België heeft weer een Regeering
Bikini
Besprekingen in Indië binnen twee dagen
De Amerikaansche nota
inzake Bulgarije
U.V.V. geïnstalleerd
Ver. Staten willen Spaansche kwestie
niet voor den Veiligheidsraad brengen
De schoenenloterij
auaAiNVJa auu vini idriuadA r.. '-r.- \j. i ll w
floe .Taareane Wo. 18877 I jj Dliudaff 12 Mnort 1946
Bureaux. Groote Houtstr. 93 g TT 9 f^TYTl B J 1 Uitgave Stichting Voorlichting
en Soendaplein 37, Haarlem J. X A J, fj Vfc Va _k, Abonnementenp week 31 ct.
IJmuiden: Kennemerlaan 154, Per kwartaal f 4.—
Telef. 5437 - Postgiro 273107.
Tel.: Administratie 10724. Espeditie 14825 Blrecteur-HooHmlactcur: llobcrt Peereboom Ecd>cUc Dlr..Hoofdre4 150S,
ER ligt een eilandje in den Stillen
Oceaan, dat behoort tot de Marshall-
groep en Bikini heet. Niemand van ons.
behalve misschien een paar erg preciese
aardrijkskundigen en een enkele zeeman,
die er wellicht eens na een schipbreuk
is aangespoeld, had er ooit van ge
hoord, tol het dezer dagen plotseling de
belangstelling der geheele wereld tot
zich trok. Tot zijn ongeluk. Men vaart er
zelden goed bij, als men de belangstelling
van de wereld trekt. Bikini was een ge
lukzalig eiland zoolang het in vergetel
heid verkeerde. Nu zal het worden op
geblazen. Dat is zijn treurig vooruit
zicht. Het is uitverkoren voor proeven
met de atoombom. Oorlogsschepen wor
den daar ook aan blootgesteld. Het zijn
natuurlijk oude oorlogsschepen en Bikini
is wellicht ook oud, ofschoon het een
koraaleiland is. Maar of zij nu oud of
jong zijn, gelukzalige eilanden zijn meer
waard dan oude oorlogsschepen.
Bovendien is het een bewoond eiland.
Er bestaat een ruime keuze in onbe
woonde eilanden; niettemin is Bikini
uitgekozen. Het moet worden ontruimd.
Onlangs hebben wij een foto gehad van
een stille maar toch ook verbaasde
en onthutste groep inboorlingen, schilder
achtig gegroepeerd, luisterend naar de
aankondiging dat zij evacueeren moest.
Dat waren de Bikineezen. Een Ameri-
kaansche camera-man moet hen vol
gens de nieuwste opvattingen van Holly
wood hebben gerangschikt. Hij zal er toen
een aardig filmpje voor het voorpro
gramma van gemaakt hebben: wel een
beetje triest, want dat zijn zulke evacua
ties altijd, maar men moet den lach met
de traan weten af te wisselen en ten
slotte zijn cr maar zoo weinig Bikinee
zen en is het ook maar een heel klein
eiland Dat blijkt wel uit hetgeen de
encyclopaedic mededeelt, die het niet de
moeite waard vindt het apart te noemen,
maar vaststelt dat de Marshall-groep uit
drieëndertig eilanden bestaat met de
kleine oppervlakte van 415 K.M.2 Het zijn
alle koraaleilanden. De plantengroei is
schraal; alleen kokospalmen, pandanen
on broodboomen komen talrijk voor. In
1926 woonden op de Marshall Islands
9589 inlanders, behoorend tot den Mikro-
nesischen volksstam, verder 198 Japanners
en 13 Europeanen.
Dat is dus niet veel. Op drieëndertig
eilanden met nog geen tienduizend in
woners is de gemiddelde kans, dat Bikini
in 1926 driehonderd zielen telde. Sinds
dien zullen er wel niet zooveel bijgeko
men zijn. Is het de moeite waard daar op
duizenden mijlen afstands over te schrij
ven, alleen omdat die menschen van hun
eiland verdreven worden en het eiland
zelf. enkele vierkante kilometers groot,
met zijn kokospalmen, pandanen en brood
boomen 7.al explodeeren? De wereld heeft
wel gebrek aan voedsel, maar het verlies
van dat stelletje boomen zal geen noemens
waard verschil maken.
