Geen volledige overeenstemming
in Singapore
Nieuwe regeling voor arbeidsverhoudingen
Grootere faciliteiten voor Nederlandsche transporten
Geen Perh.-IncL
delegatie naar Indië
Geallieerde eigendommen
in beslag,, genomen
Nog een oorlogsverklaring
Mijnenvegers
naar Indië vertrokken
Troepen naar Indië
Verklaring van Van Mook In Snelle Reeks.
Generaal Slim
in Batavia
Het rijwielpad
Haarlem-Amsterdam
Wordt hersteld
De Indische redacteur van het A.N.P.
heeft een overzicht van den huidigen toe
stand gegeven, waarbij gebruik werd ge
maakt van enkele gegevens verkregen uit
Tegeeringskringen in Den Haag. Hij meldt
o.m.:
Opvallend is allereerst, dat de „oorlogs
verklaring" niet uitgaat van de „regee-
ring Soekarno". Oorlogsverklaringen gaan
gemeenlijk uit van staatshoofden resp.
regeeringen al dan niet na goedkeuring
door een parlementair lichaam, zulks naar
gelang de vigeerende constitutioneele be
palingen in de onderscheidene landen, De
figuur van een oorlogsverklaring door het
hoofdkwartier van een leger is in een
normalen staat met geregeld bestuur een
onbekende.
Dit wijst dus nogmaals op de verwarde
verhoudingen onder de extreem-nationa
listische kringen in Indië. De „oorlogsver
klaring" moet derhalve waarschijnlijk
worden beschouwd als een bevestiging
van de ongeregelde, ja anarchistische,
verhoudingen.
Wat nu betreft de consequenties, ver
bonden aan deze „oorlogsverklaring", de
ze zijn ongetwijfeld van ernstigen aard.
Niet verheeld kan worden, dat de toe
stand thans uiterst zorgelijk is. In het
hijzonder wel voor de duizenden geïnter
neerden en krijgsgevangenen, die voor
het overgroote deel zich nog in de kam
pen bevinden.
In hoeverre deze ontwikkeling de Engel-
Eohen uit hun houding van de zaak maar
op haar beloop laten, wekken, dient nog
te worden afgewacht.
De afgeloopen weken hebben nu niet
bepaald het vertrouwen van het Neder
landsche publiek in deze versterkt. Met
volkomen begrip voor de moeilijkheden
aan de andere zijde, is men van meening,
dat door de Britten meer gedaan kan
worden dan er is gedaan. Dit is een ern
stige grief van de Nederlandsche bevol
king, die zich ten zeerste teleurgesteld
gevoelt door de houding van een geal
lieerde mogendheid, die van de opoffe
ringen van de Nederlandsche vloot en
luchtmacht ten tijde van den Japanschen
vloedgolf de grootste baten heeft getrok
ken.
Het standpunt der Nederlandsche over
heid is, dat het tot de bondgenootschap
pelijke vrrplichtin-en behoort om, nu
Nederland in moeil-.kheden verkeert, ten
gevolge van de Japansche oorlogspolitiek,
ditmaal ons terzijde te springen.
Na de onmiddellijke oorlogsverklaring
van Nederland, onze hulpverleening aan
Singapore, na den slag in de Javazee en
onze andere opofferingen, meent men
niets meer en niet minder te mogen ver
wachten.
Het feit, dat dezer dagen ook Britsche
officieren ten slachtoffer zijn gevallen
aan de ongeregeldheden op Java, zal wel
licht meer indruk maken op de Britten,
dan overwegingen van moreelen aard heb
ben vermogen te doen.
De besprekingen te Singapore tusschen
Mountbatten, Chrïstison en Van Mook
hebben, naar uit diplomatieke kringen
wordt vernomen, een veel minder gun
stig resultaat gehad, dan het eerste Reu-
ter-telegram dienaangaande suggereerde.
Renter sprak van een volkomen overeen
stemming. In feite echter blijkt het, dat
de Britten eenerzijds wel verder willen
gaan dan tot dusver op het gebied van
steunverleening aan het Koninkrijk der
Nederlanden, doch anderzijds daaraan
zekere voorwaarden verbinden op het stuk
onzer toekomstige staatsregeling. Wat dit
betreft, schijnt men dus van de andere
zijde voort te blijven gaan in de richting,
ingeslagen door het precedent-Christison.
