Oost en West In hef geheele land zullen „prijzenslagen" worden geleverd Amerika garandeert nadrukkelijk Criekenland's veiligheid Bulgaarsch verdrag aanvaard I 4004V/AU Ob i^bbio oAiiuu uuiiyvj.i ci I sjaiapoojq e^uiU JOQA Joni .ija.v:^! I 1 T 1 T1 JJa U «lo Jaarsans !Jo. 18455 T_T 1 I 1 "1 _"1 Z»teT«a|s 12 Ootolwr 19-Ut Bureaux: Groote Houtstr. 93 I I f"T IT I TYTi C! I I I M °ltgaVe Stlchtln8 Voorlichting cn Soendaplein 37. Haarlem J. LX V>IVJ ^TkwISw f Ct IJmuiden: Kennemerlaan 154, J «wartaal I 4 - Telef. 5437. Postgiro 273107. Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 Dlreetenr-Hoordredactc.ir: Hobcrt Peercbonm Tel Reda<.tie 10„00 Dlr._H«,tdrod. 15054 GENERAAL Smuts heeft zich niet zwart gallig getoond omtrent de toekomst van de internationale verhoudingen. Zijn woord moet indruk gemaakt hebben. Het hield eigenlijk in: ik zie geen dreigend ge vaar voor een nieuwen oorlog. Zij. die graag pessimismen uiten en de schouders ophalen over zulk een meening, mogen bedenken dat deze rustige, eenvoudige Zuid-Afrikaan een der scherpzinnigste staatslieden ter wereld is en door zijn be leid de scherpte van zijn inzicht heeft be wezen. Hij is een van die menschen, van wie men vee] leeren kan en die niet ge woon zijn, overhaast en oppervlakkig te oordeelen. Men moet ook eens, al heeft men de vernielingen, die de Tweede We reldoorlog heeft aangericht, niet vlak voor zich, bedenken dat een enorme verwoes ting is aangericht en dat de landen, die daardoor het meest geteisterd zijn, wel iets anders te doen hebben dan een nieu wen oorlog op touw te zetten. Zij zijn er bij lange na niet gereed voor. Dit. geeft de wereld des te meer gelegen heid. om zich te reorganiseeren en een beleid te scheppen, dat oorlog kan voor komen. Zij is nog zoover niet. Dat tot dus ver meer verdeeldheid en tegenstelling tot uiting komt dan wil tot hervorming, moot ons evenwel niet ontmoedigen. Als de 76- jarige Smuts zich frisch, monter en onder nemend foont. dienen veel jongere men schen. die veel minder verantwoordelijk heid dragen, zich toch eigenlijk te schamen als zij niet anders dan ontmoediging en pessimisme doen blijken. De tegenstelling tusschen Oost en West is hun voornaamste argument. Het is zeker dut die tegenstelling bestaat en zich voort durend doet gevoelen. Het is allerminst zeker, dat zij door verstandig beleid niet overbrugd zou kunnen worden. Hoop daar op is in Smuts' verklaringen telkens tot uiting gekomen. En als hij aandringt op de schepping van een Europeeschen Sta tenbond laat hij niet na, de Slavische statengroep te noemen die zich in Oost- Europa ontwikkelt. Een bedreiging ziet hij daar niet in. In de vorming van dergolijjce groepen is immers in het statuut van de U.N.O. uitdrukkelijk voorzien! Smuts noemt ze: steunpilaren voor breeder we reldorganisatie. Het is zeker dat dergelijke breede groepeeringen den weg tot wereld- regeering eerder en sneller zullen berei ken dan de menigte elkaar-in-de-wielen- rijdende kleine staten, die zu\k een Baby lonische spraakverwarring op internatio nale conferenties pleegt te ontketenen. Menigeen acht de kans op vorming van een Europeeschen Statenbond klein, om dat de Russen er zich tegen verklaard heb ben. Indien dit beslissend ware zou dat beteekenen. dat Sovjet-Rusland over de wereldmacht beschikt en dat men alleen met zijn goedkeuring iets tot stand kan brengen. Zoo staan de zaken evenwel gelukkig geenszins. Als West-Europa en Groot-Brittannië zich door dezen Russi- schen afkeer lieten weerhouden, om hun eigen levensbelangen te. behartigen, zou dat beteekenen dat zij uit pure vrees maar liever in de ellende gingen verkecren. Want het verdeelde Europa heeft in zijn ouden, versplinterden vorm geen toekomst meer, te minder als het een nieuwe groote economische eenheid als de Slavische 6latengroep naast zich krijgt. Zou. als het Oosten een dergelijke nieu we eenheid vormt, het Westen het recht missen om hetzelfde te doen? Op welken grond ware een