Dus is het wel wonderlijk, dat het ge-
•vai-Bikini op zooveel menschen indruk
heeft gemaakt en hen onaangenaam ge-
Moffen. Maar onverklaarbaar is dat heele-
mnal niet. De oude zekerheid, dat er toch
nog ergens in de wereld begenadigde plek
jes zijn, waar men in veiligheid en ver
getelheid kan leven, zorgeloos genietend
van de natuur is ons met dezen ruwen
ingreep in het bestaan van een gelukzalig
eiland ontroofd. En er is iets ergers: er
blijkt zulk een volstrekte onverschillig
heid voor het levensgeluk van het individu
en voor het lo» van kleine bevolkings
groepen uit Nu er geen oorlog meer is,
nu beschaving den boventoon zou moe'en
voeren, tenminste als maatstaf gelden,
wordt terwille van een proefneming met
hei ergste strijdmiddel dat de wereld ooit
verzonnen heeft alleen om te zien hoe-
vee! het wel tn één slag vernietigen kan
de levensvreugde van een enkele honder
den menschen achteloos opgeofferd Wat
heeft drie nu te beteekenen in verhouding
tot de „Big Three",en andere geweldig
heden, waarvan de wereld davert maar
waarbij zij niet gelukkiger wordt?
Mijn antwoord en dat van anderen, die
over deze dingen gedacht hebben, is: veel.
Het heeft nog steeds heel veel te beteeke
nen en dat verklaart het onbehagen, door
het treurig lot van Bikini en zijn Bikinee
zen gewekt. Wij haten de atoombom
evenals de politieke onmacht, die geen
weg ziet om de menschheid tegen een
menschelijke uitvinding te beveiligen, om
dat zij de groote oplossingen niet aandurft.
Wij hebben de armelijkheid gevoeld in het
protest van die mannen der wetenschap,
die zelf tot dc uitvinding hadden mede
gewerkt en achteraf tegen haar gebruik
voor oorlogsdoeleinden mee gingen protes-
tcerenalsof zij zoo naïef waren, dat
zij tevoren en op grond van ervaring niet
wisten, welk nieuw onheil zij voorbereid
den. Wij zien in dat experiment in den
Stillen Oceaan een phase van verdere ont
wikkeling van het ontzettende vernieti
gingsmiddel want waartoe dienen an
ders dergelijke proefnemingen? en het
feit alleen dat geen onbewoond eiland er
voor uitgekozen wordt toont ons met mec-
doogenlooze duidelijkheid aan, hoe weinig
de persoonlijke vrijheid en het persoonlijk
leven eigenlijk meetellen.
Het geval-Bikini is een sprekende waar
schuwing tegen een beleid in de huidige
wereld, dat overal en in velerlei vormen
tot uiting komt en dat heel eenvoudig ka"
uitgedrukt worden in de vraag; wat doet
Het Ain.slerdaniHclio ConocrUcebouworkest vertoeft te Houden, waar liet
een serie concerten zal goveu. Kduard van Beinum, dtc eerder per vliegtuig
arriveerde, begroet de leden van liet orkest bij bun aankomst in de Engel-
selie hoofdstad. (P|
Nederlandsche troepen opnieuw tot discipline gemaand
A.N.P.-Aneta verneemt dat de landingen
van troepen gedurende verscheidene we
ken zullen worden voortgezet, totdat on
geveer 20.000 man geland zouden zijn. Vol
gens mededeellngen van Soedarsono, de
Indonesische „minister voor sociale zaken"
heeft ir. Scekarno geen commentaar ge
leverd op dc landing der Nederlandsche
troepen. Soedarsono verklaarde tevens:
„Wanneer de besprekingen tusschen de
Nederlanders en de Indonesiërs zonder
uitstel zouden beginnen, dan geloof ik dat
er een groote kans bestaat, dat een bevre
digende uitslag verkregen zou worden."
Uit zeer betrouwbare bron verneemt
A.N.P.-Aneta dat de besprekingen tusschen
Nederlanders en Indonesiërs binnen 48
uur zullen beginnen. Men verwacht dat
beide partijen bereid zullen zQn tot een
compromis.
Rritsche verliezen.
Bij den extremistischen aanval op een
Britsch convooi bij Soekaboemi werden 7
Britten gedood en 25 gewond.
Volgens mcdedeelingen van Lawson.
Britsch staatssecretaris van oorlog, ver
loor het Britsche leger tot 16 Februari
1946 op Java en Sumatra 27 dooden, 55
gewonden en 8 vermisten. Het Britscb-
Indische leger telde In dat tijdvak 236
dooden. 810 gewonden en 229 vermisten
De muiterij in de Minahassa is geëin
digd. De leiders van den opstand zijn door
de loyale troepen gevangen genomen en
aan boord van de „Piet Hein" gebracht.
Overal in de Minahassa waait weer de
Nederlandsche driekleur.
Op Sumatra zijn alle sultans van de
Oostkust door extremisten gearresteerd,
behalve dc sultan van Dehli, die door
geallieerde troepen wordt bewaakt
Heden heeft Sjahrir de samenstelling
van zijn nieuwe kabinet bekend gemaakt.
