Thuiskomst
Doodstraf tegen v. d. Voet geëischt.
De Radio geeft vanavond:
Naar vernieuwing
van het Onderwijs
Nederland en Zweden
Een handels- en betalingsverdrag
Engelsche voetbalprofs
niet in staking
Amsterdam-N etc York
door de lucht
Het in vasie-voorschot
De atoombom-conferentie.
Dit mensch hoort niet in de samenleving thuis"
„Wanneer slechts een van de vier feiten,
welke aan dezen verdachte Van der Voet
zijn ten laste gelegd, was bewezen, dan
zou men kunnen aarzelen welke straf hij
heeft verdiend, maar bij deze cumulatie
van feiten, welke Uw college heden heeft
hooren uiteenzetten, kan geen twijfel
meer bestaan. Deze man hoort niet meer
in de samenleving thuis en deswege re-
quireer ik tegen hem de doodstraf". Dit
was het slot van het requisitoir van den
procureur-fiscaal bij het Bijzonder Ge
rechtshof in Amsterdam, mr. B. J. Besier,
dat heden de zaak behandelde tegen den
N.S.K.K.-man Arie van der Voet uit Haar
lem.
Te voren had de procureur-fiscaal er op
gewezen, dat deze verdachte heeft be
hoord tot de meest beruchte en meest ver
dachte individuen die in den bezettings
tijd in Haarlem hebben rondgeloopen.
Wijd en zijd was hij bekend vanwege zijn
ruw optreden. Hij heeft zich niet ontzien
om een heele reeks van invallen in huizen
en garages te doen voor het vorderen van
auto's, motoren en motoronderdeelen, hij
heeft menschen overgeleverd aan de Duit
schers en ten slotte is hij er toe overge
gaan om ook voor zichzelf te gaan stelen
onder gebruikmaking van de hem door
den vijand verschafte middelen. Zelf ont
kent hij aan de arrestatie van den jonge
man Schreuder te hebben meegeholpen,
maar de getuigenverklaringen dienaan
gaande zijn zoo pertinent dat de schuld
van verdachte hierover als vaststaand
moet worden beschouwd. En nu mogen
getuigen a décharge verklaringen komen
afleggen welk een goede daden hij ten
aanzien van verschillende menschen heeft
gedaan, maar hier staat hij niet terecht
voor wat hij ten aanzien van enkele men
schen goed heeft gedaan maar voor zijn
misdaden tegenover het Nederlandsche
volk en den Nederlandschen Staat.
Duidelijk blijkt deze verdachte niet te
beseffen, hoe hij in zijn plicht als staats
burger is tekort geschoten.
Aan dit requisitoir was de behandeling
van de zaak vooraf gegaan. Verdachte Van
der Voet, wien men zijn bruut optreden
niet zou aanzien, bleek over een uitste
kend geheugen te beschikken. Hij herin
nerde zich bijvoorbeeld nog hoe hij ruim
tien jaar geleden als bediende van een
kruideniersfirma in Overveen bij een be
paalde klant kruidenierswaren had afge
leverd, maar hij kon zich niet herinneren,
waar hij op 1 September 1944 was ge
weest, in Alkmaar of in Haarlem, den dag
waarop de jongeman Schreuder werd ge
arresteerd. Bij de beantwoording van de
vragen die hem door den president en en
kele andere leden van het Hof werden ge
steld, irriteerde het soms om aan het eind
van eiken zin het woord Edelachtbare te
hooren en uit het feit dat hij, toen tegen
hem de doodstraf werd geëischt, geen en
kel teeken van ontroering toonde, moet
men afleiden dat dit een figuur is geweest
die met volle inzet van zijn krachten de
Duitschers heeft geholpen bij hun schan
delijken arbeid in ons land. Dat moet hem
geen gewetensbezwaar hebben gekost
hoewel hij verklaarde, dat hij toen de oor
log al enkele jaren aan den gang was, ge
tracht had bij de N.S.B. weg te komen.
Hij was echter niet geroyeerd.
„En U hebt zelfs ook geen poging ge
daan om weg te komen", zei de President.
Aan den levensloop zooals de verdachte
hem zelf vertelde, kan nog ontleend wor
den, dat hij in April 1940 tot de N.S.B.
was toegetreden, in 1941 was overgegaan
De klant blijft
Koningin. En daarom
krijgt U beusch wel
Van Rijn's mosterd
als U een leeg en vuil
potje inlevert, maar
we zagen 't graag
schóón terug!
Adv.
Hilversum I 301 M. 18.04 Ster van den
dag. 18.30 Engelsche les. 19.00 Nieuwsber.
