Haarlems Dagblad Indonesiërs tot onderhandelen bereid Koffie en biscuits op de bon De Eersfe Noodraadszitting Weerbericht Bandoeng helpt zichzelf Het woord is aan.... Ley pleegt zelfmoord Bloemendaals Noodraad Vleeschrantsoen 150 gram 608 Jaargnmg No. 18103 Bureaux: Groote Houtstr. 93 en Soendaplein 37, Haarlem IJmuiden: Kennemerlaan 154. Telef. 5437. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Ditecteur-Hoofdreda'cteur: Robert Pcereboom Vrijdag 20 October 1945 Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem. Abonnementen: p. week 31 ct. per kwartaal 4. Tel.: Redactie 10600. Expeditie 14825. DË eerste Noodraad in Kennemerland, die zijn entrée heeft gemaakt, is de Bloemendaalsche. Dit college heeft zich al bij zijn benoeming onderscheiden door een bijzondere geste: de zeventien leden wenschten hun samenwerking in het ge meentebelang tot scherper uitdrukking te brengen door den wensch te uiten, dat hun namen bekendgemaakt zouden wor den zonder vermelding van partij-etiket ten. Toen zij gisteren voor het eerst ver gaderden bleek, dat zij zich ook niet frac- ties-gewijs gerangschikt hadden, zooals vroeger in gemeenteraden gebruik was. Deze eerste Noodraadszitting was ge wijd aan de benoeming van drie wethou ders en commissies. In den ouden tijd, toen alle gemeenteraden in den lande dat gelijktijdig plachten te doen, had iemand voor dien dag de benaming van Natio- nalen Verveeldag uitgevonden. Maar er was geen sfeer van verveling in den debuteerenden Noodraad van Bloe- mendaal. Want de burgemeester had de vergadering geopend met een zakelijke, zelfs grimmige uiteenzetting van den toe stand der gemeente, waarin hij duidelijk deed gevoelen dat werk nu voorop moet gaan en woorden bijzaak zijn. Daartoe keerde hij een gewone volgorde om, be gon met de uiteenzetting en besloot met zijn welkomstwoord aan den Noodraad. Beide stelden nadrukkelijk vast, dat het gemeentebestuur voor een zware taak staat. Aan den liefelijken naam van het schoone Bloemendaal was vroeger een andere, meer materieele faam verbonden: die van de rijkste gemeente in den lande. Dat was zij nog in 1940. Het is nu radicaal uit. Burgemeester den Tex, die er geen doekjes om wond, weet het aan een be sluit van de Secretarissen-Generaal van Binnenlandsche Zaken en van Financiën, gedateerd van 15 Juli 1943, dat de eertijds meest-welvarende gemeente nu nood lijdend is. Bij dit besluit werden de ge meente de opcenten op de gemeentefonds en vermogensbelastingen ontnomen. Het verlies aan inkomen bedroeg meer dan een half millioen. Dit heette vergoed te zullen worden door een nieuwe bron van Inkomsten, de ondernemingsbelasting. Na tuurlijk schoot die in een forensenge meente ver tekort, al kon er nog een ver hoogde uitkeering uit de grondbelasting bijgeteld worden. Het gevolg was, dat de volgende begrootingen alle reserves van de gemeente opslokten, in 1945 ook die van de met groote zorg beheerde bedrij ven. Op de begrooting-1945 bedraagt het tekort een half millioen. Hoe het verder zal gaan met het toe zicht van hoogere autoriteit op de gemeen tehuishouding, dat uit noodlijdendheid voortvloeit, staat nog niet vast. Er staat veel nog niet vast. De burgemeester voor ziet evenwel overwegende zeggenschap van het departement in de gemeentelijke zaken. En een financieele commissie, kort na de bevrijding benoemd, heeft al ver klaard, dat nieuwe ingrijpende bezuini gingsmaatregelen onuitvoerbaar zijn zon der de heele gemeentelijke machinerie te ontwrichten. Den Haag, inmiddels op de hoogte van den