Jxaf. £ag-emani
o
De knal
verdedigt dr. van Mook vurig
De nieuwe bonnen
De Radio geeft vanavond
De bonvrije koekjes
en taartjes
Nederland verliest één goll
Avonturen van
Op internationaal aspect van Indische kwestie
in de Kamer gewezen
De a.r. fractieleider Schouten vroeg
zich bij de bespreking der Indische kwes
tie in de Kamer o.m. af, of het geen tijd
was dr. Van Mook, die niet het vertrou
wen heeft, terug te roepen. Spr. was n.l.
hevig ontsticht over het tot dusverre ge
voerde beleid en zeide o.m. dat de wereld
opinie niet begrijpt, dat Nederland in In-
dië een zedeliike roeping heeft te vervul
len.
Gansch anders dacht mr. J o e k es (v.d.)
er over. Deze stond in het algemeen aan
den kant van de Regeering, wat insgelijks
geldt voor hetgeen de heer Stokvis
(s.d.; .e berde bracht, die vooral fel van
leer trok tegen de „die-hards".
Mr. Joekes trok in twijfel, of er wel met
Sjahrir te onderhandelen viel, zoolang
deze niet ket gezag van het N. I. wettig
gezag erkende. De heer De Groot
(comm.) moest natuurlijk niets hebben
van militair optreden.
Minister Logemann hield een vlotte,
knappe rede, waarin hij zijn mannetjes
stond. Hij begon met er op te wijzen, dat,
mede uit dit debat blijkt, dat er in hoofd
zaak twee wegen zijn die men t.a.v.
het Indische probleem zou kunnen bewan
delen. Het spreekt echter vanzelf, dat
men die twee, tegengestelde paden, niet
tegelijkertijd kan bewandelen. Hier geldt
het: kiezen of deelen. De Regeering heeft
gekozen en zij kan slechts betreuren, dat
de onderlinge verdeeldheid hier te lande
deze positie thans niet versterkt.
De regeering is bereid aan het Indone
sisch nationaliteitsbesef een volwaardige
plaats te geven. Meer en meer is het Ka
binet tot het besef gekomen, mede als een
gevolg van de internationale verhoudin
gen, dat het aanvankelijk gekoesterde
denkbeeld volgens hetwelk eerst de op
standigheid-moet verdwijnen, plaats dient
te maken voor een andere waardeschaal.
In dit verband moest hij herinneren aan
de gedachten waarvan het Atlantic Char
ter uitgaat. Legitieme rechten mogen
aldus de minister niet in den weg staan
aan erkenning van het nationaliteitsstre-
ven.
Men ls, ook in de Kamer, kennelijk wel
voor onderhandelen. De vraag rijst dan
intusschen, met wien. Spr. wees er op,
dat de basis voor besprekingen met Sjah
rir ook eventueel zou kunnen verval
len. Het vertrouwelijk karakter van de
plannen inzake overleg leent zich niet
voor openbaarmaking in de Kamers, ook
niet in comité-generaal. De Regeering,
wil geen oorlog tusschen Nederland en
Indië, maar het gezag moet gehandhaafd
worden, waarvoor de opbouw van een
militair apparaat noodig is. De minister
nam het met vuur op voor dr. Van Mook,
zich hierbij op forsche wijze keerende
tegen het ergerlijk bedrijf van hen, die
Voor de eerste helft van de 2e periode
1946 (20 Januari tot en met 2 Febr. 1946).
Bonkaarten Ka, Kb, Kc 602:
700 t m. 706 800 gram brood
707 708 200 gram bloem
709 400 gram suiker
710 1 tablet Eng- choc. (55 gr.)
711 125 gram boter
712 250 gram margarine
713 125 gram margarine
714 100 gram kaas
b 61 b 62 400 gram brood
b 63 1 K.G. aardappelen
Bonkaarten La, Lb, Lc 602:
005, 006, 007 vleesch 100 gram vleesch
001 aardappelen 2 K G. aardapp.
a 01 melk 1V» liter melk
b 01, c 01 melk 3 liter melk
Bonkaarten Kd, Ke 602:
800 801 800 gram brood
802 803 200 gram bloem
804 250 gram rijst of kindermeel
605 500 gram suiker
806 1 tablet Eng. choc. (55 gr.)