19.15 Reportage. 19.30 Orkest Piet Coo-
mans. 20.01 Nederland huldigt de B.B.C.
20.15 Vragenkwartier L. de Jong. 20.30
Uit operette en opera-comique. 21.00 Op
de brug, Minister prof. dr. P. Lieftinck.
21.15 Uit operette en opera-comique. 22.00
Virtuoze vingers. 22.15 Dr. G. Stuiveling:
Letteren en maatschappij. 22.30 Willem
Strieder, cello; Jan Nederpelt, piano. 23.01
Nieuwsber. 23.15 Avondwijding Ds. L. J.
Meilink.
Hilversum 2 415 M. 18.01 Nieuwsber. 18.30
Wekelijksch optreden van Jane Bron. 18.45
Enkele vroolijke orgelplaatjes door Syd
ney Torch. 18.50 Voor je slapen gaat....
19.00 Cantabilé-septet. 19.30 Progr. voor
de Nederl. Strijdkr. 20.01 Recital. 20.30
Mej. Joop Reijntjes: De werkende vrouw
wint den vrede. 20.45 Benjamino Gigli
zingt. 21.00 Op de brug. Min. prof. dr. P.
Lieftinck. 21.45 Jan Corduwener non-stop.
21.45 Avondwijding. Kap. H. H. Schlueten.
22.01 Nieuwsber. 22.15 Wil Walis met
„Sweet and swing".
naar de Motor-W.A. Daarna is hij nacht
portier geworden bij het Departement van
Economische Zaken in Amsterdam en in
November 1943 naar de N.S.K.K. terugge
gaan, omdat hij „met auto's wilde om
gaan". President: „Heb ik gemerkt". Juist
dit feit, dat hij eind 1943 in de N.S.K.K.
was gegaan, werd hem door den procu
reur-fiscaal zwaar aangerekend, want
toen was doze organisatie reeds zuiver
militair geworden en toetreding daartoe
beteekende landverraad.
HET GETUIGENVERHOOR.
Bij het getuigenverhoor bleek herhaal
delijk, zooals hierboven reeds is vermeld,
hoe goed het geheugen van verd. is, maar
steeds was hij erop uit om duidelijk te
maken, dat hij geen eigen initiatief had
getoond. Steeds had hij slechts gedaan,
wat de Duitschers hem hadden opgedra
gen. Zoo was het bij den inval bij de fam.
Steenvoorden in de Nagtzaamstraat, waar
op 16 Jan. 1945 de Duitschers in het ge
zelschap van v. d. Voet een zoon des hui
zes en twee onderduikers meenamen. Get.
Steenvoorden verklaarde zelfs, dat vol
gens mededeeling van haar zoon, v. d.
Voet op 15 Jan. 3 x op hem had gescho
ten, toen hij aan de Dreef een autoband
van de Duitschers wilde stelen.
Get. M. E, Land-de Vries verklaarde,
dat verd. niet geschroomd had om auto's,
welke met een duidelijk rood kruis waren
onderscheiden, mee te nemen. Verd. ver
dedigde zich met de opmerking, dat bij
de auto geen papieren waren, maar de
get. verklaarde met den meesten nadruk
dat zij later deze papieren aan v. d. Voet
heeft getoond. Desniettemin is de auto
niet teruggegeven.
HET GEVAL-SCHRÖDER
De heer J. M. Schroder vertelde, dat
zijn zoon op 1 Sept. 1944 uit zijn pakhuis
aan de Anthoniestraat was gehaald. Bij
een onderhoud, dat hij den volgenden dag
met zijn zoon in de Smedestraat had, ver
telde deze, dat hij door v. d. Voet en 2
Duitschers gearresteerd was.
Deze jongen is 's Maandags naar Amers
foort overgebracht en vervolgens naar
Zwolle. Daar heeft hij weten te ontvluch
ten, maar op Zondagmorgen 8 October
werd hij in Kampen gegrepen en 's avonds
gefussilleerd.
Get. C. M. v. d. Weyden had gezien hoe
de drie mannen per motor in de Antho
niestraat aankwamen. Hij kende en her
kende v. d. Voet en had hem als een van
de drie mannen gezien. Verd. ontkende
bij deze arrestatie te zijn geweest. Ver
moedelijk vertoefde hij den len Sept. te
Alkmaar.
De president: „Men kende U toch goed
in Haarlem; men was daar bang voor U?"
Verdachte: „Nooit iets van gemerkt."
