Mijnongeluk aan
de Lauwerszee
In Snelle Reeks.
De telefoon
in het district Haarlem.
Reeds 12000 aansluitingen
hersteldwaaraan 5000 in
de stad.
Waarom heeft meneer Pietersen zijn
telefoon weer terug en meneer Jansen, die
meent, dat hij haar veel meer noodig heeft,
nog niet? En waarom moet meneer Hen
driks, ..die zoo dringend om zijn telefoon
verlegen zit'' toch nog even wachten voor
dat hij aan de beurt komt9
Ongetwijfeld zullen vooral degenen, die
eens een telefoonaansluiting hadden en die
nog niet terug hebben, gaarne het ant
woord op deze vragen willen weten.
De zaak zit zoo: Toen de Duitschers in ons
land kwamen, telde het district Haarlem,
hetwelk de geheele provincie Noord-Hol
land omvatte met uitzondering van
Amsterdam en het gebied daaromheen,
als de Zaanstreek, Purmerend en het
Gooi 28.000 aansluitingen. Toen ze het
land verlieten, waren er 12.500 toestellen
weggehaald.
Het weghalen van deze toestellen ge
schiedde natuurlijk op last van de Duit
schers. Maar niet alleen de toestellen wer
den weggehaald. In vele telefooncentrales
werden groote hoeveelheden verbindings
draad gesloopt, de bedrijfsauto's w.o. tal
van lasch-auto's werden gestolen, lood
kabels werden uit de huizen gesloopt. Er
waren vele storingen ontstaan, doordat de
Duitschers eigenhandig te werk gingen,
kabels doorzaagden, enz.
Dit alles moet hersteld worden. En er
is geen materiaal. Het vervoer is moeilijk,
het personeel heeft gebrek aan rijwielen.
Tijwielbanden en schoeisel. Men moet
roeien met de riemen die men heeft en
die zijn erg kort.
Maar desondanks zijn er in het geheele
district al weer 12.000 aansluitingen her
steld. «aarvan ruim 5000 alléén in Haar
lem. Haarlem heeft dus al weer bijna de
helft van zijn toestellen terug!
Wie ze nu terug heeft en wie niet?
Elke telefoon, die van begin tot eind, dus
van de centrale tot het toestel, ongeschon
den teruggegeven werd, kon direct worden
aangesloten. Dit was dus een kwestie van
louter geluk. En hierdoor kon het gebeu
ren. dat degenen wier verbinding minder
noodzakelijk was dan die van anderen,
hun toestel eerder terugkregen. De be
schadigde verbindingen gaat men in volg
orde van de belangrijkheid herstellen. De
graad van deze belangrijkheid werd inder
tijd in overleg met het M.G. vastgesteld
en moet men zoo begrijpen, dat het hier
geldt het algemeen belang en niet het be
lang van den abonné.
De toestellen zijn er nog.
Een geluk bij een ongeluk was, dat bijna
alle weggehaalde toestellen aan het einde
van den oorlog nog in het magazijn aan
wezig waren. Alleen de ongeveer 2000 toe
stellen, die in 1942 uit de kustzone gehaald
werden, zijn weggevoerd. Het was natuur
lijk wel de bedoeling der Duitschers. alle
toestellen in te pikken, maar de dienst
heeft dit met allerlei listen weten te voor
komen. Wanneer ook de toestellen ver
dwenen waren, zou het er op het oogen-
blik veel ongunstiger hebben uitgezien.
Van de luchtlijn-verbindingen is veel
verdwenen, doordat de houten palen op
gestookt werden. De Duitschers wilden
het koperdraad door ijzerdraad vervangen.
Er werd al ijzerdraad ontvangen, maar
het koperdraad werd nooit ingeleverd: dat
ligt nu in de magazijnen bij het ijzerdraad.
Er is voorloopig nog geen uitzicht dat
het tempo versneld kan worden. Of er
al of niet spoedig nieuw materiaal be
schikbaar zal zijn. weet men niet en
daarvan hangt het af of meneer Hen
driks, die zoo dringend om zijn toestel
verlegen zit, spoedig geholpen kan
worden.
De geldzuivering
De honderdjes.
