Haarlem's Dagblad
59e JAARGANG No. 18025
x x
tWgavB Lonrons Coster, Mfl. v. Conrant-üttgaven en AJgem.
Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Boutstraat 93, blik. Soenda-
pleln 37. Postgiro 38810. Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Telef.
Directie 13082, Hoofdred. 15054, Redactie 10600, DrukkerU 10132,
Administratie 10724, 14825. Soendapleln 12230.
Directeur: P. W. PEEREBOOM
ZATERDAG 21 MAART 1942
Abonnement per week 0,1®, per maand 1,15, per kwartaal
3,42, franco per post 3,73, losse nummers 6 cent. Adverten»
tlên: 1—5 regels 2,10 elke regel meer 0,42. Reclames 0,72
per regel. Contracttarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 14
regels 0,72, elke regel meer 0,18. Groentjes 1—3 regels 31
cent, elke regel meer 12 cent bU contante betaling.
Projectielen zijn geen speelgoed
Twee kinderen door onvoorzichtigheid
levensgevaarlijk gewond
Twee jongens uit Weert speelden Donderdag
met een gevonden projectiel. Toen een hunner het
voorwerp tot ontploffing bracht, door het op den
grond te gooien, was deze zoo hevig, dat de tien
jarige V. levensgevaarlijk gewond naar het zieken
huis moest worden overgebracht. De twaalfjarige
S. werd eveneefts gewond, doch niet zoo zwaar. Bei
de slachtoffers verkeeren in levensgevaar.
Bekendmaking
's-GRAVENHAGE, 20 Maart. Het Rijkscommis
sariaat deelt mede:
De Rijkscommissaris voor de bezette Nederlandsche
gebieden heeft op grond van artikel 1 par. 2 van zijn
verordening no. 108/40, vierde verordening over bij
zondere bestuursrechtelijke maatregelen, den gepen-
sionneerden kapitein ter zee O. ter Poorten benoemd
tot inspecteur-generaal van het loodswezen.
Maatschappelijk Hulpbetoon
te Haarlem
Verschil in steun
Blijkens het laatste jaarverslag van den dienst van
Maatschappelijk Hulpbetoon te Haarlem werd uitge
keerd aan:
valide werkloozen: 863.278, of gemiddeld f 10.81 per
week 12.26);
invalide armlastigen: 781.909, of gemiddeld 8.47
per week 7.99)
valide armlastigen: 664.291, of gemiddeld 11.76
per week 10.63).
Tusschen haakjes zijn de cijfers van het voorafgaande
jaar vermeld. Het blijkt dus dat de gemiddelde steun
bedragen nog al verschillend zijn. Nu waren die voor
de valide armlastigen het hoogst, maar in het vooraf
gaande jaar werd gemiddeld meer uitgegeven voor de
valide werkloozen. De uitkeeringen aan de invalide
armlastigen die over beide jaren het laagst waren, zijn
nü wel naar boven geloopen.
Met Paschen kermis in verschillende
plaatsen in ons land
's-GRAVENHAGE. 20 Maart (A.N.P.) Naar ons
van welingelichte zijde wordt medegedeeld, zullen a.s.
Paschen, voor den eersten keer na den oorlog, wederom
in grooteren omvang kermissen in ons land worden ge
houden en wel in de plaatsen Breda, Tilburg en Tree
beek. Naar wij verder vernemen ligt het tevens in de
bedoeling binnenkort de kermis ook weer doorgang
te doen vinden in Amersfoort, Woerden, Apeldoorn.
Baarn, Soest. Scheveningen, Zandvoort, Katwijk. Cu-
lemborg en tal van andere plaatsen.
Door de gemeentebesturen van de meeste dezer ge
meenten is intusschen de grootst mogelijke medewer
king toegezegd en o.a. zal gezorgd worden voor vol
doende krachtstroom om de verschillende kermis
attracties, zooals zweefmolen, rutschbaan, electrische
auto'tjes e.d. te kunnen laten draaien.
Voorzoover bekend zullen verder de suikerkramen,
die immers een onmisbaar onderdeel van de kermis
uitmaken, een extra toewijzing krijgen. Tevens wor
den stappen ondernomen bij het bureau voor de voed
selvoorziening om gedaan te krijgen dat ook de koek
en wafelkramen een extra-toewijzing ontvangen.
Naar van deze zijde werd opgemerkt zullen de ker
misexploitanten er goed aan doen zooveel mogelijk
in te schrijven voor de kermissen, welke in hun rayon
liggen. Mocht dit niet mogelijk zijn dan kunnen de
genen, die niet over het noodige bevrachtingsmate-
rieel beschikken of zich geen houtgasgeneratoren voor
hun vrachtauto's hebben kunnen aanschaffen, zich
wenden tot den algemeenen bevrachtingsdienst. Deze
dienst wijst dan een vrachtrijder aan, bepaalt de prij
zen en is verder in alle opzichten behulpzaam bij het
verkrijgen van een vervoermiddel.
