Haarlems Daablad
Tien dagen incognito in Spanje
„Geen vooruitzicht op gewapenden opstand
Plan voor nieuwen
Arabischen staat
Open brief
van het Nationaal Verbond
Openingsbijeenkomsten
der commissies voor de verdragen
Vrijlating
van lichte gevallen
vóór 1 October
»ujiio»uoj«h«».9IsioJamiaJcM nvg '»l"M-'»A II_Jj^z>?3?jodp,3u^y^a/> «V
IJmuiden: Kennemerlaan 154,
Telef. 5437.
ETel.
per kwartaal f 4-
Postgiro 273107
Administratie 10724. Expeditie 14825 Dlrecteor-HoofSredactenr: Robert Peereboom TeJ Redaclle ,0600 Dlr._Hoofdre4 15054
Kapitein Francis Noel Baker, lid van
het Britsche parlement, heeft tien da-
*rcn incognito door Spanje gezworven
cn daarna vanuit Frankrijk telefonisch
zijn ervaringen medegedeeld aan de
News Chronicle, die over de waarne
mingen van den Engelschcn kapitein
o.m. weet mede te deelen, dat er in
Spanje blijkbaar .geen opstand dreigt.
De kapitein vertelde:
„Ofschoon er zich verschillende dui
zenden manschappen aan guerilla-troe-
pen in de bergen bevinden, in Asturië
en Galicië, in de streek van Toledo en
in de Sierra de Guadarrama, bestaat er
geen vooruitzicht van een gewapenden
opstand in Spanje. Hiervoor zijn twee
redenen: ten eerste wenschen de Spaan-
sche democraten geen tweeden burger-
log, ten tweede zijn het Spaansche leger
en de politie zoo goed toegerust en zoo
sterk in aantal, dat zonder medewer
king van sommige Spaansche generaals
een staatsgreep niet de minste kans zou
hebben. De loyaliteit van het leger ten
opzichte.van generaal Franco (en van
verschillende van zijn ministers) is zeer
twijfelachtig. Niettegenstaande de voor
rechten, welke het leger heden ten
dage geniet, denken vele manschappen
toch aan de toekomst. Telkens wanneer
de geallieerde druk op Franco ver
zwaard wordt, beginnen deze personen
te wankelen.
Dan komt er uit Londen of Washing
ton weer een verklaring, welke door
hen wordt uitgelegd als een hernieu
wing van de bedoeling om niet tot in
terventie over te gaan, en opnieuw be
sluiten zij het regiem te blijven volgen.
Boven alles neemt de doortastendheid
van de "veiligheidsdiensten toe.
Ik besprak ook de kwestie van eco
nomische sancties. Ieder, dien ik er over
sprak, zeide mij dat het een verdraaiing
van feiten was het voor te stellen, alsof
een blokkade van Spanje zou neerko
men op de hoofden der arbeiders. De
arbeiders zouden gaarne bereid zijn nog
grootere ontberingen te lijden voor en
kele maanden, wanneer deze ontberin
gen tot hun bevrijding zouden voeren.
Doch in feite zijn de voedingsmiddelen,
welke heden ten dage in Spanje
schaarsoh zijn (b.v. olie) juist schaarsch
door het feit dat zij door de Soaansche
regeering worden uitgevoerd. Wanneer
de export van voedsel werd stopgezet,
zou de Spaansche arbeider er niet slech
ter. doch beter aan toe zijn.
Niet de sluiting van de Fransch-
Spaansche grens heeft in de lente
van dit jaar het regiem verstevigd,
doch de verklaringen van de zijde
der geallieerden, welke, ten rechte
of ten onrechte, in Spanje werden
opgevat als uit te drukken, dat de
desbetreffende regeeringen bereid
waren het voortduren van de dicta
tuur te tolereeren.
Twee gunstige gelegenheden heeft
men laten voorbij gaan: het einde
van den oorlog en de overwinning
van Labour in Engeland. Bij deze
gelegenheden zou een overgang naar
een andere regeering misschien wel
tot stand hebben kunnen komen,
thans is het moeilijker geworden.
