Haarlems Dagblad
Spanje en PerziëAgendapunt of niet
-/\|
Wanorde
Ook Polen beroept zich op het Handvest
Eeredoctoraa t
voor den Prins
De komende Viermogendheden-Conferentiè
Uitgebreide agenda
J I
/I I I-'
YY
ROo Jaargang No. 1830*
Bureaux: Groote Houtstr. 9S
en Soendaplein 37, Haarlem
IJmulden: Kennemerlaan 154,
Telef. 5437.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14823
Dlroctear-Hoofdrednclear: Robert Pecreboom
AVoeiiMdtMC ie April i»t«t
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p week 31 et,
per kwartaal 4.
Postgiro 273107.
Tel.: Redactie 10600. Dir.-Hoofdred 15054
R worden weer een paar gevallen ge-
meld, die blijk geven van een ver
keerden geest en niet anders beschouwd
kunnen worden dan als staaltjes van wan
orde. Als het ernstigste, ofschoon het in
zijn eerste melding wel erg summier is,
moet blijkbaar de zonderlinge historie be
schouwd worden, die zich in het Noorden
des lands heeft voorgedaan. Nauwkeuriger
plaatsaanduiding geeft de officieele mede-
deeling niet, waarin wordt onthuld dat
zekere lieden misbruik hebben gemaakt
van de goede gezindheid jegens de voor
malige verzetsbeweging, door zich be
voegdheden aan te matigen, waarover zij
niet beschikken. Onbevoegd bezit van
wapens is gebleken. In verschillende ge
vallen heeft zich „terreur" onder de be
volking voorgedaan. De bevoegde politie
heeft in den afgeloopen nacht een aantal
arrestaties verricht.
Het andere geval betreft den nog steeds
voortdurenden strijd tegen de Amster-
damsche Opera. Onlangs heeft men ver
geefs gepoogd een opvoering van Butter
fly te verstoren door het loslaten van
witte muizen in de zaal. Die mislukking
heeft blijkbaar tot de toepassing van erger
methoden verleid en die hebben gevolg
gehad, want de voorstelling van Fidelio
is er door belet. Enkele mannen met een
auto, die voorgaven van de politie te zijn,
ontvoerden den ténor Chris Reumer,
brachten hem tot 20 K.M. buiten Amster
dam en lieten hem daar los. Hij was ge
noodzaakt te voet terug te keeren en be-
Tetkte zijn huis om halftwaalf. Het opera
gezelschap was inmiddels te zeer ontsteld
gebleken door de ontvoering van den
tenor, om de voorstelling (met een plaats
vervanger) te kunnen doen plaatshebben.
Beide deze histories getuigen van een
neiging tot eigen „recht" toepassen, die
in geen enkelen gcordenden staat toelaat
baar is. Als men van officieele zijde ten
aanzien van het in het Noorden gebeurde
verklaart, dat gezagshandhaving in den
rechtsstaat alleen door de bevoegde or
ganen van de overheid kan geschieden,
zal ieder rustig oordeelend mensch daar
mee instemmen Het is buitendien glad
verkeerd, dat daartoe onbevoegden in het
bezit van wapens zijn. Men zou gaarne
willen vernemen of dit in vele gevallen
gebleken is. Na den oorlogstijd lijkt het
niet onmogelijk. Volgt er nu een bijzon
dere actie om ze in beslag te nemen daar,
waar zij zich wellicht nog mochten be
vinden?
Het zal op den duur wel bedaren met
zulke verschijnselen, want de nawerking
van den bezettingstijd verflauwt op den
duur en zal tenslotte geheel verdwijnen.
Maar men kan geen afwachtende houding
aannemen en er moet duidelijk stelling
tegen genomen worden. In het Amster-
damsche geval is aan dat opera-gezelschap
sinds lang toestemming tot optreden ver
leend. Daarmee behoorde de zaak beslist
te zijn. Dat blijkbaar nog andere motieven
dan verontwaardiging over het optreden
van betrokken kunstenaars in oorlogstijd
zich doen gelden, maakt het wanordelijk
gedrag, dat zich nu weer heeft voorge
daan, des te verwerpelijker.
Een en ander kan intusschen gelden als
een extra bewijs voor de dringende nood
zaak, dat de normale democratische ver
houdingen in ons land hersteld wordem
Ik heb daar over geschreven mn
het oog op de naderende verkiezingen.
Het zou beter gegaan zijn als die vroeger
waren gehouden: als men weer in de
vanouds erkende grondwettelijke gezags
verhoudingen verkeert zal dat den invloed
doen gelden, waarmee orde en regel op
het deugdelijkst verzekerd zullen worden.
