Haarlems Dagblad
De watersnood in Twente
Honger in
Britsch Indië
iffllx 8
UNO bemoeit zich niet met Indonesië
Truman kan zich
niet aan Missouri ontworstelen
Kritieke toestand in Almelo
®0e Jaargang So. 18255
Bureaux: Groote Houtstr. 93
cn Soendaplein 37, Haarlem
ÏJmuiden: Kennemerlaan 154,
Telef. 5437.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Poereboom
Donderdag 14 Februari 194®
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.—
Postgiro 273107.
Redactie 10600. Dir.-Hoofdred. 15054
ER heerscht honger- in Britsch-Indië en
een hongersnood bedreigt dit reus
achtige Britsche koloniale gebied. Dat is
al eerder bericht. Ik kom erop terug om
dat bijzonderheden bekend geworden zijn
en omdat in den loop dezer week een
delegatie naar Londen en Washington ver
trokken is om hulp te vragen uit de
schuarsche voedsel-reserves, die de we
reld nog verondersteld wordt te bezitten.
Maar over de geheele linie is er een tekort.
Want er heerscht een wereldcrisis in de
voedselvoorziening. Dat is verleden week
nog eens in onomwonden termen uiteen
gezet door den Engelschen minister Sir
Ben Smith, ter toelichting van het feit dat
het uilmalingspercentage van de tarwe in
zijn land verhoogd moest worden, om er
zooveel mogelijk uit te halen. Daarmee
wordi het brood in Engeland weer in kwa
liteit verminderd en teruggebracht tot het
gehalte van het brood in oorlogstijd. Ook
in de Vereenigde Staten is het percenage
verhoogd en op hetzelfde peil gebracht,
dat in den laatsten tijd in Engeland gold.
In de vergadering van de Vereenigde
Naties heeft Bevin gisteren een plechtig
beroep op de noodzaak van samenwerking
tot overwinning van den nood gedaan, dat
in diepe stilte is aangehoord.
Het is go^i dat men deze dingen in ons
land beseft,dat men weet dat er een
wereldcrisis in de voedselvoorziening
heerscht. Het geeft reden tot dankbaar
heid voor de voeding, die wij genieten.
Het kan ook verhelderend werken voor
degenen, die in een soort koppig wanbe
grip blijven veronderstellen dat men in
„het buitenland", met uitzondering dan
alleen van Duitschland, er zooveel beter
aan toe Is dan wij en eigenlijk krijgen kan
wat men wil. Dat is onzin. In sommige
landen, zooals bijvoorbeeld in Frankrijk,
is de toestand veel slechter dan bij ons.
In andere, zooals Engeland, waar het wel
iets beter is, blijft het verschil beperkt. Ik
moet er trouwens aan herinneren, dat ten
tijde van onze bevrijding de Engelschev
rantsoenen verlaagd moesten worden om
ons en andere volken te kunnen helpen.
Toch heb ik onlangs nog van Hollanders
gehoord, die naar Engeland gingen en ver
baasd en teleurgesteld waren dat zij er
niet meer konden krijgen. Hun hoog ge
spannen verwachtingen werden be
schaamd. Aan sommige menschen schijnt
men nooit vaak genoeg hetzelfde te kun
nen verteilen. Of het is hun niet mogelijk
over iets door te denken, als het buiten
do grenzen van ons kleine land gebeurt.
In Britsch-Indië is de bevolking er zoo
oneindig veel slechter aan toe dan wij,
dat zeker tien millioen menschen met den
hongerdood in den komenden zomer be
dreigd worden. Hoe men dit weet? Omdat
de toestand van groote deelen der bevol
king nu al zoo slecht is, dat de menschen
geen reserve meer hebben en een vermin
dering in het rantsoen niet meer kunnen
verdragen. Robin Duff, de correspondent
van de Daily Express in New Delhi,
schrijft in dit Londensche blad: „De ge
middelde Indiër is zoo uitgemergeld, dat
men zijn ribben kan tellen. Goed door
voede volwassenen zijn even zeldzaam
als kinderen, waarvan de maagstreek niet
opgeblazen is door den honger. Zij besef
fen hun toestand nauwelijks. Zij zijn eraan
gewend Maar voor de meesten van hen
zal de kleinste vermindering in de voe
ding den dood beteekenen.
Oorzaken van dit alles zijn de oorlog en
het weer. Zij hebben samengewerkt om
dezen noodtoestand te bereiken. De in
voer is sterk verminderd, vooral door ge
brek aan schcepsruimte. Rijstladingen uit
Siam, die verwacht werden, komen niet.
