IXON
Neemn Akkertje
IN ENKELE REGELS
1 NASSAU-BANK N.V.
Hitler's Rijksdagrede
Ofschoon aan de voorbereiding van de Rij
zitting, die gisteren in de Berlijnsche Kroïl-opera
heeft plaats gehad, weinig ruchtbaarheid was ge
geven, kon het feit dezer gebeurtenis weinig verras
sing wekken. Het was te verwachten, dat Hitier aan
het einde van den Winterveldtocht het woord zou
richten tot volk en leger en een blik terug zou wer
pen op de maanden, die zooveel offer en ontbering
hebben gevraagd.
Over het krijgsbedrijf gedurende den langen en
buitengewoon strengen Russischen winter heeft de
Führer belangwekkende dingen gezegd: Intusschen
vormden deze beschouwingen slechts een deel, voor
namelijk het slotgedeelte, van ziin rede, die welbe
schouwd voor een niet minder belangrijk deel ge
wijd is geweest aan den strijd der ideologieën, die
Zoozeer zijn stempel gedrukt heeft op. de Britsch-
Duitsche tegenstelling, voorts aan de beteekenis
van het Britsche wereldrijk en tenslotte aan de
eischen, die Hitier onder de tegenwoordige omstan
digheden genoodzaakt is aan volk en volksvertegen
woordiging te stellen.
Aldus is de rede die Hitier Zondag heeft gehou
den, een belangrijk en uitvoerig document gewor
den, waarin de Führer tot de kern van diverse
vraagstukken is doorgedrongen en op de hem eigen
bóndige en onverbloemde wijze oorzaak en gevolg
van menigerlei probleem heeft behandeld.
Daar was dan allereerst de beschouwing die Hitier
wijdde aan den groei der machtspositie van GrootT
Brittannië, die zoolang gesteund heeft op het z.g'.
.evenwicht der krachten in Europa'.' Hitier stelde
daarbij in het licht, dat het jarenlang een dwaling
is geweest, Engeland hierbij te beschouwen als een
leidende kracht, tenvijl hét inderdaad slechts de
functie van „profiteur" vervulde, een functie, die
zoolang stand kon hóuden als de versplintering van
Europa duurde. En afgezien daarvan aldus Hitier
was de meening dat het Britsche werelürijk als
bestaansvoorwaarde een in onmacht versplinterd
Europa noodig heeft, slechts zoolang geldig, als aan
de peripheric van dit wereldrijk zelf geen equiva
lente staten bestonden, die het bedreigden.
Aan dit laatste wijdde de Führer het tweede ge
deelte van zijr^rede. daarbij deze (!equivalente sta
ten" met name noemend, n.l. Amerika en Japan.
Er is, aldus zette hij uiteen, een principieele wij
ziging gekomen in de voorwaarden voor het voort
bestaan van het Britsche imperium, toen in het be
gin dezer eeuw de Russische kolos zich naar Oost-
Azië wendde, de Amerikaansche Unie zich tot we-
reldmogendheid ontwikkelde en Japan de opper
heerschappij in de Oost-Aziatische levensruimte op
vorderde. Een principieele wijziging, hierin be
staande, dat Engeland zich voortaan zou moeten
handhaven niet langer tégen Europa, maar drt
hoogstens zou kunnen mét Europa, m. a. w. de
groeiende machtsverhouding der continenten begon
zich af te teekenen. Zoo was het in 1914, toen
Engeland, tégen eigen belang in. een Europeeschen
oorlog ontketende, die Duitschland wel tijdelijk kon
verzwakken, doch het, voor Engeland, bedenkelijker
resultaat had, dat in 1918, toen Engeland den oor
log naar het meende zegevierend had beëindigd, Ja
pan in de plaats yan Duitschland was gekomen 'en
Amerika in de plaats van Engeland zelf.
Groot Brittannië had een Pyrrhus-zege, een schijh-
overwinning behaald. In een nieuwen oorlog moest
het zijn noodzakelijk eigengewicht verliezen en melwtekst en de melodie tot gemeengoed van alle'soldaten
wien Engeland zich ook verbindt, hetzij met de ka- zijn t
Ritalisten uit Amerika, hetzij met de bolsjewiki uit
usland, aan het einde van dezen oorlog zal het zijn
bondgenooten sterker zien dan het zelf is en kan
zijn.
De invloed van het wereldjodendom hierbij werd
door den Führer kortelijk besproken als inleiding
tot het volgend gedeelte van zijn rede, dat aan den
wereldstrijd was gewijd.
Deze wereldstrijd steekt in zijn probleemstelling
ver uit bóven wat in normale oorlogen moet en kan
worden opgelost, n.l, de belangen van een of meer
volken. Wij kennen - zoo zeide Hitier het theo
retisch beginsel en de gruwelijke werkelijkheid der
oogmerken. Heerschappij van het proletariaat heet
het en dictatuur van het Jodendom is het. Hij wees
er op. dat Duitschland in enkele deelen van het
Rijk de inleiding tot dezen toestand heeft gekend.