toestand gebracht, toonde zich niet geneigd om de wetgeving te herzien, wilde wel een verhooging van de Rijksbijdrage overwegen en was het met de financieele commissie eens, dat Bloemendaal niet als een noodlijdende gemeente behandeld mocht worden. Maar verder is men nog niet gekomen. Dit Bloemendaalsche geluid klinkt wel als een waarschuwing. Hoe zal het moe ten gaan met de autonomie der gemeen ten, die voor den oorlog in zooveel andere gevallen al in het gedrang was geraakt? Bij de andere hoofdstukken heeft bur gemeester den Tex blijmoediger taal kunnen spreken dan bij Financiën, of schoon overal moeilijkheden overwonnen moeten worden. Hij beklaagde zich in duidelijke termen over Haagsche traag heid, daarbij erkennend dat men niet veroordeelen moet zonder de, moeilijkhe den „hoogerop" goed te kennen. Maar met zekere ongerustheid vroeg hij zich af of de sterke centralisatie, in de laatste jaren doorgevoerd, geen noodlottigen in vloed zou hebben op de vrije ontwikke ling van het gemeentelijk leven. Hetgeen een belangrijke vraag is, die in de naaste toekomst alom aan de orde zal komen. Men is geneigd de bezorgdheid van den burgemeester van Bloemendaal te deelen, temeer als men denkt aan de losse hand, waarmee de Staat thans zelf uitgaven doet. Voor den oorlog hield den Haag de koorden van de beurs strak, jarenlang zelfs te strak. Maar nu! En de gemeente lijke autonomie is een der traditioneele pijlers van ons staatsbestel geweest. Aan het hoofd van de gemeente staat de Raad. Tot de bevoegdheid van den Raad be- hooren de regeling en het bestuur van de huishouding der gemeente. Het zijn kostbare wettelijke grondslagen. Burgemeester den Tex heeft zijn Nood raad tenslotte in kernachtige beeld spraak welkom geheeten. Hij heeft ge sproken van een schip, ontmast in zwa- ren storm en stuurloos ronddrijvend op den nog hoogen zeegang. In zulken nood maakt de ervaren schipper een noodmast en spoedig krijgt het schip weer gang en zit er weer stuur in. Onze voorouders zouden er een kunstige zinneprent op ge- Reuter meldt uit Batavia: Als onmiddellijk resultaat van de twee dagen geleden tussk'hen Soekarno en den politieleen adviseur van liet Engelsche ministerie van buitenlandsclie zaken Maberley Denning gevoerde bespreking geel't een verklaring namens de „Indonesische regeering" van ir. Soekarno uitdrukking aan de bereid heid van de Indonesische leiders om alle belanghebbenden te ontmoeten (to meet any party) om de toekomst van Indonesië te bespreken. Deze beslissing lteteekent een aanzienlijke verandering in de houding' der Indonesische nationalisten ten aanzien van een besprekjng met de Xederlandsche autoriteiten, die zij tot dusverre hebben geweigerd te ontmoeten behalve onder auspiciën van Geallieerde autoriteiten. Donderdagmiddag zijn fn Batavia be sprekingen gehouden tusschen de voor naamste republikeinen over den vorm en de methode van de toenadering tot de Ne derlanders. De voornaamste leden hoe wel niet noodzakelijk de meerderheid zijn van meening, dat deze besprekingen zoo spoedig mogelijk moeten plaats heb ben, hoewel dit als voorbereidende infor- meele bespreking tusschen Nederlanders, Britten en Indonesiërs zou kunnen ge schieden. Ook wordt beseft, dat de Indo nesische delegatie voor deze besprekin gen moet worden voorgezeten door een voor de Nederlanders acceptabele per soonlijkheid. Deze leden van het werk comité stellen voor, dat niet alleen een conferentie van drie partijen, dus met de Britten samen, maar ook directe bespre kingen met de Nederlanders