De Parijsche
Conferentie
Truman antwoordde Sjahrir niet
Tekst van den Kerst-brief
thans gepubliceerd
Amerikaansch vlagvertoon
in de Middellandsche Zee
u.>iui:>f![><>.iu ubb ijoïjjj, J
lo Jaarcwv? wo. «S400
ll<ii>r<lr(Nlii<-lciir: Robert
Bureaux: Groote Houtstr.
en Soendaplein 37, Haarlem
IJmuiden: Kennemerlaan 154,
,Telef. 5437.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825
XMtMrtUfg :n Aneantnn 11» in
Uitgave Stichting Voorlichting
Abonnementen: p. week 31 ct.
per kwartaal f 4.
Postgiro 273107.
Redactie 10600. Dir.-Hoofdred. 15054
HET verloop van zaken op de zooge
naamde vredesconferentie te Parijs,
die zich niet eens met de Duitsche en
Japansche zaken bezighoudt, maar zich
bepaalt tot Italië, Hongarije, de Balkan-
landen en Finland, is ongunstig. Na de
wekenlange disputen van de ministers van
Buitenlandsche Zaken der Groote Vier had
men mogen verwachten dat tenminste
zekere voorbereidende arbeid volbracht
zou zijn,-die tot besprekingen in grooter
stijl en in ruimer sfeer zou leiden. Maar
daar is niets van bewaarheid. De zeven
tien kleinere en kleine volken, wier diplo
maten aan die der Machtigen zijn toege
voegd, ervaren opnieuw dat dit viertal
volstrekt geen hecht bolwerk vormt voor
eer. internationale samenwerking, zooals
in het Handvest van de U.N.O. is gefor
muleerd Het conflict tusschen Oost en
West is zich in de jongste vier weken
steeds scherper gaan afleekenen Daarbij
blijft Russisch protest het tafereel beheer-
schen. Van Russische bereidheid om eenige
toegeeflijkheid terwille van den vrede te
toonen deze conferentie heet toch im
mers Vredesconferentie? blijkt niets. De
Russen zijn alleen naar Parijs gekomen om
hun eigen belangen te behartigen. Voor
zoover iemand daar nog aan mocht twijfe
len, heeft Stalin het in zijn jongste ver
klaring (op den datum der overwinning op
Japan) wel duidelijk gemaakt. De beslis
sende kracht van den Russischen staat, die
nu „met succes weerstand biedt aan dc
pogingen van de internationale reactie om
een nieuwen oorlog te ontketenen"' is het
leidmotief. Het nieuwe vijfjarenplan zal
het land nog sterker en machtiger dan
vóór den oorlog maken, De Russen moeten
voortdurend waakzaam zijn, om hun land
met de gewapende strijdkrachten en alle
hun ter beschikking staande middelen te
verdedigen. Het Sovjet-volk zal zich elke
Inspanning getroosten voor de versterking
der verdediging van den eocialistischen
6taat. die een blijvend bolwerk des vredes
voor de geheele wereld vormt.
Dit is nu de taal van Stalin. En de
Nederlandsche delegatie, die het bestond
bij de einaelooze discussies over het regle
ment een geluid te doen hooren. dat Rus
land niet beviel, heeft niet op haar ant
woord behoeven te wachten. Een stroom
van verdachtmakingen en beleedigingen
werd in de Pravda op Nederland losge
laten Het blijvende bolwerk des vredes
duld: niet dat iemand ermee van meening
verschilt.
Ik lees dat nu nog zesentwintig kwes
ties te Parijs onopgelost zijn gebleven,
terwijl de commissies voor de afzonder
lijke vredesverdragen haar arbeid zijn
begonnen en de plenaire (dat wil zeggen-
voltallige) zittingen daardoor zijn onder
broken. Een Amerikaan heeft voorspeld
dat de commissies binnen een week wel
zoover zullen zijn, dat zij subcommissies
zullen kunnen benoemen. Nu kibbelen zij
over de procedure. Het belooft niet veel.