Get. bleef echter bij zijn verklaring, v.
d. Voet te hebben herkend, die bij die
gelegenheid zijn NSKK-uniform aan had
en een helm op.
DIEFSTAL VAN KOOLZAAD.
Vervolgens werd de kwestie behandeld
van een diefstal van koolzaad op de Ba-
kenessergracht. De verd. zeide, niet aan
deze zaak te hebben willen meedoen. Toen
zijn collega Koelemeijer echter zei: „Dan
ga ik alleen" was dit voldoende argu
ment voor hem geweest om mee te gaan.
Getuige Roeters van Iterson verklaarde
dat de drie overvallers, waaronder een
zwaar persoon met een bril, lijkend op
v. d. Voet, bii hem waren binnengedron
gen. Zij spraken Duitsch en gaven voor
van de Sicherheitspolizei te zijn. Ten
slotte is bij deze zaak de Feldgendarmerie
betrokken en heeft v. d. Voet in arrest
vertoefd.
Getuige L. Botlh, die in deze zaak het
onderzoek had geleid, volhardde 'bij het
door hem oipgemaakte verbaal. V. d'.
Voet heeft van het begin af aan ontkend
bij de arrestatie van Schreuder betrok
ken te zijn geweest. Zijn verklaringen
daaromtrent waren -echter vaag. De re
putatie van v .d. Voet in Haarlem was
slecht. Hij ging op brute wijze te werk
bij het vorderen van auto's en schroom
de daarbij niet, eventueel menschen mee
te nemen en aan de Feldgendarmerie
over te leveren.
Ais getuige it décharge verklaarden de
vrouw en de zuster van verd., dat hij erg
ruiw in den mond was, maar een klein
hart bezat. Ook zeiden zij nog, van ver
scheidene menschen mededeeling te heb
ben ontvangen over goede daden door
v. d. Voet begaan.
Mr. L. V. Hoog, toegevoegd verdediger,
wees er in zijn pleidooi op, dat ver
dachte bij het vorderen van auto's enz.
geen eigen initiatief heeft genomen,
maar alleen heeft uitgevoerd wat de D.
hem hadden opgedragen. Wat de zaak-
Schröder betreft meende verdediger dat
verd. niet schuldig is aan den dood van
dezen jongeman en hij verzocht daarom
om een nader onderzoek.
Uitspraak over 14 dagen
Een niet verschenen verdachte.
Vervolgens had terecht moeten staan Koe
lemeijer, die eveneens bij de NSKK is ge
weest en herhaalde malen met v. d. Voet
heeft samengewerkt. Deze verdachte echter,
die in het bewaringskamp „Kruithuis" bij
Halfweg was ondergebracht, heeft kans ge-
zien daaruit te ontsnappen. Hij had een
brief aan het Hof gezonden, waarin hij
mededeelde, in de kranten te hebben ge
lezen, dat zijp zaak heden door het Bijz. Ge
rechtshof zou worden behandeld. Hij is
thans bezig aan zijn verdediging te werken
en getuigen op te zoeken.
Hij had gezien, dat er voor het Hof slechts
3 getuigen zouden optreden. Wanneer hij
zijn verdediging gereed heeft, wil hij voor
komen.
De proc.-fiscaal verzocht de zaak aan te
houden en het Hof besloot het onderzoek
voor onbepaalden tijd te schorsen.
in Haarlem en Omgeving
Heeds in Juli van dit jaar werd in
Haarlem een conferentie gehouden voor
vernieuwing van het onderwijs. Na deze
conferentie zijn werkcomités gevormd
voor L.O., TJ.L.O. en M.O., die den arbeid
van de conferentie zullen voortzetten.
Voor de leerkrachten, werkzaam bij
het openbaar en bijzonder lager onder
wijs in Haarlem, Blo emend aal en He er
st ede, spreekt op Woensdag 14 Novem
ber de heer P. Bakker, gemeentelijk in
specteur te Amsterdam, in de Aula van
het Kennemer Lyceum over „De Nieu
we School".
Deze bijeenkomst is bedoeld als inlei
ding voor de cursussen die om de 14 da
gen zullen worden gehouden. Op deze
cursussen, waarvoor zich ruim 2 00 on-
derwijzers(essen) opgaven, worden voor-
loopig de volgende onderwerpen behan
deld: a. globaal lezen; b. toepassing
centre d'interêt c. zelfwerkzaamheid bij
het aardrijkskunde-ondcrwijs; d. de or
ganisatie van de nieuwe school.