807 250 gram boter
808 125 gram margarine
609 100 gram kaas
d 61, d 62 400 gram brood
e 61 250 gram rijst of kindermeel
Bonkaarten Ld, Le 602:
505, 506. 507 vleesch 100 gram vleesch
501 aardappelen 1 K.G. aardapp.
d 01. e 01 melk 5 liter melk
Tabakskaarten enz.
09 2 rantsoenen tabaksartikelen
(geen import-sigaretten)
V 09 100 gram chocolade of suikerw.
X 09 2 rantsoenen tabaksartikelen
(geen import-sigaretten)
De bonnen voor melk en aardappelen
zijn geldig tot en met Zaterdag 26 Jan.
Op de bonnen voor kaas zal voor de
helft magere of 20 kaas en voor de
helft volvette of 40 kaas (waaronder
eventueel begrepen buitenlandsche kaas)
worden geleverd.
Ter aanvulling van het tijdelijk ver
laagde aardappelrantsoen kan 1 K G. uit
den gevormden voorraad worden gebruikt.
Voor de week van 27 Jan. t.m 2 Febr.
zullen nog bonnen worden aangewezen
voor melk, aardappelen, koffie, jam,
tabak en versnaperingen.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 18 Jan. van 's morgens 8 uur
af worden gebruikt. Met uitzondering van
de bonnen voor vleesch, melk en aardap
pelen, waarop eerst met ingang van Maan
dag 21 Januari mag worden afgeleverd.
Bij deelneming aan maaltijden van de
Centrale keukens moeten de bonnen „005
of 505 vleesch" voor vleesch en „001 aard
appelen" voor aardappelen worden inge
leverd. In de week van 27 Jan. t.m. 2 Febr.
moet bij de centrale keukens bon „006 of
506 vleesch" worden ingeleverd voor
vleesch.
Nieuwe petroleumbonnen
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat voor het tijdvak van 21
Januari23 Februari op de bonnen 730 en
830 der bonkaarten KA 602, 3 liter petro
leum beschikbaar wordt gesteld.
HILVERSUM I, 301 M.
17.00 Radio-jeugdkrant. 17.30 Gram.muzlek.
18.00 Musette. 18.30 Kwartier voor den arbeid.
18.45 Tony Schifferstein, piano. 19.00 Nieuws.
19.15 Reportage. 19.30 Métropole orkest. 20.00
Nederland herrijst. 20.15 Concertgebouw or
kest. (Tijdens pauze 21.10—21.30: Cultureele
agenda). 22.15 Mensch en Maatschappij. 22,30
Om het haardvuur (gr.). 23.00 Nieuws. 23.15
Avondwijding.
HILVERSUM II, 415 M.
18.00 Nieuws. 18.30 Ensemble George Frank.
19 00 Sini van den Brom, piano. 19.30 Voor de
Ned. Strijdkrachten. 20.00 Gevar. concert.
21.00 Reg. voorlichtingsdienst. 21.15 Eddy Wa
lls. 21.45 Avondwijding. 22.00 Nieuws. 22.18
Pe Kerstviering In de jaren der bezetting.
„Kunnen we niet Dinsdag al trou
wen, kind?"
„Onmogelijk jó, want Vrijdag kan
ik pas die fijne Nieme(jer's koffie
op den bon krijgen!"
Een moeilijk geval
Woensdagavond hebben de banketbakkers
In Haarlem en omgeving vergaderd, ter be
spreking van de moeilijkheden, die ontstaan
zijn door de bonvrije koekjes en taartjes.
Het bleek ondoenlijk een regeling te maken
die voor alle bedrijven kan gelden, daar de
toewijzingen, die de banketbakkers krijgen,
niet gebaseerd zijn op hun tegenwoordige
klanten. Voor basisjaar ls n.l. 1939 aangeno
men. Van het verbruik in dat Jaar krijgen
de zaken nu een zeker percentage. Veel is
dat niet, want 1939 was een crisis-jaar, waar
in niet veel lekkernijen werden gegeten. De
een heeft nu meer klanten dan in 1939, de
ander minder. In het algemeen krijgt de
banketbakker niet meer grondstoffer, dan
voorheen toen koek en gebak nog op de bon
waren, alleen het percentage voor suiker is
van 16 op 30 gebracht. Het publiek kan dus
niet meer koek en gebak verlangen dan tij
dens de distributie.
