Buitenlandsch
Overzicht
Dc moeUUkheden waarvoor generaal De
Gaulle geplaatst wordt zijn niet gering.
En cr zijn <-i onder welker oplossing waar-
«CWjnschynHJk ook zijn krachten te hoven
ZUDev^widlngtot Bxlgeland behoort stellig
niet tot die groep hoé delicaat ze ook moge
Zij» en hoezeer deze koelheid ondanks den wil
van c'.e staatshoofden der beide landen is
ontstaan ln de eerste plaats is er de ge
krenkte Fransche nationale trots, dat
Frankrijk bevrijd moest worden Na ae be
vrijding is er de periode geweest, dat niet
direct het bestuur uitsluitend in handen
van Franschen kon worden gelegd Daarna
Zijn de moeilijkheden in den Levant geko
men. ontstaan door de halsstarrige houding
der Franschen. maar tengevolge hebbena
een ingrijpen der Britten, omdat dezen, ook
door het voortduren van den oorlog ln Oost-
Azië, geen conflict met de Arabische wereld
kunnen rlskeeren. allemaal gebeurtenissen,
welke door de omstandigheden bepaald wer
den. maar die de Franschen minder prettig
tegenover de Engelschen moesten stemmen
Een gevolg van deze minder goede verhou
ding ls geweest, dat de onderhandelingen
over een Engelsch-Fransch vriendschapsver
drag mislukten en dat een Fransch-Rus-
slsch verdrag ls gesloten Te een of ander
tijd zal echter evenzeer met Gr. Brittannië
een overeenkomst moeten worden gesloten,
want Frankrijk kan niet op zichzelf blijven
staan, zeker niet waar in Frankrijk zelf in
verschillende kringen de gedachte aan de
vorming van een West-Europeesch blok,
waaraan clan natuurlijk ook het land zelf
deelneemt, wordt gekoesterd en uitgespro
ken. En ln dat blok moeten Frankrijk en
Engeland elkaar ontmoeten. Om de goede
verhouding niet den Engelschen nabuur te
herstellen zal de tijd waarschijnlijk hard
medehelpen en het zal m.i. geen jaren ver
gen om te dezer zake door de Franschen
veel te doen vergeten.
De tijd kan echter niet veel baat brengen
bij de oplossing van de Levantijnsclie kwes
tie Daarin zal men ln Parijs heel andere
woorden moeten gaan spreken dan men tot
nu heeft gedaan. Dat het bereid is tot
een tegemoetkomender houding, heeft het
begin dezer week bewezen aoór liet com
mando der speciale troepen in den Levant
over *.e dragen aan de regeering van Syrië en
den Libanon. Daarmee is een begin ge
maakt voor het verkrijgen van een minder
vijandige sfeer, maar er zal nog veel meer
moeten gebeuren voor het verkrijgen van
een oplossing.
Het statuut van Tanger kan de Gaulle
niet al te groote moeilijkheden bezorgen,
veel ernstiger zijn die der binnenlandsche
problemen."Ten eerste is er dat van het in
schakelen der weerstandsbewegïng in het
normale politieke leven, probleem, waarvoor
ook België en Nederland zich geplaatst zien.
De Fransche ministerraad heeft eenstemmig
een wetsontwerp aangenomen betreffende
de verkiezing van een~constitueerencie ver
gadering en de voorloopige organisatie van
het bestuur. De door deze Assemblée na
tionale constituante vast te stellen grond
wet zal aan de goedkeuring van de natie
onderworpen worden. Tot heden zijn geen
reacties uit het land zelf bekend geworden.
Voor den spoedlgen terugkeer van normaler
toestanden is het te wenschen. dat de Fran
sche ministers een goede verwoording heb
ben gevonden van de ln het volk levende
gevoelens Hoe moeilijk dit werk evenwel is.
blijkt uit het steeds weer uitstellen van een
beslissing over het proces tegen Pétain.
Wanneer dit proces tot het 'einde wordt ge
voerd. kan slechts één vonnis worden uitge
sproken: de doodstraf. Op menschelijke
gronden mag men het toch evenwel uitge
sloten achten, dat een man van bijna 90
jaar voor het vuurpeloton wordt gezet en
naar verluidt zou de Gaulle ingrijpen indien
men ooit tot Iets dergelijks zou willen over
gaan. Dit zou echter waarschijnlijk weer een
zeer vijandige reactie uitlokken bij de link-
sche partijen en daarom lijkt de beste oplos
sing net uitstellen van het proces. Dat men
dit "wil doen blijkt uit de feiten.
