Haarlems Dagblad In Overgangstijd. Geallieerde vloot bezocht Japan. tOr Jaargang. So. 18977 Bureaux: Groote Houtstr. 93 en Soendaplein 37. Haarlem. IJmuiden. Kennemerlaan 154. TeL: Dir.-Hoofdred 15054. Adm. 10724. Direeteur-Hoofdrednctcur: Robert Pcereboom Maandag IS Juli 1945 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: per week 31 cent. per kwartaal 4.- Tel.: Redactie 10600. Expeditie 14825. gangstijd" moet spaarzaam gebezigd worden. Want in zekeren zin doen wij dat altijd. Het leven in al zijn uitingen staat nimmer stil. Het is steeds op weg naar nieuwe vormen. Toch mag op dit oogen- blik de term als kenmerkend beeld van den toestand in dit land gelden. Wij zijn immers bezig, levensverhoudingen te scheppen waarin een vrij volk leven kan en terug te keeren tot de democratie in herziene en verbeterde toepassing die daarvan de grondslag vormt. Dus vol trekt zich een overgang, waarvan wij ons volkomen bewust zijn. De eerste, gevaarlijke phase ligt achter ons. Nu ruim twee maanden 6inds den grooten dag verstreken zün, mag vastge steld worden, dat de terugkeer tot eigen volksbestaan zonder hevige reacties vol trokken is. Zulke reacties nader te omschrijven is onnoodig; ik kan mij be palen tot een herinnering aan de botsin gen en onlusten die zich in Griekenland, België en Frankrijk na de bevrijding van die landen hebben voorgedaan. Dat wij daar niet in vervallen zijn, ofschoon wij veel later bevrijd werden, bewijst op nieuw de gezonde werkelijkheidszin van ons volk en moge zijn zelfvertrouwen 6terken. Het staat vast dat het in het buitenland, vergelijkenderwijs, een goe den indruk moet hebben gemaakt. Maar aan zelfvertrouwen hebben wij meer, want dat zullen wij hard noodig hebben. Het gevaar van de eerste phase is over wonnen. Andere risico's bestaan nog. De minister-president heeft ze in zijn rede van Vrijdagavond scherp aangeduid en den weg gewezen om ze te vermijden. In flatie en vermindering van de rantsoenen zijn de twee groote risico's, die wij loopen als niet alle krachten vereend worden in samenwerking en gemeenschappelijk be grip voor den toestand. Wie de klare uit eenzetting van prof. Schermerhorn met aandacht heeft gelezen, zal zijn vertrou wen in de nieuwe regeering hebben voe len stijgen. Zij is vastberaden en ziet niet op tegen ongewone maatregelen. Een ongewone en krachtig en in het be drijfsleven ingrijpende maatregel is zeer zeker, dat de bepaling van de loonen nu zaak van de overheid is, evenals die van de prijzen. Zij kan de loonvor ming niet uitsluitend overlaten aan onder handelingen tusschen werkgevers en werknemers. De nieuwe verordening op bijzondere arbeidsverhoudingen beteekent. dat de regeering in dezen overgangstijd de loonen vaststelt. Waaruit volgt, dat stakingen niet meer zoozeer tegen den werkgever als wel tegen de overheid zijn gericht. Dus zal zij met kracht optreden als, nadat zij een besluit heeft genomen op grond van adviezen van werkgevers- en arbeidersorganisaties, toch staking mocht uitbreken. Evenmin als in zijn radio-rede naar aanleiding van de havenstaking in Rot terdam spaarde de minister-president ditmaal de werkgevers. Hij zond opnieuw onpartijdige critiek naar beide zijden uit. Hij gispte zoowel een te lagen loonstan- daard. waar die zich voordoet en ver betering vergt, als de fantastische loons- verhoogingen, die nu door sommige werk gevers onder den dwang van vraag en aanbod betaald worden, waarbij de zuig kracht der groote steden zelfs de oogst in gevaar zou kunnen brengen. Bepaalde elementen in de arbeiderswereld