Effecten- en Geldmarkt Vrij scherpe koersdaling der aandeelen Opening luchtlijn New-Y ork-A'dam De Radio geeft vanavond; Minder brood Heemstede bleef financieel onafhankelijk Kort en Bondig tegen het financieele beleid Avonturen van v Door de hervatting van den handel in aandeelen op Vrijdag 10 Mei jl. heeft de Amsterdamsche effectenbeurs een ander en levendiger aspect gekregen. Al bleef het op genoemden datum bij een voelen en tasten naar het evenwichtspunt tus schen vraag en aanbod, zoodat geen no teeringen werden opgemaakt, allengs zijn ook op de aandeelenmarkt koopers en ver- koopers tot elkaar gekomen en wordt langzamerhand zichtbaar welke waarde „de beurs' aan de aandeelen toekent Zoolang niet met geblokkeerd geld kan worden gekocht en do opbrengst van ver kochte effecten voor de helft geblokkeerd wordt, kunnen de koersen weliswaar nog geen zuivere weerspiegeling zijn van de waardeering der aandeelen, een globaa" beeld kan men zich daarvan nu toch ir elk geval weer vormen, En dat is in vele opzichten reeds een groote vooruitgang. Het spreekt wel vanzelf dat de koers- beweging op de eerste dagen na de her vatting van den handel in sterke mate fluctueerde Er waren allerlei vreemde factoren in het spel. Kort voor 10 Mei ren immers de obligaties scherp gestegen door geforceerde aankoopen van hen, die zc na 10 Mei tegen aandeelen wilden rui len. Vandaar dat aanvankelijk voor obli gaties een flauwe stemming bestond en de eerste noteeringen voor de aandeelen niet veel van de koersen van 4 September 1944, den laatsten beursdag voor de slui ting, afweken. Allengs is de invloed van deze manipulatie verdwenen, tengevolge waarvan de obligatlemarkt zich heeft her steld en op de aandeelenmarkt de ver kooporders de overhand kregen. Terwijl we dit schrijven moet voor dc aandeelen markt van een bepaald flauwe stemming gesproken worden, waarbij voor de lei dende industrieelen flinke tuimelingen kunnen worden geconstateerd. Wc noemen er enkele: Leverbros 296251, Philips 369 355. Aku 1(17—135. Van Berkel 152—127, Heineken 315245, Ned. Gist en Spiritus 485350. Rankaandeelen hielden zich vrij goed, Incassobank 146135, Néd. Bank 149—138, Amsterd. Bank 141—130, Robaver 151130 Dat Indische banken een gevoe lig verlies leden, kan niet verwonderen; Koloniale Bank 196140, Handelsbanken 124-5<i99. En evenmin verbaast het dat aandeelen Holl. Bank Unie boven den 6topkoers 184215 opliepen, omdat nog onlangs een gunstig rapport over de laat ste jaren gepubliceerd werd en aandeel houders daarover nog dividend te wachten hebben Voor den beurshandel is het ver blijdend, dat de omzetten tot een sinds de heropening van de beurs ongekend niveau zijn gestegen, ook al blijven ze nog ver beneden het normale. In elk geval mogen we zeggen dat we met den beurshandel op den goeden weg zijn. Het behoeft intusschen geen betoog dat het thans heel wat moeilijker is een rede lijke waardeeri igsbasis voor de aandeelen te vinden dan vóór en tijdens den oorlog. Niet alleen de financieele positie der on dernemingen en haar commercieele voor uitzichten komen daarbij aan de orde, maar ook en vermoedelijk in veel sterkere mate de nationale en internationale positie van ons land en de hiermede ten nauwste samenhangende verhouding tusschen geld en goederen. Met andere woorden, houdt het inflatieproces, dat thans onmiskenbaar gaande is. aan of zal het kunnen worden gestuit. De hier genoemde waardeerings- factoren