t'itm
Naar den Vrede
Republikeinen zullen overeenkomst
zorgvuldig uitvoeren
Fransche politie zegt een nazi-organisatie
te hebben ontmaskerd
m I
i
Jm, sir-
'0 1 J4S
Ste? •^ÊÊÊÊHBÊÊÊkMBÊÊm
peea ajapuozfig ua>jejdsjin I -ujenjajoq atuezpaoA uaa jooa i ill* I
Clo Jaargiuig Vo, 18460 11 1 Vrlj<ln« 18 OeU>l>er 1010
Bureaux: Groote Houtstr. 93 11 1 T^Oj Cf B ïS 3 Uitgave Stichting Voorlichting
en Soendaplein 37, Haarlem ^<4L ^l/tT I 1- \j* J_ JL JL |j JL Abonnementen: p. week 31 ct.
IJmuiden: Kenncmerlaan 154, .JJ Pcr kwartaal 4.
Telefoon 5437. Postgiro 273107
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 Dlrecteiu'-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Tel>: Redactie 10600. Dir-Hoofdred. 15054
jP\ AT de minister van Financiën Zoerov
een vermindering van de Russische be
grooting van defensie met vijftig procent
heeft aangekondigd, is een merkwaardig
bericht, dat indruk in de geheele wereld
moet hebben gemaakt. Volgens de toelich
ting is deze mededeeling gedaan in een
vergadering van dertienhonderd afgevaar
digden, behoorend tot de beide huizen van
het Sovjet-Russische parlement. De be
grooting van defensie beloopt nu 72 mil
liard roebel. Anderzijds zullen vijf mil
liard worden gebruikt voor de ontwikke
ling der wetenschap in het belang van de
economie en de militaire macht der
Sovjets. „Juist: de militaire macht", zal
menig lezer gedacht hebben, maar toch
weer hebben moeten erkennen dat het ge
heele bericht den indruk maakt, dat het
leger tot vredïfc-sterkte wordt terugge
bracht.
Wij hebben twee wereldoorlogen beleefd
en juichen niet spoedig over tijdingen, die
wol eens een voor den vrede gunstige ont
wikkeling zouden kunnen inluiden. Wij
zijn ons ook welbewust van het feit, dat
het Russische parlement geen democratisch
gekozen volksvertegenwoordiging met
vrije candidaat-stelling na vrije partijvor
ming is, dat in Rusland geen persvrijheid
bestaat en dat de berichtgeving aan cen
suur is onderworpen. Het Russische pers-
.burcau is een staatsinstelling. De oorlogs-
begrooting; of die hoog of laa'g is, loopt
volstrekt geen kans om verworpen te wor
den en het ministerieèle beleid staat niet
onder de controle, die de Westersche de
mocratie oplegt. Dit zijn allemaal gedach
ten die twijfel oproepen. Zou de oorlogs-
begrooting werkelijk wel gehalveerd wor
den? Zou, zal een ander vragen, wellicht
het geheele defensie-apparaat in omvang
worden verminderd, omdat men in de toe
komst een gansch andere wijze van oorlog
voering dan in het verleden voorziet en
met name de groote legers niet meer noo-
dig zullen zijn? Wij leven in een mist van
internationale achterdocht; hetgeen sinds
de bevrijding geschied is heeft haar helaas
veeleer verdicht dan doen opklaren.
En toch moet men bij verstandelijke
overweging erkennen, dat deze geteisterde
wereld en zeker ook het zwaar geteis
terde Sovjet-Rusland, welks Westen het
beeld van onafzienbare verwoestingen op
roept alle redenen heeft om naar vrede
te streven en zijn krachten te verzaipelen
niet voor bewapening, maar voor weder
opbouw. de schepping van goede levens
voorwaarden en volksontwikkeling. Is er
een regeering, die erop vertrouwen kan
dat een derde wereldoorlog, indien die
binnen weinige jaren uitbrak, nog voor het
volk aanvaardbaar zou zijn en niet in een
volkomen chaos zou eindigen? Het is nu
bij herhaling gebleken dat ook de overwin
naars enorme verliezen lijden en de uiter
ste krachtsinspanning behoeven, om zich
van een oorlog te herstellen.