Al maakt het noodzakelijke optreden der
Geallieerde strijdkrachten in Indië dit
eenerzijds verklaarbaar, toeh wekt het in
Nederland in breede lagen groote ontstem
ming, dat een al zij het bevriende toch
vreemde r. agendheid zich op deze wijze
door het uitoefenen van druk mengt in
staatsrechtelijke, inwendige aangelegen
heden van eer anderen staat.
Een lichtpunt vormt de grootere soepel
heid, waarmede men van Britsche zijde
het vraagstuk van de scheepsruimte heeft
behandeld. De jongste stappen der Neder
landsche regeering hebben ten deze de
Na een uitvoerig en vertrouwelijk on
derhoud op Zaterdag j.l. tusschen den
minister van overzeesche gebiedsdeelen,
prof. dr. J. H. A. Logemann en de Per-
himpoenan Indonesia ter bespreking van
de huidige situatie in Indonesië heeft
naar A.N.P.-Aneta verneemt de' minis
ter de P. I. medegedeeld dat hij geen
termen aanwezig acht om een delegatie
van de P. I. in de gelegenheid te stellen
naar Indonesië te gaan. De regeering
heeft op alle manieren, die zij vrucht
baar acht, het overleg tusschen Indo
nesiërs en Nederlanders bevorderd. Zij
verwacht veel van die Indonesiërs, die
in Nica-verband in hun vaderland op
het oogenblik werkzaam zijn.
De minister meent echter, dat een In
donesische delegatie uit Nederland, die
Indië alleen zou kunnen bereiken met
zijn directe medewerking, ginds niet de
sfeer van vertrouwen en begrip kan
.wekken, die voor verheldering van de
siuatie noodig is. Het voorstel van de
P. I. is dus door dpn minister niet om
principiëele maar om zakelijke redenen
verworpen.
bestaande belemmeringen grootendeels
uit den weg geruimd. Doch onverminderd
blijft de moeilijkheid bestaan van -de uit
rusting der troepen.
Dat in Nederland de overheid alle hens
aan dek heeft geroepen blijkt wel overdui
delijk uit de mededeelingen, die over de
radio werden omgeroepen, behelzende de
versnelde oproeping van troepen, die on
middellijk naar Indië zullen worden ge
zonden op schepen, die de Nederlandsche
overheid zoo juist ter beschikking heeft
gekregen.
De republiek Indonesië heeft alle parti
culiere eigendommen in beslag genomen,
die behooren tot particulieren en particu
liere ondernemingen en ze tot vrij eigen
dom der republiek verklaard. Vele bedrij
ven als fabrieken en andere ondernemin
gen zijn daarvoor in aanmerking gebracht,
zooals de General Motorsfabrlek te Tand
jong Priok en de Britisch American To
bacco Company-fabrieken in de verschil
lende steden op Java.
Naar de correspondent van ANP-
Aneta meldt: kwam een nieuwe oorlogs
verklaring van de nationalisten aan de
Nederlanders enkele uren na de verkla
ring die het bevel gaf slangen en vergift
te gebruiken.
Onderteekend met: „Cemat Islam"
(Mohammedaansche volk) riep het de
Mohammedanen in Batavia op om te
bidden voor de Mohammedanen die in
Batavia gedood zijn als het begin van
den „heiligen oorlog tegen de ongeloo-
vige Nederlanders".
De volgelingen van Soekarno moeten
niet aan het werk gaan maar er voor
zorgen dat het verkeer in welken vorm
ook, van trams tot fietsen tot stilstand
komt, zoo gaat de verklaring verder.
Dr. Soekarno zond Zondag een groot
protest aan generaal Sir Philip Christison
den geallieerden commandant op Java,
waarin hij opmerkte dat de Britten „on
voldoende neutraal" waren. Hij beklaag
de zich er over dat „wanneer de Neder
landsche troepen beginnen te schieten
de Br.-Indische soldaten hen niet weg
jagen maar zich bij hen aansluiten. Het
Indonesische volk is gereed om zich te
gen de Nederlanders te verzetten en hen
te vernietigen als de Britten en de
Britsch-Indiërs neutraal blijven", voeg
de Soekarno er aan toe.