Wat de verduistering betreft zullen de kermisex
ploitanten zich ten strengste moeten houden aan de
aanwijzingen, welke te dien aanzien door de betref
fende gemeentebesturen zullen worden gegeven.
Het verhaal van steun
Heeft te Haarlem in een jaar ongeveer
100.000.opgeleverd
In het jaarverslag van Maatschappelijk Hulpbetoon
te Haarlem wordt medegedeeld dat van den steun die
door die instelling werd uitgekeerd (zooals men weet
beloopt die ongeveer f 2.300.000) in het afgeloopen
jaar f 93.000 is verhaald (teruggevorderd van nabe
staanden die tot onderhoud verplicht zijn). Boven
dien werd nog f 6.500 verhaald van steun die door den
Werkloosheidsdienst aan zoogenaamde „dubbel-uit-
getrokkenen" is uitgekeerd.
Tezamen dus bijna f 100.000.
De gemeente past ook verhaal toe bij ziekenhuisver-
pleging, opneming in krankzinnigengestichten en an
dere inrichtingen. Dit verhaal bracht in het afgeloo
pen jaar ruim f 33.000 op.
Regeling voor den aankoop van
kroonkurken
Oude kurken moeten droog en schoon
bewaard worden
's-GRAVENHAGE, 20 Maart. De precaire
situatie van plaatijzer heeft het noodzakelijk ge
maakt over te gaan tot een regeling voor dén aan
koop van kroonkurken, zoowel nieuwe als gerege
nereerde, door de kroonkurkgebruikende industrie.
Thans kunnen kroonkurken door deze industrie
slechts worden aangekocht op een aankoopvergun
ning, waarvoor een der voorwaarden zal zijn, dat
gebruikte kroonkurken moeten zijn ingeleverd bij
daartoe door het Rijksbureau voor de voedsel
voorziening in oorlogstijd aangewezen regeneratie-
bedrijven. De toewijzing zal worden gebaseerd,
eenerzijds op de hoeveelheid ingeleverde kroonkur
ken, anderzijds op de behoefte van den belangheb
bende.
De ingeleverde kroonkurken moeten droog wor
den opgeslagen en zoo noodig na ontvangst direct
worden gereinigd en gedroogd, teneinde roestvor-
ming te voorkomen.
Alleen, wanneer door alle belanghebbenden, dus
ook door het publiek hieraan de hand wordt gehou
den, kan een regelmatige voorziening van kroon
kurken verzekerd blijven.
Voor nadere bijzonderheden wordt verwezen naar
de officieele publicatie elders in dit blad.
Het woningvraagstuk
Ook te Haarlem meer gevallen van
samenwoning
In het jaarverslag over 1940 van Bouw- en Woning
toezicht te Haarlem wordt geconstateerd dat de wo
ningstatistiek aanwijst dat zich te Haarlem woning-
schaarschte doet gevoelen. Een verschijnsel trouwens
dat zich vrijwel in elke groeiende stad voordoet als
een gevolg van de buitengewone omstandigheden dat
het bouwen van nieuwe woningen belemmert. Ge
schreven werd:
„De toeneming van het: aantal gezinnen bedroeg
776. In aanmerking nemende, dat het aantal woningen
slechts met 148 vermeerderde en het aantal onbewoon
de woningen dat op 1 Januari 1940 1023 bedroeg, daal
de tot 581 op 31 December 1940, moet worden gecon
cludeerd. dat een deel dier 776 gezinnen is gaan in
wonen bij andere gezinnen of met andere is gaan sa
menwonen."
Het verslag over 1941 is nog niet uitgekomen, maar
er kan worden aangenomen dat in den loop van dat
kar de gevallen van samenwoning zijn toegenomen. De
uitbreiding van het aantal inwoners is in 1941 niet
teel kleiner geweest dan in 1940. Bovendien kwamen
Hl 1941 nog minder nieuwe woningen gereed dan in
1940. De woningreserve was bij het begin van 1941
slechts iets meer dan de helft van die een jaar te
voren.
Op l Jan. 1941 was de woningreserve in de groep
huizen met een huurwaarde van 4-6 gulden (waaraan
de grootste behoefte is) slechts 0.93%. Het eigenaardige
is dat de reserve in de groep huizen beneden 4 gulden
nog 3.23°/» was, maar die huizen zijn voor vele woning-
toekenden niet geschikt. De reserve voor huizen boven
500 huur was 2.75%. In den loop van het jaar zijn er
«venwel weinig huizen blijven leeg staan.
De historische schoonheid
van Haarlem
Een studie van mevrouw J. M. SterckProot
In de Heemschutserie (uitgave Allert de Lange
te Amsterdam) heeft mevrouw J. M. Sterck-Proot
een studie geschreven over de Schoonheid van
Haarlem.