Daar de maatregelen tot intrekking van
de bank- en muntbiljetten van 100.
slechts een onderdeel vormen van het veel
omvangrijker vraagstuk der geldzuivering
kan op het oogenblik nog geen antwoord
worden gegeven op de bij het departement
van financiën binnenkomende vragen, hoe
en wanneer degenen, die biljetten van
100.— inleverden, hun geld zullen terug
ontvangen. In vele gevallen is bovendien
een omvangrijk onderzoek naar de wijze
van verkrijging noodzakelijk, hetgeen
uiteraard veel tijd kost. In het bijzonder
geldt dit voor de talrijke gevallen van
na-inlevering, waarbij de opgegeven oor
zaken voor het te laat inleveren der bil
jetten uiteraard niet ongecontroleerd
kunnen worden aanvaard. Voor bonafide
personen is echter geen enkele reden tot
ongerustheid aanwezig.
De fiscus vordert na
Slechts 10 extra hetalen.
In ons nummer van Maandag deelden
•wij reeds mede, dat de Fiscus gaat na
vorderen.
Onder de officieele publicaties zijn
heden nadere bijzonderheden daarover
opgenomen. Daaruit blijkt dat volstaan
wordt met slechts 10 boven het te wei
nig betaalde belastingbedrag te- vragen
voor vergoeding van renteverlies en kos
ten. Bovendien wordt bij verleenen van
medewerking tot zuivering van het fiscale
geweten straffeloosheid toegezegd.
Persbesluit bij Raad van State.
Onze Haagsche correspondent meldt, dat
Dinsdag het ontwerp persbesluit door den
Raad van State ls behandeld: Wij krijgen
den indruk, dat het daar ook in zijn gewy-
Wgden vorm lang niet in alle opzichten be
wonderd werd en men er ook zelfs grond
wettelijke bezwaren tegen had.
De verhooging van
salarissen.
Richtlijnen voor de toepassing.
De Stichting van den Arbeid heeft haar
standpunt bepaald ten aanzien van de
vraag, welke richtlijn aan het bedrijfs
leven d;ent te worden gegeven voor de
verhooging der salarissen. Door het col
lege van rijksbemiddeiaars werd, gelijk
bekend, een algemeene vergunning ver
leend de loonen te verhoogen met hetzij
15 boven het niveau van October 1942,
hetzij 25 boven dat van Mei 1940 Be
oogd werd, daarmede deze verhoogïngen
in de plaats te doen treden van sedert de
genoemde tijdstippen toegekende gratifi
caties, extra weken loon. e.d., welke uit-
keeringen vooral in de laatste periode der
bezetting zijn voorgekomen.
Met inachtneming van deze laatste be
perking adviseert de Stichting van den
Arbeid, de salarissen op de volgende wijze
te verhoogen: een verhooging van 15
op de eerste 3000.van het salaris van
October 1942 en een verhooging van 10
op de tweede 3000.van October 1942,
terwijl voor het overige geen verhooging
wordt gegeven.
Indien wordt uitgegaan van het salaris
van Mei 1940, dan wordt aanbevolen een
verhooging van 25 boven de eerste
3000.en een verhooging van 12!/2
boven de tweede 3000.— toe te kennen,
terwijl voor het overige geen verhooging
wordt gegeven.
De toepassing van deze richtlijnen mag
er nimmer toe leiden, dat de betrokkenen
in inkomen zouden achteruit gaan. In zoo
danige gevallen dient het huidige inkomen
gehandhaafd te blijven.
De Rijksconfecentie
Over de voorbereiding.
In de voorbereiding van de aanstaande
rijksconferentie is thans teekening geko
men. doordat de minister van overzeesche
gebiedsdeelen een commissie tot onderzoek
heeft ingesteld.
Deze commissie (onder voorzitterschap van
Mr. W. H. v. Helsdingen, oud-voorzitter van
den Volksraad) heeft de opdracht om. zoo
mogelijk op korten termijn, te onderzoeken
welke wenschen en opvattingen hier te lan
de leven met betrekking tot de aanpassing
van de structuur der overzeesche gebieds
deelen en de bepaling van hun plaats in het
koninkrijk de: Nederlanden overeenkoms
tig de gewijzigde omstandigheden.
