JI./r:3
De Formatie
Gromyko spreekt zijn veto uit
Een „Anjerdag"
Bidault's kansen stijgen
De Parijsche Conferentie
Herstelbetalingen opnieuw struikelblok
60c .Taarpnns No. Ï835T H| I "1 Tj T| Wnwwcliu! I® -Tuut 1«4«
Bureaux: Groote Houtstr. 93 fiT™1"] tT J f 9 liÉ CÜ 1 K U Uitgave Stichtlug Voorlichting
en Soendaplein 37, Haarlem I VJ VJ I lV^lll|J 71 J1 I I i I I J1 J Abonnementen :p week 31 ct.
IJmuiden: Kennemerlaan 154, per kwartaal f 4 -
Telef. 5437. Postgiro 273107
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 Diroeteei-Hootdrodacteur: Rotan Pce.obocn Tel.. RKiactie joooo. Dir.-Hoofdred. 15054
IN het zich moeizaam ontwikkelende pro
ces van de kabinetsformatie is een
belangrijke mijlpaal bereikt, nu de
Katholieke Volkspartij en de Partij van
den Arbeid hun grondslag voor samen
werking hebben gevonden. Het optreden
van een Roomsch-rood kabinet is dus
aanstaande. Dat op den gevonden grond
slag nog andere groepen zich bij de
samenwerking zullen aansluiten, wordt
niet waarschijnlijk geacht, al zouden
enkele figuren van andere richting als
personen, dus niet als vertegenwoordi
gers van groepen, van de nieuwe regee
ring deel uit kunnen maken.
Nu het zoover is zullen velen verwach
ten, dat binnen enkele dagen het nieuwe
kabinet geformeerd zal zijn. Omtrent de
verdeeling van de sleutelposities tusschen
de K.V.P. en de P. v. d. A. moet men
het immers ook eens zijn geworden, zoo
dat den formateur alleen nog de taak zou
resten, de personen uit te noodigen. En
daarover zullen hij en de betrokken partij
besturen en fractieleiders zich intusschen
ook al wel breedvoerig beraden hebben.
Er is tijd genoeg voor geweest. Evenwel
blijkt nu uit mededeelingen van onzen
Haagschen correspondent, dat er nog geen
eigenlijk regeeringsprogram is vastgesteld
en dat dit pas door de uitgenoodigde mi
nisters zou worden geformuleerd. Dit
wekt het vermoeden, dat het nog wel eens
een paar weken zou kunnen duren eer
het nieuwe kabinet eindelijk „klaar om
te starten" is, na door'H.M. de Koningin
te zijn beëedigd.
Wij hopen dat met meer spoed zal wor
den gewerkt. Morgen zal het precies vijf
weken geleden zijn dat de Kamerverkie
zingen werden gehouden waarna het
kabinet-Schermerhorn onmiddellijk zijn
portefeuille ter beschikking van de Ko
ningin stelde en daarmee démissionnair
werd, dus „verkeerend in staat van ont
slag". Weliswaar kreeg het de opdracht,
al datgene te blijven verrichten dat in
's lands belang noodig zou blijken, maar
het is duidelijk genoeg dat dit zich in de
practijk tot de loopende zaken beperkt.
Aftredende ministers snijden geen nieuw
of gewijzigd beleid meer aan, vooral niet
diegenen die kunnen voorzien, dat zij
geen deel meer zullen uitmaken van het
nieuwe kabinet. En dat zijn er ook in dit
geval velen. Het gevolg is dat zoo'n
periode van kabinetsformatie vroeger
placht men van „kabinetscrisis" te spre
ken, maar het woord crisis is in onze ge
dachten aan erger toestanden verbonden
een gedeeltelijke stagnatie in den re-
gceringsarbeid meebrengt. Dat is dan ook
duidelijk gebleken. In een tijd als deze
kunnen wij ons dat minder veroorloven
dan ooit. Er moet zooveel hersteld en ver
beterd worden, dat remming van dit pro
ces alleen maar nadeel kan veroorzaken.
Het aantal ongelukkige beslissingen, ge
nomen op grond van bestaande algemeene
maatregelen, die dringend herziening be
hoeven. wordt er bovendien mee ver
meerderd en de krachtige ingreep in het
veel te dure overheidsbeleid, dien wij van
het nieuwe kabinet verwachten, ermee
uitgesteld. Het is dan ook alleszins begrij
pelijk, dat de lange duur van de kabinets
formatie bij velen wrevel en ontstemming
wekt.
Niet alleen op bespoediging van het for
matie-proces maar ook op beperking van
hel aantal minister-posten is aandrang ge-
wenscht In voor-oorlogsche tijden placht
een Nederlandsch kabinet uit negen of
tien leden te bestaan. Het is nooit heele-
maal duidelijk geworden waarom wij na
de bevrijding zestien departementen met
vijftien ministers noodig hadden. Er schij
nen dan wel plannen tot samenvoeging
van sommige departementen te bestaan,
maar meer dan veronderstellingen hebben
wij er tot dusver niet over vernomen.
