Over plannen Gratis jam, boter, kaas en eieren Ol ieovereen komst Rusland-Oostenrijk Gevangenissen uitgesteld Haarlem helpt Haarlemsche kinderen naar Zweden Ontwapening van Japan begonnen Indische Kinaplantages niet zwaar beschadigd Weerbericht Het woord is aan.... der regeering 5 Daagsche werkweek en een volksverzekering en Deensche boter naar Holland ®0e Jaargang No. 18129 m m Maandag 17 Sei»t«m1>er 1945 Bureaux: Groote Houtstr. 93 |»mJ V I I f**" I Uitgave van de Stichting en Soendaplein 37, Haarlem jJ C J J J J J I C. J C J Voorlichting te Haarlem. IJmuiden: Kennemerlaan 154. wFKg^y Abonnementen: p.week 31 ct. Telef. 5437. per kwartaal 4. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Dirocteur-Hoofdredncteur: Robert Peereboom Tel: Redactie 10600. Expeditie 14825. Buitenlandsch Nieuws MET algemeene stemmen heeft de afdee- ling Haarlem van de vereeniging van ex-politieke gevangenen een motie aan genomen van dezen inhoud: De vereeniging besluit, een krachtige en voortgezette actie te gaan voeren voor reorganisatie van het gevangeniswezen in Nederland. Zij besluit uit haar midden een commissie te benoe men om een rapport uit te brengen be treffende den bestaanden toestand en een reorganisatie-plan te ontwerpen. De bedoeling is dat de landelijke ver eeniging deze actie voeren zal, zoodat de Haarlemsche afdeeling haar voorstel daar bij zal indienen. Maar er lijkt mij geen reden tot twijfel, dat die het zal over nemen. Ik heb in de oorlogsjaren en na de bevrijding zooveel uitingen van dit streven gehoord, dat het Haarlemsche initiatief wel aanvaard moet worden in den groo- ten kring van slachtoffers der Duitsche macht, die de gevangenis aan den lijve (en vooral aan den geest) ondervonden hebben. Oorlogen hebben ook heilzame ge volgen, al blijven zij in de minderheid tegenover de rampzalige en al kost het meestal jaren tijd eer zij zich doen gelden. In dit geval komt er een spoedig na den strijd tot uiting. Dit is een begin. Het zal met voldoening begroet worden ook door diegenen, die vóór 1940 gepoogd hebben belangstelling voor deze zaak te wekken, maar geen weerklank vonden. In Je Main- tiendrai las ik onlangs nog een beschou wing, waarin dit merkwaardige feit in her innering werd geroepen. Het publiek had veel belangstelling voor strafprocessen, maar interesseerde er zich volstrekt niet voor, wat met den veroordeelde ge beurde: op welke wijze hij nu eigenlijk zijn straf onderging en in hoeverre die beantwoordde aan het gepleegde misdrijf. Alleen bestond in beperkten kring belang stelling voor het moeilijke werk van de Vereeniging tot Reclasseering van Gevan genen. Nu zoovelen de werkelijkheid van de gevangenis ondervonden hebben, is dat veranderd. Doordat zij elk in eigen kring hun ervaringen verteld hebben is het besef van die werkelijkheid ruim ver breid En als de boekenmarkt, die nog nau welijks teekenen van leven geeft, zich eindelijk eens gaat herstellen, zal het aan litteratuur over het onderwerp niet ont breken. In de toelichting op de motie van de ex- politieke gevangenen wordt verklaard dat het Nederlandsche gevangeniswezen ver ouderd, inhumaan en ondoelmatig is. Dit geldt vooral de cellulaire opsluiting, die wellicht in bepaalde gevallen voor korten tijd onmisbaar is, maar als regel verwer pelijk moet worden geacht. De gevatigene. zich voelend als een uitgeworpene uit de maatschappij, zit dagen en nachten met zijn eigen gedachten en gevoelens alleen. De bewaarder mag alleen de meest nood zakelijke woorden tot hem spreken. Eten wordt hem toegediend door een luikje in de celdeur. Als hij gelucht wordt loopt hij als een opgesloten dier rond in