Een Edel Spel. Nippon voor de vernietiging. Medewerkers van Pétain gehoord. «Oe .Taarsrnner No. 18007 x 'fa—Woonsdnjr 8 Augustus 1945 Bureaux: Groote Houtstr. 93 I I fl fl j^^ST Uitgave van de Slichting en Soendaplein 37, Haarlem J J I I I J V J V J I C. J m. J Voorlichting ie Haarlem. IJmuiden: Kennemerlaan 154. iMm Jim ^*mé? A JL ^ÏWiiu Abonnementen: p.week 31 ct. Telef. 5437. per kwartaal 4. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Directeur-Hoofdredacteur: Itobert Pecrcboom Tel: Redactie 10600 Expeditie 14825. GIJ weet dat de oud-minister Bolke- stein, in opdracht van de Regeering, bezig is met het ontwerp van een plan tot algeheele herziening van ons onderwijs. In de Regeeringsverklaring is medege deeld. dat het beïnvloed wordt door zijn ervaringen in de Angelsaksische landen. Er is meer van gezegd, dat ons het ver heugende vooruitzicht heeft geopend, dat het zwaartepunt in de toekomst niet meer op het eenzijdig verwerven van kennis, maar op karakter-opvoeding gelegd zal worden. Daarbij zal ook aan de sport een behoorlijke plaats worden ingeruimd. Ik heb erover geschreven en de verwachting uitgesproken, dat dit een juister opvat ting van de 6port zal kweeken, dan tot dusver in ons land gegolden heeft. Want wij hebben onze groote leermeesters op dit gebied, de Engelschen, niet goed be grepen ten aanzien van de werkelijke waarden van de sport. Technisch en or ganisatorisch hebben wij er veel in be reikt. Wij hebben zelfs, ofschoon maar een betrekkelijk klein deel van onze jeugd sport beoefent en de groote meer derheid er slechts naar gaat kijken of er heelcmaal geen notitie van neemt, aar dige topprestaties volbracht. Ook is het heil der lichamelijke opvoeding in ons land geproclameerd. Dit alles vinden de Engelschen even wel minder belangrijk dan de karakter- vormende waarde van de sport. Zij heb ben weliswaar ook hun recordhouders en andere specialisten, beroepsvoetballers bijvoorbeeld, die van het spel een levens doel maken en kijkspul voor het publiek leveren. Maar in de Engelsche opvatting is deze minderheid niet de belangrijkste groep. Dat wordt eigenlijk al bewezen door het feit, dat vrijwel de geheele En gelsche jeugd en zelfs een groot percen tage van de volwassenen uit geregelde sportbeoefenaars zonder publiek bestaat. Hoe is dit bereikt? Doordat men in En geland den nadruk, van den beginne af, op de karakter-vormende waaide van de sport heeft gelegd. Daarom hecht iedereen er aan. wetend wat ermee te winnen valt. Dat is van veel meer beteekenis dan een kampioenschap en zelfs dan een harmo- nieuse ontwikkeling van borst, longen en spieren. Er is een Engelsch kernwoord dat zegt „De slag bij Waterloo is gewonnen op de speelterreinen van Eton." In zijn letter lijke beteekenis kan men de juistheid van dat woord betwijfelen. In zijn beeldende inhoud wil het zeggen: Op de sportterrei nen van de scholen wordt onze jeugd ge staald voor den strijd des levens. Daar verwerft zij moed, zelfvertrouwen, con centratie, zelfbeheersching, geschiktheid om leiding te geven zoowel als om zich aan te passen in ploegverband en ten slotte ook de eigenschap, het spel te spe len zooals het gespeeld moet worden en het te beëindigen als goede verliezers of hetgeen ook niet zoo gemakkelijk is - als goede overwinnaars. In dezen geest wordt sport op de En gelsche scholen en in de amateur-clubs geleid en geleerd. In dezen geest wordt er ook over geschreven. En omdat de En- gelsehman van alle spelen die hij heeft uitgevonden cricket het meest geslaagde acht. om het doel te verwezenlijken, heeft