Dagblad
gevaarlijk
Prijsopdrijving
in Amerika
Engeland's graanpositie
Voornaamste struikelblokken
weggeruimd
Het nieuwe Ministerie
WfK» .Tnnreai
Bureaux: Groote Houtstr. 93
en Soendaplein 37, Haarlem
IJmuiden: Kennemerlaan 154,
Telef. 5437.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14823
I>lrcctctir-Iïoofdre<lact<
Robert Pcerebocun
„~,o„r
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
Postgiro 273107
Redactie 10600. Dir.-Hoofdred. 15054
HET bericht dat een algemeene opdrij
ving der prijzen in de Vereenigde
Staten is losgebroken sinds de rem van de
prijsbeheersching Is losgelaten, met het
verdere gevolg dat de regeerlng de aan-
koopen van voedsel voor de noodlijdende
landen heeft stopgezet, zal vele lezers
wel hebben doen beseffen dat de economi
sche moeilijkheden van dezen tijd geen
landelijke aangelegenheden zijn, waarvoor
men zijn eigen regeering verantwoordelijk
stelt zonder er verder over na te denken,
maar wereldproblemen. Op politiek gebied
is het, wat de groote kwesties aanbelangt
waarvan aller toekomst afhangt, niet an
ders gesteld. Het is beter dat men dit be
grijpt dan dat men zich iets wijsmaakt.
De Amerikaansche prijsbeheersching is
Zondagnacht om twaalf uur afgeloopen.
Een poging om haar bij resolutie van het
Congres met twintig dagen verlengd te
krijgen is voorloopig gestuit op verzet in
der\ Senaat. Dit werd bewerkt door sena
tor Lee O'Daniel, die principieel tegen
stander van prijsbeheersching is. Volgens
de Manchester Guardian kan het nu ver
scheidene dagen duren eer de Senaat de
resolutie aanvaardt. Maar ook als dat ge
beuren mocht is de verdere loop van zaken
onzeker. Dit vooral omdat in het Congres
een neiging bestaat om prijsbeheersching
slechts voor de huishuren te herstellen en
dus verder over de geheele linie los te
laten.
De eerste resultaten van de vrije markt
zijn ontstellend genoeg geweest. Zij gaven
den minister van Financiën aanleiding tot
de waarschuwing, dat de belastingen naar
rato verhoogd zouden worden. De regee
ring besloot intusschen om de aankoopen
van voedsel voor de noodlijdende landen
stop te zetten in de hoop, dat zij daar
mede de prijzen op een lager peil zou
stabiliseeren. Zij verklaarde uitdrukkelijk
te weigeren, voor tarwe en vleesch meer
te betalen dan het hoogste tarief van de
prijsbeheersching. Maar dit eischt nadere
toelichting. Er is nog geen crisis in den
uitvoer van tarwe ontstaan, omdat de
regeering over groote voorraden beschikt
tengevolge van aankoopen vóór 30 Juni.
Wat vleesch aangaat betrof het export-
programma voor 1946 een gewicht van één
milliard zeshonderd millioen pond, groo-
tendeels voor de noodlijdende landen.
Daarvan was ongeveer de helft op 30 Juni
uitgevoerd, zoodat men „bij" was met den
uitvoer.
Vele groote warenhuizen hebben bekend
gemaakt dat zij voorloopig de prijzen on
veranderd zullen laten. Blijkbaar beschik-
ken zij dus nog over aanzienlijke voor
raden Maar als de industrie en de groot
handel hun prijzen blijven verhoogen zul
len ook deze firma's tenslotte tot verhoo
ging van de hunne gedwongen zijn.
Dat hetgeen thans in Amerika geschiedt
zijn invloed in de geheele wereld doet
gelden, blijkt ook uit de uitwerking in
Engeland, welks graanpositie zeer ver
zwakt is door de levering aan noodlijdende
gebieden. Dientengevolge zeggen de En-
gclschen nu, dat Amerika de verantwoor
delijkheid voor hulp aan Duitschland maar
op zich moet nemen, want dat zij daar
niet langer mee belast kunnen blijven.