De banketbakkers hebben nu afgesproken
om de bon-vrije koekjes en taartjes zoo bil
lijk mogelijk onder hun klanten te verdeelen.
Invoeren van klantenkaarten werd niet
wenschelijk geacht. De banketbakkers weten
in den regel wel wie gewoon waren in hun
zaak te koopen. Het publiek wordt boven
dien aangeraden zich voor het koopen van
deze koekjes en taartjes te beperken tot den
winkel waar men gewoon was te koopen.
Op die manier hoopt men te kunnen berei
ken dat ieder het deel krijgt waarop hij aan
spraak kan maken. Een ideale oplossing ls dit
natuurlijk niet. Feitelijk had men, nu de
toewijzingen aan de banketbakkers niet ver
hoogd zijn, de koekjes en de taartjes beter
op de bon kunnen laten. Toen kreeg leder
zijn rechtmatig deel en nu zal het een heele
toer worden in alles de billijkheid te be
trachten.
Agenda
Rembrandt: De Voerman, 14, 16.15, 19 en
21.15 uur. Palace: Als je verliefd bent. 14,
16.15, 19 en 21.15 uur. Luxor: De Roode Pim
pernel, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur, Frans Hals:
't Zit in de lucht. Moviac: Hier brandt de
kachel, 19.30 en 21.30 uur.
VRIJDAG 18 JANUARI
Gem. Concertgebouw: Liefdadigheidspro
gramma, 19.30 uur. Begijnhofkapel: Het Hol-
landsch Strijktrio, 20 uur. Brinkmann, Gr.
Markt, Vergadering Lib. propagandacomm.
Z.-Kennemerland. 19.30 uur. Bioscopen:
Nieuwe programma's. Moviac: als Donderdag.
zich niet ontzien wat ook tegenovev
het buitenland een bedenkelijken indruk
maakt pogingen aan te wenden om met
behulp van onhoudbare insinuaties het
onkreukbaar karakter van dr. Van Mook
aan te tasten.
Prof. Logemann toonde hierna aan, dat
de regeering zich niet van één zijde laat
voorlichten en zette uiteen, waarom de
nieuwsvoorziening zoo moeilijk is.
De voorlichting van het buitenland
Men moet zich realiseeren, dat Neder
land, in zekeren zin, op het oogenblik in
ternationaal tegen den 6troom oproeit,
gezien de internationale openbare mee
ning over alles wat aan koloniaal bestuur
doet denken. Daardoor stuiten de verschil
lende instellingen enz. die pogingen aan
wenden om ons vroegere beleid in Indië
in het juiste, goede, daglicht te plaatsen,
veelal op een muur van onwil. Men be
schuldigt er ons van. dat wij niet vol
doende oog hebben voor het nieuwe en
te zeer vasthouden aan wat in de oogen
van het hier bedoelde buitenland uit den
tijd is.
Wanneer de heer Schouten gezegd had
dat de Indonesische natie niet bestaat,
meende prof. Logemann, dat zulks toch
niet heelemaal juist was, al gaf hij toe,
dat zij nog slechts een natie in opkomst is.
Tenslotte deelde de minister mede, dat
repatrieering altijd vrijwillig, geenszins
gedwongen geschiedt, en dat er straks wel
een en ander (zij het slechts op kleine
schaal) gedaan zal worden om echtgenoo-
ten van ambtenaren, die op het oogenblik
in Indië vertoeven, daarheen te laten
gaan. Met klem drong de minister er op
aan vrijwillig huisvesting te verleenen
aan de geëvacueerden uit Indië, daar men
anders, wat toch wel zeer beschamend zou
zijn, tot inkwartiering zou moeten over
gaan.
Minister M e ij n e n wees erop, dat
het mogelijk is dat voor de handhaving
van ons gezag in Indië ons volk groote
offers zal moeten brengen. E. v. R.
Haarlemsche Rechtbank t
De zelfkant der maatschappij.