hij dat spel den eeretitel van the King of Games den Koning "der Spelen gegeven. In ons land vindt dit edele spel een veel te klein aantal beoefenaars, ofschoon het in den loop der jaren wel in aanhang heeft gewonnen. Een kijkspel is 'het alleen voor de kenners, die bijna allen zelf spe lers zijn of het in hun jeugd hebben be oefend. Voetbal kan iedereen begrijpen, die voor het eerst van zijn leven een wed strijd ziet. Hij doorgrondt de finesses wel niet. maar de bedoeling van het hard nekkig streven der strijdende ploegen namelijk om den bal in het doel van de tegenpartij te werken en hem uit eigen doel te houden is hem onmiddellijk duidelijk. Het tempo waarin het gebeurt, de botsingen van de spelers en het ru moer dragen er alle toe bij, hem plezierig op te winden. Wie voor het eerst een cricketwedstrijd gaat bijwonen en de moeite wil nemen, zich het spel te laten uitleggen, moet er zich in schikken dat het volstrekt niet op voetbal lijkt. Van opwinding moet hij. als nieuweling, voorloopig geheel afzien. Aan vankelijk schijnt het hem toe, dat alles met zonderlinge traagheid verloopt. Al leen door critische aandacht komt hij er achter dat dit spel, hoewel het geen voort gezet snel tempo heeft, bestaat uit een reeks spelmomenten, die elk groote re actie-snelheid en de grootste concentratie van de betrokken spelers vergen. Die uiterste concentratie verklaart de bijna plechtige stilte, waarin gespeeld wordt. En de regels van het spel zijn niet zoo heel eenvoudig, al kan ieder mensch met een gezond verstand ze begrijpen. Cricket heeft zijn bijzondere eigenschap pen, waardoor het zooveel opvoedende, karakter-vormende waarde bezit. Het kan niet alleen volgens de letter van de regels worden gespeeld. Ook de geest moet wor den nageleefd. Het eischt onderwerping aan de beslissingen van den aanvoerder. Hij is een veel belangrijker man dan zijn collega bij voetbal en moet onvoorwaar delijk worden gehoorzaamd. Aan de sa menwerking van de ploeg moeten de spe lers vaak het behalen van persoonlijk succes opofferen. Aan teleurstellingen staan zij zoowel met bowlen als met bat ten in iederen wedstrijd bloot. Door een ongelukkig begin verdwijnt de batsman Maandag hebben meer dan 300 vliegtul gen de systematische aanvallen op steden op Kioesjoe voortgezet. Hagosjima viel ten offer aan ruim 200 bommenwerpers: bommen werden ge plaatst op de haveninstallaties en de spoor wegemplacementen. 100 ..Invaders" en ..Thunderbolts" bestookten Mijakonoho waarbij spoorwegemplacementen en fabrie ken in vlam werden gezet Het doel van met brandbommen geladen ..Liberators" vormde de stad Nagosjima Patrouilleerende bommenwerpers brach ten een 3000 ton groot vrachtschip tot zin ken en beschadigden een ander. La&gvlle- gende ..Mitchells" vernietigden een vracht boot In de haven van Toesan. op Zuid Korea Generaal C Spaatz heeft lil aansluiting op de gepubliceerde onthullingen omtrent dë ..atoombommen" een verklaring aige- lega. waarin hij een pamflettencampagne tegen Japan aankondigt Deze campagne zal tot doel hebben, de bevolking voor te bereiden op en In te lichten over de ver schrikkingen en mogelijkheden van een grootscheepsche aanwending van de atoom energie in den strijd tegen Japan. „Er staan meer superforten gereed op Voorjaar 1946 verkiezingen in België. De Belgische premier van Acker heeft in de Kamer van afgevaardigden een regee ringsverklaring afgelegd. Hij zeide. dal de regeering er prijs op stelt, uiting te geven aan haar wil, om over te gaan tot uitschrij ving der verkiezingen. Het aanleggen van