Haarlems Dagblad
Nog deze week besprekingen?
De Duitsche roof
druppelt terug
Vertraging der anti-Franco-verklaring
Nederlandsche wreedheden
tegen Indonesiërs gefantaseerd
Spaaks förmatiepoging mislukt
V,J J poouuapofijsujjii uo i».m>(au <sui/,,i;j
«rto .Tanrem
18270
Bureaux: Groote Houtstr. 93
en Soendaplein 37, Haarlem
IJmuiden: Kennemorlaan 154,
Telcf. 5437.
Tel Administratie 10724. Expeditie 14825
Dlrcctour-Hoofd redacteur: Robert Peercboom
Mn And off 4 Maart H/lé
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p. week 31 ct»
per kwartaal f 4.—
Postgiro 273107.
Redactie 10600 Dir.-Hoofdred 15054
Sjahrir vormt een politiek kabinet
Sjahrir. die op den eersten dag var
bijeenkomst van het Nationale Comité is
afgetreden, is weer belast met de vorming
van een kabinet, dat. volgens de berich
ten, een politiek karakter zal hebben.
Sjahrir zelf zou reeds drie malen zulk een
kabinet hebben willen vormen, maar Soc-
karno zou telkens geweigerd hebben zijn
toestemming voor een verbreeding van de
basis te verleenen. Toen het Nationale
Comité zich uitsprak voor een kabinet op
broederen grondslag, heeft Sjahrir gchan
dcld of dit een motie van wantrouwen wa;
en ontslag genomen.
Over de gesloten zitting van het Comité
wordt gemeld, dat Sjahrir de vergadering
zou hebben toegesproken en gewezen zou
hebben op de noodzakelijkheid om met de
Nederlanders besprekingen te voeren. Zijn
rede zou met veel enthousiasme ontvangen
zijn en onmiddellijk daarna zou een motie
van vertrouwen in "hem met groote meer
derheid zijn aangenomen.
De correspondent van de Daily Mail tc
Batavia schrijft, dat dc situatie thans zoo
is. dal „de Indonesische republikeinen
het Ncdcrlandsclie aanbod om Indonesië1
den status van deel van het Ncderlandsche
gemeenebest te geven practisch hebben
aanvaard als grondslag voor verdere be
sprekingen."
In Indonesische kringen meent men, dat
de positie van Sjahrir aanzienlijk is v
sterkt. Een van zijn motieven tot vorming
van een nieuw kabinet zou zijn, dat hij
op die wijze voor de Nederlanders en de
wereld den indruk wegneemt, dat de rc-
publikeinsche beweging van zuiver Japan-
sche makelij zou zijn. Zijn kabinet bestaat
uit mensehen van wie niemand met de
Japanners heeft meegewerkt.
(Van onzen Haagschen correspondent.)
Dezer dagen hebben wij eens informa
ties ingewonnen over den terugkeer van
de door Duitschland geroofde goederen
uit Nederland.
De aanvankelijk steeds wisselende mili
taire bestuursapparaten in het bezette
Duitschland maakten het uitermate moei
lijk, vruchtbare onderhandelingen over dit
voor ons land zoo belangrijke onderwerp
te voeren. Thans komen er geregeld
gedeelten van fabrieksinstallaties uit
Duitschland terug, maar in verhouding
tot hetgeen uit Nederland werd gesleept,
ls het percentage nog gering.
Indien een en ander in goeden staat ver
keert, is het terugvoeren van middelen
van openbaar vervoer (locomotieven, tram-
en spoorwagens) en niet te vergeten van
machines van het allergrootste belang
voor ons nationaal herstel.
Het publiek vraagt zich meermalen af,
waarom er niet meer aandacht besteed
wordt aan het terugvoeren van auto's en
fietsen. Hiermede komt men op het gebied
van vervanging van goederen, verloren
gegaan tengevolge van handelingen der
Duitschers in Nederland. Het belang van
deze „kleinere schadeposten" is niet zoo
groot als dat van het terugkrijgen onzer
industrieele outillage en openbare ver
keersmiddelen. De genoemde „vervanging"
heeft natuurlijk de aandacht van de be
trokken autoriteiten, maar er is hiervoor
nog geen procedure vastgesteld.
Nader vernemen wij, dat dc tot dusver
uit Duitschland teruggebrachte goederen
op een waarde van ongeveer dertig mil-
lioen gulden kunnen worden geschat. Zoo
als onze Haagsche correspondent opmerkt
vertegenwoordigt dit evenwel nog maar
een klein percentage van het gestolene.