In geheel Britsch-Indië is gedurende de
laatste maanden regen achterwege geble
ven en er is nauwelijks hoop op vóór Juni.
Als de zomcr-moesson laat mocht zijn. of
ook maar ten deele uitblijven, zal de ramp
grooter worden dan iemand zich kan
voorstellen. In N.W Indië (Rajputana) en
in het Noord-Oosten (Bihar) zijn de voor
raden bedenkelijk klein In het gebied aan
de Oostkust zijn in October 100.000 ton
graan verloren gegaan In een cycloon. In
het Zuiden vindt men een groote bedreig
de streek die een deel van Hyderabad, het
Noorden van. Mysore en een groot deel
van Madras Presidency omvat. Voor deze
streek bestaat geen hoop op hulpverlee
ning uit het binnenland of van de Oost
kust In een van de staten die ertoe be-
hooren, Jaipur, niet het meest getroffen
deel. hebben Engelsche doctoren gerap
porteerd dat de menschen één derde van
de calorieën, die zij noodig hebben, krij
gen en dat hun weerstandsvermogen gelijk
is aan nul."
De Britsch-Indische regeering is volgens
Duff laat met haar pogingen om den
toestand voorzoover mogelijk te ver
beteren. Voor de regens uitbleven was het
al duidelijk, dat het gevaar groot was De
regeering heeft verleden week medege
deeld dat er een tekort van drie millioen
ton in de graan voorziening is, berekend
zonder reserve. Zij doet nu wat zij kan,
moedigt den teelt aan van vruchten die
snel geoogst kunnen worden, haalt medici
naar de meest bedreigde gebieden, poogt
moer scheepsruimte te krijgen en heeft
de meergenoemde delegatie naar Londen
en Washington afgevaardigd. Maar een
vorige delegatie heeft geen succes gehad.
De minister van Landbouw in de Britsch
Indische regeering, Sir Pheroze Karegat,
De „Jolian van Oldenharnev
opvarende» uiten bun blljdf
op ondubbelzinnige wijze.
•it" l>lj bet passeeren van de lleJnbrug. I)e
cbnp over den terugkeer in bet vaderland
(P.)
De Indonesische kwestie is door den
Veiligheidsraad afgehandeld en noch het
Oekrainsche noeli liet Egyptische voorstel
zyn aangenomen. Zij kregen resp. slechts
de stemmen van Oekraïne, Sovjet-Rusland
en Polen en van Egypte en I'olen. Ten
slotte probeerde Vlsjinsky het Egyptische
voorstel te amendeeren. doch dit amende
ment werd door lievin betiteld als ..het
Oekrainsche voorstel in een anderen
vorm." Het amendement kreeg slechts de
sternen van de Oekraine. Sovjet-Rusland
en Polen. t
Mr. Van Kleffens heeft nogmaals uiteen
gezet, dat de Indonesische kwestie in de
omstandigheden zooals ze nu zijn, den
internationalen vrede en veiligheid niet
in gevaar brengt. Oolc legde hij den na
druk op de noodzakelijkheid, dat de Vei
ligheidsraad zich houdt aan het grond
beginsel, neergelegd in art. 2 par. 7 van
het Handvest, waarbij aan de organisatie
het recht wordt ontkend tusschenbeide te
komen in aangelegenheden, welke essen
tieel binnen de Inwendige jurisdictie van
een staat vallen. Hij verklaarde gaarne
aan zijn regeering te zullen voorstellen,
dat de raad ingelicht zal worden over het
resultaat van de besprekingen, als een
bewijs van "achting en hoffelijkheid van.
Nederlandsche zijde.
Ernstige woorden
over een ernstige crisis
In een stilte, welke Intenser werd naar
mate hij op ernstiger toon sprak, heeft
een ernstige vergadering van Ver. Volken
geluisterd naar Bevin, die een pleidooi
hield voor een algemeene krachtsinspan
ning over de heele wereld om hongersnood
op groote schaal te voorkomen, omdat er
een tekort is van vjjf millioen ton tarwe
en twee millioen ton rUst.
Hij vroeg de gqpdkeuring van een plan,
dat den steun geniet van Engeland, Rus
land, de Ver. Staten. Frankrijk en China
en de ergste dreiging van hongersnood zal
afwenden. Bevin drong er bij ieder op aan
ons voedsel goed te gebruiken en vroeg de
samenwerking van alle volken om te ko
men tot een eerlijke en billijke verdeeling
van elk mogelijk overschot; waarbij hij
zeide. dat de vooruitzichten voor Britsch-
Indië bijzonder slecht zijn.
