Haarlems Dagblad Weer een verklaring van Hatta Walcheren over 5 weken droog? Terug naar Rechtszekerheid 50 gr. meer vleesch Hel woord is aan.... Hel lekorl aan verpieegslers Verhooging van hel gasranlsoen? 23.3 Milliard Monetaire onderhandelingen Mijnindustrieraad geïnstalleerd •Oc Jaargang No. 18158 Bureaux: Groote Houtstr. 93 en Soendaplein 37, Haarlem IJmuiden: Kennemerlaan 154. Telef. 5437. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Zaterdag 2d October 1945 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p.week 31 ct. per kwartaal 4. 1'el: Redactie 10600. Expeditie 14825. ■yRIJDAGAVOND is de minister van Justitie, mr. H. A. M. T. Kolfschoten, eindelijk „op de brug" verschenen. Naar dit optreden voor de radio werd door velen sinds geruimen tijd uitgezien. De minis ter, dit wetende, begon met het uitstel te verklaren door te spreken over de reser ves, waartoe zijn positie hem dwingt en over „zijn eigen brug, brug der zuch ten, die het paleis van de vrijheid ver bindt met den kerker, bestemd voor hen, die deze vrijheid verspeelden." Een dich terlijk beeld. In zijn rede heeft de minister weinig reserve meer doen gelden. Hij was open hartig. Er bleek dan ook uit, dat hij ge reed is met zijn plannen tot herstel van rechtszekerheid in Nederland. Ik herhaal nog maar eens, dat er niets is waaraan zoo sterke behoefte bestaat. Minister Kolfschoten heeft deze be hoefte erkend: „Het gaat in ons lieve land nog niet goed met de justitie. Laat mij dat zonder voorbehoud vooropstellen. Wie zou het meer en beter weten dan hij die da gelijks, men mag haast zeggen: aan den lijve, ondervindt, hoezeer ons rechtsleven ontwricht is? Men richt tot mij vertogen en smeekbeden: „Geef ons Justitie terug. Wat denkt gij te doen om ons volk den smaad en het leed der rechteloosheid af te nemen? Kunt gij zooveel Duitsch aanslib sel niet spoedig en grondig verwijderen?" Dat is een duidelijke erkenning en een leerzame voor de struisvogel-naturen, die plegen te beweren, dat het zoo erg niet is. Als zij er persoonlijk geen last van hebben is het zoo erg niet. De minister heeft nog eens een uitvoe rige uiteenzetting van de noodmaatrege len en de positie van het Militair Gezag gegeven. Het was niet mogelijk, direct en geruischloos op de oude en beproefde methoden en instellingen terug te schake len. De organen van politie en justitie moesten eerst van smetten gezuiverd wor den. „In het algemeen hebben zij aan vertrouwen in de vervulling van hun taak in normalen tijd niet ingeboet", zei de minister woordelijk en dat zal, geloof ik, inderdaad in breeden kring worden be aamd. Het is van groot belang, want wij zouden er nog heel wat erger aan toe zijn als het geloof in de instellingen als zoo danig geschokt was. Nu is het plan om de diensten der poli tieke opsporing onder te brengen bij de gewone politie, die gezuiverd is. Die dien sten komen daar niet volledig bij. Er zal een schifting naar bekwaamheid en ge schiktheid worden toegepast door erkende poliiie-deskundigen. En het nieuwe direc toraat-generaal voor bijzondere rechtsple ging zal een snelwerkend klachtenbureau instellen. Daar is dringende behoefte aan. De minister kan erover meepraten, zegt hij. Ik twijfel er niet aan. In minder mate kan schrijver dezes het ook en dat zal wel met alle hoofdredacties van dagbla den 7.oo zijn. Aan onrechtmatig en onduldbaar optre den zal energiek een einde worden ge maakt. In voorkomende gevallen zal niet worden geschroomd, een strafvervolging in te stellen wegens wederrechtelijke vrij- heidsberooving. Begrip en eerbied voor de persoonlijke vrijheid moeten terugkeeren. Dat de waardeering voor zulke rechtsgoe deren bij uitnemendheid is geschonden, blijft een der zwaarste erfschulden van den bezetter. De minister doet een beroep op hoogere en lagere medewerkers „in naam der Nederlandsche beschaving." Ja, zoo-/er is het gekomen dat dit noodig is! De noodzaak, dat zelfs de zwaarste mis dadigers op zuivere berechting aanspraak kunnen maken en de waarlijk niet aan trekkelijks beroepsplicht der advocaten heeft de minister met