Ik ben uit Spanje terug gekomen met
een gevoel van persoonlijke opluchting,
doch tevens met groote bezorgdheid in,
het hart. Het Spaansche volk. onze eer
ste bondgenoot tegen het fascisme nog
voor d° tweede wereldoorlog begon,
wacht op onze hulp. Het is ontdaan en
gedesillusioneerd door onze klaarblij
kelijke onverschilligheid voor het
Gevangenisstraf voor zwarte
handelaars in sigaretten
In Amsterdam wordt thans streng opge
treden tegen den zwarten handel in sigaret
ten. De economische rechter legt als gemid
delde strafmaat een maand gevangenisstraf
en drie maanden rijkswerkinrichting op. Een
tabakswinkelier, wiens omzet een der groot
ste in de hoofdstad is, had clandestien siga
retten aan een straathandelaar verkocht. Bei
den kregen een maand hechtenis en werden
onmiddellijk in hechtenis genomen. De be
dienden van den winkelier kregen f 100
boete en 4 maanden voorwaardelijke gevan
genisstraf.
Twee dooden
in de mijn Julia
In den nacht van Zaterdag op Zondag
heeft in de mijn Eygelshoven een brand
gewoed, welke door het onder water zet
ten van een galerij gebluscht werd. Don
derdag begaven zich twee leden van de
reddingsbrigade, de 25-jarige J. en de 31-
jarige H. naar het uitgebrande gedeelte
om de schade op te nemen. Zij zijn hierbij
echter op onopgehelderde wijze om het
leven gekomen. De inspecteur-generaal
van het staatstoezicht op de mijnen, ir.
Wijffels, stelt een onderzoek in.
AMSTERDAMSCHE TRAM GAAT
ZONDAGS RIJDEN.
Met ingang van morgen zal de ge
meentetram in de hoofdstad ook Zon
dags gaan rijden en wel van 9 tot 23 uur.
voortbestaan van het fascisme in Span
je. Het Spaansche volk wacht op ons,
Britten, om een initiatief te nemen: een
politiek, een diplomatiek initiatief, en
eventueel, als laatste phase, een econo
misch initiatief, tot zijn bevrijding.
Joden te Haifa veroordeeld
Door een Britsch militair gerechtshof
te Haifa zijn gisteren" achttien jonge
leden van de „Stembende" ter dood
veroordeeld wegens terroristische aan
vallen op de spoorwegwerkplaatsen al
daar op 17 Juni van dit jaar. Vier Jood-
sche meisjes, die eveneens schuldig
werden bevonden, werden tot levens
lange gevangenisstraf veroordeeld.
Het woord is aan.
Vondel
De zaeck quam' met den
naem wel zomtijds overeen.
«KA m.
itrsolialk Montgomery heeft dezer dagen een conferentie
oraanstaande Brltsdhe militaire bevelhebbers. Hier staat Monty"
van links een groote reliëfkaart te bekijken van liet gebied lang:
Duitsch-Nederlandschc grens. Geheel
opperbevelhebber van India.
Claude Auehinleck, de
Collaborateur op troon terug
Uit goedingelichte Arabische bron
verneemt United Press dat de secreta
ris-generaal der Arabische Lig i, Azzam
Pasja, aan de leden dier Liga een niéuw-
plan heeft voorgelegd, dat zou voorzien
in een afscheiding van Tripolitanië van
de Cyrenaica en in de vorming van een
nieuwen Arabischen staat, die Tunis en
Tripolitanië zou omvatten. De Fran-
schen zouden volgens Azzam Pasja aan
Tunis den dominion-status moeten ge
ven, terwijl de Arabische Liga lv>ar toe
stemming zou moeten geven voor de
vorming van een Tunisiseh-Tripolitaan-
sche Unie. De positie van dezen start
zou identiek moeten zijn met die door
de Fransclie regeering aan de Indc-Chü-
neesche federatie toegezegd.
