Pétain. Laval wordt uit Spanje gezet. Voorbereidingen voor den aanval op Japan. Ons land herstelt zich. «Oc .Tnarjjnnj; No. 18090 v x T" T" 1 I 'V 11 1 Wusdag SI Jn« 194* Bureaux: Groote Houtstr. 93 /"NT V* Lj O C? I 1 Of /"l" r*\ I "ltg1v£L van dT? Stichting en Soendaplein 37. Haarlem I III II I V| J II II III II Voorlichting te Haarlem. IJmuiden: Kennemerlaan 154. H Abonnementen p. week 31 ct. Telef. 5437. Per kwartaal 4.—. Tel Dir -Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pcercboom Tel: Redactie 10600. Expeditie 14825. Een s zijn rechters. Hij, Henri Pétain, Maar schalk van Frankrijk, is beschuldigd van hoogverraad Zijn zaak staat er slecht voor en men kan zich moeilijk voorstellen, dat hij aan het executie-peloton zou kun nen ontkomen Dat hij zijn Duitschgezind beleid niet heeft gevoerd om zichzelf te verrijken, zal zeker niet als voldoende excuus gelden. Hij werd klaarblijkelijk wel bezield door den wensch om macht uit te oefenen en als vader des vaderlands op te treden. Misschien zal De Gaulle hem tenslotte begenadigen omdat hij zoo oud is: negen-en-tachtig jaar. Maar ook dat is onzeker, want in hem staat de hoogste vertegenwoordiger iterecht van een beleid, dat Frankrijk prijs gaf aan den vijand en daarna me? dien vijand bleef samenwerken. Toch is het een trieste ver tooning. zulk een ouden man onder zulk een beschuldiging te zien terechtstaan en te bedenken dat hij eenmaal de verdedi ger van Verdun was en aan het einde van den eersten Wereldoorlog tot Maarschalk van Frankrijk verheven werd. Misschien was dat het begin van zijn ongeluk Misschien was de eer te groot voor zijn geestelijke statuur, zoodat hij later zijn bekwaamheden ver ging over schatten en meende dat hij, behalve een bekwaam officier, een staatsman was. Hooger dan als een bekwaam officier werd hij ook na den eersten Wereldoorlog in zijn land niet aangeslagen. Men plaatste hem niet op één lijn met Joffre en Foch. Er waren andere aanvoerders: Gouraud. Fayolle, de Castelnau. wier persoonlijk heden sterker tot de verbeelding van de massa spraken dan die van Pétain. Ik woonde in Parijs in die eerste jaren na 1918 en zag het Défilé de la Victoire, waarin Foch en Joffre aan het hoofd der overwinnende Fransche legers reden. Ik herinner mij dat alles. Pétain werd Maar schalk van Frankrijk, maar bleef de aan voerder van het tweede plan. Heeft hij het niet kunnen verkroppen? Heeft hij. toen zijn ijzeren gezondheid hem voort deed leven boven den normalen levens duur. op late revanche gezonnen? De mannen, die boven hem gesteld waren, gingen heen. De een na den ander stierf. Hij bleef, geëerd om zijn hoogen titel en voor sommigen werd hij tot legende van de heroïsche verdediging in den grooten oorlog. Ook was hij reactionair en dus schaar den jonge Reactionairen zich om hem heen Hem wordt verweten dat hij in samenwerking trad met de Cagoulards, een Fransche fascistische groep van on gunstig allooi. Hij had geen vertrouwen in de Derde Republiek. Het Volksfront verbitterde hem. Hij zag, in politieke zaken, zeker niet breed en niet ver voor uit. Mogelijk was hij zelfs nimmer de hardnekkige strijder voor een schijnbaar verloren zaak geweest en had alleen de leiding van grooter strijders: van Foch, van Clemenceau, hem in den eersten grooten oorlog voor opgeven behoed. De politici gingen hem, toen dat slim beleid scheen, als pion op hun schaakbord gebruiken Zij zonden den 83-jarigen maarschalk in 1939 als ambassadeur, naar Madrid, naar Franco, die overwonnen had. Hij leek daar in de omstandigheden de geschikte man voor. Ongetwijfeld acht ten zij hem ongevaarlijk. Hij was te oud. Zelf vond hij er een nieuwe erkenning in. Toen werd hij minister, later leider der regeering en gaf Frankrijk over. In Vichy, misleid in zichzelf, in de toekomst en in anderen, poogde hij een Fransc'h-Duitsche toenadering te scheppen. Daar had hij den Elzas voor prijsgegeven, en daarin ver bond hij zich met een verrader van na ture als Pierre Laval. Nu staat de oude man voor zijn rechters en weigert op vragen te antwoorden, ter wijl de stroom van beschuldigingen op