Zwaarder drukte deze vloek op Hongarije en Italië.
De overwinning van het fascisme beteekende het
begin van de redding van Eurooa en het natiohaal-
socialisme begreep ook in dit opzicht haar roeping.
In de afgeloopen jaren echter is vrijwel iedere staat
in Europa gedwongen geworden zijn standpunt te
bepalen in deze levenskwestie der volken. Als ge
volg van den drang tot zelfbehoud moesten zij
I ZIJLSTRAAT £1, TEL 12777, HAARLEM I
Afdeeling
I Bureau voor Boekhouding
Invulling v.belastlng-aangifte-biljetten
UITGAAN
Heden MAANDAG 27 APRIL:
Gemeentelijk Concertgebouw: Concert H.O.V.
(Beethoven-cyclus), 7.30 uur.
Frans Hals Theater: „Kinderarts Dr. Engel",
2.30, 6.36 en 8.45 uur.
Luxor Theater: „Een leven vol muziek", 2.30,
6.30 en 8.45 uur.
Rembrandt Theater: „Storm over den Afsluitdijk"
2.30, 6.30 en 8.45 uur.
Palace: „Onder valsche verdenking", 2.6.30
«n 8.45 uur.
Moviac: Gevarieerd programma van 12 uur af.
DINSDAG 28 APRIL:
Gemeentelijk Concertgebouw: Concert H.O.V.,
T.30 uur.
Bioscooptheaters: Voorstellingen des middags
en des avonds.
Apotheken
De volgende apotheken te Haardem Zijn van des
avonds acht tot des morgens acht uur (ook op Zon
dag) geopend:
Firma C. G. Loomeijer en Zn., Barteljonsstraat
11. Tel. 10175.
Park Apotheek, Kleverparkweg 13. Tel. 11793.
Teyler Apotheek, Teylerplein 79. Tel. 17946.
Te Heemstede is geopend:
Apotheek Schotsman, Binnenweg 206, Tel. 28320.
maatregelen nemen, die hen definitief zullen be
schermen tegen deze internationale vergiftiging cn
deze maatregelen leidden tot het treffen op het
Oostelijk strijdtooneel.
Over den winter, die dit strijdtooneel tot een
oord der grootste beproevingen heeft gemaakt, ge
waagde de Führer vervolgens. Met voldoening wees
hij er op, dat in weerwil van een temperatuur,
die tot min 52 gr.' daalde, het gelukt is, de ramp
af te wenden, waarmede het Russische klimaat
een overwinterend leger bedreigt, dat bovendien
blootgesteld is aan de stormloopen van legers van
honderdduizenden. Moeilijkheden met materiaal
moesten worden overwonnen, de ravitailleering
stelde de zwaarste eischen en naar Hitier zelf
opmerkte: om het harde lot meester te blijven was
nu en dan hard en meedoogenloos ingrijpen noodig.
Des te milder is de Führer thans, nu de winter
geweken is, in zijn lof over den Duitsehen soldaat
die aan het front, den Duitsehen burger, die op de
hem aangewezen plaats zijn offers bracht, over de
prestaties der verbonden legers en de vrijwilli-
gersformaties. Overigens wees hij er op, dat de
ervaringen, dezen winter opgedaan, er toe zullen
leiden, dat mocht een dergelijke winter zich her
halen, een toestand, els waaraan mem ditmaal het
hoofd moest bieden, niet meer zal voorkomen.
Met het oog hierop stelde Hitier den eisch, be
kleed te worden met bevoegdheden, die hem het
recht verleenen, op ieder gebied terstond te mogen
ingrijpen en te handelen, zoodra hiertoe aanleiding
bestaat. „Front en vaderland, transportwezen, be
stuur en justitie hebben slechts te gehoorzamen
aan één enkele gedachte, namelijk het behalen
van de overwinning", aldus sprak Hitier. De Rijks
dag heeft na de rede den Führer deze bevoegd
heden verleend.
lHog eenmaal richtte de Führer zich hierna
tot zijn tegenstanders. Tot Churchill merkte hij op,
dat ook thans, zoomin als in 1940 zijn wachten
geen zwakheid is en dat het Duitsche duikboot
wapen sterker is dan ooit te voren. De Italiaansch-
Duitsche samenwerking zal blijvend worden voort
gezet en tot welke gevolgen de provocatie van
Japan heeft geleid is in de afgeloopen maanden
duidelijk gebleken. Het einde van Hitler's rede
droeg dan ook het kenmerk van volkomen ver
trouwen in den voor Duitschland succesvollen af
loop van den oorlog.
Na afloop van de rede vond de voorzitter van
den Rijksdag, Hermann Göring gelegenheid, de
gevoelens van trouw der natie aan den Führer
te vertolken, nadat de Rijksdag de hierboven ge
memoreerde bevoegdheden aan het hoofd van den
Staat had verleend.
