Haarlems Dagblad In Frankrijk. c>'r Kan de luchtmacht Japan overwinnen? Haarlem offerde Het brood In Snelle Reeks. flOe Jaargang So. 18091 x Bureaux: Groote Houtstr. 93 en Soendaplein 37, Haarlem IJmuSden: Kennemerlaan 154. Telef. 5437. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peercbooni Zaterdag 4 An&nstas 1945 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p.week 31 cL per kwartaal 4. Tel: Redactie 10600. Expeditie 14825* HET is alweer jaren geleden dat Dala- dier terechtstond in het zonderlinge proces voor het hof te Riom. Hij hield een verdedigingsrede ..in grooten stijl", zoo als Fransche politici dat vaak plegen te doen. Daarin beriep hij er zich op. dat hij lang voor dé sgrijd aanving, als Minister van Oorlog, een officier naar de krijgs school in Saint-Cyr had gezonden die de nieuwe aanvalsmethoden, later door de Duitschers toegepast, volkomen doorzag en ze bij het Fransche leger ingang wilde doen vinden. Maar de oude generaals wa ren er niet van gediend en zorgden, dat die officier werd weggewerkt uit Saint- „Wenscht het Hof te weten wie mj was?"' riep Daladier op dramatisehen toon. En toen de president Caous bevestigend knikte kreet hij; „Dat was de kolonel De Gaulle!" Deze propaganda voor den opstandigen generaal was met bepaald hetgeen de re geering in Vichy wenschte. De Duitschers werden er nog kwader om, vooral toen eenige Parijsche kranten in het bezette gebied dus het incident uitvoerig ver meldden. Maar de bevolking vond het prachtig en de Gaulle's populariteit als held van het verzet steeg. In Noord-Afrika moest hij intusschen een langdurigen strijd voeren om zich van een mededinger, den dapperen generaal Giraud, te ontdoen. Hij slaagde tenslotte. Hij ontwikkelde het militaire verzet buiten de grenzen en in den zegevierenden strijd der geallieerden in Tunis en Italië namen de Fransche troepen een belangrijk aan deel. Toen de Gaulle, na de verovering van Frankrijk door de geallieerden, in Parijs terugkeerde en een dankdienst in de Nótre Dame ging bijwonen loste, toen hij de kathedraal betrad, iemand uit de hooge kerkgebinlen een paar schoten op hem. Er vertrok geen spier in zijn gezicht. Hij liep rustig door en nam zijn plaats in. Alle deze gebeurtenissen, groote en kleine, kweekten voor hem een machtige popula riteit. Niet zonder reden. De lange gene raal. die den indruk maakt dat hij een halven meter boven al zijn landgenooten uitsteekt, is niet alleen een moedig man, maar bovendien begaafd met een scherp verstand, verbeeldingskracht en menschen- kennis. Zulke eigenschappen eischt de zware taak van den 6taatsman. Evenmin als wij heeft Frankrijk zijn democratischen bewindsvorm terug. Even als wij wil het dien verbeteren. Evenals bij ons bestaan in Frankrijk tegenstellin gen tusschen nieuwe en oude parlemen taire inzichten De oude zijn er sterker dan in Nederland. De Gaulle heeft ge poogd, de tegenstanders tot elkaar te brengen, maar is daar niet in geslaagd. In de Raadgevende Vergadering, die zijn regeering met haar advies terzijde staat en die dus alweer te vergelijken is met onze pas gevormde Nationale Advies Com missie, zijn de geschillen te groot. Om een meerderheid in den lande te krijgen heeft de generaal nu de beslissing over de naaste politieke toekomst aan het volk willen geven. Hij heeft het plan ge maakt, in het najaar een plebisciet te houden. Daarbij zou dan een volksver