Q
Rinsjo
II
3 GROOTBOEKSCHULD 1946
NEDERLANDSCHE LANDBOUWBANK N.V.
de
Pr**"*
NOSÊüWl
HolIandscTie Maatschappij
der Wetenschappen
De Hollandsche Maatschappij der Weten
schappen te Haarlem hield haar 194e alge-
meene vergadering, die door de aanwezig
heid van den beschermheer der Maat
schappij, Z.K.H. Prins Bernard, een bij
zonder accent kreeg. De voorzitter, dr. J.
E. baron de Vos van Steenwijk opende de
bijeenkomst met. een woord van welkom
tot den Koninklijken protector en de an
dere aanwezigen, waarna hij de sinds de
vorige jaarvergadering overleden direc
teuren en leden herdacht
Spreker eindigde zijn openingsrede met
een beschouwing over de taak, welke de
wetenschappelijke en universitaire milieux
toevalt bij den matericelen erygeestelijken
wederopbouw van het vaderland..
Vervolgens kwam de secretaris, dr. J. A.
Bierenè de Haan, aan het woord tot het
vooriezen van het jaarverslag, waaruit
bleek dat in het afgeloopen levensjaar de
Maatschappij een verhnugenden opbloei te
zien heeft gegeven, in weerwil van de
tallooze moeilijkheden, die een normale
werkzaamheid belemmerden.
Verbeelding en geloof in de
wetenschap.
Prof. dr. A. D. Fokker hield hierna een
voordracht over: Verbeelding en geloof
in de wetenschap. Spr. zeide, dat er voor
menigeen een onverzoenlijke tegenstelling
in deze woorden moest liggen. De weten
schap heeft niets te gelooven, zij heeft
zich niets te verbeelden, zij heeft te we
ten Hij ontwikkelde de gedachte, dat
iemand niets zeker kan weten, zonder te"
gelooven, dat hij wat weet en dat hij nie
mand iets kan leeren dan door beelden te
gebruiken, zoodat tot het weten ook ken
nelijk de verbeelding behoort.
Na een uitvoerig betoog kwam prof.
Fokker tot de conclusie, dat de wetenschap
niet kan volstaan met enkel waarnemen
Het waarnemen geschiedt niet terwille van
het waarnemen, doch wij willen ergens
achter komen. Aan William Thomson.
Lord Keivin wordt de uitspraak toege
schreven: ,,Wie ergens een model van kan
maken, die weet iets." Hiermee wordt
voorondersteld, dat het beeld, dat een
model altijd is, onmisbaar is voor het
weten. Te meer zullen wij gelooven in dat
model, naarmate het een beter afbeelding
van de werkelijkheid is.
Behalve de meetbare dingen wil de
wetenschap zich ook de onzienlijke dingen
achter het meetbare eigen maken, zij wil
de Samenhang doorschouwen, die slechts
in vergelijkingen tc begrijpen, te verkla
ren en vast te houden zijn. De wetenschap
zal niet rusten, voordal zij de gelijkenis,
die hier bedoeld wordt, ook vertrouwen
kan, erin gelooven kan met de zekerheid
van de zelf ervaren werkelijke waarheid.
Zij is daarom min of meer het geweten
der menschheid. En dit voortdurend ge
richt zijn op de onzienlijke dingen ver-
eischt een groote inspanning, het doet den
mensch vaak leven in een andere wereld.,
zooals Archimedes, di.e tegen de in zijn
vertrek binnendringende vijandelijke sol
daten alleen maar zeide: „Breng mijn cir,
kcls .niet in de war". Deze tegenstelling
kan onder de menschen ook tot tweespalt
aanleiding geven, binnen een mensch
tusschen de menschen onderling. Bij t
derzijdsche aanvulling zal zij echter tot de
schoonste resultaten kunnen leiden, aldus
besloot prof. Fokker zijn belangwekkende
lezing.
Uit het verdere verloop der jaarverga
dering memoreeren wij de benoeming van
de volgende leden: prof. dr. A. E. van Ar-
kel te Leiden, prof. dr. G. Brom te Nij
megen, ir. It. J. Forbes te Amsterdam
mej dr. G. H. Kurtz te Haarlem, prof. dr.
M. ,T. Sirks te Groningen en prof. dr. N.
H. Swellengrebel te Aerdenhout.
Verder zij vermeld dat de bate van het
Pieter-Langerhuizen-Lambcrtuszoonfonds
werd toegekend aan dr. J. Th. Henrard te
Leiden voor de uitgave van een monogra
fie over het plantengeslacht Digitaria.
