De Casperi vraagt „moreel crediet"
Compromis
voor Palestina
China verzinkt in totalen burgeroorlog
Amerikaansche bemiddeling mislukt
Finsch complot tot
hervatting van den oorlog
Herziening der
Dardanellen-overeenkomst?
Burgemeester Reinalda
breekt rechterarm
uicjpKcj_[ ucuwiicM UdAcT/
«Ie Jaargniipr No. 18102 T"|"*1 I "X "IT 1 Mnamlat
Bureaux: Groote Houtstr. 93 T Jr 1 C~ fl J jf jf% fj »f^f Oltgave Stichting Voorlichting
cn Soendaplein 37, Haarlem iVjLvil iwllid JL/\J.U JkJl^LL Abonnementen: p week 31 ct.
IJmulden: Kennemerlaan 154, J per kwartaal f 4
Telef. 5437. Postgiro 273107
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 1482! Dlrectenr-Hoofdrednelcur: Robert Pcercboom m. Hedaclle mM D(r ,50M
12 Augustus 101«
Verzoek om beslissing van Triest uit te stellen
I»c Italiaaiisohe premier Aleide de Gasperi deed Zaterdag een hartstochtelijk
beroep op de eenentwintig naties die liet fascistisch Italic hebben verslagen om de
uiteindelijke beslissing Inzake Trii'st uit te stellen en thans slechts een voorloopigen
vrede voor zijn land neer te schrijven. De Gasperi deed een beroep op zijn over
winnaars om mededoogen te hebben en besloot: „Het is met dezen duurzamen
vrede In gedachten dat ik u verzoek om de republiek Italië respijt'en moreel cre
diet te geven. Ken natie van zwoegers, 47 millioen sterk, Is bereid haar inspan
ningen bij de uwe te voegen voor de schepping van een rechtvaardiger en niensclie-
lijker wereld."
Het was een dramatisch oogenblik
toen de Gasperi en zijn collegas even
na vier uur de conferentiezaal betra
den: De eerste vijand in de moderne
geschiedenis die het recht heeft gekre
gen om zijn zaak bij de overwinnaars
te verdedigen. De Italiaansohe premier
las zijn verklaring snel voor, met veel
gevoel. In de conferentiezaal die voor
de plenaire zitting geheel gevuld
was, kon men een speld hooren vallen.
De Gasperi deed een verzoek
waarvan hij gevoeld moet hebben dat
't wellicht vergeefsch zal zijn om het
Italiaansche verdragsontwerp der groo
te vier te herzien, herzieningen welke
zouden moeten verhoeden dat het vitale
gebied van Triest geheel van de Ita
liaansche souvereiniteit zou worden los
gemaakt.
De Gasperi verzocht voor Triëst de
zelfde oplossing te volgen als in de
kwestie der Italiaansche koloniën be
reikt was namelijk een jaar uitstel.
De Gasperi sprak zijn rede in het
Italiaanseh uit en deed onmiddellijk
een beroep op het gevoel met de woor
den: „Ik voel dat alles behalve uwe
persoonlijke hoffelijkheid tegen mij
Is, bovenal mijn aanklacht als een
vroegere vijand welke mij hier als
het ware plaatst in de beklaagdenbank".
De Italiaan sprak gedurende veertig
minuten. Toen hij het. podium verliet
-en naar de achterzijde der zaal liep,
passeerde hij Byrnes die glimlachend
de hand naar hem uitstak.
Opschudding rond Albanië
Tijdens de behandeling van het Al-
baansclie verzoek om toelating tot de
U.N.O., dat Zaterdag in de middagzit
ting ter sprake kwam. bracht de Joego
slavische afgevaardigde Moslia Pyade
de conferentie in opschudding door de
mededeeiing. dat de Gricksclie premier
Tsaidaris hem onlangs het voorstel
deed. om Albanië tusschcn Grieken
land en Joegoslavië te verdeden. „Dat
noemt hij realistische politiek", aldus
Pyade. „maar wij houden niet van een
dergelijk politiek. Wij verlangen slechts
een ding: een politiek van vriendschap
tusschcn de Ralkanstatcn. In het ver
leden was de Gricksche politiek altijd
gericht on hel aanwakkeren en begin
nen van Balkan-oorlogen", aldus Pyade.
