Haarlems Dagblad
Van villa tot cel
Welk Beleid?
Belgisch parlement
Meer incidenten op Sumatra
„Partij van den Arbeid"
Een Krachtprestatie
60c Jaargang, No. 18225
Bureaux: Groote Houtstr. 93
en Soendaplein 37, Haarlem
Bureaux: Kennemerlaan 154,
Telef. 5437.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825
Directenr-Hoofdredncteur: Robert Peerobooni
Donderdag 10 Januari 1040
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal 4.—
Postgiro 273107.
Tel.: Redactie 10600 Dir.-Hoofdred, 15054
HET volk begrijpt niets van het regee-
ringsbeleid inzake de bijzondere
rechtspleging. Het is voor de Pers niet
mogelijk, het op dit gebied voor te lich
ten, want zij begrijpt het ook niet. Daar
om voel ik mij ertoe verplicht, aan te
dringen op opheldering.
Welke koers volgt men nu eigenlijk? Wie
erover nadenkt, voelt tal van vragen rij
zen. Toen een paar maanden geleden een
directeur-generaal voor de bijzondere
rechtspleging werd benoemd en een
nieuwe regeling, die de machtsbevoegd
heden beter vastlegde, werd ingevoerd,
-scheen verduidelijking in den toestand in
te treden. Maar veel heeft het niet ge
holpen. Er is geen helder algemeen be
leid. En dat is in zaken van recht en
rechtszekerheid toch in grooter mate ver-
eischt dan op welk ander gebied ook. Ont
breekt het, dan ontstaan onrust en onbe
hagen. Men weet niet waar men aan toe
is. De onzekerheid leidt bovendien tot
uitingen van ontevredenheid. Ik druk het
nu maar zacht uit. Er zijn menschen, die
zich ergeren omdat de politieke gevange
nen huns inziens niet hard genoeg aange
pakt worden. Er zijn anderen, die zich
bezorgd maken over onschuldigen- die ge
vangen zitten en over de wraakzuchtige
houding van sommige lieden. Men vindt
een derde groep, die wellicht de grootste
is en een objectiever standpunt inneemt,
tekortkomingen in beide richtingen waar
neemt en zich bovendien afvraagt: waar
moet <ht alles eigenlijk op uitloopen? Noch
in de groote lijn, noch in verschillende
onderdeelen van het vraagstuk schijnt een
plan te bestaan. Men merkt er althans
niets van. Bestond het, dan zou het wel
licht een Vijfjarenplan zijn en tenminste
In discussie kunnen komen en tot redelijke
afmetingen worden teruggebracht. Nu
zien wij alleen maar een slepend, onzeker
proces vol onbegrijpelijk uitstel en ver
tragingen. En het baat niet meer dat een
minister een rede afsteekt, waarin hij
moeilijkheden opsomt en tekortkomingen
met openhartigheid erkent. Die phase ligt
nu wel achter ons. Wij vragen om een
duidelijk omlijnd beleid. Dat rechtson
zekerheid en bureaucratische misstanden
moegegeven werden kon even bevredigen,
omdat men eruit afleidde: „Wij zien het
niet alleen, maar in Den Haag beseffen
ze het ook. Dus zal er nu wel spoedig
verandering en verbetering komen. Dus
zullen de stoere, vastberaden figuren wel
benoemd worden, die een „doorbraak"
geliefd woord van dezen tijd tot stand
brengen en met beslistheid een koers
volgen, die ons allen duidelijk is."
Maar toen men deze conclusies getrok
ken had en er geen zichtbare verandering
kwam. werd men onrustig en begon te
twijfelen Men twijfelt aan de zekerheid,
waarmee beleid gevoerd wordt. En omdat
hei toch al op den onzekeren grondslag
van Noodrecht rust, voelt men den toe
stand als zeer onbehagelijk.
Tal van vragen doen zich voor. Hoe
6taat het met de berechting1 der ergste
gevallen? Slechts enkele zijn tot dusver
a3n de orde geweest. Waar blijven de
zaken van de groote profiteurs? Hoe staal
het met de toepassing, al dan niet, van de
doodstraf? Ik behoor niet tot de voorstan
ders van de doodstraf, maar de huidige
situatie, waarin de eenige definitief ter
dood veroordeelde, Max Blokzijl, al sinds
5 Decembei op een beslissing over zijn
gratieverzoek wacht, kan niemand bevre
digen. En wat is het plan ten aanzien van
degenen die tot lange vrijheidsstraffen
veroordeeld zijn en nog zullen worden?
Tot welke conclusie is men gekomen in
zake de mogelijkheden van deportatie?