Aan het einde der vergadering zijn aan
alle regeeringen van Europeesche landen
die lid zijn van de UNO en aan de Turk-
sche regeering telegrammen gezonden met
de invitatie, hun ministers van voedsel
voorziening naaf 'een conferentie over de
Europeesche voedselsituatie te zenden,
volgende maand te Londen te houden.
„De atmosfeer van de UNO te Londen
verschilt totaal van die van den Volken
bond. Er is meer scepticisme. De staats
lieden spreken er oprecht, hetgeen in het
geheel geen belemmering vormt voor hun
goede verstandhouding". Dit zeide mevr.
Roosevelt aan een correspondent van AFP
te Frankfort, eraan toevoegend, dat zij
hoopte, dat „iets" uit deze nieuwe orga
nisatie zal voortkomen en er den nadruk
op leggend, dat het noodzakelijk is bij het
publiek interesse te wekken voor haar
werk.
Het woord is aan.
Sydney Sm i t h:
Veel talent gaat in de we
reld verloren door ciebrek
aan een beetje moed.
Weer strijd om een Koning
In België is de strijd om den Koning
weer begonnen, welke, naar was over
eengekomen. tot na de verkiezingen zou
blijven rusten. De secretaris van Leopold
meent, dat de tegenpartij zich niet aan
deze afspraak heeft gehouden en heeft
enkele verklaringen bekend gemaakt,
welke zijn vorst van verschillende be
schuldigingen moeten ontlasten. Thans
zeggen v d. Acker c.s.. dat de Koning de
overeenkomst heeft geschonden, maar dat
zij den secretaris niet zullen volgen op
den door hem ingeslagen weg.
Oorlogsmisdadigers
De algemeene vergadering van de UNO
heeft besloten, dat alle leden de noodigo
maatregelen moeten nemen om alle oor
logsmisdadigers te arresteeren en hen ter
berechting moeten terugzenden naar do
landen, waar zij hun misdaad bedreven
hebben Ook de staten die geen lid zijn
moeten dit doen.
De Koningin te Amsterdam
De Koningin heeft hedenmorgen te Am
sterdam de torpedobootjager „Evertsen"
en het fregat „Joh. Maurits" geïnspec
teerd. De inspectie duurde 2 uur.
DE PARLEMENTAIRE COMMISSIE
VOOR INDIë.
De soc.-dem. leden der le en 2e Kamer
hebben besloten persoonlijk geen zitting
te nemen in de parlementaire commissie
voor Indië. Ook de~leden van de fractie®
van den Vrijz.-Dem. Bond en de Christ.
Dcm. Unie hebben eenzelfde besluit geno
men.
Gemeend wordt dat de uitzending der
commissie thans niet opportuun is.
Ook Ickes neemt zjjn ontslag
Reeds eenige weken dreigt in de Ver.
Staten een politieke crisis ten aanzien van
Trumans regeering. Thans bestaat groote
kans, dat zij acuut zal worden door de
ontslagaanvrage van Harold Ickes, den
minister van Binnenlandschc Zaken cn
laatst overgeblevene uit het kabinet van
Roosevelt, welke aanvrage door Truman
met ingang van Vrijdag is aanvaard. Ickes
is de leider van den New Deal-vleugel van
de democratische party. Reuters corr. ver
wacht een heele verschuiving in Trumans
kabinet cn onder zijn adviseurs, llij acht
het niet onmogelijk, dat de tusschen de
rivale groepen ontbrande strijd misschien
het geheele wetgevingsprogram van de
regeering, de leening aan Engeland in
cluis, in gevaar kan brengen.
Volgens deze bron zou er critiek aan
den dag treden tegen de overheerschcnde
positie, welke in de regeering wordt in
genomen door een groep van persoonlijke
vrienden van den president, afkomstig
uit diens thuisstaat Missouri, welke groep
bekend is onder den naam „Missourl-
bende". Deze personen zouden volgens
beweringen de noodige capaciteiten en
ondervinding missen. Truman zou in do
laatste weken zooveel aan populariteit cn
politiek aanzien hebben ingeboet, dat te
Washington reeds dikwijls moet zijn op
gemerkt, dat hij als premier in een par
lementair kabinet geen motie van ver
trouwen inzake de loopende kwesties zou
kunnen verwerven.