De grootste moeilijkheid ligt echter voor
de Gaulle in de kwestie of Frankrijk moet
aandringen op uitbreiding van gebied.
Frankrijk en de Franschen hebben te dien
aanzien wenschen. Niet 'alleen tegenover
Dultschland. zooals gebleken is bij de be
zetting van een stuk Italiaansch grondge
bied En nu heeft het land hierbij met een
moeilijkheid te kampen, waarbij het alleen
en uitsluitend zelf voor een oplossing kan
zorgen. Frankrijk wil een stuk van Duitsch-
land annoxeeren, doch het kan geen groot
aantal Duitschers daarbij op den koop toe
krijgen, want daarvoor zouden er meer
Franschen moeten zijn. Evenmin echter kan
het een stuk land toegewezen krijgen, waar
uit de Duitschers zouden zijn geëvacueerd,
omdat het zelf geen menschen meer kan
missen om dit geannexeerde gebied te gaan
koloöiseeren. Hoe men dit zal willen oplos
sen? De vredesconferentie zal daarover uit
sluitsel geven, maar voorzoover de feiten nu
bekend zijn moet gebiedsuitbreiding voor
Frankrijk geen versterking beteekenen doch
een verzwakking, tenzij de vernieuwing een
aanzienljjke toeneming van het aantal ge
boorten zal weten te bewerkstelligen. Al
leen dat zal ook kunnen meewerken om
Frankrijk weer die plaats onder de mogend
heden te doen innemen, welke het naar het
oordeel van vele Franschen behoort te heb
ben. Daarvoor zijn echter menschen noodig.
menschen in groot aantal en van groote
kwalltei ten L.
MEISJE VERMIST
Sinds 24 Mei wordt te Bloemendaal ver
mist Hanneke van de Velde. geb. 13 7.1932.
Het meisje is van huis weggelóooen Signa
lement: lang 1.50 M mager. smal. bleek ge
zicht. donker, kortgeknipt haar. genuan
ceerde gele Jurk. blauw vestje, blauwe re
genjas. rood gebloemde hoofddoek, grijze
sokken, houten sandalen, licteekens in den
hals en aan het gezicht Haar kleeding kan
na 24 Mei gewijzigd zijn
MODERNE TALEN.
Indertijd was op voorschrift van de Duit
schers hei talenonderwijs bij het Middel
baar en Gymnasiaal Onderwijs gewijzigd.
Toen moest namelijk in de eerste klasse
Dultsch gegeven worden. Engelsch en
Fransch kwamen pas in de volgende klassen
aan de beurt.
Met Ingang van den nieuwen cursus in
September a.s. wordt aan de Haarlemsche
inrichtingen de vroegere lesindeeling voor
de eerste klasse hersteld.
WAARHEID, GERECHTIGHEID.
NAASTENLIEFDE.
In de Begijnehofkapel te Haarlem wordt
over deze onderwerpen een serie van drie
Avondstilten gegeven Eerste Avondstilte
Vrijdagavond 13 Juli. van 8—9 uur. Spreker:
Dr. H. van der Loos over Waarheid Zang
van Luc. Louman (bariton), orgelspel van
Paul Chr. von Westering.
OPNIEUW IN DE CATACOMBEN.
Dinsdagavond droeg as. A. R. de Jong. in
het gebouw van de Remonstrantsche Ge
meente aan de Wtlhelminastraat, een door
hemzelf geschreven tooneelspel voor. geti
teld. ..Opnieuw in de catacomben". Dit in
1941 geschreven stuk. dat vooral in de poli
tiek speelt, behandel: een tragedie in de
toekomende tijd. al ls het weer de strijd tus-
schen dictatoriale» machtshonger en den
vrijheldswil der bevolking. Hoewel in den
toekomenden tijd geprojecteerd, kan bij de
beoordeeling van dit stuk gebruikt worden,
de mate waarin het slaagde den aigeloopc..
vrijheidsstrijd uit te beeiden. Meer dan eens
wist ds de Jong zijn toehoorders te boeien,
toch zijn er enkele tekortkomingen aan dit
stuk. Het is meer de ln versvoeten veran
kerde weergave van alle politieke meenin
gen dan een brok uiterst bewogen tijd.