In de politieke cn economische crisis,
waarin de wereld verkeert ziet men regee-
ringeti en parlementen ook van de groot
ste landen telkens weer tekortschieten
omdat de problemen, waarvoor zij ge
plaatst worden grooter zijn dan de taak,
waarmee zij zijn belast. Een parlement is
gekozen en een regeering benoemd met de
opdracht, de belangen van eigen land en
volk te behartigen. Traditie wil dat dit
geschiedt met voorbijzien van de belan
gen van andere volken. Traditie wil meer:
het pleegt te geschieden ten koste van
anderer belang. Hiermee nu zijn de poli
tieke en de economische werkelijkheid van
onzen tijd in steeds scherper conflict ge
komen en na den tweeden Wereldoorlog
ondervindt de wereld het volle conflict
van deze radicale tegenstelling tusschen
Oud en Nieuw. Met Nieuw bedoel ik hior
die strooming in de wereld, die ondanks
verwoesting en afbreuk aan de beschaving
zich baan is blijven breken, die eerst in dc
schepping van den Volkenbond en later
in die van de U.N.O, met al hun onvol
komenheden, belichaamd is en die niet
meer gedoogt dat men zooals vroeger
geschied zou zijn de zwaargetroffen
bondgenooten uit den oorlogstijd of zelfs
de verslagen tegenstanders aan hun lot
overlaat en zegt: zie zelf maar dat je er
bovenop komt.
Wie dit overdenkt begrijpt hoe hot mo
gelijk was, dat Bcvin in November in het
Lagerhuis met vollen ernst kon spreken
over de noodzaak der instelling van een
Wereldparlement Die begrijpt ook dat het
streven naar Federale Unie op groote
schaal geen vaag ideaal is, dat toch wel
nooit bereikt zal worden, maar de aange
wezen weg uit de doolhof, waarin men
beland is. De oude verhoudingen kunnen
niet meer hersteld worden, omdat het
inter-nationalisme met onderlinge afhan
kelijkheid der volken te ver is voortge
schreden en het menschelijk bewustzijn
dit feit erkent, al is het nog lang niet tot
ieders besef doorgedrongen.
Regeering en parlement ln Amerika
kunnen de voedselaankoopen voor de
noodlijdende landen wel tijdelijk onderbre
ken, maar blijvend stopzetten kunnen zij
ze niet. Dat gaat niet meer in deze we-
Verantwoordelijkheid voor Duitschland
ligt bij de Vereenigde Staten
Op verzoek van de oppositie heeft de
Britsche minister van Voedselvoorzie
ning. John Strachey, in het Lagerhuis
cijfers meegedeeld in verband met de
graanpositie van Engeland en uiteenge
zet waarom tot rantsoeneering van het
brood moest worden overgegaan.
Tegen het einde van Augnstus zal er
nog voor acht weken tarwe en bloem
voorradig zijn, tenzij er nieuwe voorra
den worden ingevoerd. Als de invoer
uit de Ver. Staten door stakingen of
door het opheffen van de prijsbeheer
sching komt te stagneeren, zou dit zeer
ernstige gevolgen voor Engeland met
zich brengen, wanneer niet als voor
zorgsmaatregel tot rantsoeneering was
overgegaan. De regeering mocht op «lit
punt geen risico nemen, aldus Strachey.
Strachey gaf verder een overzicht van
wat Engeland had gedaan om de hon
gerende landen tegemoet te komen.
Sinds November 1945 is 60.000 ton graan
aan Voor-Indië gezonden. 60.000 ton
aan Italië, Griekenland en Joegoslavië
(door middel van de UNRRA), 60.000
ton aan Duitschland. 10.000 ton aan
Zuid-Afrika en 10.000 ton aan België.
Niets meer naar Duitschland.
Over de voedselpositie in Duitschland
zeide Strachey. dat, buiten de Engelsche
bijdrage, Amerika minstens gedurende
de eerstvolgende drie maanden 120.000
ton tarwe per maand zou moeten leve
ren aan de Britsche zóne van Duitsch
land om het peil van 1000 calorieën te
kunnen handhaven. Hij voegde daaraan
toe, dat hij ten volle door den eersten
minister was gemachtigd om te ven-kla
ren. dat Engeland niet meer dan tot
dusver van de eigen voorraden voor
Duitschland ter beschikking kan stel
len. Als het huidige rantsoen aldaar niet
kan worden gehandhaafd, zal de poli
tieke en sociale verantwoordelijkheid
geheel bij de Ver. Staten berusten.
Op een vraag van een conservatief
lid, waarom Rusland geen graan naar
de Britsche zóne kan zenden, antwoord
de Strachey: „als u denkt dal u graan
i Rusland kunt los krijgen, dan
wenscli ik u er het beste mee".
Hef woord is aan.
La Rochefoucauld:
Het is gemakkelijker den
mensch in het algemeen
dan eenig mensch in het
bijzonder te kennen.
De eerste ministerraad
Nadat op de onderscheidene departementen
de portefeuilles waren overgdragen, is Woens
dagmiddag de eerste ministerraad van het
kabinet gehouden.
Nieuws uit het buitenland
Uit Warschau wordi gemeld, dat volgens
offlceele statistieken in de periode van 15
Mei—26 Juni in Polen 206 personen door ter
rorisme zijn vermoord.