Twee Amsterdammers, J. C, J. v. Z, en
G. G, S. ta-offen op een strooptocht door
Haarlem in een etalage een aantal coupons
stof aan, die met behulp van een valschen
sleutel en eenlge breekwerktuigen „in circu
latie" werden gebracht. Den dag vóór Sint
Nicolaas leverde een gelijke excursie, schoe
nen en twee fietsen op. De Officier van Ju
stitie te Haarlem vond, dat het nu maar eens
uit moest zijn met die uitstapjes van lang-
vingerige Amsterdammers en vroeg tegen
elk der verdachten 15 maanden'zonder aftrek.
Zoogenaamd door een vergissing was
een Amerikaansch pakket dat niet voor zijn
wijk bestemd was, in de tasch van den hulp
besteller der P.T.T. P. B. G. terecht geko
men, maar twee getuigen „wisten wel be
ter", De officier hield zich aan hun verkla
ringen en eischte 6 mnd. getf.str. De verde
diger voerde aan, dat er een veete bestaat
tusschen verd. en getuigen, zoodat deze zaak
wellicht is aangegrepen als een welkom
middel om G „weg le werken".
Twee jonge arbeiders uit Bennebroek
hadden met een zekeren O. uit Haarlem een
sigarenwinkelier van zijn voorraad ontdaan.
O. leek de aanstichter te zijn en de officier
eischte tegen de drie verdachten 1 Jaar.
O, een tragische figuur, werd door zijn
verdediger niet toerekenvatbaar geacht en
de advocaat drong aan op een nader rapport.
Uitspraken Rechtbank Haarlem
J. C. H. S. en C. L. te Haarlem werden resp,
veroordeeld tot 1 jaar, waarvan 4 maanden
voorwaardelijk met aftrek en 2 jaar met af
trek. De eisch tegen L. was V/i jaar. a. h.
te Amsterdam 1 j. en 3 maanden met aftrek,
G. C. W. 6 maanden voorw., J. B. 1 jaar
jeugdgevangenis, H, W. D. vrijspraak, L. E.
M. R. 4 maanden voorW., G. V. 8 maanden
met aftrek. De laatste vijf personen waren
allen Haarlemmers.
Studies over
actueele vraagstukken
De Uitgeverij Vrij Nederland reeds
vóór de bevrijding actief o.a. met de be
studeering van het annexatieprobleem
heeft in het afgeloopen jaar nog verschei
dene studies doen verschijnen. Geheel op
zichzelf staat „De nieuwe bond der Ver-
eenigde Naties", door prof. dr. J. H. W.
Verzijl, waarin voor het eerst een bloem
lezing in het Nederlandsch wordt gegeven
van de materie die betrekking heeft op
het tot stand komen van den Bond der Ver
Volken. In „Het nieuwe tijdperk en het
recht" geeft prof. mr. W. P. J. Pompe een
duidelijke analyse van ons recht en zijn
grondslagen, ook voor niet-juristen ge
makkelijk te volgen.
Voorts verschenen eenige werken in de
serie „Woorden tot het Nederlandsche
Volk"; „Nieuw Nederland" door prof. dr.
Jan Romein, „Bevrijding", door prof. mr.
W. P. J. Pompe en „Een overgang tot het
socialisme", door Henr. Roland Holst
v. d. Schalk.
Een knal heet op z'n Zondags een ex
plosie en als het een regenachtige Zondag
is een ontploffing. Maar deze veelheid
van benaming geeft hem niet het recht
zoomaar weg te blijven. ALs een knal zich
zelf respecteert moet hij komen, als hij
is aangekondigd. Dat beweert mijn buur
vrouw tenminste en zij is ter zake kundig,
want ze heeft al twee maal een nieuwe
voorruit laten inzetten. Niet omdat een
aangekondigde knal niet kwam, natuur
lijk, maar wijl een clandestiene knal wél
kwam
Nu heeft ze Maandagmiddag weer haar
ramen opengezet en haar bontjas wap
perde vroolijk in den wind en het zonne
tje scheen verbaasd op haar hoofd. De
radio had immers gezegd: „Er komt een
knal" en naast den melkboer is de radio
voor haar de hoogste autoriteit in den
lande. Maar nu liggen zoowel de melk
boer als de radio uit de gratie, want bei
den hebben een hevigen knal voorspeld
en aangeraden, ramen en deuren wagen
wijd open te zetten, vanwege het glas,
weet u. Bovendien is het de tweede maal
al, dat de melkboer en radio het bij het
verkeerde eind gehad hebben en buur
vrouw heeft ze uitgemaakt voor brood
etende profeten. Als er nu weer een knal
zal komen en gezien de groote hoeveel
heid knalbonbons, die onze voormalige
gasten hebben achtergelaten, zuiver als
een aandenken natuurlijk, zal het niet bij
die paar voetzoekertjes blijven. Nu gaat
mijn buurvrouw ostentatief de ramen
sluiten en de deuren grendelen, omdat
het volgens haar, toch niet doorgaat.