De Anti-Rev.
verkiezingsvergadering
In aansluiting op ons verslag van de verga
dering der Anti Rev. Kiesvereeniging te
Haarlem zij nog vermeld, dat tenslotte het
woord werd gevoerd door Ds. D. Biesma
Chr. Geref. Predikant te Amsterdam, die
wees op den geestelijken strijd, welke in deze
verkiezingsdagen gevoerd wordt.
Aan de hand van Ricbteren 4 en 5, de ge
schiedenis van Deborah. Barak en Sisera,
wees spreker op de activiteit, die ontwik
keld moest worden en dat niet, gelijk Rube~
aohter de stallen, de plicht zou worden ver
zaakt in dezen beginselstrijd, ten bate va
land en volk. Het gaat tegen ongeloof e:
revolutie. Speciaal richtte spr. zich tot de
Staatk.Gereformeerden, die hij opriep tot
den stljtl op één front als Anti-Revorutionaire
Partij, juist nu.
Ds. Biesma sloot de vergadering met gebed
Bijzonder Gerechtshof
Uitspraken.
Het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam
deed uitspraak in een aantal Haarlemsche
zaken.
Mej. A. J. R., blootstelling aan vrijheids-
berooving enz. 1 jaar en 4 mnd. met aftrek
M. J. Th. S, dienstneming bij een ybande-
lijke mogendheid 1 jaar. R. W, I. voórw.; P
v. R.. idem, 1 jaar R. W. met aftrek; P F.
W. K.. idem. 3 jaar gevangenisstraf; J. G
idem 3 Jaar gev straf met cassatierecht; W.
Z, idem, 1 jaar R. W I. waarvan 3
vooiw J. H. idem, 1 Jaar R. W. I. waar
6 m. voorw., allen met aftrek.
AGENDA
Gem. Concertgebouw. Tuinzaal: H. K
Javaansche kunstavond, 20 uur. Stadsschouw
burg: Nieuw I.even: Het Offer, 20 uur. Rem
brandt: 'n Brug over de Atlantic (14 j.)
Palace: Pastor Hall (18 j Luxor Algiers (18
j.). Deze drie: 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Frans-
Hals: 2000 Vrouwen (It J.). 14, 16.30, 19 en
21.15 uur.
WOENSDAG 29 MEI
Gent. Concertgebouw: Beethovenconcert
-H. O. V.. 20 uur. Stadsschouwburg en Biosco
pen als Dinsdag.
„Tussclieii wallen
en poorten"
Een dispuut.
Ons wordt de volgende motie ter plaat
sing gezonden:
De afdeeling Haarlem van de Neder-
landsche Amateur Tooneel Unie, in ver
gadering bijeen op Zondag 12 Mei 1946 in
de studio van ,,Alb. Thijm overwegende,
dat het plan bestaat door dilettanten op
27, 28 en 29 Juli 1946 in den Stadsschouw
burg te Haarlem een tooneelstuk 'op te
oeren van den heer Jan v. Dam, van
wien bekend is, dat hij zich op cultureel
gebied gedurende de bezettingsjaren op
on-Nederlandsche wijze heeft gedragen,
besluit, dat het haar moreele plicht is,
evenals die van de aangesloten vereeni-
gingen, om, in welken vorm ook, mede
werking aan genoemde opvoeringen te
weigeren. Bovendien spreekt zij er haar
afkeuring over uit, dat zij, noch de be
sturen der aangesloten vereenigingen door
het uitvoerend comité In den gang van
zaken zijn gekend."
Tot zoover deze motie.
Wij hebben bij het comité voor toonccl,
dat de feesten organiseert ter gelegenheid
van het 700-jarig jubilé van Haarlem, ge
ïnformeerd. Ons werd medegedeeld, dat
het comité de verschillende bezwaren, die
geopperd zijn tegen den heer Van Dam.
reeds onderzocht heeft. Daarbij is het
niet gebleken, dat er gegronde bedenkin
gen kunnen bestaan tegen het opvoeren
van zijn stuk, dat trouwens zal staan on
der regie van den heer W. Paauw, die de
leiding had bij de afdeeling kunst van
Militair Gezag. Nu evenwel, blijkens de
motie van de N.A.T.U., bij sommigen vrees
is blijven bestaan, zal er op worden aan
gedrongen, dat het hoofdcomité voor de
Haarlemsche feesten alsnog deze quaestie
zal onderzoeken, opdat er van zijn kant
een uitspraak kan komen.
Het Haarlemsche publiek moet zoo
werd ons gezegd de volkomen zekerheid
hebben, dat als het stuk wordt opgevoerd
er geen gegronde bedenkingen zijn tegen
den schrijver daarvan.
De heer Van Dam deelt ons intusschen
mede, dat hij de tegen hem ingebrachte
beschuldigingen ver bezijden de waarheid
acht en dat hij een klacht bij de justitie
heeft ingediend.
