SANATOGEN
Half Om van Franken!
Wereldnieuws
Tips
en Tops
He! en hemel in Dachau
Voor een overvolle Groote Kerk sprak
Vrijdag ds. J. Overduin uit Amsterdam
over zijn verblijf in het vernietigingskamp
Dachau. Een inleiding van den Haarlem-
echen predikant ds. P. J. Mackaay be
groette de vele genoodlgden, die in de
oude kathedraal aanwezig waren. Na een
tweetal liederen, voorgedragen door
Helène Ludolph (mevrouw J. Vincent was
verhinderd) vertelde de Amsterdamsche
geestelijke over zijn arrestatie en den lij
densweg van de duizenden, die een
Duitsch concentratiekamp aLs bestemming
vonden. In zijn gloedvol betoog gewaagde
«preker van het schoolconflict in Arnhem,
dat hem in 1942 een felle preek in den
mond gaf. De daaropvolgende wegvoering,
eerst naar Amersfoort en vandaar naar
de Nazi-kampen, was voor den predikant
aanleiding te verhalen van de onwankel
bare geloofsovertuiging die velen in de
zwaarste uren staande hield en in de erg
ste hel een hemel schiep. Eenmaal in
Dachau aangekomen, zoo vertelde ds.
Overduin, werd den gevangenen geen
marteling bespaard, maar nochtans beet
het nationaal-sociallsme zijn tanden stuk
op hun overtuiging enhun humor.
Aan het einde van den avond, die door
het comité „Eereschuld en Dankbaarheid"
werd voorbereid, bracht een collecte
f 1200 op.
H.O. V.-ledenconcert
Het eerste concert van Serie B was lang
niet zoo druk bezocht als het uitverkochte,
waarmee drie dagen tevoren Serie A geopend
werd. Ten onrechte. De artistieke oogst bleek
minstens even groot. Theo van der Pas, de
solist, heelt, al was hij dan niet voor de
„meesterserie" uitverkoren, zich weer een
meester van den eersten rang getoond, wiens
voordracht van Liszt's Concert in Es voor die
van Gieseklng niet onderdeed. Alles daarin
was even helder en doordacht, daarbij bril-
lant en technisch feilloos. In begrijpelijke
«;xtase riep men hem terug, totdat hij zich
opnieuw aan den vleugel zette en uiterst fijn
en poëtisch de nagelaten Nocturne, die Cho
pin voor zijn zuster schreef en waarin een
terugblik op zijn eigen 2de Pianoconcert voor
komt. als toegift voordroeg.
Kees Hartvelt liet het orkest voortreffelijk
met den solist samenwerken. Dit was toch
slechts een onderdeel van het vele goede dat
deze avond bood, die begon met Tschaikbws.
ky's fel dramatische Ouverture „Roméo et,
Juliette" en eindigde met Brahm's 1ste Sym
phonic. In de Ouverture onderscheidden zich
de slagwerkers, in de Symphonie de hout
blazers, van wie in 't bijzonder de hobo en
de clarinet meewerkten om het Andante tot
een hoogtepunt van 'schoonheid te maken.
Doch de bezielende kracht was en bleef
Hartvelt, die zich met geen sleur tevreden
stelt, maar in al zijn vertolkingen blijk geeft
van eigen visie, intelligentlegcvoel en vak
bekwaamheid, Met dat al blijft het moeilijk
het eerste deel van Bramhs' Symphonie een
zorgenkind van den meester uit de hier
cn daar wat dikke orkestratie te voorschijn
te halen. Op den duur gelukt dat wel.
De programmatoelichting had beter een
analyse van den zeer eigenaardlgen vorm van
Liszt's Concert kunnen brengen dan een
overbodige herinnering aan Liszt als virtuoos.
K. DE JONG
De Haarlemmers en het
Consumentencrediet
Tot op dit oogenblik zijn in Haarlem
ruim 5009 aanvraagformulieren voor het
Consumentencrediet afgehaald.