Weinigen kennen de oude geschiedenis van Haar
lem zoo goed als mevrouw Sterck, zoodat de uitge
ver er bij voorbaat van verzekerd kon zijn, dat zij
zich met enthousiasme van de moeilijke taak zou
kwijten het vele materiaal te schiften (en vooral
te keuren!) opdat in kort bestek 116 pagina's
een betrouwbare gids verkregen werd. Op onder
houdende wijze vertelt mevrouw Sterck van de
oudste geschiedenis (de stad der Graven), de gees
telijke richtingen, de ridderlijke woningen, om
daarna de St. Bavo en andere historische gebouwen
in de stad te behandelen, zooals de Vleeschhal, het
Stadhuis, de Hoofdwacht en de Nieuwe kerk. Ook
aan de verschillende uitbreidingen der stad, die ge
regeld het karakter der stad veranderden, wijdt zij
veel aandacht. Tenslotte komen de buitenverblijven
en de Hout aan de beurt. Elk hoofdstuk is op zich
zelf interessant, want zelfs goede kenners van
Haarlem's geschiedenis vinden op schier elke pagi
na bijzonderheden die hen nog onbekend waren.
Het boekje is verlucht door een groot aantal re
producties van oude prenten en kaarten.
Er is in het bijzonder weinig positiefs bekend
over de stichting van Haarlem. Daarom is het in
teressant wat mevrouw Sterck daarover mededeelt.
Wij geven daarvan een gedeelte weer om den lezer
een indruk bij te brengen van het boekje. Onge
twijfeld zal dit dan een aansporing zijn om het ge-
heele werk te lezen en te bestudeeren.
Mevrouw Sterck schrijft:
„De eerste drijfveeren voor elke vestiging zijn
veiligheid en voordeel. Zoo ontstond reeds in den
Noormannentijd een gehucht Haarlem aan de vei
ligste, diepst inliggende bocht van het Open IJ aan
een vischrijk water. Als een ook strategisch bijzon
der geschikt punt stichtten de Hollandsche graven
hier een versterkt woonhof achter den vissehers-
hoek aan de nes of hoek in het Spaarne gelegen,
waar aldus de banier of de baken van den graaf te
wapperen kwam. Dit Bakenes, met aarden wallen
verdedigd, had slechts enkele steenen gebouwen;
van "s-Gravensteen, gevangenis, uitkijktoren en
verdedigingsmiddel tegelijk zijn slechts de fonda
menten teruggevonden bij de brug van dien naam;
maar nog wordt de kern van de Bakenesserkerk
gevormd door de oude grafelijke Mariakapel, waar
voorheen in een onregelmatigen vorm die in
dit kwartier tot in de 19de eeuw merkbaar bleef
de grafelijke ruimten voor de valkeniers (Val-
kesteeg), voor de geestelijken of klerken (Klerk-
steeg), voor de grafelijke huishouding (Koksteeg)
zich groepeerden. De oudste architectonische schoon
heid van Haarlem vinden we nog behouden in den
mooien vijfhoek met latere spitsboogvensters van
het oude koor aan de Oostzijde der kapel.
Een rechte gracht, de Bakenessergracht, vormde
reeds in de 13e eeuw de afbakening aan de meest
bedreigde zijde, vanwaar de West-Friezen en Wa
terlanders door nood en misoogst gedreven meer
dan eens de grafelijke voorraadschuren aanvielen.
Toen reeds had zich naast het Heerenhof van oud-
Haarlem een nieuwer, ruimer, meer landelijk dorp
ontwikkeld om 't Sant (nu Groote Markt), hooger
en droger gelegen dan Bakenes, omgeven door
vruchtbare krotten (akkers) en weiden, met het
kronkelende Spaarne als waterweg en niet ver
vandaar den hoofdweg over land, die Noord- en
Zuiddeel van Holland met elkaar verbond. Zoo
deed de aantrekkelijkheid van Haarlem's grond,
met bosschen en duinen als onuitputtelijk jachtge
bied, dit dorp of die voorstad tot ver boven Bake
nes uitgroeien. Reeds in 1204 telde Haarlem onder
de vier voornaamste centra van Holland".
Zoo zouden wij kunnen doorgaan, maai- wij moe
ten ons beperking opleggen. Het doel, belangstel
ling voor dit belangrijke boekje op te wekken, is
hiermede ongetwijfeld reeds bereikt.
Aan het slot van haar studie schrijft mevrouw
Sterck: ..In de 20ste eeuw werd ook allerlei oud-
schoon aangetast en bijvoorbeeld het gezicht langs
het Spaarne door hooge gebouwen bedorven en
door een hoogen gashouder, in den volksmond stads-
leelijkerd genoemd, het gezicht op de stad van de
Oostzijde ontsierd. Overigens gaven juist Publieke
Werken naast kerkgenootschappen, bouwmaat
schappijen in verschillende nieuwe wijken en
bruggen bewijzen van goeden, ja soms van zeer
fijnen smaak. Hier zij van elke dier rubrieken
slechts een enkele vermeld, het Ramplaankwartier,
de kerken der oud-Katholieken en Gereformeerden
aan den rand der stad.
