JI./r:3 De Formatie Gromyko spreekt zijn veto uit Een „Anjerdag" Bidault's kansen stijgen De Parijsche Conferentie Herstelbetalingen opnieuw struikelblok 60c .Taarpnns No. Ï835T H| I "1 Tj T| Wnwwcliu! I® -Tuut 1«4« Bureaux: Groote Houtstr. 93 fiT™1"] tT J f 9 liÉ CÜ 1 K U Uitgave Stichtlug Voorlichting en Soendaplein 37, Haarlem I VJ VJ I lV^lll|J 71 J1 I I i I I J1 J Abonnementen :p week 31 ct. IJmuiden: Kennemerlaan 154, per kwartaal f 4 - Telef. 5437. Postgiro 273107 Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 Diroeteei-Hootdrodacteur: Rotan Pce.obocn Tel.. RKiactie joooo. Dir.-Hoofdred. 15054 IN het zich moeizaam ontwikkelende pro ces van de kabinetsformatie is een belangrijke mijlpaal bereikt, nu de Katholieke Volkspartij en de Partij van den Arbeid hun grondslag voor samen werking hebben gevonden. Het optreden van een Roomsch-rood kabinet is dus aanstaande. Dat op den gevonden grond slag nog andere groepen zich bij de samenwerking zullen aansluiten, wordt niet waarschijnlijk geacht, al zouden enkele figuren van andere richting als personen, dus niet als vertegenwoordi gers van groepen, van de nieuwe regee ring deel uit kunnen maken. Nu het zoover is zullen velen verwach ten, dat binnen enkele dagen het nieuwe kabinet geformeerd zal zijn. Omtrent de verdeeling van de sleutelposities tusschen de K.V.P. en de P. v. d. A. moet men het immers ook eens zijn geworden, zoo dat den formateur alleen nog de taak zou resten, de personen uit te noodigen. En daarover zullen hij en de betrokken partij besturen en fractieleiders zich intusschen ook al wel breedvoerig beraden hebben. Er is tijd genoeg voor geweest. Evenwel blijkt nu uit mededeelingen van onzen Haagschen correspondent, dat er nog geen eigenlijk regeeringsprogram is vastgesteld en dat dit pas door de uitgenoodigde mi nisters zou worden geformuleerd. Dit wekt het vermoeden, dat het nog wel eens een paar weken zou kunnen duren eer het nieuwe kabinet eindelijk „klaar om te starten" is, na door'H.M. de Koningin te zijn beëedigd. Wij hopen dat met meer spoed zal wor den gewerkt. Morgen zal het precies vijf weken geleden zijn dat de Kamerverkie zingen werden gehouden waarna het kabinet-Schermerhorn onmiddellijk zijn portefeuille ter beschikking van de Ko ningin stelde en daarmee démissionnair werd, dus „verkeerend in staat van ont slag". Weliswaar kreeg het de opdracht, al datgene te blijven verrichten dat in 's lands belang noodig zou blijken, maar het is duidelijk genoeg dat dit zich in de practijk tot de loopende zaken beperkt. Aftredende ministers snijden geen nieuw of gewijzigd beleid meer aan, vooral niet diegenen die kunnen voorzien, dat zij geen deel meer zullen uitmaken van het nieuwe kabinet. En dat zijn er ook in dit geval velen. Het gevolg is dat zoo'n periode van kabinetsformatie vroeger placht men van „kabinetscrisis" te spre ken, maar het woord crisis is in onze ge dachten aan erger toestanden verbonden een gedeeltelijke stagnatie in den re- gceringsarbeid meebrengt. Dat is dan ook duidelijk gebleken. In een tijd als deze kunnen wij ons dat minder veroorloven dan ooit. Er moet zooveel hersteld en ver beterd worden, dat remming van dit pro ces alleen maar nadeel kan veroorzaken. Het aantal ongelukkige beslissingen, ge nomen op grond van bestaande algemeene maatregelen, die dringend herziening be hoeven. wordt er bovendien mee ver meerderd en de krachtige ingreep in het veel te dure overheidsbeleid, dien wij van het nieuwe kabinet verwachten, ermee uitgesteld. Het is dan ook alleszins begrij pelijk, dat de lange duur van de kabinets formatie bij velen wrevel en ontstemming wekt. Niet alleen op bespoediging van het for matie-proces maar ook op beperking van hel aantal minister-posten is aandrang ge- wenscht In voor-oorlogsche tijden placht een Nederlandsch kabinet uit negen of tien leden te bestaan. Het is nooit heele- maal duidelijk geworden waarom wij na de bevrijding zestien departementen met vijftien ministers noodig hadden. Er schij nen dan wel plannen tot samenvoeging van sommige departementen te bestaan, maar