Gedenkplaat onthuld'
Zaterdagmiddag werd in hei inspectie
gebouw der belastingen aan het KI. Hei
ligland een gedenkplaat onthuld ter na
gedachtenis aan twee ambtenaren, J. H.
Boeltjes en N. K J van Waas, die in Duit
sche concentratiekampen zijn overleden.
De onthulling had namens net Comité ter
behartiging van de belangen van wegge
voerde en ondergedoken belastingambte
naren plaats door inspecteur T. J. dc Vries
kort na het verstrijken van den normuien
diensttijd.
Nieuws uit liet buitenland
De drie grootste Joodsche verzets-orga-
nisaties ln Palestina hebben zich tot één
lichaam vercenlgd.
De betrekkingen tusschen de Sovjet-
Unie en Argentinië', die sinds het revolutie
jaar 1017 waren verbroken, zullen waar
schijnlijk binnenkort worden hervat.
Dc „Kmpire Waveney" Is het vijfde
schip, dat In dc laatste dagen ln de haven
van Liverpool ln brand vloog. Men neemt
aan. dat er brandstichting ln het spel ls
De military police In HoiglC heeft bi den
nachttrein Brussel—RJJssel 35 smokkelaars,
gekleed ln geallieerde uniformen gearres
teerd. Ken Nederlander werd aangetroffen
ln het bezit van G5 rollen textiel.
De Internationale sc>ieepva*rtpool te New
York ls 2 Maart J.l, officieel ontbonden.
In bevoegde Indonesische kringen meent
men, dat verscheidene tegenwoordige mi
nisters deel zullen uitmaken van Sjahrirs
nieuwe groepeering. Als nieuwe leden
worden genoemd mr. Sartono, die reeds
voor den oorlog als vurig nationalist be
kend was, en Sjarifoedin, die reeds „mi
nister van voorlichting" is geweest.
Tc Batavia vertrouwt men nu, dat de
eerste formeelc besprekingen van de Nc
derlandsche voorstellen in de tweede helft
van deze week zullen beginnen. Sir Ar
chibald Clark Kerr zal dan, als de grond
beginselen eenmaal zijn uitgewerkt en
daarover overeenstemming is bereiki.
Java volgens z(jn oorspronkelijk plan nog
eind Maart kunnen verlaten.
Niet steeds ruggespraak noodig.
Sjahrir heeft ^a zijn terugkeer uit Soe-
rakarta aan Un. Press meegedeeld: „Ik sta
in veel sterker positie dan eerst; ik ben
thans gereed de onderhandelingen te be
ginnen. Mijn kabinet is nog niet klaar,
maar zal waarschijnlijk over enkele dagen
gereconstrueerd zijn. Het zal dan verte
genwoordigers van tenminste zes of zeven
partijen bevatten. Ik geniet thans den
volledigen steun van het Nationale Comité
en kan voortgaan zonder steeds rugge
spraak te moeten houden"".
Sjahrir zal de onderhandelingen begin
nen op basis van den eisch tot volledige
onafhankelijkheid, maar hij zeide, dat „dit
alles geheel een kwestie van uitdrukking
is", waarbij hij den indruk wekte, dat hij
zich met minder tevreden zou stellen.
United Press heeft voorts uit betrouw
bare bron vernomen dat de Britsche auto
riteiten xeen militair naar Midden Java
hebben gezonden om Hatta over te halen
voor een persoonlijk .contact met van
Mook en Clark Kerr naar Batavia te ko
men. Laatstgenoemde is te Batavia terug
gekeerd. Hij lijdt echter nog altijd aan
malaria en vertoeft nog aan boord van de
kruiser „Norfolk".
Bureaucratie
in Washington
Volgens onthullingen van het Ame-
rikaansche Departement van Bui-
tenlandsche Zaken is een verzoek
der Sovjet-Unie om een Amerikaan-
sche leening, dat reeds Augustus
1945 was ingediend, „zoek geraakt
in de diepten der Washingtonsche
archieven". Pas kort geleden wer
den de stukken weer ontdekt en vo
rige week is naar Moskou antwoord
gezonden, Of de leening is toe
gestaan vermeldt het bericht niet.
r
Mr. W. h\ Borirerhoff Mulder, de
openbare aanklager voor Nederland bij
het Internationaal Tribunaal ter berech
ting van Japnnsche oorlogsmisdadigers,
Is Zaterdag naar Tokio vertrokken. (P.)
Hef woord is aan.
Victor Cherbuliez:
Er is een tijd, waarin hel
leven ons draagt. Er is een
andere, waarin het rechtens
onze beurt is om het leven
te dragen.
Sabotage-complot
tegen Engeland?