kiezerslijsten zal worden bespoedigd en de regeering zal de kamer vragen het reeds uit gewerkte ontwerp, dat hoofdzakelijk de be doeling heeft de buiten-de-wet geplaatsten hun stemrecht te ontnemen, goed te keuren. Het ware onbillijk, dat zij. die twijfel heb ben gekoesterd omtrent 's lands lotbestem ming tijdens den oorlog, vergunning zouden krijgen, zijn toekomst te beïnvloeden liet administratief en rechtelijk werk zal begin Maart klaar zijn. Op dat tijdstip zullen de verkiezingen plaats hebben. De regeering zal eerst en vooral het werk der financieele zuivering, dat sedert 10 maanden wegens politieke crisissen werd vertraagd, voltooien Dadelijk na de behandeling der .financieele ontwerpen zal de regeering de kamer vragen over te gaan tot het onderzoek van de ont werpen betreffende schadeloosstelling voor oorlogsschade, molest aan goederen en per sonen, waarbij ook het ontwerp betref fende het statuut van de politieke gevan genen. Hij zeide, dat met ingang van Octo ber zal worden aangevangen met de maan- deljjksche uitdeeling van huiskolen. Aangaande de texïielpositie, deelde van Acker mede, dat met ingang van September tamelijk groote hoeveelheden goederen ter beschikking zullen worden gesteld van hen. wier inkomsten minder dan fis. 36.000 per jaor bedragen. In September zal de ver koop van visch volkomen vlij zijn en het is niet uitgesloten, dat in October de rantsoe neering van het brood wordt afgeschaft. Ten aanzien van de salarissen van ambtenaren zal de regeering overgaan tot een volledige herziening. Over de administratieve zuive ring, zeide van Acker, dat de regeering er voor zal zorgen, dat de groote schuldigen onmiddellijk en onmeedoogend worden ver volgd. Voorts deelde van Acker mede. dat het Belgische leger aan de bezetting van Duitschland zal deelnemen. De Chineesche premier Soeng, de minister van buitenlandsche zaken Wang en de zoon van Tsjang Kal Sjek zijn uit Teheran naar Moskou vertrokken, na een kort verblijf aldaar. Het doel van het bezoek is de be sprekingen met Stalin, Molotov en andere Sovjetleiders, die afgebroken werden voor de besprekingen te Potsdam, te hervatten. wierp op de basis Hlrosjlma te volgen". De generaal weigerde inlichtingen te verstrekken omtrent de wUze van vervoer het formaat en de hoogte ^arvan de nieu we bom wordt afgeworpen. Het gehavende spoorwegbedrijf Aan een A.N.P.-verslaggever heeft Ir. W. Hupkes nadere mededeeiingen gedaan over den toestand bij de Ned. Spoorwegen. De Duitschers hebben veel gestolen en veel vernield. Van de 865 locomotieven zijn er nog 562 weg. 221 zijn thans bruikbaar, de rest Is beschadigd. Van het oude electrlsche ma teriaal is 77 pet. wee 65 pet. is weg vun de 133 gestroomlijnde electrlsche treindeelcn: 46 stuks bleven er dus over. maar daar van zijn er slechts 7 bruikbaar. De overige zjjn meest zwartgeblakerde geraamten Van de 57 Diesel-electrise he treinstellen zijn er 33 over. maar van 23 bestaat niet veel meer dan de onderbouw en het chassis Slechts 10 kunnen er binnenkort hersteld worden. 65 pet van de goederenwagens is ver dwenen 870 K M spoor Is opgebroken en weggevoerd, 400.000 dwarsliggers zijn ge stolen. 1/5 van de spoorwegstations is ver nield. 