tegenwoordiging gekozen moeten worden en levens beslist over de vraag, of zij als Constituante (belast met liet ontwerpen van een nieuwe grondwet) of als Kamer van Afgevaardigden, met voorloopige handhaving van de oude grondwet van 1875, zou optreden. De Gaulle heeft erbij gezegd, dat hij de Constituante, als die gekozen mocht worden, beperkter be voegdheden wil verieenen dan de oude Kamer had. Zij zou alleen over de groote lijnen van het politieke beleid mogen be slissen. Weer een gedachte, die ook bij ons door velen wordt voorgestaan. Zijn adviseurs, vormend de Raadgevende Vergadering, hebben deze plannen met 210 tegen 19 stemmen radicaal afgekeurd. Ik kan niet zeggen: verworpen, want zij heb ben er niet over te beslissen. Zij zijn adviseurs. In theorie kan de generaal hun meening naast zich neerleggen en zijn eigen weg gaan. In de practijk zal 'hij zich achter het oor krabben en er weinig lust in hebben. Temeer omdat de gunst van Parijs grillig is gelijk die van een schoone vrouw. „Wat zegt Parijs?" placht zelfs Napoleon te vragen. Ook de Gaulle kan niet op populariteit bouwen. De oorzaak van de verpletterende af keuring. die des generaals plannen ten deel viel was, dat men hem van autori taire neigingen verdacht. Die beperkte be voegdheden van de Constituante stonden de Raadgevende Vergadering niet aan en het plebisciet, de volksstemming, stond haar nog minder aan. Wantde beide keizers. Napoleon I en Napoleon III, had den indertijd bij herhaling hun macht met plebiscieten bevestigd en de manier waar op zij die beïnvloedden was ook niet ver geten Onder „Het Woord is aanheb ik deze week Briand geciteerd. Dat was een voorlooper van dit artikel. Briand had in een interview gezegd: „Wanneer de men- schen maar niet zoo historisch dachten Zij leven altijd half op het kerkhof. Spreekt men van Frankrijk, dan valt hun meteen in: Napoleon en het Groote Leger en zij vergeten, welke slechte ervaringen wij met de twee oorlogszuchtige keizers hebben gehad." De Gaulle en zijn Raadgevende Verga dering zijn ze geen van beide vergeten Maar de Raadgevende Vergadering denkt zoo historisch, dat zij er bang voor is. De eskaderleïder Charles Gardner zegt in een commentaar over den luchtoorlog tegen Japan: „Het Japansclie moederland kan mogelijk tot overgave worden gedwongen door de luchtmacht alleen. De toestand van Japan vertoont gelykenis met dien van Ne derland in 1940. Het Japansche moederland heeft slechts twee maal de oppervlakte van Engeland en de steden zijn voor brandbommen de kwets baarste op aarde. Japan is een eiland, afge- «neden van de wereld. Er is geen hoop voor Japan, noch op zee. noch in de lucht. Van al de groote mogendheden kan alleen Japan waarschijnlijk door de luchtmacht terneer geslagen worden. Wanneer het groote expe- liment met de luchtmacht, dat nu bezig is, gelukt, zullen de levens van duizenden ge allieerde soldaten gespaard worden. In het communiqué van Generaal Mac Arthur wordt onthuld dat de Pacificvloot in het eerste halfjaar van 1945 150.000 vluch ten heeft gemaakt, waarbij 2 846.932 ton Japansche scheepsruimte en 1375 vliegtuigen werden vernield of zwaar beschadigd, door 100.000.000 kg. bommen en de inwerking van mitrailleurs, boordkanonnen, vliegtuigraket- projectielen en torpedo's. Indische troepen over de Sitting. Indische troepen hebben een verrassende aanval gedaan 15 km. ten Oosten van Pyoe. 180 km. ten Noorden