Er is meer. Wat beteekent toch het
merkwaardig beleid met de tribunalen,
die ten Zuiden van den Moerdijk in slak
kengang bezig zijn met een onafzienbaar
programma af te werken hoeveel jaar
moet dat duren? en ten Noorden van
den Moerdijk al maanden geleden be
noemd maar nog zelfs niet met hun werk
begonnen zijn?
Ik zou meer vragen kunnen stellen. Er
zou een reeks ingediend kunnen worden
over de zuivering ten aanzien van perso
nen, die niet gevangen zitten en in vol
komen onzekerheid over de toekomst ver-
keeren. D;t belemmert het herstel en den
arbeid. Maar ik zal mij hiertoe vandaag
bepalen Het blijve bij de groote vraag:
Geef ons een lijn, een koers, een beleid.
Maak het duidelijk! R. p.
Woensdag weid Bclgië's parlement ont
bonden, toch nog tot verrassing van een
aantal van zijn leden, want minister-presi
dent v. d. Acker moest zijn besluit voor
vrijwel leege banken voorlezen.
Terwijl hij een uitvoerige verklaring gaf
van hei werk van zijn regeering van 12
Febr. 1945. kwamen diverse volksvertegen
woordigers eenigszins onthutst de zaal
binnengedruppeld om nog te hooren dat
de verkiezingen op 17 Februari zijn vast
gesteld.
Een r.ader bericht meldt, dat het nieu
we Belgische parlement op 8 Maart in
eerste zitting bijeen zal komen
DE „ATLANTIS" HEDENMORGEN IN
IJMUIDEN.
Het ss. „Atlantis" is hedenmorgen te
ruim tien uur de middensluls te I.Tmui-
den binnengevaren mot 700 passagiers
aan boord. De belangstelling was ditmaal
niet groot.
Op Sumatra en vooral in Atjeh nemen
de incidenten in aantal toe. De toestand
lijkt chaotisch. Men verneemt uit repu-
blikeinsche bronnen, dat zware gevechten
worden geleverd tusschen de Indonesiërs
en de Japanneezen, die na eerst weg
getrokken te zijn naar Atjeh trachten
terug te keeren.
Ghurka's, bijgestaan door tanks, hebben
het gebied van het oude vliegveld bjj Se-
marang gezuiverd. Het tegenwoordige
vliegveld is op 3 K.M. van daar gelegen.
Bjj het zien van de tanks zjjn de Indone
siërs in Westelijke richting gevlucht. Een
andere operatie, gericht tegen stellingen,
De nieuwe volkspartij, die in voorberei
ding is, heeft bij monde van den secreta
ris van de studiecommissie haar partij
program bekend maken. Zooals wij reeds
vermeldden, zal de nieuwe partij den
naam dragen: „Partij van den arbeid".
Het program verwerpt de bestaande
antithese tusschen de verschillende poli
tieke groepen en wil allen vereenigen, die
eenzelfde economisch, sociaal en politiek
plan willen verwezenlijken. Het verzet
tegen de bestaande kapitalistische verhou
dingen zal worden gebundeld, zulks op
democratischen grondslag. De arbeid moet
worden een zedelijke factor van den eer
sten rang en de staat moet fundeeren in
het recht, afgescheiden van eenige kerke
lijke geloofsbelijdenis. Om de nieuwe par
tij reeds bij de aanstaande verkiezingen
zoo sterk mogelijk te doen zijn, is er een
voorloopig bestuur ingesteld, gevormd
door personen uit alle groepen, die zich
achter het program hebben geschaard. De
thans fuseerende partijen en groepen zijn:
De Ned. Volksbeweging, S.D.A.P.. Vrijz.
Dem. Bond, Christ. Dem. Unie en een deel
van de Christofoorgroep
Minder bonkaarten
De heer .Japikse. onderdirecteur van het
Centraal Distributiekantoor in den Haag,
heeft aan de pers medegedeeld, dal na de
bevrijding in ons land 25.000 distributie
kaarten minder werden uitgegeven, omdat
toen de clandestiene verstrekking van
kaarten aan onderduikers verviel.
Verder .zei hij. dat. egrst over een half
<aar begonnen kan worden met de gelei
delijke vermindering van het Distributie-
personeel. omdat dan de meeste artikelen
wel vrij zullen zijn. Bij de plaatselijke
diensten zal dit snel in zijn werk kunnen
gaan. maar hij meende, dat het nog wel
3 tot 4 jaar zal duren voor het C.D.K. ge
heel zal geliquideerd zijn.
De directeur van het Haarlemsche Dis
tributiekantoor deelde ons mede. dat ook
te Haarlem het aantal uitgereikte bon
kaarten na de bevrijding vrij belangrijk
gedaald is.