Voor den Politierechter.
Inbraken.
Zes Haarlemmers hadden na de bevrijding
ingebroken in het huis van Van Z. aan de
Baan. Zij beweerden dat het om etenswaren
te doen was. maar die werden niet gevon
den. De inbrekers hadden al voorgangers
gehad, zoodat het beste al verdwenen was.
Toch maakten zy nog klokken, schilderijen,
vloerkleeden en eenlge andere voorwerpen
buit. Bij het wegvoeren daarvan werden z\J
door een B.S.-er gesnapt.
Het Openbaar Ministerie wees er op, dat
de verdachten het huis uitgekozen hadden
om ln te breken, niet omdat er een N.S.B.'er
gewoond heeft, maar omdat het tijdelijk on
bewoond was, Verschillende verdachten zijn
al eerder veroordeeld. De elsoh luidde tegen
twee 5 maanden, een 4 maanden, twee 3
maanden en een 2 maanden,
De verdedigers Mrs. F. v. d. Goot en C.
Blankevoort pleitten clementie, omdat de
verdachten door de tijdsomstandigheden in
kommervolle omstandigheden waren, terwijl
het den bewusten bewoner van de Baan in
den oorlogstijd aan niets ontbrak. In den
tijd van opbouw moeten de menschen die
ln het verleden iets misdaan hebben de ge
legenheid krijgen het leven te beteren.
De Politierechter veroordeelde 3 verdach
ten tot 5 maanden gevangenisstraf, van de
drie anderen zal een reclasseeringsrapport
aangevraagd worden.
Twee andere Haarlemmers hadden bij een
Inbraak linnengoed, tapijten en serviesgoed
buitgemaakt. Tegen hen werd 8 maanden
gevangenisstraf geëlscht. Het vonnis luidde
6 maanden.
Een andere Haarlemmer had de gestolen
goederen voor f 3900 gekocht, wel begrijpend
dat ze gestolen waren. De eisch was tegen
hem 8 maanden, vonnis 6 maanden.
Het waren ook twee Haarlemmers die In
gebroken hadden in een pakhuis, waarbij
loopers, tapijten en rijwlelonderdeelen ge
stolen werden.
Beiden hoorden 4 maanden tegen zich
eïschen. de Politierechter deed er 1
maand af.
Afspraak met Karei.
..Dus: u kwam daar mei Karei op den af
gesproken tijd en vond de zakken, welke u
door het raam aangaf."
..Welnee, het zit zoo: ik was een wandel
aan het maken toen ik voorbij het huis
kwam. Nou. en in de kamer stonde jute
zakke. en ik dacht dat die wel deruit moes
ten. Nou. en ik ze uit het raam tillen, niet?"
..Hoe kwam u er toe in dat huis te gaan?
U was op ..wandel", strekt zich dat tot in
de huizen uit?"
..Dat niet. maar de deur stond op een
kier."
„Hoe kwam u dat te weten? Probeerde
u soms bij elk huis of er een deur was die
op een kier stond?"
..Nee. alleentg van dit huls. Het was meer
een tref. hè?"
„Ja. u trof het. tenminste volgens uw
eigen zeggen. U zag daar binnen dus de zak
ken staan en begon te werken. Volgens het
rapport, dat ik over u bezit, is werken bij
u een hooge uitzondering."
„Mijne heere. sinds we bevrijd benne ben
ik veranderd, nu werk ik aan de herrijzenis
van ons dierbare Vaderland."
„Als we dit zouden gelooven, willen we
toch wel eens nauwkeurig weten, wat voor
werk u daar verrichtte, en dan geen lange
verhaaltjes, feiten!"
„Nou. ik had de zakken uit het raam laten
zakken, en was toen boven het tapijt wezen
halen en net toen ik benede kwamik be
doel: boven had ik een tapijt gevonden, dat
ik.naar beneden bracht. Dat moest tóch ge
beuren. dacht ik. Enfin, ik kwam daar be
neden bij het raam, en toen kwam daar. net
op de afgesproke tijd, Karei
(Hij werd tot vier maanden veroordeeld).