De man die achter dit plan staat, zou
volgens deze inlichtingen een bekend
Arabisch schrijver, dr. Tana Hoessein
zijn. Deze zou reeds Fransche regee-
ringskringen over het dominionplan ge
polst hebben. Arabische kringen ge109-
ven dat de Franschen dit voorstel in
ernstige overweging zullen nemen, daav
een onafhankelijk Tripolitanië een per
manente bron van onrust zou zijn en
een bedreiging voor de Fransche posi
tie in Tunis en in geheel Noord-Afrika.
Het wordt voorts waarschijnlijk ge
acht dat de Arabieren de Franschen
zouden vragen den 65-jarigen Bey,
Monsef Pasja, naar Tunis te laten te-
rugkeeren en zijn trcon te laten herne
men. De Bey werd door de Franschen
verbannen wegens zijn collaboratie met
de Duitschers cn Italianen.
maximumprijzen
Binnenkort
voor fruit
Binnenkort zullen voor appelen, peren
en pruimen maximumprijzen worden be
kend gemaakt en zal met de distributie van
dit fruit worden begonnen.
De regeering stelt zich op het standpunt,
dat iedere Nederlander in staat moet zijn
tegen redelijke prijzen een bepaalde hoe
veelheid fruit te koopen. Dit was ge
durende de afgeloopen maanden, wegens
de abnormaal hooge prijzen, voor velen
onmogelijk. De regeering wenschte, on
danks alle moeilijkheden aan een distri
butie van fruit verbonden en ondanks alle
bezwaren van producenten en handelaren,
aan dezen toestand een einde te maken.
Aan den Britschen
minister-president
Het Nationaal Verbond heeft een open
brief gericht aan den Britschen minister
president Clement Attlee, waarin krach-
lig wordt geprotesteerd tegen de huidige
Britsche politiek ten aanzien van Neder-
landsch-Indië.
Het nationaal verbond protesteert o.m.
tegen het feit. dat de Britsche regeering
voortgaat de „republiek Indonesia" te
steunen door haar gelijkwaardig aan de
Nederlandsch-Indische regeering te be
handelen.
In den open brief wordt met veront
waardiging gewezen op de aanwezigheid
van nóg duizenden Nederlanders in con
centratiekampen en op den steun, dien
de republikeinen van de Britsche en
Britsch-Indische troepen genieten bij het
wegvoeren van Nederlandsche eigendom
men naar het binnenland.
Na vele voorbeelden van het optreden
der Britsche legerautoriteiten in Neder-
landsch-Indië tc hebben aangehaald, con
cludeert het Nationaal Verbond, dat ..de
•catastrophale politiek van uw regeering
een inmenging in onze binnen.landsche
aangelegenheden beteekent en bovendien
een smet werpt op de eer van de Britsche
vlag en van het Britsche rijk"
Strenger Britsche controle
op Nederlandsche troepen?
Volgens inlichtingen uit gezaghebben
de Engelsche bron zouden de Britten
voornemens zijn hun controle over de
Nederlandsche troepen te versterken,
op grond van liet onderzoek dat is inge
steld naar de Nederlandsche bombarde
menten in het gebied van Bandoeng,
waar de Nederlanders Britsche orders
zouden hebben overschreden, aldus
meldt Un. Press.
Eindelijk begint het werk
Het eerste stadium der Parijsche Vre
desconferentie, dat der procedure, is
achter den rug en thans kan het eigen
lijke werk. de bestudeering der ver
dragen door de verschillende commis
sies. een aanvang nemen.
Gisteren hebben de openingsbijeen
komsten plaats gehad van acht commis
sies. De commissies kwamen bijeen na
telkens drie kwartier pauze om hun
voorzitter, vice-voorzitter en rappor
teurs te kiezen. De rapporteurs zün ver
antwoordelijk voor liet opstellen der
rapporten, die ter plenaire zitting van
de conferentie in behandeling komen.
De eerste commissie, die verga
derde, was de politieke en territo
riale commissie voor Roemenië.