„De -Vereeniging Hendrick de Keyser, de Veree-
niging Haerlem en de Bond Heemschut blijven dili
gent. Zij ondervinden daarbij steeds meer steun en
instemming bij gemeentebestuur en particulieren.
Zoo bleef onlangs een der mooiste grachten der
stad,.de Bakenessergracht, gespaard voor demping".
EXAMENS
Academische opleiding.
Geslaagd aan de Gem. Universiteit te Amsterdam
voor het examen rechten de heeren L. H. Klein. A,
Somerwil. J. C. Xfeuwhuyeen, R. H. Rutten en A.
Cohen Tervaert. Doctoraal examen rechten de heeren
L. Soheptper, A. M. de Vries, A. A. de Bakker en M.
J. Nederlof.
NED. VEREENIGING VAX HUISVROUWEN
Opheffing der Haarlemsehè afdccling?
Maandagmiddag 30 Maart te half drie wordt dooi
de Afd. Haarlem van de Ned. Vereeniging van Huis
vrouwen een buitengewone ledenvergadering gehou
den in gebouw „Zang en Vriendschap" te Haarlem.
De agenda bevat o.a. een voorstel van het bestuur tot
eventueele opheffing der afdeeling.
UIT HET HAARLEMSCHE POLITIERAPPORT.
Door de Haarlemsche Politie wordt proces-verbaal
opgemaakt tegen een 18-jarigen Haarlemmer, terzake
het verhandelen van distributiebescheiden. De ver
dachte bekende 2 textielkaarten voor f 2.50 per stuk
en 1 nieuwe bonkaart voor f 10 te hebben verkocht.
Door de recherche zijn aangehouden 2 jonge mannen,
die uit een pakhuis door middel van braak een konijn
hebben gestolen. Het konijn is opgespoord en in be
slag genomen. Door een rechercheur is op heeterdaad
een 23-jarige werkman betrapt, die een rijwiel weg
nam. dat stond voor het Distributiekantoor aan de
Zijlstraat. Hij is in bewaring gesteld.
VERDUISTEREN ïan 19 54 lot 7 40
Maan 21 Maart op 9.54, 22 Maart onder 0.50
Verduisteren 22 Maart van 19.55 tot 7.38
Maan 22 Maart op 10.24, 23 Maart onder 1.49
Welke bonnen zijn thans geldig?
Van 22 tot en niet 28 Maart
I6A Brood l rants.
10B Brood y2 ranls. t*b"k
16A Vleesch 4 rants. Vleesch of
16B Vl.waren Y% rants, vleeschwaren
16A Aardappelen 1-Y K.G. Aardappelen
1GB Aardappelen y2 K.G. Aardappelen
Van 22 Maart tot en met 18 April:
260 Algemeen 1 K.G. Suiker
3-01 of 4-01 res. 5 0 gr. Cacao
259 Algeme.en 250 gr. Koffiesurrogaat
263 500 gr. Jam
257-261-265-209
Algemeen 1 rants. Bloem brood of gebak
4-02, 4-03 res. 250 gr. Rijst
264 Algemeen 250 gr. Peulvruchten
268 250 gr. Gort of 250 gr. Aard-
appelmeelvlokken
267 100 gr. Vermicelli of maizena
258. 262. 266. 270.
274 Algemeen 100 gr. Kaas
16A t.m. 19A Melk 3'/* L. Melk
16B t.m. 19B Melk 154 L. Melk
Van 17 tot eii met 25 Maart:
13 Boter en Vet 125 gr. Boter. Margarine of
100 gr. rundvet
Voorts:
Petroleum: Bon 15 Petroleum: 2 L. tot 31 Maart
1942. Bon 26: 2 L. tot 31 Maart.
Zeep Bon 228 Algemeen en Bon H Zeep der Zeep-
kaarten 1 rantsoen zeep Bon H toiletzeep 75 gram
toiletzeep SO pCt. t.m. 31 Maart. Bon L Textiel
(Mannen) 50 gram scheerzeep t.m. 30 April.
De geldigheidsduur van bon 211 Bonkaart Alge
meen en de met Zeep G gemerkte bon is verlengd
t.m. 31 Maart.
Brandstoffen: Bonnen 13 HK en 17 ITK en 09 van
de brandstoffènkaarten J en K 1 eenheid vaste
brandstoffen per bon. Bonnen 23 CV t.m. 28 CV en
29 t.m. 32 CV van de brandstoffenkaart L 1 een
heid vaste brandstof per bon. Bonnen brandstoffen
7de, 8e en 9e periode één eenheid per bon. Alles
geldig tot 15 April.
De blijde ontdekking
Foto De Haas
Dit is een der mooiste ontdekkingen waarvan we
in lang hebben kunnen gewagen. Het wachten
was maar op een beetje milder weer en een zon
netje. Toen kon men aan het ontdekken gaan en
daar is-men nu al weer een paar dagen mee bezig.
