sSSmA Haarlems Dagblad ===™i
Indonesische beslissing niet ver meer?
Politieke Moord
De bestrating te Haarleih
Churchill's rede wekt gemengde reacties
Cl -'--JM J Luepjatstuy joh -lepuozfig
IJmuiden: Kennemcrlaan 154, 070,n?
Telef. 5437. Postgiro 273107.
Directeur-Hoofdredacteur: ltobert Pooreboom Te| Redaclle 10600 Dir.-Hoofdred. 15054
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825
IN Leiden en Amsterdam zijn moorden
gepleegd, die aan politieke motieven
worden toegeschreven. Deze drijfveer staat
weliswaar niet vast, want in beide ge
vallen is de dader ontkomen, maar de
omstandigheden laten niet veel ruimte
voor twijfel. In Leiden betrof het een
fabrikant, die indertijd door den P.O.D.
gearresteerd was onder verdenking van
collaboratie, maar al maanden geleden
was vrijgelaten. Sindsdien mocht hij on
der bepaalde voorwaarden zijn werk weer
verrichten Op hem werd het soort aun-
slag uitgevoerd, dat ook in bezettingstijd
dus onder totaal andere omstandig
heden meermalen is gepleegd. Een
meisje belde 's avonds aan zijn huis en
vroeg zijn vrouw, die opendeed, haar man
te mogen spreken om hem persoonlijk een
brief te overhandigen. Hij werd geroepen;
even later hoorde zijn vrouw een schot
en toen zij naar de voordeur snelde vond
zij haar man stervende. Het blijft natuur
lijk de vraag of het meisje het schot heeft
gelost. Een ander, die zich aanvankelijk
verborgen hield, kan het gedaan hebben.
Maar dat te ontdekken is de taak van de
politie. Hel staat te bezien of zij het ooit
ontdekken zal. Want vroeger kon de po
litic bij ernstige misdrijven haar onder
zoek grootendeels concentreeren op een
bepaalden kring van min of meer zware
jongens, dien zij in kaartsysteem had. Zel
den vielen de daders daarbuiten. Nieuwe
leden van het gilde werden gewoonlijk
reeds in bun jeugd geregistreerd, omdat
zij dan al begonnen met kleine diefstallen
of inbraakjes.
Bedrijvers van politieke moorden be-
hooren evenwel zelden of nooit tot de
kringen der beroepsmisdaad zoodat de po
litie. als er geen bijzondere aanwijzingen
zijn of het geluk haar niet dient, naar een
naald in een hooiberg kan gaan zoeken.
Dat vooruitzicht heeft zoowel de Leidsche
politie als de Amsterdamsche, die den
man of de vrouw moet vinden die den
bedrijfsleider H. S. ergens op een stille
gracht heeft doodgeschoten. Van dezen
bedrijfsleider is bericht, dat hij tijdens
den oorlog voor de Duitschers heeft ge
werkt
Het is mogelijk dat in Leiden en Am
sterdam menschen vennoord zijn. die zich
tijdens den oorlog aan ernstige collabo
ratie hebben schuldig gemaakt. Ik kan
dat niet beoordeelen en de lezer kan het
evenmin, want wij kennen de feiten niet.
Maar laten wij de mogelijkheid aannemen
dat de I.eidenaar ten onrechte in vrijheid
gesteld was en dat de Amsterdammer er
evenzeer ten onrechte in was blijven rond-
loopen
Dan rechtvaardigt dat de gepleegde
moorden nog geenszins. Wij leven niet in
een dier landen, waar politieke moorden
al sinds den eersten wereldoorlog veel
vuldig voorkwamen, maar in Nederland,
waar zij vroeger nooit voorkwamen. Wij
leven niet meer in bezettingstijd, onder
het misdadig régime van vreemdelingen,
tegen wier wandaden men in eerlijk ver
zet en in'zelfverdediging soms tot uiterste
maatregelen overging. Wij leven onder ons
eigen Nederlandsche bewind, dat veel cri-
tiek te hooren krijgt en dat fouten begaat
en tekortkomingen toont, zooals trouwens
ieder mensch zonder een enkele uit
zondering maar dat voor een ontzaglijk
zware taak staat en aan welks zuivere
bedoelingen en zelfopofforendcn harden
arbeid wij niet twijfelen. De taak van ei
ken Nederlander is daarom, al heeft hij
nog zooveel critiek op de regeering, om
haar te helpen in haar streven, ons ont
wrichte maatschappelijke bestel weer in
goede werking te krijgen en de openbare
orde en moraal te handhaven. Die hulp
heeft zij dringend noodig, want de ont
wrichting doet zich in alle phasen der
samenleving en op alle gebieden van men-
schelijke activiteit gevoelen Velen besef
fen dat niet tenvolle. omdat zij zich tot
ervaringen op hun eigen gebied bepalen.