Voor de onderbreking der voltallige zit
tingen van de conferentie kunnen de vol
ken dankbaar zijn in zooverre, dat hun
daardoor eenige verademing geschonken
wordt. Want de vertooning als geheel heeft
6lechts een deprimeerende, ontmoedigende
uitwerking, die het herstel en den opbouw
eener geteisterde wereld remt en het
heerschende wantrouwen vergroot. Straks
zullen de plenaire zittingen hervat wor
den. Wat dan9 Dit is erger dan Versailles,
dat groote fouten beging, maar tenminste
hoop, zelfs geestdrift voor den Volkenbond
in de wereld wist te wekken en een tijde
lijk herstel van evenwicht en welvaart
tengevolge had, dat zonder de nieuwe
groote fouten, die later begaan werden,
nog tot heilzame gevolgen had kunnen
leiden.
Vele menschen zien hetgeen nu gebeurt
in een soort vage berusting aan. Zij den
ken er liever niet over na. Anderen slaan
dit nieuws maar over. Dat is nog gemak
kelijker. Weer anderen uiten sombere
voorspellingen. En enkelen beginnen al
bang te worden. Maar dat is dom Wij
hebben geen reden om bang te zijn, sinds
vijf jaar onderdrukking door den vijand
bewezen hebben dat men er ons toch niet
Onder krijgt.
Treurig en destructief is de huidige in
ternationale vertooning wel. Tot degenen,
die er zich afmaken met de bewering, dat
de mcnschheid nu eenmaal niet beter is
zou ik willen zeggen, dat zij dan toch be
droefd weinig historisch besef hebben. Wij
beleven een periode van diepe inzinking
en geestelijke zoowel als moreele armoede
Dit feit op zichzelf bewijst, dat de mensch-
heid tijden van veel grooter allure gekend
heeft en die in de toekomst opnieuw zal
beleven. Hetgeen verwondert in den hui-
digen toestand zijn vooral de gelatenheid,
de berusting en de initiatief-loosheid der
volken zelf, waaruit geen groote gedach
ten, geen constructieve plannen voor
nieuwe internationale samenwerking, geen
krachtig verzet tegen den huidigen janboel
tot uiting komen. Laat men niet beweren
dat geen nieuwe wegen te vinden zijn. Zij
zijn bekend: er is ook in dit blad en in
sommige andere bladen al vele malen ove%
geschreven. Maar welken weerklank vindt
dat in Den Haag?
Churchill heeft, toen hij hier was. Neder
land aangespoord, zijn stem in de inter
nationale besprekingen te. verheffen.
Verzoek 0111 bijstand in den strijd voor
„vrijheid, rechtvaardigheid en democratie"
In Indonesische rcpublikcinschc kringen
hccrscht groote ontstemming over een
brief, dien Soctan Sjahrir met Kerstmis 1945
aan president Truman heeft gezonden en
waarvan de republikeinen sindsdien niets
meer hebben gehoord. Niet alleen hebben
zü geen antwoord van den Amcrikaan-
schen president ontvangen, doch het schrij
ve» werd evenmin gepubliceerd, noch werd
gewag gemaakt van de ontvangst ervan.
Zooals wy gisteren reeds meldden, heeft
dc secretaris van Truman, James Ross, op
een persconferentie dezer dagen verklaard
nicls van den brief af te weten en l»y ver
onderstelde. dat ook dc president het
schreven niet onder oogen heeft gekregen.
Ross nam aan dat dc brief op liet depar
tement van Buitenlandsche Zaken is blij
ven liggen, aangezien Sjahrir door dc
Amerikaansche rcgcering niet als offlcieele
persoonlijkheid erkend wordt.
Thans is tijdens een bijeenkomst van de
Indonesia Club of America te Labor
Temple, New-York, de inhoud van bedoeld
schrijven geopenbaard. Dit geschiedde ter
gelegenheid van de viering van het een
jarig bestaan van de republiek Indonesia.
Leden dezer club zijn in Amerika ver
blijvende Indonesiërs en Amerikanen, die
mei het onafhankelijkheidsstreven van de
Indonesiërs sympathiseeren, zooals de
schrijver Pearl S. Buck cn Maurice Ro
senblatt, die mede secretaris is van dc
Amerikaansche Liga voor een vrij Palesti
na. Uit den inhoud van den verdwaalden
brief citeeren wij:
Excellentie,
De laatste boodschap van goede ge
zindheid cn aanmoediging; die door uw
departement van Buitenlandsche Za
ken is gezonden, is voor ons een groote
troost geweest b(j den slrijd, dien wy
stryden ten einde vrijheid, rechtvaar
digheid cn democratie in Indonesië te
brengen. Hiervoor cn voor andere be
wijzen van begrip, die wy vair de rc
gcering en het volk van dc Vereenigde
Staten hebben ontvangen, zyn wy op
recht dankbaar.