dergelijke onvatting te verdedigen? En hoe zou het Westen zich in zulke onderwerping want daar zou het dan toch op neerkomen ooit kunnen schikken? Het communistische dagblad De Waar heid heeft generaal Smuts reeds bij zijn aankomst aangevallen onder den titel „Een onwelkom bezoek". Dat is, behalve grof en onhebbelijk tegenover een gast van de Koningin en van de Staten-Generaal, die hem in speciale zitting in de Ridderzaal ontvangen, een meening die tegenoverge steld is aan die van de overgroote meer derheid van ons volk. Wij gevoelen be wondering voor een zoo eenvoudig, eerlijk en wilskrachtig man als deze Zuid-Afri kaan. een der weinige staatslieden die wereldpolitiek durft te voeren en zijn er trotsch op. dat hij tot onze stamverwanten in Zuid-Afrika behoort. Het ware te wen- schen dat de huidige wereld over meer mannen met zulk een breeden kijk be schikte. wiens politieke overtuiging zich geuit heeft in deze te Parijs uitgesproken woorden: ..Er is geen fundamenteel ver schil tusschen Oost en West. Er is ruimte en arbeid voor ons allen in de wijde we reld. Voor ons is er niet Oost en West, maar alleen de menschheid." Meermalen heb ik de meening hooren uiten dat het „nu nog te vroeg is" voor een Europeeschen Statenbond Zij die dit meenen. en die het altijd te vroeg voor alle groote veranderingen vinden, zouden blijkbaar willen wachten tot er geen tegenstellingen in de wereld meer zijn. Maar de zaak is juist, dat men de hinder nissen moet overwinnen om het zoover te brengen. Wie wil wachten tot de tegen stellingen vanzelf verdwijnen kan het eeuwig blijven doen. Wie de teekenen der tijden verstaat begrijpt dat voor Europa de tijd gekomen is als het niet in armoede en ellende ten onder wil gaan. R. P Mr. F. M. A. Schokking, burgemeester van 's Gravenzande, is met ingang van 1 No vember benoemd tot burgemeester van Al phen aan den Rijn. Door verlaging der winstmarges zullen de prijzen voor den consument met ongeveer tien procent dalen „De bevolking is tot dusverre, wat de prijzenpolitiek betreft, veel te passief ge weest. Niet de Prijsbeheersching, maar liet publiek moet in eerste instantie optre den. Het is onjuist eerst de te lioogc prijzen te betalen en daarna, wanneer de por- tcmonnaic leeg is, te zeggen, dat de Prijsboheerschhig moet optreden. De mentali teit van de menseiien moet in dit opzicht veranderd worden. Op korten termijn mag misschien geen effect worden verwacht, op den duur echter zeer zeker." Dit vef-klaarde prof. J. Brouwers, direc teur-generaal voor de Prijzen tijdens een persconferentie in Den Haag, waarin hij een uitvoerige uiteenzetting gaf over de prijzenpolitiek der regeering. welke een aanvulling was van de regeeringsverkla- ring over de loonen en prijzen. Hij ver klaarde dat door verlaging der handels marges de prijzen in de verschillende be drijfstakken niet onaanzienlijk omlaag zul len gaan. Het ligt in de bedoeling de prij zen voor den consument met 10 te ver lagen. Hieruit volgt, dat de winstmarges dus aanzienlijk omlaag moeten. Sommige prijzen zullen sterk, andere daarentegen minder sterk omlaag gaan. Weer andere prijzen zullen gelijk blijven. Prof. Brouwers vestigde er de aandacht op, dat in toenemende mate in het bedrijfs leven de neiging bestaat, het bestaande prijspeil via onderlinge afspraken te hand haven, hetgeen hij funest noemde. Het mag in geen geval voorkomen, dat de vak groepen tegenwerken. Het is reeds voor gekomen, dat fabrikanten, die kunnen ver- koopen beneden het bestaande prijspeil, door de vakgroepen werden gedreigd met onthouding van grondstoffen Hiertegen zal zeer krachtig worden opgetreden. Men moet de prijsbeheersching vooral Over Muziek Medewerking van Hendrik Andriessen In dit nummer begint de componist en organist Hendrik Andriessen met een reeks beschouwingen „Over Muziek". De vele muziekminnaars onder onze lezers zullen deze artikelen ongetwijfeld met groote aandacht volgen. De schrijver en wij hopen dat zij er bovendien toe zullen