De schoenen-misère
Von Ribbentrop in extase over Pearl Harbor
Kort en bondig
De Minister-President
over actueele
vraagstukken
Nederland
heeft 1 Milliard
dollar noodig
Christiansen
zal hier terechtstaan
De distributie
Waar blijven de
330.000 paar per maand?
Nederland
herbouwt zijn bruggen
Avonturen van Wag en Warrel
Weerbericht
Op een winterconferentie van den Vrijz.
Christel. Studentenbond te Amsterdam,
hield de minister-president prof. ir. W.
Schermerhorn een rede over actueele
vraagstukken.
Hij sprak over de naweeën van den
ooriog, over den vruchteloos lijkenden
strijd tegen een ongekende bureaucratie,
waardoor veel geklaag en gekanker wordt
veroorzaakt. „Waar blijven wij nu met
onze verantwoordelijkheid?", vroeg de
minister-president en hij vervolgde: „Te
genover de machteloosheid staat de vraag
van het gezag. Gezag is een probleem in
alle menschelijke verhoudingen. Truman,
Attlee en Molotof beslissen over de
menschheid. Zit hier geen lek in onze
democratische begrippen?"
Over de gebeurtenissen in Indonesië
zei prof. Schermerhorn o.a.: „Het bezits
instinct in ons volk is duidelijk voelbaar.
De ongekende gruwelen en de bedreiging
van nog duizenden, kunnen niet anders
dan wraakgevoelens tegenover een ge
deelte van de Indonesische bevolking op
wekken, met alle gevolgen van dien.
Nederlandsche soldaten rondom Batavia
moesten ervaren, dat hun gezinnen door
extremisten werden uitgemoord. Uit
wraakzucht hebben deze soldaten daarop
een Indonesisch politie-bureau volkomen
uitgeroeid. Tegenover deze verhitte we
reld schijnt het idee van gerechtigheid
voor de Indonesische bevolking te staan,
maar dan zeg ik: „dan draag ik ook ver
antwoordelijkheid voor de gerechtigheid
die gedaan wordt aan hen, die daar leven
en op ons woord vertrouwen." Dan heb
ik te denken aan den hongersnood, die
over een millioenen-bevolking komt en
die alleen met blanke hulp kan worden
verholpen."
Nadat prof. Schermerhorn zijn stand
punt over de gerechtigheid, die Duitsch
land thans ondervindt, had uiteengezet,
zeide hij: „Eens zal het duidelijk worden
dat Europa als één geheel dient gezien te
worden en de volkeren van Europa met
elkaar moeten leven. Ook Duitschland zal
een plaats moeten krijgen in dit geheel
van volkeren. Ik ben niet bereid een po
litiek te voeren, gebaseerd op het spreek
woord: oog om oog, tand om tand. De
export van voedingsmiddelen naar
Duitschland zal volgend jaar weer moeten
aanvangen als een begin van een nood
zakelijke volkeren-samenleving."
Ook de behandeling van de politieke
delinquenten besprak de minister-presi
dent. „Ook hier dient gerechtigheid te
geschieden. Het nationaal-socialisme is
volmaakt onaanvaardbaar; ook indien het
niet Duitschland, maar Engeland ware
geweest, dat ons in 1940 had aangevallen,
zouden de N.S.B.'ers nooit goede vader
landers zijn geworden. Wraakzucht is een
van de sterkste krachten, die hier werk
zaam zijn en wij zullen dit vraagstuk niet
eerder tot een oplossing kunnen brengen,
dan nadat deze kracht eenigermate ver
stild is. Ieder van ons draagt in dit op
zicht verantwoordelijkheid. De gevange
nen zelf zijn zich er in vele gevallen ter
dege van bewust, dat zij een offer moeten
brengen."
Tenslotte gaf de minister nog een be
schouwing over het begrip „gezag", waar
van hij de drie pijlers roepingsbewustzijn,
gehoorzaamheid en verantwoordelijkheid
noemde. Ieder moet gehoor geven aan de
innerlijke stem, die hem verantwoordelijk
stelt. „Wanneer ik aan het orgaan van
de overheid denk", zoo vervolgde de mi
nister, „dan is het juist het gebrek aan
innerlijke gehoorzaamheid, dat zoo nij
pend is. De apathie in ons land kan niet
weggeweikt worden door pers of radio.