buiten Java zouden moeten worden gehouden. De keu ze van de republikeinen lijkt Singapore te zijn. Onafhankelijk van de Donderdagmid dag gehouden conferentie is nog een ver klaring uitgegeven door den Indonesischen minister van voorlichting, waarin gezegd wordt, dat besprekingen over de Indone sische kwestie slechts dan vrucht zullen kunnen dragen als zij op internationale basis worden gehouden. De nadruk wordt gelegd op de bereidheid besprekingen te beginnen met iedereen op basis van het zelfbeschikkingsrecht van het Indonesi sche volk. Soekarno zou hedenmorgen een bespre king hebben met den consul-generaal der Ver. Staten. De situatie op Sumatra is over het al gemeen rustiger dan op Java. Er hebben zich minder gewelddaden voorgedaan dan op Java. Landing te Soerabaja Om 10.30 Batavia-tijd zjjn Donderdag te Soerabaja de eerste troepen zonder ver zet aan land gezet. Er waren geen Ncder- landsche troepen bjj. De bemanningen van de Thunderboltvliegtuigen die de lan dingen van de lucht uit beschermden, meldden dat er veel rood-witte vlaggen zichtbaar waren, maar dat er geen teeke nen van verzet waargenomen konden worden. Volgens mededeeling van de zijde der Br. Indische troepen bestaat de kans, dat vijf van de 11 Nederlandsche officieren, die bij Tjiandjoer in handen van extre misten waren geraakt, nog in leven zijn. In een kamp nabij Soekaboemi zijn een groot aantal Europeanen en Indo's geïn terneerd. Tweeduizend Europeesche vrouwen, die in een kamp te Semarang «Is gijzelaars werden vastgehouden, zijn vrijgelaten. 270 gevangen gehouden Europeanen in Ambawara zijn aan de Geallieerden over gedragen. Volgens de laatste berichten lijkt het terrorisme in de buitenwijken van Batavia weer toe te nemen. In Magelang is ook de Britsche vlag geheschen. Republikeinsche kringen verwachten, dat volgende week de besprekingen met de Nederlanders zullen beginnen in aan wezigheid van generaal Christison. Denning heeft den Indonesiërs ver klaard, dat Engeland de Indonesische re publiek niet kan erkennen. Dit heeft tot gevolg een appèl op de Ver. Staten. De republikeinsche vergadering te Ba tavia is verdaagd. Men kon niet tot een besluit komen wie de republikeinen bij de besprekingen moeten vertegenwoordi gen. Waarschijnlijk zal als leider der de legatie worden aangewezen de 38 jaar oude minister van voorlichting Amir Sja- Aanvankelijk stormachtige, later gelei delijk afnemende westelijke wind, wisse lende bewolking, regenbuien, (vooral aan de kust met kans op hagel of onweer), vrij koud. Wind en stormwaarschuwingsdienst aan alle districten, Donderdag 11 uur: Wordt verwacht storm uit het Zuid west kwadrant. rifoedin, die voor den oorlog in regee- ringsdienst was. Tijdens den oorlog is hij door de Japanners tot levenslange gevan genisstraf veroordeeld. Tusschen 26 Oct. en 6 Nov. worden in Tandjong Priok 23 Nederlandsche, Brit- sche en Amerikaansche vrachtschepen verwacht. De Nederlandsche gemeente van Ban doeng heeft zelf het initiatief genomen voor de verzorging van krijgsgevangenen en geïnterneerden. Het eerste Rapwi- team dat arriveerde zag, dat het hier niets kon verbeteren. Onder leiding van Dr. J. v. d. Velde werkt een organisatie van ruim 2300 menschen thans in Rapwi- Roode-Kruisverband. Zij verzorgt den hospitaal- en medischen dienst, de evacu atiecentra, het transport, de kleeding en voeding en de ondersteuning aan hulp behoevenden. Een postdienst en een con tactbureau onderhouden de betrekkingen met de buitenwereld. Indonesiërs en Ne derlanders worden op denzelfden voet