Haarlems Dagblad
Tournooien
Tito tot de Pers
„Er zal niet meer worden geschoten"
Nog geen officieel
Britsche bemiddeling
in Indonesië
Schoenen op 4
W, Vogt
gearresteerd
jccf go moiiji^n.»^ iioou.inaj-iHJjiinitjs
6to Jaargang No. 1841S I I T^V 1 7,ut«*rdng 24 Augustus 1010
Bureaux: Groote Houtstr. 93 I f If 1 I J 1 IT 1 I If ]M "1 "l Uitgave Stichting Voorlichting
en Soendaplein 37, Haarlem f'J J- Abonnementen: p week 31 ct.
.Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 xjiiecieur-Hoofdrodacte.ir: iwuen, rwreuoom Tel Redactie 10600 Dir.-Hoofdred. 15054
per kwartaal f 4.
Postgiro 273107.
LIEVER dan naar het tournooi der diplo
maten, waarin met de hoogste belan
gen der menschheid gejongleerd wordt en
de zuivere toepassing der spelregels
pas een jaar geleden herzien cn door de
vertegenwoordigers van vijftig mogend-
•heden met groote plechtigheid te San
Francisco vastgesteld in voortdurend
gevaar verkeert, wendt de geplaagde
mensch zijn blik naar den vredigen kamp
te Groningen, die als Staunton Tournooi
wordt aangeduid. Het heet naar een En-
gelschman, die omtrent een eeuw geleden
grootmeester in het schaken was. Een
Groningsche schaakvereeniging heeft eer
biedig zijn naam aangenomen. De groot
meesters van dezen tijd hebben dien weer
van de schaakvereeniging geleend en er
hun nobelen kamp mee gesierd.
Zij vormen een internationaal gezel
schap, niet minder kleurig dan dat te
Parijs. Ze probeeren elkaar mat te zetten
gelijk Molotof, Bcvln en Byrnes dat te
Parijs trachten te doen. Maar als het niet
gelukt berusten zij. Mocht een enkele maal
een meeningsverschil zich voordoen, dan
wordt de beslissing der scheidsrechters
onvoorwaardelijk aanvaard. Komt iemand
in een positie, die geen anderen uitweg
schijnt te openen, dan biedt hij den tegen
stander remise aan. Vele malen berusten
de strijders in remise. Het is een verhef
fend schouwspel van den menschelijken
geest en de menschelijke zelfbeheersching,
in toewijding aan een schoon en ingenieus
spel van schranderheid en verbeeldings
kracht.
Dus is het dagelijksche nieuws uit Gro
ningen verkwikkendnieuws. Het snelt
over de gansche wereld en wordt door
millioenen met aandacht gehoord en ge
lezen. Ja, zeker wel door tientallen mil
lioenen, van wie de overgroote meerder
heid niet het flauwste begrip van schaken
heeft en evenmin de beteekenis en hoe
danigheid van den openingszet d2d4 als
die van een geweigerd damegambiet of oen
Spaansche partij bevroedt. Wonderlijk.
Natuurlijk doen nationale voorkeuren zich
ook gelden: in Moskou knikken ze tevre
den als Botwinnik weer gewonnen heeft en
Smyslov hem helpt door Euwe te slaan,
in Frankrijk zijn ze trotsch op Tartakower
die nog ongesiagen is. in Amerika volgt
men in spanning de daden van den man
met den toepasselijkcn naam: Denker, al
werd dezer dagen van hem vermeld dat
hij zonder nadenken gereageerd had. Maar
dit nationalisme blijft binnen de perken,
gelijk het schaakspel zelf Het droomt zelfs
niet van grensincidenten en ultimata als
het zijn zin niet krijgt. Mocht Euwe.
"thans nummer twee met een achterstand
van anderhalve punt op Botwinnik. den
Rus straks inhalen, dan zal de Prawda
niet eens een woedend hoofdartikel tegen
Nederland publiceeren. Zij zal. hetgeen
haar gewoonte niet is, eerbiedig het hoofd
buigen voor de onaanvechtbare waarheid
van het schaakspel, die gesproken heeft.