Bovenstaand plaatje laat U zien wat en hoe er
ontdekt wordt, het is het bollenland, waar, nu de
winter voorbij is, het rietdek afgenomen wordt
dat de bollen en den grond zooveel mogelijk heeft
beschut tegen de winterkoude. Een heel werk, die
onafzienbare landen te ontdoen van die rieten
deken, maar het gaat er opgewekt toe. omdat deze
arbeid nu eenmaal het mildere getijde inluidt.
Hier en daar komen de eerste boden van het
voorjaar reeds voor den dag. Neen, een vroeg
bollenjaar zal het ditmaal niet zijn. Daarvoor is
de winter te streng geweest, maar toch, zoo heel
lang zal het niet meer duren of we kunnen de
eerste veldjes crocusjes gaan zien en dan volgen
de hyacinten, al moet men zich maar geen illusies
maken van Paaschwandelingen tusschen de bol
lenvelden. Maar goed, er zit nu tenminste schot
in de zaak en daarom leek het goed. vandaag een
plaatje te brengen van een nóg wintersch land
schap, maar met de belofte van het naderend
voorjaar in, ja zelfs even bóven den grond!
Vergunning voor arbeidsbeperking
Voorloopig niet van toepassing voor
winkelpersoneel
's-GRAVENHAGE. 20 Maart. Op grond van
de onlangs herziene ontslagverordening hebben lei
ders van landbouw-, industrie- en handelsbedrij
ven vergunning van de arbeidsinspectie noodig om
m hun bedrijf korter dan 48 uur per week te doen
werken.
Aangezien gebleken is, dat dienaangaande on
zekerheid bestaat, zij alsnog medegedeeld, dat
de ontslagverordening, voor wat betreft evenge-
noemde bepaling inzake verkorting van den werk
tijd. voorshands niet van toepassing wordt geacht
voor het winkelpersoneel.
KERKERAAD OF KIESCOLLEGE.
Bjj de gehouden 10-jaarlljiksche stemtmtng over
kerkeraad of kiescollege voor de Ned. Herv. Ge
meente „Schoten" werden uitgebracht 19S stemmen,
waarvan 44 voor kerkeraad en 151 atcmanen voor
kiescollege. Zoodat dc bestaande toestand gehand
haafd blijft.
Aan het, Oost
front. - Brand
hout is het da-
golljksch de
vies. lederen
dag wordt voor
den hunker
oven een res
pectabele hoe
veelheid bi-and
bout gezaagd.
Transatlantic-
Recla-P.K.
I-Iansen-Pax
Holland-m.
Boeten van 10.000 voor te duur
vleesch
Koopsters geducht gestraft
LEEUWARDEN, 21 Maart. Dezer dagen heeft de
inspecteur voor de prijsbeheersching alhier, eenige
zware boeten opgelegd aan een slager en een 12-tal
van zijn afneemsters, die vleesch ver- en gekocht
hadden tegen prijzen, welke ver boven het toelaatbare
uitgingen.
De slager H. Groefsema te Haren bij Groningen
heeft van September 1940 t m September 1941 16
koeien en 20 kalveren frauduleus geslacht en het
vleesch van deze beesten zonder bon of tegen afgifte
van te weinig bonnen aan zijn cliëntèle verkocht.
Van Januari 1941 of werden nieuwe prijzen berekend,
welke meestal 20 tot 40 cent per pond hooger waren
dan hij mocht berekenen. In enkele gevallen steeg de
prijs zelfs van ruim f 1 per V* KG tot meer dan f 2,
terwijl rundvet voor f 3.50 per pond werd verkocht.
Groefsema, die door de veehouderijcentrale reeds
voor den duur van 10 maanden was uitgesloten, werd
wegens bewuste overtreding der prijsvoorschriften
tot een boete van f 7000 veroordeeld.
Aan zijn afneemsters, die wegens medeplichtigheid
aan prijsopdrijving terecht stonden, werden de vol
gende boeten opgelegd:
Mevr. J. LieftinckMedden te Haren f 10.000; mevr.
E. NiemeyerBoelmans ter Spil te Haren f 10.000; me
vrouw A. MeesHuizinga te Haren f 6000; mevr. G.
LandeweerOving te Haren f 5000; mevr. C. Kool-
Kolf f te Haren f 4000; mevr. A. van Velzen—van Erp
f 2500.
Verder werden twee dames beboet met f 1000
drie met f 750. Ook vielen nog boeten van f 350, f 300
en f 50. Andere veroordeelingen volgen nog.
Bij hetfcopleggen dezer geduchte straffen overwoog
de inspecteur voor de prijsbeheersching o.m., dat de
veroordeelden het met de prijsvoorschriften beoogde
doel n.L de distributiegoederen binnen het bereik van
allen te brengen, in gevaar hebben gebracht. De over
heid heeft meermalen nadrukkelijk te kennen gegeven,
dat het koopen van distrioutiegoederen tegen te hooge
prijzen tot een tekort kan leiden. De minder goéd ge
situeerden zouden daardoor practisch geheel van
vleesch verstoken raken en het ontstane voedingstekort
met hun beperkte middelen ook niet op andere wijze
kunnen aanvullen. Er is dus alle reden hiertegen met
kracht op te treden.