Men kan dezen tijd anders zien dan als
de aanloop naar een volgenden oorlog,
zooals zoovelen in hun zwartgalligheid
doen. Mer kan erkennen dat in ieder land
op zichzelf de wensch moet bestaan, om
voort te gaan op den weg naar den vrede,
maar dat juist door de verliezen, die allen
geleden hebben, het streven naar een voor-
deelige positie en naar waarborgen voor
veiligheid zoo groot is, "dat daaruit de
voortdurende moeilijkheden ontstaan. En
de achterdocht. Als men zoo denkt is men,
geloof ik dichter bij de waarheid, dan
men met vage pessimismen over oorlogs
gevaar komt Ook is het %^ag en onge
motiveerd, te veronderstellen dat een der
de wereldoorlog binnen twintig of vijfen
twintig jaar zal komen. Dat tusschen
wereldoorlog I en II zulk kort tijdsverloop
lag bewijst volstrekt niet, dat het op deze
wijze voort zal gaan.
De oorlog heeft millioenen graven, een
ontzaggelijke verwoesting en bovendien
een chaos in het maatschappelijk bestel en
wat nog erger is in de gedachten der
mcnschen nagelaten. Dit alles moeten zij
te boven zien te komen. Het valt zwaai
en het vordert veel meer tijd, dan menig
een in de eerste vreugde na de bevrijding
in de juichende stemming van „alles
sal reg kom" heeft kunnen vermoeden.
Wat vcreischt wordt, in ieder land, is
hard werken, met onuitputtelijke volhar
ding om moeilijkheden te overwinnen en
geduld. Er is veel behoefte aan geduld en
deze tijd onderscheidt zich daar niet door.
Wij hebben al zooveel doorgemaakt. Wij
maken er eigenlijk aanspraak op, dat het
nu eens goed zal gaan, dat goede tijden
zonder verwijl zullen aanbreken En nu
blijkt dat het eerst noodig is, daarvoor
een nieuwen grondslag te leggen en dat
er eindeloos meeningsverschil is en tal—
looze moeilijkheden ontstaan over de
vraag, welke die grondslag zal zijn. Het
valt niet mee Maar het is verkeerd te
zeggen: nu komt er gauw weer oorlog.
Want zoo is de toestand in wezen niet.
Er is geen gebrek aan verlangen naar
vrede. Er is gebrek aan orde. Wie dit
ovecwecgt zal rustiger slapen en minder
zwartgallig zijn. Hij zal ook met meer
plezier en dus harder werken. R. P.
Zv/^re tol aan het verkeer
Dit jaar reeds meer dan 700 d&oden
en 3900 zwaar gewonden.
Het wegverkeer in ons land heeft, naar
de N. R. Ct. meldt, in de eerste acht maan
den van dit jaar 742 dooden en 3931 zwaar
gewonden geëischt. Over dezelfde periode
van 1938 waren de cQfers resp. 426 en 2945.
Sjahrir's ministers verklaren:
Sjahrlr is met zijn gezelschap te Batavia
teruggekeerd. Op de kabinetszitting te
Djokjakarta waren Soekarno, Soedirman
en andere republikeinsche militaire auto
riteiten tegenwoordig» De plaats van Soe-
darsono (minister zonder portefeuille) in
het wapenstilstandscomité zal worden in
genomen door mr. Amir Sjarifoedin, mi
nister van defensie, die in Batavia zal
blijven. Soedarsono is vrijgemaakt voor
andere werkzaamheden; welke deze zijn,
is nog niet bekend gemaakt.
De kabinetszitting was voornamelijk ge
wijd aan besprekingen over den wapen
stilstand. Volgens de republikeinsche mi
nisters uit het gezelschap van Sjahrir,
was besloten de voorwaarden van de wa
penstilstandsovereenkomst zorgvuldig uit
te voeren.
Persstemmen.
In een hoofdartikel juicht „Het Dag
blad" dat in Batavia verschijnt, de wa
penstilstandsovereenkomst in Indië toe.
Het blad verwacht, dat deze een middel
zal zijn om Indonesiërs en Nederlanders
tot elkander te brengen en meent, dat wij
bij stipte naleving snel voorwaarts gaan
op den weg tot verzoening.Van nog groo-
ter beteekenis wordt geacht, dat de geest,
die aan deze overeenkomst beiderzijds ten
grondslag ligt, haat en afgunst uitbant.
Twee dingen moet men onderscheiden: de
oprechte gevoelens van de onderteeke
naars en de sentimenten van de opge
zweepte massa's. Alles hangt af van de
vraag, of het gezag van de republikeinsche
regeering zoo krachtig is. dat het in 6taat
zal zijn de massa's te kalmeeren.
In de meevste gebieden op Java zal dit
waarschijnlijk mogelijk zijn, hoewel de
rede van Soetomo maant tot gereserveerd
heid.