40 pet. der seinhuizen werd vernie tigd De werkplaatsen werden volkomen geplunderd. En wat nog het ergste ls 3/4 van de spoorbruggen werd beschadigd. lie schade aan liet Spoorwegbedrijf be draagt eenige miljoenen guldens. Er wordt gedaan wat mogelijk is om het spoorwegverkeer zoo snel mogelijk te her stellen. Thans is 2500 K.M van het 3438 KM. lange spoorwegnet weer berijdbaar De grootste moeilijkheid van het oogen- blik ls het schreeuwend tekort aan wagens. Dal zal nog wel eenlge Jaren aanhouden Daardoor zal het noodlg zijn m dien tijd het spoorwegvervoer gedeeltelijk door weg vervoer te vervangen In de toekomst zal het zoo worden dat op alle lijnen van beteekenis electrlsche treinen zullen komen te rijden met een snelheid van 150 K M. per uur De reis Am sterdamGroningen zal dan 2 uur duren. Evenzoo AmsterdamMaastricht. Half November zullen weer de electrl sche treinen rijden van Amsterdam naar Rotterdam. Op 15 Augustus wordt de elec trlsche lijn AmsterdamHaarlem—Over- veen hersteld. Begin van het volgend jaar hoopt men gereed te zijn met de electrlsche lijn AmsterdamAmersfoort. De komende verkiezingen. Binnen afzienbaren tijd zullen de kiezers opgeroepen worden om te stemmen voor de volksvertegenwoordiging en voor de ge meenteraden. De moeilijkheid is ever.wel dat er geen kiezerslijsten zijn. Deze kunnen pas opgemaakt worden als de reeonstruolie van de bevolkingsregisters is voltooid. Voor men nieuwe kiezerslijsten heeft, zal zoo ver zekerde men ons geruime tijd voorbijgaan want at zijn de bevolkingsregisters weer in orde. dan eischt het opmaken van de kie zerslijsten ook op zich zelf nog veel werk. Maar in kringen van ambtenaren die be last zijn met de technische voorbereiding van het verkiezingswerk bestaat de over tuiging, dat het mogetijk is een stemming te houden zonder kiezerslijsten. Men kan een voudig op het Persoonsbewijs laten stemmen. Op de Persoonsbewijzen staat de ouderdom aangegeven, dus het slembureau kan zien wie bevoegd is zijn stem uit te brengen. Tweemaal stemmen met één Persoonsbewijs is te voorkomen als op elk bewijs een stem pel wordt gezet als de kiezer zijn stem heeft uitgebracht Natuurlijk zou ieder kiezer moeten zorgen dat hij een Persoonsbewijs heeft Er zijn nu wel vervalschte Persoons bewijzen in omloop, maar er is al een be schikking afgekomen, dat deze omgewisseld worden voor een geldig. NADAT Vrijdagmiddag de oud-premier van Frankrijk"Pierre Laval gehoord was in het proces-Pétain, in welk eenige dra matische momenten voorkwamen, teweeg gebracht door felle zelfverdediging van La- val, die het proces tegen Pétain leek te willen gebruiken om ook zijn eigen gedrag schoon te praten, werd de zitting gisteren geopend met het hooren van den vvoege- ren minister van buitenlandsche zaken van Vichy Peyrouton, die evenals Laval in Fres- nes zit opgesloten. Peyrouton verklaarde onder meer, dat Laval in 1940 de eenige verbindingspersoon was tusschen bezet en onbezet Frankrijk, en dat zijn reizen naar Parijs hevige pole mieken verwekten. Er bestond toen reeds meermalen voor een nul of enkele runs en komt dan den heelen dag niet meer aan bat. Tengevolge van een door iemand gemisten, eenvoudigen vang verspeelt de bowler soms zijn kans op succes en moet urenlang doorzwoegen tegen een waak zaam geworden tegenstander. Die tegen slagen onbewogen te incasseeren en moo- dig voort te gaan behoort tot den stijl en tot de „houding" van cricket. Er wordt nooit bij gejuicht, hoogstens zwak ge applaudisseerd. Het spel haat overdrijving en rumoerigheid. Ik zeg „het spel", want het schijnt iets van een eigen ieven te bezitten. Een eigen aroma Ik moet eindigen met dit voor een hoofdartikel ongewone onderwerp. Het Ls belangrijker dan het oppervlakkig lijkt Te verwachten is. dat cricket veel meer aanhang in ons land zal krijgen bij den komenden groei van Westersche cultuur. Dat zal goed voor ons zijn. Vraag het onze oudere cricketers maar eens. Die