Hij zelf is minister-president en beheert
buitenlandsche zaken. Soedarsono heeft
de portefeuille van binnenlandsche za
ken. Het kabinet bevat met inbegrip van
Sjahrir elf ministers uit het vorige ka
binet. Maria Ulfah Santoso, de juriste
die in Amsterdam heeft gestudeerd, heeft
sociale zaken gekregen. Twee van de
nieuwe kabinetsleden behooren tot de
IslaemietLsche partij „Masjoemi". Noch
de communisten, noch het z.g. volksfront
zijn in het kabinet vertegenwoordigd De
meest radicale figuur Wikanan is minis
ter zonder portefeuille geworden Voor
bijna alle ministers zijn tevens vice-minis
ters benoemd Het vroegere ministerie
van economische zaken is gesplitst in
„handel en industrie" en „landbouw en
voedselvoorziening"., Het ministerie van
defensie is in handen van dr. Sjarifoedin.
Naar United Press mededeelt zou Sjah
rir aan een vertegenwoordiger van het
Chineesche persbureau „Central News"
hebben verklaard dat de Indonesiërs, in
geval de onderhandelingen met de Ne
derlanders zouden mislukken, niet bang
zijn voor een eventueele. Nederlandsche
militaire actie. „Wij hebben voldoende
krachten voor een tegenactie op groote
schaal", aldus formuleert „Central News"
Sjahrir's verklaring.
Chineesche communisten
vervangen Sovjet-troepen
Reuter geeft berichten van het Chinee
sche persbureau „Central News" weer,
die spreken over een toenemende activi
teit der Chineesche communisten in de
provincie Jehol in Mantsjoerije j
Volgens dezelfde bron zijn meer dan
10.000 man Chineesche communisten in
de buurt van Harbin, een stad in Oost-
Mantsjoerije aangekomen met de bedoe
ling de stad te bezetten wanneer de Sov
jettroepen deze ontruimen. In Harbin is
dc staat van beleg afgekondigd.
De straatgevechten. die in Moekden
woedden, zijn althans tfoorloopig gestaakt,
nu nationalistische troepen de strategische
punten in de stad hebben bezet, zoo wordt
te Tsjoengking door Un. Press gemeld.
Volgens Reuter hebben de Sovjets thans
de Chineesche autoriteiten op de hoogte
gesteld van hun terugtrekken.
Hef woord is aan.
Catulle Mendès:
Vergiffenis is verschrikke
lijk voor het kwaadzooals
de dageraad den nacht
wegvaagt.
De Amerikaansche minister van Buiten
landsche Zaken, Byrnes, heeft Maandag
de bewering van de Sovjet-Unie, dat de
Ver Staten dc overeenkomst van Moskou
met betrekking tot Bulgarije hadden ge
broken, weerlegd in een nota aan Moskou.
Weer rumoer aan de Levantkade
Ondanks dat de bewaking Zondagavond
na de relletjes van des middags den toe
stand in het interneeringskamp aan de
Levantkade te Amsterdam weer geheel
meester was, bleef de verhouding tusschen
de geïnterneerden en de bewaking toch
zeer gespannen. Dit heeft Maandag op
nieuw tot een uitbarsing geleid, doordat
een der geïnterneerde NSB-crs meermalen
zijn tong uitstak, ondanks sonfinaties van
de wacht. Toen zelfs dit niet hielp de
man bleef spottend zijn tong uitsteken
werd óp hem geschoten. Hij werd ern
stig, doch niet doodclijk getroffen. Dit
was het sein voor de andere gevangenen,
mannen en vrouwen. om wederom tot
ernstige ordeverstoringen over te gaan.
De wacht van gezagstrocpen wist de si
tuatie echter meester te blijven. De noo-
digc maatregelen tegen herhalingen zou
den thans getroffen zijn
Maandagmiddag is ten stadhuize het be
stuur van de afd. Haarlem en omstreken
van de Unie van Vrouwelijke Vrijwilli
gers officieel geïnstalleerd. Na een
openingswoord van mevr. J van Nispen—
Van Wcly installeerde mej. dr. Jane de
Jongh üit Amsterdam, presidente van het
hoofdbestuur, allereerst mevr. J. E. baro
nesse De Vos van SteenwijkVan Royen
en mevr. A. M. ReinaldaDeen als eere
leden en vervolgens het Haarlemsche be
stuur met de hoofden van dienst, alsmede
eenige adjuncten en leden, die zich bijzon
der hebben onderscheiden. Dr De Jongh
prges de afd. Haarlem gelukkig met de
persoon van mevr. Van Nispen als bezie
lende leidster, die tijdens de bezetting den
sloot had gegeven tot het contact der ver
schillende vrouwelijke hulpcorpsen, waar
door tenslotte de U.V.V. tot stand kwam.