Het vertrek van acht mijnenvegers met
Nederlandsch-Indië" als bestemming heeft
gistermorgen in IJmuiden groote drukte
teweeggebracht. Tegen het aangekondigde
uur van Vertrek waren eenige duizenden
menschen waaronder natuurlijk vele fa
milieleden van de opvarenden, op de
Trawlerkade aanwezig. Om 11 uur in
specteerde de commandant van de zee
macht, vice-admiraal G. W. Stoeve de be
manningen, die voltallig op de kade
stonden aangetreden. Het leek op dat
oogenblik wel alsof IJmuiden Nieuwe-
diep was geworden. De vice-admiraal
hieid een korte toespraak waarna de be
manning zich aan boord begaf. Onder de
tonen van het Wilhelmus, gespeeld door
de Stafmuziek van de Amsterdamsche
politie vertrok de fiottieljeleider Jan van
Brakel naar zee, spoedig gevolgd door
de acht mijnenvegers. De Jan van Bra
kel zal op deze reis, die gaat rond de
Kaap de Goede Hoop en ongeveer twee
en een halve maand zal duren, als moe
derschip mee. In Chatham zuilen de be
manningen hun tropenuitrustingen ont
vangen.
De Voorlichtingsofficier der Kon. Land
macht deelt mede, dat de vier bataljons
der Kon. Landmacht, die enkele weken
geleden naar Engeland zijn vertrokken,
zich in de laatste dagen der afgeloopen
week hebben ingescheept en thans op weg
zijn naar Ned.-Indië.
Gedurende de eerstvolgende drie dagen
zullen vier nieuwe bataljons uit Neder
land naar Engeland vertrekken. Dit zijn:
het 1ste bat. jagers, het le bat. van het
11e, het 2e bat. van het 6e en het le bat.
van het 8e reg. infanterie.
Volgens de New York Times heeft de
Britsche voorlichtingsdienst gemeld, dat
Britsche en Br. Indische troepen zonder
incidenten op de Westkust van Sumatra
zijn geland. Voorts meldt het blad, dat
schepen uit de Geallieerde pool zijn vrij
gemaakt voor troepentransport naar
Indië, waarheen nu 4000 man onderweg
zijn.
Conflict in de Geref. Kerk
Ds. C. Veenhof uit Utrecht, vroeger pre
dikant te Haarlem, zal Donderdag 18 Oc
tober in het gebouw van de Vereeniging
van Vrijzinnig Hervormden te Haarlem
spreken over het onderwerp: „Alléén
onder het juk van Christus".
„De Nederlandsche regeering heeft
plannen uitgewerkt voor den toekomsti-
gen status van Indonesië, die gebasseerd
zijn op de verklaring van H. M. Ko
ningin Wilhelmina in 1942", verklaarde
luitenant-gouverneur-generaal dr. van
Mook tegenover een aantal journalisten.
Hij zei dat deze plannen echter niet ver
der in discussie konden worden geno
men terwijl het geheele land in een staat
van opwinding verkeert. Als er maar
eerst een zekere veiligheid en vrijheid
van gedachte en uitdrukking bereikt was
zou hij bereid zijn om te onderhandelen
met Indonesische leiders van alle scha
keeringen, inbegrepen dr. Soekarno. De
Dr. H. J. van Mook
Nederlandsche regeering was er zich al
lang van bewust, dat de loop van den
oorlog en de uitwerking van de Japan
sche overheersching de Indonesische en
nationalistische beweging versterkt heeft
en zij was in geenendeele van plan dezen
geest tegen te gaan. Van Mook ging ver
der: „Wij Nederlanders hebben geleerd,
dat wat er van het oude koloniale sys
teem is overgebleven, moet verdwijnen".
Geen onderhandelingen met
Soekarno
De regeering verklaart, dat het Reuterbe-
richt, over de verklaring van dr. van Mook,
dat de regeering ook bereid zou zUn met
Soekarno te onderhandelen, op een vergis
sing moet berusten. De regeering is niet be
reid met Soekarno te onderhandelen, een
standpunt, dat volkomen door dr. van Mook
wordt gedeeld.
In Batavia is lt -gen. Slim aange
komen, de beroemde commandant van
het 14de leger in Burma. Dit heeft in
verschillende kringen de hoop op een
spoedige beëindiging van de moeilijk
heden op Java, doen stijgen. Men ver
wacht, dat een van zijn eerste orders zai
zijn den Japanschen ccuiimandant, lt.-gen.
L. Nagamo Youshioetsji te dwingen de
capitulatievoorwaarden na te komen.
Van het tegelrijwielpad Haarlem-Am
sterdam was na den oorlog weinig over.
De Duitschers hadden veel tegels opge
broken om schuilplaatsen voor auto's te
maken. Ook waren er tegels verdwenen.
De Rijkswaterstaat is nu bezig het rij
wielpad te herstellen. Het gedeelte Haar-
lem-Halfweg is klaar, nu volgt Halfweg-
Amsterdam.
Ds. W. C. v. d. Brink te Heemstede heeft
bedankt voor het beroep naar de Gerefoiv
meerde kerk te Amsterdam.