Maar wie door zijn beroep overzicht van
den toestand krijgt, schrikt ervan. Er zal
nog ontzaglijk veel moeten gebeuren om
in ons land de goede verhoudingen der
beschaving te herstellen. Het laatste wat
men daarbij moet doen is. de regeering
erin tegenwerken en eigen rechter gaan
spelen. Dat soort optreden hoort niet in
Nederland-onder-zelfbestuur thuis. De
rechtspleging moet alleen en uitsluitend
in handen vun de overheid zijn. Meent
men dat die daarin tekort schiet, dan kan
men de erkende wegen bewandelen om
die meening te berde te brengen. Stuit
men op bureaucratische traagheid, dan
kan men zich tot de regeering zelf wen
den en ook tot de Tweede Kamer, of een
of meer leden daarvan. Ik vestig de aan
dacht op de Tweede Kamer en haar taak.
Zij heeft het recht van interpellatie. Zij
treedt op als vertegenwoordiging des
volks. Velen, ook menschen die geheel
andere grieven hebben dan zich in moord
aanslagen uiten, schijnen dat vergeten te
zijn. Ik herinner hen eraan. Het is blijk
baar noodig. Zij schijnen niet meer te
weten hoe de democratie in de practijk
functioneert. Het behoort zeer zeker tot
de taak van een vrije Pers, op dit aam
beeld te hameren.
Eenige maanden geleden heeft een poli
tieke moord in Dordrecht, eveneens ge
pleegd op een man die in vrijheid gesteld
was, opschudding gewekt. Nu volgen twee
moorden tegelijk, blijkbaar met dezelfde
drijfveer. Dat is een slecht tceken. Maar
Ik zou er niet uit willen afleiden, dat de
openbare mcenin£ in cenigszins breede
palet
de aan
5 Batavia. I)e I.L.-Ci
zlsre journalisten de ni
iehlllj
Persconferentie
Mook verklaart
regeering.
In welingelichte kringen te Batavia is
men volgens Reuter van meening. dat de
beiissing over de toekomst van Indonesië
niet veel langer kan worden uitgesteld.
Aanleiding daartoe zijn de .financieele
maatregelen en het bericht, dat spoedig
met de evacuatie der Britsch-Indische
troepen zal worden begonnen. De komen
de besprekingen zullen, aldus deze krin
gen, wellicht de laatste poging tot een
vredelievende oplossing beteekenen.
Men verwacht dat Sjahrir voor het ein
de der week opnieuw met Soekarno zal
overleggen.
De republikeinsehe pers heeft geen aan
dacht geschonken aan de officieele publi
catie, waarin het Nederlandsch-Indische
geld weer als eenig wettig betaalmiddel
werd hersteld.
Uit betrouwbare bron verluidt, dat de
Indonesiërs te Bandoeng bezig zijn de
Britsch-Indische troepen aan te sporen
tot desertie, door boodschappen met be
loften, die in de Britsche linies worden
geworpen.
Het leven in Soerabaja
keert snel tot het normale terug. De be
woners zijn uit de kampen, waar zij ge
durende de gevechten in de stad verble
ven, naar huis teruggekeerd en de win
kels, cafés en restaurants bijna alle on
der Indonesische leiding openen weer.
De Indonesische bevolking stroomt terug
naar het stadsgebied, alwaar zij rustig
haar vroegere taak h'ervat. Ook de indu
strie herstelt zich geleidelijk.
Verscheidene fabrieken zijn weer aan
den gang of staan op het punt weer te
producecren. Tot deze fabrieken behooren
De Spaansche Republikeinen
gedesillusioneerd
De Spaansche republikeinsehe Tegeering
heeft een communiqué uitgegeven, waarin
„niet zonder bitterheid" commentaar
wordt geleverd op de driemogendheden-
verklaring over de regeering van Franco.
„Het is zeer duidelijk dat de Spanjaarden
in cn buiten Spanje nog niet van Franco
en dc Falanx verlost zijn, niet omdat zij
zouden wachten op een verklaring van de
drie groote mogendheden, maar omdat zij
van meening zijn. dat zij niet in staat zijn
tot handelen, aangezien zij verdrukt en
ontwapend worden".
Ook Engeland en Frankrijk blijken Zon
dag een nota van Franco te hebben ont
vangen, waarin een waarschuwing is ver
vat dat Spanje niet van plan is zich door
buitenlandse he dreigementen te laten be
ïnvloeden. Wel ingelichte kringen te Lon
den verwachten, dat Engeland op deze
nota niet zal reageeren.
