Jm otaaclem
Ooriogsschaderegeling
Johan van Oldebarnevelt
komt naar Amsterdam
De nieuwe bonnen
Be witte wereld
Sport in het Kort
Avonturen van Wag en Warrel
worden de N.S. weer op de wielen geholpen
Zomer 1944. Tegen de strakblauwe lucht
schieten twee stipjes achter de witte wolk
jes. Zij duiken in een zwellend geronk,
fluitend snijden dc scherpe vleugeltypen
door dc warmte. Een scherpe vuurstraal
schiet uit het vooreinde van den recht-
schen jager, even later gevolgd door een
tweede hei-oranje vlijm. Knetterend kra
ken de mitrailleurs, gierend trekken de
beide machines weer op
Op de twee smalle staven van de spoor
lijn stond dan een doorzeefde trein, plots
geremd in zijn vaart. Diesel- en stoom-
materiaal werd tot opgeven gedwongen,
overal in het land vielen de slachtoffers
van de noodzakelijke beschietingen, overal
stuurden de felle mitrailleurs van de da
verende vliegtuigen het treinverkeer in
de war.
Nu staan vele stille getuigen van hon
derden kanonnades doorschoten en ge
havend op de emplacementen van de Cen
trale Werkplaats der Nederlandsche Spoor
wegen te Haarlem.
Zij worden binnengereden in de hooge
hallen, waar de bezige mannen wachten
om de wonden te helen, de machines te
vernieuwen en de uitgebrande karkassen
jn Nederlandsche treinen te veranderen.
Daar, in de afdeeling voor de diesels
staat een glanzend driewagenstel. D-17
staat met frissche letters op zijn buik.
Drie en een halve maand geleden
kwam hij als een gewond, blind wrak
de hooge ruimte binnen, hij werd be
klommen en betimmerd, beklopt en
bekeken, zijn hart werd opnieuw tot
kloppen gewekt, nieuwe wielen kreeg
hij onder zijn groene lijf, 120 M2. zeil
doek en moquette dienden voor zijn
Innerlijke bekleeding en 5000 uren
werden aan hem besteed. Nu staat hij
als een nieuwe Diesel gereed om weer
125.000 lange kilometers te vreten,
duizenden menschen in zijn fauteuils
Drie en een halve maand geleden
kwam hij als een gewond, blind wrak
de hooge ruimte binnen
Het is niet zoo gemakkelijk, het zwaar
beschadigde rollend materiaal van de N.
S., dat nog in ons land aanwezig is, weer
rijdende te krijgen. De grondstoffen zijn
nog schaarsch, de binnenkomende patiën
ten" verkeeren in een deplorabelen staat,
maar de duizend werklieden die ongeveer
op dit moment in de C. W. arbeiden, we
ten van aanpakken, de 11.5 H.A. van de
groote terreinen zijn vol van het lied
van den arbeid.
Vóór het zoover was, moest orde wor
den geschapen in de chaos, die de Duit-
echers na hun bezoek hadden achtergela
ten. Onvervangbare machines werden
Oostwaarts gevoerd en men is druk bezig,
de gestolen draaibanken, kranen, motoren
en installaties op te sporen, hoewel nog
slechts een klein deel te Hamburg is aan
getroffen. Men hoopt in Tsjecho-Slo-
wakije een hoeveelheid machinerieën
te vinden en aanvullingen uit Amerikaan-
sche, Engelsche, Zwitsersche en Zweed-
6che bron zijn op komst, maar nog niet
gearriveerd. Toch wordt er gewerkt, hard
gewerkt in de ruime loodsen, en het meest
voorbarig optimisme van na de bevrijding
is zelfs overtroffen.
1200 M2. glas is eenige dagen geleden
gearriveerd, zoodat ook weer andere „open
Uitspraken Rechtbank.
De Arrondissementsrechtbank te Haarlem
heeft heden uitspraak gedaan ln de zaak van
J. W. F. S. uit Haarlemmermeer, die onder
zijn beheer gestelde goederen van een Duit-
sche dame had ontvreemd. Hij hoorde acht
maanden tegen ach eischen en werd conform
veroordeeld.
De fantast N. J. T„ die zich uitgaf voor
Kolonel der Marine en meervoudige diefstal
en oplichting pleegde, werd veroordeeld tot
een jaar gevangenisstraf.
Agenda
Stadsschouwburg: Twee Franschen en een
Bus („Comedia"), 14 uur (besloten) en 20 uur.