een getra lied luchthok. Met andere gevangenen mag hij ook onder het werk niet spreken. Witte maskers bedekken de gezichten om onder linge herkenning te beletten, 's Zondags in de kerk wordt de gevangene als een ko nijn in een hokje opgesloten en kijkt door kippegaas naar den predikant. Zijn mede gevangenen kan hij niet zien. Die toestand van duurt maanden lang. Beseffen de rechters en het O.M. wel voldoende, vraagt de toelichting, welk een psychisch lijden wordt toegebracht aan de overtreders van de maatschappelijke orde? De maatschappij slaat veelal harder terug dan het vergrijp verdient. Dit wat de ver gelding, voorzoover die beoogd wordt, be treft. Als afschrikking schijnt de methode vaak niet doelmatig te werken. Er komen .immers zooveel recidivisten voor. En als middel tot verbetering is zij ondoelmatig, want die kan men alleen verwachten van een strafmethode. die het gemeenschaos- gevoel van de gevangenen verhoogt. Hier wordt het tegendeel bereikt. Hier worden minderwaardigheidsgevoelens, anti-socia le gevoelens en geestelijke afstomping be vorderd inplaats van geestelijken groei. De Zondaaspreek en de korte bezoeken van geesteliiken en reclasseerders leveren on voldoende tegenwicht. Aan het slot van de toelichting wordt er kend dat het lot der ex-politieke gevange nen verergerd werd door Duitsche metho den. dat zij meestal niet alleen opgeslo ten waren en dat zij als gevangenen van de Duitschers zaten en daarom geen ge voelens tegen de Nederlandsche samen leving koesterden. Zij waren geen mis dadigers en werden niet gekweld door schuldbesef: zij zaten gevangen voor een goede zaak. Maar door innerlijke en uiter lijke ervaringen kwamen zij ertoe, het cel lulaire svsteem te verfoeien. Zij wenschen dat uit hun eigen lijden iets goeds voor de gemeenschap zal voortkomen. Als iemand die van harte instemt met hun streven zie ik het vervolg met groote belangstelling tegemoet. In een volgend artikel zal ik het een en ander meedeelen over de geschiedenis van het gevangenis wezen. dat zich eigenlijk pas in de acht tiende eeuw als stelsel is gaan ontwikke len en dus nog niet oud is. Tot in de zeventiende eeuw paste Europa alleen doodstraffen en lijfstraffen toe: dus te rechtstelling. verminkingen, brandmerken, geeseling. In de negentiende eeuw zijn velerlei methoden tot verbetering van het gevangeniswezen beproefd. In Nederland zijn wij lang niet „bij" in de moderne ont wikkeling en een studiecommissie zou De voorloopige Oostenrgksche regeering heeft de Russische regecring verzocht, de onderhandelingen over de olievelden bg Zistersdorf in Oostelijk Oostenrijk voor onbepaalden tijd uit te stellen. Tot dusver is hierop van Russische zijde geen ant woord ontvangen. De Weensche correspon dent van de Sunday Times heeft nog ver nomen, dat de onderhandelingen liepen over het verleenen van een exclusieve concessie aan Rusland voor 50 jaar. „Westersche familie". De Fransche socialistenleider Léon Blum heeft zijn meening over een Westelijk blok weergegeven. Hij ziet dit niet als een or ganische groepeering van staten, doch veeleer als een „Westersche familie", welke nimmer anti-Sovjetgevoelens zou mogen hebben. Tusschen Engeland en Rusland moet een oprechte verstandhou ding zijn. Economisch beschouwd mag zulk een samenwerking geen gesloten economische eenheid tegen de Ver. Staten vormen. En dit „familie-pact" mag in geen De Leidsche Universiteit Duizenden studenten uit het geheele land hebben Zaterdag gehoor geschonken aan de roepstem van de Leidsche Alma Mater, om' de 5-jaarlijksche reünie bij te wonen, ter herdenking van het feit dat op 8 Februari 1575 Willem de Zwijger