Hiermede is dus In Nederland een eerste
concrete stap gedaan ter uitvoering van wat
•le Koningin in haar radiorede van 7 Decem-
oer 1942 aankondigde. H. M. stelde een rijks
conferentie in het vooruitzicht, waarbij 15
vertegenwoordigers van Nederland. 15 ver
tegenwoordigers van Indië, 3 van Suriname
en 3 van Curacao, zich zouden beraden over
de nieuwe structuur van het koninkrijk.
De schadevergoeding aan
Nederland
Rekening vóór 1 October a-s.
Volgens de Amsterdamsche correspondent
van de ..Financial Times" zal de Nederland-
sche regeering haar nota inzake de van
Duitschiand geeischte schadevergoedingen
voor 1 October a.s. bij de geallieerden in
dienen.
Het bedrag, dat Nederland eischt, zou.
volgens een verklaring van den Nederland
sehen minister van financiën, vele malen het
bedrag overtreffen, dat de Duitsche Reichs-
ba.nk aan Nederland schuldig is. Het scha
devergoedingsbedrag zou indien het zou
worden ontvangen een aanzienlijke bij
drage leveren voor het bevorderen van het
industrieele herstel in Nederland, doch de
minister had hier nog aan toegevoegd, dat
aanzienlijke credieten uit het buitenland
noodzakelijk zullen zijn voor het herstel van
het geheele Nederlandsche bedrijfsleven,
waarvoor een bedrag vereischt zou zijn van
ongeveer 3 milliard gulden gedurende de
eerstkomende 3 tot 5 jaar.
Het proces Blokzijl
Max Blokzijl heeft gisteren zelf zijn ver
dedigingsrede gehouden.
Hij behandelde het werk door hem vóór
1933 voor ons land gedaan, waarvoor hij ook
is onderscheiden. Na 1933 groeide in mij. zoo
zeide hij, steeds meer belangstelling en
waardeering voor het nattonaal-socialisme.
Ik ben echter niet vry gebleven van crl-
tiek. Na de Meidagen 1940 ben ik eerst ge
vangen gehouden. In die gevnngenschap
is mij door Janke, en door Wybrants van
de A. V. R. O. gevraagd radiopraatjes voor
het Nederlandsche volk te houden.
Vele vooraanstaande Nederlandsche po
litici en handelsmannen gaven blijk te ge-
looverf in een Duttsch-Italiaansche over
winning. Dit drong mij tot positief mede
werken en dat meende lk alleen te kunnen
doen door actief lid van de N. S. B. te
worden.
De Londensche regeeringen kon ik niet
als Nederlandsche regeering beschouwen en
van een aaneengesloten verzet van het Ne
derlandsche volk heb ik nooit iets ge
merkt.
Max Blokzijl bij het aanliooren van het
hem ten laste gelegde.
Ik geloof niet dat mijn propaganda tast
bare resultaten heeft gehad, wel belangstel
ling. Ik heb steeds getracht mij te bepalen
tot sociale kwesties en heb tot dit doel ook
een bureau opgericht dat duizenden heeft
kunnen helpen. Mijn propaganda is be
doeld geweest om het Nederlandsche volk
te helpen en ik ontken dat mijn propaganda
Duitschland heeft geholpen.
Et heb steeds zoo min mogelijk contact
met de Duitschers gehad en na Dollen Dins
dag in feite totaal met hen gebroken. Blok
zijl ging zelfs zoover in zijn verdediging dat
hij durfde te beweren dat zijn praatjes van
nut zijn geweest voor de Londensche regee
ring en de illegale pers omdat hij wel eens
een beeld gaf van de stemming in het kamp
van de nationaal-soclallsten. Hij besloot
zijn betoog met de mededeeling dat hij
steeds geleid is geweest door idealisme en
vaderlandsliefde. Hij verzocht het Hof hem
van het ten laste gelegde vrij te spreken.
De president bepaalde, dat het Hof over
14 dagen uitspraak zal doen.
