Grenscorrecties
Besluiten van de conferentie
te Batavia
Grenscorrecties ter sprake
in besloten Kamerzitting
Russen zijn teleurgesteld over
den verkiezingsuitslag in Berlijn
Slroomlevering
reeds gestaakt
1
Ajajjee>iuoq ]Qpouj A\noiM] J^pujl^jo^sjnnz U99 J99M.jr I i H Q rl f~1
<llo .Tanrgnnp» No. IS IBS fl I I B 11 1 22 October 10 m
Bureaux: Groote Houtstr. 93 I Q? I 1 1 Uitgave Stichting Voorlichting
en Soendaplein 37, Haarlem I V J 1 J I ^.1 I 1 m. "W 1 -J A m. M m. J I 1 M m. M Abonnementen: p week 31 ct.
IJmuiden: Kennemerlaan 154, W Per kwartaal 4.-.
Telefoon 5437. Postgiro 273107.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom TeJ Redactie 10G00 Dir-Hoofdred. 15054
T N een besloten vergadering van de
A Tweede Kamer zal de regeering Donder
dagmiddag mededeelingen doen betreffen
de de wenschen, die zij aan de vier groote
mogendheden wil kenbaar maken omtrent
grenscorrecties aan onze Oostgrens. In-
tusschcn zijn door het A.N.P. deze plannen
in een vrij uitvoerigen vorm bericht
en de lezer heeft daar in ons vorige num
mer kennis van kunnen nemen. Er ie bij
aangeteekend dat de Nederlandsche auto
riteiten van meening zijn, dat deze aan
spraken niet als annexatie kunnen worden
gekenmerkt en slechts het karakter van
grenscorrecties hebben. Het schijnt moei
lijk, uit te maken waar het begrip annexa
tie ophoudt en het begrip grenscorrectie
begint. Men wil het eerste woord blijkbaar
liever niet bezigen, om een bescheiden
karakter aan de geuite wenschen te geven.
Maar als men verklaart „dat grenscorrec
tie op zichzelf noodzakelijk en redelijk is
op ethnologische en geografische gronden"
en daarbij niet ontkent „dat het verlangen
naar gebiedsuitbreiding althans ten deele
wordt gemotiveerd door economische be
hoeften en dat de strooken land, waarop
aanspraak wordt gemaakt, nuttige kleine
rivieren en vindplaatsen van steenkolen en
olie omvatten" wordt het verschil tusschen
de gebezigde termen moeilijk aanvaard
baar. Kort na de bevrijding ontetond de
bekende, toen veel beroering wekkende
openbare gedachtenwisseling over annexa
tie. Er kwamen veel publicaties in boek
en brochurevorm en anderszins. Er werden
vele vergaderingen gehouden. Door an-
nexionisten geopperde mogelijkheden be
troffen toen een veel grootcr deel van
Duitschland, dan waarop Den Haag nu
aanspraken wil doen gelden. Duidelijk
bleek, dat een belangrijk deel van ons
volk ertegen gekant was. Nu het alleen
maar „de groote Duitsche inspringing in
de Nederlandsche grens bij Coevorden,
Groenlo, Nijmegen en Zuid-Limburg" be
treft, met een bevolking van 75.000 a 100.000
Duitschers, wil men kennelijk de tegen
stellingen omzeilen door het door zoovelen
gewraakte begrip annexatie door het goe
dig klinkende woord grenscorrecties te
vervangen. Maar het wezen van de zaak
verandert niet. Dit is een voorstel tot
kleine inplants van tot groote annexatie
van grondgebied. In de mededeelingen,
door het A.N.P. gedaan treft bovendien
nog de zin: „Naar verluidt overweegt het
kabinet, of het raadzaam is, de territoriale
aanspraken in te dienen in ruimer ver
band, doch is het daarover nog niet tot
een besluit gekomen." Hieruit blijkt dus.
dat de mogelijkheid ook nog bestaat dat
om grooter gebied zal worden gevraagd.
Ofschoon anderzijds weer wordt opge
merkt: „Het eerste ontwerp, dat ongeveer
een half jaar geleden was opgesteld, be
vatte aanspraken op vrij groote stukken
met een Duitsche bevolking van ongeveer
een millioen. Sinds dien tijd zijn de aan
spraken successievelijk verkleind tot een
omvang, welke naar men gelooft meer
kans heeft, door de geallieerden aanvaard
te worden"
Erg duidelijk wordt de zaak op deze
wijze niet. Misschien zal de Kamer, met
gesloten deuren vergaderend, een klaarder
beeld krijgen. Maar dat zal niet geopen
baard worden. Wel valt uit het boven
staande af te lelden, dat men blijkbaar in
elk geval in de markt wil blijven en zien
wat men bereiken kan. Ook andere landen
zullen wel aan bod komen met aanspra
ken op Duitsch grondgebied. Men wil erbij
Op deze plaats is bij herhaling tegen
annexatie geschreven. De ontwikkeling der
gebeurtenissen kan geenszins tot verande
ring van standpunt leiden. Dit is geen
Europeesche politiek, waarvoor zoo drin
gende noodzaak bestaat. Dit is niet het
initiatief uit den kring der kleine mogend
heden, het „verlossende woord", zooals
het meermalen genoemd is, waarom on
langs nog door generaal Smuts gevraagd
is en dat nieuwe richting zou kunnen
geven aan de groote Internationale poli
tiek. Op deze wijze ontstaat slechts eer?