meer dan veronderstellingen hebben wij er tot dusver niet over vernomen. Mogen zij tot werkelijkheid worden en tevens medewerken tot de noodzakelijke besnoeiing van het enorme nieuwe amb tenaren-apparaat, dat zich sinds de bevrij ding is blijven ontwikkelen. Er is geen gebrek aan werk in Nederland voor men- schen, die hun handen uit de mouwen wil len steken en hun initiatief doen gelden, maar Nederland mist de middelen om een groot aantal functies te blijven bezoldigen, die bij efficiënte organisatie van het over heidsapparaat overbodig zijn. Ons land heeft geen behoefte aan lijntrekkers, die alleen maar geld kosten, maar aan produc tieve werkers die kunnen helpen, het er weer bovenop te brengen. Niet voor de eerste maal zou ik hierbij willen opmer ken, dat de toestand waarin wij sinds de bevrijding leven nog steeds een mate van schijn-wclvaart aangeeft, die op korten termijn onhoudbaar zal blijken. „Wij heb ben toch minder dan voor den oorlog", zullen misschien sommigen daarop ant woorden. Ja, er is een verschil. Maar onze nieuwe levensstandaard zal nog aan zienlijk lager blijken te liggen dan het niveau vooral het gedachten-niveau waarop het Nederlandsche levenspeil zich ln deze dagen bevindt. Wie op de ver schijnselen let ziet dat trouwens steeds sterker aan den dag treden: wij leven boven onzen financieelen stand. De leden van de nieuwe regeering, als die tenlaatste geformeerd zal zijn, hoeft niemand te benijden. Hun wacht een zware en in menig opzicht ondankbare taak. Dat zal in de eerste plaats gelden voor den minister van Financiën. R. P. Meerderheids-besluit van den Veiligheidsraad getorpedeerd Voor hel eerst in de nog jonge gcschic denis van UNO en Veiligheidsraad heeft een der groote mogendheden een besluit van de meerderheid getorpedeerd door het veto-recht te gebruiken. Het was Gro myko in den Veiligheidsraad, die dit „pre- vilege der grootcn" te baat nam om de resolutie over Spanje, die met negen stemmen, tegen een onthouding en een tegenstem werd aangenomen, te vernieti gen. Deze resolutie was het oorspronkelijk voor de geestelijke weerbaarheid van ons volk Tijdens een persconferentie op Paleis Soestdijk heeft het Prinselijk Paar de vertegenwoordigde bladen verteld van de nooden, waaronder ons volk gebukt gaat en de plannen om deze nooden te bestrijden. Uit den mond van de Prinses hoorden wij, wat zij ook in haar radio rede van Maandagavond kenbaar maak te: De getroffen gebieden moeten weten, dat de rest van Nederland de daar ge brachte offers niet vergeten heeft en dat degenen, die thans in betrekkelijken ma- terieelen welstand leven, het hunne wil len doen om de Nederlanders, die nog in kippenhokken leven, op te heffen uit hun maatschappelijke impasse In 1940 werd in Londen het Prins Bern- hard fonds opgericht. Toen was dit fonds bedoeld als een financieele steun voor de geallieerde oorlogvoering. Nu wordt overgeschakeld op een idealistisch offen sief. Onder voorzitterschap van professor mr. R. P. Cleveringa zal het Prins Bern- hnrdfonds op de bres staan voor onze cultureele opheffing. De eerste groote inzameling voor het Prins Rcrnhardfonds zal plaats hebben op den a.s. verjaardag van den Prins, dus op 29 Juni 1940. De anjer, die dan het '<noopsgat van den Nederlander siert, is niet alleen het symbool van een in be zettingstijd gevestigde traditie, maar deze witte bloem zal ook vrtllen zijn een ma nifestatie van Ncerlands vertrouwen in een sterke geestelijke volksgezondheid. Kweekers en bloemenwinkeliers stelden het goede voorbeeld: de rijksdaalder, die men op 29 Juni voor een anjer betaalt komt geheel ten goede aan het fonds. Bovendien zal een straatcollecte met een anierembleem in alle gemeente op denzelfden dag inzetten. De Prins heeft een, door hem zelf gesigneerd portret be schikbaar gesteld voor die gemeente, waar oer hoofd het hoogste bedrag wordt in gezameld. Dit portret krijgt het karakter van een „wisselbeker", de gemeente die in 1947 aan de spits gaat, krijgt dan de foto ln haar bezit, om haar af te staar aan een eventueele volgende rivale. Op nadrukkelijk