zijn an derzijds blijkbaar bereid, van den verwar den toestand op economisch gebied ook door staking misbruik te maken. Dit alles is ontoelaatbaar. Oncontroleerbare loons- verhooging leidt naar prijsstijging en die weer naar inflatie, waarvan in de eerste plaats de arbeider het slachtoffer zou worden, omdat hij in zulk een wilden wedren tusschen prijzen en loonen altijd te laat is. Dat wil zeggen: de loonsver- hoogingen komen niet alleen achter de prijsstijgingen aan. maar kunnen ze ook niet bijhouden. Dit betoog is minder een voudig dan de leuze: Meer loon, minder werk. Maar het is eerlijk. Wij hebben in Nederland nooit een wer kelijke inflatie-periode meegemaakt. Duitschland heeft haar in den ergsten vorm beleefd na den eersten wereldoorlog. Laat ik slechts zeggen dat wij alles in het werk moeten stellen om te voorkomen, dat zulk een ramp ons treft. Het andere risico, dat de minister-pre sident noemde: verlaging van de rantsoe nen, kennen wij bij bittere ervaring. Nie mand heeft er toelichting bij noodig. Ons wordt nu verzekerd, dat wij het kunnen ontgaan door alle krachten in te spannen om de oogst volledig binnen te halen. Dat moet niet alleen gebeuren, om het ontzag lijke geldelijke verlies op de ingevoerde levensmiddelen deels te ontgaan door goedkooper graan en aardappelen, maar ook omdat wij deze hoeveelheden voedsel noodig hebben voor het rantsoen. Daarom komt weer een ongewone maatregel: mi nister Mansholt zal vrijwilligers oproepen om de oogst te helpen binnenhalen. De regeering rekent erop dat de duizenden, die nu langs den kant loopen, hun ver antwoordelijkheid zullen inzien. Zij heeft het recht daarop te rekenen. Wij hebben geen vertroutven in de lieden, die in Duitsche opdracht half IJmuiden sloopten voor loonen van honderd gulden per week plus zware premies voor snel werken. Maar wij hebben wel vertrou wen in duizenden anderen, die voor een redelijke belooning, eenvoudig een rede lijke belooning. de Nederlandsche zaak zullen willen dienen. Vijf jaar lang heb ben de volken van onze groote bondgenoo- Wie gaat helpen oogsten? De heer H. N. Bosschieter, Wiihelmina- straat 41 te Haarlem, wil een reisvereeni- ging oprichten van volksherstellende va- cantlegangers. die in hun vacantie willen helpen om de Nederlandsche oogst op tijd binnen te krijgen. Daarmee bewijst men zichzelf en ons volk een grooten dienst en zij die hun vacantie doorbetaald krijgen, zouden de door min.-pres. Schermerhorn toegezegde redelijke vergoeding misschien aan Volksherstel kunnen geven. De initia tiefnemer verwacht vele adhaesiebetuigin- gen met naam en volledig adres, opdat men klaar is als de eerste oproep verschijnt. DE ONDER DUIKERS STEUN UIT DE GEMEENTEKAS. Uit nadere inlichtingen blijkt ons. dat het steunen van onderduikers door den dienst van Sociale Zaken te Haarlem reeds lang voor September 1944 heeft plaats gevonden. Dit geschiedde toen door eenige ambtena ren. die dit deden zonder dat de waar mend-directeur (een N.S.B.-er) daar' wist. Die steun betrof niet alleen onderdui kers. maar ook sommige Joden en enkele krijgsgevangenen. De groote toeloop ls even wel gekomen na den bekenden dollen Dins dag in September, toen ook deze w.n. direc teur zijn post verliet. Er kwam in dien tijd een andere waarnemend directeur, waar door het gevaar voor die ambtenaren ge ringer werd. Het aantal steungevallen dat verzwegen moest worden steeg zelfs tot over de 600. Distributienieuws UITREIKING NOODKAARTEN EN INLEGVELLEN. Heden is te Haarlem in de Vleeschhal be gonnen met de uitreiking van de Se Nood- kaart en van inlegvel 508. Naar gelang van den leeftijd krijgt men Noodkaart V A of V B. Er zijn 5 soorten inlegvellen. De uitreiking duurt tol 3 Augustus. 