„Deze politiek wordt door alle Baikan-
landen verworpen, doch nog niet door
het Gricksche regime".
Pyade vervolgde: „Het is verschrik
kelijk te ervaren, dat na alle historische
lessen er bij de Gricksche regeering nog
steeds geep begrip over de huidige si
tuatie te bespeuren is. Haar idee is nog
steeds om Albanië van de landkaarten
weg te vagen.
Tsaidaris diende een formeel protest
Truman overweegt wijzigingen
in het Britsche plan.
Naar uit betrouwbare bron te Washing
ton wordt vernomen heeft het Amerikaan
sche departement van buitenlandsche za
ken thans een compromis-voorstel voor
de regeling van het Palestijnsche pro
bleem en voor het oplossen van de mce-
ningsverschillen der Amerikaansche en
Britsche regeering ten aanzien van het
plan voor een federatief Palestina gereed
De compromis-voorstellen, die reeds
door Aeheson. den waarnemend minister
van buitenlandsche zaken zijn goedge
keurd en thans aan president Truman ter
overweging zullen worden voorg-'.cgd,
volgen, naar men zeg', de altjomecnc lij
nen van he' plan voor een cderv.t.'ef
Palestina, echter met eenige óo'ang. i.'ke
wijzigingen. Volgens dit nieuwe plan zal
de Joodsche zóne zraorn zijn dan oor
spronkelijk. De Joodsche au oriteiten zul
len grootcre controle vorkrijgen over de
immigratie van Joden in hun gebied en 't
recht van veto der Britsche au oriteiten
zou meer worden beperkt Men is alhier
van meening. dat het voorstel op het
eerste gezicht veel aan het standpunt der
Britsche regeering tegemoet komt, be
halve ten aanzien van het veto betref
fende de immigratie
„Illegale armada"?
Het schip „Yagour", met 780 Joodsche
mannen en vrouwen aan boord, dat voor
de havenman Haifa Is aangekomen, wordt
beschouwd als een voorlooper van een
„illegale armada", welke zich op de door
de Britsche vloot gecontroleerde Middel-
landsche Zee zou bevinden op weg naar
tegen deze beschuldiging in. De Sovjet
afgevaardigde Visjinsky noemde die
verdediging „buitengewoon zwak". Hij
zeide tegen den Griekschen afgevaar
digde: „Houdt dit in gedachten mijn
heer Tsaidaris. de regeering van een
land is niet altijd representatief voor de
wenschen van het volk. Neen, mijnheer
Tsaidaris, het volk van Albanië hielp
de agressoren niet. De Grieksche re
geering weet zulks en is bezig de waar
heid te verdraaien".
Byrnes zeide zijn voorstel om alle
verzoeken van andere staten naar de
algemeene commissie te verwijzen in
te trekken, indien drie andere landen,
Egypte, Cuba en Mexico, in het amen
dement opgenomen zouden worden.
Triëst, een triest vooruitzicht
Vier afzonderlijke voorstellen een
Britsch. Amerikaansch, Fransch, en
Sovjet-Russisch worden voorgel»gd
aan den secretaris-generaal der Parij-
sche Vredesconferentie, aangezien de
commissie van deskundigen van de
Groote Vier er niet in geslaagd is tot
overeenstemming te geraken over een
statuut voor het toekomstige vrije ge
bied van Triëst.
Het is waarschijnlijk, dat, wanneer
men met deze netelige kwestie begint,
het verschil in opvatting tusschen het
Sovjet-plan en dat van de drie andere
mogendheden zal leiden tot de grootste
conflicten tijdens de conferentie.
De Sovjets willen het nieuwe vrije ge
bied economisch zoo nauw met Joego
slavië verbinden, dat men in sommige
kringen van meening is, dat het prac-
tisch een Joegoslavische provincie
woxxlt.
Chineesche regeering
wil bemiddelen
Zaterdagmiddag heeft de heer Ho Fcng
Tsjan, hoofd van de afdeeling voorlich
ting van het Chineesche ministerie van
buitenlandsche zaken, verklaard, dat de
Chineesche regeering haar bemiddeling
heeft aangeboden in het conflict tusschen
Nederland en de Indonesische nationalis
ten.
