m GT-r
3 Jaar voor verrader,
Veertig menschen
in Bandoeng verbrand
1 Jaar voor slooper
Rechisherstel
voor Ambtenaren
Schadeloosstelling 70 pCt.
Lichamelijke Opvoeding
en de Sport
De Radio geeft vanavond:
Een brief
Grenswijzigingen
in Noord-Holland
Een diepgaand onderzoek
W apensmokkel
in kamp Schoorl
Het feest
van herinneringen
Insluipersbende
in Haarlem-Noord
Het Amsterdamsche Bijzondere Ge
rechtshof behandelde gisteren behalve de
vervolging van de 3 N.S.K.K.-mannen nog
4 andere zaken.
R. C. H. J. van Duin was gedagvaard
ter zake dat hij zijn buurvrouw bij een
N.S.B 'er aangegeven zou hebben, omdat
zij palen van de Duitsche Weermacht ver
stookt en een muur bekalkt had. Hij
ontkende dit laatste in zooverre, dat hij
gedoeld had op het later gekalkte vers:
„Al plakken ze de boel nu vol, straks
hebben wij de grootste lol." Het eerste
bericht sloeg op Mussert, het tweede
op de aanplakactie der N.S.B. Volgens de
getuigenis van den N.S.B.'er, die er niet
voor gevoeld had, de buurvrouw in kwes
tie „op te hangen" (deze woorden zou
verd. gebezigd hebben), was de verkla
ring van verd. betreffende het tijdstip en
het rijmpje onjuist. Het bleek bij het ver
hoor, dat verdachte hoogloopende ruzie
had met de buurvrouw.
Als getuigen traden o.a. twee propa
gandisten van De Waarheid op, die ver
klaarden dat Van Duin altijd actief gehol
pen had aan de abonnementswerving en
de colportage van het toen ondergrond-
sche blad. Doordat verd. geregeld clan
destiene bladen las, rekende de president
hem het verraad des te zwaarder aan.
Een verzoek van den advocaat-fiscaal
om de dagvaarding te wijzigen werd na
uur beraad afgewezen. De eisch luid
de 3 jaar gevangenisstraf met ontzetting
uit de beide kiesrechten voor 10 jaar.
Intimidatie van twee zijden.
De eerste zaak in de middagzitting be
trof de 33-jarige secretaresse S. H. Bijs
ter. Zij was met goedkeuring van den
ondergedoken Joodschen eigenaar De
Vries Verwalterin geworden in den Am-
sterdamschen Bazar. In opdracht van De
Vries verkocht haar man zoo nu en dan
achtergehouden goederen, waarna het
geld door de vrouw via rechercheur Gi-
liam aan De Vries werd afgedragen. Verd.
had geen definitieve balans kunnen over
leggen en had onder pressie bij den S.D.,
waar zij terechtgekomen was in haar
groote zenuwachtigheid over twee aan
haar gerichte dreigbrieven, zich laten
ontvallen, dat Giliam misschien wel wist
waar De Vries woonde. Zoowel Giliam
als verdachte hebben voor dit feit in
Duitsche gevangenschap gezucht.
Voor een nader getuigenverhoor zal de
zaak op 27 Dec. voortgezet worden.
De schim van Krist doerat op.
De 19-jarige hulp in de huishouding bij
den arts J. E. Broers is volgens haar zeg
gen 6 x bij Krist, den Haarlemschen po-
litie-bloedhond, geweest, onder wiens in
vloed zij gestaan schijnt te hebben.' Hoe
dan ook, zij verried o.a. door het zenden
van briefjes, dat haar mevrouw, die
Joodsch is, huisde bij kennissen en dat
bij dr. Broers een radiotoestel aanwezig
was. Bij een huiszoeking is dit dan ook
gevonden. Verdachte bekende het ten-
angst voor Krist gehandeld te hebben.
In zijn requisitoir verklaarde mr. B. J.