Muziekzaal Brinkmann: Lezing Jan Vermeer,
door dr, A. v. d. Boom, 20 uur. Rembrandt:
It happened one night, 14, 16.15, 19 en 21.15
uur. Palace: Nachtasyl, 14. 16.15, 19 en 21.15
uur. Luxor: De Roode Pimpernel. 14. 16.15,
19 en 21.15 uur. Frans Hals: De avonturier
ster, 14. 16,30, 19 en 21.15 uur. Movtac: Bij ons
brandt de kachel, 19.30 en 21.30 uur.
VRIJDAG 25 JANUARI
Gem. Concertgebouw: H.O.V. concert met
Frits Ga'Hard en Hèlène Ludolph, 20 uur.
Bioscopen en Moviac: Nieuw programma, j
nu staat hij als een nieuwe Diesel
gereed om weer 125.000 lange kilome
ters te vreten.
luchtwagens" tot het „vlug, veilig, ver
warmd" kunnen terugkeeren.
Eiken morgen komt een convooi per
sonenrijtuigen uit alle deelen van het land
aan, het wordt op beschadigingen gesor
teerd, over de afdeelingen gedistribueerd,
waar de oudste stoomrijtuigen en de mo
dernste Dieselstellen van oud-roest in
donker-gladde snelheidsmonsters worden
omgezet.
De Nederlandsche Spoorwegen bouwen
opnieuw aan hun bekende devies, de
gladde staven torsen weer hun snelle
last, onze diesels rijden weer tot gerief
van reizend Nederland, niet in het minst
door het moeizame werken in de Centrale
Werkplaatsen te Haarlem.
Twee zware jongens
ingerekend.
De Haarlemsche politie heeft een goede
vangst "gedaan, waardoor twee inbrekers
van formaat buiten gevecht werden ge
steld.
Zij had een goed oogje op twee gebroe-
dérs M., die verdacht werden van fietsen
diefstal, dus werd een huiszoeking geor
ganiseerd. Een gevonden nieuwe fiets was
echter al heel lang in het bezit der familie,
aldus het verhaal. Controle van fabrieks-
nummers leverde echter bewijs van het
tegendeel. Toen. nu de politie opnieuw het
adres wilde bezoeken, zag een rechercheur
een der gebroeders het hazenpad kiezen
met een pakket op zijn fiets.^De haastige
fietser werd gegrepen en een inspectie
van het pak leverde de merkwaardige
vondst van een paar borden van Delftsch
aardewerk op. Deze exemplaren van groo
te waarde bleken bij een inbraak te zijn
gestolen. Dit was het sein tot een rigou
reuze huiszoeking, waarbij vele voorwer
pen van waarde, aardewerk, kleeding,
schoeisel, alles afkomstig van een aantal
inbraken, te voorschijn kwamen. Een
dozijn fietsen completeerde de verzame
ling, die een waarde van ongeveer f 6000
vertegenwoordigt. De beide gearresteerde
broers ontkennen hardnekkig ergens van
af te weten.
Het motorschip „Johan van Olde
barnevelt". onder commando van kapi
tein P. J. Bakker, dat met repatriee-
renden aan boord den 13en Januari uit
Batavia is vertrokken, zal van Port
Said rechtstreeks naar Amsterdam
doorvaren, waar de passagiers zullen
worden ontscheept. Onvoorziene om
standigheden voorbehouden, kan het
schip den llen Februari in Amsterdam
worden verwacht.
Voor de eerste helft van de 2e periode
(van 20 Januari tot en met 2 Februari)
zijn de volgende bonnen aangegeven:
Bonkaarten Ka, Kb, Kc 602:
725 250 gram jam, stroop, boterham
pasta, enz.
726 100 gram koffie
727 112 «gram huishoudzeep
728 250 gram zachte zeep
b 69 1 K.G. aardappelen
b 70 c 70 1 ei
Bonkaarten La, Lb, Lc 602:
A 02 melk lx/a liter melk
b 02 c 02 melk 3 liter melk
002 aardappelen 1 K.G. aardappelen
Bonkaarten Kd, Ke 602:
825 250 gram jam, stroop, enz.
826 1 ei
827 112 gram huishoudzeep
828 250 gram zachte zeep
Bonkaarten Ld, Le 602:
d 02 e 02 melk 5 liter melk
502 aardappelen 1 K.G. aardappelen
Tabakskaarten, enz.:
T 10 2 rantsoenen rook- of shagtabak
(geen sigaretten of sigaren)
V 10 100 gram chocol. of suikerwerken
X 10 100 gram chocol. of suikerwerken
De eieren op de bonnen b 70, c 70 en 826
zijn verkrijgbaar bij een detaillist, die
gewoon is eieren op rantsoenbonnen voor
zieken te verkoopen.
Bij deelneming aan de maaltijden van
de Centrale Keukens nSoeten de bonnen
„OOG of 500 vleesch" voor vleesch en „002
aardappelen" voor aardappelen worden
ingeleverd.