Burgemeester M. A Reinalda sprak in
hartelijke bewoordingen zijn dank uit voor
het vele werk, dat door het Korps van
Vrouwelijke Vrijwilligers is verricht. Hij
prees do leiding en den gang van zaken
op het U V V.-bureau en besloot met den
wensch, nog lang en aangenaam met de
U.V.V. te mogen samenwerken, waarbij de
gemeente Haarlem zeker baat zou vinden.
Na afloop werd dc nieuwe le^en een
thee aangeboden, waarbij aan mevr. Van
Nispen, namens het bestuur, een voorzit-
etershamer werd overhandigd.
Tien Socialisten en drie partijloozen
Reuter en Belga melden nit Brussel:
Paul llenri Spaak is er in geslaagd, een
kabinet samen te stellen, waarin 16 socia
listen z\jn opgenomen. De nieuwe regee-
ring ziet er als volgt uit:
Minister-president en minister van Bui
tenlandsche Zakerft Spaak (Soc.).
Binnenlandsche Zaken: Chr. M. J. Mer-
lot (Soc.).
Arbeid en Sociale Voorzorg: L. E. Troelet
(Soc.).
De Ver. Staten hebben het F'ranschc
voorstel betreffende Franco verworpen en
weigeren, de Spaansche kwestie voor den
Veiligheidsraad te brengen. Deze beslis
sing werd gisteren aan de Franschc regce-
ring meegedeeld In een nota, die door Jef
ferson Caffery, den ambassadeur van de
Ver. Staten te Parijs, werd overhandigd
aan Georges RidauH. den Fransehen mi
nister van Buitenlandsche Zaken.
Volgens Reuters correspondent te Parijs,
verklaart de nota, dat de V. S. niet hun
goedkeuring aan het Fransche voorstel
kunnen hechten, omdat de aanwezigheid
van Franco aan het hoofd van de Spaan
sche regeering naar de meening van de
regeering der V. S. geen bedreiging of
het intieme, persoonlijke er nog toe? Alsof
dat niet de kern van het leven was. van
grooter en dieper beteekenis dan al het
andere. R- P-
gevaar voor den wereldvrede vormt.
Ervaren politieke waarnemers te Parijs
achten de mogelijkheid niet uitgesloten,
dat Frankrijk de Spaansche kwestie met
enkel den steun van Rusland toch voor
den Veiligheidsraad zal brengen
Zwitsersche wapens.
Volgens officieele cijfers heeft Zwitser
land in 1945 voor een bedrag van 882 000
Zwitsersche francs aan wapen-onderdce-
!en naar Spanje uitgevoerd, aldus Reuter
Radio-Moskou heeft met name de His-
pano- Suiza fabrieken te Genève beschul
digd van de levering .van wapens aan
Franco. Naar Reuter meldt, zal de Zwit
sersche bondsregeering op 12 Maart een
verklaring publiceeren over dez.e Russi
sche beschuldiging, nadat de departemen
ten van Handel en Buitenlandsche Zaken
overlegd zullen hebben Intusschen be
waren de Zwitsersche autoriteiten het
strikste stilzwijgen over deze aangelegen
heid.
Justitie: H. Rolin (Soc.).
Oorlogsschade en getroffenen: P. Ver-
meylen (Soc.).
Economische Zaken: A. v. Acker (Soc.).
Buitenlandsche Handel: A. dc Smaelo
(partijloos).
Openbare Werken: II. Ves (Soc.).
Vrkeer: Rongvaux (Soc.).
Kavitaillcering: Meons de Fernig (party
loos).
Financiën: de Voghcl (partijloos).
Koloniën: Anscele (Soc.. nog niet aan
vaard).
Opvoeding: L. Collard (Soc.).
De portefeuilles van Landsverdediging
Volksgezondheid en Landbouw zijn nog
niet verdeeld.
De nieuwe regeering zal op 19 Maart u.
voor de Kamers komen.
In Belgische politieke kringen twijfelt
men. aldus Un Press, aan de stabiliteit
van Spank s kabinet. Spaak zelf zou heb
ben verklaard, dat hij de formatie-op
dracht slechts zou hebben aanvaard uit
plichtsgevoel, teneinde de politieke situa
tie op te helderen.
Het officieele bericht
Thans is het officieele bericht gekomen
over de schocnenloterij, die wij reeds in
ons nummer van Zaterdag aankondigden.
Het blijkt dat iemand die na I Januari
1945 een schoenenbon ontving, thans niet
voor een bon uit de 6chocnenloterij in
aanmerking komt.