Mogen zij tot werkelijkheid worden en
tevens medewerken tot de noodzakelijke
besnoeiing van het enorme nieuwe amb
tenaren-apparaat, dat zich sinds de bevrij
ding is blijven ontwikkelen. Er is geen
gebrek aan werk in Nederland voor men-
schen, die hun handen uit de mouwen wil
len steken en hun initiatief doen gelden,
maar Nederland mist de middelen om een
groot aantal functies te blijven bezoldigen,
die bij efficiënte organisatie van het over
heidsapparaat overbodig zijn. Ons land
heeft geen behoefte aan lijntrekkers, die
alleen maar geld kosten, maar aan produc
tieve werkers die kunnen helpen, het er
weer bovenop te brengen. Niet voor de
eerste maal zou ik hierbij willen opmer
ken, dat de toestand waarin wij sinds de
bevrijding leven nog steeds een mate van
schijn-wclvaart aangeeft, die op korten
termijn onhoudbaar zal blijken. „Wij heb
ben toch minder dan voor den oorlog",
zullen misschien sommigen daarop ant
woorden. Ja, er is een verschil. Maar
onze nieuwe levensstandaard zal nog aan
zienlijk lager blijken te liggen dan het
niveau vooral het gedachten-niveau
waarop het Nederlandsche levenspeil zich
ln deze dagen bevindt. Wie op de ver
schijnselen let ziet dat trouwens steeds
sterker aan den dag treden: wij leven
boven onzen financieelen stand.
De leden van de nieuwe regeering, als
die tenlaatste geformeerd zal zijn, hoeft
niemand te benijden. Hun wacht een zware
en in menig opzicht ondankbare taak. Dat
zal in de eerste plaats gelden voor den
minister van Financiën.
R. P.
Meerderheids-besluit van den Veiligheidsraad
getorpedeerd
Voor hel eerst in de nog jonge gcschic
denis van UNO en Veiligheidsraad heeft
een der groote mogendheden een besluit
van de meerderheid getorpedeerd door
het veto-recht te gebruiken. Het was Gro
myko in den Veiligheidsraad, die dit „pre-
vilege der grootcn" te baat nam om de
resolutie over Spanje, die met negen
stemmen, tegen een onthouding en een
tegenstem werd aangenomen, te vernieti
gen. Deze resolutie was het oorspronkelijk
voor de geestelijke
weerbaarheid
van ons volk
Tijdens een persconferentie op Paleis
Soestdijk heeft het Prinselijk Paar de
vertegenwoordigde bladen verteld van
de nooden, waaronder ons volk gebukt
gaat en de plannen om deze nooden te
bestrijden. Uit den mond van de Prinses
hoorden wij, wat zij ook in haar radio
rede van Maandagavond kenbaar maak
te: De getroffen gebieden moeten weten,
dat de rest van Nederland de daar ge
brachte offers niet vergeten heeft en dat
degenen, die thans in betrekkelijken ma-
terieelen welstand leven, het hunne wil
len doen om de Nederlanders, die nog in
kippenhokken leven, op te heffen uit hun
maatschappelijke impasse
In 1940 werd in Londen het Prins Bern-
hard fonds opgericht. Toen was dit fonds
bedoeld als een financieele steun voor
de geallieerde oorlogvoering. Nu wordt
overgeschakeld op een idealistisch offen
sief.
Onder voorzitterschap van professor
mr. R. P. Cleveringa zal het Prins Bern-
hnrdfonds op de bres staan voor onze
cultureele opheffing.
De eerste groote inzameling voor het
Prins Rcrnhardfonds zal plaats hebben
op den a.s. verjaardag van den Prins, dus
op 29 Juni 1940. De anjer, die dan het
'<noopsgat van den Nederlander siert, is
niet alleen het symbool van een in be
zettingstijd gevestigde traditie, maar deze
witte bloem zal ook vrtllen zijn een ma
nifestatie van Ncerlands vertrouwen in
een sterke geestelijke volksgezondheid.
Kweekers en bloemenwinkeliers stelden
het goede voorbeeld: de rijksdaalder, die
men op 29 Juni voor een anjer betaalt
komt geheel ten goede aan het fonds.
Bovendien zal een straatcollecte met
een anierembleem in alle gemeente op
denzelfden dag inzetten. De Prins heeft
een, door hem zelf gesigneerd portret be
schikbaar gesteld voor die gemeente, waar
oer hoofd het hoogste bedrag wordt in
gezameld. Dit portret krijgt het karakter
van een „wisselbeker", de gemeente die
in 1947 aan de spits gaat, krijgt dan de
foto ln haar bezit, om haar af te staar
aan een eventueele volgende rivale.