Besier, de verhouding tusschen Krist en
het meisje niet meer te kunnen vaststel-
In ons nummer van Vrijdag deelden wij
mede dat de regeering het voornemen
had een regeling te treffen voor het toe
kennen van een vc goeding aan over
heidspersoneel dat door de Duitschers
ontslagen is. Thans is in het Staatsblad
een besluit daarover verschenen dat maat
regelen voorschrijft over het weder in
dienst stellen en het geven van een scha
deloosstelling voor den tijd waarin geen
6alaris werd ontvangen. De schadeloos
stelling is inderdaad op 70% bepaald.
Een rijksdienst ingesteld
Bij koninklijk besluit is op de gemeen
schappelijke voordracht van de ministers
van onderwijs, kunsten en wetenschap
pen, van sociale zaken, van binnenland-
sche zaken, van oorlog, van marine en
van justitie, en gelet op de wenschelijk-
heid van een coördinatie van de te tref
fen maatregelen en voorzieningen op het
gebied van de lichamelijke opvoeding en
de sport, door verschillende ministeries,
ingesteld een „rijksdienst voor de lichame
lijke opvoeding en de sport".
De dienst ressorteert onder den minis
ter van onderwijs. De leiding wordt op
gedragen aan een directeur.
Hilversum I 301 m.
18.01 Gram.muziek; 18.15 Cabaret; 18.30 „Het
rijk overzee"; 13.45 Negro spirituals; 19.00
Nieuws; 19.15 St.-Nicolaasprogramma; 20.01
Eddv Walis speelt; 20.20 St. Nicolaashoorspel;
20.25 Vaudeville orkest o.l.v. Cor v. d. Lin
den; 21.00 St.-Nicolaasprogramma; 22.45 Op
den drempel van den nacht; 23.01 Nieuws;
23.15 Avondwijding.
Hilversum II 415 m.
18.01 Nieuws; 18.30 The Novelty Serena-
ders; 19.00 Clavecymbelmuziek; 19.30 Voor
de Nederl. Strijdkrachten; 20.01 Het omroep
orkest; 21.00 De patriot; 21.15 Gram.muziek;
22.01 Nieuws; 22.15 Dansmuziek.
len en ook andere gegevens dermate on
zeker te vinden, dat hij vrijspraak con
cludeerde, waarbij de verdediger zich
aansloot. Uitspraak 13 December.
Slooper staat terecht.
Als laatste zaak behandelde het Hof de
ten laste gelegde opzettelijke hulpver
leening aan den vijand in 1944 en 1945
door Adrianus van der Groef uit Haar
lem gepleegd. Van der Groef heeft ge
werkt aan het sloopen van huizen te
Zandvoort en de bovenleiding van de
electrische spoorlijn AmsterdamHaar
lem. Hij hoorde deswege tegen zich
een jaar gevangenisstraf eischen. Aan de
tenlastelegging was toegevoegd de be
schuldiging van Majesteitschennis. Kort
voor de bevrijding zou hij de Koningin
beleedigd hebben, maar dat ontkende hij
ten stelligste. Het Hof zal 13 December
uitspraak doen.
aan het bestuur der C.H. Unie
In een brief aan het hoofdbestuur der
Chr. Hist. Unie hebben 49 leden, waaronder
minister prof. mr. P. Lieftinck, prof. mr. F.
de Vries, J. M. Krijger en vele andere bur
gemeesters. Kamerleden, predikanten enz.,
-zich tegen de vroeger besproken plannen tot
federatieve samenwerking tusschen de Anti-
Rev. Partij en de C. H. U. verklaard. Zij
wijzen op de partij beginselen tegen een an
tithese-politiek. De Ned. Herv. Kerk heeft
zich ontwikkeld in de richting van samen
werking, zij wijst een isolement van de hand.
Ook ten aanzien van de radiokwestie en vele
sociaal-economische problemen en vooral ook
de Indische aangelegenheid bestaan er be
zwaren tegen de voorgestelde samenwerking.