Aangemoedigd door de wetenschap, dat
noch u, noch uwe rcgcering ons in de
zen. den grootsten strüd voor nationaal
bestaan, die door de Indonesiërs ge
voerd wordt, zullen verzaken, neem ik
dc vryheid tot u dezen brief te richten
in de stellige hoop cn het vaste vertrou
wen, dat u ons den bysland zult vcr-
lecncn, dien wy zoo zeer noodig hebben.
Sjahrir beschrijft verder de totstandko
ming van het Rcpublikeinsche gezag „on
geveer ten tijde der Japansche capitulatie"
en beweert dat de opdracht der Vereen.
Staten aan het Engelsch-Nederlandsch be
zettingsleger niet het recht gaf, dc Indo
nesiërs onder Nedcrlandsch gezag te bren
gen. Sjahrir beschuldigt daarna do Engel-
schen dat zij dit laatste wel hebben ge
daan, tengevolge van het feit dat hun ver
plichtingen tegenover de Nederlanders
hun geen andere keus lieten. „In die om
standigheden," zoo gaat het schrijven ver
der, „hebben de Nederlanders gehandeld
zonder begrip voor de groote verandering,
die zich in Indonesië heeft voltrokken
Sjahrir schrijft verder dat „blunders" als
te Soerabaja en in Midden-Java begaan,
een sterke vijandigheid hebben veroor
zaakt. „Gebruik van moderne wapens
heeft zware verliezen voor de Indonesiërs
tengevolge gehad. De Britten en Japan-
neezen hebben vele onz.er dorpen In brand
gestoken." Sjahrir beklaagt zich verder
dat de Indonesische regeering noch aan
den wederopbouw van het land, noch aan
Waarom gebeurt dat niet? Waarom zwijgen
alle zeventien staten, die met de
Groote Vier vergaderen? Gij meent toch
niet dat Churchill twisten over procedure
kwesties bedoelde, toen hij dien raad gaf?
Neen: wij moesten den moed hebben een
groote gedachte te lancceren. een groot
voorstel te doen dat geestdrift kan wek
ken in een wereld, die ernaar snakt ver
lost tc worden uit de impasse van ver
ouderde methoden en middelen, die geen
genezing brengen. Er zijn immers betere
middelen. Maar daarvoor moet men niet
benauwd en conservatief zyn en alleen
maar op zien komen willen spelen.
De 'Canadeesche premier Mackenzie
King, sprekende op eon soldaten-kerkhof,
heeft gisteren dc Parijsche conferentie
herinnerd aan den prijs, die voor de vrij
heid betaald is. Hij heeft haar verweten
dat zij kostbaren tijd verspilt en „niet vol
doende bezield is met den vereischten
geest." Hij heefumeer van dien aard ge
zegd. Het staat in dit blad Maar waar
zijn de baanbrekende nieuwe plannen en
voorstellen van Mackenzie King?
R. P.
de internationale wereldaangclcgenhoden
kan medewerken, en schrijft: „Terwijl de
wereld luide om onze producten roept,
moeten wij toezien dat z.y in onze opslag
plaatsen verrotten". De brief zegt ten
slotte: „Met dit in gedachte heb ik mij
verstout dezen brief rechtstreeks tot u te
richten. Wij kijken naar u, als hoofd van
een land, dat steeds in de voorste gelede
ren heeft gestaan in den strijd voor vrij
heid, gerechtigheid en zelfbeschikking."
Het woord is aan.
Paul Brulat:
Het onbekende neemt toe
tegelijk met het bekende.
Opsporing verzocht
Het hoofd van de Politieke Recherche
afdceling Haarlem, verzoekt allen, die in
lichtingen kunnen geven over- Emma
Maaike Fonkert, geboren tevAmsterdam, 9
Juni 1913, gewoond hebbende te Overveen,
Adriaan Stooplaan no. 31, o.m. verdacht
van het verstrekken van inlichtingen aan
den S. D., zich te willen melden bij het
Hoofdbureau van bovengenoemden dienst.
Fonteinlaan 3 te Haarlem, kamer 202, teL
21481 cn 21992 (toestel 08).
In hel bijzonder verzoekt hij degene, die
einde 1941 en begin 1942 briefkaarten can
bovengenoemde E. M. Fonkert stuurde,
met de vermelding: „Mej. Fonkert, in
dienst van de Hollandsche Gestapo", zich
te willen bekend maken.