Verder deelt de heer Van Dam mede.
dat hij een nieuw stuk voltooid heeft, „Het
eeuwige monster" dat door het Amster-
damsche Tooneel ter opvoering is aange
nomen. Het ligt in het voornemen het in
September a s. in het Hortus-theater te
Amsterdam op te voeren.
Verleiding onderschept
Op verzoek van den Officier van Justi
tie te Haarlem is aangehouden een land-
looper, die zeide, niet tegen de verlei
dingen van het ..vrije leven" opgewassen
te zijn, en derhalve de cel liever van
binnen dan van buiten wilde bezichtigen.
De man zal na drie dagen celstraf, inge
volge do uitspraak van den Haarlem-
schen Politierechter een jaar ftaar Veen-
huizen verhuizen.
Een andere bekende van de politie
stond met een looper aan een deur ih de
Spckstrnat te morrelen. Toen deze ma
nipulatie gelukte, kwam hij even. later met
een kinderwagen naar buiten, jnaar een
rechercheur ving hem op en betwijfelde
de integriteit van man en kinderwagen,
zoodat ook deze persoon, die zijn 21ste
vonnistegemoet gaat, naar veiliger oor
den is overgebracht.
Doel en wezen
der Vrijmetselarij
Maandagavond hield dc heer J. G. Spaan
uit Hilversum een causerie over boven
genoemd onderwerp in de muziekzaal
van Café-Restaurant Brinkmann te Haar
lem. Na de pauze bestond gelegenheid tot
het stellen van vragen, waarvan door het
groote aantal aanwezigen een druk ge
bruik gemaakt werd. De spreker deelde
o.a. mede dat, niettegenstaande gedurende
de bezetting vrijwel het grootste deel der
bezittingen van de loges verloren was
gegaan, waardoor het hervatten der
werkzaamheden met groote'moeilijkheden
gepaard ging, de. beweging als zoodanig
lovend is gebleven en haar oude doel
stellingen onverzwakt weer naar voren
worden gebracht.
De raadsverkiezingen
Cimdldaalstelling.
De candidaatstelling voor de raadsver
kiezingen heeft plaats op Dinsdag 11 Juni.
VE-paracïe zonder Russen
De Britschc onderminster van Buiten-
land6che Zaken, MacNeil, heeft bekend
gemaakt dat het Russische antwoord op
de Britschc uitnoodiging om een troepen
contingent deel te laten nemeh aan de
overwinningsparade te Londen op 8 Juni
a s. is ontvangen. Het,antwoord was nega
tief een reden voor deze weigering
werd niet opgegeven. Dientengevolge
zullen in de parade, waaraan practisch
aljc geallieerde naties met een militaire
delegatie deelnemen, geen Russische sol
daten meemarcherren
Nieuws ui! P*"* -"ïlenland
Op her vliegveld van Milaan werd een
militair vliegtuig door vijf mannen in uni
form uit den hangar ge: eden en startklaar
gemaakt, waarna /.ij het luchtruim kozen.
Later verscheen de eigenlijke bemanning..
Tweeduizend Londensehe stuwadoors zijn
in staking gegaan omdat zij geen af: •- 'd
willen doen van hun recht Om hun zoolt™"
het ambt tc benoemen.
De EngclscJie minister van voedselvoor
ziening Sir Ben Rmlth ls afgetreden. Hij zal
worden opgevolgd door Strachey, thans on
derstaatssecretaris voor luchtvaart.
Weerbericht
Bewolkt weer met plaatselijk enkele
buien, hier en daar vergezeia van on
weer. Wind uit Zuidelijke richtingen.
Iets koeier.
De dooden van 8 R.ï.
Zes jaar geleden vierden wij het
Pinksterfeest wel onder zher benarde
omstandigheden. Het Duitsche geweld
was de Nederlandsche grenzen overge
komen en een handvol dapperen hield
stand tegen de overmacht van tanks en
moordend gesehut. tegen de verrader
lijke bommen en de onverwachte para
chutisten. Honderden jonge mannen ga
ven hun leven voor Nederland en daar
onder waren er velen, die tot het 8ste
regiment infanterie behoorden.
Op het stille Grebbe-kerkhof rusten
zij. die deel uitmaakten van 8 R.I. Elk
jaar werden deze dapperen in stilte en
verborgenheid herdacht, maar nu de
vrijheid zich weer ontplooid heeft over
Nederland kunnen de Mei-dooden waar
dig geëerd worden en een daartoe ge
vormd comité zal dit, in samenwerking
met het comité „Eereschuld en dank
baarheid" doen op den lOen Juni (lslen
Pinksterdag). Alle oud-strijders van
8 R.I. zullen op dien dag naar den
Grebbeberg gaan. waar hun kameraden
begraven liggen.