be handeld. Met vele mannen, vrouwen en kinderen uit de kampen bij Bandoeng en een aantal oud-geïnterneerden uit die bij Tjimahi telt de Nederlandsche gemeente thans rond 36000 personen. Uit het bin nenland worden er nog honderden ver wacht, voor wie goed geoutilleerde ont vangstcentra in gereedheid worden ge bracht. Phyllis Bottom e: Wij moeten niet probee- ren het leven naar onze hand te zetten; veeleer moe ten wij zien te ontdekken, wat het leven van ons eischt en ons oefenen om aan deze eischen te voldoen. Robert Ley, de voormalige leider van Hitiers Arbeidsfront, heeft met behulp van een strook van een badhanddoek te Neurenberg zelfmoord gepleegd. Uitsluiting kunstenaars D'e eereraad voor muziek heeft den heer Otto Glastra van Loon voor het openbare muziekleven uitgesloten tot 1 October 1948. De eereraad voor tooneel besliste dat de heer Cor van der Lugt Melsert gedurende 2 jaar zijn beroep op geenerlei wijze in het openbaar mag uitoefenen. Donderdagmiddag kwam Bloemendaals Noodraad voor het eerst bijeen, onder voorzitterschap van den burgemeester jhr. mr. C. J. A. den Tex. Bij de opening der bijeenkomst werd, op verzoek van den voorzitter, even stilte betracht ter herdenking van de dooden die gevallen zijn in den strijd en aan wier offer wij danken, dat nu in vrijheid ver gaderd kan worden. Na de beëediging der leden hield de voorzitter een rede, waarin hij aller eerst het overlijden van het vroegere raadslid baron van Til herdacht. Daarop gaf hij een breedvoerig overzicht van de oorlogsschade die Bloemendaal heeft ge leden. Daarvoor verwijzen wij naar ons hoofdartikel, in het bijzonder wat het financieele gedeelte betreft. Twee openb. scholen zijn nog niet in het oude gebouw teruggekeerd. Van de 9 bij zondere scholen is er nog een in een an der gebouw gehuisvest. Er is evenwel geestelijke schade aangericht door onvol doende onderwijs, vooral voor de kinde ren, die na den cursus 1944-'45 de school verlieten. De andere kinderen kunnen bijgewerkt worden. Een maand geleden werden bij het afgraven van den kop van den Zee weg 10 mijnen blootgelegd. Tot heden heeft men evenwel nog geen Duitscha krijgsgevangenen gekregen om die op ta ruimen. De bedrijven,hebben niet veel geleden. Op het gasbedrijf drukt evenwel het one- reuse contract dat indertijd met Haarlem gesloten is. Geen orgaan is zoo door de Duitschers misbruikt als de politie. Gelukkig is men over het dieptepunt heen en kan een ge stadige verbetering verwacht worden. Het is intusschen de vraag of Bloemendaal zijn g e m e e n t e-politie zal behouden in ver band met de landelijke reorganisatie. De heer Noorman wenschte na mens den raad den burgemeester geluk met zijn terugkeer. De raad staat voor een moeilijke taak, maar verheugt zich op de voortreffelijke leiding van zijn voor zitter. Met groote meerderheid van stemmen werden de wethouders die nu zitting heb ben herkozen, n.l. de heeren A. Cassee, mr. F. P. Th. Roling en A. van Gelul:. De benoeming van den heer v. Geluk ia afhankelijk van de goedkeuring van Ged. Staten, daar gemeenten beneden 20.000 inwoners slechts 3 wethouders mogen hebben na sanctie van dit hoogere college. maakt hebben; de burgemeester ziet reeds een bolwangige Publieke Opinie, die den wind in het nieuw gespannen zeil blaast. Zijn visie op de Publieke Opinie moge hier al dadelijk bewaarheid worden. De vastberaden en openhartige hervatting van Bloemendaals openbare bestuursbe leid, onder den druk van zware zorgen, verdient een goede pers. De burgemees ter heeft gevraagd om de