Het werkcomité, dat de medewerking
heeft ook financieel van de ge
meentebesturen van Haarlem, Heem
stede en Bloemendaal en van de Rijks
inspecties van het Lager- en Middel
baar onderwijs, wil eerst de mogelijkhe
den op het gebied van onderwijsvernieu
wing bestudeeren, waarna geleidelijk
tot toepassing kan worden overgegaan,
eventueel tot oprichting van proefscho
len kan worden besloten.
Menschen in Oorlogstijd
De Koningin bracht Maandagmiddag
een bezoek aan de Luch tv aait tentoon
stelling „Vleugels der Victorie" te Am
sterdam. Door meisjes van de H.A.R.K,
werden H.M. de Koningin bloemen
aangeboden. (P.)
Er zijn tusschen Nederland en Zweden
een handels- en betalingsverdrag tot stand
gekomen, die op 10 November geparafeerd
zijn. Het handelsverdrag omsluit de periode
tot einde 1946. Zweden zal voor 190 mill,
aan ons land leveren, terwijl wij voor 130
mill, naar Zweden zullen exporteeren. Het
aldus ontstane import-surplus wordt voor
een deel gedekt door in Zweden beschik
bare Nederlandsche fondsen. Het restant
kan dan worden betrokken uit het onge
bruikte deel van reeds eerder aan de Ne
derlandsche regeering verstrekte credieten.
Zweedsche industrieën zullen ook in be
perkten mate particulier crediet mogen
verleenen om de import in Nederland van
machinerieën voor den wederopbouw te
vergemakkelijken. Zweden zal ons in hoofd
zaak leveren houtsoorten, houten barak
ken en huizen; verder papier en papier
grondstoffen, ijzer- en staalproducten. Ook
kogellagers, metaal- en houtbewerkings
machines, landbouwwerktuigen, electrische
machines en installaties, auto's enz., staan
op de lijst. Nederland zal voorzien in leve
ranties van zaden, groente en fruit, bloem
bollen en in beperkten mate ook van cokes,
instrumenten, Philips-producten, ftfnme-
chanische werktuigen en ijzer- en staal
producten. In de toekomst worden hieraan
toegevoegd chemische stoffen, kleurstoffen
entextielgoederen van kunstzijde.
De Engelsche voetbalprofs zullen niet ln
staking gaan, daar men tot een vergelijk was
gekomen. De maximum salarissen der spelers
zullen verhoogd worden van 8 tot 9 pond
sterling per week en de betalingen per wed
strijd zullen van 4 op 5 pond worden ge
bracht. Voorts zal de regeling van voor den
oorlog betreffende de premies voor wed
strijden (2 pond indien wordt gewonnen en
1 pond bij een gelijk spel) op 1 December
a.s. van kracht worden en de betaling bij
verwondingen zal op de basis der vergoeding
bepaald bij de arbeidswet worden gebracht,
terwijl de League, indien zij dit noodig
oordeelt, zal bijbetalen.
Er zal nos* een bijeenkomst tusschen de
League en de spelers worden gehouden,
waarbij regelingen voor het volgende sei
zoen zullen worden besproken.
De mist hing zwaar over den St. Lau
rens en onder naargeestig geloei sukkelde
de „Marquess of Roya" den breeden ri
viermond binnen. Veler blik richtte zich
vol verwachting op het eerste beeld van
de vaderlandsche kust. Ook George Ma
dison probeerde met zijn scherpe, in de
vijf jaar oorlog geoefende oogen de dicht
heid van den mist te doorboren, als wil
de hij in één ruk door den aether belan
den in dat kleine huisje in Millstown.
Aarzelend tastte hij zijn geest af naar den
korten tijd voor den oorlog, waarin hij
zijn grootste geluk had leeren kennen. In
'38 waren Sheiia en hij getrouwd en hij
had zich gevoeld als een HBS-jongen die
weet dat het aan hem te danken is. dat
zijn school den honkbalwedstrijd gewon
nen heeft en dan uitbundig toegejuicht
wordt door wat de school aan aardige
meisjes rijk is. Het was alleen van langer
duur en de ietwat oppervlakkige natuur
van den jongen Canadees had zich ver
diept in den dagelijkschen omgang met
wie hij steeds met eenigen schroom zijn
vrouw noemde. De oorlog was gekomen
en wat doe je als jonge man op kantoor
met een aantal heeren boven de veertig
dat het verslaan van den vijand tot hoog
ste levensdoel proclameert je neemt
dienst. De eenige keer dat hij met verlof
uit Europa was teruggekeerd was bijna
vergald door de krakende ruzie die hij
met eenige heeren uit de buurt had gehad,
die natuurlijk je eersten avond thuis mee-
nen te moeten bederven met het door
zagen over het grootsche van den oorlog
en het heldendom van onze soldaten en
de infexioriteit van den tegenstanders
Madison behoorde bij degenen die tot
Duinkerken teruggeslagen waren en toen
met moeite een plaatsje hadden .weten
te veroveren op een torpedojager die
onder moordende Duitsche aanvallen
een veerdienst tusschen Frankrijk en En
geland onderhield. Het was dus te be
grijpen dat hij tekeer ging tegen een der
gelijk jingoïsme.