Men moet weer weten waar men aan toe
is. Dat weten de menschen nu in zeer
veel gevallen en omstandigheden niet en
dergelijke onzekerheid legt den voedings
bodem voor excessen zoo als zich nu weer
hebben voorgedaan en die opzichzelf vol
komen verwerpelijk en afkeurenswaard
WIJ moeten terug naar den rechtsstaat,
maar daartoe is meer noodig dan het op
treden tegen deze excessen. Veel meer.
Nederland hunkert naar een beleid, dat
met vooruitzienden blik rechtszekerheid
op ieder gebied zal scheppen. De verkie
zingen zullen ons dat kunnen en moeten
brengen. R- P-
Onze schepen verlaten
Sydney
De Nederlandsche schepen, welke door de
havenarbeiders van Sydney zijn opgehouden
zullen waarschijnlijk deze week leeg de ha
ven verlaten. In de hoogste regeerlngskrlu-
gen heeft men verklaard, dat admiraal
Mountbatten heeft voorgesteld om de
schepen met ballast te laten varen teneinde
de taak van de Brltsche schepen ln het ge
bied van den Pacific te verlichten. De woord
voerder van de regeering verklaarde, dat de
zeelieden en havenarbeiders gewaarschuwd
waren, dat do Indonesiërs geen Nederland
sche goederen ln de opgehouden schepen
willen ontvangen, omdat zij (de Indone
siërs) bezwaar maken tegen iedere poging
tot het Invoeren van Nederlandsch geld op
Java, waar veel verschillende geldsoorten ln
omloop zijn. o a. Japanschc munten, Austra
lische bankbiljetten en Brltsch zilver.
De Indonesiërs beweerden, dat de Neder
landers deze hulpgoederen verkoopen om
Nederlandsch geld te krijgen
Officieel wordt verklaard, dat Australië
geprobeerd heeft Nederlandsche schepen te
charteren voor gebruik ln het gebied van
tien Pacific. Australië heeft hiervan afge
zien, toen de Nederlanders de vrachtprijzen
verhoogden.
l>e belangrijke kwesties die «le Veilig
heidsraad binnenkort onder bet oog zul
moeten zien, n.l. de Russische elsclien om
de Perzische aangelegenheid van de agenda
af te voeren en het Poolsche voorstel tot
behandeling van het Spaansche probleem.
zUn ln de bijeenkomst van den raad die
Dinsdag om uur Ned. tl)<l begon en waar
bij ook tiromyko aanwezig was, wel ter
sprake gekomen doch zonder dat er verder
eenlge discussie over werd gevoerd. De voor
zitter, dr. Kwo Tal Tsjle, deelde de delega
ties formeel de ontvangst van liet Russi
sche en Poolsche verzoek mede, waarna hij
ook nog melding maakte van een Perzisch
schrijven, over den Inhoud waarvan hij
echter geen bijzonderheden mededeelde.
Reuter vernam echter te Washington uit
betrouwbare bron dat deze brief van Hus
sein Ala het Perzisch verlangen tot uit
drukking bracht, de kwestie Rusland-Per-
eië niet, van de agenda te schrappen.
Gromyko had tevoren volgens gezagheb
bende bron medegedeeld, dat hij niet voor
nemens was een formeel voorBtel ln te die
nen om de Perzische kwestie van de agenda
te verwijderen. Men neemt aan dat hij thans
wacht op nadere Instructies uit Moskou.
Het schrijven van de Poolsche regeering
over Spanje verzocht den voorzitter der
UNO. de Spaansche kwestie binnen eenlge
dagen op de agenda van den Veiligheids
raad te plaatsen Dit verzoek wordt gemo
tiveerd met artikel 31 van het Handvest, dat
bepaalt, dat de Veiligheidsraad elk verschil
en elke toestand, die tot Internationale
wrijvingen zon kunnen lelden of aanleiding
zou kunnen geven tot een geschil, mag on
derzoeken teneinde vast te stellen or de
voortduring ervan de handhaving van Inter
nationalen vrede en veiligheid waarechUnlUk
ln gevaar zal brengen.
Nadat de Veiligheidsraad een oogenbllk
had stilgestaan bij de vraag of de te behan
delen kwesties een spoedzitting verelschten,
besloot de voorzitter de vergadering te ver
dagen tot een datum, die Trygve Lie zou
vaststellen.
Nader verluidt uit New-York, dat de raad
waarschijnlijk vandaag weer bijeen zal
komen.