Toegangskaarten voor deze plechtig
heid, die uiteraard alleen toegankelijk
is voor familieleden en medestrijders,
kunnen tot 30 Mei worden aangevraagd
bij den heer A. Wiersinga, Bosch en
Vaartstraat. 15 rood te Haarlem.
„Dong zijn we maar eenmaal'*
Dat er met geringe middelen Iets goeds tol
stand kan komen werd Zaterdag- en Zondag
avond bewezen door de dllettanten-tooneel-
vereeniging ..Heemstede-West", die zich ln
resauian: Groenendaal" voor het eerst aan
het publiek voorstelde. Afgezien van het
feit, dat Henk Backer's tragi-comedie „Jong
zijn we maar eenmaal" een buitengewoon
dankbaar object genoemd mag worden, hoeft
de nieuwe ster aan "Haarlem's overladen too-
neelhemel ons vervuld met verwachtingen
voor de toekomst.
De moderne vrouw, die haar huwelijk
voorbijziende, betrekkingen aanknoopt met
een bnllant jurist en daardoor haar twee
kinderen in de waagschaal van eigen zij het
eerlijke aspiraties zet, werd voortreffelijk
uitgebeeld door Mevr. B. Jansen—Ferwcrda,
terwijl ook haar eigengereide, maar toch zoo
gevoelige kroost in twee jonge krachten een
scherpe vertolking vond. Dc verstandige
schoonzoon-in-spé, Frank wist zijn rol over
tuigende kracht te geven Ook was cr vlot
de kleinere rollen.
BENNEBROEK
RAADSVERKIEZINGEN.
Het resultaat van de stemming over de gros
lijst is dat de R K, Volkspartij te Bennebroek
zal uitkomen met de volgende enndidaten:
J. T. v. Hierop. R. B. Lommersc, H. C. Breek,
P. J v. Lierop, B. P. Heemskerk. A. Otte, A.
Teeuwen en L. G. Weyers.
HILLECOM
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Adriana, d van A. Freeke en
J. L,. Cafe, Cornelis Stephanus, z. van C. S.
van der Tonnekreek en C. van den Bosch;
Maria Cornelia, d. van W. Schenk en M. C.
den Haan; Leonardus Martintis Maria. z. van
H. P. Teeven en L. Zonneveld; Cornelia, d.
van C. F. Kooij en N. Vermeulen.
ONDERTROUWD: R. Slagboom en M. G.
de Kooker:
GETROUWD: J. M. L. van Til en M. van
Cranenburgh, E. Ransdorp en J. E. van Riek;
A. N. de Boer en H, J, Caspers, J. M. van
Zeist en J. M. van Trigt.
MINISTERIE VAN fINANClEN
Landgenooten I
Aanzienlijke bedragen in vr|> en
geblokkeerd geld wachten nog op
hun bestemming. Gij zoe^* naa^„
uitweg, om voor die gelden een be-
leggingsmogeliykheid te verwerven
ter verbetering van Uw rendement.
Welnu, die beleggingsmogelyk-
heid is er, óók voor Uw geld. dat
anders niet productief kan worden
gemaakt, aangezien verdere deblok
keering ongewenscht jts .I"*J}jrVj'en
op de 5% Grootboekschuld 1946 is
voor U de oplossing.
IX wek U op van deze beleg-
ginesmogelijkheid gebruik te maken;
aft geschiedt hoe eerder
wij komen tot financieel herstel
ten behoeve van den economische!»
wederopbouw.
Zet daarom de nieuwe maand i"
met bet leveren van Uw bedrage tot
dit nationale doel. ^.aarf°°InJe Jit
Uw eigen belang wordt gediend. Dit,
zij onze leus: Voor U belegging,
voor ons allen saneeringl
HAARL. COöP. DIM:R-VER.
Diner thuisbez. v a, f 0.90
Vr. menu en prospectus
Bakcnessergr. 27. Tel. 14393.
Inschrijving van 4 t/m 14
Juni bij de effectenkantoren,
handelsbanken, boerenleen
banken, spaarbanken, post- e
girokantoren, die kosteloos
prospectus en inlichtingen
verstrekken
Gaarne belasten wij ons met het
verzorgen van Uw inschrijvingen op
U kunt deze voldoen uit:
VRIJ TEGOED
GEBLOKKEERD en uit
„DUBBEL CEBLOKKEERD"
tegoed. (Rechtsherstel)
GIODBMITE OilfMB (iltAOlIT 29, HAARLEM
KOFFIE EN THEE
De beste weg m
besle vervulling van Uw wemen!