Het schrijven concludeert, dat er voor de
C. H. Unie nog groote mogelijkheden aan
wezig zijn, wanneer zij zich tot het Neder-
landsche volk richt met den eisch van ver
nieuwing van staat en maatschappij in Chris-
telijken zin.
Mevrouw Staff on Broms, beter bekend als Willy den Ouden, is 11a een
jarenlang verblijf in liet buitenland voor een kort bezoek aan haar familie
te Rotterdam in ons land aangekomen. Willy tijdens haar bezoek aan
het ouderlijk huis. (P.)
Sjarir:dominion-status kan voor het oogenblik
niet geaccepteerd worden
De mogelijkheid bestaat inderdaad, dat
dr. H. J. v. Mook binnenkort een bezoek
aan Nederland zal brengen. In den Haag
is echter thans nog geen enkel bericht
over het tijdstip van de komst van den
luit.-gouv.-gen. ontvangen. Donderdag
wordt er te Singapore een conferentie ge
houden met Admiraal Mountbatten, waar
aan van Nederlandsche zijde zal worden
deelgenomen door dr. van Mook, admi
raal Helfrich en mr. O. Graaf van
Bylandt. De Nederlandsche delegatie zal
Donderdagmorgen uit Batavia vertrekken
en wordt daar Vrijdag, uiterlijk Zaterdag
morgen terugverwacht. In Singapore zal
ook gesproken worden over Fr. Indo-
China,
Volgens Un. Press zou men in betrouw
bare kringen in Singapore te verstaan
hebben gegeven, dat de ontmoeting weinig
beteekenis zou hebben voor de situatie op
Java.
In het Noordelijk deel van Bandoeng
hebben georganiseerde groepen Indone
siërs met petrolcumbommen naar huizen
gegooid. Zij sloten in een huis 14 men
schen op, die allen levend verbrandden.
In totaal zijn 49 menschen door zulk soort
branden om het leven gekomen. Aanval
len op het Britsche hoofdkwartier werden
na de komst van versterkingen afgeslagen.
Door het slechter worden van den toestand
is een geheel bataljon Manratta's ter ver
sterking met Dakota-vliegtuigen uit Bata
via aangevoerd.
Het Homan- en Preangerhotel zijn ont
ruimd. Dit is geschied omdat het gebied
ten Noorden van den spoorweg voor de
Indonesiërs was aangewezen. Kampongs
van waaruit herhaaldelijk het Borromeus-
ziekenhuis en de huizen in de omgeving
werden aangevallen zijn bestraft.
Gurkha- troepen hebben een door de In
donesiërs bezet gebouw met steun van ar
tillerie en tanks aangevallen. De nationa
listen staken het gebouw in brand en re
tireerden naar de kampongs. Er werden
boobytraps, explosieve stoffen, wapenen,
munitie, speren, dolken en een krachtige
radiozendinstallatie gevonden. Er is geen
wapenstilstand gesloten tusschen de Brit
ten en de Indonesiërs, zooals door de laat-
sten is bericht. Uit een kampong ten N.O.
van de stad zijn 30 vrouwen en kinderen
gered.
In Semarang is het vliegveld met mor
tieren beschoten. In Ambarawa laaiden de
gevechten Dinsdagavond om tien uur op,
maar vannacht om vier uur was de stad
weer rustig.
Verklaringen van Sjarir
Sjarir heeft Dinsdag op een persconfe
rentie gezegd, dat „de Indonesische regee
ring vastbesloten is geen voorwaarden te
aanvaarden die minder inhouden dan de
erkenning der Indonesische onafhankelijk
heid door de Nederlanders". Een domi
nion-status zou „voor het oogenblik niet
door de bevolking geaccepteerd kunnen
worden, hoewel de regeering beseft, dat
niet alle banden met de wereld en zekere
naties, die eenhistorisch en economisch
recht hebben kunnen worden verbroken.