nadruk betoogd. Juist: de waarlijk niet aantrekkelijke be roepsplicht! Zoo is het en zoo behoort het door ieder begrepen te worden. Bij een nieuw besluit onder den titel „Politieke delinquenten 1945" zullen nu waarborgen tegen ongemotiveerde ar restaties worden vastgelegd en zal de per soonlijke vrijheid worden beschermd. Bij aanhouding moet binnen 24 uur een ver hoor worden afgenomen, op grond waar van zal moeten worden uitgemaakt, of er termen zijn voor een bevel tot bewaring. Het bevel tot bewaring is veertien dagen van kracht en kan uitsluitend door den procureur-fiscaal worden verlengd, aan vankelijk tot maximaal drie maanden, zoodat de zaak van iederen arrestant op gezette tijden opnieuw moet worden be zien. En dat door de hoogste autoriteit op dit gebied. Tot de vier normen voor invrijheids- stelling zal deze behooren: „De arrestant wordt in vrijheid gesteld als redelijkerwijs moet worden aangenomen, dat hij bij ver oordeeling door Bijzonder Gerechtshof of tribunaal niet langer van zijn vrijheid zal worden beroofd dan voor den tijd, dien hij al in bewaring heeft doorgebracht". Een noodzakelijk en niet meer dan recht vaardige bepaling. De vierde norm houdt rekening met den lichamelijken en gees telijken toestand van arrestanten. Het geen een eisch van de beschaving is, want wij zijn geen Duitschers. Scherp onderscheid makend tusschen de lichte en de zware gevallen, heeft de mi nister aangekondigd dat de procureurs fiscaal de bevoegdheid krijgen hen, die in vrijheid gesteld worden voorwaardelijk of onvoorwaardelijk buiten vervolging te plaatsen. Het is geenszins de bedoeling de In de Rotterdamsche haven z.ijn twee Nederlandsche vliegdekschepen aangekomen, n.l. de motorschepen „Macona" en „Cadila" van de Nederlandscli-Indische Tankstoomhoot Mjj. Oorspronkelijk waren 't gewone tankschepen, maar zij werden in 1943 volgens een Engelse!» ontwerp geheel omgebouwd tot vliegdekschepen, met een startdek van ruim 100 Motor lengte. Tijdens den oorlog hebben deze schepen belangrijke diensten als escortevaartuigen verricht. Het m.s. „Cadila", dat benzine en levensmiddelenpakketten uit de West naar ons land bracht, aan den steiger van de B.P.M. De Merdeka bevat vandaag een verkla ring die zegt dat de republiek bet niet eens is met de uitbarstingen van woede zooals de bevolking nu te zien geeft. Hatta wijst erop dat naast binnenlandsche actie ook reke ning gehouden moet worden met de buiten landscbe betrekkingen en besluit met zoo wel de uitdrukking als de daad van „oor logsverklaring" en „heilige oorlog" te ver bieden. De geüniformeerde nationalistische po litie die alle politiediensten in Batavia ver richt, heeft in het geheim 20 plunderaars vrijgelaten, die door de Seaforth Highlan ders op heeterdaad waren betrapt. Dezelfde politie weigerde om 5 Indo-Europeaansche Nederlanders, die zij „voor hun eigen vei ligheid" hadden gearresteerd, over te geven. Dergelijke dingen beginnen tot de da£e- lijksche voorvallen te behooren in Batavia. 130 Indonesische zeelieden van de Sibajak zijn in staking gegaan. Er worden plannen ^litgewerkt om de groote meerderheid der Nica te demilitari- seeren. United Press meldde hedenochtend, dat het rustig was in Batavia. In Soerabaja was re gistratie van alle Europeanen (in verband met interneering?) bevolen. De Geallieerde troepen kunnen binnen enkele dagen in Soe rabaja zijn. Op Midden-Java is een Nica- officier gelyncht. Op Java wordt nog door verschillende groepen getracht de bevolking op te zweepen. Uit Deli wordt gemeld, dat P.T.T., radio Distributie De verbeterde vleeschpositie maakt het mogelijk het vleeschrantsoen voor de vol gende week met 50 gram te verhoogen, zoodat dit 150 gram zal bedragen. Het Centraal Distributiekantoor maakt in verband hiermede bekend, dat naast de in de bonnenlijst aangewezen vleesch- bonnen A, B, C, D 775 voor 100 gram vleesch, eveneens zjjn geldig verklaard de bonnen A, B, C en D 782 voor 50 gram vleesch. Binnenkort zeeppoeder Over enkele weken zal de distributie van zeeppoeder beginnen. De pakjes zul len nu geen „waschpoeder" bevatten, maar