De zeer gunstige financieele toestand van het meer-
endeel der veroordeelden was in dit verband een fac
tor, welke de ernst der overtreding nog slechts ver
grootte.
BLOEMEXDAALSCHE REDDINGSBRIGADE
Het Bestuur der Bloemendaalsche Reddingsbri
gade deelt mede. dat de heer Meijerink zijn candi-
datuur van tijdelijk voorzitter heeft Ingetrokken, na.
dat de heer van A,bs te Bloemendaal bereid Is gevon
den de functie voor langoren tijd te aanvaarden.
De levensmiddelenvoorzieniiig
in Duitschland
Herziening der rantsoenen
BERLIJN, 21 Maart (D.N.B.) Met ingang van
6 April a.s. worden de rantsoenen levensmiddelen
in Duitschland gewijzigd en wel voor brood, vet en
vleesch. Voor zoover tot verlaging der rantsoenen
wordt overgegaan, betreft deze in de eerste plaats
de normale verbruikers. Met hen die zwaren arbeid
verrichten wordt streng rekening gehouden, terwijl
de rantsoenen van kinderen in den groei van hun
jaren deels gelijk blijven, deels zelfs iets verhoogd
worden.
Een vergelijking met de rantsoenen van den
eersten wereldoorlog toont aan, dat de rantsoenen
ten deele aanzienlijk boven die van de jaren 1916-
1917 liggen. Bijzonder groot zijn de verschillen
voor hen, die zwaren arbeid verrichten.' Terwijl in
den wereldoorlog bovendien de vastgestelde rant
soenen maxima bedroegen, die ver beneden de
werkelijke beschikbaarstelling bleven, is thans de
waarborg gegeven, dat iedere verbruiker de hem
toekomende hoeveelheid ook inderdaad ontvangt.
De oorzaak, dat de Ryksregeering tot een ge
deeltelijke verlaging der rantsoenen besluiten
moest ligt vooral in net ongunstige weer der laat
ste beide jaren, waardoor de graanoogsten 1940 en
1941 en de aardappeloogst 1941 bij de zeer goede
oogsten der laatste vredesjaren ten achter bleven.
Aan den anderen kant is ook de behoefte aanmer
kelijk gestegen en wel als gevolg van de uitbrei
ding van het leger alsmede van het groeiende aan
tal arbeiders, die meer dan het maximale aantal
uren werken en van het aantal arbeiders, die zwa
ren arbeid verrichten in de oorlogsindustrie. Bo
vendien is een millioen Duitschers naar het rijk
teruggekeerd. Voorts werden talrijke buitenland-
sche arbeidskrachten alsmede krijgsgevangenen in
het Duitsche economische proces opgenomen. Ten
slotte heeft het Duitsche rijk het Finsche volk met
leveranties levensmiddelen moeten helpen.
Duitschland heeft ook, hoewel het daartoe krachtens
het volkenrecht niet verplicht is. ten deele levens
middelen verstrekt aan de bezette gebieden. De
door het rijk verstrekte leveranties zijn zoo aan
zienlijk, dat zij zouden toereiken om tien miUioen
menschen een jaar lang van brood te voorzien. Dit
heeft natuurlijk zijn uitwerking niet kunnen mis
sen op de eigen rantsoenen van het Duitsche volk.
In tegenstelling tot Engeland, dat in vredestijd
slechts 25 pCt. van eigen behoefte door de binnen-
landsche productie kon dekken, kan Duitschland
rustig de toekomst tegemoet zien, vooral daar het
Duitsche voedingsgebied door den veldtocht in het
Oosten is uitgebreid. Zoodra de gevolgen van den
oorlog en van het bolsjewistische wanbestuur te
boven zijn "gekomen zal de uitbreiding van dit voe
dingsgebied merkbaar worden. Men kan dan van
jaar tot jaar toenemende overschotten verwachten.
Er kan geen twijfel over bestaan, dat Europa ook
op voedingsgebied een betere toekomst tegemoet
gaat
Australië wenscht een oorlogsraad
voor liet Pacificgebied
Met gelijke rechten als Engeland en Ver.
Staten voor Australië en Nieuw-Zeeland
LISSABON, 21 Maart (A.N.P.) Naar do Britsche
Nieuwsdienst meldt, heeft Evatt, de Australische mi
nister van buitenlandschc zaken, in een persconferen
tie te Washington dringend de oprichting van een
oorlogsraad voor den Pacific aanbevolen, waarin
Australië en Nieuw-Zeeland gelijkgerechtigd met
Groot-Brittannië en de Ver. Staten vertegenwoordigd
zouden zijn. Hij zeide dat de tegenwoordige raad
der chefs van de generale staven te Washington en
de politieke oorlogsraad te Londen de samenwerking
in de oorlogvoering niet voldoende kunnen waarborgen.