Op bon T 10 van de tabakskaart zal al
leen shag- of rooktabak mogen worden
afgeleverd, er mogen dus op dezen bon
geen sigaren, 6igarillos of sigaretten wor
den verkocht.
Gisterenmiddag zag bij de zuiverings
replieken nog even een motie het licht.
Mede namens een aantal leden van andere
fracties stelde Mr. Burger (s.d.) haar
voor, ten einde er op aan te dringen, dat
onder en door den bezetter ontslagen
ambtenaren, materieel Ln eenzelfden toe
stand zouden komen te verkeeren als de
functionarissen, die waren blijven door
werken. Nadat Minister Beel nog eens
uitdrukkelijk had toegezegd deze aange
legenheid een speciaal punt van gedach-
tenwisseling in. den Ministerraad te zul
len doen uitmaken, trok Dr. Burger de
motie in, aangezien haar doel door de
toezegging eigenlijk al bereikt was.
Het onderwerp „vergoeding van oor
logsschade", dat na de „zuivering" aan de
orde kwam, deed den heer H o f s t r a
(s.d.) de aandacht vestigen op de onzeker
heid t.a.v. de te verwachten vergoeding,
doordat er weliswaar hieromtrent een be
sluit bestaat en werkt, doch eventueel wij
ziging daarvan door het toegezegde wets
ontwerp ter regeling van de materie in
vooruitzicht kan zijn. Spr. wees er op, hoe
er in oude tijden geen sprake was geweest
van vergoeding toe te kennen aan indi-
vidueele burgers, die tengevolge van de
oorlogvoering materieele schade hadden
geleden. Spr. meende, dat in vele geval
len de door de Regeering aangenomen
maatstaf, te weten, dat grondslag dient te
wezen de prijs van vóór 9 Mei 1940, on
voldoende is. Het beste ware, als men de
vervangingswaarde tot maatstaf kon ne
men, doch de heer Hofstra erkende, dat
zulks financieel niet doenlijk zou zijn.
Een tusschenweg acht de s.d.-afgevaar
digde gelegen in de samenstelling van een
schaal, waarbij dan de hoogste uitkeering
gelijk zou zijn aan de vervangingswaarde,
het laagste wellicht nog kan liggen bene
den de prijzen van 9 Mei 1940. Naar ge
lang van noodzaak en billijkheid moet
dan uitgekeerd geworden. Tenslotte be
pleitte de heer Hofstra het beroep van
een besluit van 'n vergoedingscommissie
niet op den Minister, maar op den onaf-
hankelijken rechter te doen geschieden.
Natuurlijk genoten in het debat vooral
ook de verwoeste gebieden en daaronder
speciaal Walcheren de bijzondere belang
stelling, b.v. van de heeren v. d. Heuvel
(a.r.) en Mes (r.k.) De heer Droes en
(r.k.) is voorstander van een behoorlijken
Gisteren viel de eerste sneeuw vart
eenige beteekenis en even heeft het mij
goed gedaan. De mijnheer die een sneeuw
bal in zijn nek kreeg en de dame die een
gat in haar nieuwe kousen viel, de opa
met zijn weer opkomende rheumatielc
zij zullen mij verontwaardigd in de rede
willen vallen, maar ik verzoek vriende
lijk, eerst uit te mogen spreken.
Met een rein sneeuwwit werd het huis
van den zwartsten handelaar bedekt, de
ziel van den meest onzuiveren collabo
rateur gekuischt en de gedachtengang
van eiken N.S.B.-er gericht op het wer
kelijke welzijn van de gemeenschap. Licht
en onbekommerd was ook mijn tred, al
werd mijn veiligheid belaagd door een
slippenden fietser. Ik hoefde niet te gaan
schaatsenrijden met mijn buurjongetje
in stilte heb ik er een hekel aan, maar
ben wel zedelijk verplicht hem de ele
mentaire schaatsenrijderskennis bij te
brengen, omdat wij altijd hun fietroomp
leenen. Het ijs is nu niet gemakkelijk be
rijdbaar en ik ben het dan ook dadelijk na
mijn thuiskomst bij de buren gaan zeggen.
Jantje geloofde het gelukkig, maar het
benadeelde zijn waardeering voor hetgeen
De Bilt voorspeld heeft.
Helaas, de vreugde was van korten
duur. De zwarte handelaar bleek toch te
zwart en zooals al het ongerepte werd
ook deze blanke vacht door den recht
schapen mensch met voeten getreden. En
och, de ilusie is heelemaal verloren, a's ik
bedenk dat een van die rechtschapenen
niemand minder is dan D, W B.