van Rangbon. waar zij de Sitting overstaken. Chineesche valschermtroepen. Voor het eerst in China's geschiedenis zul len parachutetroepen in actie treden Gene raal Wedemeyer. de commandant van de Stettin onder Poolsch beheer. Reuters diplomatieke correspondent heeft van een woordvoerder van het Foreign Of fice vernomen, dat het communiqué van Potsdam wat de passage over Polen betreft aldus moet worden geïnterpreteerd, dat de stad Stettin, hoewel gelegen op den Weste lijken oever van de rivier de Oder, in het gebied zal vallen dat door Polen zal worden bestuurd, hangende de definitieve regeling op de vredesconferentie. Polen zal op die manier drie goede havens aan de Oostzee krijgen, n.l. Stettin. Gdynia en Dantzig. Twee overwegingen zouden tot dit besluit geleid hebben, n.l. de wensch om een groote Poolsche koopvaardijvloot te kweeken. en het voornemen om den bouw van Duitsche koopvaardijschepen te verbieden. Franco in het nauw. De Spaansche minister van buitenlandsche zaken. Alberto Martin Artajo, is door Franco plotseling naar diens buitenverblijf te Pazo de Merlas bij Coruna, in Gallicië, ontboden. Artajo was Vrijdagmorgen per auto vertrok ken naar San Sebastian voor zijn gebrui kelijke zomervacantie, doch op dringende order van Franco is een boodschap uitge zonden langs den weg welken Artajo volgde, in welke boodschap den minister werd ge zegd zijn reis te onderbreken en zich naar Gallicië te begeven. Men veronderstelt dat Franco met hem wil spreken over het be sluit van de conferentie te Potsdam met betrekking tot Spanje. Radio Parijs meldt, dat de commissie voor buitenlandsche aangelegenheden van de Assemblée consultative eenstemmig een motie heeft aangenomen, waarin de Fran sche regeering wordt verzocht de diploma tieke betrekkingen met het Spanje van Franco te verbreken. Tevens wordt hierin aan de Fransche regeering verzocht stappen te ondernemen bij de regeeringen van Engeland, Amerika en Rusland, teneinde haar steun te verieenen aan een republikeinsche Spaansche regeering, die op het oogenblik zou worden samengesteld. ASTRONOMISCHE CIJFERS In een officieel rapport van den Fran- schen minister voor den wederopbouw, Raoul d' Autry, is de door de Duitschers aan Frankrijk berokkendé oorlogsschade geschat op een totaal van 4.893.000 mil- lioen francs.In dit rapport, dat waar schijnlijk zal worden voorgelegd aan de commissie voor de schadevergoedingen, wordt uiteengezet dat onder dit reus achtige totaal zijn begrepen de verliezen door roof, vernieling en schade aan eigendommen, alsmede benadeelingen van personen, doch niet de kapitaal-verlie zen. welke door d' Autry worden geschat op 45.5 procent, hetgeen gelijk staat met het totale Fransche inkomen van 21 maanden. Evenals de Derde Republiek het middel der Kamerontbinding, dat ïn de grondwet stond, niet durfde toepassen omdat in de zeventiger jaren een President der Repu bliek er eens misbruik van had gemaakt. De historie is schoon en wetenswaardig, maar men moet zich niet door haar laten remmen en afschrikken. Deze angst im mers veroorzaakte de voortdurende kabi netswisselingen, waarmee Frankrijk zich zoo langen tijd belachelijk maakte. De Kamer voelde zich onafzetbaar, zoolang haar termijn duurde en liet maar blij moedig regeeringen vallen. Het zal interessant zijn te vernemen, hoe de Gaulle zich nu uit zijn moeilijk heden redt. Interessant ook voor ons Nederlanders, omdat