hem losgelaten wordt. André Mornet ge leidt dien stroom Voor André Mornet, den openbaren aanklager bij traditie, den feilen, striemenden geeselaar, is deze oude man geen portuur. Het is beter te zwij gen en zich op zijn doofheid te beroepen. Mornet was ook de openbare aanklager in de groote verraad-processen tijdens en na den eersten wereldoorlog: de aankla ger van de spionne Mata Hari. van den beruchten Bolo Pacha, van den senator Charles Humbert en van den millionnair Pierre Lenoir, beschuldigd van verkoop van het dagblad Le Journal aan de Duit- schers. In dat laatste proces heb ik dien man met zijn Mephisto-kop, met zijn 6cherpe, stekende oogen en felle, roode sik, in ettelijke hevige woorden-duels met den vermaarden advocaat de Moro-Giaf- feri, verdediger van Humbert, gezien en gehoord Humbert zelf, grof maar sluw, stelde zich koppig teweer, maar bezweek bijna onder den stormaanval van dezen aanklager. De krijgsraad sprak hem met 4 tegen 3 stemmen vrij. Lenoir stierf voor het executie-peloton op het fort van Vincennes. Nu. vijf-en-twintig jaar later, is het weer Mornet die den aanval leidt. En ik zie hem weer voor mij zooals ik hem als jong journalist gezien heb: scherp als een mes. als een roodgloeiend mes. sissend van venijn in zijn agressiviteit. Neen, de oude man, die een treurige mislukking is geworden, kan geen portuur voor hem zijn Het blijft een trieste ver- toonmg. Pétain is bijna dood. Waarom leeft hij nog? „Maak het kort!" zou men den beul willen toeroepen. R. P. Mr J. Th. Bonnerman is benoemd tot waarn. secr. gen. van landbouw, vïsscherij en voedselvoorziening. de vroegere premier van de regeering te Vichy, die na de Dultsche ineenstorting naar Spanje was gevlucht en sindsdien in fori Mont- julch nabij Barcelona geïnterneerd is ge weest. Maandag per vliegtuig uit Span|e vertrekken. Des middags is hij niet zijn eclitgenoote van het vliegveld by Barcelona gestart, maar korten tijd later wegens motor storing weer geland. Laval is daarop op het Engelsche Conservatieven in moeilijke positie. De parlementaire correspondent van het Engelsche blad de „Observer" is van mee ning dat de conservatieve partij in de rol van oppisitiepartij voor een dilemma staat, zoo meldt United Press. Hij wijst er n 1. op, dat de meeste maatregelen die op de Labour- agenda staan, moeilijk kunnen worden her roepen. indien ze eenmaai in praktijk ge bracht zijn. Wanneer de mijnen en het bin- nenlandsch transport genationaliseerd zijn, zal het voor de conservatieven nutteloos zijn slechts te verklaren, dat het in hun bedoe ling ligt deze groote industrieën bij de eerste gelegenheid aan het particulier initia tief terug te geven. De hedendaagsche in gewikkelde economie kan niet elke maal dat de politieke macht te Westminster wisselt zulke radicale omschakelingen heen en weer verdragen. Indien de conservatieven hun positie willen herstellen, moeten zij zich aan de natie presenteeren als een alternatieve regeering met een alternatieve en distinctieve politiek. De conservatieven zullen misschien gedwongen zijn aardig wat socialisme te accepteeren indien zij voor hun kieskringen de verdediging op zich nemen van die men- scheJijke rechten en vrijheden, die altijd wat in gevaar komen, indien uitgebreide officieele plannen in zee gaan. Attlee naar Londen terug Volgens mededeelingen van Londensche bladen zal Attlee heden reeds weer uit Potsdam naar Engeland vertrekken, aange zien de besprekingen tusschen de drie groote mogendheden een bevredigend verloop heb ben. Bevin zal te Potsdam blijven en de besprekingen blijven bijwonen. Het zou in het voornemen van Attlee liggen de eerste vergadering van het nieuwe Lagerhuis bij te wonen en aan het eind van de week naar de conferentie te Potsdam terug te keeren. De „Manchester Guardian" schrijft over een uitiating in de conservatieve pers, ,,dat er in elk geval na de zege van Labour geen verandering in de buitenlandsohe politiek zou zijn". Het blad zou het zeer zeker even verrassend als ongelukkig vinden indien radicaal gewijzigd zou worden. Het vervolgt dan: er zijn natuurlijk bepaalde