staan diametraal tegenover el kaar. Positie en vooruitzichten van het Nederlandsche bedrijfsleven zijn voors hands van dien aard, dat daarop geen hooge koersen kunnen worden gebaseerd. Een onderneming als de Nederlandsche Burgemeester William O'Dwyer van New-York zal aanstaanden Woensdag de burgemeesters van Amsterdam en Rotterdam een welkom toeroepen ter igeleigeniheid van de opening van den commercieelen luchtdienst tusschen Ne derland en Amerika, meldt Un. Press. Op de eerste vlucht zal het Nederland sche vliegtuig 14 uur Gmt op het La- guardia vliegveld arriveeren en op het zelfde uur zal een ander KLM-vliegtuLg met accomodatic voor 44 passagiers uit New-York naar Amsterdam vertrek ken. De Nederlandsche Amerikanen onder presidium van ambassadeur Lou don zullen de inauguratie van den dienst vieren met een serie feestelijk heden. HILVERSUM I, 301.5 M. 18.00. 20.00, 23.00 Nieuws. VARA 18.15 Gr.pl. 18.30 Progr. v. <1. Ned. Strijdkr. 1900 Inter view VPRO 19.30 Lezing. 20.08 VARA De speeldoos 21.10 The Ramblers. 21.40 Hoorspel. 22 15 Nederlnndsch programma. 22 45 Geeste lijk leven. 23.15 Dansmuziek. 23.45 Avond klanken. HILVERSUM II, 415.5 M. RNIO 18.30 Het rijk overzee. NCRV 18 45 Erica Morlmi. 19.20 Concert in bes gr. Han del. RNIO 19.30 Engelsehe les. 20 05 UW. NCRV 20.20 Orkest. 22.15 Na het Vrij en blij. 23.00 Avondconcert, Gist- en Spiritusfabriek, primus interpa res, heeft over 1945 5 dividend kunnen uitkeeren, hetgeen een rendement van nog niet H/2 beteekent. Vele bedrijven hebben niets kunnen uitkeeren of met verlies gewerkt en de vooruitzichten zijn ook vanwege stijgende bedrijfskosten en te verwachten belastingen zoo onzeker, dat vrijwel geen enkele directie zich aan een prognose durft wagen. Een en ander zou aanleiding moeten zijn tot een koers daling van niet geringen omvang. Aan den anderen kant echter slaat de vrees voor een verdere waardevermindering van het geld, welke doorgaans tot een vlucht in aandeelen en vaste goederen leidt. Neemt men kennis van den open brief, welke door vrijwel de geheele financieele wereld aan de regeering gericht is en waarin op het financieele regeeringsbeleid scherpe critiek wordt uitgebracht, dan kan men op het bedoelde gevaar niet gerust zijn. De vraag of de bevolking onder de huidige omstandigheden in staat en bereid zal zijn tot het zoo dringend noodige sparen hangt voor geen gering deel van dat regeerings beleid af. Zoomede de waardeering der aandeelen Leeringen wekken, voorbeel den strekken. Met het oog op de internationale graan. positie zal het Nederlandsche broodrant soen met ingang van 26 Mei voor de leef tijdsgroepen boven vier jaar met 200 gram per week per persoon worden verlaagd. Het rantsoen bloem zal op dien datum voor alle leeftijden worden verminderd tot 50 gram per persoon per week. Het wereldtekort aan graan heeft de Combined Food Board het advies doen geven het wekelijksche broodrantsoen te bepalen op 2100 gram per persoon. Daar het huidige broodrantsoen in ons land 2400 gram voor volwassenen bedraagt met enkele variaties bij de andere leeftijds groepen zal door een nieuwe verlaging van dit rantsoen ons voedingspeil verder aan de critieke internationale voedselsitua tie van het oogenblik worden aangepast. Onze binnenlandsche graanvoorzie- ning is, dank zij de vroegtijdige aan koopen der regeering, in vergelijking met enkele andere landen niet ongun stig. Hieruit vloeit voor