De Groninger, die op de gedachte is ge
komen dit wereld-schaaktournooi in dezen
tijd in zijn stad te doen houden, is een
slimme man met een sterk gevoel voor
reclame. Hij heeft er voor gezorgd dat de
naam Groningen in de geheele wereld ge
noemd wordt, hetgeen, zooals iedere re-
clame-exoert zal bevestigen, alleen maar
voordeel biedt als het aan een goede zaak
verbonden is. Terwijl reclame-exnerts be-,
denkelijk het hoofd zullen schudden over
de wijze waarop thans de naam Parijs, die
overigens zelfs den Bosjesmannen allang
bekend moet zijn, op ieders lipoen is ge
bracht. Wat is het gevolg? Er zijn al men-
6chen die zeggen, dat Parijs ook heelemaal
niet de goede plaats was om een vredes
conferentie te houden en de schuld van de
misère dus aan de Fransehe hoofdstad
geven Terwijl de naam Groningen ver
bonden wordt aan een edelen en vreed-
zamen internationalen wedkamp, die der
menschheid een weldadige afleiding be
zorgt en haar doet beseffen dat althans
nog eerbied voor hooger regelen bestaat
al betreft het hier dan slechts diegene,
toegedicht aan de schaakgodin Caïssa. Dat
Zij niet uit de Grieksche mvthologie stamt:,
maar slechts een vinding is van den pro
fessor in het Sanskrit Sir William Jones
(17461794) die in zijn studententijd te
Cambridge een gedicht uitgaf onder den
titel „Caïssa of het schaakspel", deert haar
gezag niet. Het bewijst overigens opnieuw,
dat men zelfs in moderne tijden op inter
nationaal gebied wel blijvende dingen tot
stand kan brengen, die algemeene erken
ning verwerven, ook als men gewoonweg
Jones heet. hetgeen de Engelscho tegen
waarde Is .van Jansen. Mits de wil cn de
bezieling er zijn. R P
Weerbericht
Verwachting, geldig van Zaterdagavond
tot Zondagavond. In den nacht en vroe
gen ochtend opnieuw enkele mlstvclden.
Overdag half lot zwaar bewolkt met tij
delijk eenigen regen. Aanvankelijk nog
zwakke, later tot matig toenemende wind
tusschen Zuid en West. Tets lagere tem
peratuur.
Litwinof vervangen
De ministerraad der Sovjet-Unie
heeft Maxim Litwinof ontheven van
zijn functie als plaatsvervangend mi
nister van buitenlandsche zaken en
heeft twee anderen benoemd: F. Goesef
en J. Malik.
Joegoslavisch antwoord aan Amerika
iver liet lot van «le twee Amerikanen, die
neriknun.Hclie vliegtuig lioven Joegoslavië
Van een antwoord der Joegoslavische rogeorlng aan tie
nleiding vnn het gestelde „ultimatum" is eveneens nog
Jlgd bericht nil Belgrado meldde gisteravond dat de
dledlge genoegdoening hutl beloofd, doch later maakte
Nog steeds Is niets lx-kei
l>ij het neerschieten van li
spoorloos verdwenen zijn. 1
VereenIgdc Staten naar aai
niets 1 lekend. Een onlieio.-
Joegoslavlsclie reget
de radio van Belgrado lick end dat maarschalk Tito he
Noch van liet eerste, noch van het tweede bericht kon Keuter te Wa
vestiging krijgen.
Tijdens een vraaggesprek met Brit-
sche en Am«*akaansche journalisten
heeft maarschalk Tito verklaard, dat
het vliegen met geallieerde militaire
toestellen boven Joegoslavisch gebied
geschiedt uit militair machtsvertoon.