Egoïsme.
Aan een distributiekantoor worden bewij
zen uitgegeven, waarop die kinderen die
noch schoenen, r.och klompen hebben een
paar klompen zullen kunnen gaan koopen,
opdat zij met op bloote voeten of half-
kapotte kleppers behoeven te gaar» Men
heert op de scholen onverwachts navraag
gedaan, de onderwijzers hebben zelf kun
nen constateeren welke kinderen geen of
uiterst slecht schoeisel droegen. Hier werd
geholpen in noodgevallen.
Voor het loket van het distributiekantoor,
waar aan deze groep bonnen worden uitge
reikt voor het koopen van een paar klom
pen. staat een jongen met een paar prach
tige schoenen. Wanneer zijn beurt is geko
men. klinkt een verontwaardigde vraag:
„Waarom krijg ik geen klompenbon?"
In den winkel, waar de klompen worden
verkocht, komt een kind aan de beurt om
te passen.
„Geeft u maar een maatje grooter", zegt
de moeder.
„Dat zou lk U niet aanraden, want deze
passen precies", repliceert de verkooper.
„Ja, maar ze hoeven nu nog niet gedragen
te worden en daarom moeten we met den
groei rekening houden
Dit zijn twee gevallen. Misschien kennen
anderen er ook. Ze komen helaas voor en
zijn een uitvloeisel van hebzucht cn wan
trouwen. Hebzucht, omdat men zich niet
afvraagt: heb ik het dringend noodig?
Leelijke hebzucht omdat men niet denkt
aan die anderen, die in veel hopeloozer po
sitie verkeeren. En wantrouwen is klaar
blijkelijk ook in het spel, wantrouwen of
de voortdurend voortschrijdende verbete
ring wel zal aanhouden. Maar welke reden,
kan dan toch worden aangevoerd, dat dit
niet zoo zal zijn? Laat men zich, of het nu
klompen of wat anders betreft, toch niet
laten beheerschen door zulke gevoelens.
Wij zijn aan den wederopbouw bezig, en
het wordt met den dag iets beter!
Een oude bekende terug.
Er is weer petroleum verkrijgbaar. Op de
bon natuurlijk en bij mondjesmaat, een hal
ve liter voor de grooten, een liter voor de
kleintjes en we moeten daar 4 weken mee
toe. Het is niet veel. maar de huismoeders
zijn al heel erg blij met dit bescheiden be
gin van de petroleumdlstrlbutie. Een ge
deeltelijke bevoorrading heeft reeds plaats
gehad en met den verkoop ls inmiddels ook
reeds begonnen. Vanmorgen zagen wij in een
van de buitenwijken van de stad al weer
een van die bekende petroleumkarretjes
langs de huizen gaan. Een oude bekende was
weer teruggekeerd. Al weer een kleine stap
in de goede richting.
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM 10 Juli 1945
BEVALLEN: 7 Juli, C. van der Helm—van
Steijn. z.; L. O. M. Fortgens—Veis. z.\ 9
Juli. G. A. Horeman—Jol. d.; H. J. Does-
wijk—reeuwen, d.: G. Oldenburg—van den
Bos. d.; 10 Juii. H A. van Zanten—van Mee-
rendonk. z.\ D Onck—Otte, d.
OVERLEDEN: 7 Juli. V. M. j. van der.
Berg—Brand. 74 j„ Hagestraa:; 8 Juli. G. A.
Paardekooperde Pau. 62 j_. Hazepaters-
laan; C. Plantema—Middel. 69 j.. Rijksstraat
weg; A. Bogaart. 48 j„ Burgwal; 9 Juli. N.
M. Blesgraaf. 70 j.. M van Heemskerstraat;
j. C.. 2 m.. z. van A. Doorn, Dickmanstraat;
j! van Reyendam, 73 j„ Denijs van Hulle-
ldONDERTROUWD: 10 Juli. J. C. P Jentink
en F L. C. van den Berg; A. Roose en C.
van Hoven: J. A. van Bilderbeek en J. M.