Er zijn ook al aanvragen ingediend, maar
de termijn loopt tot 9 November. Er is
evenwel een zeer groot aantal biljetten
teruggestuurd moeten worden, omdat zij
onvolledig ingevuld waren. Dit verwon
dert ons niet, want zonder hulp is een
belangrijk deel der mensc'hen niet in staat
de zeer omslachtige vragenlijsten behoor
lijk in te vullen.
Amerikaansche onderscheiding
voor ir. A. Paulen
Op de Amerikaansche ambassade in Den
Haag is de Medal of Freedom met de
bronzen palm uitgereikt aan onzen vroe-
geren stadgenoot kolonel ir. A. Paulen,
hoofdingenieur-bedrijfschef der Staats
mijnen, voor zijn bizonder verdienstelijke
daden tijdens de bevrijding der Limburg-
«che mijnstreek, waarbij hij voor het Ame
rikaansche leger in de voorste frontlijn als
tolk en gids optrad.
lXicuive
vitaliteit,
grooler
uithouding
vermogen
I merkt heel goed,
nog niet de oude bent, er moet
iets extra's komen om de vroe
gere werklust en kracht terug te
krijgen. Ja, U moet Sanatogen
nemen. Sanatogen vóedt de ze
nuwen en geeft aan het geheele
lichaam een grootere spankracht.
Begin nog heden Sanatogen te
gebruiken. Tal van doktoren
bevelen het aan.
Uw apotheler oj drogist heep het ia voorraad.
Het saouwstwrltnj .owdswL
De leider van de „Union Gnulliste".
heeft verklaard, dat generaal de Gaulle zich
niet candldaat zou stellen voor de presi
dentsverkiezingen.
De Britsche oud-Minister van buiten-
landsche zaken, Eden cn negen Britsche
parlementsleden zijn Woensdag in Brussel
aangekomen voor een bezoek aan de voor
naamste Belgische sleden.
De Britsche minister van financiën heeft
In het Lagerhuis medegedeeld, dat de bin-
neniandsche 3 leening, groot 429 millioen
pond sterling, op den komenden coupondag.
6 Januari 1947, zal worden afgelost, en dat er
een nieuwe stantsleenlng. rentende 2'A
zal worden uitgegeven, welke aflosbaar zal
zijn na 7 April 1975.
Radio München meldt, dat 44 Dultsehers,
die verdacht worden van oorlogsmisdaden, in
de Britsche zóne gearresteerd en aan een
Poolsche militaire missie overgedragen zijn.
Zij zullen in Stettin terechtstaan.
Het Arabische Hooge Comité heeft be
sloten op 2 November een algemecne staking
ln geheel Palestina af te kondigen. 2 Nov. "is
de 29ste verjaardag van de verklaring van
Balfour.
In vele groote zaken te Berlijn is een
uur gestaakt. De stakers eischten bestraffing
van oorlogsmisdadigers en nazi's en het ont
nemen van macht aan de „heeren van de
concerns".
De uitvoer van steenkool en cokes be
draagt ln de Britsche zóne van het bezette
Duitschland meer dan 3.000.000 ton, gerekend
over drie maanden tot en met 30 Septem
ber. Nederland staat nis derde ontvangend
land op de ranglijst (425.000 ton). Oostenrijk
heeft bijna 600.000 ton gehad, Frankrijk
630.000 en Luxemburg 416.000 ton.
Suikerhandel
in Wild-West sfeer
Verleden jaar had de ijshandelaar B.
suiker noodig en hij kocht van den zwar
ten handelaar W. J. E. twee suiker
coupures van 1000 kg. E., die meer zoete
winst in het verschiet zag, kwam her
haaldelijk terug met suikercoupures, maar
de ijsfabrikant werd bang voor ontdekking
en staakte de aankoopen. De behoefte
aan suiker deed hem echter naar een an
der middel omzien en tesamen met twee
vrienden J. P. E. en De G„ die Vrijdag
voor den economischen rechter te Haar
lem terecht stonden, ging hij naar zijn
vroegeren bonnenleverancier. Verdachte
E., die als P.O.D.-ambtenaar in het bezit
was van een revolver en zich met allerlei
gewichtige papieren legitimeeren kon, ont
futselde den suikerhandelaar volgens zijn
zeggen onder bedreiging met zijn wapen,
een viertal coupures. Verdachte zou de
„veroverde" coupures later onder zijn
handlangers, de ijsman en De G. verdeeld
hebben. Volgens zijn verklaringen ter zit
ting was hij niet van plan den buit voor
zwarten handel te gebruiken.