Hij heeft daaraan nog toegevoegd dat
de regeering had bereikt, dat dour de
Nederlandsche regeering doeltreffende
maatregelen voor de bescherming van de
Chineezen in Indonesië genomen zullen
worden.
De ,,Rnys" arriveert morgen
Het Nederlandsche m.s. „nuys" met 1ROO
repatrleerenden uit Indic wordt morgen
ochtend om vijf uur te IJmuiden verwacht.
De dabaikatie zal dienzelfden ochtend om
negen uur te Amsterdam beginnen.
Kort nieuws
1735 „terroristen" en 1051 regceringsaan-
hangers vonden tusschen 1 Januari en 1
Augustus den dood in den nog steeds voort-
durenden ondergrondschen strijd in Polen.
Meer dan 10 000 terroristen werden gearres-
Het woord is aan.
Wijnaendts
Francken:
Men kent een mensch beter
uit wat hij bewondert dan
uit wat hem onsympathiek
Militaire vrachtwagen
ramt autobus
Xegei
Otidei
Op den weg tusschen Hilversum en
Loosdrecht is ter hoogte van het Sanato
rium „Zonnestraal" een ernstig verkeers
ongeluk gebeurd. Een militaire vrachtauto
van het marine-opleidingskamp te Loos
dracht botste tegen een autobus van den
dienst Hilversum—Loosdrecht en scheurde
den zijkant open. Negen van dc twintig
passagiers werden hierbij gewond; twee
hunner zelfs zeer ernstig
De gewonden zijn met Roode Kruis-
autos van hel marine-hospitaal naar het
Diaconcssenhuis te Hilversum vervoercL
De zwaargewonden zijn daar ter verple
ging opgenomen.
China's toekomst ziet er donker uit.
Deze conclusie wordt getrokken uit een
communiqué, dat dit weekeinde is uit
gegeven door den Amcrikaanschcn be
middelaar in China, generaal Marshall,
en den Amcrikaanschcn ambassadeur
Stuart, waarin dc volkomen mislukking
der Amerikaansche bemiddelingspo
gingen wordt toegegeven.
In deze gemeenschappelijke verkla
ring wordt erkend dat zij er niet in ge
slaagd zijn de Cnineesche communisti
sche en nationalistische partijen te ver
zoenen. „Het schijnt onmogelijk te zijn
voor beide partijen om tot overeen
stemming te komen op bepaalde onder
werpen en alle vijandelijkheden in ge-
Zoo voeren de .scheepjes voorhij. Gondelvaart i» het Spanrn
een geslaagde week van feestvreugde In de jarige Spnarnestad.
besluit van
Yujo Leino, de Finsche minister van
Binnenlandsche Zaken, heeft Zondag
de eerste volledige bijzonderheden over
het over geheel Finland verbreide com
plot van stafofficieren, na den wapen
stilstand van 1944 de Finsche regeering
onderste boven te werpen en den oor
log tegen de Sovjet-Unie te hervatten,
gepubliceerd. 4131 personen zijn vol
gens den minister ondervraagd en 87
personen worden thans gevangen ge
houden om voor een tribunaal te ver
schijnen, waarvoor een aparte wet moet
worden aangenomen. Het complot werd
door de afdeeling operaties van het
Finsche opperbevel in elkaar gezet. Het
land werd in 34 militaire districten
verdeeld. 2 Bevelvoerende stafofficie
ren in elk district hadden tot taak ver-
zetscentra te stichten en voorraden wa
penen. brandstof en voedsel te vormen.
Een geheime radio- en vervoerdienst
werd ingesteld. Het complot werd kort
na den wapenstilstand ontdekt, maar
had zooveel vertakkingen, dat onder
het ministerie van Binnenlandsche Za
ken een speciale organisatie werd in
gesteld om de opstandelingen op te
sporen en hun voorraden in beslag te
nemen.
Volgens berichten in de Turksche
pers zou de Sovjet-Unie herziening van
de overeenkomst van Montreux betret-
fende het recht van doortocht door de
Dardanellen gevraagd hebben, en zou
een conferentie van de onderteekenaars
der overeenkomst, namelijk Engeland,
dc Sovjet-Unie, Frankrijk, Grieken
land, Bulgarije, Roemenië en Turkije,
met toevoeging van de Vereenigde Sta
ten, binnenkort belegd worden.
