Haarlems Dagblad Blokzijl ter dood veroordeeld Plannen tegen ons land De Grootmachten Het woord is aan., Weerbericht Gevaar voor sluipmoord! Amerika verlaat definitief het Isolationisme reeds in 1939 gereed flfte Jaargang No. 1819T Bureaux: Groote Houtstr. 93 en Soendaplein 37, Haarlem Bureaux: Kennemerlaan 154, Telef. 5437. Tel.: Dir.-Hoofdred. 15054. Adm. 10724 Directeur-Hoofdrtxlactour: Robert Peereboom Woensdag 5 December 1045 Uitgave Stichting Voorlichting Abonnementen: p. week 31 et. per kwartaal 4. Giro 2731Ó7. Tel.: Redactie 10600. Expeditie 14825. SINDS de mislukking van de conferen tie van ministers van Buitenlandsche Zaken in Londen en de erkenning van het bestaan van „het ijzeren gordijn, dat Europa in tweeën splitst" wacht de wereld op nieuwe teekenen van toenadering tus- schen de Grootmachten. De oorlog is uit, maar er zal tenslotte een vrede moeten worden gesloten. Dat wil zeggen: er zal heel veel moeten worden geregeld. In Londen is men in de eerste pogingen al blijven steken. Wat gebeurt nu verder? President Truman heeft verleden week gezegd, dat nieuwe ontmoetingen van het Groote Drietal waarschijnlijk niet meer noodig zouden zijn en dat hij niet voelde voor bijzondere conferenties en er nooit voor gevoeld had. Dit heeft verbazing ge wekt. De Times is ertegen opgekomen. „Als zulke besprekingen uitgeschakeld werden, zouden de vooruitzichten voor den vrede wel heel somber zijn. De orga nisatie van de Vereenigde Volken kan evenmin vrede scheppen als de Volken bond dat in 1919 kon. Ervaring bewijst dat het onmogelijk is serieuze vorderingen te maken in een groote, ongeorganiseerde vergadering van naties, waarin alle deelnemers hun aanspraken met dezelfde welsprekendheid en vastberadenheid ver dedigen." Dit zegt de Times en ofschoon het blad zijn meening verzacht door eraan toe te voegen, „dat er nooit gevaar gelegen heeft in teveel goeawerkende internatio nale machinerie voor de oplossing van ge schillen, maar wel in te weinig", is het toch wel een geruststelling te beseffen, dat het niet een Engelseh regeerings- orgaan is dat zoo spreekt. Want in de andere landen zal geen vertrouwen zijn in een redeneering, die een groote ver gadering van alle belanghebbenden bij voorbaat als onbruikbaar betitelt en de drie Grootmachten al te zeer op den voor grond schuift. Niettemin heeft de wereld er belang bij dat deze drie machtigen een grondslag van onderling overleg vinden instede van aan weerszijden van een ijzeren gordijn te verwachten en geen besprekingen te houden. Waarom vindt president Truman een bijeenkomst met Attlee en Stalin zoo overbodig? Neemt hij misschien tegenover Rusland alleen maar de houding aan, dat hij er geen prijs op stelt? De diplomatie past gaarne zulke middelen toe. De bekende journalist Wickham Steed verklaart in een beschouwing in het van daag verschenen eerste nummer van het British Embassy News Bulletin een publicatie van de Britsche ambassade in Den Haag dat hij met Lord Robert Cecil van meening is, dat de Russische regeering oprecht den vrede wenscht. maar er niet dezelfde opvattingen over heeft als de Engelsche. Deze laatste staat volledige politieke en economische sa menwerking voor van naties, die bevrijd zijn van vrees voor oorlog. Wickham Steed onthoudt zich van een definitie van de Russische opvatting, zooals hij die ziet, maar merkt op dat de Russische politiek op één punt met de Engelsche en Ameri- kaansche schijnt overeen te stemmen. Dat is de voltooiing en in-werking-stelling van de organisatie der Vereenigde Vol ken, die tegenwoordig in afkorting word' aangeduid als U.N.O. (United Nations Organisation). In een radio-uitzending uit Moskou is daar pas weer op aangedron gen. Russische afgevaardigden hebben zich hulpvaardig getoond bij het werk van de Voorbereidende Commissie van U.N.O. te Londen. Sommige Engelsche autoriteiten zijn van oordeel, dat het beste middel om de meeningsverschillen tusschen de Westelijke grootmachten en de Russen op te ruimen waarschijnlijk zal zijn, den Veiligheidsraad van U.N.O. spoe