4 Augustus is een na-uitreiking. In Spaarn- dam is de uitreiking op 24 en 25 Juli. Ou de bekendmakingen in de stad is aan gegeven welke letters eiken dag zijn aan gewezen. Bij de uitreiking wordt bon D 07 van de M. G.-kaart ingenomen. Bij het afhalen der bescheiden moet men zijn tweede distributie-stamkaart meebren gen en bovendien bon D 07 (rood of blauw) van de M. G.-kaart afgeven. Op de stamkaart zal bij uitreiking van een inlegvel het vakje inlegvellen Ab en bij uit reiking van een 5e noodkaart het vakje 507a van een aanteekening worden voorzien. Ofschoon het voornemen bestond reeds nu over te gaan tot uitreiking van een nood kaart. aan vier verschillende leeftijdsgroepen, kon dit voornemen ditmaal nog niet tot uit voering worden gebracht. Eventueele ofzonderlijke rantsoenen voor kinderen zullen echter aangewezen worden door gebruikmaking van daarvoor bestemde bonnen der betreffende inlegvellen. MARGARINE. De Directeur Generaal van de Voedsel voorziening vestigt er de aandacht op. dat de margarine en het vet. welke gedurende de week van 15 t m. 22 Juli op de bonnen 125 en 126 verkrijgbaar zijn, uitsluitend bij de slagers verkocht mogen worden. Op deze bonnen mag derhalve uitsluitend onverpakte margarine, welke bij slagers voorhanden is, afgeleverd worden. Verpakte margarine mag niet worden ver kocht. MELK. De Directeur Generaal van de Voedsel voorziening maakt bekend, dat zij, die nog rantsoenbonnen voor Melk „20-1" in hun bezit hebben, op deze bonnen, evenals tot dusverre, 2 liter melk kunnen betrekken. REMONSTRANTSCHE GEMEENTE. Voor de nieuw ingestelde tweede predi kantsplaats beriep de Remonstrantsch-Geref. Gemeente alhier ds. C B. Heijn te Oude Wetering. Rubber, rubber, rubber Alle geallieerde militairen, die op Oost- Indlsch gebied strijden, hebben opdracht gekregen onmiddellijk aan te geven indien zij rubber mochten vinden. Vaak heeft de bevolking rubber achtergehouden en groote hoeveelheden zijn reeds aangetroffen. Voorts ls opdracht gegeven het beschadigen van ruhberboomen zooveel mogelijk te vermij den. opdat de productie onverwijld kan wor den hervat. Er wordt op gewezen dat. hoe wel de ontwikkeling der kunstmatige rub- berfabricage in Amerika geweldig ls geweest, natuurlijke rubber nog vele kwaliteiten be zit. welke niet kunnen worden vervangen. Prins Bernhard voor de radio. De demobilisatie van de B.S. Prins Bernhard zal heden. Maandagavond, over den zender „Herrijzend Nederland" een redevoering houden, waarin hij de a.s. de mobilisatie der binnenland&che strijdkrach ten zal bespreken. De rede begint om 8 uur. Blijkens een bericht in het weekblad ..Je Malntlendral" heeft de burgemeester van den Kreis Barmstadt alle Nederlandsche on derdanen ln zijn gebied aangeschreven, dat zij het land terstond moesten verlaten. Ga ven zij hieraan geen gevolg, dan zouden z\j o.m, de bescherming van de geallieerde be zettingsautoriteiten in Duitschland ver liezen Een groot aantal Nederlanders blijkt aan het bevel van den burgemeester van Barm stadt voldaan te hebben Ze mochten slechts 30 K.G. bagage meenemen: hun overige be zit werd op een grooten hoop geworpen en in brand gestoken. Sommigen wisten nog wat te redden, door het met geallieerde soldaten mee uit Duitschland te smokkelen. Het Parool deelt mede. dat er sinds jaar en dag duizenden Nederlanders ln het Duit sche grensgebied wonen. In 7 consulaatres sorten