Spanje berekent de kansen
De senaat der Rijksuniversiteit te
Utrecht heeft besloten aan Prins Bern-
hard het doctoraat honoris causa in
de Rechtsgeleerdheid toe te kennen
op grond van het feit, dat hij door
zijn houding het symbool is geweest
van het verzet in Nederland.
De Prins heeft dit eeredoctoraat aan
vaard. De promotie zal plaats hebben
tijdens de viering van het 62ste lus
trum der Universiteit in de week van
15 tot 20 Juli van dit Jaar. Ook Prin
ses Juliana zal de plechtigheid bij-
De besprekingen
op „De Hooge Veluwe"
Officieel wordt medegedeeld:
De besprekingen tusschen do Neder
landsche regeering en den Luit.-Gouv.-
Gen. zullen in de komende dagen worden
voortgezet. Intusschen had Dinsdag op St.
Hubert us een bijeenkomst plaats van soci
aal karakter tusschen leden van de Ne
derlandsche regeering, den Lult.-Gouv.-
Gen. en de uit Indië overgekomen Indo
nesiërs. Op deze bijeenkomst werd een
werkprogramma voor de komende dagen
opgesteld.
ln Spanje heeft veroorzaakt, is geluwd eu
heeft plaats gemaakt voor een afwachtende
houding, waarbij berekeningen worden ten
beste gegeven over de kansen, die het Pool
sche voorstel heeft om te worden aangeno
men. Radio Madrid heeft na een gedetail
leerde uiteenzetting van de Poolsche motie
als verwachting uitgesproken, dat de stem
men van de Sovjet-Unie, Polen en Frankrijk
eventueel vermeerderd met de stem van
Mexico, alleen zullen staan tegenover de
meerderheid van de andere delegaties, die
tegen het voorstel zijn. ,.De motte zal door
de Anglosakslsche mogendheden teniet
worden gedaan", aldus Radio Madrid, die
alleen nog twijfelde over de houding van
Brazilië, doch vex-onderstelde dat deze be-
gaald zou worden door dé „tradltloneele
razillaansche politiek van noninterventie
ln blnnenlandsche aangelegenheden van
andere landen."
Geheime zitting.
Te Washington wordt vernomen, dat de
leden van den Veiligheidsraad heden in
geheime zitting bijeen zullen komen om
een datum te bepalen, waarop de nieuwe
positie, welke ten aanzien van de Per-
z.isch-Russische kwestie is ontstaan door
den brief van den Perzischen ambassa
deur, waarin deze vraagt de kwestie op
de agenda van den raad te laten staan,
besproken kan worden. Men gelooft alge
meen, dat a.s. Maandag voor deze zitting
zal worden bestemd. Men verwacht tevens
gezien de bewoordingen van de verzoe
ken, een herleving van den strijd over
deze kwestie, zij het dan over dc proce
dure, d.w.z. of het geschil al dan niet
van dc agenda moet worden afgevoerd.
Naar van gezaghebbende zijde wordt
vernomen, zullen de leden van den Vei
ligheidsraad a.s. Vrijdag gezamenlijk naar
Hyde Park te New-York gaan, om een
bezoek te brengen aan het graf van presi
dent Roosevelt, die op 12 April 1945 stierf.
F
Het woord is aan.
Lafontaine:
De wereld is oud, zegt men
en ik geloof het. Intusschen
moet men haar nog ver
maken als een kind.
(Uit: Fabels)
Het N.A.F. in liquidatie
Vakbondci
van ongev
krijgen.
Op een persconferentie van het ministerie
van Sociale Zaken Is Dinsdag een uiteenzet
ting gegeven over de resultaten van acht
maanden llquldatleworkzaamheden van liet
„Nederlandsche Arbeidsfront", die onder lei
ding stonden van den regeet Ingscommlssa-
ris, den heer dr. A. H W Hacke. De over
dracht van de roerende en onroerende goe
deren aan de herrezen vakbonden zal eerst
een feit kunnen worden, wanneer deze da
verklaring van de ministers van Justitie en
Sociale zaken hebben ontvangen, dat zij ge
acht kunnen worden een voortzetting te zijn
van de door den bezetter geliquideerde ver
een Iglngen.
