Krachtiger optreden op Java
opgeschort
Universeele
Eeredienst
Amerika enNederland
Een boer wordt gehuldigd
Luchtaanval bij Bandoeng
Straks niet meer
op den bon
SOEFIBEWEGING HAARLEM
Mej. C. C. Voüte
„Het Evangelie des vredes"
Weerbericht
De New York Times meldt uit Batavia
dat de politiek van krachtiger optreden
op Java, waartoe volgens de berichten
op de conferentie van Singapore was be
sloten, ingevolge een besluit uit Lon
den, naar het blad uit betrouwbare bron
verneemt, is uitgesteld. De actie gaat
niet door op order van de Britsche La-
bourregeering. Het gevolg zal zijn een
periode van afwachten om tui te gaan,
wat de regeering" van Sjarir kan doen
om de orde te herstellen en het mogelijk
te maken dat de besprekingen in een
rustiger atmosfeer voortgezet zullen
kunnen worden.
Volgens welingelichte kringen in Lon
den, zal aan prof. Schermerhorn en dr.
van Mook als zij de volgende week te
Londen een ontmoeting hebben met mi
nister president Attlee, bekend worden
gemaakt, dat het een Britsch belang is,
haar troepen uit Ned.-Indië terug te
trekken, zoodra de veiligheid van de
geïnterneerden verzekerd is. Den Ne-
derlandschen vertegenwoordigers zal
waarschijnlijk ook gez^d worden, dat
Brittannië aandringt op onderhandeling
met de Lidonesische leiders, teneinde
overeenstemming te bereiken. De be
sprekingen zullen waarschijnlijk eenige
dagen duren. Attlee zal zijn Kerstvacan-
tie afbreken om het bezoek niet uit tè
stellen. Men is van meening, dat het
Britsche standpunt is, dat haar troepen
miet voor onbepaalden tijd in Indonesië
kunnen blijven. De verantwoordelijk
heid tegenover Nederland werd erkend,
maar hieruit volgt niet, dat Britsche
troepen beschouwd kunnen worden als
instrument om den wil van Nederland
aan de Indonesiërs op te leggen. Het
handhaven van de orde, zoodat bespre
kingen met kans op overeenstemming
in een vreedzame omgeving gevoerd
kunnen worden is echter een zaak van
groot belang.
AMERIKAANSCHE PERS OVER
DE INDISCHE KWESTIE.
De New York Times schrijft, dat de
Amerikaansche regeering, na eerst haar
politiek tegen China en Japan verduide
lijkt te hebben, thans twee volgende
stappen heeft gedaan om haar politiek
ten aanzien van de rest van het Verre
Oosten (Siam en Ned.-Indië) kenbaar
te maken, waar zij stoot op een inge
wikkeld probleem van de koloniale rij
ken. „Het feit dat deze stappen onder
nomen worden, maakt aan de wereld
kenbaar, dat onze belangensfeer zich
over de geheele wereld uitstrekt. Deze
stappen worden verder gerechtvaar
digd door het doel dat beoogd wordt,
hetgeen het doel is waarvoor wij stre
den en dat wij over trachten te bereiken:
vrede en democratie.
Vliegtuigen van de R.A.F. vlogen Vrij
dagmiddag uit ter assistentie van de
Britsche strijdkrachten in Bandoeng.
Zij bombardeerden twee wegblokkades
en Indonesische sterkten, van waaruit
op de Britsche soldaten werd gevuurd,
die over den weg ten Oosten van Ban
doeng marcheerden. Kort na den aan
val werd door het leger gemeld dat men
in dit gebied optrok. De Indonesische
De minister van Landbouw, Vissche-
rij en Voedselvoorziening heeft in de
Tweede Kamer aangekondigd dat bin
nenkort de rantsoeneering van een
aantal levensmiddelen tot het verleden
zal behooren.