dig bijeen te roepen, zonder eenige po ging te doen tot herleving van den Raad van Ministers van Buitenlandsche Zaken of tot een nieuwe bijeenkomst van het Groote Drietal. Stalin's langdurige va- cantie schijnt trouwens de mogelijkheid, om zulk een bijeenkomst te houden, eer de Assemblée van de Vereenigde Volken in het begin van 1946 bijeenkomt, uit te sluiten. Wie deze verschillende Engelsche opi nies leest en overdenkt moet wel tot de slotsom komen, dat men in Engeland niet goed wijs kan worden uit de Russische houding. Het blijft bij gissingen, nadat minister Bevin's beroep op Rusland, om zijn eischen voor de veiligheid van zijn Westelijke grenzen te openbaren en „zijn kaarten open te leggen" tot dusver on verhoord is gebleven. De Russische houding maakt een ge- heimzinnigen indruk en zooiets geeft al tijd aanleiding tot onrust en achterdocht. De Wereld vaart er niet wel bij. Is de verklaring wellicht toch, dat Stalin ziek is en er geen zekerheid over zijp even- tueelen opvolger bestaat? Het Instituut voor onderzoek van de Sovjet-Economie te Parijs heeft inmid dels ontstellende cijfers over de Russi sche oorlogsverliezen bekend gemaakt. Het aantal dooden wordt op 17 millioen geschat, waarvan 7 millioen militairen en 10 millioen burgers. Van die laatsten zou de helft zijn gesneuveld: de Eindere helft zou door honger en uitputting en in de Duitsche kampen zijn omgeko men. Als deze schattingen de waarheid benaderen zouden minstens 12 millioen de gesneuvelden strijdbare mannen tusschen de 18 en 45 jaar moeten zijn. Een eenvoudige berekening van ver- Anton Smit: Wij wegen vaak slecht; wij moesten veel meer overwegen. Haarlem mag er naar kijken, maar niet aankomen. Wie om een fiets verlegen zit, kan zich troosten met de hierboven getoonde zekerheid, dat ze er wel zijn, maar ze worden niet in distributie gebracht. Waarom niet? Ons kan geen verklaring worden gegeven. De Bijzondere Raad van Cassatie heeft vanmorgen het eerste definitieve dood vonnis uitgesproken en wel over Max Blokzijl, die beschuldigd is van het voort gezet misdrijf van het opzettelijk in tijd van oorlog aan den vijand hulp verleenen. Het verzoek van cassatie, ingediend door Blokzijls verdediger, mr. A. V. de Lauwe re, werd door den Raad verworpen. Hoewel dit het eerste definitieve dood vonnis was wegens een politiek misdrijf in ons land en het. gezien de uitspraak van het Bijzonder Gerechtshof en het re quisitoir van mr. Langemeijer advocaat fiscaal bij den Bijzonderen Raad van Cas satie te verwachten was, was de publieke belangstelling gering te noemen. Een uitzondering makend op den regel las mr. Haga, president van den Bijzon deren Raad van Cassatie, het vonnis zelf voor. Blokzijl hoorde het staande aan en toonde geen ontroering. Bij het vonnis was tevens bepaald dat Mav Biokzql vervallen wordt verklaard van de hem verleende orde van Oranje Nassau en van het eereteeken voor be langrijke krijgsverrichtingen. Johannes van Elk .uit Noordwijkerhout, die opzettelijk gebruik had gemaakt van de gelegenheid door het feit der vijande lijke bezetting geboden, om in Duitschen uniform diefstal te plegen en daarvoor tot vier jaar gevangenisstraf was veroordeeld, hoorde zich veroordeelen tot drie jaar op sluiting in een Rijkswerkinrichting, en Geldig tot Donderdagavond. Overwegend matige wind tusschen West en Noord- West. wisselende bewolking met plaatse lijk buien, vooral in de kuststrook. Iets koeler. Gestolen tabak achterhaald Eind vorige week werd een sigaren winkelier in de Bakkerstraat te Haarlem het slachtoffer van een inbraak, waarbij nagenoeg zijn geheele voorraad werd ge stolen. Geluk is ook voor speurders on ontbeerlijk. maar in combinatie hiermede was het aan hun werk te danken, dat de daders in arrest zijn. De voorraad tabak werd goeddeels teruggevonden. Pastoor L. 3. Willenborg Mgr. pastoor Willenborg van Bloemendaal geheim kamerheer van Z. H. den Paus en oprichter van het ziekenapostolaat, is ernstig ziek en wordt verpleegd in de Mariastichting te Haarlem. Een operatie wordt thans over