Boe rig ter; H. W. van Zomeren en H. Pijn-
aker; A. van Eeuwijk en T. M. Koppies; H.
r. Lammers en s. Pondman: L. Swaab en
H J- Kat- v y>
GEHUWD: 10 Juli. G. Dekker en J. Dub
belman: G. J. Wanningen en C. M. Alta-. J
A. Zimmerman en E. van Lookeren; P. van
der Stam en C. H. J. Dekker.
AGENDA.
Gem Concertzaal: Voordracht Mary Pos
over Amerika en zijn grootsten President,
7.30 uur.
Rembrandt Theater: „De menschelijke
comedie", 2.30. 4.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Paiace: „De menschelijke come
die", 2 4, 6.30 en 8.45 uur.
LuxorNieuw progr. met de laatste actua
liteiten, ieder heel uur van 1322 uur.
Frans Hals Theater: „The man in Grey
2.30. 7 en 9.15 uur.
DONDERDAG 12 JULI
Groote Kerk; Orgelbespeling 15-16 u., George
Robert.
Bioscoopvoorstellingen.
Wat kan ik met 1 K.W.U. doen?
Nu het de bedoeling is
dat de electriciteitsge-
bruikers op 15 Juli over het
hun toegewezen rantsoen
kunnen gaan beschikken,
hebben wij de vraag gesteld
wat men met 1 K.W.U. kan
doen. Alvorens antwoord
op die vraag te geven,
dient nog opgemerkt te
worden, dat ieder wel zal
begrijpen, dat de electrici-
teitsbëdrijven, die slechts
een korten tijd van voor
bereiding hadden. niet
kunnen zorgen dat ieder
een precies op dien datum
stroom heeft In Haarlem
neemt men 15 Juli aan als
gemiddelde; er zijn
Haarlemmers die wat eer
der stroom hebben, maar
ook die uiterlijk tot het
einde der maand moeten
wachten. Er wordt even
wel zooveel mogelijk spoed
betracht.
Voorloopig is te Haar
lem het rantsoen vastge
steld op 1 K W.U. in de
week. Dit is iets meer dan
de landelijke regeling, die
8 KWü. in de maanden
Juni en Juli geelt. Dit is
gedaan omdat niet voor
alle gebruikers de regeling
op hetzelfde tijdstip ingaat.
De directeur van het
G. E. B. deelde ons mede.
dat men met 1 KWU. in de
week het volgende kan
doen
Verlichting: 50 W. lamp
20 uur. 15 W. lamp 65 uur.
Stofzuiger: 3 uur.
Strijkbout2 uur.
Radio: 20 uur.
Dit wil dus zeggen óf het
een, óf het ander. Wie niet
alleen verlichting wil heb
ben. maar óók wil strijken,
stofzuigen en naar de ra
dio luisteren, moet een
verdeelinW maken. Men
kan bijvoorbeeld van 1
KWU in de week 1 uur
stofzuigen. 1 urn- strijken
en 3 uur naar de radio
luisteren. Dan houdt men
nog een heel klein beetje
over om af en toe even een
lamp aan te draaien. Im
den zomertijd heeft men ln
het algemeen evenwel wei
nig behoefte aan licht. Het
rantsoen over de maanden
Augustus en September is
vastgesteld op 12 KWU,.
dat is dus iets meer, on
geveer 11/2 KWU. in de
week.
Bij de berekening wat
men met het toegewezen
rantsoen kan doen moet
bedacht worden, dat niet
elke stofzuiger evenveel op
maakt. Men kan van 1
KWU 3 uur werken met
een flinke stofzuiger, een
kleine maakt minder op.
Ook verbrandt de eene
strijkbout meer dan de an
dere. Een modern radio
toestel werkt 20 uur op 1
KWU. oudere toestellen
verbruiken iets meer. Het
is dus geraden het verbruik
op den meter te contro
leeren.
De verwachting is dat als
de kolenpositle iets verbe
tert de aangekondigde
rantsoenen voor de win
termaanden iets verhoogd
zullen worden.
Er is ook een distribu
tieregel ing op komst voor
de bedrijven. Daarbij wordt
dan ook vastgesteld hoe
veel de kappers en andere
kleine bedrijven mogen op
maken.
Een lezer vond het on
billijk dat er bij de electri-
citeltsrantsoeneering een
toeslag van 85 KWU. gege
ven wordt aan gebruikers
die een electrise» fornuis
hebben Zij worden bevoor
deeld boven anderen die
hun gasfornuis niet kun
nen gebruiken en zich
moeten behelpen met een
noodkacheltje.