ons de ver plichting voort voor zoover mogelijk mede te werken aan een billijke verdeeling der beschikbare voorraden. Het is, gezien de calorische waarde van het huidig levensmiddelenpakket in ons land, op dit oogenblik niet verantwoord het broodrantsoen verder te verlagen dan tot 2200 gram per normalen verbruiker per week. Minder suiker en vleesch voor kleine kinderen. Het suikerrantsoen voor kinderen van 0 t.m. 4 jaar zal met ingang van 26 Mei worden verlaagd tot 200 gram per week, waardoor dit rantsoen gelijk zal zijn aan dat der overige leeftijdsgroepen Eveneens zal voor deze categorie op dien datum het vleeschrantsoen van 150 tot 100 gram per week worden verminderd. Meer kaas voor de jeugd en een extra vleeschbon. Met ingang van 26 Mei zal het rantsoen kaas voor de leeftijdsgroep van 15 t.m. 20 jaar worden verhoogd van 200 tot 300 gram per veertien dagen. Tevens zal voor alle leeftijden boven vier jaar op 23 Mei een extra bon voor 100 gram vleesch, geldig gedurende veertien dagen worden bekend gemaakt. De 3 grootboekschuld Het ministerie van Financiën deelt me de, dat van 4 tot en met 14 Juni weer de gelegenheid zal worden opengesteld om in te schrijven op de 3 procent grootboek schuld. De betreffende prospectus zal een dezer dagen verschijnen. IVieuwe voorstellen yan Sjahrir In een persconferentie heeft dr. Van Mook meegedeeld, dat hij met Sjahrir den politieken toestand van Nederland had besproken. Sjahrir had hem medegedeeld binnenkort naar Java te zullen reizen. Na zijn terugkeer zal hij opnieuw dr. Van Mook ontmoeten. Volgens dezen had Sjahrir niet te kennen gegeven dan met nieuwe voorstellen te zullen komen. Dr. Van Mook achtte de mogelijkheid echter niet uitgesloten, dat Sjahrir inderdaad met zulke voorstellen zou terugkeeren. E,V.C. voorwaarden niet aanvaard In een langen brief is aan het bestuur der E.V.C. meegedeeld, dat de voorwaar den onder welke zy bereid was de zee liedenstaking te laten eindigen, niet wor den geaccepteerd en dat zQ niet wordt toe gelaten tot onderhandelingen, die over d arbeidsvoorwaarden in de scheepvaart zullen worden gevoerd. Een aanwinst voor het Frans Halsmuseum Frans Hals' „Magere Compagnie" uit het Rijksmuseum te Amsterdam is door het rijk tijdelijk in bruikleen afgestaan aan het Frans Halsmuseum te Haarlem, waar het nu is opgehangen. Een sluitende begrooting voor 1946 In de oorlogsjaren zijn in het bijzon der door de ongunstige werking van de financieele verhouding tusschen rijk en gemeenten de geldmiddelen van vele gemeenten zóó verslechterd, dat geen slui tende begrooting meer te maken is. Het gevolg daarvan is dat die gemeenten, i.i den zin der wet, „noodlijdend" geworden zijn, waardoor de controle van Gedepu teerde Staten belangrijk verscherpt wordt Men weet dat uit deze omgeving niet al leen Haarlem, maar ook Bloemendaal, Zandvoort en Velsen „noodlijdend" zijn. Heemstede maakt een gunstige uit zondering. Ook voor 1946 kan het col lege van B. en W. met een sluitende begrooting komen. Ep is zelfs nog een batig saldo van ongeveer een ton. De begrooting is thans bij den drukker. Het zal nog wel een maand duren voor zij aan den raad zal kunnen worden aange boden. Wij kunnen intusschen de Hcem- steedsche ingezetenen gerust stellen: er komen in deze begrooting geen onaangena me verrassingen voor. Geen verhooging van de tarieven voor gas, water, of elec- triciteit. Ook wordt geen enkele belasting verhoogd, Sport