Het- ligt daarom in de bedoeling der
regeering, niet alleen de mogelijkheid
te openen van een keuze tusschen
goedkoopere en duurdere artikelen
van gelijke voedingswaarde, bijv. sui
ker in de plaats van jam, versnape
ringen en zuidvruchten, doch tevens
om een aantal artikelen niet meer aan
den bon te binden, hetgeen overigens
nog niet wil zeggen, dat al deze pro
ducten straks in onbeperkte mate ver
krijgbaar zullen zijn.
Vermicelli, macaroni en spaghetti,
puddingpoeder, de grutterswaren gort
en havermout, peulvruchten en zout,
komen in aanmerking om van de bon-
nenlijst geschrapt te worden, terwijl
van de groote groep versnaperingen
en dergelijke, cacaopoeder, biscuit, be
schuit, koekjes, koek en gebak der
halve niet de versnaperingen, die ge
distribueerd worden op de versnape-
ringenkaart zullen volgen. Zoo goed
als het op bon brengen van een arti
kel voorbereiding heeft geëischt, zoo
goed is bij 'het scheiden van de bon-
nenmarkt een geordende afwikkeling
noodig.
Het ministerie van Landbouw, Vis-
scherij en Voedselvoorziening vraagt
de medewerking zoowel van het pu
bliek als van allen, die op eenigerlei
wijze bij de distributie van levens
middelen zijn ingeschakeld, in het bij
zonder van detaillisten en grossiers,
om ook de hand te houden aan de re
gelingen voor de producten, welke op
de nominatie staan om uit de rantsoe
neering genomen, te worden, zoolang
deze maatregelen nog moeten gelden,
en met name niet nu reeds bonloos te
verkoopen.
L
tegenstand was vastbesloten. De gewone
waarschuwing met pamfletten gin.g aan
den luchtaanval vooraf. In het gebied
der doelen werden zeven branden waar
genomen.
Nederlandsche mariniers te
Singapore aangekomen.
Gemeld wordt, dat verscheidene dui
zenden door Amerikanen geoefende Ne
derlandsche mariniers met de Noordam,
die nu aan de kust van het schiereiland
Malakka ligt, te Singapore zijn aange
komen.
Batavia helderder
De verklaringen van min. Logemann
over den toestand te Batavia hebben de
situatie aldaar aanzienlijk opgehelderd.
Men ziet nu in, dat de Nederlandsche
regeering den erbarmelijken toestand
van de geïnterneerden op Java ten volle
beseft.
Over de uitlatingen van regeerings-
zijde ten aanzien van de conferentie te
Singapore is men echter minder tevre
den.
Naar Un. Press verneemt zal aan de
a.s. rijksconferentie deelgenomen wor
den door 18 Nederlanders, 15 Indone
siërs en 3 afgevaardigden uit Suriname
en Curagao.
Zondag- 23 Decemt*er, 11.15 uur,
in de verwarmde zaal van het
Nutsgebouw, Lange Veerstr. 16.
Spreekster:
Onderwerp:
Verder diensten op de Zondagen 30
December en 6 Januari en vervolgens
weer om de 14 dagen.
Adv
Ledenconcert der H.O.V.
Grieg's Pianoconcert is een even alge
meen bekend en geliefd werk als Bruch's
lste Vioolconcert. En van beide werken
is zoo in den loop der jaren een soort van
gestandariseerde vertolking ontstaan, die'
geen nieuwe gezichtspunten meer biedt.
Alleen de allergrootsten, zooals b.v. Mois-
seiwitch kunnen er nog een bijzonder ca
chet aan verleenen. Henriëtte Bosmans,
die we na haar recitals in den Stads
schouwburg van verleden zomer nu ook
weer in de groote concertzaal terug moch
ten zien, gaf dat cachet niet; haar spel
was technisch niet geheel onberispelijk,
doch wel krachtig en vurig, zoodat het
veel bijval verwierf.