bijdragen, de muziek nader tot velen te brengen. Een kundiger voorlichter dan deze kunstenaar, die bovendien over een uitstekende pen beschikt, kunnen zij niet wenschen. Andriessen, die geboren Haar lemmer is en zijn gansche jeugd in zijn geboortestad heeft doorgebracht, is er steeds aan gehecht gebleven en het ver heugt hem zich ook als schrijver tot de Haarlemmers te kunnen richten, die zoo vaak van zijn kunst genoten hebben en nog genieten. In dezen zomer heeft hij hier weer gcruimen tijd vertoefd en in Haarlem zijn Derde Symphonie gecomponeerd, die aan het eind dezer maand door het Con certgebouw Orkest te Amsterdam onder leiding van Eduard van Beinum voor het eerst uitgevoerd zal worden. De gemeente Haarlem veroordeeld In het perceel Zijlstraat 62 te Haarlem was indertijd gevestigd het Verkoophuis Vclleman, een handel in ongeregelde goe deren. In 1943 kreeg de Joodsche huurster van de Duitschers aanzegging het pand binnen 5 dagen te ontruimen en'met haar man cn kind naar Amsterdam te vertrek ken. De gemeente Haarlem huurde later het huis en vestigde er eenige afdeelingen !n van den Distributiedienst. Thans had de vroegere huurster herstel van haar oude huurrechten gevraagd, na- da: zij eerst getracht had een ander per ceel te huren. De gedelegeerde van den voorzitter van de afdeeling On roerende goederen van den Raad voor het Rechtsherstel, notaris G. van Holk te Zaandam, heeft een voorloopige voorzie ning getroffen over het genot van het perceel en gelast, dat de gemeente het uiterlijk 1 December zal ontruimen en de 6leutcls overhandigen aan de vroegere huurster. In de beschikking wordt over wogen, dat „de gemeente bij het aangaan van de huur wist, of althans had kunnen weten, dat de huurster op grond van de verordening van den bezetter het perceel moest ontruimen, zoodat de gemeente bij de genotsverkrijging van het perceel haar goeden trouw niet aannemelijk zal kunnen maken." Verder wordt gezegd, dat de redelijkheid en ook het algemeen belang eischt, dat de gemeente een behoorlijken tijd krijgt om het betrokken deel van den Distributiedienst ergens anders onder te brengen. In de beslissing wordt vastgelegd, dat er geen beslissing genomen kan worden op het verzoek van de aanvraagster om haar in de oude huurrechten te herstellen. Dit is een aangelegenheid waarin de Raad voor Rechtsherstel een beslissing moet nemen. Daarom werd haar bevolen vóór 15 No vember wat deze hoofdvordering betreft een aanvraag in te dienen bij bedoelden Raad. niet zien als een instantie, welke belem merend wil werken. Het is dan ook on juist, wanneer wordt beweerd, dat men niet tot het vaststellen van lagere prijzen mag overgaan op grond van de voorschrif ten der prijsUpheersching. Integendeel, het wordt zelfs toegejuicht, wanneer be drijven zóó efficient kunnen produceeren dat zij beneden de vastgestelde prijzen kunnen werken. Prof. Brouwers is voor stander van een zoo sterk mogelijke con currentie tusschen de ondernemers, onder handhaving van het thans bestaande prijs niveau. Hot zal zelfs de taak zijn, de onder nemers tot concurrentie te dwingen. Wan neer door verhooging der productie de op brengsten stijgen, zal worden ingegrepen om de prijzen te verlagen. In de toekomst zal de verantwoordelijk heid bij den ondernemer komen te liggen. De Prijsbeheersching zal slechts als con troleapparaat optreden Wel verwacht prof. Brouwers legio overtredingen, maar er zal zeer streng worden opgeteden. Een bedroe vend verschijnsel noemde hij het, dat de prijzen van vrijgegeven artikelen toch nog, soms tot 40 pCt. toe, te hoog worden vast gesteld. Verder wordt ook geknoeid met kwaliteit. Goederen van mindere kwali teit worden vaak berekend op een prijs peil, dat geldt voor goederen van een hoogere prijsklasse. Vooral dit misbruik is ontstellend groot. Over het geheele land zal men „prijzen slagen" gaan houden. Dit is evenwel niet genoeg. Prof. Brouwers verwacht groote medewerking van de huisvrouwen. Het ligt in