De ijshandelaar en zijn suikerrelatie, die
reeds eerder hun straf ontvingen, traden
Vrijdag met hun echtgenooten als getui
gen op en zij vertelden, dat er veel meer
bonnen door verd'achte geroofd waren, dan
de door hem genoemde vier.
Na het requisitoir van den Officier van
Justitie, die twee jaar gevangenisstraf
tegen verdachte eischte, bekende verdachte
onder tranen, dat hij in totaal dertien bon
nen machtig was geworden. Het vonnis
luidde l1/: jaar gevangenisstraf.
De tweede verdachte. De G., die met den
P.O.D.-ambtenaar naar het huis van den
ijsfabrikant was gegaan, zette in de rechts
zaal zijn pogingen voort, om door middel
van teekens de getuigen te beïnvloeden.
Reeds eerder had hij, naar op de zitting
bleek, getracht een getuige met een auto
om te koopen. Conform den eisch werd Do
G. veroordeeld wegens medeplichtigheid
tot een jaar met aftrek.
De „Boissevain" in Priok
Hedenochtend VToeg is de „Boissevain"
de haven van Tandjong Priok binnenge-
loopen. Generaal Spoor en het stafmuziek
corps van het K.N.I.L, gingen aan boord
en werden enthousiast door de ruim 2000
soldaten ontvangen. Een cantinewagen met
bier, bananen en cigareten verschafte na
de debarkatie, welke om kwart over negen
plaatselijken tijd geschiedde, verfrissching.
TOONEELAVOND „DENNENHEUVEL".
Om meer bekendheid aan haar werk te ge
ven organiseerde ..Dennenheuvel", Vereerd-
ging tot het exploiteeren van herstellings
oorden cn Sanatoria Vrijdag in Hotel Dc
Leeuwerik een gezellige bijeenkomst. De
Tooneel- en Reciteerclub „Jan van Boers"
maakte dezen avond tot een succes. De leden
gaven een voorstelling van ,,'n Wespennest",
een aardig nierQandalletje vol persoonsver
wisselingen en complicaties. Het uitstekende
spel en de goed geslaagde typeeringen vielen
op. De medewerkenden oogstten grooten
bijval.
De heer J. Breuk, voorzitter van de afdee-
Hrtg Haarlem wekte de bezoekers ln de pauze
op, het werk van de vereeniging te steunen.
„De slag om Arnhem"
„Als ge ooit later iemand tegenkomt, die
tegen U zegt, dat hij bij Arnhem heeft
gevochten neem dan Uw hoed af en geef
hem een borrelmet deze, van
Engclschen humor doortrokken simpele
woorden, heeft een van de verslaggevers
der B.B.C., die den strijd van de mannen
van Arnhem meemaakte, dc gevoelens ver
tolkt die elke herinnering aan die span
nende Septemberdagen moet opwekken.
Deze film is de meest treffende herin
nering die mogelijk is. Ze maakt ohs, juist
omdat alles zoo nabij is geweest, bewust
van het bijna huiveringwekkende vermo
gen dat de film bezit om gedachten tot
leven te brengen. Weliswaar zien we nu
den befaamden strijd van een kant, die
toen voor ons afgesloten was, maar al de
vele uiteenloopende emoties van die dagen
worden weer opgewekt als deze ongenoem
de acteurs cn camera-lieden hun eigen
belevenissen uitbeelden.