Neder land zijn eerste universiteit schonk. Luis ter werd aan dit feest bijgezet omdat het de eerste reünie na de bevrijding was. Onder de reünisten was ook Prinses Juliana. De rector-magnificus prof. ir. W. van der Woude, zei in een zijner toespraken dat de afgeloopen oorlogsjaren ons hebben geleerd, de Leidsche universiteit niet in de eerste plaats te zien als een kweekplaats van wetenschap, maar als een symbool van de hoogste goederen, welke de mensch kent: vrijheid van onderzoek en vrije ge- dachtenuiting. Zondag werden eerst eenige kerkdien sten gehouden. De middaguren waren aan sport gewijd. Een Leidsch voetbalelftal won van H.V.V. uit Den Haag met 31. Op het Galgenwater werden roeiwedstrij- den gehouden. De dag werd besloten met een concert van „Semper Crescendo" in den Schouwburg. De Koningin is voornemens heden de officieele opening van de Leidsche univer siteit in de Pieterskerk bij te wonen. ER is een begin gemaakt met de uitvoe ring van het ontwapeningsprogram der Geallieerden in Japan. Binnen enkele we ken werden o.m. 35 kleine Japansche duik- booten vernietigd. De derde Amerikaan- sche vloot is „vernietigingsvloot". Aan de „ontwapening" van de Japansche propa ganda wordt ook hard gewerkt. Kolonel Donald Hoover, de leider van de afd. cen suur van het hoofdkwartier van generaal MacArthur heeft verklaard, dat Domei terstond zal worden gesloten als het de censuurvoorschriften overtreedt. „Japan heeft nog niet bewezen het recht te heb ben op een plaats onder de beschaafde vol ken", zoo zeide hij. „De wijze, waarop gij uw gekleurde berichten aan het publiek opdient, wekt den indruk, dat de Geal lieerde opperbevelhebber met de Japan sche regeering aan het onderhandelen is. Deze zal niet onderhandelen, doch zal zijn orders aan de Japansche r'egeering dictee- ren. Japan is een verslagen vijand." Oost-Indië. Het evacueeren van Geallieerde krijgs gevangenen van Sumatra is begonnen. De Nederlandsche geïnterneerden ten getale van ruim 10.000 zullen op Sumatra worden verzorgd, tot zij naar hun woningen in O.- Indië kunnen terugkeeren. Aan de kinaplantages in de Oost is vol gens tot nu ontvangen' berichten niet veel schade toegebracht. Een protest. MacArthur heeft een krachtig protest ingediend bij de Russen wegens het neer schieten van een Amerikaansche reuzen- vesting op 29 Augustus. De Russen hebben verontschuldigingen aangeboden. De Rus sische piloten vreesden, dat het een door de Japanners gerepareerd toestel was en hadden geen risico willen nemen. zeker verschillende landen moeten bezoe ken om daarover voorlichting te vergaren. Het is geen eenvoudige zaak. Maar zij is veel moeite en aandacht waard. De groei van de wetenschap der psychologie kan nu het gevangeniswezen in een nieuwe en betere phase voeren. R. P. geval de internationale organisatie ver vangen. De „Pravda" acht vorming van een blok in W. Europa tegen de Sovjet-Unie èn de Ver. Staten gericht en strijdig met de in ternationale samenwerking in het kader der Ver. Volken. TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT. Volgens het A. N, P. heeft het Militair Gezag ten aanzien van de Technische Hooge- school te Delft de volgende zuiveringsmaat regelen getroffen: Geschorst werden de hoogleeraren Ir. Chr. K. Visser, Ir. E. A. van Genderen Stort, Dr. Ir. D. F. Slothouwer, Dr. Ir. H. S. Halle, Dr. Ir. H. G. Nolen. en Dr. Ir. N. Koomans. Gestaakt werden de hoogleeraren Dr. H. B. Dorgelo, N. Lans dorp, Ir. P. Landberg, Dr. Ir. W. Th. Baeh- ler, en Dr. A. A. N. A. Steger. Geldig tot Dinsdagavond. Plaatselijke ochtendmist, overdag warm, vrij zonnig doCh kans op onweer in den namiddag zwakke