D.
„Die blonde Rie"
Professor Herms Niel uit Berlijn met zijn
Rijksmuziekcorps op 1 Mei in Haarlem
Wij vernemen zoo juist, dat op 27 April het Rijks
muziekcorps van den Rijksarbeidsdienst van
Berlijn uit een concert-tournée door Nederland on
derneemt en behalve bekende walsmelodieën voor
namelijk marschen en sofdatenliederen, waarvan
Hoof<lre<lucieurC. J. van Tilburg, Heemstede
I*lv. Hoofdredacteur: G. N. Decoders, Heemstede
Eerste medewerker: F. C. Berks, Haarlem
geworden, ten gehoore zal brengen. Deze te ver
wachten concerten zijn door een speciale omstan
digheid 'bijzonder belangrijk. De leider van het ge
noemde muziekgezelschap is namelijk Professor Herms
Niel. Zijn naam is in het Rijk en ook in het buiten
land in den besten zin van het woord wijd en zijd
bekend door de nimmer ophoudende uitzendingen
an zijn liedjes door de radio-stations van alle Mid-
den-Europeesche landen. Zijn populaire wijsjes heb
ben den aether en de harten van alle gaarne zin
gende menschen sinds vele jaren veroverd. In Afrika
in Noorwegen, in de westelijke landen en op den
Balkan en ook aan het in den strijd gedrenkte Oost
front zijn de op het soldatenleven geïnspireerde lie
deren van Herms Niel uit de rijen van de Duitsche
weermacht niet meer weg te denken. Ook in Neder
land werden zijn scheppingen verrassend snel popu
lair. De Hollandsche jeugd kent en zingt de meeste
van zijn wijsjes.
Het was Professor Herms Niel, die bij het begin
van den oorlog het „Engelandlied" van den in den
wereldoorlog gesneuvelden dichter Herman Lins, een
nieuwe, bijzonder populaire melodie gaf. Niet min
der bekend zijn de liedjes die „Erika" of het „Edel
weiss" bezingen dan het lied van „Annemarie",
„Antje" een matrozen-walslied, het prachtige wijsje
van het kleine huis, dat in Sanssouci aan den Mühlen-
berg staat of het „Liebchen wenn ich traurig bin",
dat tegenwoordig steeds meer door het land klinkt.
Herms Niel schreef ook de marsch en oorlogsliedjes
voor de troepen van Generaloberst Rommel in de
Noord-Afrikaansche woestijn, voor de soldaten in'
Noorwegen en hun bevelhebber generaal Dietl, voor
de manschappen op de duikbooten, voor de alle geva
ren trotseerende vliegers en voor de jeugd van dezen
nieuwen tijd. De Führer eerde zijn arbeid op bijzon
dere wijze door hem eenigen tijd geleden, den pro
fessor-titel te verleenen. Nu komt Prof. Herms Niel
op zijn reis door Nederland ook naar Haarlem. Vrij
dagavond 1 Mei te half acht zal hij in de groote zaal
van het Concertgebouw met zijn Rijksmuziekcorps
een concert geven. Het is zeker, dat hij- ook
hier zooals ovei^l, een stampvolle zaal zal vinden.
Wat dezen Haarlemschen concertavond een bijzonder
tintje geeft is het feit, dat een geheel nieuw lied,
namelijk het Holland-lied, dat Prof. Niel componeer
de. hier met koor en orkest voor het eerst ten doop
zal worden gehouden. Het lied, dat onder den titel
„Die blonde Rie" de schoonheid van Nederland be
zingt werd in Haarlem door onderofficier Carolus
Hartmann geschreven en teekent Holland in al zijn
bonte kleuren. Prof. Niel gaf het lied een pakkende
melodie. Het lied van'de blonde Rie begint als volgt:
„In Holland steht, aus Klinkersteln, eln kleines, feines
Haus.
Der Sekwind lauft zur Tur hlneln und springt zum
Fenster raus.
Am Fenster steht ein Meisje, es 1st die blonde Rie.
Das kleine, feine Hauschen mit Rie, dem blonden
Meisje,
Tm Blumenkraftze,
Kennt meine ganze, die ganze Landserkompanie,
Ja, ja, die ganze Landserkompanie".
Zoo zal nu ook dit lied van Holland spoedig overal
in Nederland te hooren zijn. Op den eersten Mei zal
het in het Concertgebouw zijn eigenlijke verrijzenis
vieren en wel in het kader van een programma dat
ook, de volle aandacht zal hebben van den Nederlan
der, die van een vroolijk wijsje houdt. Wie dus met
de waardevolle scheppingen waardoor de composities
van professor Niel altijd uitmunten, kennis wil maken,
verzuime niet Vrijdag zijn schreden naar het Con
certgebouw te richten. Dit groote concert zal een on
vergetelijke muzikale gebeurtenis worden, die zich
niet eiken dag zal herhalen
„EEN KORT BEZOEK AAN DUITSCHLAND".