„De slag om Arnhem" is geen filmisch
meesterwerk, al getuigt beeld voor beeld
van toegewijd vakmanschap. Dat is ook
het belangrijkste niet. Wij zijn met veel
betrekkingen verbonden aan deze her
leefde werkelijkheid en daarom sleept ze
ons mee in haar beklemming. Deze strijd
en de vele duizenden dooden, die hij heeft
geëischt, waren noodig om onze vrijheid
te winnen. En de minnen, die den strijd
voerden, waren „allen heel gewone men-
schen". zooals het gesproken commentaar
zegt. Die waarheid vervaagt in de span
ning der gevechten, maar ze wordt aan
het eind simpel en treffend in beeld ge
bracht en in haar ligt eigenlijk tooh het
belangrijkste besef van de beteekenis der
verfilmde gebeurtenissen besloten.
LUXOR. Wie indertijd de film
„Blithe Spirit" gezien heeft, zal daaraan
ongetwijfeld herinnerd worden bij het
aanschouwen van „Het onzichtbare echt
paar", want ook hierin leven twee jonge
menschen na een auto-ongeluk als „gees
ten" verder. Vorder gaat de analogie ech
ter niet. De „geesten" die zich naar ver
kiezing zichtbaar of onzichtbaar kunnen
maken, veroorzaken de dolzinnigste situ
aties, waarvan vooral eep pantoffelheld,
die nooit eens uit de plooi durft te komen,
de dupe wordt. In een deftig hotel zetten
zij de boel op stelten en maken er een
waar gekkenhuis van.
Constance Bennett en Cary, Grant zijn
de zichtbare onzichtbaren en natuurlijk is
de pantoffelheld weer Roland Young, die
zijn bekendheid aan dit genre rollen heeft
te danken.
SPAAR NE THEATER. Er is eerst
een reisverhaal, dat den toeschouwer mee
voert naar de tropische wildernis, om
avonturen te beleven, waar zeer uiteen
loopende wilde dieren, die op menschen-
viecsch belust blijken te zijn, het een ex
peditie moeilijk maken. De film is opgezet
als een documentaire, maar is uiteinde
lijk een echt sensatiewerk geworden.
Daarna volgen nog meer avonturen, niet
met wilde dieren, maar met menschen,
die soms nog onbetrouwbaarder zijn dan
dieren. Bob Steele zingt, speelt, vecht en
rijdt de hoofdrol in „De wrekende zoon".
FRANS HALS. „Dédé ie Mont-
martrc" is een sombere film met een on
herroepelijke drang naar het noodlot in
alle personen, die door haar worden voor
gesteld. Het verhaal van het meisje dat
door een liefde den zelfkant des levens
ontmoet, en haar hartsvriend ten prooi
ziet vallen aan zijn oude zonden is niet
nieuw, maar het wordt in dit werk, hoe
knap van montage en sfeer-aanduiding
soms ook, wel wat al te melodramatisch
voorgedragen. In het voorprogramma
draait een bewonderenswaardige kleuren-
reportage van de Engelsche aardewerk
industrie.
CITY. „Zijn laatste vlucht". Het drie-
hoeksgcval is een thema, waarop vele
films gebaseerd zijn. In City kan men
zoo'n geval in zijn oude glorie bewonde
ren. „Zijn laatste vlucht" verplaatst ons
naar het Frankrijk van 1917, waar ondanks
het krijgsrumoer het Parijsche cabaret
leven doorgang vindt en de hartstocht
even vurig is als de oorlog.
Het geheel heeft een gedwongen 6feer,
doch het goede spel der hoofdrolvertol
kers en enkele geslaagde filmische effec
ten maken de film aanneembaar. Het
voorprogramma bestaat uit een aardig
kleurenteekenfllmpje, waarin Krijtkrab-
bels tot leven gewekt worden, terwijl
Mickey Mouse in een ander filmpje een
robot tegen een gorilla laat boksen.
Ook zonder belegginq een
tractatie
Bloembollencultuur
Verkiezing van
hoofdbestuursleden
In de ln December te houden vergadering
van de Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur zullen niet alleen een
nieuwe voorzitter gekozen moeten wor
den wegens het bedanken van dr. A. J.
Verhage, maar ook twee andere leden van'
het hoofdbestuur, daar de heeren G. van
Rijn Jzn. en P. F. Seignette periodiek af
treden
De afd. Haarlem van Bloembollencul
tuur vergadert Dinsdag 22 October. Er
moet een nieuwe voorzitter gekozen wor
den wegens het aftreden van den heer J.