verzoek van de Prinses, wijzen wij er op. dat de collecte voor het Fonds Noodgebieden, die van 16 tot 30 Juni gehouden wordt, op den verjaardag van den Prins zal worden onderbroken voor de anjer- collecte. Het beroep van Prins en Prinses, daar op een bordes van het blanke paleis moge weerklank vinden in de harten van ei ken Nederlander, die zfjn land weer wil zien staan op de plaats die het toekomt en die het slechts kan verwerven mei oen gezonde ziel in een gezond lichaam voorstel der sub-commissie-Spanje. uitge breid met een zinsnede die de algemeene vergadering adviseerde, behalve de ver breking der diplomatieke betrekkingen, „andere, geschikt geachte maatregelen" te nemen. De besprekingen over Spanje zijn hier mede thans in een stadium gekomen, waar in de door de sub-commissie voorgestelde stappen onuitvoerbaar zijn geworden, zoo dat een nieuwe behandeling noodig zal zijn om te komen tot een ander voorstel, dat de meerderheid der stemmen verkrijgt en de instemming heeft van de groote ge allieerden, die het recht van veto hebben. Dr. Evatt, de Australische afgevaardig de, die tevens voorzitter was van de sub commissie voor Spanje en wiens voorstel thans van de baan is, had tevoren een beroep gedaan op Gromyko, om bij de stemming geen gebruik te maken van het veto-recht, doch de Russische afgevaar digde antwoordde daarop, dat dit beroep gebaseerd was op een onjuiste waardeering van de feiten. Een Britsch voorstel, om de Spaansche kwestie naar de algemeene vergadering van de UNO te verwijzen zonder eenig ad vies, was reeds aan het begin van de ver gadering verworpen met zes stemmen tegen, twee voor en drie onthoudingen. Dr. Van Kleffens had met sir Alexander Ca- dogan voor dit amendement gestemd. Bij de stemming over het voorstel der sub commissie heeft de Nederlandsche afge vaardigde zich van stemming onthouden. Op Maandag 24 Juni zullen de bespre kingen over het Spaansche probleem wor den voortgezet, waarbij een voorstel van Polen in behandeling komt dat beoogt, dc leden van de Organisatie der Vereenigde Volken de nauw-omschreven aanwijzing te geven tot verbreking der diplomatieke betrekkingen met Franco. Weerbericht Geldig tot Donderdagavond WISSELENDE BEWOLKING Matige, aan de kust tijdelijk nog krach tige wind tusschen Zuid-West en Noord- West. Wisselende bewolking met vooral aanvankelijk buien. Nog koud. Uit gisteren door Un. Press ontvangen berichten blijkt dat de kansen van Georges Bidault heden in de zitting der wetge vende vergadering tot minister-president te worden benoemd weer aanmerkelijk gestegen zijn, nu de communisten blijk baar niet tegen hem zullen stemmen, maar zich uitsluitend van stemming zul len onthouden. Prof. Westra staat terecht Heden stond voor het Bijz. Gerechts hof te 's-Gravenhage onder groote be langstelling terecht de oud-burgemeester van Den Haag prof. mr. H. Westra, wien o.a, ten laste was gelegd het op groote schaal benoemen van nationaal-socialis- tische elementen in gemeentedienst en het hun toekennen van ongewoon hooge rangen en salarissen. Uit een getuigen verklaring bleek, dat verd. tot chef van de hiertoe in het leven geroepen „per- soneelcentrale" had benoemd een hoogst ongunstig individu, een souteneur uit Indië, die failliet verklaard was en nu voor de rechtbank te Haarlem terecht stond wegens oplichting. Deze man ver diende meer dan 10.000 gulden. Tot direc teur der gemeenteplantsoenen had Westra een man benoemd, die bij de Oostcompag_ nie ontslagen was wegens zedenmisdrijf en dronkenschap. Een sigarenwinkelier werd commies, een rijwielhandelaar amb tenaar van sociale zaken, een aardappel bezorger werd informateur enz. Allen waren partijmenschen. In zijn requisitoir zeide de proc. fiscaal, dat verd. zwaar moot worden gestraft. Deze was geen burgemeester van een plattelandsgemeente, maar van het re- geeringscentrum. Mr. Zaayer vroeg het Hof het doodvonnis uit te spreken. Krijgt Haarlem een hoofdcommissaris? Reeds geruimen tijd is do kwestie aars de orde of Haarlem, de vijfde stad van het land, een commissaris of een hoofd commissaris van politie