Achter de schermen van het circus
Goering en Gibraltar
„Zoolang er kinderen zijn...
Hitler's fataleintuïtie
verhinderde veroveringspoging
Eerste Kamer
De woningbouw te Haarlem
Plannen voor de toekomst
Tips
en Tops
De bril
van
Sultan Sar
Kort en
Bondig
„In Ieder mensch blijft steeds iets
van het kinderlijke voortleven", zeide
ons Karei Strassburger, terwijl hij, de
lange dresseerzweep, zijn maarschalk
staf, nog in de hand, de prestaties van
zijn artisten en de reacties van het
publiek oplettend gadesloeg. „En zoo
lang er kinderen zijn, zal het circus
blijven bestaan"
Dit is de eenvoudige overtuiging van
een modernen circusdirecteur, die met
trots vertelt van de opgaande lijn in het
geslacht Strassburger. zijn grootvader had
een tent met één mast, zijn vader een met
twee masten en hijzelf heeft er nu drie
en binnenkort zelfs vier. Toen hij zes jaar
oud was, trad hij voor de eerste maal op
en wel met een pony, thans laat hij tien
tallen gespierde paardenkolossen door de
arena draven.
„Tja, die paardenEr zou een ro
man zijn te schrijven wat ik in den laat-
fitcn oorlog met mijn paarden heb mee
gemaakt. Drie jaar heb ik en dat was
ons geluk met hen in Denemarken ver
toefd, maar in den slechtsten tijd zijn wij
weer naar Holland gekomen, naar Rot
terdam. Ik heb bij de boeren op de knieën
gelegen voor wat voer en practisch het
onmogelijke gedaan om mijn dieren in
het leven te houden Tenslotte waren zij
de eemge in Rotterdam, die nog paarde-
kracht bezaten en zij werden als trekdieren
ingeschakeld: zij hebben soep gereden
voor de Centrale Keuken en munitie voor
de ondergrondsche. Zij hebben" hier
kwam een sombere trek op Karei Strass
burgers opgewekt gelaat „lijken weg
gesleept van door honger en uitputting
gestorven burgers. Toen het vrede werd.
waren mijn paarden o zoo mager, hun
huid was dof en de ribben puilden eruit.
Excuseer mij een oogenblik"
De kwieke grijze man in rok stapte
naar buiten om even later weer te ver
schijnen, vergezeld van twaalf glanzende,
weldoorvoede Friesche hengsten Zijn
nummer is aan de beurt, het glansnum
mer. Het publiek klapt, de dieren para
deeren, die difecteur buigt. Hij is in zijn
element, laat de zweep knallen en geeft
korte, vaderlijke bevelen, waaraan stipt
wordt gehoorzaamd Alles gaat goed. Het
publiek juicht.
„Zij zien er nu weer best uit", zegt
Strassburger trotsch. als 't nummer vol
bracht en hot twaalftal weer op stal is.
„Straks ga ik met ze naar Friesland, hun
geboorteland, dat zij als jonge dieren heb
ben verlaten en waar zij als ..artisten"
terugkeeren Het enthousiasme van het
publiek doet ons leven: een extra applaus
beteekent meer voor den echten circus-
artist dan een dubbele verdienste Neemt
u bijvoorbeeld onzen tijger-temmer Als
ik hem zoo eens ze<*: Je hebt het weer
goed gedaan vanavond ken* ziin b'iid-
schap geen grenzen Hij ls een ras-artist".
„Kei
nk als elk andei
Hadana, de tijger-temmer, staat bij de
kool, waa
uitrusten van
optreden. Hü
pak en een
vaarlijken, ex
gestreepte katten
vermoeienissen van hun
t een eenvoudig sport-
-i hoed: van den ver-
;.h uitgedoste Oosterling
in de arena valt niet veel meer te be
speuren. Liefkoozend praat hij onver
staanbare woorden tegen een der tijgers
en hij lacht breed, als de kleine Wcster-
sche journalist den grooten Oosterschen
dompteur vraagt, of hij nooit bang is
voor zijn troetelkinderen, of hun dreigen
de houding tijdens het optreden er mis
schien bijhoort, en of hij soms van hyp
nose gebruik maakt.