Pas na de erkenning der onafhankelijk
heid zullen de Nederlanders een aantal
bijzondere rechten boven andere naties
krijgen en wel in den vorm van verdra
gen en economische samenwerking". Sja
rir wilde geen duidelijk antwoord geven
op de vraag of de Indonesiërs zouden in
stemmen met een plaats in het Nederland
sche rijk, zooals b.v. Z.-Afrika en Austra
lië hebben in het Britsche gemeenebest,
waaruit deze beiden en ook de andere
leden zich kunnen los maken, wanneer
zij willen. Sjarir zei alleen, dat het Indo
nesische volk nog niet klaar was voor dit
denkbeeld.
Voor den oorlog werd door Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland een commissie in
gesteld (onder voorzitterschap van prof. dr.
H. N. ten Veen te Amsterdam) om een on
derzoek In te stellen naar de wenschelijk-
heid van wijziging van <ie grenzen van de
verschillende gemeenten in deze provincie.
Dit onderzoek is tijdens de oorlogsjaren blij
ven rusten, maar thans is het opnieuw ter
han-d genomen. Aan alle gemeentebesturen
is een uitvoerige vragenlijst gezonden.
Wij vernemen dat de grenzen van Haar
lem door deze commissie aan een diepgaand
onderzoek zullen worden onderwerpen. In
dertijd heeft het Haarlemsche gemeentebe
stuur een studie laten maken van de sociaal-
economische structuur van Haarlem en om
geving, welk werk in het bijzonder verricht
is door ir. F. Ottevangers van Openbare
Werken. Een grenswijziging werd daarin
noodzakelijk geacht, die zou moeten omvat
ten: Bloemendaal, Heemstede, Bennebroek
en Haarlemmerliede.
Enkele dagen geleden rees het vermoeden
dat er wapensmokkel gepleegd werd in het
kamp Schoorl. Op valsche papieren kregen
vreemden toegang tot het kamp. Een meisje
dat ook op deze wijze binnenkwam, wekte
verdenking, werd gepakt en bekende volledig.
Hedenmorgen is een groote politiemacht,
200 man gezagstroepen en 200 manschappen
van de Kon. Marechaussee, in het kamp aan
gekomen voor een grondig onderzoek. De
leiding van het kamp en het geheel e per
soneel is direct vervangen door een meege
komen voltalligen bewakings- en bedienings
staf. Leiding en bewaking wordt scherp ver
hoord. Alle 1095 gedetineerden worden ge
fouilleerd en uitgezonderd de zieken on
der hen naar de Rijkswerkinrichting te
Hoorn overgebracht.
In verband met deze wapensmokkelzaak
zijn in de hoofdstad reeds vier man gearres
teerd.
VanavondSint-Nicolaasavond.
Het feest van inlevering van een half
pond boter, twee ons suiker, zooveel gram
bloem. Het feest van de extra-snoepbon
en van pepernvan peperduur ge
kochte cadeaux met minimale gebruiks
waarde, verpakt in gedichten op houthou
dend papier. Een vleugje bitterheid in
het zoete feest, wat de materieele kant
betreft. De Sinterklaas van 1945 heeft nog
geen krullen in zijn baard, maar hoe kan
het ook anders, na die vijf afschuwelijke
jaren
Sint-Nicolaasavond wordt ditmaal voor
al een feest van herinneringen. Herinne
ringen aan de jaarlijksche climax van
huiselijke gezelligheid, waarbij de leden
van het gezin blijk gaven van hun liefde
en toewijding voor elkaar op een wijze,
dat valsche schaamte geen rol kon spelen:
maar de kleine plagerijtjes verrieden im
mers o, zooveel! De voor-oorlogsche over
vloed van lekkernijen en luxueuze ge
schenken deed velen zich hun behage-
lijken welstand en dien van ons land, de
veiligheid van het geborgen-zijn in eigen
knussen kring zoo duidelijk beseffen.