grootste krachtsinspanning, de grootste bereidheid die een bemanning geven kan. Want dat beteekent „alle hens aan dek". Er is tevoren veel critiek op de Noodraden ge weest. Maar deze heeft een goeden start gekregen. Moge hij slagen. R. P- Geldig van 28 October t.m. 10 November. Bonkaarten Ka, Kb, Kc 512: 190 t.m. 106 800 gram brood 107 200 gram bloem 108 125 gram biscuits 109 400 gram suiker 110 200 gram koffie 111 125 gram boter 112 250 gram margarine 113 100 gram vet 114 200 gram kaas 115 150 gram vleesch 116 117 2 K.G. aardappelen b 01 b 02 400 gram brood b 03 c 03 1 ei b 04 1 K.G. aardappelen a 05 2 liter melk b 05 c 05 3Vè liter melk Bonkaarten Kd, Ke 512: 200 201 800 gram brood 202 200 gram bloem 203 250 gram rijst of kindermeel 204 125 gram biscuits 205 250 gram suiker 205 500 gram suiker 207 125 gram margarine 208 200 gram kaas 209 1 ei 210 6 liter melk 211 150 gram vleesch 212 1 K.G. aardappelen d 01 d 02 400 gram brood e 01 250 gram rijst of kindermeel Tabakskaarten Q 413: 03 2 rantsoenen tabaksartikelen (geen import-cigaretten) Vleesch-, melk- en aardappelenbonnen zijn geldig tot en met Zaterdag 3 Nov. a s. Zooals uit bovenstaande lijst, blijkt, ont vangen personen van 4 jaar en ouder 1 K.G. aardappelen per week meer, dan tot dusverre. Dit zal gedurende eenige weken achtereen plaats vinden. De extra- hoeveelheid van één kilogram per persoon is bestemd om een voorraad te vormen. Men houde hiermede dus rekening en be ware iedere week 1 K.G. aardappelen. Op de bonnen 114 en 208 zal 100 gram Amerikaansche kaas én 100 gram Holland- sche kaas worden geleverd. De Holland- sche kaas zal voor de helft in volvette of 40 kaas en voor de helft in magere of 20 kaas worden geleverd. Op de broodbonnen kan men Engelsche biscuits betrekken, voor zoover de detail list of bakker deze nog voorradig heeft. Op een bon, welke recht geeft op 400 gram brood, is voortaan 400 gram Engelsche biscuits verkrijgbaar. Op de bonnen 108 en 204 wordt binnenlandsche biscuit ver strekt, waarvan de distributie onlangs is aangekondigd. Voor de week van 4 t.m. 10 November a.s. zullen nog bonnen worden aangewe zen voor vleesch, melk, aardappelen, bloem, zout. jam, peulvruchten en huis houdzeep. Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 26 October a.s. van des mid dags 12 uur af worden gebruikt, met uit zondering van de bonnen voor melk ett aardappelen, waarop eerst met ingang van Maandag 29 Oct. mag worden geleverd. Bij deelneming aan maaltijden van de centrale keukens moeten aldaar de bon nen 115 of 211 voor vleesch en 116 voor aardappelen worden ingeleverd. Fruit Met ingang van 11 November wordt de klantenbinding voor fruit in het geheele Noorden des lands ingevoerd. Dan geldt de bon F 01 der fruitkaart tot 8 Decem ber. Voor 3 November moet die bon bij den leverancier worden ingeleverd. Een bon voor groente wordt nog aangewezen. Aardappelen Er wordt thans weer onderscheid ge maakt tusschen bonnen voor aardappe len in de steden en op het platteland. Haarlem heeft stadsbonnen, evenzoo Heemstede. Bloemendaal, Velsen en Be verwijk. 15 Textielpunten geldig Het rijksbureau „Distex" deelt volgens het „Textielblad" mede, dat met ingang van 29 Oct. van de textielkaart V.A. 510, welke thans door de distributiediensten wordt uitgereikt, tot nader aankondiging 15 punten (en wel no. 1 t/m 15) geldig zijn voor den aankoop van kleinvakartikelen en eenige andere artikelen. De kaarten kunnen per gezin gecombi neerd worden gébruikt. I

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1