in het Kort VOETBAL. Als reserve voor he» Ned elftal dat op Donderdag 30 Mei in België speelt, zijn aangewezen v. Raalte (BI. Wit), Caldenhove (DWS), v. Buitenen (HDVS). Schijvenaar (EDO), Bergman (BI. Wit) en Den Engelsman (Quick, N De TTaarlemscIie Stadsbibliotheek Bestaat heden 350 jaar. Eenigen lijd geleden hebben wij mede gedeeld, dai het op 22 Mei 350 jaar ge leden zou zijn, dat de Stadsbibliotheek te Haarlem werd opgericht. Vandag, op den jubileumsdag, hield de directeur, de heer P. V. de Wit, in een met groen en bloemen versierde zaal, een toespraak tot het personeel, waarin hij eenige belangrijke feiten uit de geschie denis der bibliotheek in herinnering bracht Zij werd indertijd in hetzelfde gebouw geopend waar zij nu nog gehuisvest is. Interessant waren de mededeelingen, die hij deed over den Franschen lijd, die funest voor de instelling is geweest. De boekerij werd weggesleept en verwaar-, loosd. De boeken dreigden een prooi te worden van ongedierte, regen, sneeuw en roofzuchtige menschenhanden, omdat alles opgeslagen was in een pakhuis in de Zoe- testraat. Reeds in 1812 verzocht de maire maatregelen te nemen, maar pas in 1821 werden de boeken weer naar het Prinsen hof overgebracht. In 1922 onderging de Stadsbibliotheek een groote uiibreiding, omdat toen over gegaan werd tot de opening der Open bare Leeszaal. In 1930 werd het filiaal in Haarlem-Noord gesticht. In 1900 werden er 1201 boeken uitgeleend, nu zijn er 7000 lezers, die per jaar 180.000 boeken halen. Het 350-jarig bestaan is thans tot een intieme herdenking beperkt. Als op 18 Januari 1947 de Openbare Leeszaal 25 jaar bestaat, zal een herdenking op een breeder basis gehouden worden. Het Noorderbad te Zandvoort De herbouw. De architect K. J. Aanstoot te Overveen besteedde aan den herbouw van het badge- deelte van het voormalige „Noorderbad" te Zandvoort. 1 1-Iet is de bedoeling om tijdens den bouw van dit badgedeeltc. dat begin Juli gereed moet zijn. de plannen voor "het restaurant- gedeelte klaar te maken, opdat dit ook nog dit jaar gebouwd kan worden. De Inschrijvingen bij de aanbesteding wa ren: Fa. Tc Pas cn Gebben te Naaiden f 43.081; Gebr. de Vries te Haarlem f 45.700; W. Thunnlssen te Heemstede f 46.210; Gebr. A. M. en D. P. Joustra te Haarlem f 49.740; G. J. Slot te Amsterdam f 50.300; Stevenlnck en Poodt te Amsterdam f 51.300. BURGERLIJKE STAND HAARLEM 21 Mei 1946. BF.VALLEN17 Mel, A. Barthel—Druijf, d.; 19 Mei. C. M. Jansen—v. d. Broek, d.; A. J. Bos—Hammers, tl.: B. HeeresSminia, d 20 Mei. H C. Schreuder—Wijnbrans, z.; C. M. FrenaijHeesterbeek, d.; A. M. M. Hes- selman—Handgraaf. z.\ F. Kobs—Oosterhout, tl.; C. van Maris—Vuijst, z.; 21 Mei, M. C. ZonsveldBode, z.; J, A. v. GalenPeper kamp, z.; M. Klein Schiphorst—Beemster- boer, H. A. van Troost—Brits, z.; A. T. v. Tongeren—Wljtkamp, z.; A. G. E. J. Hamers •Dubelaar, d. OVERLEDEN: 17 Mel, S. Schuuring, 74 j„ Pijlslaan; 18 Mei, J. E. v. HolstStemerdink, 57 J„ Zaanenlaan; 19 Mei, A. J. Schreuder, 79 j., Westerhoutpark; N. G. P. A.. 3 j„ z. an N. Smit. Assendelverstraat. ONDERTROUWD; 21 Mei; G. E. Reef en G. v. Doorn; N. H. Bloothoofd en G. M. Huij- bens; H. v. Oldenmark en C. J. Kinders; W. A. Hoedt en C. A Stoute; J. Crombeen en C. Prins; F. Visscher en E. v. Brederode. GEHUWD: 21 Mei: P. T. v. Zaal en S. D' heygers; H. R. Aiends en L. J. M. Jan- Besteman; W. G. Velt- kamp en H. G. Schornagel. De heeren prof. dr. J. R. M. van den Brink, Tj. Greidanus, L. M. A. Tholc, mr. dr. J. P. yan Tieuhoven, prof. dr. G. M. Verrijn Stuart en prof. mr. F. de Vries, hebben zich met een nota tot den mi nister van financiën gewend. Daarin ma ken zij hun groote zorg over den toestand der staatsfinanciën kenbaar en geven tevens de maatregelen aan, waarmede 22.30 AGENDA WOENSDAG 22 MF.I Rembrandt: Charlie Chaplin's Festival (14 j Palace: Pastor Hall (10 j.). Luxor: Macao (18 j.). Deze drie; 14, 16.15. 