principes die door elke regeering gerespecteerd die nen te worden, zooals het handhaven van het bondgenootschap met Rusland en de Ver. Staten en van den steun aan de organi satie der Vereenigde landen. Maar dit is niet alles op het gebied der buitenlandsche politiek en er is binnen dit kader nog plaats genoeg voor allerlei meeningsverschil. Het is veelbeteekenend dat men in het buiten land het geloof m de continuïteit niet alge meen deelt. In Griekenland heeft admiraal Voelgaris zijn ontslag ingediend en de Spaan- sche pers steekt haar ontsteltenis niet onder stoelen en banken. Aan den anderen kant hebben landen, waar de linksche par tijen overheerschen, de Labourzege toege juicht. Labour dient op een snelle ratifi catie van het Charter aan te dringen en op het instellen van een nieuwe organisatie ter vervanging van de geheime onderhandelin gen der drie groote mogendheden. Polens Westgrens besproken. Welingelichte kringen te Londen meenen, dat de aankomst van een Poolsche delegatie in Potsdam er op wijst, dat de Westgrens van Polen besproken is. Het is echter waar schijnlijk, dat geen definitieve beslissing genomen wordt voor het sluiten van den vrede, In Warschau wordt stilzwijgend aan genomen. dat de Poolsche Westgrenzen, de rivieren de Oder en Neisse zullen volgen en dat op die wijze compensatie verkregen wordt voor de afgestane gebieden in het Oosten De Poolsche regeering heeft op deze basis plannen gemaakt, daarbij de Poolsche kolonisatie van vroeger Duitsch gebied aan moedigend. Er is geen aanwijzing, dat in Potsdam de Westgrenzen van Duitschland ter sprake zijn gekomen, maar welingelichte kringen in Londen denken, dat de Fransche verlangens ten aanzien van de Rijn-grens verstevigd zouden worden door een officieele suggestie van de Oder-grens voor Polen. vliegveld geïnterneerd In afwachting van nadere Instructies. Laval heeft, toen hij weer op het vlieg veld aankwam verklaard, dat hf) niet van plan was naar Frankrijk terug te keeren Nadien wordt uit Madrid gemeld, dat de Spaansche regecring. m overleg met de Fransche. besloten heeft Laval tc doen ver trekken naar Bolzano In de Itatiaansche provincie Trentlno met hetzelfde vliegtuig waarin hij aangekomen Is. Het vertrek wordt niet beschouwd als ccn uitlevering, maar als een uitzetting De uitzetting zou binnen 48 uur zijn geschied, als de Spaan- sche autoriteiten niet overwogen hadden. Laval ter beschikking te stellen van de autoriteiten van den nieuwen Volkenbond, die dit weigerden.De geallieerde bezettings- autoritetlen te Bolzano zijn gewaarschuwd. Het is mogelijk, dat de Dultsche vliegers, die het vliegtuig van Laval besturen, ergens anders heen gaan. Na eenige proefvluchten ontdekte men een technische storing m het vliegtuig. Men gelooft echter, dat deze sto ring een voorwendsel was om tijd te rekken. Het woord is aan Katrin Holland: Hij en zijn lot schenen de beste vrienden te zijn, tn den waarsten zin ran het woord kameraden, die zich geen zorgen maakten. Chocoladereepen gestolen. Niet minder dan 558 stukken chocolade vormden den buit bij een inbraak, die in den nacht van Maandag op Dinsdag werd gepleegd in een winkel in de Kleine Hout straat :e Haarlem. Men had zich toeganf verschaft door het forceeren van de win keldeur. In een winkel tn de Byzantiumstraat t® Haarlem was een bescheidener inbreker aan het werk geweest. Daar had men een win kelruit ingedrukt en uit de etalage 35 stuk jes bemachtigd. Bijna alle geallieerde acties in het Verre Oosten staan in het teeken van de voorbe reidingen tot den aanval. Op Malakka. in Bui ma. op Japan. Een gedeelte van de Brit- sche vloot onder vice-adm. Walker heeft een geslaagde tweedaagsche tocht langs de kust van Malakka gemaakt zonder veel tegenstand uit de lucht te ondervinden Japansche vliegvelden, spoorwegen, troepenconcentra ties en schepen moesten het ontgelden. Hier mede zouden volgens Domei drie doeleinden beoogd worden: een krachtmeting in verband met den voorgenomen aanval op Malakka; het vastloopen van het front tn beneden- Birma op te heffen en een Japanseh offen sief langs den Sittang te belemmeren. Amerikaansehe torpedojagers voeren van daag de Soeroega-baai ten Z.W van Tokio binnen en beschoten het verkeersknooppunt Sjimizoe. dat 65 000 Inwoners telt. Deze stad is al eens het doelwit van 600 superforten geweest. De eerste berichten over den aan val van Maandag op Tokio, die uitgevoerd werd door van vliegdekschepen opgestegen toestellen, melden dat 50 Japansche vlieg tuigen vernietigd en 68 beschadigd werden. Voorts werden een vrachtschip. 