De raad, zooals Evatt zich dien voorstelt, moet niet
beslissen over strategische kwesties. Die dient men
over te laten aan de militaire deskundigen. Die raad
moet 'uitsluitend streven naar een nauwer contact
tusschen de regeeringen. Evatt zeide naar de Ver.
Staten gekomen te zijn om te bereiken dat de regee
ringen van Australië en Nieuw-Zeeland bij de oorlog
voering in den Stillen Oceaan een gelijk stemrecht
zouden hebben. Hij deelde mede nog verscheidene be
sprekingen te zullen voeren met president Roosevelt.
Later zal hij zich naar Canada begeven en vervolgens
overleg plegen met de Britsche regeering te Londen.
De minister herhaalde tenslotte den eisch naar „zoo
veel oorlogsmateriaal als slechts mogelijk is", vooral
echter vliegtuigen omdat, naar hij zeide, de volgende
maand wellicht reeds vier weken te laat kan zijn.
Ongelukken in de Amerikaansche
wapenindustrie
Roosevelt geeft cijfers
GENèVE. 2! Maart (D.N.B.) Uit Washington wordt
gemeld dat in de gisteren gehouden persconferentie
tot president Roosevelt de vraag is gericht of de in
de Ver. Staten in omloop zijnde geruchten over de
talrijke ongelukken in de fabrieken die voor oorlogs-
productie werken, op waarheid berusten. Roosevelt
antwoordde dat ef in 1941 in totaal 460 millioen werk
dagen door dergelijke ongelukken verloren zijn ge
gaan en dat daarbij 101.300 arbeiders den dood gevon
den hebben, terwijl 350.000 door de opgeloopen ver
wondingen levenslang voor werken ongeschikt zijn
geworden. Roosevelt probeerde deze ongelukken te
verontschuldigen door tc zeggen dat in die bedrijven
nog de noodige ervaring voor dergelijk soort werk
ontbroken had.
Duitschland strijdt voor Europa.
Bolsjewistische aanvallen op
Kertsj na verwoeden strijd
afgeslagen.
Luchtaanval op Engelsche haven.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER. 20 Maart
(DNB) Het opperbevel der weermacht maakt
bekend:
Op het schiereiland Kértsj viel de vijand weer
met vrij sterke strijdkrachten aan. Alle aanvallen
zijn na verwoeden strijd afgeslagen. 28 vijandelijk
pantserwagens werden vernield.
Ten Zuiden van Sebastopol werd op 18 Maart een
groot tankschip door lucht-torpedotreffers vernie
tigd.
In het Donetzgebied herhaalden de bolsjewisten
hun vruchtelooze aanvallen op de Duitsch-Roe-
meensche stellingen. Een plaatselijke aanval van
Duitsche en Hongaarschc formaties had succes. In
den sector ten Oosten van Charkow werd de vijand
na de afweer van nieuwe aanvallen teruggeworpen,
waarbij hij zware verliezen leed. Ook aan dc ove
rige deelen van het Oostelijk front mislukten vijan
delijke aanvallen. Eigen aanvalsacties leverden
nieuwe successen op.
De luchtmacht bracht vernietigende slagen toe
aan pantserwagens cn troepenconcentraties der
bolsjewisten op het schiereiland Kertsj en bestookte
met bijzonder succes vliegvelden en spoorwegtrans
porten in den middensector van het front. Dc vij
and verloor gisteren 62 vliegtuigen, waarvan er 42
in luchtgevechten werden neergeschoten. Vijf eigen
vliegtuigen keerden niet terug.
De Frankische 46e infanteriedivisie heeft sedert
begin Februari talrijke aanvallen van veel sterkere
strijdkrachten onder hooge bloedige verliezen voor
den vijand afgeslagen en in elf dagen 162 pantser
wagens vernield.
De laatste dagen heeft het Roemeensche 33e In-
fanterieregiment zich door bijzondere dapperheid
onderscheiden.
Op het eiland Malta werden vliegvelden en lucht-
afweerbatterijen gebombardeerd. Een Duitsch jacht-
eskadcr in het Middellandsche Zeegebied behaalde
met het neerschieten van drie Britsche vliegtuigen
sedert het uitbreken van den oorlog zijn duizendste
overwinning in de lucht.
In het zeegebied rond Engeland hebben gevechts
vliegtuigen in den afgelooDcn nacht ten Zuiden van
Portland een koopvaardijschip van 6000 b.r.t. tot
zinken gebracht. Twee andere middelgroote schepen
werden zoo zwaar getroffen dat ook zij. naar aan
genomen kan worden, verloren zijn gegaan. Verder
werden luchtaanvallen ondernomen op een haven
stad aan de Engelsche Zuidkust.
In het tijdvak van 10 tot 19 Maart verloor do
Britsche luchtmacht 62 vliegtuigen, waarvan 28 bo
ven het Middellandsche Zeegebied en in Noord-
Afrika. In denzelfden tijd gingen in den strijd tegen
Groot-Brittannië 16 eigen vliegtuigen verloren.