gedrang in het afknabbelen van stukken
en stukjes van Duitschland, waarbij men
slechts met sombere voorgevoelens aan de
gevolgen in de toekomst kan denken en
zich bovendien moet afvragen, wat er van
de economische herleving moet worden
van een volk, dat op hot moment in de
diepste misère verkeert. Men kan zeggen:
dat heeft het verdiend. Maar dan moet
men er meteen bij bedenken, dat Duitsch
land altijd het groote achterland voor on
zen handel is geweest, dat wij dus bij zijn
herleving hot grootste belang hebben en
dat het Duitsche volk een uitzicht op her
stel moet krijgen. In een Europeesche po
litiek, een groot beleid dat het herstel van
het zwaar-geteisterde en verdeelde Euro
pa als geheel beoogt en dat grooter lijnen
volgt dan zijn verouderde versplintering
In staten en staatjes, dient toch de Duit
sche kwestie tenvolle te worden opgelost.
Men kan de veronderstelling opperen,
dat deze officieuse bekendmaking van
Nederlandsche annexatie-plannen slechts
een voorloopige houding bedoelt aan te
kondigen. Uit de gebezigde bewoordingen
is dat evenwel niet af te leiden.
Indien de geopperde beperkte annexatie
tot stand zou komen, zouden de 75.000
100.000 Duitschers blijven wonen waar zij
zijn met uitzondering van de Nazi's. Dit
is in elk geval beter dan hen van huis en
hof te verjagen Maar de ongekende erva
ring van een vreemde bevolkingsminder
heid in ons land die men aanvankelijk
het Nederlandsche staatsburgerschap zou
Over de gisteren in Batavia gehouden
plenaire zitting der Nederlandsche en
Indonesische delegaties wordt in een
officieel communiqué verklaard, dat de
conferentie overeen gekomen is, de wa
penstilstandscommissie te machtigen
een „staakt-het-vuren"-instructie uit te
vaardigen, zoodra zij een beslissing
daartoe genomen heeft, zonder dat zij
zich tot de plenaire zitting zal behoeven
te wenden.
Het communiqué zegt voorts, dat een
resolutie tot de instelling van een com
missie voor burgerlijke zaken eenstem
mig werd aangenomen.
De volgende bijeenkomst van de vol
tallige vergadering zal plaats hebben op
30 October.
In een speciale resolutie wordt de
taak van de commissie voor burgerlijke
zaken als volgt omschreven: „De com
missie zal een ontwerp opstellen voor
een organisatie ter bestudeering van de
problemen van burgerlijken aard. die
voortspruiten uit den wapenstilstand en
die de door de geallieerden bezette ge
bieden op Java en Sumatra en de com
municaties met en tusschen de omlig
gende gebieden betreffen. Verder zal
haar taak bestaan uit het bestudeeren
van problemen, die zich voordoen in
hetzelfde gebied en die voortspruiten
uit het terugtrekken van de Britsohe en
Britsch Indische troepen tot 30 Novem
ber. Als basis voor haar werkzaamhe
den zal de commissie aanvaarden den
bestaanden toestand in de betrokken
gebieden.
Het rapport van de commissie voor
Slaking in de mijnen
Een derde deel van het aantal
mijnwerkers is niet verschenen
Naar aanleiding van een oproep tot sta
king, welke de Algemeene Bond van Wer
kers in het Mijnbedrijf heeft uitgegeven,
is vandaag op de vroege diensten, welke
om zes uur hedenmorgen begonnen, 32 pCt.
der mijnwerkers niet verschenen. Dit per
centage geldt voor de Limburgsche mijnen
gezamenlijk. Van ongeregeldheden is geen
sprake.
De staking zal 24 uur duren. De Alge
meene Bond van Werkers in het Mijnbe
drijf heeft verklaard, dat het werk stil
gelegd is, omdat de regeering nog geen
beslissing heeft genomen op het voorstel
tot verbetering der loonen, dat de mün-
industricraad op 24 Augustus heeft inge
diend.
De Raad van Vakcentrales heeft de sta
king afgekeurd.