Hadana schudt het hoofd en zegt: „Het
is een kwestie van durf. Hokus-pokus
komt er niet bij te pas. "t Is niet zoo ge
compliceerd als u denkt, niet zoo roman-,
tisch. Mijn vak is een vak als elk ander,
ik ben mijn heele leven al bij het circus,
heb de halve wereld rondgereisd en aller
lei baantjes opgeknapt. Ik ben acrobaat
geweest, portier, clown, en muzikant Met
leeuwen ben ik opgetreden en nu zijn het
tijgers, maar dat alles hoort bij één ge
heel: het circus. Er is buiten het circus
geen wereld voor mij. Éénmaal, tijdens
den oorlog, ben ik chauffeur geweest, er
gens in Frankrijk. Maar op een goeden
dag kwam er een circus voorbij en hoewel
ik daar veel minder zou verdienen, liet ik
mijn baan in den steek en ging mee. In
het circus vind ik mijn tehuis en mijn
werk. en waar ik mijn brood verdien, heb
ik mijn vaderland".
„Waar komt u eigenlijk vandaan?"
„Ik ben Marokkaan van geboorte, maar
dat is zoo goed als vergeten. Nu ben ik
internationaal en spreek vele talen, het
meeste Fransch. De eigenlijke circustaal
is Duitsch, daarin kunnen wij elkaar allen
verstaan. Verbeeldt u, in Rotterdam
schold men mij, toen ik met een Zweed-
schen collega Duitsch sprak, voor „mof".
U zult er wel eens een gezien hebben,
vindt u, dat ik op een mof lijk?"
Hadana grijnst. Ik vergelijk zijn donke
ren Moorsche voorkomen in mijn ge-
Karei Strassburger wenscht zijn paard-in-pyjama welterusten.
dachten met dat van het prototype van
den „Edelgermaan" en lach dan ook over
de domheid van sommige vaderlanders.
De avond valt.
De avond daalt over het circus en lang
zamerhand zijn het nog slechts de schim
men van menschen en dieren, die tusschen
wagens en stallen door naar en va.n de
groote tent snellen, waaruit de schetteren
de klanken van het orkest, het geklater
van handgeklap en af en toe een luid ge
schater opklinken. De bedrijvige knechts
staan steeds met nieuwe apparaten gereed
om, ais het eene nummer uit is, alles voor
het volgende in gereedheid te brengen. De
kleine Frangaise, die zich door drie 6toere
Consumentencrediet
(Van onzen parlementairen redacteur)
Een vreedzaam debat over het ten
slotte zonder hoofdelijke stemming aan
genomen wetsontwerp inzake consu
mentencrediet vormde het late sluit
stuk van de werkzaamheden van de
nood-Eerste Kamer.
De Ministers Lieftinck en Drees
hadden het makkelijk, want zelfs de
heeren Gelderman (P. v.d. V.) en Koe-
jemans (comm.), die nog het meest cri-
tisch tegenover de voorgestelde rege
ling stonden, legden hun het vuur niet
na aan de schenen. Eerstgenoemde gaf
uiting aan zijn beduchtheid wegens de
kunstmatige koopkracht, die door het
consumentencrediet wordt geschapen,
terwijl de communistische spreker het
eigenlijk veel beter achtte voor hoogere
loonen en lagere prijzen zorg te dragen.
De Minister van Financiën gaf toe,
dat het zaak is tegen prijsstijging te
waken, doch moest erop wyzen hoe de
ze zich o.m. in de wereld rondom ons
voordoet.
Wanneer de productie van verbruiks-
goederen meevalt, zal de Regeering
overwegen wat ruimer credieten te ver
schaffen.
Uit geheime Duitschc documenten die
door de geallieerden onderzocht zijn
blijkt dat Hermann Goering Gibraltar
heeft willen neutraliseeren en uiteinde
lijk innemen met, behulp van het zwaar
ste artillerie-beleg dat ooit voor een
fort is geslagen, waarbij hij gebruik
wilde maken van het zwaarste kanon
dat ooit vervaardigd is, meldt Un. Press.
In don winter 1940'41 waren de
kanonnen aan de Spaansche grens sa
mengetrokken en Goering stond op heit
punt door Spanje te jagen en het beleg
voor Gibraltar te slaan de eerste stap
in het plan tot een gigantische tang
beweging om Suez toen Hittler met
fatale intuïtie in plaats daarvan den
aanval op Rusland koos. Goering had
Hitier reeds gerapporteerd dat de strijd
macht aan de Spaansche grens was sa
mengetrokken. Deze strijdmacht be
stond uit 600 88 millimeler kanonnen,
„eenige" speciale 80 centimeter spoor
wegkanonnen, „vele" stukken 60 centi
meter geschut en de vooruitgeschoven
elementen van een infanteriestri.jdmaoht
van 15 divisies, waarbij twee divisies
parachute-troepen.