M. C. Hoog.
PREDIKBEURTEN
ZONDAG 20 OCTOBER
HAARLEM. Ned. Herv. Kerk. Groote Kork
Zaterdag 7.30: Dhr. H. Wallenburg, Avond
gebed in de Brouwerskapel, lng. Klokhuis-
plein. Zondag 10: Ds. I. P. v. d. Waal. 4: Ll-
thurglsche Godsdienstoefening voor Doof
stommen en Hardhoorenden. 7: Ds. I. P. v.
d. Waal, Bijz. Dienst. JJieuwe Kerk 10: Dn.
E. Dijkhuis. Noorderkerk 9 en 10.45: Ds. P.
J. Mackaay. Oosterkerk 10: Ds v. Eldcn. 7:
Ds. Dijkhuis. Bakenesserkerk 9.30: Kinderk.
Ds A. J. v. Rhijn. Kapel Bethel 9.30: G.
Smit, Klnderkerk. 10.45: Ds. G. J. Waar
denburg. Eglise Wallonne. Dimanche 20
Octobre a 10 h. 30: Service présidé par mr.
Ie pasteur Marc. Jospin, a 11 h. 30: Ecole
de Dimanche. Stads Evangelisatie. 10 en
7.30: J. Spierenburg, Alphen a d. Rijn. Zui
derkapel 10: J. Sevensma, Evang, te Am
sterdam en H. v. d. Brink, Bloemendaal. 4:
H. v. d. Brink, Evangelisatiesamenkomst.
7.45: Jeugdsamenkomst. Opwekkingssamén-
Jcomsten. Donderd. 8: J. Sevensma, Evang.
te A'dam. Vrjje Evang. Gem. 10: Ds. D.
J. D. du Fossé, Bevestiging Ouderl. 5: De
zelfde. 10: Klnderkerk. Zaterdag 8: Bidstond
Christian Science. 10: Ned. taal. 11.15: Eng.
taal. Evang. Luth. Gem. 10 30: Ds. W.
Spliethoff. Ver. Doopsgez. Gem. 10.30: Ds.
Hoekema. Ver. van Vrij/.. Herv. 10.30: Ds. J.
de Graaf, Rem. Geref. Geni. 10.30: Prof. Dr.
G J. Heerlng, Hoogleeraar te Lelden. Geref.
Kerk. Kloppersingelkerk. 10: Ds L. Hoor
weg. 5: Ds. J. W. Slertsema. Wllhelmlnakerlc
10: Ds. J. Mulder, em. pred. 5: Ds. A. M.
Boeylnga Zuld-Oosterkerk 10: Ds. A. M.
Boeyinga 5: Ds. L. Hoorweg. Geref. Kerlc
(Art. 31) 10.30 en 5: Ds. A. Bos Oud-Geref.
Gem. Maandag 7.30: Ds. E. van Dijk, van
den Haag. Baptiste Gemeente. 10 en 5:
Ds. L. de Haan. 8: Jeugddienst. Pinksterge
meente. 10 en 7.30: Openb. samenk. Gen»,
des Heeren 10 en 5: Openb. Godsdienst
oefening. Gem. Gods 9.30: Samenkomst.
Vergadering van Geloovigen. 11Samen
komst (Broodbreken). Hersteld Apost, Zen-
dingsgemeente, Wilhelmlnastraat. 10 en 5:
Godsdienstoefening. Hersteld Apost. Zen-
d.ingsgemeente, Jacobijnestr. 10 en 5: Gods
dienstoefening. Ned. Vereen, van Spiritis
ten „Harmonia". 10.30: Mevr. A. dc Jong
de Koning, den Haag. Het Rozekrulscrs Ge
nootschap. 7.15: Tempeldienst. J. Leeno.