Voor velen zullen de blijde herinneringen
aan „dien goeden tijd" weemoedig zijn
getint. Waar bij het laatste groote feest,
in 1939, broer Kees zijn gedicht van twaalf
kantjes voordroeg om zijn zuster duidelijk
te maken, dat de levensgroote namaak-
zeesoldaat (met de doos zakdoeken in zijn
stoere zeemansborst) speciaal voor haar
de feestelijkheid kwam opluisteren, staat
nu alleen een stoel, Kees keerde uit
Duitschland niet terug. Het valt zijn fa
milieleden moeilijk het feest van van
avond te vieren zonder hèm erin te be
trekken zoo worden het de herinnerin
gen, die als ontastbare „surprises" den
avond komen vullen. De eenheid van het
gewonde gezin wordt scherper dan ooit
gevoeld, vanavond, Sint-Nicolaasavond
zonder Kees.
Er is iets veranderd, niet zoozeer met
het kinderfeest, als wel met het Sint-
Nicolaasfeest in ruimeren zin. Het ont
breken van materieeten overvloed is daar
niet alleen de oorzaak van. Na vijf jaren
van ontzetting is dit feest van het gezin
geworden van een feest van uitbundigheid
tot een ingekeerd samenzijn, samenzijn
van allen in eigen kring van vrienden en
verwanten, die zich blij maar met wee
moed bewust zijn dat zij het uitbundige
festijn van vroeger samen mógen ge
denken. P. H.
V
DANCING
CABARET
BAR
^Amsterdam
RemDrandtSDi-42-44.
Adv.
Sluit de deuren goed af
Haarlem-Noord wordt sinds eenigen tijd
onveilig gemaakt door een bende inslui
pers, die zich bezig houdt met het leeg
halen van vestibules. Kleeding, fietsen,
alles is welkom. En het publiek heeft
hierbij ook de noodige schuld. Maar al te
vaak worden door surveilleerende politie-
menschen voordeuren of raampjes open
aangetroffen, zoodat het voor duisterlin-
gen een klein kunstje is een jas naar
keuze aan te trekken en de straat weer
op te gaan. Men zal dus medewerken aan
de bestrijding van dit misdrijf, door de
gelegenheid daartoe niet te scheppen.
Sluit zorgvuldig 's avonds uw deuren en
ramen het is uw eigen belang.
Wielrijder aangereden
Op den Heerenweg onder Heemstede is
gisteravond een wielrijder, die zonder
licht reed, aangereden door een auto.
Deze moest dimmen voor een tegenlig
ger en bemerkte den fietser niet, die mid
den op den weg reed. Deze werd ernstig
gewond en naar het Diaconessenhuis
overgebracht.
Waschtarieven
Het directoraat voor de prijzen deelt
mede, dat de wasseherijen naar keuze
hun op 9 Mei 1940 geldende tarieven met
50 mogen verhoogen, of hun op 18
September 1944 geldende tarieven met
25
Wanneer de wasch per K.G. wordt be
rekend, mag voor n'atwasch niet meer dan
0.25 tot 0.35 worden berekend, voor
droogtoegeslagen wasch 0.32 tot 0.40,
voor mangelwasch 0.30 tot 0.45, voor
perswasch 0.40 tot 0.55 en voor geheel
opgemaakte wasch 0.45 tot 0.60.
AGENDA VOOR WOENSDAG 5 DECEMBER
Rembrandt Theater: Valstrikken, 14, IS.45,
19.15 (18 J.); Cinema Palace: Die verduivelde
waarheid, 14, 16.15, 19 (14 j.); Luxor: De tuin
van Allah, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur (18 J.);
Frans Hals: Wie is de dader? 14, 16.30, 19 en
21.15 (18 Moviac: Kinderfeest 14 uur; Va
riété-revue 19.30 en 21.30 uur.
DONDERDAG 6 DECEMBER.
Bioscopen: als Woensdag; Moviac: Variété-
revue 19.30 en 21.30 uur; Rembrandt: teven»
21,30 uur; Cinema: tevens 21.15 uur.