De directeur van het
G.E.B. te Haarlem dien wij
met deze klacht in kennis
stelden antwoordde dat de
gemeentelijke bedrijven
niet anders kunnen doen
dan de landelijke regeling,
die In den Haag gemaakt
is. uitvoeren. Er "zijn nu cie
kolen voor de electriciteits
bedrijven om de menschen
die 'gewoon waren elec-
trisch te koken te helpen.
Dat is voor hen een ge-
lukklge omstandigheid. Als
er kolen komen voor de
gasfabrieken worden ook
de huismoeders die op gas
koken van haar zorgen be
vrijd. Gehoopt wordt dat
dit ook niet lang meer op
zich zal laten wachten.
Voorloopig nng geen
straatverlichting.
Het G. E. B. te Haarlem
Is thans bezig de electri-
sche straatverlichting in
orde te maken. Dat wil
nog niet zeggen dat die den
eersten tyd gaat branden.
Trouwens m deze zomer
maanden is er niet zooveel
behoefte aan. Men wil even
wel alles klaar maken voor
den tijd dat voor straatver
lichting stroom gebruikt
mag worden.
Waarschuwing tegen clandestien
afnemen van stroom.
Het Gemeentebestuur van Haarlem
deelt mede:
Nu het gemeente electriciteltsbedrijf naar
het zich laat aanzien binnenkort de levering
van stroom aan particulieren zal kruinen
hervatten, waardoor dus gaandeweg een ein
de komt aan een groot ongerief voor de bur
gerij, ls het begrijpelijk, dat de op dit gebied
beoogde rantsoeneering niet langs siinksche
wegen door enkelen mag worden ontdoken.
Gedurende de Duitsche bezetting hebben
verschillende electriciteitsverbruikers na in
voering der stroombeperkende maatregelen
op eigen gezag de aansluiting op het electrl-
teltsnet weder tot stand gebracht, waartoe
de verzegeling van de huisaansluitkast werd
verbroken en somtijds tevens huisaansluit
kast en electriclteltsmeter werden bescha
digd.
Tegen dergeiyk ongeoorloofd stroomver
bruik moet thans met klem worden gewaar
schuwd. Een ieder overtuige er zich dus te
voren van, dat zijn eleetrïsche aansluiting
ln orde is.
Moeiiykheden kunnen worden voorkomen,
indien men zoo spoedig mogelijk in elk ge
val vóór 20 Juli a.s. van verbroken zegels of
beschadiging aan een electriciteitsmeter en
huisaansluitkast schriftelijk of mondeling
kennis geeft aan de Directie van het G.E.B.
Haarlem, Friesche Varkenmarkt 22. tele
foon no. 11946. Deze zal dan tijdig en koste
loos voor vakkundig herstel zorg dragen.
Mocht later bij een natuurlijk te ver
wachten intensieve huis-aan-huis-controle
ergens een beschadigde meter of huisaan
sluitkast of verbroken zegel worden aange
troffen, dan zal het Gemeentebestuur niet
voor de strengste maatregelen terugdein
zen, Daarbij moet in de eerste plaats worden
gedacht aan een ZEER LANGDURIGE ont
houding of verbreking van den stroomtoe
voer.
S. D. A. P. VERGADERDE
In een in de Sierkan te Haarlem gehouden
vergadering had de wederoprichting plaats
van de Afd. I der S.D.A.P. Als voorloopig
bestuur werden gekozen dis. H. Bovenkerk,
voorzitter. D. C. Hoekstra, secretaris en J.
Langeveld, penningmeester. De heer Evert
Vermeer sprak over socialisme en democra
tie. Er was declamatie van mevr. Bresser
Jonker.
Piano-Avond
Henriëtte Bosnians.
Gedurende meer dan drie Jaren had de
pseudo-cuituur het openbaar optreden on
zer eerste pianiste verhinderd. Bij haar te
rugkomst op het Haarlemsche podium ver
welkomde de talrijke schare, die naar de
groote concertzaal was samengestroomd
haar hartelijk; aan het einde van den avond,
na haar voordracht van de Tableaux d'une
Exposition was de zaal geestdriftig gestemd.