zijn er 65.000 geregistreerd, in't res sort Kleef 17.000. EEN GEVAARLIJKE DUINBRAND. Zondagmiddag ls door nog onbekende oor zaak tusschen Terheide en den watertoren ie Monster nabij den straatweg naar Den Haag een duinbrand uitgebroken. De bran dende zon had de helmplanten totaal uit gedroogd. zoodat het vuur gretig voedsel vond. Weldra stond dan ook een strook van drie kilometer lengte en een breedte van 800 meter in lichterlaaie. De brandweer van Monster werd geholpen door die van Poel- wijk en door de Canadeezen. Het mijnen gevaar maakte het blusschingswerk niet een voudig. Het vuur naderde de mijnenvelden nabij den watertoren. Deze velden waren we! reeds afgezocht, doch ten deele lagen de uitgegra ven mijnen daar nog. Deze verzamelde mij nen. ruim 400, werden door een Duitsch onderofficier, een krijgsgevangene, die daartoe opdracht had gekregen, in een vrachtauto geladen en weggebracht. Van de andere mijnen zijn er enkele ontploft, doch zonder slachtoffers te maken. Het gelukte de brandweer "s avonds het vuur voor de mijnenvelden te stuiten, zoodat het gevaar aan deze zijde geweken was. UITKEERING AAN GEPENSIONNEERDEN. Er wordt de aandacht op gevestigd, dat bij Koninklijk Besluit van 26 April 1945 aan hen. die op 5 Mei j.l. in het genot waren van burgerlijk Of militair pensioen, een uitkee- ring in eens in uitzicht ls gesteld De admi nistratieve werkzaamheden, aan de uitvoe ring van dit besluit verbonden, zijn zoo omvangrijk, dat -met de uitbetaling van de uitkeering nog eenige tijd gemoeid zal zijn. Alles zal in het werk worden gesteld om de betaling zoo spoedig mogelijk te doen plaats vinden. ONTROUWE POSTAMBTENAREN. Door de Haarlemsche politie zijn een paar postambtenaren aangehouden. Zij hadden van eenige personen bankbiljetten van f 100, die uit de circulatie waren genomen, ontvangen en kans gezien die biljetten in de kas van een postagentschap te krijgen. Vervolgens hebben ze eenige postwissels uitgeschreven, die daarna geïnd werden tot een bedrag, varieerende tusschen f 2000 en f 3000. De verdachten, die bekend hebben, zijn in verzekerde bewaring gesteld. Uit Ottawa werd heden gemeld: Prinses Juliana vertrekt vandaag vergezeld van haar dochters van Canada naar Nederland. De prinses heeft in een radiotoespraak het Canadeesche volk dank gezegd voor de groote gastvrijheid en de ontelbare vrien delijkheden gedurende de vijf oorlogsjaren. „Ik voel, dat het werkelijk bewijzen waren van vriendschap voor ons land. waarvoor gij zooveel gedaan hebt. met als bekroning het feit dat uw leger ons kwam bevrijden Het woord is aan George Sand: Het geluk van anderen is voor ons volstrekt nood;a- kel\jk. Japan is voor het eerst in zijn geschie denis door scheepsgeschut bestookt. Ter wijl een luchtarmada aan weerszijden van Straat Tsoegoera afrekende met de aldaar gelegen militaire doelen, maakte admiraal Halsey een handig gebruik van de dichte mist die boven het Noordelijk deel van cen- traal-Japan hing. Een machtige vloot van slagschepen, kruisers en torpedojagers stoomde op tot dicht voor de Japansche kust en begon de haven van Kamaisjl, een centrum van ijzerproductie, te bombardee ren. Na twee uren was een groote staalfa briek in puin gelegd en ging 't geheele ge bied schuil achter kilometers hooge rook wolken. De branden strekten zich uit van de fabrieksterreinen tot aan het havenge bied Volgens Radio Tokio was de vloot door tankers vergezeld, zij zou dus twee tot drie weken kunnen opereeren zonder naar haar basis terug te keeren. Zondagochtend werden ruim 1000 ton granaten