19 en 21.15 uur Frans Hals: Zet 'm op George 14, 16.30, 19 135. Weer snorde „de Snelle Vier" langs den weg, maar nu in omgekeerde richting. Een oogenblik later stond het voertuig voor het gemeentehuis van het Lachende Dorp, en zitten de twee vrienden beiden in een makkelijke stoel tegenover burgemeester Lambrosius Oolijk. Weer een half uur later stappen Wag en Warrel met een ernstig gezicht in hun wonderwagen en verdwijnen met een sneltreinvaart uit het Lachende Dorp. Waarom zoo'n haast? Het weer is mooier dan ooit, de vogels zingen in dc boomen en de bloemen kleuren en geu ren in de zonnige warmte. Waarom zoo'n haast, Wag en Warrel? Wag ziet niets van de bloemen, Warrel hoort niets van de vogels, beiden merken ze heelc- maal niets van het kostelijk weer. ze zitten gebogen in „de Snelle Vier", Wag over zijn stuur en Warrel over een kaart. Zoo nu en dan valt er een kort woord, een aanwijzing, maar steeds verder davert het snelle vervoermiddel door het land. Voorbijgangers wijken terzijde, een langzame slakkenmóeder komt bijna onder den wagen, verder.... verder.... Zoo nu en dan kijkt Warrel op het klokje, dat in de Snelle Vier" bevestigd is en zijn gezicht staat zorge lijk. Steeds vlugger rijdt Wag, de bloe men en de huizen schieten uls een streeperige massa voorbij. volgens hun inzicht inflatie kan worden voorkomen. Zij meenen, dat door het effect der geld- saneering aanmerkelijke en onnoodige schade wordt gedaan door het veel te ingewikkeld systeem van deblokkeering. Omzetting van het geblokkeerde geld in verhandelbare doch niet beleenbare staatsschuld lijkt hun alsnog de aange wezen weg. Nu aan de niet juist gewaardeerde koers van den gulden niet meer valt te tor nen, moet huns inziens daaruit de con sequentie worden getrokken, dat een prijsstijging tot ongeveer 200 procent moet worden toegelaten. Door de verarming kunnen de loonen niet in gelijke mate worden opgevoerd. Een stabilisatie tot on geveer 180% ten opzichte van 1939 lijkt gewenscht, waarbij de loonen in de laag ste loonkiassen geheel moeten volgen of daarboven uitgaan. In de hoogere loon kiassen zal de nominale stijging met een daling van het werkelijke loon gepaard moeten gaan. De subsidies, die nu op loonen en prijzen worden gegeven, kosten de schatkist honderden millioenen per jaar. Het tekort op de staatsbegrooting gaat alle redelijke verhoudingen te buiten. Daardoor zal de geldsaneering niet hel pen. De onderteekenaars van de nota achten het niet toelaatbaar thans tot ver mogensheffing over te gaan. Dat mag naar hun oordeel pas geschieden als de staatsbegrooting in*evenwicht is gebracht en het economisch leven zich verder zal hebben hersteld. En dan zal deze heffing tot een aanmerkelijk hooger bedrag moe ten worden opgevoerd. De staatsschuld zal met 10 milliard moeten worden ver minderd, die op een afzonderlijke reke ning moeten worden geboekt, vermeer derd met de tekorten van de overgangs jaren, die tot 1947, uiterlijk 