De totale claim op den eventueel ponds-
ponds gewijs te verdeelen boedel bedraagt
IB.427.0(10 gld. Hiertegenover staat een ver
mogen van het Ned Arbeidsfront in liqu'-
datie ad. ca 29.1110.000 gld. De uitkeering zei
Dij een ponds-ponds gewijze verdeeling zeker
boven dc 70 pet liggen Het reëele bedrag
van het vermogen, dat volgens de thans door
den minister van Sociale zaken toegezegd©
machtiging naar de oorspronkelijke eigenaars
zal terugkeeren, kan op circa 25 mlllloen
gulden worden getaxeerd. Daarbuiten staan
nog de buitenlandsche beleggingen ten be
drage van ruim 0 mlllloen gulden, die tege
lijk weer op naam van dc oorspronkelijke
bezitters zuilen worden gesteld.
Als bijzonderheid kwain uit het onroerend
goed een symbolisch schilderij van den t •-
beid te voorschijn, gemankt door llan vra
Meegeren ln opdracht van liet N. A. F. Ver
moedelijk zal het schilderij, dat geen vak h«
Venneer, maar een echte Van Meegeren Is,
onder den hamer gebracht worden.
Een speciale ministerraad, waaraan ook dr. van Mook deelnam, werd iu hot ge
bouw van het I>cpt. van Justitie in den Haag gehouden. V. I. n. r. do ministens
Kolfschoten, van Schalk, Boel, dr. van Mook, Scliermerhorn, IjOgemann, van
Royen, Meyncm en Vos. Achter v.l.n.r. de ministers IJeftinok, Droes, Mansholt ou
Ringers.
Do oud-president der Ver. Stalen,
Herbert Hoover, die een reis door
Europa maakt vanwege de Amcrlkaan-
sche hulpactie inzake het dreigende
voedseltekort op het continent, arriveer
de op Schiphol. V.l.n.r. minister S. Ij.
Mansholt, Herbert Hoover en «le Ainerl-
kaunschc gezant in Nederland, Stanley
K. Hornbeck, (I*)
Ook Frankrijk heeft de uitnoodiging tot
een conferentie van vier op 25 April te
Parijs aanvaard, zoodat thans vast staat
dat deze besprekingen zullen worden ge
houden.
Volgens Reuter zouden de komende on
derhandelingen veel verder gaan dan al
leen maar de vaststelling van de vredes
verdragen met de As-satellieten, daar
verschillende andere kwestie op de agen
da zullen worden geplaatst wanneer nlle
partijen zich daarmede kunnen vereeni
gen. In de eerste plaats zal de conferen
tie zich natuurlijk inspannen om zoo spoe
dig mogelijk de impasse, die bij de be
sprekingen over de vredesverdragen is
ontstaan, te verbreken, daar zoowel En
geland en Amerika verlangend zijn de
positie der vroegere handlangers van
Ouitschland te regelen en de bezetting van
deze landen te reduceeren.
Naar verluidt zou Frankrijk hebben ver
zocht, «ie kwestie van het bestuur ovei
Ouitschland eveneens op deze conferenih
le bespreken, waarbU dus de vraag of dit
bestuur zal worden gecentraliseerd en of
het Ruhrgebled al of niet zal worden ge
ïnternationaliseerd» ter sprake zal komen
en zoo mogelijk door een bindend besluit
van de vier mogendheden zal worden ge
regeld.
Volgens de News Chronicle zouden de
Russen, Engelschen en Amerikanen eens
gezind druk uitoefenen op de Franschen
om hun standpunt tot centralisatie van \e<
geallieerd bestuur over Duitschland,waar
tegen Frankrijk zich steeds heftig heeft
verzet, te aanvaarden. Dit blad voegt er
aan toe dat deze kwestie binnen enkel©
weken haar beslag zal krijgen.
Geen vrijbuiterij
in Nederland
Arrestatie© ln het V. «I«* landt.
Van officieele zyde wordt medegedeeld:
In het Noorden des lands ageeren sedert
eenlge maanden lieden, die zich vaak door
het misbruiken van de goede gezindheid
jegens dc voormalige verzetsbeweging al
lerlei bevoegdheden aanmatigen, waar
over z(j niet beschikken.
Soms bevinden zU zich onbevoegd in
het bezit van wapens en verschillende ge
vallen van terreur onder de bevolking;
zijn voorgekomen. De bevoegde politle-
organ«-n hebben In den afgeloopen nacht
een aantal arrestaties verricht ten eind©
krachtdadig een einde te maken aan dezo
praktijken.
De terugkeer van Nederland tol den
toestand van rechtsstaat vereiseht ook.
dat de taak van de politie cn de gezags
handhaving uitsluitend worden toever"
trouwd aan de daarvoor d©or de overheid
ingestelde organen. Elk particulier initia
tief op dit terrein schaadt het gezag en
zal door dc regeering krachtig worden be
streden.