's-GRAVENHAGE, 27 April. Hedenavond van
19.15—19.30 uur spreekt Max Blokzijl voor den zender
Hilversum II in zijn politiek weekpraatje over het
onderwerp: „Een kort bezoek aan Duitschland".
Wezeii en doel van liet Arbeidsfront
Liberalisme, Kapitalisme en Marxisme
Om tot een juist overzicht te kojnen van datgene,
dat naar de langzame, maar zekere ineenstorting
voerde van het geheele economische stelsel, is hel
noodzakelijk een korte beschouwing te houden over
die factoren, die i,n het verleden reeds van beslissen-
den invloed waren op den weg, die onze samenleving
zou bewandelen.
In de Middeleeuwen begint onder invloed van de
ontdekking van onbekende nieuwe werelddeelen en de
eerste verschijnselen van de reformatie, een nieuwe
richting zich te ontwikkelen, nl. het liberalisme.
Nieuwe overtuigingen en handelsmethoden, weliswaar
voorloopig nog geremd door zekere staatsprivileaiën,
ontstaan, waarbij nog de zich snel ontwikkelende pro
ductie en verkeerstechniek hun invloed op de snelle
verbreiding van de nieuwe opvattingen uitóefenen.
De vlucht van het land naar de stad, waar ge
streefd wordt naar een zoo groot mogelijk nut van de
nieuwe techniek, is mede een van .de belangrijkste
oorzaken geweest, dat afgerekend werd met oude op
vattingen en de nieuwe idee een snelle verbreiding
vond.
De liberalistische idee leert ons, dat het individueele
de zin en het doel van het leven is, dat het algemeen
belang voortkomt uit het eigenblang. Hier geldt dus
niet het belang van het geheele volk als hoogste
waarde, doch de vrije ontwikkeling én ontplooiing
van den enkeling en het spreekt vanzelf, dat nieuwe
wetten en komende maatregelen geheel gericht zijn
op de bescherming van dit "individualistische streven.
Het zal blijken, dat dit nieuwe systeem op den duur
in botsing komen moet met de belangen van de
volksgemeenschap. Een dergelijke opvatting toch kan
nooit in het belang van de volksgemeenschap zijn,
daar volgens deze begrippen een volk bestaat uit en
kelingen, die allen onder dezelfde voorwaarden hun
weg door het leven moeten banen. Zoodoende gaat
het volksche begrip hoe langer hoe meer verloren en
het is dan ook ih dezen tijd, dat de Joodsche machten
een steeds grooter invloed gaan uitoefenen in het
economisch bestel van ons werelddeel, volgens de
heerschende opvatting, dat alle menschen gelijk zijn,
een van de principes dus van de Fransche revolutie.
In de oogen van het liberalisme is de staat in zekere
mate een noodzakelijk kwaad, welke alleen dient de
ongebreidelde ontwikkeling van den enkeling eenigs-
zins te beteugelen. De enkeling geeft hier weliswaar
iets van zijn vrijheid ten behoeve van den staat, doch
net zooveel als voor het staatsleven allernoodzake
lijkst is en behoudt zich daartegenover zijn onver
vreemdbare rechten (menschenrechten) voor. De staat
is dan eigenlijk niets anders dan een soort waarborg
en bescherming van de rechten van den enkeling.
Waar dit heen voerde, hebben wij aan den lijve on
dervonden. Overal ontstonden en bloeiden politieke of
economische groepen, die uitsluitend in hun eigen
belang invloed trachtten uit te oefenen op den staat
om op deze manier hun materieel nut te dienen. Alle
partijen vinden dus hun oorsprong en ontwikkeling
terug in de liberalistische opvatting en het is wel
een tragische speling van het noodlot, dat de hieruit
ontstane klassepartijen zelf medewerkten aan de ver
nietiging van de liberalistisch democratische staats-
gedachte.
De invloed op de wetgeving was van dien aard, dat
de toenmalige regeeringen nooit een werkelijklei
dende taak konden vervullen, doch steeds een uit
voerende, welke afhankelijk was van den wil der
massa en v.an een niet met verantwoordelijkheid belast
zijnde parlementarische democratie. De staatsmacht
was dus in wezen gebonden door een systeem van
burgerlijke vrijheden.
Het recht op vrijheid, de vrijheid van producent en
consument, vrij beschikkingsrecht over eigendom en
verdiende bedragen, vrijheid van woord en vrijheid
van pers voerden tot een strijd van allen tegen allen
en bevorderden de minderwaajjdigheidsidee in de
menschelijke en volksche samenleving. De taak van
den staat werd hierdoor steeds omvangrijker en de
versplintering grooter, om uiteindelijk te ontaarden
in een willoozen speelbal der meest verschillende be
langen.