afgevuurd op de industrleele ten de prachtigste samenwerking getoond, die ook tot ónze bevrijding heeft geleid. Nu moeten wij beginnen met samenwer ken en ons wordt slechts gevraagd, onze eigen oogst binnen te halen! Als dat niet gelukte zouden wij een treurig figuur tegenover Engelschen en Amerikanen slaan. Geen sprake van. „Wij zijn als volk zeker niet minder dan eenig ander volk", zei de minister-president. Ik zeg het hem na. R. P. men eenige van de machtigste superslag schepen der geheele wereld deel. n.l. de 45.000 ton metende Amerikaansche slag schepen Iowa, Missouri en Wisconsin. Er werden zeer zware ontploffingen in Moero- ran waargenomen, de ijzerfabrieken in Waniski werden geheel verwoest en 54 Ja pansche schepen werden in den grond ge boord of beschadigd Duizend bom menwerpers namen tegelijkertijd geheel Noord-Hondsjoe onderhanden. Op zee noch in de lucht was iets van een Japansche defensie te merken. Vliegende vestingen en superforten bombardeerden bovendien voor de 2e maal binnen 14 dagen een Ja pansche olieraffinaderij te Koedamatsoe. op het meest zuidelijke deel van Hondsjoe. Deze raffinaderij was een der grootste pe troleum- en olieproducenten van Japan. Op Borneo hebben troepen die langs de kust van Broenei optrekken een punt be reikt op 20 mijl van Jesselton. In het ge bied van Balikpapan werden een basis voor Marlnevliegtuigen en de sterkte Batokhak- par veroverd. Andere eenheden van het Australische leger staan op vijf mijl van Sambodja. het belangrijkste olieveld. In het gebied van Balikpapan stonden vijf dagen na de invasie de Indonesiërs reeds onder de hoede van de N. I. C A. De bevrijde Indonesische militairen kregen uniformen en uitrustingsstukken. Op Tarakan zijn er reeds 600 in heropleiding. Zij zullen allen aan de bevrijding van hun land kunnen deelnemen. De ingeleverde Honderdjes. Het ministerie van financiën deelt mede: Ten einde de meest dringende indlvi- dueele moeilijkheden te verlichten, ls de volgende regeling getroffen: le. Werknemers, pensioentrekkenden en genieters van lijfrenten, die over Juni een salaris, pensioen of lijfrente hebben ont vangen van niet meer dan f 333.33 netto, hetgeen geheel of gedeeltelijk in biljetten van f 100 is uitbetaald, kunnen zich met een in tweevoud geschreven verzoek rich ten tot den inspecteur der belastingen, in wiens ambtskring zij wonen. Op elk exem plaar van het verzoek moet door den werk gever. de penstoen- of lijfrente veistrek- kende instantie een verklaring worden ge steld. dat het in het verzoek Vermelde be drag aan salaris, pensioen of lijfrente over den daarbij vermelden termijn ln contan ten is uitbetaald. Willigt de Inspecteur het verzoek in. dan ontvangt belanghebbende één exemplaar van zijn verzoek op welke de machtiging van den inspecteur is ver meld. terug. Tegen overlegging hiervan be taalt de bank ten hoogste drie vierde ge deelte van het maandinkomen uit. Werknemers in dienst van de overheid of seml-overheidslichamen (als de Neder landsche Spoorwegen) kunnen zich met het verzoek, voorzien van een verklaring van den werkgever, rechtstreeks wenden tot de bank, zonder tusschenkomst van den inspecteur der belastingen. Hetzelfde geldt voor hen. die overheldspensioen ont vangen, waarbij de werkgeversverklaring wordt vervangen door een verklaring van de pensioen-verstrekkende Instantie. 