De „dikke Hermann".
Het 80 centimeter kanon was blijk
baar 's werelds grootste. Het zou een
granaat afvuren die bijna een yard in
diameter was en even groot als een
normale man. De granaat zou tweemaal
zoo groot zijn als de Duitsohe lange af
stand granaten voor over het Kanaal.
Goering was er zeker van dat deze ge-
schutsconcentratie Gibraltar zou hebben
vernietigd zonder dat daarbij infante
rie behoefde te worden gebruikt.
Nadat Goerings plan door Hitler was
ingetrokken werd het geschut naar het
Russische front verplaatst en werden
de kolossale kanonnen gebruikt om Se-
bastopol in plaats van Gibraltar op de
knieën te brengen.
Van de zijde van Spanje verwachtte
Goering blijkbaar geen moeilijkheden.
Den 19den September 1940 vertelde Von
Ribbenbrop aan Graaf Ciano te Rome
dat „de Spanjaarden zelf Gibraltar wil
den veroveren, doch om een mislukking
te vermijden zou Duitsehland speciale
troepen aan Spanje verschaffen die
waren toegerust met speciale wapens en
een paar esquadrilles vliegtuigen". De
aanvat op Gibraltar, vertelde Von Rib-
bentrop, zou vergezeld gaan van de
Spaansche oorlogsverklaring. Von Rib
ben trop was van plan na zijn terugkeer
in Berlijn hiertoe een geheim protocol
met den Spaanschen minister van bui-
tenlandsche zaken Serrano Suner te
teekenen. Tusschen dat tijdstip en den
13den Mei 1941 toen Von Ribbontrop
Mussolini in Rome ontmoette, gingen de
dingen mis. Hitier verving het plan
door den Russischen aanval, Goering
haalde verbitterd zijn Gibraltar strijd
macht terug en Ribbentrop verontschul
digde de zaak tegenover den Duce. dat
het kwam „omdat Franco ongelukkiger
wijze de as geheel in den steek had ge
laten".
In de afdeel in gen van den Haajlemschen
Raad zijn ook verschillende vraagstukken
besproken die met den woningbouw samen
hangen.
Er is o.a. gevraagd of B. en W. hebben
kennis genomen van de elders (o.a. in Am
sterdam en Alkmaar) door den ondernemer
Van Saane tot 6tand gekomen particuliere
woningbouw-complexen, waarbij de wo
ningen niet na den bouw worden verkocht,
doch met groot sociaal verantwoordelijk
heidsbesef door de bouwmaatschappij zelf
worden geëxploiteerd, waarbij tal van
anders bij particulieren bouw njet moge
lijk sociale voorzieningen voor de be
woners aanwezig zijn? Zijn B. en W. niet
van oordeel, dat door dit in één hand
houden van bouw en exploitatie belang
rijke voordeelen worden verkregen, die
het gewenscht maken, dat de totstand
in
1. Op een middag zaten Tips en Tops
stil tn de huiskamer van hun eigen wo
ning en lazen dc krant. „Het is toch
gek, dat wij nooit eens pakjes krijgen
uit het buitenland", klaagde Tips. „De
wereld schijnt ons te hebben verge-
ten. ,^Jij kan nooit geduldig wachten"
antwoordde Tops. „Het eenige, dat
noodig is om een pakje te krijgen, is er
naar te verlangen.Cursus A van Pig-
gelmeyer: Hoe word ik gelukkig",
spotte Tips. Op dat oogenblik werd er
gebeld. „Zie je wel Tips!", zei Tops
opgetogen, ,,'t Zal een dwangbevel van
de belastingen
zijn,
veronderstelde
Tips, die nu eenmaal somber is, zoolang
hij thuis zit. Toen Tips de deur had
opengedaan, zag hij een grooten post
bode. „Een pak voor de heeren Tips en
Tops, wilt maar even teckenenf" De
ingang van hun huisje werd overscha
duwd door een enorme vierkante kist.
koming van dergelijke projecten ook in de
gemeente Haarlem wordt bevorderd en in
het algemeen voorrang behoort te hebben
boven anderen particulieren arbeiders
woningbouw?