Toenemende Japansche druk
in Birma
Met name in den sector van Toengoo
STOCKHOLM. 20 Maart (Afip). De correspon
dent van het agentschap Reuter aan het front van
Birma schrijft dat de Japansche druk sterk toege
nomen is tijdens de laatste uren. voornamelijk in
den sector van Toengoo. op 190 mijlen ten Zuiden
van Mandalay.
De strijd op Celebes
Wat den Japanners in handen viel
TOKIO. 20 Maart (D.N.B.) Volgens frontberichtcn.
die Vrijdag in Tokio zijn aangekomen, heeft de Japan
sche marinolandingsafdccling bij den slag van Tjamboe,
die vóór 6 Maart geleverd is. in totaal 1064 gevange
nen gemaakt, onder anderen een kolonel. De verliezen
van den tegenstander waren volgens de frontberich-
ten aanzienlijk. Behalve talrijke handvuurwapens wer
den twee stukken veldgeschut, zeven mijnenwerpers
en 225 goederenwagens buitgemaakt. De berichten
voegen hieraan toe dat het Japansche landingscom
mando de operaties op het oogenblik uitbreidt.
GRONDSTOFFEN UIT DE VEROVERDE
GEBIEDEN.
TOKIO. 20 Maart (D.N.B.) De laatste dagen zijn
verscheidene schepen met belangrijke ladingen uit de
gebieden in het Zuiden van den Stillen Oceaan te
Sjibaura. de haven van Tokio, aangekomen. De sche
pen hadden suiker, rijst, rubber, erwten, steenkool,
alsmede andere producten aan boord en konden zonder
verliezen door vijandelijk optreden hun plaats van be
stemming bereiken.
De pers schrijft dat sedert het begin van den oor
log reeds honderdduizenden tonnen waardevolle goe
deren uit de Zuidelijke gebieden in Japan zijn aan
gekomen.
53 GEALLIEERDE SCHEPEN VOOR JAPAN.
Naar Domei uit Soerabaja meldt, zijn de Japanners
na de overgave van Soerabaja in het bezit gekomen
van 53 schepen der geallieerden, die tot zinken waren
gebracht of beschadigd, doch gelicht of gerepareerd
kunnen worden.
Japan herziet de voorschriften van
oorlogvoering ter zee
Tegenstanders op de hoogte gesteld
TOKIO. 20 Maart (Domei) Aangezien de vijand
bij dc oorlogvoering ter zee gebruik maakt van een
ongeoorloofde tactiek met miskenning van het inter
nationale recht, heeft de keizerlijke Japansche marine
vandaag een beschikking uitgevaardigd, waarbij de
voorschriften omtrent de oorlogvoering ter zee. neer
gelegd in de vlootregeling van 1914 welke gebaseerd
is op de Londensche verklaringen van 1909, herzien
worden.
De minister van Marine. Sjimada, heeft van dit be
sluit kennis gegeven in de gewone bijeenkomst van
het kabinet, terwijl de regeering de vijandelijke lan
den hiervan via de neutrale mogendheden op de hoogte
heeft gesteld. De minister wees erop dat Engeland en
de Ver. Staten sinds het uitbreken van den oorlog in
Groot-Oost-Azië, het internationale recht volkomen
miskend hebben en een uiterste oorlogvoering toe
pasten. welke gebaseerd was op „vergelding en haat".
Inmiddels heeft professor Enomoto van de marine
academie in een verklaring van de nieuwe beschikking
gezegd dat de keizerlijke marine een eerlijke recht
vaardige actie wenscht te voeren met eerbiediging van
het internationale recht. De oorlog is van nature
evenwel wederkeerig en derhalve is er geen reden
aanwezig, waarom Japan alleen zou vasthouden aan
het voorschrift van oorlogvoering ter zee, terwijl de
vijandelijke mogendheden zich hiervan niets aantrek
ken.
Doodstraf op bonnen vervalscliing
in België
Verordening van den militairen bevelhebber
BRUSSEL. 20 Maart Krachtens een verordening,
uitgevaardigd door den militairen bevelhebber voor
België en Noord-Frankrijk, wordt in het vervolg ieder
een. die rantsoeneeringszegels of levensmiddelenbon
nen vervalscht. met den dood gestraft.
Zij. die al of niet opzettelijk vervalschte zegels
lebruiken of in omloop brengen, zullen gestraft kun-
len worden met den dood, met dwangarbeid of met
gevangenis, al naar den ernst van het geval. (Belga-
press).
Von Panen naar Berliin vertrokken
De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt: Gezant
von Papen is den 19en dezer uit Ankara naar Berlijn
afgereisd voor het uitbrengen van rapport en mis
schien tevens tot het consulteeren van zijn arts in
zake zijn bij den aanslag opgeloopen oorkwetsuur.
Von Papen zal op zijn reis geen tusschenstations aan
doen noch besprekingen voeren.
De Turksche gezant alhier Gerede, is nog niet van
zijn bezoek aan Ankara cn Istanboel teruggekeaig.