HAARLEM-NOORD. Ned. Herv. Kerk. Jn-
•UMiakerk. Zaterdag 7.30: Avondgebed. Zon
dag 10: Dr. H. v. d. Loos, H. Avondmaal-
Immanuëlkerk 10: Ds. G. Koch. 7: Dr. H.
v. d. Loos. Dankzegging. Kon. Emmaschool,
Raafstr. 10: Ds. H. J. Plaggemars. 5: Ds. A.
J. van Rhijn, van Haarlem. Ned. I'rot. Bond
10.30: Ds. H. J. D. R. Theeslng, te Middelie.
Ver. Doopsgez, Gem. In dc Noordcrkapel,
Minahassastr. 10.30: Ds. Leendertz. Geref.
Kerk. Noord-Schoterkerk 9 en 10.30: Ds. J.
W. Slertsema. 5: Ds. J. Mulder, em. pred.
C'lir. Geref. Gem. 10 en 5: Ds. J. C. Marls
HEEMSTEDE. Ned. Herv. Kerk. Kerk op
het Wilhelmiifapleln. 10: Ds van Nleuwen-
huyzen. 7: Ds. Barger. Kapel Nicuw-Vrc-
denhof. 10.30: Dhr. H. M. Stratlng, Beroe
pen pred. te 's Heer Abtskerke. Jeugdkerk-
dienst. 7: Ds. Koch, van Haarlcm-Nrd. Ned.
Prot. Bond. 10.30: Ds. K Wybenga, Hv.,
Bergen op Zoom. Geref. Kerk. Koedicfslaan
10: Ds. A. Dondorp. 5: Dr. P. J. Richel.
Camplaan. 10: Dr. P. J. Richel 5: Ds. A-
Dondorp. Geref. Kerk (Art. 31 K.O.) 8.15
en 3: Ds. A. Bos van Haarlem.
Ver. Doopsgez. Gem. Heemst. Dreef 20.
10.30: Mej. Ds. Soutendljk.
AERDENHOUT. Ned. Herv. Kapel. 10:
Ds. A. Adrlani, Delf6haven. Kellg. Kring,
10.30: Ds. W. Mackenzie, Rem. pred. te Am
sterdam.
BLOEMENDAAL. Ned. Herv. Kerk. 101
Ds. J. C. van Dijk, H. Av. 7: in het Jeugd
huis: Ds. Plaggemars, Jeugddienst. Ned.
Prot. Bond. 10.30: Ds. A. R. de Jong, Hv.,
Haarlem Vrije Katli. Kerk. 10.30: Gezon
gen H. Mis. Soefl-Beweglng. Unlverseela
Eeredien6t. 4.30: Dienst.
Ver. Doopsgez. Gem. Hartenlustlaan 12
10.30: Ds. Daalder.
OVERVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10: Dr. Ch.
de Beus.
BENNEBROEK. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
J. G. Lekkerkerker, H. Av. 5: Dezelfde,
dankzegging.
SPA A RNDAM. Ned. Herv. Kerk. Oost.
Oude Kerk. 10: Dhr. Riemens, ven Nleiiw-
Vennep. West. Kon. Emmnschool 10: Da. H.
J. Plaggemars. 5: Ds. A. J. van Rhijn, van
Haarlem
in
De bril
van
Sultan Sar
vJ
84. De Sultan, die achter zware ijze
ren staven in een cel van de onaer-
aardsche gang was opgesloten, was
buiten zichzelf van vreugde. Dat jul
lie mij hier hebben gevonden!" riep hij.
..We moeten U eerst bevrijden, Sultan!"
riep Tips, de kleine, man van de daad
en hij begon ijverig aan een van de
dikke ijzeren staven te rukken, na
tuurlijk zonder dat er Verwikken aan
was. „Ga maar even opzij, jongens",
riep nu de Sirdar, „dat is een kar
weitje voor mij!" De Sirdar klemde
zijn tanden op elkaar, trok zijn krom
zwaard. haalde uit en maaide met één
geweldigen slag alle ijzeren staven
doormidden. „Ge zijt vrij, doorluchtige
spie.gcl der gerechtigheid", zei hij tot
den Sultan. „Dank je, opgaande zon
van Perzië's heldendom", antwoordde
de Sultan even plechtig