B. en W. hebben geantwoord, dat het
naar hun meening aanbeveling verdient
bij den toekomstigen woningbouw naast
verecnigingsbouw ook bouw door particu
liere ondernemers toe te laten. Daarbij
volgen zij met belangstelling de ontwik
keling van het systeem-Van Saane.
De vraag of de materialenpositie zal ge-
doogen. dat dit jaar nog de toegezegde 100
woningen worden gebouwd, kan niet met
zekerheid bevestigend beantwoord wor
den.
Voor nagenoeg alle geprojecteerde wo
ningen voor het urgentieplan aan den Von-
delwcg is gerekend op den aanleg van een
douchecel, Een aanvulling van de ge
meentelijke bouwverordening, waarbij de
aanleg van een douche- of badruimte
wordt verplicht gesteld, achten B. en W.
niet urgent.
Bij de besprekingen, welke in den be
zettingstijd met de Volkshuisvesting en
Wederopbouw werden gehouden voor den
opzet van het urgentieplan, werd aange
drongen een gedeelte hiervan toe te wijzen
aan particuliere bouwondernemers, ver
moedelijk met de gedachte, dat na den
oorlog allereerst arbeiderswoningen moe
ten worden gebouwd. Daar ook deze par
ticuliere bouwers van overheidswege steun
behoeven, zullen hieraan wel de noodige
bindende voorwaarden betreffende huur
exploitatie worden verbonden.
Verkoop van woningcomplexen, ook
wanneer deze een jaarlijksch exploitatie
tekort opleveren, achten B. en W. niet ge
wenscht, omdat dit zal leiden tot versnip
pering vnn het complex. Stijging van de
verkoopprijzen is, zoolang deze aan het
huurprijspeil van Mei 1940 gebonden zijn,
niet te verwachten.
kerels als vangbal laat gebruiken, legt een
kwartier lang achter het zware gordijn de
laatste hand aan haar toilet. Haar blonde
haren worden met zorg op hun plaats ge
bracht alsof bij de eerste Galto het gan-
sche kapsel niet door de war zal gaan. Na
haar nummer komt zij met een vaartje de
tent uitrennen., plooit een mantel om haar
ranke figuurtje en snelt naar haar wagen,
in het voorbijgaan een glimlachje schen
kend aan een der staljongens, die met een
paard aan het leidsel naar voren komt.
Wat later zijn de beren „op" geweest en
vliegen twee van hen, buiten gekomen,
elkaar in de haren. Hun baas is er snel
bij en scheidt de vechtenden; (hij heeft
handen vol werk om den meest weerspan
nige in zijn hok te krijgen. Het dier ver
toont kuren en daarom is William Wilke
(een Amerikaan) uit zijn humeur. Zijn ge
zicht staat op een week slecht weer en
zoo zal het volgens ingewijden den
verderen avond blijven. Wij probeeren een
praatje met hem, maar hij bromt kort:
„Als ze lastig zijn, ben ik miet te spreken"
en ijsbeert weg, omdat het eenige, dat
voor hem telt, zijn beren kuren hebben.
Achter het gordijn staan nu de clowns
hun beurt af te wachten, koddig uitgedost.
Zij zijn in een ernstig gesprek gewikkeld,
hun gezichten staan wat somber onder de
dwaze grimeering en de aangehechte neu
zen. Binnen applaudisseert het publiek en
dan wijzigt zich de plooiing van hun gelaat,
waggelend en schreeuwend gaan zij de
tent in, waar een schaterend gejoel hun
deel wordt.
Het is geheel donker geworden, de voor
stelling spoedt ten einde. In sommige wa
gens is het licht reeds uit, de artisten sla
pen al. Morgen moeten zij weer fit zijn
om hun nummer te brengen. Tijgers, paar
den of trapeze het werk eischt uitge
ruste krachten. „Een vak als elk ander"..
Slraks gaan zij weer verder, afbreken, op
bouwen, van stad tot stad, van land tot
land. Elk met zijn eigen lusten en lasten,
verborgen voor de oogen van een joelend
publiek. Menschen en dieren in een
eeuwenoud bedrijf. Het is goed, na den
oorlog weer eens een circus te zien Daar
onder het groote grauwe tentzeil voelt
men 'n soort verwantschap met zijn voor
vaderen, vergeet men den tijd, waarin wij
leven. Het circus bestaat nog immer. En
zoolang er kinderen zijn
BINNENLAND
Op de Berlagebrug
te Amsterdam werd een
7-jarig jongetje door een
vrachtauto gegrepen en
zoodantng gewond, dat
hij Spoedig daarop in
het ziekenhuis is over
leden.