CTTURCIirn/S NIEUWSTE UNIFORM. Bij een Inspectie van do Royal Artillery
tc Dover verscheen Winston ('liurclilll In een uniform, dat lioin ditmaal eenijsiiiia
op een admiraal deed lijken liet tot dusverre jongste onderdeel van zijn uitgc-
breide militaire garderobe. Gedurende zijn tocht naar het terrein der inspectie
verloor hij zijn rechter epaulet, die door een souvenir-jager tot goeden buit
werd verklaard,
Maritieme macht der Vereenigde Staten
stabiliseerende factor in onstabiele gebieden
Binnen enkele dagen zal een AmerikaanscJie \Ioot onder aanvoering van liet
450»» ton metende vlicgdekscliip „Franklin l>. Roosevelt" voor vlagvertoon door
het Oostelijke deel van de M-iddcllnndsclie Zee kruisen dc grootste demonstratie
van machtsvertoon ooit. door de Anicriknuusclic vloot in dit gebied ten uitvoer
gelegd, aldus meldt Dn. Cross. Volgens betrouwbare maritieme kringen in
•Washington heeft het Amerikaansche vlootdcpartcmcnt aan het eskader oj»gedra-
gen punten van politiek belang te bezoeken.
Hieraan werd het commentaar toege
voegd, dat de beteekenis van de reis der
oorlogsbodems niet door de Parijsche con
ferentie over het hoofd mag worden ge
zien.
Het vlootdepartement, aldus deze krin
gen, is van oordeel dat do aanwezigheid
van de vloot in de Middellandsche Zee
als een herinnering kan dienen, dat de
Amerikaansche maritieme macht als een
stabiliseerende factor in onstabiele gebie
den zou kunnen fungeeren.
Terwijl de tocht van officicele zijde
wordt beschreven als „Goodwill- en rou
tine-operaties", zijn andere personen in
Washington geneigd hierin een demonstra
tie te zien van dc voortgezette belangstel
ling der Ver. Staten in het Middellandsche
Zeegebied en van het feit, dat ook Amerika
een stem in het kapittel hegft ten aanzien
van de politieke belangen aldaar.
De kruistocht begint in Lissabon en de
vloot omvat, behalve dc „Franklin D. Roo
sevelt", de kruisers ..Little Rock" en „Hou
ston" en vijf torpedojagers.
Russisch commentaar
Mikhail Davidov, die voor radio-Moskou
het woord voerde over „actuecle zaken",
leverde scherp commentaar op den tocht
van dc Amerikaansche oorlogsschepen.
Nadat hij verschillende soorteq van com
mentaar op de activiteit van de Ameri
kaansche schepen had gegeven, verklaar
de hij: „Dit toont aan. dat de Vereenigde
Staten op weg zijn naar onbetwiste ovcr-
heersching en dat spoedig elk land zich
binnen de invloedssfeer van de Amerikaan
schc luchtmacht zal bevinden. Doch er is
niets nieuws in deze intimidatiecampagne.
Het ligt geheel in de lijn van het plan, dat
de hoop der Amerikanen niet in internatio
nale samenwerking maar in den atoombom
ligt."
Weerbericht
WIS S E LENDE BEWOLKING
Verwachting geldig van Dinsdagavond
tot Woensdagavond: Overwegend matige
wind tusschen Noord-West en West. Iets
meer z.onneschljn. doch hier en daar een
enkele regenbui. Weinig verandering In
temperatuur.
Scliaaklournooi
te Groningen
Ifet programma van het schaaktournool te
Groningen bc'-atte Maandag vier afgebroken
partijen. De uitslagen luiden. Bernstein
S/.abo 'i—'j na 89 zetten: BernsteinGut-
mard \'i1 na GO zetten; Flohr—Tartakower
Vj—Vi na 55 zetten; Bernstein—Kottnauer 0—t.
KONINKLIJK BEZOEK AAN ZUTPIIEN
EN DEVENTER.
De Koningin zal Donderdag een bezoek
brengen aan Deventer en Zutphen. ten
einde een indruk te krijgen van den toe
stand in deze beide door den oorlog ge
troffen steden.
Voorts is de Koningin voornemens in de
tweede helft van September gedurende
eenige dagen in Amsterdam te vertoeven.
Zij zal haar intrek nemen in het paleis
op den Dam.