weten wat zij eraan te danken hebben. R. P. een kloof tusschen Laval en Pétain, en dit was dan ook de oorzaak, dat Peyrouton, op gezag van Pétain Pierre Laval liet arrestee ren ën overbrengen naar Chateldon, „met alle egards, verschuldigd aan een man, die zulke hooge posten had bekleed" Een der rechters verweet getuige in een interruptie dat hij na de afkondiging van de Jodenwetten het eerste concentratie kamp had ingericht. Peyrouton protesteer de tegen deze opmerking en vroeg of dit zijn proces was of dat van Pétain. Ook tegen de aantijging, dat hij een antl- republikclnsche politiek zou hebben ge voerd, verzette getuige zich, en hij ontkende dat Pétain op de hoogte zou zijn geweest van de misstanden in interneeringskampen in N. Afrika. De ontmoeting te Montoire tusschen Pé tain en Hitler was aan de orde, en Pétain riep toen jilotseling uit: Maar daar weet lilj toch niets van. daar kan by niets van we ten, dat betrof hem heelcmaal niet. De volgende getuige, vlce-admiraal Fer net, sprak over de onderhandelingen in het najaar van 1940 tusschen Londen en Vlchy en over de affaire Rougier. Rougier is niet op eigen voorstel maar op gezag van het staatshoofd naar Londen gegaan, om te probeeren de blokkade te verzachten. AI deze getuigenissen a décharge kunnen samengevat worden in de uitspraak van Chevalier, die dezen middag eveneens in de getuigenbank plaats nam en waarin hij Pétain citeerde: „Ik sta tusschen twee soor ten politiek, n.l. samenwerking met de ge allieerden en ondergaan van de Duitsche wetten." Chevalier maakte melding van verschei dene gelegenheden, waarbij Pétain zich te gen de Duitsche elschen had verzet. Deze getuige wilde het geheele „dubbele spel" van Pétain onthullen, maar de advocaat van den beschuldigde verzocht hem niet op zijn pleidooi vooruit ie Ioopen De financieele politiek van Vlchy werd voorts verdedigd door den vroegeren min. vau financiën, Boutbtlller. Hel woord is aan Milton: De wraak, schoon zoel in 't eerst, keert weldra bitter tol zichzelf terug. Voor rookers. Het rijksbureau voor tabak deelt mede, dat het in de bedoeling ligt vermoedelijk op 30 Augustus een bon bekend te maken welke recht geeft op een rantsoen, naar keuze sigaren, tabak of sigaretten. Men hoopt in het tijdvak September December geregeld twee rantsoenen in de 14 dagen te kunnen aanwijzen. Of dit mo gelijk zal zijn, hangt van het tempo van den aanvoer af. Dat thans een regelmatige distributie mogelijk zal zijn. is vooral te danken aan het feit. dat onze regeering reeds vóór de capitulatie een hoeveelheid van 10.000 ton tabak heeft aangekocht ten behoeve van de drie tabakverwerkende industrieën van ons land. Voorts zijn deviezen be schikbaar gesteld om verder tabak aan te koopen. In het Zuiden is goede tabak aan wezig en de industrie is in dit deel des lands weer gedeeltelijk in orde- De tabak voor sigaretten werd tot nog toe uit Rhodesia aangevoerd. De te dis- tribueeren sigaretten zullen den naam „Rhodesia" dragen. De prijs is bepaald op 75 ets per 20 stuks. De sigaretten- fabrieken in het Westen des lands en dat zijn de belangrijkste zullen dezen zomer weer regelmatig gaan werken. De schade aan de gebouwen is betrekkelijk gering, alleen is het nog niet gemakkelijk arbeidskrachten te krijgen. De kerftabak-industrie zal ook een een heidsproduct leveren, dat vermoedelijk onder den naam „Libra" in den handel zal worden gebracht. Import van rook tabak en sigaretten zal voorloopig niet in belangrijke mate plaats kunnen hebben. De benoodigde scheepsruimte kan beter worden besteed en