2 dwerg- duikbooten en 3 kleine vaartuigen vernie tigd: een escorte-vllegdekschtp. een groot transportschip. 4 convool-beschermers en een ravitatlleeringsschip voor onderzeeërs zwaar en 7 dwergduikbooten, een kanonneer boot. 7 transportschepen en II kleine een heden licht beschadigd. Het reusachtge complex van de Kwanisji-vliegtuigfabri&ken bij Osaka ts voor vernietigd; ook de olie industrie te Kawasaki heeft het zwaar te verduren gehad. De nieuwe bevelhebber van -de Amerikaan sehe strategische luchtstrijdkrachten op Goeam. Gen. Carl Spaatz heeft verklaard, dat binnenkort de dagelijksche bezoeken aan Japan door meer dan 1000 superforten ver richt zullen worden. Officieuze schattingen maken dan ook gewag van 8000 landvlieg- tuigen voor het gaarstoomen van Japan, die gestationneeid zijn op bases in het Verre Oosten. Verder staan den Amerikanen nog 1500 marinevliegtuigen en een ongenoemd aantal vliegtuigen op het vasteland ter be schikking. waaronder zich nieuwe super- Ilberators bevinden. Potsdam en het Verre Oosten. De Britsche militaire zegsman in Washing ton heeft Maandagavond medegedeeld, dat ver klaringen over het commando in de oor logvoering in den Pacific binnen enkele dagen uit Potsdam verwacht kunnen worden. Communiqué over Burma. Tusschen Mandalay en Rangoon lijden de Japanneezen nabij den Sittang zware ver- Hezen. 6000 Sneuvelden en 600 werden ge vangen genomen, Indische troepen wisten in een dorpje van 300 door artillerie ge steunde Japanners 100 te dooden. Nu we drie maanden bevrijd zijn, kunnen we natuurlijk onmogelijk verwachten, dat de schade, ons door den Duitschen bezetter in vijf jaar tijd toegebracht, volledig her steld is. Wel stemt het bemoedigend te vernemen, hoeveel de Regeering inmiddels bereikt heeft. De volgende cijfers geven een beeld van den aanvoer van levensmiddelen en in— dustrieele goederen in de laatste maanden. In Februari werd aangevoerd 764 ton, in Maart 4168 ton en in April 24.048 ton. Toen de bevrijding van ons geheele land een feit geworden was, steeg de aanvoer tot ver Een staalfabriek in Z.-Limburg? Door de vernietiging van de gebouwen en het weghalen van de machines, die door de Duitschers naar Duitschland werden ver voerd. is hot walabedrUJf te Velsen volledig uitgeschakeld voor de behoeftevoorziening van plaatijzer en dergelijke. De kans is zeer groot, dat er op korten termtin een groote staalfabriek in Zuid-Limburg zal worden gevestigd. In beginsel is overeenstemming bereikt tusschen de geallieerde legerautorl- teiten en vertegenwoordigers van Neder land. België en Frankrijk over het over brengen van enkele groote staalfabrieken uit het Ruhrgebied naar de drie genoemde landen. In den loop van deze week zullen over deze voor ons land zoo gewichtige kwestie besprekingen in Brussel worden ge voerd en er wordt verwacht, dat deze zaak spoedig zal worden afgewikkeld. De grond stoffen voor de staalindustrie, o.a Ijzererts, zullen uit het Ruhrgebied en den Elzas worden aangevoerd. Nieuw wetsontwerp voor Fransche verkiezingen in de maak. De Fransche Adviseerende Vergadering heeft zich met een overweldigende meerder heid (210 tegen 19 stemmen) uitgesproken ten gunste van algemeene verkiezingen voor een constitueerende vergadering met alge meene bevoegdheden. Zij heeft zich dus tegen het voorstel van de Gaulle verklaard, ondanks de verdediging, welke hij Zondag daarvoor heeft gevoerd. Hij zeide. dat de vorming van een assemblée. welke geen andere beperkingen zou kennen dan die, welke zij zich zelve wilde opleggen, tot ernstige verwarring zou leiden en het gevaar in zich zou bergen de democratie naar den afgrond te voeren Daarom