er verscheidene over eenkomsten zijn tusschen den toestand in Frankrijk en den onze. Gelijk dat al zoo vaak het geval is geweest. Kenners van de huidige verhoudingen in Frankrijk kennen de Gaulle één groot voordeel toe. Er is geen gelijkwaardige vervanger voor hem. Zulke overweging heeft invloed. Maar zij beslist niet altijd. R. P. Amerikaansche strijdkrachten in China, ver- klaaide dat deze. geheel uit Chineezen samengestelde, parachute troepen, zullen worden ingezet, bij ccn belangrijk offensief, dat in China tegen de Japanners zal worden ondernomen. Blokkade Japan. Vliegende forten oefenen een volledige blokkade tegen de scheepvaart naar Japan uit. Elke haven van belang is door mijnen, welke door de luchtvaart werden gelegd, afgesloten Door deze blokkade ontvangt Japan minder dan de helft aan voedsel en grondstoffen, dan het noodig heeft om den oorlog voort te zetten en zijn burgers te voeden. Reacties op Potsdam. De berichten, welke omtrent de op de besluiten van Potsdam uit de ver schillende deelen van de wereld binnenko men. geven over het geheel blijk van vol doening. In New-York acht men een groote voortuitgang vergeleken bij Teheran en Yalta bereikt. De New York Herald Tribune acht het plan voor de behandeling van Duitschland zoo ontzaglijk in zajn afme tingen. zoo nieuw en zoo verreikend in zijn verwikkelingen, dat het al het overige m de verklaring overschaduwt. Het Sovjet-Russische bléb Pravda schrift dat de conferentie getuigt van verdere ver sterking en ontwikkeling van de samenwer king tusschen de drie groote mogendheden. In Parijs is men over het algemeen van opvatting, dat de resultaten der conferentie Frankrijk nader hebben gebracht tot het herstel in zijn oude waardigheid van groote mogendheid. Het vastgestelde schema voor Duitschlands toekomst wordt algemeen goedgekeurd, al vindt men het hier en daar wellicht te weinig scherp. Over de regeling van de herstelbetalingen bestaat ongerust heid. De Berlijner vindt de bepalingen te hard. De United Press correspondent, in het Brlt- sche hoofdkwartier acht een van de be langrijkste besluiten van practlsche strek king. dat groote aantallen Duitsche arbei ders. tengevolge van de overgave werkloos geworden, geplaatst zullen worden In een groote arbeidsreserve voor uitzending naar elke plaats ter wereld waar arbeidskrachten dringend noodig zyn. In Londen is over vrijwel de geheele lijn instemming. Geen geheime afspraken President Truman heeft aan verslag gevers medegedeeld, dat hy in de be sprekingen met Attlee en Stalin te Potsdam geen geheime afspraken van welken aard ook had gemaakt. Nieuwe Engelsche ministers Attlee heeft Vrydag de volgende benoe mingen ln het nieuwe Labourkabinet be kend gemaakt: Blnnenlandsche zaken: Chuter Ede; Dominions: Lord Addison: In- diè. Pethlck Lawrence; Koloniën: G. H. Hall; Marine: A. V. Alexander: Oorlog J. J. Lawson; Luchtvaart: Viscount Stansgate: Schotland: Joseph Westwood; Arbeid en Nationale dienst: G. A Isaacs, Opvoeding: Miss Ellen Wilkinson: Gezondheid: Aueurin Bevan; Landbouw: Tom Williams; Ravitail leering en vliegtuigproductieJohn Wilmot: OorlogsvervoerAlfred Barnes; Voedselvoor ziening: Sir Ben Smith: Energie: Emanuel Shinwell; Minister zonder portefeuille: P. J. Noel Baker; Pensioenen: Wilfred Paling; Parlementair secretaris van Financiën: Wil liam Whlteley. Pethlck Lawrence zal naar het Hooger- huls gaan en de