Fantasia en Don
Quichotte II vindt men er een bewijs van (nos. 46 en
39) en de zoo gedecideerde lijn van een Méryon, die
vooral de Engelsche moderne grafiek sterk heeft be
ïnvloed zou men hier in de mooi strakke ets van de
Pont Marie (no. 28) kunnen terugvinden. De prent
kunstliefhebber zal hier van menig mooi blad kunnen
genieten waarop door een zorgvuldigen druk. vooral bij
een aqptal etsen, die fluweelige zwarten bereikt zijn.
die een lust voor het daarvoor gevoelige oog zijn.
Noemen wij daartoe ten slotte die van den Spaarn-
dammerdijk. de kleine Poema's, den Leeuw, de aardige
Midi. terwijl men hier ook de van vroeger reeds be
kende gravures als het portret van Prof. Zeeman, den
grooten Don Quichotte. den Petrus c.a met belangstel
ling zal terugzien. Zijn vlotte kundigheid doet Brinks
voor de hedendaagsche grafiek een aanwinst zijn.
Op de bovenzaal exposeert de Haarlemsche schilder
Jan Visser een groote verzameling schilderijen en
afzonderlijk gerangschikt tal zijner lithos. Over zijn
kunst is op deze plaats meermalen met waardeering
geschreven en tot eenig nieuw inzicht heeft deze groe
peering ons niet gebracht. Zoo een zekere opdrijving
van de kleurigheid in het werk van den laatsten tijd is,
zou men kunnen meenen dat de distinctie, die soms in
eenvoudiger harmonie te waardeeren viel. wel eens
gevaar kon loopen, dfstinctie, die wij opnieuw mochten
aanwijzen in de beide sneeuwtuintjes (nos. 19 en 21)
en eenige der hier getoonde zeegezichten en bloem
stukken. Jan Visser's werk komt immer beter tot zijn
recht in een selecte groep dan in overvloedige uit
stalling, zoo althans was mijn indruk ditmaal.
J. H. DE BOIS.
Daitschland strijdt voor Europa
Opnieuw vergeefsche bolsjewis
tische aanvallen op Kertsj.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FilHRER. 17 Maart
(DNB) t— Het opperbevel der,weermacht maakt be
kend: i
Op het schiereiland Kertsj zijn nieuwe aanvallen
van den vijand te pletter geloopen op do Duitsch-
Roemeensche stellingen. Nog 33 vijandelijke tanks
werden stukgeschoten. Op sommige plekken kwam
het tot een verbitterd handgemeen.
Aan de rest van het Oostelijk front leed de tegen
stander bij de herhaling van zijn aapvallen zonder
succes zware, bloedige verliezen. Concentraties en
bewegingen van vijandelijke strijdkrachten werden
doeltreffend onder vuur genomen. Batterijen ver
dragend geschut beschoten voor den oorlog belang
rijke doelen te Leningrad met succes. Aan het front
in Lapland waren stormaanvallen van Duitsche
bergjagers succesvol.
De luchtmacht heeft met sterke formaties ge
vechtsvliegtuigen en jagers in voortdurenden aan
val geconcentreerde en aanvallende sovjet-troepen
uiteengedreven, schoot bezette plaatsen in brand
en stremde ravitallleeringswegen van den vijand.
Tegen vier eigen verliezen werden zeventig vijande
lijke vliegtuigen in luchtgevechten of op den grond
vernield.
In Noord-Afrika sloegen Duitsche en Italiaansche
verkennersformaties vijandelijke strijdkrachten te
rug, namen een aantal soldaten gevangen en maak
ten buit of vernietigden elf stukken geschut.
Tijdens de gevechten van 14 Maart heeft onder
officier Gauger van een regiment luchtdoelartille
rie negen aanvallende tanks van uiterst gcringen
afstand kapotgeschoten.
Het Openbaar L. O. te Haarlem
Bijzonderheden uit het jaarverslag
In het dezer dagen verschenen jaarverslag over den
toestand van het Lager Onderwijs te Haarlem worden
bijzonderheden medegedeeld over het aantal leerlin
gen, de bezetting der eerste klassen, het schoolverzuim
en het sparen.
De 33 openbare scholen -werden bezocht door 7015
leerlingen. De meeste scholen hadden tussehen de 200
en 300 leerlingen. Het kleinste aantal leerlingen had
de Montessorischool in de Bakkerstraat, namelijk 96. Het
hoogterecord stond op naam van dc school voor u.l.o.
letter B aan het Junoplantsoen met 344 kinderen.
De scholen voor buitengewoon l.o. niet meegerekend
varieerde het aantal leerlingen in de eerste klasse
van 11 op de Montessorischool tot 104 op de u.l.o. letter
B, welk. laatste aantal natuurlijk over verschillende
lokalen verdeeld moest worden De aanmelding voor
de le klassen op de andere u.l.o scholen was ook hoog,
letter A 71 en letter C 65.
Het percentage schoolverzuim was sterk uiteenloo
pend. Het liep van 0.54''* op de Prinsenschool in de
Soendaslraat tot 7.52,<l» op de Lorcntzschool op het
Leidseheplein.
Van de 33 scholen werd er op 14 scholen door de
leerlingen gespaard. Het grootst was het aantal spaar
ders op de Teylerschool in de Haarlemmerliodestraat,
waar'178 kinderen tezamen f 300 spaarden 101 kinde
ren op dé Van Zeggelenschool in de Allnrd Pierson-
school brachten het zelfs tot f 442. Op de Mr. A. Bruch-
sehool (Noormannenstraat) was slechts één .spaarder,
die f 0 80 bijeenzamelde.