Joegoslavië betreurt, dat de geheele
kwestie in het buitenland wordt ver
draaid en dat Joegoslavië wordt be
schuldigd van het vertroebelen van de
geallieerde betrekkingen. In feite doet
het land niets anders dan verzoeken
zijn souvereiniteit te eerbiedigen. In
dit opzicht heeft het reeds zeer veel
geduld betoond, aldus Tito. Het doel
van het overvliegen is verder het in-
timideeren van het vaderlandslievende
deel van de bevolking en het aanmoe
digen van anti-nationale elementen.
Tito zeide dat er in de toekomst niet
meer op buitenlandsche vliegtuigen zal
worden geschoten. Zij zullen door mid
del van seinen worden uitgenoodigd om
te landen. Indien hieraan geen gevolg
wordt gegeven, zal aantal en nationali
teit worden genoteerd, waarna de regec-
ring de noodigc stappen zal ondernemen.
Dean Acheson, Amerikaansch onder
minister van buitenlandsche zaken,
wilde op een persconferentie nog geen
mededeeling doen over het standpunt
van zijn regecring ten aanzien van de
door Joegoslavië naar aanleiding van
het ultimatum genomen maatregelen.
Eerst moeten alle rapporten binnen zijn.
De „Tagesspiegel"
door Russen in beslaggenomen
Generaal-majoor Frank Keating, hoofd
van den Amcrikaanschen sector van Ber
lijn. heeft tijdens een bijeenkomst van de
geallieerde militaire commandanten te
Berlijn geprotesteerd tegen het in beslag
nemen door de Russen van het onder
Amerikaansch toezicht staande blad „Ta-
gesspiegel".
Het blad had redevoeringen van leiders
der democratische partij tijdens het op 20
Augustus gehouden partijcongres afge
drukt. De Russische vertegenwoordiger
op de vergadering zeide, dat het in be
slag nemen was geschied volgens het prin
cipe „dat geallieerden niet moeten wor
den aangevallen in de Berlijnsche pers".
Men werd het er later over eens. dat de
ten aanzien van deze pers te volgen po
litiek door de coördinatiecommissie zou
worden bepaald
Chineezen spreken
over Gas
Een communistisch woordvoerder te
Nanking heeft heder. verklaard, dai de
communistische autoriteiten beschik
ken over „definitieve inlichtingen" dat
de regeeringsvliegtuigen traangas en
mosterdgasgranaten overbrengen naar
de slagvelden van den burgeroorlog.
„China beschikt niet over de fabrie
ken of machinerieën om dergelijke gra
naten te vervaardigen", aldus de woord
voerder.
Verder zou de communistische verte
genwoordiger generaal Tsjoe en Lai, in
een gesprek met den specialen Amcri
kaanschen gezant, generaal Marshall,
uitdrukking hebben gegeven aan zijn
vrees, dat gifgas gebruikt zal worden in
den strijd tegen de communisten Naar
verluidt heeft generaal Tsjoe verklaard
dat de communistische nartii den toe
stand als „hoogst critiek" beschouwt.
De communistische beschuldigingen
kwamen minder dan 24 uur na een ver
klaring van een woordvoerder der re
geering die de communisten er van be
schuldigde traangas te hebben gebruikt
bij den aanval op Tatoeng.
Nieuwe aardappelbonnen
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat van 25 Augustus tot en met 31
Augustus de bonnen 410 aardappelen
recht geven op liet koopen van drie K G.
aardappelen en de bonnen 910 aardappelen
op één K.G. aardappelen.
De geldigheidsduur van de bonnen 409
en 909 aardappelen is verlengd tot en met
31 Augustus.
Rusland zwijgt.
Tot dusver heeft de regeering van de
Sovjet-Unie niet van een bepaald
standpunt met betrekking tot het Ame-
rikaansch-Joegoslavisch geschil doen
blijken. De bladen geven de berichten
van het Russische persbureau Tass
zonder eenig commentaar.