wind uit zuidelijke richtingen. Haarlem-Noord beleefde Zaterdag een drukte van belang door het Deensche con- vooi, dat ditmaal Haarlem tot doel geko- ten had. 38 Groote koelwagens met 2 ambulance-auto's en een paar personen auto's brachten ons 160 ton zuivelproduc ten en jam en namen als ..retourvracht" 550 kinderen uit het Westen des lands mee naar Zweden. Het transport werd geleid door de CBU, een op militaire leest ge schoeide organisatie, die uit brandweer-, ambulance- en noodvoorzieningscolonnes samengesteld is. De commandant, le luit. Jensen, vertelde dat hij reeds 6 tochten naar Nederland gemaakt heeft en tijdens den oorlog eenige tientallen naar concen tratiekampen in Duitschland, waar de De nen vooral voor November 1944 veel Roode- Kruiswerk verricht hebben. Ook zij waren op den duur echter niet veilig voor de Gestapo en na dien datum moesten zij door de vele arrestaties in hun gelederen een groot deel van hun nuttige werk staken. Het echtpaar Fog. De directe leiding over de kinderen, de Venray en Nijmegen Keil actie van levensmiddelen zaken De eigenaars- van levensmiddelenzaken in Haarlem en omstreken hebben, evenals vele andere branches, het plan opgevat hun getroffen collega's in Nijmegen en Venray zoo goed mogelijk te gaan helpen. Op een, dezer dagen gehouden, vergade ring waren 89 personen aanwezig en deze zegden gaarne hun medewerking toe. Maar niet alle eigenaars en bestuurders van levensmiddelenzaken, waren daar versche nen. Er wordt evenwel verwacht dat ook zij hun medewerking zullen verleenen als die gevraagd wordt. De nood is in de geteisterde gebieden zoo ontzettend groot. Eventueele nadere gegevens worden gaarne verstrekt door de H.H. Jules Hosman, Wa genweg 76 en H. van Beek, Kleverparkweg 11. Met Deensche vrachtwagens is Zaterdag j.l. e^p groote hoeveelheid levensmidelen voor de distributiekringen Haarlem, Heemstede-Bennebroek en Bloemendaal- Zandvoort aangekomen. Daar deze goede ren sterk aan bederf onderhevig zijn, moet de uitreiking zoo spoedig mogelijk plaats hebben. Per persoon zal gratis worden verstrekt: 200 gram jam, 100 gram kaas en 100 gram boter. Bovendien zullen kinderen van 413 jaar 1 ei en kinderen van 1317 jaar 2 eieren krijgen. Houders van inlegvellen A, D en E ontvangen dus: 200 gram jam, 100 gram kaas en 100 gram boter. Houders van inlegvellen B: 200 gram jam, 100 gram kaas, 100 gram boter en 2 eieren. Houders van inlegvellen C: 200 gram jam. 100 gram kaas, 100 gram boter en 1 ei. Hiervoor moeten volgens de Distributie- dienst op Dinsdagmiddag 18 en Woensdag 19 September, uitsluitend bij de bekende Roode Kruiswinkels bonnen worden in geleverd. Heden kon de Distributiedienst de nummers dezer bonnen nog niet mede- deelen. Kringnummers 187, 179 en 190. De distributiekringen Haarlem, Heem stede en Bloemendaal komen voor ver strekking in aanmerking. De winkelier geeft een ontvangstbewijs af. Donderdag en Vrijdagmiddag worden de Roode Kruis winkels bevoorraad, direct hierna mag met de uitreiking begonnen worden. Het publiek moet jampotjes meenemen, daar de jam uitgewogen moet worden. Uit drukkelijk wordt er van de zijde van de Herodotus: In vredestijd begraven de zonen hun vaders, in oor logstijd de vaders hun zonen. Uitspraken Eereraad voor de Muziek. De eerera'ad voor de muziek heeft Jan Koetsier uitgesloten van openbaar optre den tot 5 Mei 1955, J. den Hertog tot 5 Mei 1950 en W. van Otterloo tot 5 Mei 1946; A. Voormolen uitgesloten van het openbaar muziekleven tot 5 Mei 1948; P. vanEgmont uitgesloten van het di- rigeeren tot 5 Mei '48; H. Schouwman uitgesloten van het optreden in het open baar tot 1 Jan. 1946. Door