In het middelpunt van de liberalistische gedachte
staat het kapitaal. We kunnen daarom dit tijdperk
ook het Kapitalistische noemen. Wij zien in dit tijd
perk. hoe het geld van ruil- en betaalmiddel wordt
tot een zelfstandigheid, die beslist over productie en
arbeid en dat het directe doel is vermeerdering van
geld. Daar dit systeem langzaam maar zeker voerde
tot een voor het volk verminderende koopkracht, be
teekende dit het uiteindelijk doodvonnis van het stel
sel zelve. Het heeft geen zin met groot kapitaal fa
brieken te bouwen, waarin door geb«6k aan koop
kracht toch niets geproduceerd kon worden en de
voorbeelden zijn er te over van kostbaar ingerichte
fabrieken, die door de optredende crisis stil werden
gelegd. Door de duidelijke kenteekenen, dat de pro
ductie zich aanpaste aan de winst en niet aan de be
hoefte, kunnen wij rustig zeggen, dat het kapitaal als^
invloedrijke factor ten gunste van het volksbelang
hopeloos heeft gefaald. In ieder geval kan hieruit de
leer worden getrokken, dat het kapitaal, dus ook geen
buitenlandsche leeningen, in staat zijn de arbeidswel-
vaart in een land te regelen: dat dit alleen mogelijk
is als de arbeid tot fundament van het economische
leven wordt aangepornen.
De liberalistische ontwikkeling bracht verder met
zich, dat met het beschikkingsrecht over het kapi
taal niet alleen economische, doch ook sociale en
politieke macht ten nauwste verbonden waren. Deze
macht, die vooral in de jaren na den wereldoorlog
19141918 in de Bank-, Kartel- en Concernpolitiek
vaak een noodlottigen invloed uitoefende op het al
gemeen belang, noemen wij Kapitalisme, wat betee-
kent, dat de arbeid overheerscht wordt door het ka
pitaal.
Veel zouden we hierover nog kunnen zeggen, doch
binnen de grenzen van onze beschouwingen is het.
voldoende te constateeren, dat we de vakorganisaties
ook kunnen beschouwen als een soort Kartel voor
loonpolitiek. Eveneens behooren hiertoe de z.g.n. ver-
bruiksvereeniging cn de vorming van werknemers-
en werkgeversgroepen, waarmede men geloofde de
verhouding tusschen kapitaal en arbeid en tusschen-
prijs en loon te kunnen regelen.
De uitwerking van het liberalistisch denken vinden
we ook terug in den g^ooten achteruitgang van onzen
boerenstand; in het verdwijnen van het bégrip „Bloed
en Bodem" en in de versteedsching van onze 'men
schen.
In groote trekken werd bewezen, dat de van het
Liberalisme gevraagde en verkregen vrijheid, een
geschenk des duivels was. De weerslag hiervan kon op
den duur niet uitblijven en de gepredikte vrijheid op
alle gebieden in het menschelijk leven voerde tot een
overheersching van een kleine groep over ons ge
heele volk, over een leger van economisch zwakken
en afhankelijken, die hun geheele bestaan moesten
dekken uit de wekelijksche loonopbrengst. De dage-
lijksche bedreiging met werkloosheid bracht, afgezien
van nog vele narigheden, een algemeene onzekerheid
in het leven, die de menschen versplinterde en de
volkswelvaart in hooge mat.e in gevaar bracht. Hier
bij kwam nog, dat de mogelijkheid, langs de maat
schappelijke ladder omhoog te klimmen tot een mi
nimum was beperkt en zienderoogen nog steeds ver
minderde. Het was een treurig verschijnsel, dat de
leidende personen in ons land niet den strijd van de
arbeiders tot den hunne maakten en niet naar een
sociale rechtvaardigheid voor de welvaart van ons
geheele volk streefden.
Het antwoord op den klassenstrijd van boven, was
de klassenstrijd van. onderen, en hiermede zijn wij
dan ook gekomen op het terrein van het Marxisme.
Het Marxisme was wel typisch een verschijningsvorm
van den strijd met den Europeeschen arbeider» Zijn
invloed strekte zich hoofdzakelijk uit over Nederland
en Zwitserland, van hieruit en over Duitschland, ter
wijl de Romaansche volkeren tot het laatste toe onder
invloed van het Marxisme hebben gestaan. Ook de
Engelsche arbeider wiens welstandsbegrip meer af
hankelijk was van de wereldoverheersching van zijn
land, was niet zoozeer de volgeling van Marx, als de
arbeiders in Nederland. Het Russische bolsjewisme
is volgens Lenin een volgende ontwikkelingsfaze van
het Marxisme. De leer van Karl Marx bestond eigen
lijk uit twee gedeelten, een economisch beschouwend
gedeelte en een wereld beschouwend deel. De eerste
was tamelijk onschadelijk, doch de tweede vorm juist
het grootste gevaar, vooral sinds dit tot een dogma-
werd verheven. Karl Marx zelf zegt hiervan: „Niet
het bewustzijn van den mensch bepaalt zijn bestaan,
doch zijn gemeenschappelijk bestaan bepaalt zijn be
wustzijn".