De Veiligheidsraad
Tegen Woensdagmorgen is de Veilig
heidsraad bijeengeroepen. De Ver-
eenigde Staten kunnen desgewenscht
een klacht tegen Joego-Slavië op de
agenda plaatsen, maar tot dusver is het
eenige agendapunt: het verslag van de
commissie voor het lidmaatschap.
Hef woord is aan.
Napoleon:
Ongeduld is een groot i
letsel voor succes.
Een toeerzien in Derby. Een van de
leden van de dames-athletiekvereeni-
ging GITA werd bij haar aankomst
toelkom gcheeten door een athlete
uit Derby.
Een vroolijke stoet trekt door de straten van Derby. De zwemsters, zwemmers,
dames-athleten, voetballers en cricketspelers uit Haarlem zijn aangekomen
en worden hartelijk verwelkomd door de bevolking.
Officieel communiqué
Het officieele communiqué van het
Britsche consulaat-generaal over het
bezoek aan lord Killearn luidt: „Lord
Killearn wordt den 2(5en Augustus te
Batavia verwacht. Hij is voornemens
eerst de situatie te béstudeeren en na
te gaan op welke .wijze hij zijn bemid
deling zou kunnen verleenen voor het
tot stand komen van verdere bespre
kingen tusschen de Nederlanders en de
Indonesiërs, vooral met het oog op de
a.s. komst van de commissie-generaal
uit Nederland. Men hoopt oprecht, dat
het bezoek van lord Killearn er toe zal
bijdragen zonder uitstel dezelfde sfeer
te scheppen, als die, waarin de bespre
kingen in Maart werden besloten.
/.ij, wier slamkaarinummfr op 4
eindig', komen in September in aan
merking voor een schoenenbon.
Constellations
«jaaii weer <le lucht in
Constellation-vliegtuigen waarvoor
gedurende eenige weken een vliegver
bod heeft gegolden, mogens thans weer
opstijgen.
Het bewijs van Lichtvaardigheid Is
afgegeven nadat bepaalde wijzigingen
in de motoren zijn aangebracht.
De British Overseas Airways zullen
omstreeks 1 September weer met deze
vliegtuigen werken.
Gistermorgen is in Hilversum de di
recteur van de A.V.R.O., de heer
Willem Vogt. gearresteerd en overge
bracht naar het Huis van Bewaring aan
de Weteringschans te Amsterdam.
In een onderhoud, dat een A.N.P.-
verslaggever naar aanleiding van dit
bericht hedenmorgen met den advocaat
fiscaal van het Bijzonder Gerechtshof
te Amsterdam, mr. W. P. Bakhoven,
voerde, deelde deze mede dat tegen den
heer Vogt ernstige bezwaren zijn gere
zen mei betrekking tot zijn houding als
directeur van de A.V.R.O. in den be
zettingstijd.
„In verband hiermede", aldus mr.
Bakhoven, „is het noodig geoordeeld
tegen hem een bevel tot bewaring te
geven, hetwelk geldig is gedurende 14
dagen In deze twee weken zal een na
der onderzoek naar zijn gedragingen
worden ingesteld. Na afloop van dezen
termijn zal worden overwogen of de
uitslag van dit onderzoek aanleiding
geeft de bewaring te verlengen".
Gevraagd naar een wat meer gede
tailleerde verklaring van de bezwaren,
die tegen den heer Vogt zijn gerezen, vol
stond de adv.-fiscaal met te antwoor
den. dat het bevel tot bewaring uitge
vaardigd is op grond van het misdrijf,
bedoeld in art. 102 van het wetboek
van Strafrecht of van gedragingen. aLs
bedoeld in art. 1 van het Tribunaal-
besluit.
(Art. 102 van het wetboek van Straf
recht houdt in: Met gevangenisstraf
van ten hoogste 15 jaren wordt gestraft
hij. di<- opzettelijk, in tijd van oorlog,
den vijand hulp verleent of den staat
tegenover den vijand benadeelt).