Arend Koole leidde dezen avond het or
kest. In Mendelssohn's „Hebriden"-Ouver-
ture kregen de thema's m.i. wat teveel na
druk tegenover de begeleidingsfiguren,
die toch een belangrijke coloristische
functie hebben en nu vaak nauwelijks
hoorbaar waren. De „Casse-Noisette"-suite
van Tschaikowsky klonk goed, al hadden
de tempo's hier en daar wat strakker
kunnen zijn. Zijn begeleiding van het
Pianoconcert was voortreffelijk. De .„Po-
lowetzer Dansen" uit Borodin's „Prince
Igor" vormden een. besluit, dat rijk aan
effect was. K. DE JONG.
Bewaking interneeringskampen
in Haarlem en omgeving
Niet blijven staan!
Vrijdagavond waren verschillende stra
ten in de omgeving van het interneerings-
kamp aan den Koudenhorn te Haarlem
afgezet door Gezagstroepen. Ook viel be
drijvigheid op in de nabijheid van ge
bouwen, die door de Gezagstroepen bezet
zijn. Ons werd door den commandant van
de Gezagstroepen medegedeeld, dat het
hier een oefening gold, om vast te stellen,
of de genomen veiligheidsmaatregelen
voldoende zijn.
Verder verzocht de commandant ons er
met nadruk de ingezetenen op te wijzen,
dat het absoluut noodig is, zich te houden
aan de voorschriften, dat niemand in de
omgeving van de interneeringskampen
mag blijven staan. De schildwachten heb
ben de opdracht om na sommatie te schie
ten.
Wij beleven een spannenden tijd zoo
zei de commandant. Op enkele plaatsen
is reeds iets voorgevallen.bij de internee
ringskampen, zoodat voorzorgen noodig
zijn. Het Haarlemsche publiek werkt niet
voldoende met de Gezagstroepen mee.
Herhaaldelijk gebeuren er in de omge
ving van den Koudenhorn dingen, die
niet in orde zijn. Er worden o.a lichtsig
nalen gegeven.
Sommige menschen denken blijkbaar,
dat de schildwachten uit zucht tot machts
vertoon handelen en nemen de houding
aan: „ik heb met de bevelen niets te ma
ken". Dat is niet te tolereeren. Het is
ernst. Men moet bedenken dat er in het
kamp aan den Koudenhorn verschillende
„ernstige gevallen" zitten, zoodat men de
veiligheidsmaatregelen niet mag onder
schatten.
De snoevende Krijgsman
De gymnasiastenclub Amicitia Juncti
heeft gister in dén Stadsschouwburg een
feestavond gegeven, gymnasiasten waar
dig. Vertoond werd een blijspel van Plau-
tus, wel niet in het Latijn, maar in de
voortreffelijke vertaling van Burgersdijk,
die door zijn huiselijk Hollandsch, waar
in zelfs de namen zijn overgebracht, de
klassieke wereld zoo na in de buurt
brengt. De voorstelling werd opgeluis
terd door de aanwezigheid van den bur
gemeester, tal van schoolautoriteiten en
dan was er natuurlijk een zaal vol leer
lingen en oud-leerlingen in feestgewaad.
Men had aan décdr, costumes en grime
veel zorg besteed, en hierdoor de illusie
van het Romeinsche, of liever: Efesi-
schè, milieu volkomen bereikt. Inzon
derheid de grimeur verdient een compli
ment voor de karakteristieke nuances,
waarmee hij van elk dezer jonge gezich
ten het bij de rol passend uiterlijk had
geformeerd.
De regisseur Wim Pauw had in dit in
telligente en zich in het openbaar zoo
vrij bewgend ensemble prettig materiaal.
De duidelijke uitspraak bleek opgewassen
tegen het verkoudheidsfront in de zaal
en het spel bekoorde door een ongedwon
genheid, die den maat, door den fijnen
geest gesteld, wist te houden. Zonder de
overige spelers te kort te doen mag ik
Slimmeling afzonderlijk noemen om de
rustige en luchtige wijze waarop hij zijn
veeleischende hoofdrol voordroeg.
De Miles gloriosus heeft voor het aloude
Haarlemsche Gymnasium een glorieuze
zege behaald! H. G. CANNEGIETER.