koning heeft hem een adeltitel toegekend. De koning heeft eveneens goedgekeurd de benoeming van Isaacs, Aneurin Bevan, John Wilmot. Alfred Barnes en Shinwell tot privy councillors Lord Addison zal leider van het Hoogerhuis worden. Weer meer trams. Naar wij vernemen zal met ingang van 13 Aug. de Noord-Zuid-Hollandsche-Tramweg Maatschappij haar diensten op de lijn Zand- voort—Amsterdam en Haarlem—Heemstede uitbreiden. De eerste tram op het traject Haarlem—Amsterdam vertrekt 's morgens om 6.20 uit Haarlem en dan wordt tot 18.05 een 20 minutendlenst gereden. In den forensen- tijd akan men van 7.35 tot 9.05 om de 10 minuten uit Haarlem gaan. Van Amsterdam naar Aerdenhout gaat van 7.10 tot 18.55 om de 20 minuten een dienst en van 15.55 tot 17.55 om de tien minuten. Dit beteekent dat het aantal diensten op deze lijn met tien wordt uitgebreid. Naar Zandvoort kan men met ingang van genoemden datum van Haarlem uil vertrek ken om 6 30. 7.14 en vervolgens elk uur tot 19.14. Van Zandvoort naar Amsterdam zijn deze tijden: 7.—. 7 45. 8 25, 8.45 en vervolgens elk uur tot 17 45 Zandvoort—Haarlem Tem peliersstraat 18.45. Zandvoort—remise Haar lem 19.45. De stadsdienst in Haarlem begint op 13 Aug. om 5.40 op het Soendaplein en tot 17.52 wordt dan een 6 minutendlenst gereden. Van Heemstede uit zijn de "vertrektijden 6.15. 6 34. 6.45. 7 en vervolgens om de 6 minuten tot 18.29. Da nkomen er nog twee trams uit Leiden om 19.29 en 20.29. Men hoopt met het herstellen van de brug bij Oegstgeest ongeveer half Aug. gereed te zijn. Dan zal tusscheii Haarlem en Lelden een half uur dienst worden ingevoerd. Haarlem's gemeentepersoneel Naar wij vernemen wordt door het ge meentebestuur van Haarlem een verhoo ging van de salarissen en de loonen van het gemeentepersoneel voorbereid op de basis van de verhooginig die voor het rijksperso neel wordt ingevoerd. Dit komt neer op een verhooging van 25 van de inkomsten die in 1940 genoten werden. Het woord is aan Multatuli: Het is zeer moeilijk zich juist uit te drukken. Wie klaagt over gebrek aan diepte in deze gedachte is niet gewoon, zich toe te leggen op juistheid van uitdrukking. Naar wij vernemen is door de inwoners van Haarlem, Heemstede en Bloemendaal werke lijk geofferd voor de petekinderen Venray en Nijmegen. Naar men schat zijn momenteel 7.500 a 8.000 m3 goederen bijeengebracht. Wat dit wil zeggen kan men nagaan, als men weeu dal op 15 Aug. a.s. een groot aantal verhui»— wagens naar Venray gaat, die dan 500 m3 zullen Voor Rookers. Naar wij vernemen verwacht de tabaks- handel dat de rantsoenen voor rookers als volgt zullen zijn: 2de helft van Augustus: een rantsoen per week. SeptemberJanuari l1- rantsoen. JanuariApril 2 rantsoenen. April—Juli 3 rantsoenen, na Juli 4 rantsoe nen Een rantsoen bestaat uit 20 sigaretten* 5 sigaren. 10 cigarlllos of 20 gram tabak. Er is tabak in ons land aangekomen van voor- oorlogsche kwaliteit. Thans moet ingeleverd worden bij da sigarenwinkeliers bon R 15 Dit Is een voor- inleveringsbon. Na 18 Augustus wordt aan rookers afgeleverd. Met September vrij? Van regeeringswege is reeds medegedeeld, dat het biood zoo spoedig mogelijk buiten de distributie zal worden gesteld. Wij vernemen thans dat het in de bedoe ling list het brood reeds in den loop van September vrij te geven. Aanduidingen van mijnenvelden Het blijkt, dat zelfs de borden en palen, welke dienen voor de aanduiding en