Met belangstelling wordt te Haarlem
uitgezien naar het resultaat van de bon
kaarten-uitreiking die thans aan den gang
is, omdat dit de eerste is na de zuivering
van het Bevolkingsregister. Dan zal blij
ken, of de veronderstelling juist is, dat op
onrechtmatige wijze vele menschen dub
bele kaarten wisten machtig te worden. Nu
zijn er niet meer stamkaarten in omloop
dan er personen In het Bevolkingsregister
zijn ingeschreven, zoodat knoeien daar-
ee thans is uitgesloten.
P. O. D-rechercheurs
in arrest.
Naar wij vernemen zijn twee recher
cheurs van den Velser P.O.D. en een
employé van een bureau voor het beheer
van onroerende goederen van N.S.B.-ers
e.d., door marechaussee gearresteerd,
verdacht van het plegen van onregelma
tigheden.
Westelijk van Semarang, vanwaar uit de
Indonesiërs geschoten hebben, vindt voort
gang.
Sjahrir aan het woord.
Sjahrir heeft op een vraag naar zijn
meening over de suggesties, door de repu-
blikeinsche „Independent" naar voren ge
bracht, dat geen besprekingen kunnen
plaats hebben, zonder dat eerst alle mili
taire gerechtshoven door de Britten zijn
overgenomen, geantwoord: „Ik heb geen
adviezen van journalisten noodig".
Over de a.s. besprekingen met dr. van
Mook verklaarde Sjahrir, dat hij nooit
zou instemmen met eenige regeling, zon
der er van overtuigd te zijn, dat het ge-
heele land daarmede accoord zou gaan.
Slechts technische kwesties
Een officieel Nederlandsch woordvoer
der te Londen heeft medegedeeld dat
Van Mook slechts technische kwesties in
zake de recente Engelsch-Nederlandsche
overeenkomst over de toekomst van In
donesië met de Engelsche regeering be
spreekt. Hij zeide dat het communiqué
van den 27sten December nog altijd van
kracht is.
Een woordvoerder van het Engelsche
ministerie van buitenlandsche zaken zeide
dat verschillende details der politiek
die in de recente overeenkomst is neer
gelegd, thans uitgewerkt worden.
Gewonde Piloot
kruipt 70 uur lang
Dezer dagen stortte een Engelsch vlieg
tuig, dat kort tevoren te Jurby, op het
eiland Man, was opgestegen, in de bergen
bij Laxey, op dat eiland, omlaag. Vier van
de inzittenden, de Poolsche sergeant Bei-
Ier, de Nederlandsche sergeant B. Commer
en twee employés van een vliegtuigen-
fabriek (Martin Hearns Ltd.) werden bij
dit ongeluk gedood. De vijfde, de 26-jarige
Engelsche piloot van het toestel Raymond
Charles Jones, had een gebroken been en
verscheidene andere verwondingen. Er
was niemand te bekennen en de gewonde
begon de berghelling omlaag te kruipen.
Hij kroop zeventig uur lang, bijna drie et
malen, eer hij een eenzame boerderij niet
ver van het dorp Agneish bijna bereikt
had: Toen sloeg dehofhond aan, de boerin
kwam naar buiten en de hond bracht haar
naar den half-bewusteloozen man. Toen
hij in staat was te vertellen wat gebeurd
was, vroeg hij welke dag het was en be
greep toen dat zijn verschrikkelijke tocht
drie etmalen had geduurd. Daarop ver
loor hij opnieuw het bewustzijn. Zijn klee
ding was in flarden en zijn hoofd was vol
schaafwonden tengevolge van den kruip-
tocht.
Het woord is aan....
Chamfort:
Gij gelooft dat de kat u
streelt? Neen, de kat streelt
zich aan u.
Een inboedel
en een diefachtige „Schout bij Nacht"
De P.O.D. had bij een zekeren S., in
woner van de Haarlemmermeer een serie
begeerenswaardige artikelen in beslag
genomen, die volgens den verdachte zijn
eigendom waren Een getuige, Mr. J.
Jansonius uit Hoofddorp, had de goede
ren, die aan een Rijksduitsche dame, die
op Dollen Dinsdag een goed heenkomen
had gezocht, onder zijn beheer gekregen
en sprak ter zitting zijn twijfel uit over
de rechtmatigheid van S. daad. De
officier sloot zich bij de getuigen aan en
eischte 8 maanden met aftrek, maar de
raadsvrouwe van verdachte, Mr. M. van
Beek, ontdekte een aantal tegenstrijdig
heden in de getuigenverklaringen, op
welken grond zij vrijspraak bepleitte.