Ir. W. J. A. Duynstee, directeur van het
gas-, water- en electriciteitsbedrijf te Heem
stede, zal op 1 November zijn 25-jarig jubilé
vieren.
Door de Ver. van Vrijz. Hervormden te
Haarlem is voor de tweede predikantsplaats
beroepen ds. J. Heidinga te Beetsterzwaag.
De provincie Noord-Holland zal in 1945
heffen 36 opcenten op de hoofdsom der be
lasting op de gebouwde en ongebouwde
eigendommen en 50 opcenten op de perso-
neele belasting.
Na een paar jaar van stilstand, zal de
Ned. Vrouwen Electriciteits Ver. haar voor-
lich tings werk op het gebied van Efficiency
in de huishouding weer hervatten. De ope
ningsmiddag zal een bevrijdingsmiddag wor
den, verzorgd door de kunstenares Margue
rite Couperus, op 18 Oct. a.s. 2.30 uur, zaal
Brinkmann.
A.s. Donderdagavond 18 October geeft
de organist der Remonstrantsche Kerk, Wil
li elminast raat, in die kerk een orgelbespe
ling. Dit is de 2e van een reeks, waarin
(steeds op Donderdagavonden half 8. voor-
loopig om de 14 dagen) de voornaamste sta
dia der orgelmuziekgeschiedenis in enkele
werken worden gedemonstreerd.
SPORT.
VOETBAL. Programma le competitie-
dag (4 Nov.) Distr. 1: AjaxHDVS, Gooi—
Xerxes; VSVRFC; EmmaADO; EDO—
Volewijckers. Distr. H: SpartaHaarlem;
DWSDFC, FeijenoordStormvogels; VUC-
Blauw Wit; NeptunusDHC.
VOETBAL. Bekerwedstrijd Alcmaria—
EDO, EDO heeft een stevige overwinning in
Alkmaar behaald. De voorhoede was zeer
productief. Schijvenaar bracht de noodige
vaart in den aanval, waarvan de andere spe
lers profijt trokken. Met de rust W3S de
stand 42. terwijl tenslotte een 7—3 zege
behaald wérd. Hellingman, Steendam, Schij-
venaar en Tanis maakten de doelpunten. Het
was een snelle, vlot gespeelde wedstrijd,
welke zeer verdiend door de Haarlemmers
gewonnen werd.
Haarlem-Velsen bracht een 5-2 overwin
ning voor de Haarlemmers, dank zij beter
voorhoedespel. De passes naar Roozen lever
den telkens gevaar op voor het Velserdoel.
Een der twee Velser goals ontstond door
slecht terugspelen op den keeper. De tweede
was te danken aan een goed opgezetlen en
uitgevoerden aanval.
Op Zondag 21 October, alzoo direct aan
sluitend op de verschillende bekerwedstrij
den opent de afdeeling Haarlem van den Ne-
derl. Voetbalbond haar competities. Over het
feit, of dit een gewestelijke dan wel een
noodcompetitie wordt, zal het bestuur van
de afd. Haarlem in November of December
een beslissing nemen. Verder is door het be
stuur vastgesteld, dat de Zondagmorgenwed-
strijden voortaan om 9.45 uur in plaats van
om 10 uur zullen beginnen.
VOETBAL. NVB-beker. Haarlem-
Velsen 5—2, RCHHBC 5—1, Alcm. Victrix—
EDO 3—7, ZFC—Alkm. Boys 4—2, TOG—ZW
11, VSVWatergraafsmeer 11, IEVBe
verwijk 16, OGDEM 35, Spaarnev.HFC
29, BloemendaalDSS 9—0, Ripperda—
Zandvjn. 1—2, DIO—TYBB 0—6, DCO-THB
18, LisseHillegom 00.
KORFBAL. Kon. Ned. Korfbal bond:
Eerste klasse: SwiftArchipel 2—7, Koog-
ZaandijkBlauw Wit 24, Oosterkwartier—
SVK 20, SamosWesterkwartier 310, DED
Rohda 142. Tweede klasse B: Watervliet
Oosterkwartier 2 42, Sport Vereent—
DED 2 6—7.
Haarlemsche Korfbalbond: Eerste klasse:
Nieuw Flora 1THB 2 35, Sport Vereent 2—
Watervliet 2 13, Animo Ready 1Aurora 2
4—3.
HOCKEY. Heeren le kl. BMK* HDM
41, prom. kl. A BMHC IIStrawb. 32,
MRHCZandv. 02. Dames Hockeyó .4 A fi
nale: BDHCHHYC 3—0 (Be Fair niet opg.)