In het natuurbad
„de Zanding" te Otter-
loo is een 23-jarige mi
litair bil het zwemmen
verdronken.
Op de Transatlan-
tischcn dienst van de
American Overseas Air
lines tusschen Amster
dam en Noord-Amerika
zullen met Ingang van
15 Juli drie vluchten per
week plaats hebben.
Voortreinen, die
met ingang van vandaag
zijn ingelegd vertrekken
ais volgt: van Rotter
dam D. P. naar Amster
dam C. S. op Zondag,
vertrek Rotterdam D.P.:
21.08 uur. Van Amster
dam C.S. naar Rotter
dam D P. op Zondag,
vertrek Amsterdam C.S.
22.59 uur.
Dc eerepromotie
van Prins Bernhard tot
doctor in de rechtsge
leerdheid aan de Rijks
universiteit te Utrecht,
op Dinsdag 16 Juli
wordt door Hilversum 2
uitgezonden. De repor
tage begint om 14.30 uur
en zal om 16.00 uur af-
geloopen zijn.
Het aardappelrant
soen. Gedurende de
week van 14 t.m. 20 Juli
zal op den bon 386 aard
appelen 3 kg. aardappe
len en op den bon 886
aardappelen 1 kg. aard
appelen verkrijgbaar
zijn. BIJ deelneming
aan maaltijden van de
Centrale Keuken moet
aldaar de bon 386 aard
appelen worden ingele
verd.
Haarlem en Omgeving
De heer II. Hooger-
werf heeft Vrijdag af
scheid genomen als lcer-
aar Fransch aan de
Bronstee-Ulosehool te
Heemstede, wegens be
noeming elders. Harte
lijk spraken het hoofd
der school, de heer Ve-
nema en de voorzitter
der oudercomtnlssle, de
heer .1. Bouwman, den
scheidenden docent toe,
die een boekwerk en een
vulpen kreeg aangebo
den en van de leerlingen
een bedrag, dat bestemd
is voor een reis naar
Frankrijk.
De heropening van
de Hnarlemsrhe Jeugd
herberg Jan GUzen heeft
plaats op Zaterdag 27
Juli, des middags om 3.30
uur. Onder leiding van
den Trekkersbond ver.
zorgen eenige jeugdver-
eenigingen een bont. pro
gramma. De heer L.
Meilink, secretaris N.J.
H.C. zal het openings
woord spreken.
Geslaagd l.s te Lei
den voor het doctoraal
examen letteren cn
wijsbegeerte de heer C.
Goekoop te Aerden-
hout.
De Sporttcntoonstel-
ling in de Stads-Biblio-
theek en Leeszaal te
Haarlem ls bezocht door
1440 personen.
B. en W. van Haar
lem stellen voor te be
sluiten tot overplaatsing
naar dc School voor im
becielen (Friesche Vnr-
kensmarkt 22) van de
onderwijzeressen Mej.
G. Boer van de Dr.
Huetschool en Mej. J.
P. Henzen van de Schooi
„Buitenrust".
Te Heemstede wordt
Zondag op het vroegere
H. B c.-terrein door een
volksdansgroep een Zo
merfeest gehouden,
waarbij natuurlijk de
volksdans de eerste
plaats inneemt. Voorts
zal een Leekenspel
,,'t Duivelsbruggetje"
worden opgevoerd.
Te' hoogte van de
Kunstzandsteenfnbriek
Hlllegom liep het acht
jarig meisje V. ondanks
herhaalde waarschuwin
gen van zusjes en vrien
dinnetjes plotseling
den Rijksstraatweg over
toen een auto, bestuurd
door een inwoner uit
Wassenaar naderde.
Niettegenstaande de be
stuurder krachtig rem
de, was een botsing on
vermijdelijk en het
meisje werd zeer ernstig
gewond. Onmiddellijk
werd hulp verleend door
Dr. v. d. Kaadert en de
E.H.B.O. Het kind werd
naar het Diaconessen-
huls te Haarlem ver
voerd.
In Groenendanl
wordt Zondagmiddag
door de R k. Harmonie
„St. Michaél een con
cert gegeven.