gasverstikking om het leven gekomen J.l. Zaterdag is in de Pieter Kiesstraat te Haarlem een ongeveer 65-jarige alleen wonende dame, mej. M. C. T. door gas verstikking om het leven gekomen. Men vermoedt, dat het slachtoffer plotseling onwel is geworden en in haar val een gas- toestelletje, waarvan het kraantje open was, heeft meegesleurd. Men heeft nog getracht, de levensgeesten op te wekken, doch zonder succes. helpsters en de Roode-Kruis verpleegsters berust bij de le luitenante van 't Deensche Vrouwenkorps, dr. Elin Fog. Deze knappe jonge vrouw in haar onberispelijke uniform heeft een bewogen tijd achter den rug. ..Ik moest me wel aan zooiets als kindertrans porten wijden, anders lijkt het na-oorlog- sche leven zoo doelloos. De gezondheidstoe stand in ons land is goed, dus als gewoon arts in Denemarken voel ik me haast nut teloos." Dr. Fog is getrouwd met Mogens Fog, een van de meest vooraanstaande orga nisatoren van de Deensche verzetsbeweging. Beiden hebben zich met hart en ziel aan het algemeen welzijn gewijd. Mevr. Fog practiseerde aanvankelijk in de buurt van Kopenhagen, maar ging toen met CBU-co- lonnes mee om het contact te onderhouden met naar de concentratiekampen gebrachte Deensche patriotten. De Gestapo zat intus- schen vlijtig haar man achterna, het lukte dezen echter ondanks zijn drukke onder- grondsche bezigheden 2 1/2 jaar lang uit de vingers van deze heeren te blijven. Toen richtte de Gestapo-aandacht zich op mevr. Fog. Zij was reeds meermalen verhoord, maar op den 5en Juni 1944 zou zij defini tief gearresteerd worden. Het is slechts bij een voornemen gebleven: de Deensche pa triotten hadden er lucht van gekregen en mevr. Fog was juist op tijd uit de voeten en op den dag dat de Geallieerden Norman- dië binnenvielen, viel zij Zweden binnen, waar ze lid werd van het daar opgerichte Deensche Vrouwenkorps. Mogens Fog werd inmiddels door den SD opgepakt en voort durend in het hoofdkwartier te Kopenhagen verhoord, zoo ook op den dag dat de RAF dit gebouw kwam bombardeeren. Het ver hoor geschiedde op de 5e verdieping. Het gebouw werd volkomen weggevaagd en bijna iedereen die zich erin bevond kwam om het leven. Fog ontkwam echter als door een wonder en kon zijn activiteit hervatten, daar de Duitschers hem blijkbaar als omge komen beschouwden. Met de bevrijding werd hij als vertegenwoordiger van een groote nationalistische bevolkingsgroep in het k&binet opgenomen en hij heeft thans zitting als minister voor speciale aangele genheden; onder hem ressorteeren o.m. de CBU, het Roode Kruis en allerlei soorten maatschappelijk werk. distributiediensten op gewezen, dat er geen rekening gehouden kan worden met zoekgeraakte bonnen of ontvangstbewij zen. Met klem wordt er op de grootst mo gelijke medewerking van Roode Kruis- winkelier en publiek aangedrongen, om de uitreiking vlot te doen geschieden. In een Zaterdagavond te Hilversum door de S.D.A.P. belegde openbare bijeenkomst heeft de minister van economische zaken, W. Drees, een rede gehouden, waarin hij o.a. zei: Zoodra de werkzaamheden aan den wederopbouw van ons vaderland dit toelaten, moet de invoering van een 5- daagsche werkweek wenschelijk en uit voerbaar worden geacht. Allereerst echter moet er met wederzijdsch vertrouwen zeer hard worden gewerkt, waarbij door over leg en arbitrage in plaats van staking con flicten moeten worden opgelost. Minister Drees zeide voorts, o.a. dat er naar zal worden gestreefd, dat het nieuw te kiezen parlement zijn oordeel over de invoering van een alomvattende volksverzekering zoo spoedig mogelijk kan uitspreken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1