Hiermede schiep hij de basis voor de materialisti
sche levensopvatting. Volgens zijn begrip is de mensch
een zuiver materieel proces en zijn geestelijke ge
steldheid en leven slechts een afspiegeling van zijn
materieelen, welstand.
Wij zien hieruit dus een groote -overeenkomst, wat
betreft de materie tusschen Kapitalisme en Marxisme.
Beide waardeeren, zij het dan ook schijnbaar van een
ander gedeelte van de menscli'neid, alleen de materia
listische factor als eenige waarde in het leven, met
verwaarloozing van het ideëele. Hierdoor wordt vrij
wel ieder zedelijk verantwoordelijkheidsbegrip van
tevoren uitgeschakeld en alle gebeuren op het blinde
arbeidsproces teruggevoerd. Daar verder volgens
Marx de menschen in hun denken en voelen, dat weer
beïnvloed wordt •door 4 de arbeidsvoorwaarden en
productie-omstandigheden, voortbrengselen zijn van
hun milieu, is ook hun opleiding onzin. De maat
schappelijke samenleving is dan een gewoon^ orga
nisatorisch verschijnsel zonder meer.
Van privaatbezit (Liberalisme) naar gemeeqschaps-
bezit (Communisme) is slechts een schrede en zoo is
het dan ook begrijpelijk, dat Marx al zijn hoop stelde
op een verandering van de eigendomsverhoudingen.
Hij overziet hierbij weliswaar niet, dat de, met het
Liberalisme gegroeide industrialisatie en de moderne
techniek met de onopgeloste problemen der arbeiders
wereld en de evenredige verdeeling van goederen niets
heeft uit te staan. Daar Marx echter de zedelijke
kracht van de volkeren onderschatte, versmaadde hij
een beroep op het zedelijke bewustzijn in den mensch.
Daar hij een Jood -was, kon hij ook geen beroep doen
op het volksche verantwoordelijkheidsgevoel van ar-
beidnemer en arbeidgever. Door de prediking van den
klassenstrijd, waardoor het eene deel van het volk
tegen het andere werd opgezet, was hij slechts in
staat, gevoelens van haat en nijd wakker te roepen,
waarbij de werkgever steeds met een kapitalist werd
gelijkgesteld, die er alleen op uit was, meer geld te
verdienen ten koste van de arbeiders Dit nu is het
uitgangspunt van zijn leer: „In den kapitalistischen
staat kan alleen hij, die iets te veckoopen heeft, le
ven, de bezitlooze kan alleen zichzelf verkoopen".
Hierbij richt de koopprijs zich immer naar de vraag.
Uiteindelijk komen hierbij de uitgebuite proletariërs
te staan tegenover enkele kapitalistische uitbuiters,
de uitbuiters worden weggejaagd en Jiet proletariaat
neemt zelf de productie over. Marx ziet dus het ka
pitalisme als een noodzakelijke ontwikkelingstrap
naar het Communisme. Deze gedachte vond over het
Naar uit New York wordt gemeld kunnen negers bij
het Amerikaansche leger thans opklimmen tot den rang
van brigade-generaal.
De commandant van een Duitsche divisie Infanterie,
ridderkrulsdrager generaal-majoov Gerhard Berthold, heeft
bij de zware gevechten in den centralen sector van het
Oostelijk frönt het leven verloren.
Het Slowaaksehe ministerie van buitenlandsche zaken
heeft officieel medegedeeld dat de Fransche' regeering de
Slowaaksehe republiek de jure heeft erkend.
De Britsche Nieuwsdienst meldt dat de Ver. Staten
De Gaulle erkend hebben als leider der regeering van
Nieuw Caledonië.
Een felle brand heeft gewoed in huize „De Li^hten-
beek" aan den Amsterdamscheweg nabij Arnhem, in welk
pand een rusthuis voor invalide missionarissen van Mill
Hill is gevestigd.
Aan de veiling te Honselersdijk is de eerste perzik
aangevoerd.'Deze eersteling bracht <1.32 op.
Terugvordering voor het teveel betaalde in verband
met het verstrekken van kunstharsprothesen kan thans
weer door leden van ziekenfondsen geschieden.
Het Vierjarig dochtertje van de familie W. uit de
Prins Hendrikstraat te Krommenie is onder een auto ge
raakt en op slag gedood.
De 7-jarige J. Baauw te Vlaardingen is te water ge
raakt en verdronken.
In ae oude Remonstrantsche kerk aan de Keizers
gracht te Amsterdam heeft prof. dr. G. J. Heering Zater
dagmiddag een bijzondere godsdienstoefening gehouden
ter viering van zijn zilveren jubileum als hoogleeraar van
het Remonstiantsch seminarium.