1948 zullen mogen loopen. Het eindbedrag van deze rekening zal door een vermogensheffing moeten worden geliquideerd. „Dc Maandagmor- gcn-ccnt" die cllce weck door het Nederlandsche kind werd gestort ten behoeve van het Indone sische kind (op Initiatief van de stichting „Het Nederlandsche kind helpt het kind ln Indo nesië") is in enkele maanden aangegroeid tot f 100.000 welk bedrag aan het Nederlandsche Roode Kruis zal worden afgedragen. I)c Nederlandsche missie voor economische financieele en scheep- vaartaangelegenlicdcn voor het Westelijk half rond heeft haar taak be. eindlgd en is met in gang van 1 Mei opge heven. Tegen den grens- smokkelhandcl Is een beschikking ln de Staatscourant versche nen, waarbij het verbo den Is zich in een 500- meter bicede strook langs de Nederlandsch- Dultsche en de Neder- landseh-Belgische grens op te houden. Rcpatrlcerenden uit Nederlandsch-Indië, die aan boord hun Indone sisch geld hebben afge geven, kunnen zich met het daarvoor ontvangen regu tot een devlezen- bnnk wenden. 4000 processen-ver baal zijn ln April door de Prijzencontröle op gemaakt. Daar de ultmallng van tarwe met ingang van 20 Mei tot 90 ver hoogd is, zal de kleur van ons dagelljksch brood eenigszlns don kerder worden. De kwa. liteit blijft echter vrij wel ongewijzigd. De cchtgcnootc van den minister W„ A. C. Leeuw—Snoeck Henkemans is op 55- jarlgen 'eefttjd te Gro ningen, na een langdu rige ziekte, overleden. De doodstraf Is gc- eischt voor. het Bijzon der gerechtshof te 's Gravenhage tegen den Rotterdamschen Incas seerder P. J. N„ door weins toedoen vele ille gale werkers verraden werden. Haarlem cn Omgeving Ds. E. G. van Tey- lingen te IJmuiden- Oost, is beroepen bij de Gereformeerde Kerk te Amsterdam. Prof. K. II. Miskot- te te Lelden, vroeger predikant bij de Ncd. Herv. Kerk te Haarlem*, viert heden zijn 25-jarig predikanten Jubileum. De VrUz. Hervorm de Jongeren uit Noord en Zuid-Holland hou den op 25 cn 26 Mei een gezamenlijk weekend ln Haarlem. Er Is kerk dienst cn er zijn ver schillende lezingen ge organiseerd. Natuurlijk wordt er ook gewan deld. Dc afdeeling Hllle- gom van het Wit-Gele Kruis telt thans 1518 ge zinnen als lid. In het laatste Jaar bracht de zuster 7685 huisbezoe ken. De rekening sluit met een batig saldo van f 1248. De heeren J. Dor- resteyn en Dr. A. v. Straten werden als be stuursleden herkozen, ln de vacature v. Baal weid gekozen de heer P. Koomen. I)c in bet kader van het bouwplan 1946 aan Zandvoort toegewe zen 40 woningen zullen vermoedelijk in den loop van Juni worden aanbe steed. BU dc polltic to Zandvoort zijn bevor derd tot: adjudant: M. Doornekamp, tot briga dier: A. van der Wal, tot hoofdagent: E. Th. Smits. J. van Huffelen en D, W. van Akooy, tot agent van politie 2de klasse: W. Kruljff, W. Th. Kok en P. Ver heul. Ds. A. Dondorp to Heemstede is beroepen bij de Geref. Kerk te Groningen als cvangcll- satie-perdikant. Ook in de Geref. Kerk te Hoofddorp ls een scheuring ontstaan en heeft zich een groep afgescheiden, die art. 31 K. O. onderhoudt. Zon dag werd de eerste dienst gehouden door ds. A. P. Lantlng, cm. predikant te Heemstede. I)e OvcrUsclselie- Geidcrschc en Drcntscho Amusements vereen Igi- ging „Eensgezindheid" houdt op Zaterdag 1 Juni een feestavond ln den H. K. B. De eigen tooneelgroep en een zangvéreenlglng verzor gen dezen avond.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1946 | | pagina 2