Volgens de „News Chronicle" zijn po
litie en detectives naar dc Britsche havens
gezonden,» daar men een sabotagecompiot
op het spoor meent te zijn, dat tot doel
heeft Britsche schepen te vernietigen. De
branden aan boord van twaalf Britsche
schepen gedurende de laatste weken ziet
men als het werk van een wijdvertakte
organisatie. Haar activiteit zou zich ook
uitstrekken over door Engeland bezette
Duitsche havens.
Men vermoedt, dat dweepzuchtige na-
tionaal-socialisten dit alles op touw heb
ben gezet.
Te Washington is Zondag officieel mede
gedeeld, dat de nota der drie mogend
heden ter afkeuring van het Franco
regiem die aanvankelijk op Zaterdag
j.l. zou worden afgekondigd niet vóór
Woensdag zal worden gepubliceerd, aan
gezien de Britsche regeering elk punt der
nota aan een nauwkeurig onderzoek wil
onderwerpen.
Volgens Fransche dagbladcorresponden
ten staan momenteel 200.000 man Spaan-
Amerika waarschuwt
Rusland
Russische Interpretatie van
„oorlo^rsbult" te ruim
Na een stelselmatige inbeslagneming
van Mantsjoerijsche industrieele uitrus
tingen hebben de Russen thans ook de
Mantsjoerijsche electriciteitsmaatschappij
geannexeerd. Een officier van het hoofd
kwartier van Malinowsky is als bewind
voerder aangesteld.
Het departement van Buitenlandsche
Zaken der Vereenigde Staten heeft de
Sovjet-regeering een waarschuwing doen
toekomen, waarin gezegd wordt dat de
Ver. Staten een onttrekking van Japan-
sche industrieele uitrustingen aan Mant-
sjoerije niet als „oorlogsbuit" erkennen.
De Grieksclie llnksche partijen hebben
de regeering verzocht, de diplomatieke be
trekkingen met Franco te verbreken.
Het„vlaggoschlp" van dc American
Airlines is met 27 inzittenden bij San Dlego
(Californië) naar beneden gestort. Allen kwa
men om het leven.
Officieel wordt medegedeeld, dat een
onderzoek is ingesteld naar de juistheid
van het bericht, volgens hetwelk Neder
landers tegen Indonesiërs wreedheden
zouden hebben begaan en op grond daar
van door Britsche en Britsch-Indische
troepen zouden zijn bedreigd. Het onder
zoek heeft uitgewezen, dat van geen enkel
geval van wreedheid het bewijs is ge
leverd; evenmin is gebleken, dat Britsche
of Britsch-Indische troepen een eigen
machtige actie tegen de Nederlanders ge
voerd hebben, of daarmede hebben ge
dreigd.
Goede ontvangst op Bali.
Ongeveer een week voordat de Neder-
anders een begin maakten met de vrede
lievende bezetting van Bali, is een kleine
stoottroep onder bevel van majoor Kamp
van het parachute-wapen op het eiland
geland. Onderweg berichtte hij per radio,
dat alles rustig was en dat hij de Japan-
neezen volledig onder controle had. Op
sommige punten in het heuvelland hadden
de extremisten nog eenigen invloed, doch
in het algemeen namen de 1.500.000 in
woners onder wie 8000 Chineezen een
vriendelijke houding aan. Dit is wellicht
toe te Schrijven aan het feit, dat Bali voor
den oorlog in grootere mate zelfbestuur
heeft gekend dan andere deelen van Ned.-
Indië. Deze meer autonome positie is op
1 Juli 1938 verleend. Bovendien is de in
vloedrijke Dewa Agoeng van Kloeng-
Koeng, het hoofd van de acht zelfbestuur-
ders, tijdens de Japansche bezetting aan
de Nederlanders trouw gebleven.
Het burgerlijk bestuur van Bali is nu
aan 27 leden van Amacab toevertrouwd,
onder leiding van den heer J. A. van
Beu ge.
Zes van de acht prinsen op Bali hebben
tijdens een conferentie met lt.-kolonel
Termeulen, welke Zondagmiddag in het
paleis te Kloengkoeng is gehouden, zich
bereid verklaard om met de Nederlanders
samen te werken.
„Ik ben 50 K.M. landinwaarts gegaan
zonder een militair geleide", aldus een
speciale corresixmcUtaJ, vï«j Jit
heb door de kampongs gewandeld en met
vele menschen gesproken. Velen van hen
riepen, toen ze mij zagen: „pagoes"
goed Te Batavia zou zulk een tocht
zelfmoord hebben beteekend."
Celebes roerig, Gorontalo rustig.
Volgens berichten, welke uit Ratang
(Celebes) binnenkomen, worden aldaar
concentraties van gewapende rebellen on
der Japansche leiding waargenomen.