De heer R. Warnaars, hoofd van ce St,
Bavoschool te Haarlem, is benoemd tot in
specteur van het L. O. in het district Rot*
terdam.
vervangings-prijs mits dan echter voorloo-
pig alleen het hoogst noodzakelijke her
steld zou worden. De heer IJ s s e 1 rn u i-
d e n (r.k.) drong aan op billijke vergoe
ding. Voor de schadevergoeding ten be
hoeve van kleine boeren en tuinders dien
de de vervangingswaarde uitgangspunt te
zijn. De heer Schilthuïs (v.d.) die
o.m. aanstipte dat het onmogelijk is op
de basis van de prijzen van Mei '40 weer
op te bouwen, sprak de hoop uit, dat in
dien er nog niets aan den strijkstok mocht
blijven hangen van wat we uit Duitsch-
land eventueel terugkrijgen, dit zou wor
den aangewend ter verhooging van de uit
te keeren vergoedingen.
Mr. T e u 11 n g s vond het vaststaand,
dat de schadevergoeding die we van
Duitschland zullen krijgen, ten deele zal
worden aangewend om de door oorlogs
schade getroffenen ten volle de hun recht
matig toekomende vergoeding uit te kee
ren. Daarbij slechts tot basis te nemen de
waarde van 9 Mei '40sacht hij niet slechts
willekeurig, een fictie, maar bovendien
ergernis-wekkend. Het argument, dat als
men tot volledige vergoeding op de basis
van de huidige vervangingswaarde zou
overgaan, de omvang van het daarmee ge-
moèid gaande bedrag onoverzienbaar zou
wezen, maakt op spr. niet den minsten
indruk, aangezien hij het feitelijk onjuist
acht. Kortom, onbillijk vond hij het, om
de door oorlogsschade getroffenen de
slachtoffers te doen worden van sommi-
ger verlangen om niet de geheele ge
meenschap voor de geheele schade te doen
opkomen. Ook de schade door kerkelijke
gebouwen geleden dient vergoed op den
grondslag van de werkelijke herstelkosten.
Belangrijke inkrimping van het aantal bij
de oorlogsschade betrokken instanties,
achtte hij hoogst noodzakelijk. Eenzelfde
opvatting als deze afgevaardigde koester
de de heer Krol (c.h.), die het plicht
achtte van het geheele Nederlandsche volk
gezamenlijk de door een deel der burgerij
geleden materieele schade te dragen.
E. v. R.
Mgr. Lemmens, Bisschop van Roermond,
is In een ziekenhuis te Roermond opgeno*
men ter observatie.
Weerbericht
Geldig tot Vrijdagavond. In het Noord
oosten des lands lichte vorst. In de overige
provincies temperatuur om het vries
punt. Mistig of nevelig weer. Aanvanke
lijk zwakke, later, vooral in het Westen
des lands, iets toenemende Zuidelijke
wind.
De Belgen wisten een gelijk spei te be
halen in hun wedstrijd tegen de Schotten in
Glasgow en toonden zich van een veel betere
zijde dan tegen de Engelschen. De voorhoede
was schotvaardiger en wist na de pauze 2
maal te scoren. Schotland had verscheidene
nieuwelingen in zijn ploeg opgesteld. De nieu
we midvoor Delaney maakte de beide Schot-
sche punten. Een halve minuut voor het ein*
de kwam de Schotsche gelijkmaker uit een
penalty.
Het nationaal kampioenschap schaatsen
op de lange baan over 500, 1500, 5000 en 10.000
M. zullen 26 en 27 Jan. a.s. te Heerenveen
worden verreden.
Vanwege de toenemende populariteit van
voetbal, zwemmen, boksen en schaatsenrij
den is in de Sovjet-Unie voor eik dezer tak*
ken van sport een rijksoefenmeester aan
gesteld.
Wedstrijden om het kampioenschap N>
Holland schoon rijden worden morgen to
Zaandam georganiseerd. Zaterdag zijn eg
nat. wedstrijden schoonrijden te Zaandijk*
37. „Nou, honger, honger," mompelt
Warrel, maar zijn gezicht spreekt heel
andere taal. „Kijk es, ik zou wel een
sappig mugje lusten, maar beslist hon
gernee dat heb ik niet." Maar toch
haalt War het busje met gedroogde
miereneieren te voorschijn en stopt een
handjevol in den mond. Hij verorbert 't
gulzig, likt zich de lippen nog eenige
malen na en wilde weer instappen.
„Alles goed en wel," zei Wag, „maar
weet jij, welke kant we uitmoeten?"
We moeten zien, zoo gauw mogelijk in
de Verloren Velden te komen. Maar
eerst wil ik zelf wat eten, want die lee-
lijke miereneieren krijg je er bij mij
met geen stok in!"
heeft niet aller instemming
De door den bezettet ontslagen ambtenaren