behoort te heb ben. Nu gaan er weer geruchten, dat in deze zaak zeer spoedig een beslissing zou zijn te wachten en dat de heer Tcnckinck twee commissarissen onder zich zou krij gen. Onze Haagsche correspondent meldt ons hierover, dat zeker niet op korten termijn een beslissing in deze zaak is te wachten. Zij is pas in hot voorbereidend stadium van departementaal onderzoek. Ook moeten nog verschillende adviezen binnenkomen. Over een benoeming van één of twee commissarissen was nog niets bekend. Bespreking van dit onderwerp afgebroken en uitgesteld Het delicate probleem der Italiaanschc herstelbetalingen, dat gisteren in Palais .uxembourg aan de beurt kwam, is op nieuw een struikelblok gebleken voor dc afhandeling van het Italiaanschc vredes verdrag: Na twee-en-een-half uur over dit onderwerp te hebben gediscussieerd, hebben de vier ministers hun pogingen om 'crecnstcmming te bereiken opgegeven i hebben zij besloten, het vraagstuk der herstelbetalingen te verschuiven naar een later tydstip der conferentie. ZU zullen thans eerst de andere punten der agenda afhandelen. Ofschoon dc standpunten der vier minis ters dichter bij elkaar bleken te liggen dan bij de vorige conferentie en niet tegenstaande het feit dat de kwestie veel soepeler werd behandeld dan oorspron kelijk het geval was, bleef er voortdurend een rriet te overbruggen kloof tusschen de meening van Molotof eenerzijds en die van Naar verluidt zal met ingang van 20 .Juni bij dc Dultsclic grens oen strook van 500 meter breedte worden getrokken, waarop zich niemand mag bevinden. Dit wordt gedaan wegens den Iovcndlgen ruil- en .smokkelhandel tusschen Dultschers en Nederlanders. Hij Vaals bevindt zich een greppel, die de grensafscheidlng vormt. Vele goed geklecdc en doorvoede Dultschers wachten hier op hun Holland- sche vrienden, om er ecu levendigen ruilhandel inee te bedrijven. (1*) Bcvin en Byrnes anderzijds. Het stand punt van Bidault vormde eenigszins een compromis, doch bleek eveneens onaan vaardbaar. Het voornaamste geschilpunt vormde de Russische elsch, dat de honderd millioen dollar die Rusland als schadevergoeding van Italië vordert, betaald zullen worden uit de Italiaanschc productie, terwijl Be- vin en Byrnes van meening waren dat dit bedrag zou kunnen worden verhaald op de Italiaanschc activa in de vroegere sate- lieten-staten op den Balkan en de Italiaan- sche schepen van marine en koopvaardij. Molotof schatte de waarde van de sche pen „Saturnia" en „Vulcania" die Rusland worden toegewezen slechts op 7 a 10 mil-t lioen dollar Byrnes zeide, dat ze zelcev 25 millioen dollar waard waren Molotof verzekerde dat de waarde der Italiaansche activa op den Balkan hoogstens 20 mil lioen dollar beliepen Byrnes repliceerde met deze waarde op 60 a 75 millioen te schatten. Hierop ging de Russische minister uit voerig in op de vraag, of de Italiaansche schepen der oorlogsmarine als oorlogsbuit of als object voor herstelbetalingen zou den moeten worden beschouwd. Hij be toogde dat de Duitsehc vloot volgens de overeenkomst van Berlijn onder de ge allieerden zal worden verdeeld buiten de herstelbetalingen om en hij slond er op dat de Italiaansche vloot op dezelfde wijze zou worden behandeld Hij eischte boven dien dat de herstelbetalingen voor Rusland zouden worden voldaan uit de Italiaansche producten gedurende een periode van zes jaar. Bidault deed hierop het voorstel deze periode pas over twee Jaar te doen beginnen, waarop Molotof zeide dat dit- voorstel het zijne zoo dicht naderde, dat overeenstemming mogelijk was. Bevin sprak zich echter opnieuw scherp uit tegen het Russische zoowel als het Fransche project, waarop de ministers be sloten tot uitstel der besprekingen. Molotof liad tevoren verklaard dat hij de cischen van Joegoslavië en Griekenland tot schadevergoeding van 200 millioen dol lar desnoods wel aan de vredesconferentie van de 21 landen wilde voorleggen, doch hU stond er in leder geval op dat de Rus sische eischen op deze conferentie zoudea worden geregeld.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1946 | | pagina 1