2e. Werknemers, pensioentrekkenden en genieters van lijfrente, wier inkomen wordt uitbetaald over een langeren termijn dan één maand, kunnen, indien deze termijn op 9 Juli 1945 nog loopende was. een ver zoek indienen, waarbij dezelfde verkla ringen moeten worden overgelegd als on der (Ie). In hun geval kan ten hoogste worden ontdooid 75 pCt. van het Inkomen over de eerste maand waarvoor het inko men geldt en 100 pCt. over de resteeren- de maanden. voorschot op een uitkeering ter van oorlogsschade hebben ontvangen kun nen, onder overlegging van een verklaring van de betrokken schade-enquête-com missie. een bedrag terug ontvangen tot ten hoogste de bedoelde uitkeering of het bedoelde voorschot. 4e. Binnenschippers kunnen zich onder overlegging van hun persoonsbewijs, waar uit hun beroep blijkt, wenden tot den in specteur der belastingen ten einde met diens goedvinden een bedrag terug te ont vangen van ten hoogste f 500. De bovenvermelde uitzonderingen op de blokkeering der f 100.biljetten gelden uitsluitend voor die gevallen, waarin de betrokkenen niet over andere geldmidde len of over bank- óf spaarbanktegoeden beschikken Tegen degenen, die ln hun verzoek onjuiste opgaven verstrekken zul len door het Militair Gezag maatregelen worden genomen op grond van het besluit op den bijzonderen staat van beleg Potsdam duurt minstens 3 weken Naar uit Berlijn wordt gemeld, zijn Chur chill en Truman aldaar aangekomen. In Londensche kringen wordt verwacht, dat de bespiekingen tusschen Stalin, Churchill en Truman en te Postdam minstens 3 weken zul len duren, eventueel onderbroken tegen het einde van deze maand, ten einde Churchill en Attlee de gelegenheid te geven, naar Londen terug te keeren ln verband met de bekend making van het eindresultaat der Engelsche verkiezingen Volgens berichten uit Moskou zou geen tijdslimiet zijn gesleld De verwachting wordt daarom uitgesproken, dat alle pioblemen, die elk der drie aan de orde wil stellen, onder de oogen rullen worden gezien Op zijn weg naar Berlijn is president Tru man Zondagmorgen omstreeks 10 min. over 5 door den Scheldemond het eiland Walche ren gepasseerd. Het Amerikaansche staats hoofd bevond zich aan boord van den kruiser ..Augusta", die begeleid werd door den kruiser „Philadelphia" en een aantal kleine escortevaartuigen. Uit Moskou wordt nog gemeld, dat Stalin en Molotof van daar naar Berlijn vertrok ken zijn. Moskou en Tsjoenking zijn het niet eens. Door het vertrek van Stalin en Molotof naar Potsdam zijn de besprekingen te Mos kou met den Chineeschen minister-presi dent dr. Soeng voorlooplg afgebroken. Vol gens Londensche kringen ls door de hou ding van Tsjoengking een volledige over eenstemming tegengehoudenofschoon Stalin krachtige pogingen in het werk zou hebben gesteld om deze aangelegenheid nog vóór zijn vertrek naar Potsdam gere geld te hebben Aangenomen wordt, dat vooral gesproken is over den tockomstigea status van Mantsjoerije. Bulten-Mongolië en Korea. De Ver. Staten zouden Soeng hebben gezegd gaarne te zien. dat een vriendschappelijke overeenkomst zou wor den gesloten en Soeng zou hiertoe na zijn vele discussies in Moskou ook bereid zijn geweest, maar militaire kringen in Tsjoeng king zouden hierover anders hebben ge dacht en niets van het vroegere Chlneesche gebied hebben willen prijsgeven Soeng zal ln Tsjoengking er nu vermoedelijk op aan dringen een voorloopige overeenkomst te accepteeren als door hem ln Moskou was bereikt. Een gevolg van deze verdaging der Chineesch-Russische besprekingen kan zijn dat Rusland voorloopig geen oorlog tegen Japan begint. En betrekkelijk spoedig is het gunstige jaargetijde voor oorlogvoering aan de Russisch-Mantjoerijsche grens voorbij.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1