Dat hangt niet van mij af, maar van u
en naar ik hoop van Gods geest in de
harten van ons volk
Verklaring van
dr. F. H. Fentener van Vlissingen
Volgens een verslag in de New York
Times heeft dr. F. H. Fentener van Vlis
singen verklaard, dat Nederland buiten de
reeds overeengekomen leening van 100
millioen dollar nog een leening van 1
milliard dollar van de Ver. Staten noodig
heeft voor het herstel van zijn productie
middelen.
Christiansen, de Duitsche militaire be
velhebber in het bezette Nederland, zal
in ons land terecht staan.
Op de lijst van Duitsche oorlogsmisdadi
gers is ook geplaatst staatssecretaris dr.
Wimmer, die in den bezettingstijd com
missaris-generaal voor bestuur en justitie
was. Hij is gedetineerd in de gevangenis
te Scheveningen.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat in den vervolge de hoeveelheid
zeevisch, welke per bon verkrijgbaar is,
de volgende hoeveelheden bedraagt: 500
gram versche zeevisch of 250 gram zee
visch in mooten of 200 gram gefileerde
versche zeevisch, 250 gram gerookte of
gestoomde zeevisch, of 150 gram gefileer
de gerookte of gestoomde zeevisch.
Hier volgen de ervaringen van een ra
deloos geworden vader in Heemstede:
Twee jaar geleden ben ik begon
nen een schoenenbon aan te vragen voor
mijn zoontje van 9 jaar. Voorloopig zon
der succes. Er waren toen, zoo werd aan
genomen, geen schoenen. Alleen de zwar
te markt kon helpen, maar dat kostte
handen vol geld. De jongen was zuinig
met zijn zwarte zwarte schoenen, maar
hij kon het niet helpen, dat zijn maat in
die twee jaar opliep van 35 tot 39!
Toen na de bevrijding onze schoenen
fabrieken gingen werken en minister
Lieftinck plechtig verzekerde, dat zwart
koopen onvaderlandslievend is, heb ik
besloten op den normalen weg te gaan.
Eindelijk gelukte het mij door te dringen
tot den adjunct-directeur van het Heem-
steedsche Distributiebureau, die beloofde
mij ter wille te zullen zijn, omdat mijn
verklaring, dat de jongen geen schoenen
en geen klompen had om naar school te
gaan, hem tot medelijden- noopte. „Geeft
u" zoo zei hij „uw aanvraagformu
lier, dat inderdaad twee jaar oud blijkt
te zijn, morgenochtend persoonlijk af aan
onze schoenenafdeeling, met de mededee-
ling van mij, dat het bovenop gelegd moet
worden, zoodat het dan onmiddel
lijk behandeld kan worden."
Thuis gekomen heb ik getracteerd,
want nu was het immers zeker, dat ik
schoenen zou krijgen!
Maar dag na dag, week na week, ver
liep. Na een maand belde ik den adjunct
directeur eens op. Toen zei hij: „Geduld
hebben, er is kans dat alle Nederlanders
in 1946 een paar schoenen krijgen!"
Alle hoop was dus weer verdwenen. Ten
einde raad stuurde ik begin November
een telegram aan het Centraal Distributie
Kantoor in Den Haag met een smeekbede
om hulp. Na een maand niet
vlug, maar reden tot klagen had ik niet,
want ik hoorde, dat een andere vader een
half jaar op antwoord heeft moeten wach
ten! kreeg ik de mededeeling, dat mijn
zaak ter behandeling was overgedragen
aan den leider van het distributiekantoor
te Heemstede.
Twee dagen daarna werd ik uitgenoo-
digd op het Distributiekantoor te Heem
stede te komen, voorzien van alle be
scheiden en stamkaarten.
Zou het nu komen?
De eerste ambtenaar die mij te woord
stond, zei: „Waarom bent u in Den Haag
gaan klagen, als u bij ons gekomen zou
zijn, zou u reeds lang zijn geholpen."
Toen dacht ik: „nu breekt mijn klomp!"
De tweede ambtenaar begon uit een
ander vaatje te tappen. Hij zei, dat het
alleen de bedoeling was van mij infor
maties te hebben. Het oude formulier zou
opgezocht worden en als het gevonden
werd, dan zou overwogen worden of er
termen van voorrang waren.