Gemiddeld werd het meest gespaard op de J. P Coen-
sehool (Gijsbr. van Aemstelstraat), waar 44 vkinderen
het tot f 240 brachten, de Fuhropschool (Overtonstraat)
die met 46 spaarders het zelfs tot f 28098 bracht, en
de Linschotenschool (Linschotenstraat) met 25 spaar
ders tot f 180.
Op bijna alle scholen werden schoolvergaderingen en
ouderavonden gehouden. De Spaarneschool te Spaarn-
dam hield zelfs 10 schoolvergaderingen. Het aantal
ouderavonden wisselde van 1 tot 3.
Door -15 scholen werd een tentoonstelling van het
werk der leerlingen gehouden.
57 kinderen kregen spraakles cn 102 heilgymnastiek.
Extra kousen in bijzondere gevallen
De Secretaris-generaal van het departement
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart maakt be
kend. dat de distributiediensten aan personen, die
in bijzondere gevallen in aanmerking komen
voor de verst rekking van kousen boven het aantal,
dat op de textielkaart verkrijgbaar is, op aanvrage
speciale G-punten en kousenmachtigingen zullen
uitreiken. Er worden twee soorten kousenmach
tigingen verstrekt, één voor personen van drie
jaar en ouder (met zwarten opdruk) en één voor
kinderen beneden den leeftijd van drie jaar (met
rooden opdruk).
Op deze kousenmaehtiging staat het aantal kou
sen vermeld, dat op de machtigingjnag worden ge
kocht. De winkelier dient naast de machtiging ech
ter tevens het vereisehte aantal punten in ontvangst
te nemen.
Voor bijzonderheden betreffende de opzen
ding der kousenmachtiging, worden handelaren ver-:
wezen naar de in de bladen op te. nemen desbetref
fende officieele publicatie.
De prijzen van brandhout
Inspecteur voor de prijsbeheersching
straft prijsopdrijvers
AMSTERDAM. 17 Maart. In de maand Fe
bruari is door de plaatselijke politie-instanties en
den opsporingsdienst voor de Prijsbeheersching in
Noord-Holland een contróle gehouden op de
van brandhout, daar met dit artikel tal van over
tredingen der prijsvoorschriften werden gepleegd. De
Inspecteur voor de Prijsbeheersching te Amsterdam
heeft thans in een achttal gevallen van overtreding
te Amsterdam en Haarlem geconstateerd, beslis
singen genomen.
De groentenhandelaar J. J. B. te Haarlem, de
aardappelhandelaar J. B. te Haarlem, de handelaar
in tweedehandsch goederen R. J. J. te Haarlem, de
brandstoffenhandelaar L. C. B. te Amsterdam, de
N.V. Brandstoffenhandel v.h. v. O. te Amsterdam,
de brandstoffenhandelaar J.*V. te Amsterdam, de
brandstoffenhandelaar H. C. L. te Amsterdam en
de koopman in brandhout C. G. S. zijn veroordeeld
tot boeten varieerende tussehen f 30 en f 400. ter
wijl in vrijwel alle gevallen de voorraad brandhout
verbeurd werd verklaard.
INSPECTEUR VOOR DE PRIJSBEHEERSCHING
TREFT SCHIKKING VAN f 125.000.
's-GRAVENIIAGE, 18 Maart. Sedert Januari
bestaat voor overtreders van prijsvoorschriften de
mogelijkheid tot het treffen van een schikking met
den inspecteur voor de prijsbeheersching. Hiermede
wordt o m. bereikt, dat ae somtijds langdurige en
kostbare procedure waarvan de veroordeelde de
kosten draagt, achterwege blijft. Deze figuur is ook
uit het gewone strafrecht bekend en wordt voor
lichte overtredingen zeer veel toegepast. Uiteraard
komen lang niet alle vormen van overtreding der
prijsvoorschriften in aanmerking voor een schik
king. In vele gevallen zal de inspecteur gezien
den ernst der overtreding een veroordeeling nood
zakelijk achten.
Dat het treffen van een schikking zich echter niet
uitsluitend bepaalt tot onbelangrijke zaken, bewijst
een schikking «etroffen door den inspecteur vooC
de Prijsbeheersching te Amsterdam, waarbij dê
verdachte gelegenheid kreeg tuchtrechtelijke ver
oordeeling te voorkomen door betaling van een be
drag van f 125.000,
Het geval gaf. ofschoon een zeer groote winst ten
onrechte was genoten, door zijn bijzonderen aard
aanleiding tot afdoening zonder tuchtrechtelijke ver
oordeeling. daar de maatschappelijke, schade, door
de te hooge prijsberekening aangericht, wegens
het betrekkelijke luxe-karakter der goederen van
tamelijk geringen omvang was.
SPOORWEGONGELUK.
FERWERD, 18 Maart. Maandagmiddag half
drie had op het stationserri'placement alhier, eeh
vrij ernstig spoorwegongeluk plaats. Door den ver
keerden wisselstand reeds een van Leeuwarden ko-
m«nde goederentrein op eenige stilstaande wagons.
De locomotief, een bagagewagen en een- waterwa-
gc-n. werden ernstig beschadigd. Een goederenwa
gen ontspoorde.De matericele schade is vrij
groot. Persoonlijke ongeluJcken kwamen niet voo&
1