Mee reden: virtuositeit en zeggingskracht
spraken uit die vertolking. De zelden ge
speelde compositie van Mussorgski wiens
werken, wijl hij in Rusland geboren was
vijf jaar lang hier op den index stonden, al
stierf hij 37 Jaar voordat het bolsjewisme
zijn intree deed stelt hooge eischen aan
techniek, uitbeeldingsvermogen en geheu
gen. Want M. was in muzikaal opzicht een
revolutionnair. „De koenheid van zijn na
turalisme kent geen grenzen; terwille van
een realistisch effect breekt hij met alle
regels van vorm- en harmonieleer" (Rie-
mann). Het onpianistische van sommige
..Tableaux" is evident en zal wel den stoot
tot de orkestratie van het werk gegeven heb
ben. In andere kon men de superieure tech
niek der pianiste bewonderen: ik wil de
nummers 3. 5 en 7 vermelden als juweeltjes
van reproductieve kunst.
Romantische verbeelding, vrouwelijke gra
tie en bijna mannelijke kracht kenmerkten
de Chopin-vertolkingen vóór de pauze. Men
kan zich een en ander in de voordrachten
ook anders denken: het Trio van het
Scherzo der Sonate metrisch eenvotidlger,
de Polonaise op. 53 meer gepantserd en che-
valeresk: bekoring ging van alle uit; inzin
kingen waren niet bemerkbaar.
Voor ovaties aan het slot dankte de
pianiste o m. met een geestig gekozen toe
gift: „La Fileuse" van Mendelssohn.
K. DE JONG.
Wijdingsconcert
in de Luthersche Kerk.
Wie uit het opschrift van dit verslag de
veronderstelling zou putten dat een bijzon
dere gebeurtenis of bijzondere religieuze
richting aanleiding tot het concert vorm
den zou zich vergissen. Uit Christelijke ge
zindheid sproot het voort; de bedoeling werd
door den inleider Henk van den Brink uit
eengezet. nadat de organist Peter van Woer
den met een voortreffelijke vertolking van
Bach'S Preludium en Fuga in c kl. t. (Peters
II, 6) het concert geopend had. Vereering
van Christus vormde den inhoud van het
eerste gedeelte, uitdrukking van het ver
langen naar Zijn wederkomst op aarde dien
van het tweede. In dit verband wees de in
leider op de godsdienstige overtuiging van
Bacli. En het was geen wonder dat zoo veel
werken van Bac'n op het programma prijk
ten: behalve het reeds genoemde nog het
Koraalvoorspel „Waehet auf" een tweetal
geestelijke liederen en een Siciliano voor
hobo en orgel. De overige muzieknummers
groepeerden zich daar waardig om heen:
drie oude kerkliederen resp. van Duitschen,
Zweedschen en Engelschen oorsprong; een
Adagio van Handel, een Largo van Loelllet
en een Adagio van Peter van Woerden, alle
voor hobo met orgel. Dit laatste vormde een
blijde verrassing; Handel's melodische
schoonheid formeele afronding en harmo
nisch meesterschap schenen er in weder
geboren. En daar tusschen in droeg de heer
Van den Brink wegens plotseling vertrek
van den declamator Casper van Woerden
daartoe aangezocht geestelijke gedichten
van W de Merode. A. Wapenaar en van hem
zeiven benevens een tweetal fragmenten uit
het N. T. voor. Zoo ademde alles eenzelfden
geest: muziek en taal zonder conflecten,
vloeiend en welluidend en vol van gewijde
stemming. En zoo waren ook de vertol
kingen-
In den zang van de sopraan To Kio.n was
aanvankelijk eenige onzekerheid van toon-
inzet, later klonk a'.les zuiver en klaar. Zui
ver en welluidend was ook het hobospel van
Joop Lenaarts, uitstekend de orgelbegelei
dingen van Peter van Woerden. En uit de
voordrachten van den heer v. d. Brink sprak
innerlijke overtuiging: ware er mogelijkheid
tot voorbereiding geweest, dan zou de vu
righeid der uiting ongetwijfeld gewonnen
hebben.
Een harmonieus geheel, deze avond, in
dezen tijd een geestelijke verkwikking!
KAR EL DE JONG