wogen. Met het oog "op den ernst van zijn toestand zal hij hedenmiddag op eigen ver zoek de laatste H. H. Sacramenten ontvangen. houdingen in leeftijdsgroepen bewijst, dat dit meer dan een derde van de man nelijke Russen tusschen de 18 en 45 zou wezen. Een dergelijk verlies zou het Rus sische arbeids-potentiëel ontzettend ver zwakt' hebben en dat in omstandigheden, waarin de voedselvoorziening, de in dustrie en het herstel in het zoo zwaar verwoeste land meer arbeidskrachten moeten vergen dan ooit tevoren. Dat de Russische verliezen groot zijn en dat de Russische autoriteiten zich sterk toeleg gen op het verwerven van arbeidskrach ten is duidelijk gebleken. Maar zijn deze Fransche schattingen juist? Als zij het ook maar bij benadering zijn zou er voor de Russen des te meer aanleiding bestaan, om zich op internationale samenwerking toe te leggen. Het blijft, ten aanzien van hetgeen ge schiedt aan de andere zijde van het ijzeren gordijn, een geheimzinnige zaak. R. P. ontzetting uit het actieve en passieve kies recht voor den tijd van 8 jaar. De voormalige burgemeester van Was senaar, jhr. D. de Blocq van Scheltinga, die door het Bijz. Gerechtshof was ver oordeeld tot levenslang, hoorde zich tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeelen. De laatste uitspraak van den Raad van Cassatie gold H. Bogers te 's Gravenhage, die vrijwillig in Duitschen krijgsdienst was getreden. De uitspraak luidde 10 jaar gevangenisstraf. Het Bijz. Gerechtshof had hem tot 8 jaar veroordeeld. De Britsche troepen zijn heden gewaar schuwd om op hun hoede te zijn tegen aanvallen van Duitschers, naar aanleiding van den moord op twee Britsche soldaten in de Britsche zone. „He' is waarschijn lijk, dat de toestand voor de Duitschers gedurende den winter erger zal worden door het tekort aan voedsel en brandstof fen. Kwartieren en hoofdkwartier zullen wel niet door een groot aantal Duitschers worden aangevallen. Het grootste gevaar bestaat in een aanval op militairen, die alleen loopen of rijden tijdens de uitoefe ning van hun dienst, vooral in het don ker", aldus de Waarschuwing van het hoofdkwartier van het Britsche Rijnleger De Senaat der Ver. Staten heeft met 65 tegen 9 stemmen een amendement van senator Wheeler, dat voorstelde dat slechts het Congres mag beslissen, of Amerikaansche troepen overzee gezonden mogen worden, verworpen. Wheeler had dit amendement ingediend bij de discussi« over den veiligheidsraad der Vereenigde Volken, en met het oog op een eventueel gebruik van dien raad van Amerikaan sche strijdkrachten. De staking bij Figee Naar wij vernemen, duurt de staking bij de Haarl. Machinefabriek v.h. Gebr. Figee nog voort, maar men zou bezig zijn met het zoe ken van een uitweg uit de moeilijkheden. De Amerikaansche aanklacht in het Neurenbergsche proces is ten einde en de taak van Sydney Alderman is overgeno men door zijn Britschen collega. Sir Hart ley Shawcross, die begonnen is met het voorlezen van een lqvig document betref fende de „misdaden tegen den vrede". Aan de hand van de Haagsche conven ties van 1899 en 1907 bewees de woord voerder namens het Britsche imperium, dat de feiten, door de oorlogsmisdadigers gepleegd strafbaar waren, op het moment dat zij volvoerd werden. Dit argument, verder gestaafd door verscheidene andere internationale conferenties, gaat in tegen de poneering', dat het tribunaal de feiten strafbaar stelt nadat ze begaan zijn. Als nieuwe gezichtspunten door het Neu renbergsche hof naar voren gebracht noemde Shawcross de opvatting, dat een staat verantwoordelijk gesteld kan wor den voor in zijn naam bedreven misdaden en dat het individu zqnerzijds aansprake lijk gesteld kan worden voor de misda den, namens den staat ten uitvoer gelegd. Ook de Britsche aanklager gaf een ge detailleerd overzicht van de Duitsche oor logsvoorbereidingen en toonde aan dat de Duitsche acties tegen Polen, Nederland, België en andere Europeesche mogend heden reeds lang te voren waren overwo gen en uitgewerkt. De aanval op Noorwegen, die zooals wij ons allen nog