de bedoeling om plaatselijke com missies in te stellen, waar men met zijn klachten zal kunnen aankloppen Hiervan wordt een gunstige preventieve uitwerking verwacht. Het woord is aan. Anonymus: De leermeester leidt u al leen tot de deur. Gij- moet verder gaan. Bidault en de Gaulle verschillen van meening Het hoofd van de voorloopige Fran- sche regeering, Bidault, heeft in een radiorede gezegd, dat hij geen woorden strijd met de Gaulle wenschte te begin nen en gaf den raad vóór de nieuwe grondwet te stemmen. Er is overigens geen sprake van, dat dit .fvoorloopige" tot elke prijs dient te verdwijnen. De con stitutie, waarover morgen zal worden gestemd, aldus Bidault. beteekent een verbetering vergeleken bij de indertijd verworpen grondwet wat betreft het statuut voor de Fransche unie, de be voegdheden van den president der re publiek, de wijze van zijn verkiezing en de tweede kamer. In 1940 hebben wij met de Gaulle „neen" gezegd, laten wij thans „ja" zeggen. Zooals bekend heelt de Gaulle geadviseerd de grondwet at' te stemmen. Weerbericht WEINIG VERANDERING Geldig tot Zondagavond. Hedennacht weer plaatselijke mlstvorming, morgen overdag gesloten bewolking geen neerslag van be* teekenis. Zelfde temperatuur als van vandaag. Zwakke tot matige Noordelijke wind. Slachtoffers van vliegtuigramp ten grave gedragen Nadat Donderdagavond en Vrijdagmor gen in de Groote Kerk aan de Loolaan te Apeldoorn rouwdiensten waren gehou den, zijn gistermiddag twintig jeugdige slachtoffers van de catastrofale vlieg ramp te Apeldoorn ten grave gedrageft. De burgerij had overal de vlaggen half stok uitgehangen en duizenden stonden bijeengeschaard in de omgeving van de Chr. HJ3.S. aan de Jachtlaan, om de dooden een laatsten groet te brengen. Ofschoon het ontwerp voor een vre desverdrag met Bulgarije gisteren het feitelijke agendapunt van de Vredescon ferentie wtfs. werd er in de verschil lende redevoeringen weinig over het Bulgaarschc verdrag gezegd. De discus sies kenmerkten zich door een opnieuw oplevenden woordenstrijd tusschen het Oostelijke en het Westelijke kamp, waarbij de beheersching van de Oost- Europeesche sfeer andermaal de inzet was. Steun aan Bulgarije en aanvallen op Griekenland vormden den leidraad van de Russische en Slavische verkla ringen steun aan Griekenland en het signaleeren van de Bulgaarsche agres- siezucht domineerden in de uitingen der Westersche gedelegeerden. Het ontwerpverdrag, waarover de commis sies het grootendeels tevoren eens wa ren, werd na stemming aanvaard, on der verwerping van artikel 1. betreffen de de grenskwestie. De Engelsche vertegenwoordi ger Alexander bracht tijdens de discussies in herinnering dat Bul garije in de nieuwste geschiedenis drie invasies in Griekenland pro beerde en de Amcrikaansche gede legeerde gaf onomwonden te ken nen dat de Vcrccnigdc Staten zullen handelen in overeenstemming met hunne verplichtingen voortvloeien de uit het Handvest, wanneer de veiligheid van Griekenland in ge vaar zou worden gebracht. Wisjinski, de Russische afgevaardig de. verdedigde op heftigen toon de de mocratische constitutie in Bulgarije, die „andere landen veel zou kunnen leeren, in het bijzonder Griekenland." Hij weerlegde de meening dat de Bulgaar sche regeering geen volledige rechten zou bezitten cn onder contróle zou staan. Hij beweerde verder dat de eischen tot herstelbetalingen van 125 millioen dollar de bedoeling hadden druk uit te oefenen op de Bulgaarsche regeering. Een Grieksch amendement om deze 125 millioen dollar gelijkelijk te ver- deelen tusschen Griekenland en Joego slavië werd later onder tegenstemming van de Slavische landen en China met een meerderheid van 5 stemmen aan genomen. Nu na de stemming over Bulgarije nog slechts de verdragen van Honga rije en Finland gecompleteerd moeten worden, is het aan geen twijfel onder hevig dat de conferentie op den vijf tienden October klaar kan zijn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1946 | | pagina 1