B finale: Be Fair HAsvion 32. Prom.kl.
B BDHC II—Fit 4—1; 2e kl. B Zandv.—
Strawb. 03.
ATHLETïEK. Zaterdag werd onder
groote belangstelling de Ronde van Zeist ge-
loopen, waaraan 160 athleten deelnamen. In
de A-klasse won Slijkhuis overtuigend met
8 m. 57,5 met als tweede J. Weenink van
Suomi (9 m. 51,5). In de D-klasse werd de
Haarlemmer W. van Gog eerste in 9 m. 49,2.
Zondag liep Weenink zijn tweeden wedstrijd
in twee dagen en won ditmaal in de A-klasse
van den Mulier-veldloop in Velsen-Noord,
tweede werd D. Jordens van de HAV.
HANDBAL. Eerste klasse dames: Ra-
piditasConcordia 26. Heeren: Concordia—
Lijnden 125. Tweede klasse dames: Bato—
BGV 0—2, Rap. 2—HOC 0—8, TJmond—Con
cordia 2 22. Heeren: HOCBGV 125. Bato—
Rapiditas 33.
DAMMEN. Roozenburg heeft door het
winnen van de laatste partij de match tegen
Springer met 11—9 gewonnen.
BILJARTEN. De bekende biljartspe
lers P. Kobus uit Haarlem en C. van Vliet
uit Den Haag spelen a.s. Vrijdagavond 19
Oct. om 8 uur een wedstrijd van G00 caram
boles cadre 35/2 in gebouw „Du Nord" aan
den Rijksstraatweg 56 Haarlem Noord. De
opbrengst is ten bate van het Herstelfonds
1945, de organisatie is in handen van de B.V.
Haarlem Noord.
Loonpolitiek in handèn der
Rijksbemiddelaars
Het buitengewoon besluit Arbeidsverhou
dingen is thans gewijzigd. Er is daarbij een
regeling vastgesteld voor de plaatsing in de
vroegere arbeidsverhouding zoowel van ge-
repatrieerden en onderduikers, als van hen,
die bij de B.S. of als oorlogsvrijwilliger
dienst hebben genomen, of in werkelijken
dienst zijn opgeroepen.
Vervolgens geeft het besluit een regeling
van de beëindiging der arbeidsverhouding.
In het algemeen kan deze slechts geschieden
met toestemming van den directeur van het
gewestelijk arbeidsbureau. De mogelijkheid
is geschapen, dat het georganiseerde be
drijfsleven in voldoende mate in de gelegen
heid zal zijn Uien directeur daaromtrent te
adviseeren.
Zeer belangrijk zijn de bepalingen omtrent
de loonen. De loonpolitiek wordt onder ver
antwoordelijkheid van den minister van so
ciale zaken, die terzake algemeene aanwij
zingen kan geven, gelegd in handen van het
college van rijksbemiddelaars. Dit geeft al
gemeene richtlijnen voor de vaststelling van
loonen en andere arbeidsvoorwaarden, van
welke het zonder vergunning van het college
niet geoorloofd is af te wijken. Voorts kan
het college, op verzoek van organisaties van
werkgevers en werknemers, of ook ambts
halve, regelingen van loonen en andere ar-:
beidsvoorwaarden bindend vaststellen.
Van de op 15 October 1945 bestaande col
lectieve arbeidsovereenkomsten moet aan het
college mededeeling worden gedaan. Nieuwe
collectieve arbeidsovereenkomsten en wijzi
gingen van bestaande contracten behoeven,
de goedkeuring van het college.
Overtredingen van het besluit of van op
grond daarvan vastgestelde regelingen wor
den gestraft met hechtenis en geldboete.
Daarnaast kunnen bij overtredingen van
loon voorschriften als bijkomende straffen
o.m. worden opgelegd geheele of gedeelte
lijke stillegging van de onderneming van
den veroordeelde en ontzetting van het
recht bepaalde ambten te bekleeden of be
paalde beroepen uit te oefenen.
Het besluit is niet van toepassing op de
arbeidsverhoudingen van werknemers bij een
publiekrechtelijk Uchaam, van onderwijzend
en doceerend personeel, werkzaam nan on
derwijsinrichtingen, van personen, die een
geestelijk ambt bekleeden en van vrouwe
lijke werknemers, die uitsluitend of in
hoofdzaak huishoudelijke of persoonlijke
diensten in de huishouding van private per
sonen verrichten,