De Britsche admiraliteit maakte van
daag bekend, dat in de komende dagen
eenheden van de Home Fleet op groote
schaal oefeningen zullen houden nabij de
Spaansche kust. Er werd den nadruk op
gelegd, dat hier geen enkele politieke be
teeken is aan gehecht moet worden. De
oefeningen moeten volgens de admiraliteit
worden opgevat als een hervatting van
de voorjaarsmanoeuvres, waarbij de thuis-
vloot en de Middellandsche Zeevloot ge
meenschappelijke oefeningen houden. Het
gebied der manoeuvres ligt tusschen Gi
braltar en Ouessant. Verdere bijzonder
heden werden niet bekend gemaakt. (U.P.)
de Philips Revi Mij. en de British-Ameri
can Tobacco sigarettenfabriek, welke weer
met de productie is begonnen en hiervoor
oude voorraden gebruikt
Vanweg het vertrek van een Britschen
officier naar Midden-Java om Soekarno
en Hatta te bewegen naar Batavia te ko
men voor een bespreking met Clark Kerr,
melden Indonesische kringen, volgens
Un. Press, dat deze voorgestelde confe
rentie aan boord van den Britschen krui
ser Norfolk op de rcede van Semarang
zou plaats hebben. In dezelfde kringen
hoopt men nog altijd dat Clark Kerr voor
zijn vertrek naar Engeland het binnenland
van Java zal bezoeken.
De Britsche officier is intusschen te Ba
tavia teruggekeerd met een brief van
Soekarno voor Sir Archibald.
Internationale Hof van Justitie.
Het nieuwe Internationale Hof van
Justitie zal, volgens een woordvoerder
van de U.N.O., in April te 's-Gravenhage
bijeenkomen. De openingsplechtigheid zal
waarschijnlijk op 3 April plaats hebben
De zevende kolenbon.
Het is te begrijpen, dat iedereen met
dit heerlijke voorjaarsweer reikhalzend
uitziet naar den zevenden kolenbon Mr
in 't Veld, burgemeester van Zaandam
heeft zijn burgeressen op een huisvrou
wenvergadering verblijd met de mededee-
Iing, dat voor half Maart dc bon geldig
werd.
In Haarlem is er verbetering in <3c ko-
lenpositic gekomen, dat wil zeggen, sinds
de laatste week kan de handel weer be
voorraad worden. Dit is geen overdadige
luxe wanneer men bedenkt, dat door de
vervoersmoeilijkheden er velen zijn, die
hun zes mud niet alle hebben gehad.
Het woord is aan.
de Madariaga:
Het leven verwerft rijkdom
en schoonheid voor gewone
menschen door toedoen
van ongewone menschen.
Interessante getallen
Wij wezen, er reeds eerder op, dat het
onderhoud aan de gemeente-'ugendom-
men in de oorlogsjaren in de verdrukking
gekomen is. Ook wat straten en wegen
betreft Helaas is het niet mogelijk den
achterstand op korten termijn in te halea.
De aanvoer van materialen is nog zó*
beperkt, dat men al tevreden is, als in dit
jaar bereikt wordt, dat de verdere achter
uitgang voorkomen wordt.
Als men de Haarlemsche straten en
wogen met een broek vergelijkt, is de
stand van zaken zoo, dat het kleedingstuk
dringend vernieuwd moest worden. Er is
evenwel geen goed voor een andere
broek, wel is er stof om nieuwe stukken
in te zetten. Dat wordt nu gedaan, want
het is in elk geval geval beter met eert
opgelapte broek te looDen dan met een
met gaten!
Straatsteenen zijn er te weinig. Het is
wel een binnenlandsch product maar velt.
ovens zijn vernield. Bovendien zijn er
kolen noodig om de ovens te stoken en
daaraan is ook een tekort. Ook moeten
de ovens voor straatsteenen harder ger
stookt worden, dan voor bouwsteenen,
zoodat het aan te nemen is dat er. om
kolen te sparen, meer bouw- dan straat
steenen zullen worden gemaakt. Trou»
wens ook aan note be»
ho"f'<
T">. .ïaaricmscne Si.a-v.ii .oen een
oppervlakte van ongeveer 1.500.000 M2.
Om alles te vernieuwen zouden 150 000 000
stcenen noodig zijn. Neemt men aan dal
in elk geval 10% vervangen moet worden,
komt men aan 15 000 000 st oenen In nor
male jaren verwerkte de gemeente onge
veer 5.000.000 steenen per iaur Wii ecve®
deze cijfers om aan te toonen. het
voorloopig bij lapwerk moet hliiven Haar
lem krijgt wel wat nieuwe straatsteenen
maar slechts een klein gedeelte van het
voor-oorlogsche verbruik In .Tanua*-: zijn
100.000 straatsteenen ontvangen Dat was
een mooie zending voor dezen tijd maar
als ze verwerkt zijn. kunnen zo nauwelijks
teruggevonden worde-
Ook de asphaltweven kunnen nog sh --hts
gelapt worden. Asphaltprodueten moeten
uit het buitenland komen en dnarvooi /ijn
deviezen noodig Er is kans dat de olie
raffinaderij te Pernis dit 'aar nog gaal
draaien en dan krijgen wë <->'• n«nhalt-
producten zonder deviezen
Men zal aan Openbare Werken ioen
wat mogelijk is, om deze stralen zoo
goed mogelijk te maken en te houden.