Eindelijk ben ik kwaad geworden. In
die twee maanden was ik op mijn lijdens
weg niet voor-, maar achteruit gegaan.
Ik eischte nu van den directeur een dui
delijk antwoord, ik wilde weten waaraan
ik toe was.
Na 48 uur kwam het. Het was vriende
lijk gesteld, het speet den directeur dat
hij, hoewel hij inzag, dat mijn zoontje
noodzakelijk schoenen moet hebben, geen
bon kón geven, want in het heele Distri
butiegebouw is geen enkele bon aan
wezig!
Men moet dus wachten totdat er nog
eens bonnen komen van het Centraal
Distributie Kantoor in Den Haag.
Wist de directeur van het C.D.K., toen
hij mijn zaak ter afdoening aan
Heemstede gaf, niet dat er in Heemstede
geen bonnen waren? Mij is in Heemstede
gezegd, dat er herhaaldelijk in Den Haag
om gevraagd is.
Wat nu te doen?
Minister Vos zegt, dat onze fabrieken
350.000 paar schoenen per maand produ-
ceeren.
Minister De Leeuw wil, dat de kinderen
weer trouw naar school gaan om den
achterstand in het leeren in te halen.
Minister Lieftinck wil niet, dat wij
zwart koopen.
Ik heb weer twee dagen rust, want mijn
zoontje heeft nu voor dieni korten tijd de
Zondagsche schoenen van een oom ter
leen gekregen.
Maar dan?
Fusie tusschen Onderwijsbonden
De Bond van Nederlandsche Onderwij
zers heeft op zijn congres met algemeene
stemmen besloten tot fusie met het Ne
derlandsche Onderwijzers Genootschap
over te gaan.
Hoe Rusland leeggeplunderd
had moeten worden
Pearl Harbor! de verraderlijke overval
van 8 December 1941, die een lange reeks
agressies inluidde, de onverwachte blik
seminslag in den Pacific, die ook voor
ons Indië den oorlog naderbij bracht.
Tijdens de Maandag-zitting van het
Neurenbergsche proces werd de Europee-
sche achtergrond van het helsche drama
in den Stillen Oceaan belicht en de we
reld zag de lugubere, verheugde toe
schouwers van hetgeen zich in het Verre
Oosten afspeelde door een belangwekkend
document, de aanteekeningen van Ciano
tijdens de tragische ontwikkeling in het
begin van December 1941, onthuld.
3 December: De onderhandelingen
tusschen Japan en de Ver. Staten zijn
op het doode punt gekomen. De Ja-
pansche ambassadeur vraagt den
Duce, of hij direct na het uitbreken
van de vijandelijkheden, Amerika den
oorlog wil verklaren. Mussolini be
houdt zich het recht voor, eerst over
leg te plegen met Berlijn. Hij is ver
heugd over den loop der gebeurtenis
sen en meent aan den vooravond te
staan van een Intercontinentalen oor
log.
4 December: Berlijn reageert voor
zichtig.
8 December: Ciano heeft een onder
houd met Von Ribbentrop, die in de
wolken is over den aanval van Pearl
Harbor. Ook Mussolini is verheugd.
„Eindelijk klaarheid in de betrekkin
gen tusschen de totalitairen en Ameri
ka"
Dit korte uittreksel spreekt voor zich
zelf. Het zet de Nazi-fascistische oorlogs-
drijverjj te kijk en werpt een beschuldi
gend licht op de voormannen van toen.
die onder het mom van pacifisme bewust
naar een wereldbrand stuurden.
Alhoewel Duitschland niet geheel ge
rust was over den afloop van het „groote
avontuur", daar het maar al te goed de
kracht van Amerika kende, heeft het er
zich „rücksichtslos" ingestort.
Nadat de aanval tegen Griekenland en
de rest van de Balkan in snel tempo wa
ren afgehandeld, kwamen Maandag de
plannen met Rusland te berde.
Ergerlijk openhartig werd door Alfred
Rosenberg de systematische leegplunde-
ring van de Sovjet-Unie in kaart gebracht.
„WÜ zien absoluut geen verplichtingen
het Russische volk te voeden met produc
ten uit dit land van overvloed" zoo ver
klaarde deze beruchte demagoog. Hij werd
later door Hitier benoemd tot commissa
ris voor de uitvoering van het roofpro-
gramma.