In de afgeloopen week is het in Goron-
talo volkomen rustig geweest. Nochtans
zijn, ingevolge de onthulling van alle
details van de muiterij te Menado, te Go
rontalo één militair en één burger ge
arresteerd. Na zijn aankomst te Gorontalo
op 27 Februari heeft kolonel Giebels in
een order tot de troepen medegedeeld,
dat tegen de gebeurtenissen te Menado
zal worden opgetreden met militaire
tuchtmaatregelen. De Nederlandsche tor
pedojager Piet Hein werd in de haven van
Gorohtalo hartelijk verwelkomd door de
bevolking.
sche troepen iangs de grens. Aan de Fran
sche zijde zijn geen versterkingen waar-
genoifffen.
Volgens den rcpublikeinschen oud-minls
ter Pricto zou Franco stellige plannen
koesteren om naar Ierland uit te wijken,
daar hij zeker is van zijn komende neder
laag.
De republikeinsche leider Juan Negrltt
is van meening, dat een harmonische actie
van Londen, Washington en Parijs een buT
gcroorlog in Spanje kan voorkomen.
Naar uit Washington wordt gemeld heeft
Frankrijk een wijziging verzocht in de ge
zamenlijke verklaring Wat deze wijziging
betreft is niet bekend.
Rusland heeft thans voor 'l eerst via de
Prawda de idee van het herstel der Spaan-
sche monarchie verworpen. De Prawda
voorspelt deze „omzwaai onder Don Juan"
een smadelijke mislukking.
Een woordvoerder van het Britsche mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken ver
klaarde heden, dat Engeland de Spaansche
republikeinsche ballingregcering in haar
huidige samenstelling ni»' a's irosonta-
tief beschouwt
Intusschen komen er oerichten over
nieuwe onderhandelingen tusschen Don
Juan en Franco, waarvan de royalisten
echter weinig verwachtingen koesteren.
De Aartsbisschop van New-York heeft
Zondag tijdens zijn reis over het Iberischs
schiereiland een kort bezoek aan Madrid
gebracht. Een groote meni<"o verwelkom
de hem.
Perzische kwestie opnieuw naaf,
de U.N.O.?
De provincie Tabriz In Per v is Zater
dag door Sovjettroepen ontruimd. In al te
andere gebieden maken'de Russen geen
aanstalten tot vertrek
Het Iraa'nsche parlement heeft in
speciale zitting met unaniem applaus zijn
instemming betuigd met het protest, d rtl
een lid liet hooren tegen deze „Russisch!?
verdragsschennis", en met het verzoek
aan de regecring deze zaak opnieuw voor
de U N.O. te brengen.
Perscommentaren in Londen voorspel
len dat deze Russische houding aanleiding
zal zijn voor „de hevigste crisis sinds d -n
oorlog."
Morgen zal de Iraansche premier Sul-
taneh uit Moskou te Teheran terugkeeren
Zijn zending wordt als mislukt beschouwd.
Bevin confereert.
De Britsche minister van Buitenlandsche
Zaken Bevln heeft zijn vacantie afgebro
ken en is naar Londen teruggekeerd, waar
hij onmiddellijk besprekingen begon met
zijn adviseurs over een eventueel protest
aan Rusland wegens het voortgezette ver
blijf der Russische troepen in Iran. Ver
wacht werd dat hij ln de kabinotszltting
van heden met concrete voorstellen over
de kwesties Iran en Spanje zal komen.
Ook in Washington werd een prótest
tegen de Russische houding verwacht.
De Liberalen weigeren medewerking
De Belgische regeerlngscrisis Is thans in
een ernstige impasse geraakt door de mis
lukking van Spaak's „informatieve op
dracht", die strandde op de weigering der
Liberalen tot medewerking aan dc samen*
stelling van een nieuwe regcering.
Deze beslissing werd door de Liberale
Partij Zaterdag, na afloop van een beraad
slaging, bekend gemaakt.
De Prins-regent heeft Spaak daarop van
zijn opdracht ontheven. De Liberalen mo-
iiv«ar«a hutx weigering met de volgende
redenen: „De uitspraak van het kiezers
corps moet woeden geëerbiedigd; er ia
geen voldoende meerderheid aanwezig."
Weerbericht
LICHTK DOOI.
Weersverwachting tot Dinsdagavond.
Matige, langs dc noordkust tijdelijk krach
tlgc Oostelijke wind. later ruimend naar
Zuid-Oost en afnemend. Overwegend be
wolkte lucht mot hier en «laar tijdelijk
nog eenige sneeuw of regen. Overdag
lichte dooi. Plaatselijk mist.