Op nadrukkelijk verzoek van de
Prinses, wijzen wij er op. dat de
collecte voor het Fonds Noodgebieden,
die van 16 tot 30 Juni gehouden wordt,
op den verjaardag van den Prins zal
worden onderbroken voor de anjer-
collecte.
Het beroep van Prins en Prinses, daar
op een bordes van het blanke paleis moge
weerklank vinden in de harten van ei
ken Nederlander, die zfjn land weer wil
zien staan op de plaats die het toekomt
en die het slechts kan verwerven mei
oen gezonde ziel in een gezond lichaam
voorstel der sub-commissie-Spanje. uitge
breid met een zinsnede die de algemeene
vergadering adviseerde, behalve de ver
breking der diplomatieke betrekkingen,
„andere, geschikt geachte maatregelen" te
nemen.
De besprekingen over Spanje zijn hier
mede thans in een stadium gekomen, waar
in de door de sub-commissie voorgestelde
stappen onuitvoerbaar zijn geworden, zoo
dat een nieuwe behandeling noodig zal
zijn om te komen tot een ander voorstel,
dat de meerderheid der stemmen verkrijgt
en de instemming heeft van de groote ge
allieerden, die het recht van veto hebben.
Dr. Evatt, de Australische afgevaardig
de, die tevens voorzitter was van de sub
commissie voor Spanje en wiens voorstel
thans van de baan is, had tevoren een
beroep gedaan op Gromyko, om bij de
stemming geen gebruik te maken van het
veto-recht, doch de Russische afgevaar
digde antwoordde daarop, dat dit beroep
gebaseerd was op een onjuiste waardeering
van de feiten.
Een Britsch voorstel, om de Spaansche
kwestie naar de algemeene vergadering
van de UNO te verwijzen zonder eenig ad
vies, was reeds aan het begin van de ver
gadering verworpen met zes stemmen
tegen, twee voor en drie onthoudingen. Dr.
Van Kleffens had met sir Alexander Ca-
dogan voor dit amendement gestemd. Bij
de stemming over het voorstel der sub
commissie heeft de Nederlandsche afge
vaardigde zich van stemming onthouden.
Op Maandag 24 Juni zullen de bespre
kingen over het Spaansche probleem wor
den voortgezet, waarbij een voorstel van
Polen in behandeling komt dat beoogt, dc
leden van de Organisatie der Vereenigde
Volken de nauw-omschreven aanwijzing
te geven tot verbreking der diplomatieke
betrekkingen met Franco.
Weerbericht
Geldig tot Donderdagavond
WISSELENDE BEWOLKING
Matige, aan de kust tijdelijk nog krach
tige wind tusschen Zuid-West en Noord-
West. Wisselende bewolking met vooral
aanvankelijk buien. Nog koud.
Uit gisteren door Un. Press ontvangen
berichten blijkt dat de kansen van Georges
Bidault heden in de zitting der wetge
vende vergadering tot minister-president
te worden benoemd weer aanmerkelijk
gestegen zijn, nu de communisten blijk
baar niet tegen hem zullen stemmen,
maar zich uitsluitend van stemming zul
len onthouden.
Prof. Westra staat terecht
Heden stond voor het Bijz. Gerechts
hof te 's-Gravenhage onder groote be
langstelling terecht de oud-burgemeester
van Den Haag prof. mr. H. Westra, wien
o.a, ten laste was gelegd het op groote
schaal benoemen van nationaal-socialis-
tische elementen in gemeentedienst en
het hun toekennen van ongewoon hooge
rangen en salarissen. Uit een getuigen
verklaring bleek, dat verd. tot chef van
de hiertoe in het leven geroepen „per-
soneelcentrale" had benoemd een hoogst
ongunstig individu, een souteneur uit
Indië, die failliet verklaard was en nu
voor de rechtbank te Haarlem terecht
stond wegens oplichting. Deze man ver
diende meer dan 10.000 gulden. Tot direc
teur der gemeenteplantsoenen had Westra
een man benoemd, die bij de Oostcompag_
nie ontslagen was wegens zedenmisdrijf
en dronkenschap. Een sigarenwinkelier
werd commies, een rijwielhandelaar amb
tenaar van sociale zaken, een aardappel
bezorger werd informateur enz. Allen
waren partijmenschen.
In zijn requisitoir zeide de proc. fiscaal,
dat verd. zwaar moot worden gestraft.
Deze was geen burgemeester van een
plattelandsgemeente, maar van het re-
geeringscentrum. Mr. Zaayer vroeg het
Hof het doodvonnis uit te spreken.
Krijgt Haarlem
een hoofdcommissaris?