Truman verzekert herhaaldelijk, liever
rechter in Missouri te zijn. Vele bekwamo
mannen zouden niet bereid zijn tot do
huidige regeering toe te treden Men zegt,
dat de democratische leiders daarom een
soort van „schaduwregeering" willen
gaan vormen. In partijkringen lijkt men
er meer en meer toe te neigen Fred Vin
son. den minister van financiën, als even
tueel opvolger van Truman naar voren te
schuiven.
heeft verklaard dat de komende hongers
nood erger zal zijn dan die in Bengalen
in 1943, die drie millioen menschen het
leven kostte. ,,Do dorpelingen in hun
leemen hutten en de stadsmenschen in de
vervallen achterbuurten beseffen niet"
schrijft Robin Duff, „dat zelfs als de ge
beurtenissen zich verder zoo gunstig mo
gelijk ontwikkelen, duizenden van hen
zullen sterven eer de regentijd komt."
Zoo somber ziet het er in Britsch-Indië
uit. Men kan het niet lezen zonder een
Innerlijk verzet tegen zulke wantoe«tfin-
ten, dat helaas volkomen machteloos
blijft. Wat kunnen wij er aan doen? Wat
kan Engeland eraan veranderen? Waar
schijnlijk evenmin iets als wij. Maar als
de correspondent in New Delhi verklaart,
dat de oorzaken de oorlog en het weer
zijn, moet men dit terugbrengen tot „de
directe aanleidingen". Want de ganschc
schuld aan den hongersnood zal strak6 de
oorlog dragert. Zonder den oorlog zou de
wereld voldoende voorraden hebben, om
zulk een ramp te voorkomen. Te vroeg
heeft men de dooden-statistiek opgemaakt.
Zij is nog lang niet voltooid. Denk ook
aan ons Indië!
Waarom kan men bij zoovelen geen be
langstelling wekken voor actieve bestrij
ding van den oorlog? Wekt een naderende
ramp als deze er niet toe op, al ligt Indië
zoo ver weg? R. P.
De watersnood in liet Oosten van ons
land heeft in de stad Almelo het karakter
van een ramp aangenomen. Duizenden
kubieke meters water stroomen door «Ie
dijkeaten naar de laagst-gelegen deelen
van Twente, waarvan Almelo bet mid
delpunt vormt. Het gemeentebestuur van
deze stad werkt dag en nacht met mobi
lisatie van alle krachten, om den nood
toestand meester te worden. In sommige
straten staat er anderhalve meter water.
Het verkeer moet dus voor een groot deel
met bootjes worden onderhouden. Auto's
en andere voertuigen staan minstens tot
de assen in het water.
In de stad zijn ongeveer 20.000 inwoners
geheel geïsoleerd. In vele huizen 1« de be
nedenverdieping overstroomd en zitten de
bewoners in hun woningen opgesloten
Ook voor zieken Is deze toestand natuur
lijk onhoudbaar, daar dokter noch zieken
huis te bereiken zijn. Het Nederlandsche
Roode Kruis heeft een ambulance gezon
den, die de zieken van het geïsoleerde
R.K. Ziekenhuis naar andere inrichtingen
overbracht. Ook is er een 'cgerafdeeling
pioniers en genie gearriveerd met booten
en auto's, die zich met de hulpverleening
aan de boeren zullen bezig houder..
De verschillende voorzieningen in de
6tad zijn ook In gevaar. Een deel van Al
melo is verstoken van electriciteit. Door
een kleine daling van het waterpeil U het
gevaar, dat de gasfabriek buiten werking
zou komen, voorloopig afgewend Ook de
voedselvoorziening baart zorgen Met
rubberbooten en trucks weet men het eten
der centrale keukens in de geïsoleerde
huizen te bezorgen. De bakkers werken
niet meer. omdat hun bedrijven ook over
stroomd zijn en er is geen personeel. Het
Roode Kruis zal trachten 2500 voedsel-
paketten van 12.000 cal. te zenden, deze
zijn door het Amqrikaansche Roode Krui®
ter beschikking gesteld. Voor hc-t vervoer
zal men verder nog punters uit Giethoorn
laten komen Via den town-major van
Enschedé hoopt men uit Duitschland een
aantal z.g. dukws te krijgen.
In en om Deventer.
In de omgeving van Deventer ls er wei
nig verandering in de stituatie gekomen;
tal van boerderijen blijven geïsoleerd. Veel
veevoeder is verloren gegaan, doch weinig
of geen vee. De dijken van den Berg
weidepolder worden voortdurend met bal
last versterkt, om de stadswijk tusschen
Deventer en Voorst voor overstrooming te
behoeden.
Het vervoer over de IJsel geschiedt met
booten. Voor het herstel van de schipbrug
verbinding is het noodig, dat het water
een meter zakt. Hier en.daar staat het
water aan de kruin van de dijken, doi h
men hoopt den toestand meester te blijven*