Bomaanslagen een protest
tegen arrestatie van Schacht
In Stuttgart hebben 300 man Amerlkaan-
sche militaire politie, voorzien van auto
matische wapenen, tanks en jeeps, razzia's
gehouden na de bomaanslagen van Zater
dag. Er werden huiszoekingen verricht.
Ook 200 man Duitsche politie nam aan de
operaties deel.
Radio Frankfort heeft een officieele ver
klaring van Amerikaansche stafofficieren
doen voorlezen, welke verklaring zegt, dat
de bomaanslagen in de Amerikaansche be
zettingszone van Duitschland noch tegen
de Amerikanen noch tegen de bezetting
gericht waren, maar dat het protesten van
rechtsche elementen tegen de arrestatie
van Schacht betreft
Provinciale Staten
Hedenmorgen kwamen de Provinciale
Staten van Noordholland voor de tweede
gewone zitting van 1946 bijeen. Na een
kort herdenkingswoord van den voorzit
ter, Dr. J, E. Baron de Vos van Steen-
wijk. over het overleden lid mej. Dr. M.
J. W. Hillen, werden de geloofsbrieven
van de nieuwe leden de heeren W A. v.
d. Donk en E. J. J. Pouw (beiden K.V.P.)
onderzocht, waarop zij als lid werden toe
gelaten en beëedigd. De verkiezing in de
ontstane vacatures in den Raad van Toe
zicht op de Provinciale Bedrijven leverde
als nieuwe leden op: Prof. Dr. J, R. M.
v. d. Brink, Mr. A. de Roos, Dr J. A.
Steyn en de heer P. Kuiper. In de com
missie van Bestuur van de Provinciale
Ziekenhuizen werden gekozen de heeren
H. Nolet en J. Warmerdam, ter voorzie
ning in de twee vacatures.
De voorzitter deelde mede, dat verzoe
ken waren binnen gekomen om de Ned.
Opera, het Amsterdamsche Concertge
bouw en het Comité tot herdenking van
P. C. Hooft uit de provinciale kas subsi
die te verleenen.
de politieke toepassing van den wapen
stilstand zegt o.a., dat een gemengde
Nederlandsch-Indonesische commissie
zal worden gevormd ter uitwisseling
van inlichtingen en ter vergemakkelij
king van de evacuatie en de hereeniging
van families. Verder zullen delegaties
van beide partijen toestemming krijgen
om de kampen en andere plaatsen, waar
de geïnterneerden zich bevinden, te be
zoeken ten einde de noodzakelijke ge
gevens te verzamelen en hulp te ver
leenen bij de verbetering van hun toe
stand en bij hun evacuatie. Een andere
Nederlandsch-Indonesische commissie
zal een onderzoek instellen naar het lot
van personen, die zijn ontvoerd of op
andere wijze zijn verdwenen geduren
de de periode van het conflict. Deze
commissie zal verder maatregelen ne
men of voorstellen voor hun bevrijding,
indien zij nog in leven mochten zijn.
Ook zal deze commissie bij beide par
tijen aanbevelingen doen met betrek
king tot de mogelijkheid van een alge
meene amnestie voor gewelddaden, die
vóór den wapenstilstand zijn gepleegd,
met uitzondering van die zaken, die dui
delijk wijzen op moord met voorbedach
ten rade en wreedheden, die in koelen
bloede zijn begaan.
Tenslotte zal een gemengde Neder
landsch-Indonesische commissie wor
den aangewezen ten einde de publiciteit
te bevorderen, die kan bijdragen tot
het scheppen van een gunstige sfeer
voor de onderhandelingen. Deze com
missie zal ook maatregelen nemen, die
kunnen leiden tot een beter begrip van
wederzijdsche bedoelingen en standpun
ten. Hiertoe zullen beide partijen offi
cieel gecontroleerde publicaties uitge
ven. Beide partijen beloven de vermij
ding van elke agitatie te bevorderen in
de gebieden, die door de andere partij
worden gecontroleerd.
Ieder geval van dien aard, dat zidh
mocht voordoen, zal aan de commissie
worden gemeld. De commissie zal dan
een onderzoek instellen en zoo noodig
maatregelen voorstellen aan de betrok
ken autoriteiten.
Het woord is aan.
onthouder, en haar dus als een groep min
derwaardigen behandelen oefent ook
geen aantrekkingskracht uit. En waarom
grenscorrectie „noodzakelijk" zou zijn op
ethnologische en geografische gronden is
mij niet duidelijk. R. P.
Vandaag is te Haarlem de glas-actie
voor Nijmegen begonnen. Het gemeente
bestuur gaf het goede voorbeeld door de
dubbele ramen van het Stadhuis be
schikbaar te stellen.
Lafontaine:
Hard loopen dient tot niets;
men moet te rechter tijd
vertrekken.