Hier had een incident plaats, na
dat de Sovjet-afgevaardigde Wys-
jinsky vijftig minuten lang gespro
ken had over de kwestie, dat Frank
rijk behoorde deel te nemen aan de
discussies, ofschoon.dit land niet in
oorlog met Roemenië is geweest.
De afgevaardigde van Nieuw-
Zeeland, L. J. Jordan, protesteerde
daarna op emotioneele wijze tegen
het feit. dat de vorige spreker een
onderwerp, dat niet ter zake deed,
had behandeld. „Ik zou bij mijn le
ven nog resultaten willen zien", zei
hij, ..we hebben weken met de ple
naire zitting verknoeid. Gaan we
nu hier ook weken verknoeien?"
Naar Jordans rpeening ging er te
Ten aanzien van de voorgenomen vrij
lating van een aantal politieke delinquen
ten kan nog worden medegedeeld, dat de
minister van Justitie hierover een bespre
king heeft gehad met de procureurs-gene
raal. Daarbij bleek dat van de uniforme
wijze van buitenvervolgingstelling van de
z.g. lichte gevallen kon afgeweken worden
in die gevallen, welke zich bij onderzoek
hiervoor niet bleken te leenen. De procu
reurs-fiscaal hebben hunnerzijds toege
zegd te zullen zorgen, dat vóór 1 October
de voorgenomen werkzaamheden zullen
zijn voltooid en er ernstig naar te zullen
streven, dat dan slechts het door den
minister genoemde aantal dergenen, die
voor berechting door bijzonder gerechts
hof en tribunaal in aanmerking komen, in
de kampen zal zijn achtergebleven.
veel tijd verloren met redevoerin
gen houden, „wauwelen" en ver
talen.
In de daarop volgende discussie
bleek de bedoeling van Wysjinsky's rede
niet geheel duidelijk, daar volgens eeni-
ge sprekers Frankrijk als lid van den
raad van ministers van Buitenlandsche
Zaken uiteraard zitting had in de com
missie voor Roemenië en andere Bal-
kanstaten. Andere sprekers waren weer
van meening, dat het nu niet de tijd
was zaken, het reglement of de inter
pretatie van regels betreffend, ter spra
ke te brengen.
Ten gevolge van deze gedachtenwis-
ling moest de bijeenkomst van de vol
gende commissie worden afgelast.
Ruim twee uur, nadat de vergadering
was aangevangen, koos men met alge-
meenc stemmen dr. Manoeilsky
(Oekraïne) tot voorzitter.
Wysjinsky diende Jordan van replifet
en verklaarde o.m. dat een slecht hu
meur het werk nooit bevordert. Hij
stelde zich op het standpunt, dat z-jn
opmerkingen correct en noodig ware i
geweest, daar men alvorens met het
werk te beginnen zeker moest weten,
welke landen lid van de commissie wa
ren. Later zou men hem misschien heb
ben verweten, dat hij met zijn bezwa
ren niet eerder was gekomen.
Pcrzië vraagt toelating
Volgens radio Teheran heeft ile Per
zische regeer mg een nota aan de Vre
desconferentie gezonden cm alsnog pe
worden toegelaten, waarbij aan Per zie
volledige rechten van deelneming zou
den moeten worden toegekend. De nota
voert aan. dat Perzië de Sovjet-Unie
en Engeland tijdens denoorlog .heeft
gesteund, zelf den oorlog aan Duitsch-
land en Japan verklaarde en zijn adhae-
sie betuigde aan het handvest der Ver
een igde Volken. De regeering verklaart,
dat het volk het als een beleediging var*
ziin nationale waardigheid zou opvat
ten. indien Perzië niet dezelfde rechten
zou ontvangen als de 21 landen, waar
van verschillende minder dan Perzi had
den gedaan om de geallieerde operaties
te vergemakkelijken.
Weerbericht
TIJDELIJKE VERBETERING
Verwachting geldig van Zaterdagavond
tot Zondagavond: Gedeeltelijk bewolkt
met plaatselijk een enkele regenbui. Ma
tige wind, voornamelijk tusschen West
en Zuid. Iets hoogere temperaturen.