zeeppoeder, welke slechts in ge ringe mate zal afwijken van de vooroor- logsche kwaliteit, maar zóó weinig, dat men het nauwelijks zal merken. De pro ductie ondervindt momenteel nog hinder doordat er niet voldoende meisjes zijn om te helpen bij het vullen van de pakjes. De vervaardiging van huishoudzeep wordt binnenkort hervat. Voor scheer- zep en toiletzeep zijn nog niet alle grond stoffen ontvangen. hekken van de kampen nu ineens wijd open te zetten voor alle lichte gevallen. Laat men geen onjuiste conclusies trekken en ook niet meenen dat de voorwaardelijk losgelatenen een gemakkelijk leventje kunnen gaan leiden, want zij kunnen aan een geduchte lijst van beperkingen en ver plichtingen onderworpen worden. Daartoe behooren: arbeidsplicht, verbod van lid maatschap van vereenigingen en zelfs van omgang met bepaalde personen, beheer over hun vermogen, storting van een waarborgsom, afstand van eigendommen, uitsluiting uit ambten en rechten. De gedeeltelijke invrijheidstelling, nu in uitzicht gesteld, is dus omgeven met waarborgen. En de minister duidt haar aan als een uiting van bezinnende gerech tigheid. Doordat zij ontlast worden van een aantal lichte en lichtere gevallen zul len de bijzondere gerechtshoven en tri bunalen hun werk met meer zorg en nauwkeurigheid kunnen verrichten. Deze rede kondigt „een stap vooruit" aan. R- P. en spoorwegen in nationalistische handen zijn. Er zijn gevechten voorgevallen tusschen vcm »che jongeren en „verraders" vol gens radio Medan. Er zou een Sumatraan- öche Volksraad zijn gevormd onder leiding van Mohamed Sjafen, die geen trouw aan Soekarno heeft betuigd. In sommige straten, deuren en ramen open Men meldt ons: De Nederlandsche Spoor wegen gaan op het traject Haarlem-Velsen rijden op dubbelspoor. De betonversperring in bovengenoemde spoorbaan moet daarom worden opgeruimd. Deze versperring ligt pl.m. 400 M. ten Zuiden van de Kleverlaan. De opruimingswerkzaamheden zullen be ginnen Maandag 22 October a.s. en pl.m. 1 week duren. In verband met de explosies zullen de deuren en ramen geopend moeten zijn van 8.30 tot 16.30 en wel in de vol gende straten: Kleverparkweg, Brederode- straat, Verspronckweg tot Korte Verspronck weg, Korte Verspronckweg tot Kennemer Lyceum en voorbij Kennemer Lyceum ook de Prins Maurltslaan. WoodrowWilson: De vrede kan niet met zekerheid en met gerech tigheid berusten op een gewapend evenwicht der volken. Internaten voor huishoudelijk personeel Er komen er in Haarlem drie Er is moeilijk aan huishoudelijk personeel te komen. Niet alleen tobben de huisvrouwen met het tekort aan dienstboden en werksters, maar ook verschillende instellingen kunnen moeilijk voldoende personeel voor huishou delijk werk krijgen. De ervaring heeft geleerd dat er wel meis jes zijn die huishoudelijk werk willen doen als het maar niet in eigen omgeving is. Dit is de reden waarom Volksherstel" het voor nemen heeft in verschillende steden interna ten op te richten voor meisjes van elders. In Haarlem heeft „Volksherstel" plannen, gemaakt voor drie internaten, een Roomsch. Katholiek, een Protestant en een Neutraal. Elk internaat zal ongeveer plaats bieden voor 60 meisjes. Het eerste internaat komt in het U.V.V.-huis op het Nassauplein. Maar alleen aan gediplomeerden Minister Drees heeft een maand geleden gewezen op het tekort aan verpleegsters, dat tengevolge heeft, dat er bedden in zieken huizen en sanatoria ongebruikt moeten blij-* ven, terwijl er toch groote behoefte aan be staat. Ook te Haarlem doet zich dit ver schijnsel voor, vooral in het St. Elisabeths Gasthuis. Sindsdien is er van vele zijden op aange drongen dat jonge meisjes zich, in het be lang dér Volksgezondheid, als leerlingver pleegster zouden aanmelden. Wij vernamen van den directeur van den Geneeskundigen Dienst te Haarlem, dat er, althans in onze omgeving, geen tekort aan 1 e e r 1 i n g-verpleegsters is. Die zijn er ge noeg. Er is evenwel een nijpend tekort aan gediplomeerden. Dit is ontstaan om dat vele verpleegsters zich een anderen werk kring gekozen hebben. Daarom is het aan te