Weerbericht
Overdag meest zwaarbewolkt, met hier
en daar eenige regen. Aan de kust vrij
krachtige, in de overige deelen des lands
matige zuidelijke wind, weinig verande
ring in temperatuur. Plaatselijk kans op
ochtendmist.
Acht mannen gedood
Aan de kust van de Lauwerszee bij Anjum
is Dinsdagmiddag een ernstig ongeluk ge
schied, dat aan acht personen het leven heeft
gekost.
Dezer dagen hadden omwonenden aan de
kust een zeemijn aangetroffen, die half
ondergeslibd aan de zeekust lag. Zij waar
schuwden de afdeeling van de marine, die
zorgdraagt voor het opruimen van mijnen.
Negen man begaven zich Dinsdag naar
Anjum, daaronder waren een sergeant en
twee korporaals, alsook twee burgers.
Een soldaat bleef op veiligen afstand, ten
einde nieuwsgierigen niet te dichtbij te laten
komen. Hij zag. hoe de zes militairen en de
beide burgers zich naar de mijn begaven, er,
er om heen gingen staan. Een-der militairen
pakte iets vast, op helzefde moment explo
deerde de mijn. De gevolgen waren ontzet
tend, alle acht mannen werden op slag
gedood.
Nader wordt gemeld, dat de burgers zich
bij de militairen hadden aangesloten om den
weg te wijzen.
Het is gebleken dat de soldaten de mijn
gekanteld hebben.
De namen van de slachtoffers zijn: ser-
geant-torpedomaker G. Lommers, Zwolle:
korporaal-torpedomaker H. H. Overweg,
Vlaardingen; torpedomakersmaat H. Bennink
Rotterdam; torpedomakersmaat J. P. J.
Heggi, Rotterdam en stoker 3de klas H,
Kombrink. Zwolle.
Omtrent de Identiteit van de burgerslacht
offers zijn geen gegevens ontvangen.
FAILLISSEMENTEN
De Haarlemsche Rechtbank heeft op Dins
dag li September de navolgende faillisse
menten uilgesproken:
Heinrich Ludwig Johan Brinkman, koop
man in automobielen, wonende te Bloemen-
daal. Braziliëlaan no. 3; Curator Mr. Dr. F.
A. Bijvoet te Haarlem
Martinus Smit, koopman, wonende te Bad-
hoevedórp, gemeente Haarlemmermeer, Slo-
terweg no. 157; Curator Mr. II. J. M. Tonino,
te Haarlem.
Rechter-Commissaris in beide faillissemen
ten Mr. H, J, Ferwerda te Haarlem.
Oorlogsslachtoffers.
Hulpverleening wordt
gecentraliseerd.
Voortaan zullen de oorlogsslachtoffers
geheel onder de hoede van een landelijk
bureau komen, dat onder den naam C.B.V,
O (Centraal Bureau voor Oorlogsslacht
offers) zijn werk dezer dagen heeft aan
gevangen. Natuurlijk worden hierdoor de
werkzaamheden van de bestaande organi
saties als H.A.R.K., Stichting 1940— 45,
Volksherstel, U.V.V. enz. niet onderschept,
er zal een nauwe samenwerking met deze
instellingen bestaan. Over de interne
organisatie van het nieuw gevormde
lichaam vernemen wij, dat het C.B.V.O
zich splitst in provinciale bureaux en
districtsbureaux (resp. P.B.V.O. en D.B.V.
O.). Haarlem heeft sinds kort zoo'n
districtsbureau aan de Paviljoenslaan 9.
waar ieder, die in aanmerking voor een
ondersteuning uit hoofde van oorlogs
schade in den ruimsten zin denkt te ko
men, zich vervoegen kan. Onder oorlogs
slachtoffers worden verstaan, die men-
schen, die tengevolge van oorlogshandelin
gen (evacuatie, bombardementen, ge-
vechtsschade, politieke gevangenschap e.
d.) niet in staat zijn, in hun levensonder
houd te voorzien.