De gedachte hieraan bracht een flauw,
wrang glimlachje op zijn vochtig gewor
den lippen. Wat had hij zich toen druk
gemaakt! Duinkerken was maar kinder
spel geweest; Dieppe. Noord-Afrika, Si
cilië, daarna een korte rustpoos in En
geland. D-dag het had hem een vol
komen ander mensch gemaakt. Toen het
verwoede gevecht bij ElbeufGeorge
keek nadenkend naar de dichtgespelde
pijp van zijn uniformbroek.
Nu waren er andere dingen om aan te
denken dan opgeblazen oude heertjes.
Kleine Maggie is eens kijken, in '39
geboren vijf-en-een-half. Zij zal haar
vader niet kennen een man met één
been en krukken later misschien een
kunstbeen van de hulpactie voor oorlogs
invaliden. En dan vechten om een baan
tje. Mijn hemel, naar kantoor terug!
Waarom niet liever weer naar Europa
daar werd op alle mogelijke manieren
voor je gezorgd, al is het er soms wel
een beetje roezemoezig geweest. Enfin,
eerst drie maanden verlof en probeeren
te wennen aan het burgerleven, aan den
huwelijksband, aan de benauwende om
geving van de menschen in het stadje. En
tochwaar is het beter te leven dan
in Canada?
De „Marquess of Roya" stoomde traag
voort en de optrekkende mist onthulde
de eerste vage omtrekken van het land
van verwachting eri vreezen ,,our
Canada". D. W. B.
Joh. van den Berg van de KLM is per
vliegtuig naar den Haag vertrokken, nadat
hij een bezoek van drie weken aan de Ver.
Staten had gebracht. De heer Van den Berg
verklaarde, dat de KLM een groote uitbrei
ding gaat ondernemen en dat verscheidene
Lockheed-, Constellation- en Douglastoe-
stellen zijn aangekocht, die in het voorjaar
zullen worden afgeleverd. „In den loop van
1946" hoopt de KLM den dienst te openen
tusschen Amsterdam en New-York. (U.P.)
In September 1944 werd in verband met
de oorlogsontwikkeling aan Rijksperso
neel een z.g. invasie-voorschot verstrekt
ten bedrage van een maand salaris. Thans
is zoo meldt „Het Vrije Volk" be
paald, dat zij, die dit bedrag hebben ont
vangen, het niet behoeven terug te beta
len. Aan de Rijksambtenaren, die het in
vasievoorschot niet hebben gekregen, dan
wel het reeds hebben gerestitueerd, zal
het alsnog uitbetaald worden. Aan de ge
meentebesturen is het verzoek gericht,
dienovereenkomstig te handelen.
De bespreking tusschen Truman, Attlee eri
Mackenzie King over de atoombom zijn zoo
vlot verloopen, dat wellicht Donderdag of
Vrijdag een gemeenschappelijk communiqué
verwacht kan worden over de atoompolitiek,
dat tegelijkertijd wellicht den weg zal banen
voor een hervatting van de conferentie der
min. van buit. zaken. Het lijkt dat de con
ferenties tusschen Truman, Attlee en King
zulk een voortgang hebben gemaakt, dat
nieuwe formeele ontmoetingen voorloopig
uitgesteld zijn, om elk in de gelegenheid te
stellen, de details nader uit te werken.
Attlee's plan voor een internationalisatie van
de atoombom en andere geheime wapens
wordt nu door de autoriteiten en deskun
digen bestudeerd en op de volgende bijeen
komst, waarschijnlijk morgen, zullen de do
cumenten, die hierover opgemaakt worden
aan de drie staatslieden kunnen worden
voorgelegd. Men heeft vertrouwen, dat uit
dit werk een enkel gemeenschappelijk plan
zal voortkomen. Intusschen gelooft men
dat Attlee nog vóór het vaststellen van zijn
rede in het Congres een bespreking zal heb
ben met Lord Keynes, den Britschen finan-
cieelen deskundige, die de besprekingen op
zijn terrein in de V.S. voert.