Theirs is the glory99
De manschappen van de eerste En-
gelsche luchtlandingsdivisie, die bij
Arnhem gestreden hebben, hebben
voor de film ..Theirs is the glory"
dezen slag te midden van de puinhoo-
pen gereconstrueerd.
De vervaardigde rolprent zal op 17
September gelijk" idig Londen. Arn
hem en Ottawa draaien
In de film spelen geen „sterren"
mede: de manschappen schreven groo-
tendeels zelf het draaibo-k. gebouwd
op hetgeen zij zich uit du- dagen her
innerden.
heel China te staken", aldus dé ver
klaring.
Of Marshall en Stuart thans hun po
gingen om te voorkomen dat de Chi
neesche burgeroorlog zich uitbreidt
zullen opgeven, blijkt niet uit de ver
klaring. Wel overheerscht duidelijk een
pessimistische toon. „De gevechten ne
men dagelijks toe, verspreiden zich
en dreigen het land te overs'roomen en
buiten controle te geraken van de ver
antwoordelijke elementen", zoo zeeigen
de beide Amerikaansche autoriteiten.
Bovendien achten zij China's economi
sche positie zoo critiek dat een snelle
oplossing gevonden moet worden, om
een rampzalige ineenstorting te vermij
den.
Het Amerikaansche marine-hoofd
kwartier te Peining bericht intusschen
een nieuw incident. Vier Amerikaan
sche mariniers die een kolentrein be
waakten- werden Vrijdagavond ruim
100 KM. ten Noord-Oosten van
Tientsin aangevallen Zij beantwoord
den hot vuur en meldden dat waar
schijnlijk twee C'hineezen werden Ge
dood.
Een communistische woordvoerder.
Wang Ping Kan. verklaarde: „Het is
tihans een kwestie van oorlog 01' vrede
dictatuur of democratie".
Hij voegde hieraan toe, dat de com
munisten een onvoorwaardelijk „stop
zetten der vijandelijkheden wenschen,
doch dat de regeering „alleen vrede
wenscht op onaanvaardbare voorwaar
den".
Ongelukkige val bij de
wielerronde
Burgemeester M. A. Reinalda. die in de
afgeloopen dagen Rjdcns de feestviering
vele malen zUn belangstelling heeft ge
toond, was Zondagmiddag ook tegenwoor
dig bU dc wielerronde van Haarlem-Noord,
in de omgeving van de Planctcnlaan. waar
hij cchlcr by zijn vertrek zoo ongelukkig
is gevallen, dat lijj z|jn rechter bovenarm
brak cn per ziekenauto vervoerd moest
worden.
Van twee tot vier uur woonde hij den
strijd der amateurs bij, waarna hij vertrok.
De burgemeester stapte naast de jury-tent
aan de Planetenlaan tusschen twee tou
wen. welke ter afscheiding van het par
cours waren aangebracht. Zijn hak blcee
echter aan het onderste touw steken. Bij
het aehteruitloopen trachtte de heer Rei
nalda zijn evenwicht tc behouden, doch er
stond een brancard op den grond, waarop
hij terecht kwam. Zijn rechterarm bezeer
de hij zeer ernstig. Dr. Heijmans was in de
omgeving, die een onderzoek instelde en;
constateerde, dat de burgemeester ziji*
bovenarm had gebroken. Nadat de area
ter plaatse voorloopig was gezet en ge
spalkt. werd de heer Reinalda per zieket
auto naar het St. Elisabeths Gasthuis ovo^
gebracht. Het ongeluk gebeurde op hcV
plantsoen achter dc jurytent en het publiek
merkte het nauwelijks. De wedstrijd k-w»,
rustig doorgaan, hetgeen de burgemeestv
ook verzocht had.
In het Gasthuis heeft dr. J Ph. JoostO^,
Hattink den arm gezet, waarna d<- hecv
Reinalda kon huiswaarts keeren. Wij ver
nemen. dat de burgemeester een rustige*,
nacht heeft gehad. Het ligt in zijn voor
nemen eenige dagen rust te nemen en dan
ziin werkzaam.'n-den op het Stadhuis te
hervatten.