Edda ClanoMussolini zal, als gevolg
van de amnestie, haar verbanningsoord op
een der Llparlsche eilanden verlaten om naar
haar schoonmoeder ln Toscana te gaan.
Accoord te Parijs
De Parijsche besprekingen van Woens
dag, waarvan de détails nog niet bekend
zijn, hebben het grootste succes gebracht
dat dc conferentie tot nu toe heeft be
reikt: Twee der voornaamste struikel
blokken werden op deze zitting geliqui
deerd, nl. het statuut van Triest en de
bestemming der vroegere Italiaanschc
koloniën. De definitieve opstelling van
het Italiaansche vredesverdrag wacht
nu nog op een regeling der herstelbe
talingen, doch gedelegeerden die de zit
ting van gisteren bijwoonden, hebben
goede hoop dat ook dit punt spoedig
geregeld zal zijn.
Toen de besprokingen gisteren in
den avond geëindigd waren, hebben
gedelegeerden tegenover Reuter
verklaard dat het vaststellen van
den datum der algemeene vredes
conferentie nog steeds door Molotof
Ls opgehouden, daar de Russische
minister er op blijft staan dat het
Italiaansche vredesverdrag eerst tot
in alle onderdeelen moet zijn gefor
muleerd. Hel eenige fundamenteele
onderwerp dat nog niet geregeld is,
wordt gevormd door de Italiaansche
herstelbetalingen, terwijl verder en
kele ondergeschikte ontwerp wijzi
gingen op afdoening wachten
Wat de koloniën betreft is bekend
géwordén, dat het vredesverdrag een.
clausule van Bevin zal bevatten, die het
afstaan der Afrikaansche bezittingen,
dioor Italië inhoudt, terwijl een ontwerp
over de te volgen procedure tijdens het
jaar, dat de koloniën door de geallieer
den zullen worden bestuurd en dat
eveneens door Bevin werd samenge
steld, in principe door de ministers
werd aanvaard. De commissie die het
nieuwe eind-ontwerp van het Italiaan
sche vredesverdrag zal vaststellen, zal
dit ontwerp tot practische regelingen
uitwerken.
Op het dei>artcment van Justitie In don Haag kwamen do ministers van liet kabinet-Boel voor het eerst bijeen. Zluend
van links naar rechts: Ir. S. I/. Mansholt, prof. mr. I'. Lief tl nek, dr. ir. «I. A. lUngcrs, dr. L. «I. M. Becl, W. Pree* en ir. II. Vos,
Staande van links naar rechts: Dr W, G. M. lliilj.snuin.s, dr. ,J. Glclcn, mr. C. W. G. II. baron van Boetzclaer van Oosterhout,
mr. J. II. van Manrsovecu, Lult. Kol. A. II. J. L. Pievoz en mr. J. A. Jonkman.
Afwezig was mr. E. N. van Klcffens, die buitenslands vertoeft.
reld. Zij zullen, ondanks het verleden,
genoodzaakt blijken niet alleen de belan
gen van het Amerikaanfiche volk, maar
ook die van verscheidene andere te blij
ven behartigen. Zij worden ertoe gedre
ven, wereldpolitiek en wereldeconomie te
voeren. Andere landen ondervinden het
zelfde. De groote moeilijkheid is dat een
internationaal lichaam, dat tegen deze taak
ie opgewassen en dat onvermijdelijk moet
komen, omdat er geen andere oplossing
is, ontbreekt. Zoolang het ontbreekt zul
len crises en moeilijkheden blijven voort
duren. R. P.
De prijzen in Amerika
TOEKOMST SOMBER
Uit de Ver. Staten worden verspreide
doorbrekingen van het algemeene prijs
niveau gemeld. De senaatscommissie voor
flnancieeie aangelegenheden heeft haar
traditioneelen vrijen dag voor de onaf
hankelijkheidsfeesten opgeofferd, om te
werken aan de voorbereiding van de
nieuwe wet op de prijsbeheersching. De
senaat zal zich verder over deze wet be
raden, ondanks het voorstel van hot Huis
van Afgevaardigden om de prijsbeheer-
schingswot uLt den oorlogstijd, welke af
geloopen Zondag buiten werking trad,
voor een periode van twintig dagen to
verlengen.
Tot nog toe zijn belangrijke prijsstijgin
gen slechts opgetreden ten aanzien van
vleesch, boter en artikelen, waarvan dc
kosten gedeeltelijk uit regeeringssubsidies
werden bestreden
De nieuwe prijzen zijn nog steeds
beneden het niveau van de zwarte
markt tijdens de prijsbeheersching, maar
de toekomst ziet er somber uit, i