Mocht de knal echter wél komen, maar
dat kan natuurlijk niet, dat voel je zóó,
dan zal deze dame haar stoute schoenen
aanrijgen en op hooge beenen naar den
minister tijgen (welke is nog niet uitge
maakt) om tegelijk met een schadelijstje
van de ruit en van dat kleine raampje,
dat indertijd niet tegen een voetbal kon,
haar beklag in te dienen over een voor
lichting, die nergens naar lijkt en een
radio, die er met de pet naar gooit en
een melkboer, die zijn mond niet houdt
Of zou het geen kwestie van voorlich
ting zijn, maar louter van knalbaloorig-
heid? J. F.
Na 19 Januari
maar één station
Naar het Handelsblad verneemt zal met
ingang van 20 Januari Nederland zijn ra
dio-uitzendingen op de golflengte 415 me
ter moeten staken, daar Rusland de eige
naar van deze golflengte blijkt. Het Rus
sische station zond eerst op dezelfde golf
lengte .uit Kiew, hetgeen geen last ver
oorzaakte, maar nu de Russen een nieuwen
zender in de buurt van Leipzig hebben
gebouwd, 6toren de uitzendingen elkaar.
Dientengevolge zal Nederland een eindo
moeten maken aan zijn uitzendingen op
deze golflengte, hetgeen een halveering
van den zendtijd beteekent, juist op het
oogenblik dat de omroepvereenigingen
weer actief zullen worden.
Het werk van den
Illegalen voedselraad
De heer Joh. de Veer, Provinciaal Voed-
selcommissaris voor Noord-Holland, hield
te Alkmaar een vergadering met de ille
gale werkers op dit gebied in deze pro
vincie, Uit de gedane mededeelingen
bleek, dat de vooral in de steden ver
spreide meening, dat de boeren niets
gaven aan de hongerende stedelingen,
maar alles in het zwart verkochten of
ruilden, niet juist is. Er waren zwarte
boeren, maar zij vormden een minderheid.
De groote meerderheid van den boeren
stand steunde het verzetwerk, in sommige
gevallen zelfs door alles ter beschikking
te stellen van het illegale voedselapparaat,
met alle risico's daaraan verbonden.
Het Illegale voedselapparaat kreeg uit
den Wieringermeerpolder 2000 ton tarwe,
750 ton peulvruchten, 2600 L. olie en 3000
ton aardappelen. Uit de Zaanstreek 41850
kg. suiker, 57.672 kg. noodrantsoenen, 2312
kg stroop, 52.000 kg, havermout en gort,
5000 kg. vermicelli, 20.000 kg. meel van de
weermacht, 2500 kg. kaas, 23000 kg vet,
20.000 kg. tarwe, 12000 kg. peulvruchten,
103.000 ontbijtkoeken, 7000 kg, vitamine
bonbons.
Ook uit West-Friesland kwam veel„
evenzoo uit Langendijk en omgeving.
Veel werd geschonken aan de l.K O.-
keukens, de L.O. (onderduikers)-organisa-
tie. de B.S. enz.
31. De spreeuw zag zich het lekkéïe
hapje ontgaan, maar hij wilde wraak
nemen en pakte Wag's wagentje in zijn
hek en wilde er mee weg vliegen. Maar
dat lieten Wag en Warrel niet op zich
zitten. Ze trokken uit alle macht aan
het karretje, alle gevaar van opgegeten
te worden uit het oog verliezend en de
spreeuw aan het andere eind. Het wa
gentje kraakte er van en het leek er,
even op, oj het zou breken.