bovendien is het een landsbelang, eigen industrieën zooveel mogelijk aan den gang te houden. Wat de sigarenindustrie betreft, deze is thans zoover op dreef, dat er 60 fabrieken in het Zuiden des lands aan het werk zijn. Deze industrie zal vermoedelijk voorloo pig op( een capaciteit werken van ca. 20% van haar productie van voor den oorlog. De Haarlemsche slachtoffers Er bestaat nog geen zekerheid over het aantal Haarlemmers dat In Duitschland over leden is. Tot op dit oogenblik beschikt het Bevolkingsbureau hier ter stede over gege vens die vaststellen dat er ongeveer 100 Haarlemmers in Duitschland zijn overleden. Slechts van een klein deel waren de binnen gekomen stukken zoo positief, dat een over lijdensakte kon worden opgemaakt. Van de overigen kan men alleen het overlijden als vermoedelijk" aannemen. Natuurlijk wordt langs verschillende wegen getracht in zulke gevallen zekerheid te verkrijgen, maar her haaldelijk stuit men daarbij op moeilijk heden. Het is helaas aan te nemen dat er veel meer slachtoffers onder de weggevoerde Haarlemmers zijn dan de bovengedoelde 100. Over eenige honderden Haarlemmers be slaat nog onzekerheid. Een deel hunner kan nog in West-Duitschland verblijven, maar de terugbrenging der buitenlanders uit dat deel van Duitschland is bijna voltooid. Grooter is de kans dat er nog uit de Rus sische zone terug zullen komen. Een volledige statistiek zal pas op te maken zijn als alle nog levende Nederlanders uit Duitschland teruggekeerd zijn. Dan kan men ook bij de reconstructie van de Bevolking registers, diein de komende maanden ter hand genomen zal worden, vaststellen welke Haarlemmers zich niet opnieuw laten in schrijven, hoewel zij vroeger wel in de registers vermeld stonden. Naar elk geval kan dan een onderzoek worden ingesteld en als vaststaat dat zoo iemand wel naar Duitschland vertrokken is, maar niet terug gekeerd is. zal wel aangenomen moeten wor den. dat hij daar als oorlogsslachtoffer ge vallen Is, De doodvonnissen in Haarlem In de bezettingsjaren hebben de Duitschers aan de gemeentelijke autoriteiten opgege ven dat zij 33 doodvonnissen in Haarlem voltrokken hebben. Op het Bevolkingsbureau meent men evenwel zekerheid te hebben, dat de Duitschers in 12 gevallen geen opgave hebben gedaan. Is dat juist, dan zou het aantal in Haarlem voltrokken doodvonnissen dus op 45 te stellen zijn. De meeste oorlogsslachtoffers vleien even wel onder de gemeente Bloemendaal. Ook de 10 mannen uit Haarlem en omgeving, die gedood werden als wraak voor den aanslag op een Duitsch militair, werden in de duin streek neergeschoten. Van het aantal gefu- silleerden onder Bloemendaal werden door de Duitschers geen kennisgevingen gedaan, zoodat daarover pas zekerheid kwam toen de massagraven werden gevonden. Zooals men weel weiden daar ongeveer 450 lijken ge vonden. ONZE KLOKKEN Bij inventarisatie van de klokken in ons land bleek dat er in ons land 3500 ton luid en 500 ton carillonklokken waren. Eerst mocht van de Duitschers 10 behouden blijven, dat waren in het bijzonder de ca rillons. maar tenslotte is het tot 25 pet. gestegen Eind 1942 begon de roof der klokken In het „Sperrgebiet" werden ook eerst vrij gestelde klokken meegenomen. Na den oor log zijn hier en daar wat klokken terug gevonden. o a. bij Hamburg en op de Lune- burgerheide. Praktisch zijn vrijwel alle be schermde klokken gered, alsmede nog 1000 en misschien zelfs 1350 andere klokken De achterhaalde klokken zullen zoo spoedig mogelijk naar ons land teruggebracht worden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1