Rusland zal ineenstorten
De plannen van het Duitsche opper
bevel waren gebaseerd op de veronder
stelling, dat de Russische weerstand na
den aanval snel ineen zou zijgen. De ver-
Heden Dinsdag 10 December is een blij
de dag voor de Nederlandsche Spoorwe
gen en dus voor ons geheele voik. Zijn
wij niet door dik en dun eraan verknocht
ondanks veewagens en open-ramen-poli-
tiek? De spoorbrug bij Oosterbeek is ge
reed gekomen en zal heden officieel wor
den heropend. Er is met man en macht
gewerkt om deze zoo belangrijke verbin
ding te herstellen. Het terugtrekkende
Nederlandsche leger had deze brug slechts
gering beschadigd, de Duitschers deden
het grondiger. Over een lengte van 420 M.
was zfl geheel vernield, de pijlers ernstig
gescheurd. Met belangrijke materieelc
hulp van de Engelsche bondgenooten, die
een aantal overspanningen van hun oude
Waterloo-bridge schonken, zijn de wer
ken uitgevoerd door de N.V. Aannemers
mij. voorheen Nederhorst, de Constructie-
werkplaats Penn en Bauduin en de N.V.
Werkspoor, in den recordtijd van vier
maanden.
De herstelwerkzaamheden aan de IJssel-
brug te Kampen vorderen goed; een deel
van de overspanningen in reeds geplaatst.
Deze verkeersbrug zal tevens worden ge
moderniseerd.
overingsopzet blijkt duidelijk uit aantee
keningen van April 1941, die groote sfbk-
ken van Rusland als toekomstig Duitsch
gebied noemen. Een onzeker punt vorm
de de te verwachten haard van verzet
rond Moskou, maar ook dit zou snel „er-
ledigt" worden.
De militaire voorbereidingen voor den
grooten aanval moesten zoo lang mogelijk
gecamoufleerd blijven en wanneer zij
toch mochten uitlekken, dan moesten ze
worden voorgesteld als invasie-preludium
tegen Engeland.
De vorst is afgeloopen
Aanvankelijk krachtige Noordelijke
wind, met plaatselijk enkele regen-,
hagel- of sneeuwbuien en daling van
temperatuur. Daarna een tijdelijke
opklaring met afnemenden en naar
het Westen terug-lowpenden wind.
Later weer toenemende wind, met
kans op wat regen.
2. Daar staat een bed, een klein bedje
maar en het is gemaakt van gevlochten
dennenaalden. Er staat nog meer. Een
kleine meneer met glimmende schilden
en een parmantige snuit. Ja, jullie zien
het goed, het is een tor. Wag Wemel,
verstandigste tor van de Ruischende
Wouden, een beetje eigenwijs en een
aartsgrappenmaker. Wag, dit zijn de
kinderen, die graag meer van je willen
weten. Zoo, nu kennen jullie elkaar ten
minste een beetje.
BINNENLAND
Coupons voor ziekenfondspremie moeten
regelmatig aan den bode van het fonds wor
den afgegeven, daar anders moeilijkheden
ontstaan.
Jhr. mr. J. D. H. de Beaufort heeft eer
vol ontslag gevraagd als secretaris van den
Raad van State, welk ambt hij bekleed heeft
sinds 1 Augustus 1921.
Wat het verkeer in de Wieringermeer
aangaat hebben dijkgraaf en heemraden be
slist, dat, zoodra de dooi invalt, alle verkeer
van rij- en motorvoertuigen over alle wegen
in de Wieringermeer verboden is.
Eervol ontslag uit den militairen dienst
is verleend aan generaal-majoor H. F. M.
baron van Voorst tot Voorst van den gene-
ralen staf, met dankbetuiging voor de veel
jarige en belangrijke diensten, door hem in
moeilijke omstandigheden aan den lande
bewezen.
BUITENLAND.
Alle spoorwegverkeer voor burgers staat
stop in de Britsehe zone van Duitschland
voor het vervoer van gedemobiliseerde
Duitsche soldaten.
Een werkgemeenschap is te Berlijn ge
vormd van de vier bestaande partijen (dem.
lib., soc. dem.; en commun.) welke het stads
bestuur bij belangrijke aangelegenheden zal
ad vise eren.
Alle militaire organisaties m Oostenrijk
zullen onmiddellijk ontbonden worden op
last van den geallieerden bestuursraad.