Te Hilversum is een 28-jarige chauffeur C. S. ge
arresteerd, die zich gespecialiseerd had op het stelen van
schrijfmachines.
In een perceel aan den Daalweg te Enschede is een
complete geheime distilleerderij ontdekt.
De Zwolsche politie heeft de Amsterdammers J. J. Sr.
en J. J. Jr. aangehouden, die er hun werk van maakten
op groote schaal bonnén op te koopen. Ook is aange
houden de Zwollenaar J. H., die als „agent" voor de aan
gehoudenen werkte.
Te Boerakker (Gr.) zijn twee personen betrapt bij de
vervaardiging van alcohol.
Zaterdagmiddag heeft de burgemeester van Nijme
gen. de heer J. A. H. Stelnweg officieel afscheid geno
men van de gemeente.
De 76-jarige J. V. S. uit de Gerard Doustraat in Den
Haag is bij het. oversteken van de straat door een tram
aangereden en .zwaar gewond.
Twee personen uit Brassch,aet (Belgie) hebben een be
kentenis afgelegd, dat zij betrokken zijn bij een roofover
val te Hasseldonk. Naar twee andere verdachten wordt
nog gezocht.
De tweejarige A.. Sibon te Erica is In een aschput
gevallen en gestikt.
Bij de kampioenschappen gewichtheffen van Neder
land, die Zondag in Den Haag werden gehouden behaal
de F. W. Weber uit Haarlem den titel in het vedergewicht.
Ook ln het lichtgewicht zegevierde een Haarlemmer: J.
H. Corvent.
De titel van Nederlandsche tafeltenniskamploen is
behaald door den Hagenaar A. Thunlssen. die Cor de Buy
met 21—27, 20—22, 26—24, 21—14 onttroonde. Bij de dames
legde mej. Bakkenes beslag op den titel.
Zondag a.s. spelen A.D.O. en Heerenveen tegen
elkaar terwijl de nieuwe Zuidelijke kampioen Eind
hoven naar Blauw Wit gaat. Quick en A.G.O.V.V. spelen
nog een beslissingswedstrijd om den Oostelijken titel.
zenuw-kalmeerende
druppels
Geheel onschadelijk, zuiver plantaardig
kalmecrend ni'ddel. Aanbevolen bij ner
veuze prikkelbaarheid, angst- en opwin*
dingstoestandcD, overspanning, slapeloos
heid. Bij alle apotheker» en drogisten
a f 1.25 per flacon
algemeen bij de arbeiders groote weerklank, h°e-
wel niemand zich bezig hield met de vraag, of bij da
technische ontwikkeling van de sarrfenleving dit plan
uiteindelijk wel doorvoerbaar zou zijn.
Als, we terugzien op den tijd, die achter ons ligt,
waarin liberalisme en kapitalisme hoogtij vierden,
moeten wij vaststellen, dat de oorzaken van den klas
senstrijd niet uit den weg konden worden geruimd en
het resultaat de grootste nadeelen voor de volksge
meenschap teweeg bracht. Het Marxisme heeft in da
overwinning van het kapitalisme gefaald. Beide heb
ben het begrip „Volk" als hoogste goéd niet erkend
en de welvaart alleen materieel opgevat. Daarom zijn
zij beide in den grond gelijk, de laatste verschijnselen
van individualisme en materialistisch liberalisme. Uft
deze beschouwingen kunnen wij destilleeren, dat de
sociale vraagstukken nooit materieel kunnen worden
opgelost. De sociale vraagstukken zijn in den diepsten
zin en wezen zielkundige vragen, die bij verwaarloo-
zlng een volk naar den ondergang voeren, een on
dergang, die niet met materieele pleisters kan worden
opgelapt.
>ïeedoogenlooze aanval op de
Nederlandsche burgerbevolking
's-GRAVENHAGE, 25 April. Gisteren in de na
middaguren heeft een misdadige Engelsche bomaanval
op de burgerbevolking van een plaats in het Westen
des lands plaats gevonden. Uit groote hoogte strooiden
de Engelsche luchtpiraten een aantal brisantbommen
boven een woonwijk van deze plaats omla^, waardoor
een reeks woonhuizen volkomen werd vernield en tal
rijke huizen- werden beschadigd.
Naar tot nu toe werd vastgesteld, zijn hierbij 20 bur
gers gedood en 16 gewond.
Bij storingsvluchten van Britsche vliegtuigen in eten
afgeloopen nqcht werden door het omlaag werpen van
eenige brisantbommen een aantal woonhuizen, deels
zwaar, deels minder ernstig beschadigd.
Schade aan militaire doelen is door deze zinlooze
aanvallen niet aangericht. r
RIJKSVERKEERSINSPECTIE.
's GRAVENHAGE, 25 April. Bij besluit van
de secretarissen-generaal van waterstaat en bin-
nenlandsche zaken is, te rekenen van 1 Januari
1942, bevorderd tot commies in vasten dienst bij
de rijksverkeersinspectie de adjunct-commies A.