Geldig tot Zondagavond. Meest zwaar
bewolkt met later vooral in het Zuid-
Westen kans op eenigen regen, vrij
koud. Matige later krachtige wind
tusschen Zuid en Oost.
Het Schoolschaaktoumooi
Het jaarlijksche schoolschaaktoumooi zal
gehouden worden op 2, 3 en 4 Januari a.s. in
de muziekzaal van Restaurant Brinkmann.
Nadere inlichtingen over deelnemen enz.
kunnen worden verkregen bij den heer G.
Kramer, Oosterhoutlaan 3, Haarlem-Z.
Het werk der vriendschap
Eenige dagen geleden is in Den Haag
het Amerikaansche Inlichtingenbureau
geopend. Het is gevestigd in een ruim
huis aan den deftigen Lange Voorhout,
tusschen twee punten van Haagsch mon
dain en cosmopolitisch leven in: Restau
rant Royal en Hotel des Indes. Er is een
staf aan den arbeid die aan pers, parti
culieren en autoriteiten alle inlichtingen
wenscht te geven over alle aspecten van
het Amerikaansche leven: kunst, mode,
industrie, politiek, film, economie, geo
grafie, statistiek, godsdienstalles
wat men over Amerika wil weten, wordt
daar beantwoord. Er is, gelijkvloers, een
aardige, lichte ^n ruime leeszaal, waar
vele der voonreffelijke Amerikaansche
Dagbladen en tijdschriften vrij ter lezing
liggen en er is het begin van een biblio
theek, die boeken van allerlei aard wil
uitleenen aan wie ze noodig heeft. De
persoon van den directeur staat er borg
voor dat het bureau zijn taak goed zal
vervullen. Het is Philip Hanson Hiss,
Amerikaansch architect, journalist, wereld
reiziger en fotograaf. Een nog vrij-jonge,
ietwat on-Amerikaansche man, in dien
zin, dat hij cosmopolitisch en wereldwij
zer van aard is, dan de meeslen zijner
landgenooten. Bovendien is hij een goede
vriend en een bekwame kenner van Ne
derlandsche verhoudingen en situaties.
Want niet alleen was hij geruimen tijd
werkzaam op het Nederlandsche Informa
tie Bureau te New-York de geldver
slindende, doch goed werk verrichtende
instelling, gevestigd in één der befaamde
torenhooge bijenkorven aan Rockefeller
Plaza doch ook bereisde hij groote ge
deelten van het Nederlandsche Rijk. Hij
bezocht Bali, waarvoor hij een schitterend
foto-boek met begeleidende tekst deed
verschijnen en Suriname en Curagao,
over welke uitvoerige reis hij een voor
treffelijk boek (Netherlands America) met
goede tekst en prachtige fotografieën het
licht deed zien. Dit is belangrijk, want de
directeur, zijn aard, zijn aanleg en zijn
bekwaamheden bepalen voor een zeer
groot deel den arbeid en het succes van
een instelling als deze.
Het is van zeer groot belang, dat dit
bureau in Nederland gevestigd is. Want
instellingen als deze vormen als het ware
een nieuwe richting in de nieuwe doel
stellingen in de moderne diplomatie. De
diplomatie wordt niet alleen meer
gemaakt door hooge en ongenaak
bare heeren, die ongenaakbaar en
onzichtbaar voor het profane volk,
achter gesloten deuren, aan groene
tafels, met andere ongenaakbaren de be
trekkingen van landen en volken bepalen,
doch de nieuwe tijd verlangt dat de vol
ken, in hun grootste algemeenheid, elkan
der leeren kennen, een kennismaking
waaruit begrip en dus ook onderlinge
waardeering kan ontstaan. Nederland
heeft dit, zij het aardig laat, ook begrepen
en de Nederlandsche Voorlichting aar. het
buitenland heeft, gedurende de oorlogs
jaren, vormen aangenomen, waarvan mei*
over het algemeen hier te lande nog zeer
weinig weet.