Het bureau verleent vergoeding, wan
neer men kan aantoonen inderdaad ..oor
logsslachtoffer" in bovengenoemden zin
te zijn, en wel, wanneer er financieele
hulp noodig is (transportkosten bij terug
keer naar de oude gemeente, opslagkosten,
huisvestings- en verzorging6kosten, ge
deeltelijke her-inrichtingskosten enz.) Ir.
speciale gevallen kan er door het B.V.O.
verder geholpen worden, zulks na een af
zonderlijke beoordeeling.
Wanneer personen, die tengevolge van
oorlogshandelingen geheel of gedeeltelijk
invalide geworden zijn, ondersteuning
noodig hebben, zal ook hier het Bureau
bijspringen. Gevallen, die in dit korte
bestek met genoemd kunnen worden, zijn
daarom niet uitgesloten van behandeling
en ondersteuning door deze instelling.
Vacantiebezigheden voor de
schooljeugd
Vereeniging ontbonden.
De Haarlemsche Vereeniging „Vacantie
bezigheden voor schoolkinderen", die gedu
rende vele jaren onder de bezielende lei
ding van wijlen mevrouw Boerma de school
jeugd een paar weken aangenaam en nuttig
bezighield, om zoo tevens de taak der
I moeders te verlichten, en die tijdens de oor
logsjaren haar werk heeft moeten staken,
heeft na nauwgezette overweging tot ont
binding besloten. Haarlem is te groot ge
worden om alle in aanmerking komende
kinderen opf één speelterrein bijeen te bren
gen. Spreiding over minstens een vijftal zou
noodig zijn. Ook was het de laatste Jaren
heel moeilijk geworden juist in de vacan-
tle goede leidsters en leiders te krijgen, door
dat de vereeniging financieel niet in staat
was hun een redelijke vergoeding aan te
bieden, terwijl uitbreiding en reorganisatie
van het werk nog grooter offers zou vragen.
De uitkeering aan geëvacueèrden werd 17
Augustus, met een terugwerkende kracht
van 4 weken, verminderd met 25 tot 35
Te Haarlem gevestigde geëvacueertien heb
ben dezer dagen een vergadering gehouden
waarin verklaard werd dat door de verlgaing,"
die zonder eenige waarschuwing of kennis
geving geschiedde, groote moeilijkheden
ontstaan zijn voor geëvacueerden en kwar
tiergevers. Geconstateerd werd dat het uit
gesloten is, dat kwartiergevers voor de be
dragen die nu uitgekeerd worden, huisves
ting geven en voeding naar omvang van het
thans geldende „levensmiddelen-pakket".
Verlaging van de vergoeding werd onjuist
geacht zoolang de kosten van het levens
onderhoud op het tegenwoordige peil blijven.
Er werd in dit verband gewezen op.de thans
algemeene ingevoerde loonsverhooging van
25 procent.
Er werd een voorloopig comité benoemd
om plannen voor de toekomst te beramen.
Secretaris daarvan is de heer G. de Nobel,
lordensstraat 57, Haarlem.
Donderdag 13 Sept. van 8.30—12.15 en
14—16.45 uur zijn in Haarlem de letters K en
R aan de beurt voor het afhalen van een
bonkaart K 511; Vrijdag Q, T. U. X en S
(Sch niet).
Donderdag 13 Sept. van 9—12.30 en 14—16
uur zijn in Heemstede de letters G en H
aan de beurt voor het afhalen van een
bonkaart K 511: Vrijdag I, J, K en L.
De Literaire Club brengt Zaterdag a.s.
de Nederlandsche première van de Odyssee
(vert. Boutens). voorgedragen door Henk
Schaer. Dr. C. Spoelder. rector van het Ste
delijk Gymnasium, is bereid gevonden Vrij
dagavond a.s. dit kunstwerk in te leiden.
Inleiding- en voordrachtavond worden ge
houden in het gebouw aan de Lange Mar-
garethastraat 13 en beginnen om acht uur»
precies.
B. en W. van Haarlem hebben beslist,
dat ten laste van het gemeentelijk pensioen
fonds over het tijdvak 3 Sept. 1945—31 Dec.
1945 aar, den heer J. v. d. Berg. bediende
op arbeidsovereenkomst bij den dienst van
Sociale Zaken, een uitkeering zal gedaan
worden berekend naar f465 per jaar. Hij is
'.7 jaar als zoodanig werkzaam geweest zon
der uitzicht op pensioen.