De omroep wordt
gereorganiseerd
Moeilijkheden bij „Radio-Nederland"
zijn in acuut stadium gekomen
Het. tegenwoordige kabinet heeft by ztjn
optreden een aantal moeilijkheden in de
stichting „Itadio-Nedcrland in den over
gangstijd" aangetroffen, welke een in
grijpen noodzakelijk maakten. Het vorige
kabinet had den Radioraad reeds ingescha
keld en hem verzocht een advies uit te
brengen.
Inmiddels zijn de moeilijkheden in de
stichting in een acuut stadium getreden
en is onverwijld ingrijpen noodzakelijk
geworden, zoodat de regeering verplicht
was zich met spoed omtrent in dit opzicht
te nemen maatregelen te beraden. By dit
beraad is een bepaalde gedachte omtrent
een reorganisatie van het tijdeiyke ra-
diobestei in concretcn vorm gegoten. Deo
voorzitter der stichting is machtiging ver
leend hierover in contact met de bestaan
de omroepvcrecnigingen te treden. Dit
overleg is nog gaande en over het resul
taat daarvan zal de Radioraad in de gele
genheid worden gesteld zich op korteo
termijn uit te spreken. Daarna zal de re-
gecring een beslissing i
De Tweede Kamer is telegrafisch bij
eengeroepen voor een besloten vergade
ring op Donderdagmiddag, ten einde de
regeering in de gelegenheid te stellen
een verklaring af te leggen betreffende
de door haar aan de vier groote mogend-
beden kenbaar te maken wenschen om
trent grenscorrecties.
Bemoedigende woorden
van Molotof
De Queen Elisabeth" is gistermor
gen in de haven van New York aange
komen. Bij aankomst te New York
heeft Molotof verklaard, er zeker van
te zijn, dat de vraagstukken, die de
Vereenigde Naties in de naaste toekomst
zullen bespreken, kunnen worden opge
lost. Iedere moeilijkheid zou volgens
hern met goeden wil en den waarachti-
gen wenseh om tot overeenstemming te
komen overwonnen kunnen worden. De
delegatie der Sovjet-Unie zal er toe
bijdragen, dat het werk der algemeene
vergadering en den raad der ministers
van buitenlandsehe zaken met succes
ten einde wordt gebracht ter verster
king van den vrede en voor het welzijn
der volken, zoowel groote als kleine.
Weerbericht
KOUDER
Verwachting geldig van Dinsdagavond
tot Woensdagavond: Aanvankelijk zwaar
bewolkt met voornamelijk ln het Zuiden
van het lar.d hier en daar nog eenlge re
gen. Later brekende bewolking. Daling
van temperatuur. Matige, tijdelijk krach
tige wind tusschen Noord-Oost en Zuid
oost.
CiDrie leiders van do
Na de groote overwinning der sociaal
democratische partij bij de gemeente
raadsverkiezingen in Berlijn achten
politieke kringen in de Duitsche hoofd
stad het waarschijnlijk, dat de door de
Russen gesteunde socialistische een
heidspartij een nieuwe poging zal doen
tot een fusie, of ten minste tot nauwe
samenwerking te komen met de sociaal
democraten. Men achtte het echter on
waarschijnlijk, dat deze laatsten hier
toe bereid zullen zijn. Zij zullen er eer
der toe overgaan een accoord met de
christelijk-democraten te sluiten.
Ten aanzien van de verkiezingen in
de Russische bezettingszone verklaren
de leiders van christelijk democraten en
liberaal-democraten dat het hun par
tijen daar uiterst moeilijk is gemaakt en
dat de socialistische eenheidspartij even
zeker een nederlaag zou hebben geleden
als in Berlijn, indien de omstandigheden
voor alle partijen gelijk waren geweest.
Drie leiders van de socialistische een
heidspartij zijn uitgenoodigd voor een
conferentie met leidende Russische
functionarissen.
Naar verluidt hebben de Sovjets te
kennen gegeven, dat zij verrast en te
leurgesteld waren over de uitslag en dat
de partijleiders hen onjuist hadden
voorgelicht over de opvatting van de
Berlijners ten aanzien van de socialis
tische eenheidspartij. Verder zouden zij
de leiders ervan hebben beschuldigd,
dat deze een verkeerde verkiezingstac
tiek hadden toegepast.
Men verwacht, aat de nederlaag van
de door de Russen gesteunde partij van
invloed zal zijn op de Russische gedrags
lijn met betrekking tot Berlijn, wat be
treft de leveranties uit de Russische
zone. De levering van electrischen
stroom aan de Russische sector van de
stad en aan Charlottenburg in de Brit-
sche sector is reeds gestaakt.
Van de zijde der socialistische een
heidspartij neemt men aan, dat de
„stroom van gaven", zooals extra voed
sel. kleeding en tabak, welke door de
Sovjets voor de Bcrlijnsche bevolking
ter beschikking werden gesteld, nu wel
zal ophouden.