Het blad twijfelt aan de houding op
Sumatra, waar het Volksfront verklaard
heeft, dat het zich niet gebonden zou ach
ten door een eventueel te sluiten wapen
stilstand. De consequentie hiervan zou
natuurlijk zijn, dat (je Indonesische troe
pen van Sjahrir gezamenlijk met de Nc-
derlandsche troepen zouden moeten op
treden.
De Britsche „Manchester Guar
dian" zegt: „De wapenstilstand is nog
slechts een begin, doch het is een soort
begin, dat alles wat er na komt definitief
kan beïnvloeden".
De Amerikaansche „New York He
rald Tribune" schrijft: „De wapen
stilstand gaat vooraf aan het ontstaan van
een nieuwe natie in dit werelddeel".
Het Moskousche blad „I z v e s t i a" be
vat een artikel, volgens hetwelk de Brit
ten op Java pogen de nationale vrijheids
beweging van de Inaonesiërs te vernie
tigen en de heerschappij van Nederland-
sche imperialisten te vestigen. Door de
Indonesiërs als bondgenooten begroet,
„brachten de Britten een nieuwen oor
log, welke met tommy-guns, tanks en
vliegtuigen tegen een slecht bewapend
volk wordt gevoerd", aldus de „Izvestia".
Het woord is aan.
Een Latijnsch
spreekwoord:
Wie wat kennis betreft
vooruit en mat karakter be
treft achteruit gaat, gaat
meer achteruit dan vooruit.
Nederlandsche aanvraag
bij Wereldbank verwacht
Uit Quebec wordt gemeld, dat mr. J. W.
Beyen, een der directeuren van de Wereld
bank, verklaard heeft, dat vijf verzoeken
om leeningen reeds binnengekomen zijn,
onder andere uit Frankrijk, Polen en Chili.
Een zesde wordt vooi het eind van de
maand uit Nederland verwacht.
Linksche pers geeft de zaak een politieke tint
De Fransche veiligheidspolitie heeft tot
nu toe 37 arrestaties verricht in de zaak
van een nazi-verzetsorganisatie, die dezer
dagen werd ontmaskerd. De Parijsche bla
den beweren dat de organisatie deel uit
maakt van een weerwolf-groep, die over
heel Europa vertakkingen heeft, zoo meldt
United Press.
Onder de arrestanten bevinden zich de
33-jarige Réné Binet en zijn vrouw Marie.
Binet. een voormalig lid van de S.S.. zou
de president van de organisatie zijn. Hij
heeft de S.S.-sabotageschool in Duitsch-
land bezocht en is na den oorlog in Frank
rijk teruggekeerd, waar hij de „Europee-
sche Socialistische Unitaristische Bewe
ging" vormde, die volgens de politie ge
wijd was aan de wedergeboorte van het
nationaal-socialisme. De groep hielp van
collaboratie beschuldigde Franschèn en
organiseerde ontsnappingswegen voor
Duitsche krijgsgevangenen.
Het blad der groep, „Le Combattant
Européën" zou in het huis van Binet zijn
uitgegeven. Er verschenen acht afleverin
gen van ongeveer 1000 exemplaren elk.
De organisatie werkte volgens het voor-
Groote drukte heerscht er op Java aan de treinen, die de geïnterneerden uit
het binnenland weg voeren.
Ook zelfmoord-poging
van Keitel
Kolonel Burton Andrus, de commandant
van de Neurenbergsche gevangenis heeft
verklaard, dat de bewakers, die de 21 be
klaagden uit het Neurenbergsche proces
gadesloegen wanneer zij zich voor en na
de zittingen van het tribunaal verkleed
den, tenminste één van de thans terccht-
gestelden van het middel beroofd hebben
om zich van kant te maken, aldus Un
Press.
Toen Wilhelm Keitel van kleeren ver
wisselde, rolde uit een van zijn zakken
een voorwerp, dat hij snel weer op zijn
plaats bracht. Het bleek een stukje metaal
te zijn. iets dar de verdachten niet bij zich
mochten hebben. Het zou gebruikt kunnen
worden om slagaderen door te snijden
Andrus liet er zich niet over uit. of Keitel
ooit een zelfmoordpoging had gedaan.
Meer doorgaande treinen
naar Amsterdam gevraagd
Het gemeentebestuur van Zandvoort heeft
aan de Nederlandsche Spoorwegen verzocht
in de winterdienstregellng meer doorgaande
treinen naar Amsterdam in te voegen.