Daarbij zal natuurlijk in den -s'i-n tijd
in het bijzonder aandacht gewijd worden
aan de hoofd verkeerswegen Openbar?
Werken hoeft geregeld zijn vaste ploeg
stratenmakers aan het werk Maai* diG
kunnen niet altijd aan het verbeteren van
straten gezet worden. De dienst voor den
Hout en de Plantsoenen heeft duizenden
nieuwe boomen geplant. Maar dat wil
zeggen, dat de straatmakers van Open bard
Werken even zooveel eaten fn strateii
herstellen moeten
Britsche regeering kende den inhoud niet
lagen der bevolking ermee instemt. Ik ben
er integendeel van overtuigd, d.at zij deze
dingen afkeurt. Het onbehagen in de hui
dige toestanden in ons land, dat bijna
iedereen voelt, wordt niet het minst ver
oorzaakt door het ontbreken van rechts
zekerheid. En Ae rechtszekerheid wordt
opnieuw geschaad door het plegen van
politieken moord, R- p-
Sovjet-Rusland bewaart nog steeds hoi
stilzwijgen over de rede van Churchill te
Fulton. Er is nog geen enkel Russisch
commentaar bekend geworden.
De Amerikaansche pers is over het alge
meen over dc rede niet gunstig ge
stemd. De „Chicago Sun" schrijft: „Chur
chill noodigt de Ver. Staten uit, erfge
naam te worden van het ineenstortende
„kolonialisme". De Amerikaansche senator
Taft zeide: „Ik acht het hoogst ongunstig
voor de Ver. Staten om in vredestijd, het
zij met Engeland, de Sovjet-Unie of welk
land ook. een militair bondgenootschap
aan te gaan."
Fransche instemming.
De meeste Parljsche commentators be
schouwen de rede als een aanwijzing van
het Britsche verlangen naar volledige de
fensieve militaire en politieke alliantie
met de Ver. Staten tegen Sovjet-Rusland.
Le Monde, die dikwijls het inzicht van
het Fransche ministerie van buitenland-
sche zaken weergeeft, verklaarde: „Deze
rede is van het grootste gewicht, daar
haar auteur de leider is van een van dc
twee groote Britsche partijen en zijn aan
hangers de hoofdlijnen van zijn buiten-
landsche politiek volgen. Churchill pleit
niet voor een West-Europeesch blok. dat
nimmer groote kans op succes heeft ge
had, doch voor Walter Lippmans systeem
van een „Atlantische gemeenschap".
Op discrete wijze suggereert hij, dat
Franrijk eveneens dit systeem aanhangt.
Naar Keuter verneemt, was dc Kngclschc
regeering niet op de hoogte van den in
houd van Churchills rede, voordat deze
werd gehouden en heeft Churchill geen
overleg gepleegd mei den cers'cn minis
ter of met Kevin. De regeering is van mee
ning. dat deze rede ais een zuiver per
soonlijke verklaring moet worden be
schouwd, waarin Churchill, zooals overi
gens zijn volste recht is. zijn eigen ziens
wijze naar voren heeft gebracht
Franscheii en Chineezen
slaags
Fransche oorlogsschepen, die ruim twin
tig duizend man Fransche troepen lo
Haiphong in Indo-China aan land wilden
zetten en daartoe voor de haven kruisten,
zijn in gevecht geraakt met Chineosch»
kustbattcrijen.
Dit bericht ontving Reuter van Tsjocng-
king, waaraan werd toegevoegd dat do
Fransche troepen later onder bescherming
van scheepsgeschut aan land zijn gegaan,
doch zich na schermutselingen met Chi-
neesche strijdkrachten hebben terugge
trokken.
AFP meldt nader: Fransche schepen
werden, toen ze bij Haiphong wilden deel
nemen aan ontschepingsoperaties, door
vuur van Chineesche batterijen bestookt.
Eerst nadat deze kanonnade eon half uur
aan den gang was, kregen dc Fransche
kanonniers bevel he' vuur te beantwoor
den. Aan Fransche zijde waren toen roods
verliezen geleden. Daarna werd
6nel contact verkregen met het plaatsen!»
opperbevel der Chineezen,