herinneren onder voorwend sel van „bescherming" ingezet werd, krijgt wel een vreemden bijsmaak, wanneer de geheime order van Hitler, die aan dezen aanval voorafging, ter sprake komt. „Wij zullen ons uiterste best doen, de operaties te doen voorkomen als een vreedzame onderneming met het doel, Scandinavië militair te beschermen". Nogmaals door liep de Britsche aanklager de andere Duitsche agressies, maar veel nieuws kwam hierbij niet aan het licht. De vol komen tegenspraak tusschen zg. ideëele gronden en barbaarsche methodes is tee kenend voor de Duitsche houding in de recente geschiedenis. Duitsche operaties tegen het Westen Hitler was bang dat een langer uitstel van een grootseheepsch offensief het einde van den Duitschen voorsprong in bewa pening zou beteekenen en dat het ver trouwen van de neutralen in een Duit sche overwinning geschokt zou worden. Een aanval op Frankrijk moest parallel loopen met een snelle actie tegen Neder land en België om zoo spoedig mogelijk in het bezit te raken van vlootbases en om het Ruhrgebied te beveiligen. De Britsche aanklager zal het tribunaal 17 brieven overleggen, waaruit zonneklaar blijkt, dat Duitschland ten aanzien van het Westen reeds lang met aanvalsplannen rondliep en dat voornamelijk weersom standigheden den datum van uitvoering hebben verschoven. Alle voorbereidingen waren reeds begin November 1939 gereed. De landen, die in Hitiers duivelsche plan nen gecalculeerd waren en later het slachtoffer zouden worden van zijn onge breidelde machtswellust, hadden als eeni ge fout, dat zij „in den weg" lagen. De Engelsche aanklager zaljlocumenten van Keitel overleggen, betrekking hebben de op het „Fall Gelb" zooals het code woord voor het aanvalsschema op het Westen luidde. Keitel's orders spreken van het bezetten van een Grebbe-Maaslinie in den eersten stoot. De waterlinie en de houding van de Nederlandsche bevolking zou den doorslag moeten geven, of tot verdere bezetting van ons land zou moe ten worden overgegaan. Hoewel aan België, Luxemburg en N e- d e r 1 a n d niet minder dan elf maal de verzekering was gegeven, dat Duitsch land allerminst agressieplannen tegen deze landen koesterde, was reeds ia Augustus 1938 een aanvang gemaakt met de Westelijke oorlogsvoorbereidingen. Op het moment, dat de plechtige ver klaringen aangaande de Duitsche vredes wil werden afgelegd, verklaarde Hitier aan zqn soldaten, dat „als België en Ne derland met succes worden bezet en ge houden, een „erfolgreiche" oorlog tegen Engeland verzekerd was". Aan de hand van de vele internationale overeenkomsten werd de inferioriteit van Duitschland's bedoelingen nogmaals aan getoond en de beklaagden hebben hieraan groote schuld, ook al hebben zij bevelen van hoogerhand uitgevoerd. Het verdrag van Versailles, afgezien van de mérites, rechtvaardigde agressie in geen enkel op zicht. Na eerst de ,-olmaakte rechtsgeldigheid van het Neurenbergsche proces te hebben onderstreept, wees Shawcross op de on eindige mogelijkheden die een staat bezit om zijn onderdanen en anderen kwaad te berokkenen. Collectieve bestraffing van het geheele Duitsche volk zou vele on- sehuldigen treffen, alhoewel vele van deze ..onschuldigen" niet geaarzeld zouden hebben de vruchten te plukken van Duitsehlands optreden, wanneer dit met succes bekroond zou zijn. Een eventueele collectieve bestraffing zou moeten wor den verzacht door overwegingen van hu- manitairen aard. De direct aansprakelq- ken moeten zeker met de meeste gestreng heid worden aangepakt. Evenals deze in dividuen is de staat, daar hij niet langer een abstractie is, verantwoordelijk. Het principe van de persoonlijke verantwoor delijkheid is reeds lang aanvaard inzake oorlogsmisdaden. Het charter der United Nations erkent de fundamenteels men- schelijke rechten en het charter., dat aan het Neurenbergsche tribunaal ten grond slag ligt bovendien de essentieele mensche- lijke plichten, waarvan de belangrijkste I is niet den vrede der volken aan te randen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1945 | | pagina 1