De Amsterdammer N. J. T. fietste in
het holst van den nacht door de Zaan
streek, behangen met ordeteekenen, die
medailles van de „Vierdaagsche" bleken
te zijn en uitgedost in Battle-dress. Deze
en andere requisieten, zooals een sier-
sabel en een met hout opgevuld pistool-
foudraal moesten kracht bijzetten aan de
beweringen van T., dat hij „kolonel van
de Marine" was. Hoewel een IJmuiden-
sche juffrouw, waarmee hij betrekkingen
had aangeknoopt, er grif was ingevlogen,
vond de Zaansche politie het zaakje ver
dacht en gelastte den „hoogen officier"
af te stappen, waarna bleek, dat hij een
aantal kippen vervoerde en in het bezit
was van een gestolen fiets. De officier
van Justitie merkte op. dat T. zich beter
„Schout bij Nacht" had kunnen noemen,
deze qualificatie ware passender geweest
dan de kolonelspositie, die hij zich had
aangemeten.
De Officier, mr. W. M. Paardekooper
Overman, beschouwde hem als ec ge
vaar voor de maatschappij, weshah hij
hem anderhalf jaar geëlimineerd wenschte
te zien. Uitspraak over veertien dagen.
Weerbericht
Geldig tot Vrijdagavond: Aanvankelijk
iog verder afnemende, morgen weer
:oenemende wind tusschen West en
Zuid. Later toenemende bewolking met
eenige regen. Zacht.
Uit DiMtschland is de „Wilda" in Delf
zijl aangekomen met een lading door de
Duitschers geroofde goederen, o.a. de korte-
golfzender-installatte van Koo'wijk. De la
ding is eenige millioenen waard.
Seyss Inquart te Neurenberg onder het mes
In de Weensche voorstad Dornbach staat
een ruime en geriefelijke villa. Vroeger
wapperde er de hatelijke hakenkruisvlag
en de Weeners gingen er met 'n stille ver-
wensching aan voorbij. Seyss Inquart, de
verrader van Oostenrijk, had er zijn ten
ten opgeslagen. Nu de bordjes verhangen
zijn, wordt het „paleis" bewoond door een
aantal, hoofdzakelijk Joodsche kinderen,
dat aan de ellende van de concentratie
kampen is ontkomen.
Een brief van zijn vrouw en kinderen
heeft Seyss rustiger gestemd; hij was de
laatste weken uiterst nerveus. Zou hij
Zwarte handelaren, die ondanks de herhaalde
regeering: hun onsociule practijken blijven voortzet
Straft met een verblijf van tenminste drie inaandei
Veenhulzen. Do ..zwarte pleten" in het strafkamp,
tic verwarming der gebouwen zelf moeten stoken ou vervoeren.
waarschuwingen der
en worden thans ge
in het strafkamp te
de turf voor
(1\)
tijdens zijn schrikbewind over Nederland
ooit gedacht hebben aan de vrouwen en
kinderen, die in de hcllekampen verkom
merden, zou hij thans zich eenigszins kun
nen verplaatsen in de gevoelens van de
nabestaanden der tweehonderdduizend
dooden, die als van den aardbodem zijn
weggevaagd?
Dr. Gustav Steinbauer, de Weensche
advocaat, die de verdediging van Seysa
Inquart op zich genomen heeft, beschouwt
zijn cliënt als een zwakkeling, een gewil
lig werktuig van booze machten Het
„werktuig" schuift de schuld van Neder
lands ontberingen op de spoorwegstaking,
de sabotage en de andere daden van ver
zet.
Hij zou voedsel in petto hebben gehou
den voor hongerend Nederland Dc docu
menten zullen vermoedelijk een andere
taal spreken. Reeds is uit Hitler's testa
ment gebleken, dat Seyss tot het laatst
het vertrouwen van den Rijkskanselier
genoot.
Dr. Laternser, de man, die in de bres
zal springen voor den ex-,.Rijkscommis
saris" wanneer Nederland zijn aanklacht
zal indienen, heeft het Neurenbergsche
tribunaal gevraagd, een aantal getuigen
uit Nederland op te roepen, ter ondersteu
ning van zijn verdediging, maar tot nog
toe heeft de rechtbank er zyn goedkeu
ring niet aan gehecht.
Seyss' plannen
met Nederland's mannen
In Mei 1912 stelde Seyss Inquart een
plan op. om Nederlanders in de omgeving
van Libau te werk te stellen. 500.000 H.A.
land moesten bewerkt worden en een even
tueel surplus zou door de Duitsche regce-
ring naar ons land worden opgezonden.
Hitler was het in principe met dit plan
eens, maar wenschte niet meer dan 1000
Nederlanders te kolonisecren, er mocht
eens een „Nederlandsche minderheid" in
liet Oosten komenSeyss' plan was
slechts een onderdeel van de Duitsche op
zet, de vijandelijke volken over Europa
„uit te smeren", hetgeen met ondergang
gelijk stond.