Dr. A. van der Boom zal een serie lezin
gen met lichtbeelden houden over ..Groote
Kunstenaars en Kunstwerken" in de mu
ziekzaal van Brinkmann en wel op de Woens
dagavonden 12. 19, 26 Sept. en 3 en 10 Oct.
De volgende onderwerpen zullen worden be
sproken: 1. Frans Hals; 2. Pieter Bruegel;
3. De Cathedraal van Chartres; 4. De Cathe-
draal van Canterbury; 5. Bouwkunst uit den
tijd van Lieven de Key en Hendrick de
Keyser.
Ter gelegenheid van het 25-jarig ambts
jubileum van Ds. G. J. Waarcienburg, pre-'
dikant bij de Ned. Herv. Gemeente van
Haarlem, zal er Zaterdag 15 September in de
Kerkvoogdenkamer van de Groote Kerk
receptie zijn van 4 tot 5.15 uur. Zondag 16
September zal de predikant in den morgen
dienst te 10 uur in de Groote Kerk een ge
dachteniswoord spreken. Donderdag 20 Sep-
lember volgt een avond in het wijkgebouw
waarin de predikant van zijn leven en zijn
werk zal vertellen. Ten slotte is hij voor
nemens Donderdag 27 September een soort
gelijken avond te houden met zijn oud-
cathechisanten.
SPORT
VOETBAL. Zondag om 14.30 zal het
elftal van de Joodsche brigade op het HFC-
terrein een wedstrijd ten bate van de door
den oorlog getroffen voetbalclubs in Neder
land spelen tegen het HFC-eiftal Deze voor
onze sportliefhebbers nog onbekende ploeg
heeft van de Oostelijke eerste-klasser Wage-
ningen met 3—i weten te winnen.
VOETBAL. De afd. Haarlem van den
Ned. Voetbalbond opent het seizoen met
bekerwedstrijden n.l. om den H.V.B.-beker
voor reserve elftallen van den Ned. Voetbal
bond. om den Stads-Editiebeker en den Ken-
nemeriandbeker. Er wordt een halve com
petitie gespeeld en vermoedelijk wordt op
22 resp. 23 Sept. met deze competitie be
gonnen.
DAMMEN. Zaterdagavond j.l. hield de
Haarlemsche Damclub een groot bevrij
dingsfeest, op welken feestavond tevens de
huldiging plaats vond van den heer J. W.
van Dartelen ter gelegenheid van diens zil
veren jubileum als voorzitter.
DAMMEN. De wereldkampioen Raichen-
bach heeft een match tegen een jongen
Franschen dammer (zijn naam is in ons land
niet bekend) gespeeld Fabre en Molimard
zijn in de oorlogsjaren overleden. Herman
de Jongh bevindt zich in N. Afrika
POSTDUIVEN. De Vereeniging S. L. S.
1940 heeft haar naam gewijzigd in De Snel-
vlieger", secr. Obistr. 89, Haarlem N.
AGENDA VOOR WOENSDAG 12 SEPT.
Kloppersingelkcrk: Orgelconcert Adr. Ver-
- schoor, 8 uur.
Zuidcrkapel: Jeugdavond met zang. mu
ziek en declamatie, 7.30 uur.
Muziekzaal Brinkmann: Dr. A. v. d. Boom,
8 uur.
Hotel De Kroon: Spiritisten Vereen. „Har-
monia", 8 uur.
Stadsschouwburg: Liefd. Voorst, actie
VenrayNijmegen, 2 u. Liederenavond
Hans Lichtenstein, 8 uur.
Gem. Concertzaal: Kindervoorstelling „Dik
Trom". 2 uur. Lou Bandy, 8 uur.
Rembrandt-Thcater: De Zilvervloot, 2.30,
4.45, 7.15 en 9.30 uur.
Cinema-Palace: Convooi naar Moermansk,
2. 4.15, 6.45 en 9 uur.
Luxor: Journaalvoorstellingen van 110 u.
(niet doorioopend).
Frans Hals: D-day to Paris, 2, 4.30, 7 en
9.15 uur,