In Nederland bestaan nog tal van ver
keerde denkbeelden over de Vereenigde
Staten. Lichtvaardige (kwasi) intellectu-
len maken zich met een Jantje van Leiden
af van Noord-Amerika„het is oen oncul
tureel land" en een lichtvaardige schare
van na-praters bauwt dit fabeltje na.
Lichtvaardiglijk ook, ziet men Amerika
door den lachspiegel dien Hollywood,
Amerika's slechtste ambassadeur, Europa
en de wereld voorhoudt.
Door de werkzaamheid van het nieuwe
Haagsche bureau kan aan deze dingen een
einde komen. Zijn inlichtingen, zijn boe
ken en zijn tijdschriften zullen, als even
zoovele afgezanten-van-goeden-wille, de
overtuigende bewijzen leveren voor de
werkelijkheid, die aantoont dat de Ver
eenigde Staten bezig zijn zich te ont
plooien tot een brandpunt van weten
schap, kunst en cultuur. Zeker langs ge
heel andere lijnen dan wij in Europa dit
gewend zijn, doch niettemin op een wijze,
die eerbied en bewondering verdient.
Het doel van dit bureau is van ideeële»
aard: een groot volk en een klein volk,
door wederzijdsch begrip en door weder-
zijdsche kennis, nader tot elkaar te bren
gen. Mr. E. ELIAS.
BIOSCOPEN
FRANS HALS. ,,'t Zit in de lucht" met
den onovertroffen filmkomiek George Form-
by als stuntvlieger in 'n kluent van de eerste
grootte, waarbij de toeschouwers van hon
derd procent amusement verzekerd kunnen"
zijn.
REMBRANDT. Na het zien van deze
reeds tot de oudere films behoorende rol
prent, wordt het den ontvankelijken mensch
al ruimer om het hart. Frank Capra heeft
van zijn gegeven een dermate knap en
boeiend werk gemaakt, dat ,,Oké Mr. Deeds"
een „opheffing des harten" wordt en den
toeschouwer even stil maakt, niettegenstaan
de de luchtige ondergrond, waarop het on
waarschijnlijke gegeven gebouwd is. Het
hoogtepunt in deze sprankelende film, de
verdedigingsrede van den hoofdpersoon in
het tegen hem gevoerde proces is bovendien
van een onbevangenheid, die nog lang door
het brein van den filmliefhebber zal spelen
als een uitstekend voorbeeld van spontane
levensblijheid. Achter deze ftlm zien we nu
eens niet de Amerikaansche filmindustrie
maar het pulseerende, wondere leven.
PALACE. „Jij wordt mijn man!" besliste
Sonja Henie, en of John Payne nu al op
een ander verliefd was en tegensputterde, de
lagen en listen van bet Noorsche vluchte
linge t je (erg vluchteling-achtigen indruk
maakte zij echter niet met haar talrijke toi
letten) waren te veel voor hem en toen toleek,
dat zij uitstekend kon schaatsenrijden en
ski-en was hij een verloren man. Het prach
tige besneeuwde berglandschap van Sun
Valley, goede muziek van het populaire
orkest van Glen Miller en aan de voorwaar
den voor een aardige amusementsfilm is veim
daap.
Er zijn in den afgeloopen winter verscheidene toeren „over de tong" gegaan,
maar wanneer G. Eijken, IJweg 373 te Zwanenburg ter sprake kwam, was het
steeds in gunstigen zin. Hij stond altijd klaar om de liongerlgen te spijzen en de
dankbaarheid van zijn „klanten" is ook nu nog groot. Dit kwam tot uiting bij de
hnldiging, die het echtpaar Eijken ter gelegenheid van zijn lï'/i-jarig huwelijks
feest van een aantal ond-afneemsters moest „ondergaan". De herinnering aan de
hongertochten werd weer levend, toen de vrouwen en kinderen voor het lick hun
opwachting maakten om den boer en zijn vrouw een blijk van dankbaarheid te
overhandigen. Een schemerlamp en een bloemenhulde worden Eijken (rechte met
hoed) aangeboden.