had de regeering het voornemen om na het advies te hébben ingewonnen van de con sultatieve vergadering het land een voor- loopige regeling voor te stellen, waarvan zij hoopte, dat ze zoo kort mogelijk zou duren. De Gaulle zeide voorts nog. dat zijn streven nergens anders naar uitging dan aan het hoofd van Frankrijk te blijven tot het oogenblik. waarop het zijn lot weer in handen zal hebben genomen Hij zou echter dat oogenblik niet afwachten indien hij zou moeten beleven, dat de vertegenwoordigers van diegenen, die zyn makkers zijn geweest in den strijd, zich van hem zouden af schelden. In deze woorden meenden verschillenden een dreiging met aftreden te beluisteren, desniettemin sprak de vergadering zich uit voor een enkele constitueerende" vergade ring. waaraan de regeering verantwoording schuldig is. Drie plannen, die eenigszins afweken van de Gaulle's project, werden eveneens afgestemd Politieke kringen te Parijs waren van meening. dat de woorden van de Gaulle niet voor onmiddellijke toe passing waren bedoeld en zij blijken dit ook niet te zijn. want de Fransche regeering heeft thans besloten zelf een nieuw plan te ontwerpen, aangezien de consultatieve ver gadering een zuiver negatieve houding heeft aangenomen. Bij het uitwerken van een Wetsontwerp voor de verkiezingen zal de re geering als basis het socialistische plan nemen, dat ook ln een referendum voorziet. Op dit punt is de Gaulle, naar verluidt, halsstarrig. Hy wil niet de verantwoordelijk heid nemen voor een willekeurige beslissing of de oude grondwet geldig ts. over het dubbele. n.I. 58.170 ton en in -Juni werd een cijfer van niet minder dan 112.524 ton bereikt. De totale, door de Regeering aangekochte hoeveelheid goederen bedroeg op 16 Juli j.l. 292.409 ton. op 2t JuJi d.a.v. was 7.y reeds gestegen tot 319.077 ton. Inderdaad, wij leven nog niet in een lui lekkerland, maar in aanmerking genomen de belemmerende omstandigheden, waaronder gewerkt moet worden de oorlog tegen Japan en de algemeene goederensehaarschte zijn wel de meest remmende factoren voor een normalen wederopbouw kunnen we toch zien, dat er in regeeringskringen niet stilgezeten wordt. De Maas weer bevaarbaar. De gekanaliseerde Maas gaat weer open. In den loop van de volgende week zullen de eerste kolenschepen uit de overslaghavens van de mijnen aan het Jullanakanaal recht streeks koers zetten naar het Noorden. Zij zullen varen door een vaargeul, die da branders hebben uitgesneden uit de stalen ruïnes, die waren overgebleven van de tal- ryke bruggen Dwars door het verwoeste land- zuilen duizend-tonners en nog grootere schepen de kolen van Limburg naar het hart van het land dragen. De kolen van Limburg: dat beteekent de energie, noodig voor het herstel van ons economische leven en voor de nieuwe wel vaart. Woensdag 1 Augustus wordt de 38ste ver jaardag gevierd van de stichting van de Amerikaansehe luchtmacht. Dien dag zullen in Londen 200 Amerikaansehe vliegtuigen opstijgen die naar Den Haag zullen vliegen en boven de residentie verscheidene demon stratievluchten uitvoeren. Deze vlucht is be doeld als een groet van de Amerikaansehe luchtmacht aan het Nederlandsche volk. Kort na de bevrijding heeft de waarne mend burgemeester van Haarlem, de heer M. A. Reinalda. vier adviseurs benoemd or* hem te adviseeren bij het bestuur der ge meente. Dit waren, zooals bekend is, de hoeren A. van Driel. F. S. Noordhoff, A. J. M Angenent en D. .T. A. Geluk. Thans heeft de waarn. Commissaris der Koningin van de hem verleende bevoegdheid gebruik ge maakt en deze adviseurs benoemd tot wet houders. Haarlem heeft dus weer als voor heen een college van B en W. waarin de wethouders stemrecht hebben, hetgeen dus van meer beteekenls Is dan het geven van advies alleen. Voor de negende periode (5 Augustus—l September) zullen :r. de westelijke provin cies geen nieuwe klantenbindingsbonnen voor groente en fruit worden aangewezen. Daarom wordt de geldigheidsduur van de klantenbindingsbonnen voor groente 70 en voor fruit "l verlengd tot en met 1 Sep tember 1945.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1