bevelen dat de zusters die een diploma be zitten, weer verpleegster worden. Er zijn voldoende leerling-verpleegsters die een opleiding volgen, het is dan ook aan te nemen dat er over een jaar, hoogstens twee jaar, geen tekort meer aan gediplomeerden zal bestaan. Ook bestaat er in de ziekenhuizen een te kort aan meisjes en vrouwen voor huishou delijk werk. Dit tekort is oorzaak, dat de zusters nu werk moeten doen dat eigenlijk gedaan moest worden door anderen. Dit is jammer. Het is onverklaarbaar dat voor dit huishoudelijk werk geen voldoende krachten te krijgen zijn. Er bestaat voor dit perso neel een goede loonregeling en een 8-ürige werkdag, zoodat men alle avonden vrij heeft. Nog: slechts drie weken geleden stonden de werkers, die op zich genomen hadden Walcheren voor den winter droog te maken, met verbeten ge7,ichten te kijken naar de kolkende massa's water, welke door de verschillende gaten in de dijken bij de Nolle, Veere en Rammekens het eiland binnen stroomden. En nu, nu is het gat bij de Nolle en bij Veere reeds weer geblokkeerd. Men heeft lang niet zooveel moeilijkheden ondervonden als men verwacht had en al zijn de gaten niet geheel en al dicht, het is er zeer na aan toe en men rekent er thans op, dat het eiland over vijf weken geheel droog zal zijn. Men zal n.l. liet water, dat door opzettelijk gemaakte gaten naar binnen is gedrongen, ook weer door met voorbedachten rade gemaakte gaten in den dijk van het kanaal, dat Walcheren van Noord naar Zuid doorsnijdt, zien verdwijnen. Het kanaal loost dit water bij eb hl zee. Zoo kunnen grootere hoeveelheden in kortoren tijd weggewerkt worden en dit beteekent, dat de polder over vijf weken waarschijnlijk geheel droog zal zijn. En dan gaat Walcheren de schade opnemen. Wordt nog overwogen. Het is ongetwijfeld voor zeer velen een teleurstelling geweest dat niet tegelijk met de verhooging van het electriciteits- rantsoen, ook het rantsoen voor gas ver hoogd is. (Alleen het gasrantsoen voor ;r! 1 een-won enden is wat verhoogd). Naar wij evenwel vernemen maakt de verhoo ging van het gasrantsoen nog steeds een punt van overweging uit. Er zal toe worden overgegaan zoo gauw het moge lijk is. De kolenpositie is in de laatste weken evenwel niet verbeterd. Dit is een gevolg geweest van de kolenstaking in Amerika. Deze is evenwel tegen a.s. Maandag afgelast, zoodat er kans bestaat dat er over eenigen tijd verbetering in den kolenaanvoer uit Amerika komt. Onze Nationale schuld Blijkens een intern rapport, opgemaakt door de afdeeling Economisch Onderzoek van het departement van Handel, omtrent den economischen toestand, wordt de totale nationale schuld van ons land per eind Augustus 1945 berekend op f 23.3 milliard, samengesteld als volgt: Vlottende Schuld 9.5 milliard. Gevestigde Schuld f 5.8 milliard. Vordering op Duitschland f 4.4 milliard. Grootboek „Wederopbouw" f 3 milliard. Buitenlandsche credieten f 0.6 milliard. Het Ministerie van Financiën deelt mede, dat onderhandelingen worden ge voerd over monetaire overeenkomsten met Zweden, Noorwegen, Denemarken en Zwitserland. Deze onderhandelingen zijn reeds vrij ver gevorderd en hebben ge leid tot het opstellen van concept-ver dragen, welke worden bestudeerd. De op zet der geprojecteerde verdragen is de zelfde als van die met België en Engeland. Bij de te Heerlen gehouden installatie van den Mijnindustrieraad heeft min. Van Schaik gewezen op de historische beteekenis van dit gebeuren. Hij zei, dat de bedrijfsordening den organischen groei van de industrie moet bevorderen; de overheid moet daarin de leiding ge ven, niet in de richting van de grootst mogelijke winst, maar van zoo ver mo gelijke behoeftenbevrediging. De geza menlijke werkgemeenschappen dragen een verantwoordelijkheid en zij worden vertegenwoordigd door haar hoogste col lege: den industrieraad. Het bedrijfsleven in Nederland zal uit deze eerste proef de ervaring moeten putten voor de organi satie ook van andere bedrijfstakken. Het is aan den Mijnindustrieraad, deze proef te doen slagen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1