omhei ning van mijnenvelden niet ontzien worden door het publiek. dat op zoek Is naar brand hout. Zij, die deze palen en borden wegne men beseffen blijkbaar niet. welke gevaren zij daarmede voor zichzelf en anderen ver oorzaken. Immers, de mijnenvelden zijn door het ontbreken van elke aanwijzing niet meer als zoodanig te herkennen en bovondien wor den bij het opruimen ervan groote moeUijk- heden ondervonden, omdat opnieuw moet worden onderzocht waar zich nog landmijnen bevinden. De Burgemeester van Haarlem dringt er dan ook met klem bij het publiek op aan om de bovenbedoelde borden en palen onaan geroerd te laten. Op Vrydag 10 Aug. om 14.30 uur zal in het Frans-Halsmuseum de tentoonstel ling „Indonesië in Haarlem" officieel ge opend worden, waarbij het gamelangezel schap Babar Lajar zal optreden. Eerst den volgenden dag is de tentoonstelling voor het publiek geopend. Er is een commissie gevormd, zoo ver nemen wij, tot het organiseeren van een bevrijdingsfeest in het Garenkokerskwar- tier Op 29 en 30 Augustus zullen plaats hebben wedstrijden, een gecostumeerde op tocht, een bloemencorso en een gondel vaart. Voor gevelversiering zullen pryzen worden beschikbaar gesteld. Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht promoveerde Vrydagmiddag cum laude op een dissertatie getiteld „Het Engelsch-Ne- derlandsche condominium in de Zuidelijk© Nederlanden tijdens den Spaanschen Suc cessieoorlog 17061716" de heer A. J Vee- nendaal, leeraar Nederlandsch en Geschie denis aan het Christelyk Lyceum te Haar lem. Promotor was prof dr. P. Geyl. Op het derde en laatste concert in den cyclus, gewijd aan den Franschen componist César Franck, te geven door Albert de Klerk, op het orgel in de Gemeentelijke Concertzaal te Haarlem op Woensdag 8 Aug. zal medewerking worden verleend door den violist Jos. de Clerck en den pianist Willem Andriessen. Het programma bestaat o.m uit de Pastorale op, 19 en het Choral in la mi neur voor orgel en de Sonate voor viool en piano in A gr SPORT Athletiek. De Zweedsche hardloopers Guil der Haegg en Arne Andersson. die in White De Zweedsche hardloopers Gunder Haegg en Arne Andersson. die Maandag in White City te Londen zuilen starten tegen de F.ngelsche kampioenen Wilson en Wooderson. hebben zich geducht op deze ontmoeting voorbereid Bij hun laatste training legde Haegg de 2000 M. in 5 minuten 12.2 sec. af en bleef hiermede slechts 04 boven zijn eigen wereldrecord, gevestigd in Augustus 1942 Andersson deed over de 1000 meter 2 min 22.7 sec. hetgeen eveneens een op merkelijke prestatie mag heeten. daar het wereldrecord sedert 1941 op naam van den Duitscher Harbig staat met 2 min 21.5 sec. Wilson zal Haegg op de 2 mijl ontmoeten en Wooderson Andersson op de mijl. Waterpolo. Het door H.PC georgani seerde tournooi om het waterpolokampioen- schap van Kring Haarlem, zal Zondag 19 Augustus as. in de zwemvyvers Groenen- daal worden gehouden. HONKBAL. - Wijzig: 4 u. H F C Haarlem- Dinsdagavond 7 uur zal op het EDO- terrem een Honkbalwedstrijd worden ge speeld tusschen een combinatie van H.H C. en S C Haarlem tegen het Canadeescho team van de 19e R.C.A. uit Bilthoven. De opstelling der Haarlemsche ploeg is: J. Schmidt; P. Duinker; G Hoogenbos; G. Hu- nik: J Engels: J. van Zomeren: J. Voete link: M Mulder en W. Langereis. Reserves: G. H. Twist. H. Vrugt, J. Ferment.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1