De oorlogsmisdadigers
gecremeerd
Na een bijeenkomst van de vier gealli
eerde generaals, die met het toezicht op
de terechtstelling van de Duitsche oor
logsmisdadigers belast waren, is officieel
het volgende medegedeeld:
„Het lichaam van Hermann Wilhelm
Göring en de lichamen der andere
oorlogsmisdadigers, die op 16 October
zijn terechtgesteld in overeenstem
ming met het vonnis van het inter
nationale militaire tribunaal, zijn ge
cremeerd en de asch is op een geheime
plaats verstrooid".
Vandaag en morgen
fruit nog zonder bon
Voor fruit, dat vandaag en morgen in
winkels, op markten of waar ook te koop
wordt aangeboden, mogen- geen consu
mentenbonnen worden aangenomen. Met
ingang van Maandag is het fruit uitslui
tend op den bon verkrijgbaar.
beeld van de Fransche verzetsbeweging In
den oorlog. De leden kwamen hoofdzake
lijk uit de Fransche politieke gevangenis
sen en zij .beloofden de nazi-idealen uit ta
dragen in ruil voor de verleende hulp door
de organisatie. Financieelc bijdragen kwa
men van welgestelde collaborateurs.
De internationale vertakkingen der or
ganisaties leidt men af uit de arrestatie ta
Rouaan van een zekeren Alfonso Colombo,
die zeide ag?nt te zijn van een te Belgrado
gevestigde geheime organisatie De politia
hecht niet veel geloof aan zijn verklaring,
en meent dat hij deze slechts aflegde om
het onderzoek te rekken. Het socialistische
blad „Le Populaire" schrijft echter dat de
organisatie vertakkingen heeft in Duitsch-
land, Zwitserland en Spanje en dat een
vroegere officier van Rommel's Africa-
korps de internationale verbindingsman
was.
De linksche pers van Parijs geeft een
politiek tintje aan de zaak door te bewe
ren dat nazi-agenten waren doorgedrongen
in de rechtsche republikeinsche vrijheids
partij. Zij wijst op de milde vonnissen voor
collaborateurs, waardoor deze in de ge
legenheid werden gesteld na hun korten
gevangenistijd hun nazi-activiteit te her
vatten. Van de gearresteerde personen
werden de meesten of onschuldig ver
klaard of veroordeeld tot lichte straffen
door de Fransche collaboratie-tribunalen.
Vergif gesmokkeld
in Duitsche pijp
Veronderstellingen omtrent
den dood van Göring
Een psycholoog, Gilbert ge
naamd, die in de gelegenheid geweest is
de Duitsche oorlogsmisdadigers gedurende
het Neurenbergsche proces voortdurend
gade te slaan, heeft een veronderstelling
geuit over de wijze, waarop Göring de
ampul met vergif in zijn cel heeft kunnen
krijgen.
Het was Gilbert, zoo meldt United Pre.-s,
opgevallen, dat Göring vaak een groote
Duitsche pijp. waar hij zeer aan gehcchf
scheen te zijn, ter hand liet stellen aan
een jongen Duitscher die de functie van
bibliothecaris in de Neurenbergsche ge
vangenis vervulde. Dit was een kleine
gunst, die Göring was toegestaan, omdat
hij, naar zijn zeggen, in zijn cel geen ma
teriaal had om de pijp goed schoon te
maken. De jonge Duitscher had vrijen
toegang tot alle gevangenen en het is
mogelijk, dat hij de ampul met vergif in
de pijp, die daarvoor groot venoec was,
heeft verborgen
Een andere mogelijkheid om te verkla
ren hoe Göring in het bezit van vergif
kwam, is, dat hij kort geleden zijn bezit
tingen wilde inspccteeren Het kan zijn,
dat hij kans gezien heeft het buisje met
vergif, dat misschien tusschen zün bezit
tingen was verstopt, te bemachtigen.
„Toen ik van Görlngs zelfmoord hoor
de". aldus Gilbert. ..dacht ik echter het
eerst aan de Duitsche pijp en aan den
jongen bibliothecaris. Ik had trouwens al
eerder aan de mogelijkheid gedacht, dat
Göring op die manier contact met de bui
tenwereld onderhield, maar had meer aan:
propagandistische bedoelingen gedacht."
Dr. V. J. Zimmerman en J E. Stokvis,
belden van de Partij van den Arbeid, hebben
bedankt als lid der Tweede Kamer.
Weerbericht
VKIJ ZONNIG
Verwachting geldig van Vrijdagavond tot
Zaterdagavond: Voor het Zuiden: meest
licht bewolkt droog weer. Koude nacht.
Overdag zelfde temperatuur. Matige tij
delijk vrij krachtige Oostelijke w#-.d.
Voor het Noorden: geleidelijk verder af
nemende bewolking Zwakke tot matige
Oostelijke wind. Overdag lets zachter.