Indo-China wordt door de Britten ont
ruimd en men gelooft, dat één brigadegroep
reeds voor Nieuwjaar uit het land vertrokken
zal zijn.
Een Duitsch civiel bestuur zal door de
Amerikanen in hun bezettingszone worden
ingesteld per 1 Januari, zoocat dar ook de
hoogste posten in de provincies aan Duit
schers zullen worden overgedragen.
Het nieuwe Italiaansche kabinet van
Gasperi is door het Comité van Nationale be
vrijding en den prins-regent Umberto goed-*
gekeurd. De nieuwe ministers zijn Maandag
avond in het Quirinaal door den Prins be-
eedigd.
De Sovjet-Russische iegerautoriteiten
hebben er in toegestemd het personeel van de
Chineesche regeering „wanneer en waar het
ook in het Noordoosten zal landen" be
scherm, os te verleenen.
De prix-Goncourt, de bekende Fransche
prijs voor letterkunde is toegekend aan Jean
Louis Bory voor zijn werk „Mon village a
1' heure allemande".
HAARLEM EN OMGEVING
Een Kerstmiddag wordt georganiseerd
door de afd. Haarlem van de Ned. Vrouwen
Electriciteits Vereeniging op Vrijdag 21 De
cember, in restaurant Brinkmann, Gr. Markt.
De altzangeres Akke de Vries zingt met
luit-begeleiding Kerstliederen en Oud Ned.
Volksliederen. Er komt een gedekte Kerst
tafel en kaarsenlicht.
Ds. J. H. Telkamp te Aerdenhout, em.
predikant van Utrecht is benoemd tot hulp
prediker bij de Geref. Kerk van Zaandam.
De letters Ka t.m. Kra moeten Woensdag
nieuwe bonkaarten afhalen in de Vleeschhal.
De heer C. J. Uriot te Heemstede hoopt
14 December den dag te herdenken, dat hij
40 jaar geleden in dienst trad als employé
bij de Tankinstallatie van de N.V. De Bataaf-
sche Petroleum Mij. te Amsterdam, waar hij
sinds 1916 de functie van procuratiehouder
vervult.
De Kerkeraad der Chr. Ger. Gem. van.
Haarlem Noord heeft in de vacature, ont
staan door het vertrek van ds. D. Henstra
naar Broek op Langendijk op het tweetal
geplaatst de predikanten ds. N. de Jong, te
's Gravenhage West en ds. "W. Kremer te
Leeuwarden.
De opwekkingssamenkomsten tc Haar
lem worden besloten op Donderdag 13 De
cember in de Zuiderkapel aan de Zuiderstraat
waarin zal spreken de heer J. Kits uit Zeist,
die als leider van den Centralen Evacuatie-
post aldaar gedurende de oorlogsdagen onder
duizenden doortrekkende vluchtelingen uit
Arnhem en omgeving heeft geëvangeliseerd.
Het Chr. Zangkoor „Bben-Haezer" zal enkele
liederen zingen.
Op een vergadering van den Alg. Ned.
Chr. Ambtenaarsbond, waarop besloten is tot
fusie van de bij het C. N. V. aangesloten
bonden van Overheidspersoneel is benoemd
tot vrijgestelde de heer W. Tjeersma te
Haarlem.
Een concert van Volksliederen organi
seert de Vereeniging van Vrijzinnig Her
vormden te Haarlem op Woensdag 19 Decem
ber in het gebouw in de Jacobstraat. Harry
van Oss en Felix de Nobel zullen daarbij
optreden.
De ten bate van de actie Nijmegen—Ven-
ray georganiseerde avond in het Krelagehuis
gaat niet door. daar dit gebouw door de
militaire autoriteiten niet voor een voorstel
ling ten dienste van niet-militairen wordt
afgestaan.
De Kennemer Kunstkring is een tooneel-
gezelschap dat dezer dagen te Haarlem is op
gericht onder leiding van den heer G. H.
Pollé. Dit gezelschap stelt zich ten doel met
haar voorstellingen, cultureele instellingen
die door de oorlogsjaren achteruit zijn ge
gaan, financieel te steunen. Zij geeft haar
openingsavond 14 Januari met een éénacter-
avond gevolgd door een bal, ten bate van
„SIMAVr*.