Reeds geruimen tijd is do kwestie aars
de orde of Haarlem, de vijfde stad van
het land, een commissaris of een hoofd
commissaris van politie behoort te heb
ben. Nu gaan er weer geruchten, dat in
deze zaak zeer spoedig een beslissing zou
zijn te wachten en dat de heer Tcnckinck
twee commissarissen onder zich zou krij
gen. Onze Haagsche correspondent meldt
ons hierover, dat zeker niet op korten
termijn een beslissing in deze zaak is te
wachten. Zij is pas in hot voorbereidend
stadium van departementaal onderzoek.
Ook moeten nog verschillende adviezen
binnenkomen. Over een benoeming van
één of twee commissarissen was nog niets
bekend.
Bespreking van dit onderwerp afgebroken en uitgesteld
Het delicate probleem der Italiaanschc
herstelbetalingen, dat gisteren in Palais
.uxembourg aan de beurt kwam, is op
nieuw een struikelblok gebleken voor dc
afhandeling van het Italiaanschc vredes
verdrag: Na twee-en-een-half uur over
dit onderwerp te hebben gediscussieerd,
hebben de vier ministers hun pogingen om
'crecnstcmming te bereiken opgegeven
i hebben zij besloten, het vraagstuk der
herstelbetalingen te verschuiven naar een
later tydstip der conferentie. ZU zullen
thans eerst de andere punten der agenda
afhandelen.
Ofschoon dc standpunten der vier minis
ters dichter bij elkaar bleken te liggen
dan bij de vorige conferentie en niet
tegenstaande het feit dat de kwestie veel
soepeler werd behandeld dan oorspron
kelijk het geval was, bleef er voortdurend
een rriet te overbruggen kloof tusschen de
meening van Molotof eenerzijds en die van
Naar verluidt zal met ingang van 20 .Juni bij dc Dultsclic grens oen strook van
500 meter breedte worden getrokken, waarop zich niemand mag bevinden. Dit
wordt gedaan wegens den Iovcndlgen ruil- en .smokkelhandel tusschen Dultschers
en Nederlanders. Hij Vaals bevindt zich een greppel, die de grensafscheidlng
vormt. Vele goed geklecdc en doorvoede Dultschers wachten hier op hun Holland-
sche vrienden, om er ecu levendigen ruilhandel inee te bedrijven. (1*)
Bcvin en Byrnes anderzijds. Het stand
punt van Bidault vormde eenigszins een
compromis, doch bleek eveneens onaan
vaardbaar.
Het voornaamste geschilpunt vormde de
Russische elsch, dat de honderd millioen
dollar die Rusland als schadevergoeding
van Italië vordert, betaald zullen worden
uit de Italiaanschc productie, terwijl Be-
vin en Byrnes van meening waren dat dit
bedrag zou kunnen worden verhaald op de
Italiaanschc activa in de vroegere sate-
lieten-staten op den Balkan en de Italiaan-
sche schepen van marine en koopvaardij.
Molotof schatte de waarde van de sche
pen „Saturnia" en „Vulcania" die Rusland
worden toegewezen slechts op 7 a 10 mil-t
lioen dollar Byrnes zeide, dat ze zelcev
25 millioen dollar waard waren Molotof
verzekerde dat de waarde der Italiaansche
activa op den Balkan hoogstens 20 mil
lioen dollar beliepen Byrnes repliceerde
met deze waarde op 60 a 75 millioen te
schatten.
Hierop ging de Russische minister uit
voerig in op de vraag, of de Italiaansche
schepen der oorlogsmarine als oorlogsbuit
of als object voor herstelbetalingen zou
den moeten worden beschouwd. Hij be
toogde dat de Duitsehc vloot volgens de
overeenkomst van Berlijn onder de ge
allieerden zal worden verdeeld buiten de
herstelbetalingen om en hij slond er op
dat de Italiaansche vloot op dezelfde wijze
zou worden behandeld Hij eischte boven
dien dat de herstelbetalingen voor Rusland
zouden worden voldaan uit de Italiaansche
producten gedurende een periode van zes
jaar. Bidault deed hierop het voorstel
deze periode pas over twee Jaar te doen
beginnen, waarop Molotof zeide dat dit-
voorstel het zijne zoo dicht naderde, dat
overeenstemming mogelijk was.
Bevin sprak zich echter opnieuw scherp
uit tegen het Russische zoowel als het
Fransche project, waarop de ministers be
sloten tot uitstel der besprekingen.
Molotof liad tevoren verklaard dat hij
de cischen van Joegoslavië en Griekenland
tot schadevergoeding van 200 millioen dol
lar desnoods wel aan de vredesconferentie
van de 21 landen wilde voorleggen, doch
hU stond er in leder geval op dat de Rus
sische eischen op deze conferentie zoudea
worden geregeld.