Berendes te Haarlem.
Bijna niet in staat uw dage-
lijksch werk te doen? AKKER
TJES zullen u weer spoedig en
heeleinaal kunnen opknappen.
Klaag daarom niet, maar
De Nederlandsche Pijnstiller
RADIO PROGRAMMA
DINSDAG 28 APRIL 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
6.45 Gramofoonmuzlek. 6.50 Ochtendgymnastiek. 7.00
Gramofoonmuziek. 7.55 Gramofoonmuzlek. 8.00 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.15 Politiek weekpraatje (opn.). 8.30
Gramofoonmuziek. 9.15 Voor de huisvrouw. 9.20 Amuse
mentsorkest en solist (opn.). 10.00 Kamermuziek (gr.pl.)
11.00 Voor de vrouw. 11.20 Amabile-sextet. 12.00 Gramo
foonmuziek. 12.10 Otto Hendriks en zij^ orkest. -:.40
Almanak. 12.45 B. N. O. Nieuws- en economische beri ?n.
13.00 „De boerderij ontwaakt", luisterspel. 13.15 Om ;p-
orkest. 14.00 Groninger Orkestvereeniging, solist en gra
mofoonmuzlek. 16.00 Ziekentroost. 16.20 Gramofoonmuziek.
16.30 Roemeensch orkest Gregor Serban. 16.45—17.00 Voor
de jeugd. 17.15 B. N. O. Nieuws-, economische- en9beurs-
berlchterr. 17.30 Musette-orke-st en solist. 18.00 Voor da
vrouw. 18.15 Gramofoonmuziek. 18.34 Neerlands stem van
het Oostfront. 18.50 B. N. O. Nieuwsberichten. 19.00 B. N.
O. Gespróken binnenlandsch overzicht. 19.10 Gramofoon
muziek. 19.30 „Foto-album", muzikaal programma. Vanaf
20.15 alleen voor de Radio-Centrales, die over' een lijn
verbinding met de studio beschikken. 20.15 Gerard van
Krevelen en zijn orkest en solist. 21.45 „Vrijdag de der
tiende en een ring", luisterspel. 21.45 B. N. O. Nieuws
berichten. 22.00 B. N. O. Militair overzicht. 22.10—24.00 Gra
mofoonmuzlek.
HILVERSUM II, 301.5 M.
6.45—8.15 Zie Hilversum I. 8.15 Liederen (opn. en gr.pl.)'
8.40 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gramo
foonmuziek. 10.40 Vroeger-en nu. 11.00 Zang. piano en gra
mofoonmuziek. 11.40 Gramofoonmuziek. 12.15 Orgelconcert.
12.45 B. N. O. Nieuws- en economische berichten. 13.00
Pianovoordracht. 13.30 Gramofoonmuziek. 14.30 De
Lichte Toets. 15.30 Voor de zieken. 16.00 Gramofoonmuzlek.
16.45 Zang, piano en gramofoonmuzlek. 17.15 B, N. O.
Nieuws-, economische- en beursberichten. 17.30 De Melo-
disten en solist. 18.15 Boekbespreking. 18.30 Reportage.
18.45 Salonorkest. 19.30 B,-. N. O. Nieuwsberichten. 19.40
Spiegel van den dag. 19.50 B. N. O. Zeeuwsch praatje.
20.00 B. N. O. Engelsche uitzending': „Holland and the
economie reorganisation". Voor de Radio-Centrale. Gra
mofoonmuziek. Vanaf 20.15 alleen voor de Ra<*o-Cen-
trales, die over een lijnverbinding met de studio beschik
ken. 20.15 Cello en piano. 20.45 Gramofoonmuziek. 21.00
Mevrouw van Straten wil het naadje van de kous weten.
21.15 Otto Hendriks en zijn orkest. 21.45 B. N. O. Nieuws
berichten. 22.00 Oude koorzang (gr.pl.). 22.05—22.10 Avond*
wijding.
Het scbip der woestijn. Na aankomst van een vliegtuig op een der vliegvelden in
Noord Afrika staat het lastdier gereed om voor het goederentransport te zorgen.
Scherl-'Fellinga-P.K- Hug-Pax-Holland»c
Een scène uit „Madame Bovary", waarvan bij het Nederlandsch Tooneel in den Stads
schouwburg te Amsterdam de première gaat. Links Annie van Ees als Madame Bovary
Polygoon-Noske-Pax Holiand-c
Een huwelijk in Folkloristische» stijl. Te Stompetoren, gemeente Oterleek. NJ
Alkmaar, werd Zondag een huwelijk voltrokken, waarbij bruid en bruidegom alsmede
de gasten waren gekleed in origineel oud West-Friesch costuum. Links dc bruid eo
bruidegom. Polygoon-Sagers-Pax HoÜand-sl
